Valorian schreef op donderdag 7 mei 2020 @ 19:49:
[...]
Nou ja, misschien wel een beetje. Ben geen econoom. Maar heb genoeg algemene ontwikkeling om te weten dat:
- er sinds WOII een woningtekort is in NL
- sinds jaren 50 ook ongeveer een stijgende lijn is qua prijzen
- er in de afgelopen 70 jaar maar twee “dips” zijn geweest die ook maar enigszins van betekenis waren, namelijk die van de jaren 80 en van afgelopen decennium
- beide dips binnen 10 jaar weer hersteld waren en dit geen blijvende invloed had, tenminste, niet heeft gezorgd voor een langdurigere “vlakke” periode.
- er nog altijd minder bijgebouwd wordt dan er nodig zou zijn om uberhaupt het tekort niet verder te laten oplopen, laat staan genoeg om in te lopen en het tekort weg te werken
- er bij de meeste crisissen ook nog minder gebouwd wordt, met als resultaat een nog verder oplopend tekort.
Kortom, recency bias (dank, term kende ik niet, wel interessant gegeven) speelt vast mee maar denk dat het meer is dan dat alleen

Door het aanhoudende tekort, zie je twee dingen:
1) zodra er sprake is van een hoogconjunctuur, hebben meer mensen een baan, meer te besteden, durven weer te kopen, gaan ze weer huizen kopen, stijgt de huizenprjs, krijgen huizenbezitters meer vertrouwen (overwaarde), en zo verder van voor af aan. Volatiel naar boven.
2) bij laagconjunctuur draait het wiel precies zo, maar dan in tegengestelde richting. Volatiel naar beneden.
De interventies die we hebben gezien bij puntje 2 is het verruimen van de kredietmogelijkheden. De rente is over die periode gedaald, en de schulden zijn enorm toegenomen.
De observatie dat de economie golfbewegingen maakt klopt. Ook dat huizenprijzen dalen en stijgen, maar over een langere periode vooral stijgen.
Toch roep ik met anderen dat er iets aan de hand is.
De schuld is torenhoog, terwijl ons inkomen niet zo hard is gestegen. Afgerond staat het vooral stil. Die schulden moeten wel uit het inkomen gefinancierd worden. Daar zit een probleem.
De tegenwerping die ik hier heb gezien is: ja maar, als ik de boel verkoop maakt het toch helemaal niet uit. Dat klopt wel, als een gemiddeld rijtjeshuis 6 miljard euro kost, maar je kan hem ook voor die prijs verkopen dan maakt het qua risico voor jou niet uit.
Kan de gemiddelde starter genoeg lenen om een gemiddelde starterwoning te kopen? Nee, hier wringt de schoen.
Dat is een probleem voor de huizenmarkt. Of de starter krijgt meer geld of krediet, of de markt komt naar de starter toe. Een van beiden, want mensen hebben niet het eeuwige leven.
Ik zie dit ooit crashen.
We zitten nu weer puntje 2, crisis zelfs. De rente zit nu dicht bij de 0.
Wat doen we normaal gesproken? We maken krediet makkelijker. Rentes naar beneden. Banken krijgen nu de opdracht van de centrale banken om minder kapitaal dan gebruikelijk aan te houden bij leningen die ze verstrekken, zodat leningen nog makkelijker verstrekt kunenn worden. Alles om de economische klappen op te vangen. Geen verlies willen nemen. Daarbij blaas je de financiele economie dus nog verder op.
Ik heb eerder zitten fantaseren wat er zou kunnen gebeuren. Hypotheekrente naar 0 of zelfs negatief. Ik zie de beleidsmakers ervoor aan dit veroorzaken. Project Syndicate gooit alvast een balletje op,
rente bij de centrale bank op -3% of lager.
Now, imagine that, rather than shoring up markets solely via guarantees, the Fed could push most short-term interest rates across the economy to near or below zero. Europe and Japan already have tiptoed into negative rate territory. Suppose central banks pushed back against today’s flight into government debt by going further, cutting short-term policy rates to, say, -3% or lower.
Dan zal de generatie hierna dus met nog gekkere rentes in moeten stappen, of ze moeten een ongekende relatieve groei in inkomen mee gaan maken
De echte klap op de huizenmarkt zou pas over 8 jaar kunnen komen. Maar dat er gekke dingen gaan gebeuren is een veilige gok.
plaatje van VS tav financiële sector:
[
Voor 4% gewijzigd door
bulle bas op 07-05-2020 22:40
]