Isoleren 101: Van ijzige zolder tot Warm Welkom!

[twain4me]

Isoleren 101: Van ijzige zolder tot Warm Welkom!

Dit topic is de opvolger van (Woon)Zolder dak Isoleren, beste methodiek?
.

Introductie

Het isoleren van een huis biedt verschillende voordelen, waardoor het een belangrijk onderdeel is in de bouw of renovatie van een woning. Hier zijn enkele redenen waarom het isoleren van een huis belangrijk is:

• Energie-efficiëntie: Isolatie helpt warmteverlies in de winter te verminderen en houdt warmte buiten tijdens de zomer (let op: isolatie houdt ook warmte in de zomer binnen als er geen aanvullende maatregelen zijn zoals airco, zonwering, nachtventilatie etc). Hierdoor hoeft de verwarming of koeling minder te werken om een comfortabele binnentemperatuur te handhaven. Het resultaat is een lager energieverbruik en lagere energiekosten.
• Comfort: Goede isolatie zorgt voor een gelijkmatige temperatuur in huis, waardoor koude plekken of gevoel van tocht verminderen. Dit draagt bij aan een comfortabeler binnenklimaat, ongeacht het weer buiten.
• Geluidsreductie: Isolatie kan geluidsoverdracht verminderen, waardoor geluid van buiten of tussen verschillende kamers in huis wordt gedempt. Dit draagt bij aan een rustigere leefomgeving (denk ook aan het dichten van kieren).
• Milieuvriendelijkheid: Door minder energie te verbruiken voor verwarming en koeling, helpt isolatie de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Het dragen aan een groenere levensstijl en het verminderen van de ecologische voetafdruk.
• Bescherming van het gebouw: Goede isolatie kan helpen voorkomen dat vocht zich ophoopt in de structuur van het huis, wat kan leiden tot schimmelvorming, rot en structurele schade.
• Toekomstige kostenbesparing: Hoewel de initiële investering voor isolatie variëert, kan het op de lange termijn leiden tot aanzienlijke kostenbesparingen door lagere energierekeningen en mogelijk waarde verhoging van het huis. Momenteel brengen huizen met een beter energie label aantoonbaar meer geld op dan het buurhuis met een lager label.

Warmteverlies is het proces waarbij warmte van een bepaalde ruimte overgaat naar een andere omgeving, waardoor de temperatuur van de ruimte afneemt. Dit wordt ook wel de warmtestroom genoemd en de mate waarin dit gebeurd is onder andere afhankelijk van het onderlinge temperatuurverschil en de warmteweerstand van de tussenliggende materialen.
Warmtestroom kan optreden door verschillende mechanismen, zoals geleiding, convectie, straling of een combinatie van deze processen.

• Geleiding: Warmteverlies via geleiding treedt op wanneer warmte zich van een warm voorwerp naar een kouder voorwerp verplaatst door direct contact tussen de twee materialen. Bijvoorbeeld, warmte die vanuit een verwarmde kamer door een ongeïsoleerde muur naar buiten lekt.
• Convectie: Dit verwijst naar warmteverlies door de beweging van lucht (stroming). Bijvoorbeeld, de lucht in een kamer kan warmte afvoeren door te circuleren, waardoor de temperatuur daalt.
• Straling: Warmteverlies door straling gebeurt wanneer warmte wordt uitgezonden in de vorm van elektromagnetische golven. Een voorbeeld is de warmte van de zon die de aarde opwarmt
• Het beperken van warmteverlies is cruciaal om energie-efficiëntie te bevorderen en de energiekosten te verlagen in gebouwen.

Naast de bovengenoemde zaken treedt er ook warmteverlies op door ventilatie. Dat kan zowel door onbedoelde (ongecontroleerde) ventilatie zijn als bedoelde/gecontroleerde ventilatie. Met ongecontroleerde ventilatie wordt ventilatie door kieren en gaten bedoeld. Gecontroleerde ventilatie is ventilatie door raamroosters, ramen die open staan, mechanische ventilatie (al dan niet met warmteterugwinning) etc.
Het is de ongecontroleerde ventilatie die voorkomen moet worden. Zie ook verderop in het onderdelen “Warmteverliesberekeningen” en “Gezond binnenklimaat”.



Een warmteverliesberekening is een methode om de hoeveelheid warmte te bepalen die een gebouw verliest door geleiding, convectie, straling en ventilatie. Deze berekening helpt bij het bepalen van de benodigde hoeveelheid warmte om een ruimte op een comfortabele temperatuur te houden. En kan dus ook gebruikt worden om oud met nieuw te vergelijken om een besparing te voorspellen.
Het proces omvat verschillende stappen:

• Gegevens verzamelen: Verzamel informatie over het gebouw, zoals afmetingen, isolatiemateriaal, bouwmaterialen, ramen, deuren, ventilatie, en klimaatgegevens (buitentemperatuur, luchtvochtigheid, enz.).
• Bepalen van warmteoverdrachtscoëfficiënten: Identificeer de warmteoverdrachtscoëfficiënten (U-waarden) van de verschillende bouwelementen, zoals muren, ramen, daken, vloeren, en deuren. Deze waarden geven aan hoe goed of slecht een materiaal warmte geleidt.
• Berekenen van oppervlaktegebonden warmteverlies: Bereken het warmteverlies per oppervlaktegebied door de U-waarden te vermenigvuldigen met het oppervlak van de desbetreffende component (muren, ramen, deuren, enz.) en het temperatuurverschil tussen binnen en buiten.
• Ventilatieverliezen berekenen: Bepaal de warmteverliezen als gevolg van ventilatie door luchtwisselingen te schatten en het temperatuurverschil tussen de binnen- en buitenlucht te gebruiken.
• Sommatie van warmteverliezen: Tel alle berekende warmteverliezen op om het totale warmteverlies van het gebouw te verkrijgen.
• De uitkomst kan ook worden gebruikt om een verwarmingssysteem te dimensioneren

Warmteverliesberekeningen zijn cruciaal voor het ontwerpen van energiezuinige gebouwen en het bepalen van de juiste maatregelen om de energie-efficiëntie te verbeteren. Professionele technici, bouwkundig ingenieurs of energieadviseurs voeren vaak deze berekeningen uit met gespecialiseerde software. Gelukkig is voor ons ook Ubakus beschikbaar.
Luchtdicht] bouwen is een bouwtechniek die gericht is op het minimaliseren van ongecontroleerde luchtstromen tussen binnen- en buitenomgevingen van een gebouw. Het doel is om de energie-efficiëntie te verbeteren door warmteverlies te verminderen en het binnenklimaat comfortabeler te maken. Hier zijn enkele belangrijke aspecten van luchtdicht bouwen:

• Afdichting van openingen: Dit omvat het dichten van kieren, naden, openingen rond ramen, deuren, leidingen, dakdoorvoeren en andere structurele elementen. Het gebruik van afdichtingsmaterialen zoals kit, isolatieschuim, helpt bij het voorkomen van ongecontroleerde luchtstromen.
• Kwaliteitscontrole tijdens de bouw: Tijdens het bouwproces is het van groot belang om de kwaliteit van de afdichting te controleren. Dit kan worden gedaan door middel van blower-door tests. (voor grote verbouwingen wellicht het overwegen waard, voor alleen de zolder isoleren is dit wat overkill) maar "pietje precies" of "kees nauwkeurig" zijn is wel aan te bevelen bij isoleren/luchtdichting

Een zogenaamde blower-door-test kan gedaan worden om de luchtdichtheid van een woning te controleren.

Gezond binnenklimaat (isoleren = ventileren)
Luchtdicht bouwen betekent niet dat een gebouw volledig afgesloten moet zijn van de buitenlucht. Het is belangrijk om ook te zorgen voor adequate ventilatie om een gezond binnenklimaat te behouden. Mechanische ventilatiesystemen kunnen worden gebruikt om frisse lucht binnen te laten via roosters en uit te blazen via een dakdoorvoer naar buiten (ventilatiesysteem type C). Helaas wordt hierbij ook de warme binnenlucht naar buiten geblazen. Om warmteverlies bij een mechanisch systeem zoveel mogelijk te beperken kan beter gekozen worden voor een mechanisch systeem met warmte terug win functionaliteit (ventilatiesysteem type D/balans ventilatie). Deze systemen hebben doorgaans een rendement van 80-95%.
In alle gevallen dient zowel te weinig als te veel ventileren voorkomen te worden. Te weinig ventileren kan een hoge relatieve luchtvochtigheid veroorzaken waardoor schimmel een kans krijgt en materialen aangetast kunnen worden. De algemene regel is dat een goede relatieve luchtvochtigheid in de woning tussen de 40% en 60% ligt.
Daarnaast zal bij aanwezigheid van mensen de CO2 waarde toenemen waarbij een hoge CO2 waarde als onprettig ervaren kan worden (muffe en sterk ruikende lucht). Een vuistregel is dat de CO2 waarde het liefst onder de 1000ppm gehouden moet worden (buiten ligt de CO2 waarde meestal net boven de 400ppm).
Te veel ventileren geeft een onnodig extra warmteverlies. In het koude seizoen ramen de gehele dag open laten in ruimtes waar geen mensen verblijven is dan ook zonde van de verloren (warmte)energie. Maar ook een mechanisch ventilatiesysteem heeft geen 100% warmteterugwinning waardoor bij (significante) overventilatie er toch nog warmte onnodig verloren gaat. Vraaggestuurd ventileren op basis van luchtvochtigheid en CO2 is de meest efficiënte manier om te ventileren.

Meer informatie over ventileren met warmte terugwinning is te vinden in:
Het centrale balansventilatie met warmteterugwinning topic
Decentrale balansventilatie met warmteterugwinning
.

Aanvalsplan isolatie

Bij een slecht of nog niet geisoleerd huis kan er veel verbeterd worden. Maar waar begin je? En heeft een klein deel van het huis isoleren zin? Dat zit zo:
Een huis kan je zien als een vergiet wat vol moet zijn met water (maar niet mag overlopen) je moet dus constant water aanvoeren (verwarming), om het water dat door de gaatjes wegloopt (warmteverlies) aan te vullen.
Nu ga je isoleren en maak je dus een aantal gaatjes dicht. Hierdoor is er minder water nodig om het vergiet vol te houden. En daarom helpt elk stukje isolatie.
Je moet echter ergens beginnen. En terwijl je plannen maakt om de volgende gaatjes te dichten zijn de eerste gedichte gaatjes al water (energie) aan het besparen. Isoleren heeft dus altijd zin. Alleen kan het zijn dat je het verschil nog niet of nauwelijks gaat zien op de energierekening, omdat het een te kleine invloed heeft op het totaal om merkbaar te zijn.
Er wordt wel eens gezegd dat een klein beetje extra isoleren geen/weinig zin heeft. En ergens klopt dat dus ook, maar als je de mindset van nu hebt en je wilt uiteindelijk een geïsoleerd huis, dan is het goed om stap voor stap elke m2 aan te pakken zodra de kans er is. En helpt elke verbeterde m2 dus ook mee om uiteindelijk het gewenste doel te behalen.

Als de wens is om de isolatiewaarde van een aantal onderdelen van de woning te verbeteren, dan is het handig om een plan van aanpak te maken. Maak een lijst van welke onderdelen potentieel een verbetering kunnen opleveren. En bepaal wat de globale impact van elk onderdeel is op het warmteverlies (en dus het rendement), de hoeveelheid werk en kosten die er mee gepaard gaan. De volgordelijkheid bepalen van de werkzaamheden is ook belangrijk zodat er bijvoorbeeld niks afgebroken hoeft te worden wat kort daarvoor gemaakt is. Ook kunnen de kozijnen beter pas geschilderd worden nadat het glas vervangen is en niet er voor.

De invloed die een bepaalde klus heeft op de leefbaarheid van de woning is ook een goede factor om mee te nemen. Een volledige verdieping leeghalen omdat het hele dak geisoleerd moet worden heeft immers veel meer invloed dan alleen het vrijmaken van de vensterbanken om wat tochtstrippen bij openslaande ramen te kunnen plaatsen. Dat dak isoleren kan dan misschien beter in de zomer gedaan worden als er meer buiten geleefd wordt.

Bedenk ook dat na-isoleren vaak maar 1 keer c.q. voor lange tijd gedaan wordt. Doe het dus direct goed want de hoeveelheid werk en investeringskosten kunnen behoorlijk oplopen. En, bij wijze van spreken, een paar extra centimeters dikke glaswol geeft praktisch evenveel werk en verhoogd de kosten nauwelijks.
.

Eigenschappen van isolatiemateriaal

Warmtegeleidingscoëfficiënt/Lambda waarde
Zoals hierboven toegelicht is de warmtegeleiding een maat waarin een materiaal warmte doorgeeft. Dit wordt ook wel de lambdawaarde (λ-waarde) genoemd en wordt aangeduid in W/mK. Hoe lager deze waarde, hoe beter het isoleert. De warmtegeleidingscoëfficiënt is een vaste waarde en onafhankelijk van de dikte van het isolatiemateriaal.
Voorbeelden warmtegeleidingscoëfficiënt*:
Glaswol: 0,030-0,037 W/mK
EPS: 0,033-0,040 W/mK
PIR: 0,022 W/mK
Resol: 0,021 W/mK
Vlas: 0,038 W/mK
Houtvezel: 0,036 W/mK
Cellulose: 0,036 W/mK
Katoen: 0,039 W/mK
*waardes indicatief

Warmteweerstand
De warmteweerstand (ook wel R-waarde) van een materiaal wordt bepaald door de warmtegeleidingscoëfficiënt en de dikte van het materiaal.
Warmteweerstand R = materiaaldikte (m) / warmtecoëfficiënt van het materiaal (W/mK). De uitkomst van deze som is dan in m2K/W.
De door fabrikanten opgegeven warmteweerstand van isolatiemateriaal in een bepaalde dikte wordt aangeduid als de Rd waarde (Rd=Resistance declared). Hoe hoger deze waarde, hoe hoger de isolerende werking. En ook: hoe lager de warmtegeleidingscoëfficiënt/ lambdawaarde, hoe dunner het materiaal kan zijn om dezelfde warmteweerstand (Rd-waarde) te behalen.
NB: de warmteweerstand van de totale opbouw van een bouwonderdeel wordt de Rc-waarde (Resistance construction) genoemd. Zie verderop voor meer informatie.

Warmtedoorgangscoëfficiënt/U-waarde
De warmtedoorgangscoëfficiënt, ook wel de U-waarde, is de hoeveelheid warmte die per seconde (s), per vierkante meter (m2), per graad temperatuurverschil (K) door een constructie gaat. En wordt uitgedrukt in W/m²K. De U-waarde is de omgekeerde waarde van de R-waarde en wordt in Nederland doorgaans alleen gebruikt bij glas, ramen en kozijnen.
De oude naam voor U-waarde is k-waarde.

Geluidsisolatie
Net als de overige kenmerken heeft elk isolatiemateriaal ook zijn eigen specifieke geluidsisolerende eigenschappen. Deze wordt vaak aangeduid met de absorptiecoëfficiënt Alfa-w (αw) en Noise Reduction Coefficiënt (NRC). Alpha-w staat voor een gewogen absorptiewaarde en de hoogst mogelijke waarde is 1, de laagst mogelijke waarde is 0. De NRC hanteert een wat andere berekening maar hiervoor geldt ook een minimale waarde van 0 en maximale waarde van 1 (=100% absorptie).
Harde materialen zoals PIR en EPS dempen geluid nauwelijks. Zachte (zware) materialen absorberen geluid veel beter. Katoen en steenwol bijvoorbeeld, glaswol in wat mindere mate ook.

Enkele voorbeelden van absorptiecoëfficiënten:
Rockwool Rocksono (extra) steenwol: tot 1
Metisse MA katoen: 0,95
Metisse PRT katoen: 0,8
Metisse PM katoen: 0,85
Isovlas PL vlas: 0,95

Isolatiematerialen die goed zijn in het absorberen van geluid zijn niet automatisch ook (heel) goed in het isoleren van warmte. Een afweging tussen beiden is dan ook soms noodzakelijk. Werken met een combinatie van materialen kan ook een optie zijn.

Warmte(opslag)capaciteit
De warmtecapaciteit (hoofdletter C) is gerelateerd aan de soortelijke warmte (kleine letter c). De warmtecapaciteit (C) is net als de warmtegeleidingscoëfficiënt een materiaaleigenschap en dus niet afhankelijk van de dikte. Maar omdat we meestal willen weten hoeveel energie nodig is om een bepaalde massa op te warmen, is de soortelijke warmte (c) interessant. Dit geeft aan hoeveel energie er nodig is om 1 kg van het materiaal 1 graad in temperatuur te laten stijgen (J/kgK). Hoe hoger de c-waarde hoe trager een isolatiemateriaal opwarmt en hoe beter het dus isoleert tegen de warmte. Vooral natuurlijke isolatiematerialen hebben een hoge c-waarde. En dat geldt bijvoorbeeld ook voor steen. Iedereen kent wel het voorbeeld van een kasteel met een stenenmuur van wel 1 meter dik waar het ondanks langdurige hitte buiten, binnen aangenaam koel is. Verwar dit niet met goede “winterisolatie”: materiaal met hoge warmtecapaciteit heeft niet automatisch een hoge warmteweerstand. De 1 meter dikke stenen muur heeft (afhankelijk van het soort gesteente) slechts een Rc-waarde van rond de 0,4 m2K/W (graniet) tot 1,5 m2K/W (oude bakstenen).
Zie ook het begrip faseverschuiving.
Voorbeelden soortelijke warmte:
Glaswol: 1030 J/kgK
Vlas: 1600 J/kgK
Houtvezel: 2100 J/kgK

Damp(diffusie)weerstand
Waterdamp kan via de poriën van het tussenliggende materiaal van de ene ruimte/zone naar de andere zone. Dit gebeurt als de zogenaamde dampdruk in die andere zone lager is. Bij deze waterdampdiffusie komt er een dampstroom op gang waardoor er uiteindelijk een evenwicht ontstaat tussen beide zones.
Bij isoleren is het vaak gewenst dat de dampstroom beperkt wordt (dampregulatie) om de kans op condensatie tegen koudere delen in de constructie te voorkomen of tenminste te verkleinen. Samen met een dampremmende folie (zie verderop) speelt de keuze van het type isolatiemateriaal hierin een rol.
De dampweerstand is de mate waarin een materiaal kan voorkomen dat waterdamp doorgelaten wordt. Dit wordt weergegeven met de µ-waarde waarbij een hoger getal een grotere dampweerstand betekent. Omdat de dikte van het materiaal een rol speelt in de uiteindelijke dampweerstand wordt i.p.v. de µ-waarde meestal gesproken over de Sd-waarde of µd-waarde. Dit is de µ-waarde vermenigvuldigt met de dikte in meters waarbij de eenheid ook meter is. Deze waarde is het equivalent aan het aantal meters lucht.
Er is geen vaste definitie van dampopen en dampdicht. Maar in het algemeen kunnen de onderstaande waardes gehanteerd worden:

• dampdicht heeft een Sd-waarde > 100m
• dampremmend heeft een Sd-waarde tussen 5m en 100m
• dampopen heeft een Sd-waarde < 5m

Enkele voorbeelden:
Glaswol heeft een µ-waarde van 1. Een 10cm dikke laag glaswol heeft daarom een Sd-waarde van 1*0,10=0,10m. Dit wordt als dampopen beschouwd.
PUR heeft afhankelijk van de soort een µ-waarde van 50-185. Een 10cm dikke laag PUR heeft daarom een Sd-waarde van 50*0,10=5m tot 185*0,10=18,5m. Dit wordt als dampremmend beschouwd.
Glas en staal hebben een oneindige µ-waarde en daarom ook een oneindige Sd-waarde en zijn dus volledig dampdicht.

Brandwering
Er zijn zeven Europese brandklassen: A1, A2, B, C, D, E en F. Waarbij klasse A1 onbrandbaar is, klasse E zeer brandbaar is en klasse F uiterst brandbaar.

• A1 heeft geen enkele bijdrage bij brand en is onbrandbaar. Voorbeelden zijn steenwol, glaswol en gips
• A2 heeft nauwelijks bijdrage bij brand en is praktisch onbrandbaar. Voorbeelden zijn bepaalde soorten glas- en steenwol en gipskartonplaten
• B heeft een zeer beperkte bijdrage bij brand en is zeer moeilijk brandbaar. Voorbeelden zijn Resol en PIR
• C heeft een grote bijdrage bij brand en is brandbaar. Voorbeelden zijn Resol, (sommige soorten PIR) en vlas
• D heeft hoge bijdrage bij brand en is goed brandbaar. Voorbeelden zijn de meeste onbehandelde houtsoorten, maar ook bepaalde soorten Resol
• E heeft een zeer hoge bijdrage bij brand en is zeer brandbaar. Voorbeelden zijn EPS en XPS
• F heeft een gevaarlijke bijdrage bij brand en is uiterst brandbaar. Niet geteste materialen vallen automatisch in klasse F. Dit geldt b.v. soms voor B-keuze PIR

Naast de Europese brandklasses bestaan er nog klasses voor rookontwikkeling (S) en druppelvorming (D).
Voor de rookontwikkeling van isolatiemateriaal bestaan drie klassen:

• S1: Geringe rookproductie
• S2: Gemiddelde rookproductie
• S3: Grote rookproductie

Voor druppelvorming van isolatiemateriaal bestaan ook drie klassen:

• D0: geen productie van brandende delen
• D1: delen branden korter dan 10 seconden
• D2: delen branden langer dan 10 seconden

Het is goed om te realiseren dat de brandklasse van isolatiemateriaal soms opgegeven wordt in combinatie met een ander (afwerk)materiaal. Bijvoorbeeld i.c.m. gipsplaat bij het na-isoleren van een hellend dak. Hier is op zich niks tegen, maar let hier goed op om een juist beeld te vormen en het gewenste resultaat te bereiken.
Raadpleeg het datablad van het beoogde isolatiemateriaal om duidelijkheid te krijgen over de specifieke brandklasse.

Ecologisch
Behalve technische kenmerken kan de keuze van isolatiemateriaal ook gekoppeld worden aan de ecologische impact van de productie van het materiaal.
Natuurlijke isolatiematerialen zoals houtvezel, vlas, hennep, schapenwol en katoen zijn gemaakt van hernieuwbare grondstoffen. Sommige van deze zijn beter voor het milieu dan de meeste materialen van mineralen (zoals glas- en steenwol) of aardolie (zoals EPS en PIR). Ook kunnen ze net zo lang mee gaan.
Toch is het niet allemaal hosanna: voor de productie en transport van de natuurlijke materialen komen verhoudingsgewijs soms veel milieubelastende stoffen vrij. Ook worden er in bepaalde gevallen niet natuurlijke en slecht recyclebare stoffen toegevoegd om b.v. de brandwerendheid op een bepaald niveau te brengen. Op Milieucentraal wordt een score toegekend aan diverse isolatiematerialen. Afgaande daar op scoren vlasplaat, gerecyclde kleding en warmtereflecterende folie het beste. Glaswol, steenwol EPS, cellulose, PUR en PR scoren goed. Een afrader volgens dezelfde website is (niet-biologisch) schapenwol. Hierbij schijnen veel broeikasgassen en stikstof vrij te komen.

https://www.milieucentraa...-dan-gemiddeld-of-afrader

Veiligheid/gezondheid
Veel mensen hebben inmiddels gelezen dat isoleren soms gepaard kan gaan met gezondheidsrisico’s. Dit gaat dan in de meeste gevallen om gespoten PUR en andere schuimtypes zoals UF (Ureumformaldehydeschuim) bij de na-isolatie van vloeren, gevels en daken. Goed inlezen over de mogelijke gezondheidsrisico’s hij het overwegen van dergelijke type naisolatie wordt sterk aanbevolen. Van ook de zogenaamde nieuwste types schuim zijn de (lange termijn) gezondheidsrisico’s, ondanks mooi verkooppraatjes, lang niet altijd duidelijk. Ook is de levensduur van gespoten schuim onzeker en zijn er meerdere keren verwachtingen van isolatiebedrijven uitgesproken van slechts 10 tot 15 jaar. Hoe kan het isolatiemateriaal na die tijd verwijderd of hersteld worden? Bezint eer ge begint.
In alle gevallen is het verstandig om de veiligheidsvoorschriften van de toe te passen materialen te respecteren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het dragen van geschikte handschoenen, mond-/neusmaskers en gehoorbescherming.
.

Soorten isolatiemateriaal

Er zijn veel isolatiematerialen beschikbaar voor woningbouw, elk met zijn eigen kenmerken, voordelen en toepassingen. Hier zijn enkele veelvoorkomende isolatiematerialen die in de woningbouw worden gebruikt:
Glaswol: Grotendeels (rond de 80%) gemaakt van gerecycled glas dat wordt gesmolten en vervolgens tot vezels wordt gesponnen. Glaswol heeft een goede warmteweerstand en brandwerende eigenschappen. Voorbeelden zijn Knauf Naturoll (037-032), Isover Comfortpanel en Isover Multimax 30.
Glaswol kan in bepaalde situaties ook ingeblazen worden in holle ruimtes van bijvoorbeeld verdiepingsvloeren en (lege) spouwmuren.
Steenwol: Vergelijkbaar met glaswol maar gemaakt van gesteente. Het heeft uitstekende brandwerende eigenschappen en biedt ook goede thermische en akoestische isolatie.
EPS (Geëxpandeerd polystyreen): Ook wel piepschuim genoemd. Het is lichtgewicht, vochtbestendig.Het wordt vaak gebruikt in vloerisolatie.
XPS (Geëxtrudeerd polystyreen): Een ander type polystyreenisolatie dat wordt gekenmerkt door zijn hoge druksterkte en waterbestendigheid. XPS wordt vaak gebruikt voor dakisolatie en delen van gevelisolatie.
PUR (Polyurethaan): Het wordt door de DHZ-er vaak gebruikt in spuitvorm om naden en kieren te dichten (ook naast andere isolatie materialen. Let bij het spuiten van PUR goed op de veiligheidsvoorschriften (neem beschermende maatregelen en ventileer voldoende).
PIR (Polyisocyanuraat): Qua isolatie waarde PUR, maar met verbeterde brandwerende eigenschappen. Het wordt vaak gebruikt in platte daken, spouwmuren en vloeren. PIR wordt door DHZ-ers ook voor isolatie gebruikt tussen balken. Dat kan in bepaalde gevallen prima maar heeft hetnadeel dat PIR kan krimpen en niet (zoals b.v. glaswol) samendrukbaar is . Hierdoor moeten de overgangsnaden van PIR platen over de volledige dikte met flex PUR opgevuld worden. Dit is vaak een lastige klus omdat niet zichtbaar is in welke mate het volledig opvullen gelukt is.
Resol: Een op hars gebaseerde harde schuim soort. Resol (b.v. Knauf Kooltherm) is licht van gewicht, heeft een hoge warmteweerstand en is meestal dampopen of licht dampremmend (excl eventuele folies). Nadelen van Resol zijn dat het een bros materiaal is wat relatief snel beschadigd. Daarnaast is het vochtgevoelig en relatief kostbaar.
Cellulosevezels: Gemaakt van gerecycled papier en behandeld met brandvertragende chemicaliën. Cellulosevezels worden gebruikt als isolatiemateriaal voor zowel muren als zolders en bieden goede thermische en geluidsisolatie. Cellulose kan in bepaalde situaties ook ingeblazen worden in holle ruimtes van bijvoorbeeld verdiepingsvloeren.
Natuurlijke isolatiematerialen: Materialen zoals houtvezel (b.v. Steicoflex en Pavatex), hennep, katoen (b.v. Metisse) vlas (b.v. Isovlas), schapenwol en kurk worden steeds populairder vanwege hun hernieuwbare eigenschappen. De natuurlijke materialen hebben over het algemeen een goede maar wel een iets hogere (dus slechtere) warmtegeleidingscoëfficiënt dan b.v. glaswol en PIR. De warmteopslagcapaciteit en akoestische isolatie is daarentegen vaak beter bij de natuurlijke materialen. Let bij je keuzes op de details, zie ook het Ecologisch hoofdstuk
Vacuum isolatie: Zeer hoge isolatie met minimale dikte, maar erg duur en mogelijk kwetsbaar, hierdoor wordt het beperkt gebruikt
Aerogel: Zeer hoge isolatiewaarde met minimale dikte maar ook erg duur, wel minder kwetsbaar, maar door de prijs ook beperkt gebruikt
Isolerende folies (PIF): sandwich van diverse folies, hierdoor soms lastig af te werken bij randen en naden, maar zijn in opkomst

Bij het kiezen van het juiste isolatiemateriaal voor een specifiek project, moeten factoren zoals isolatiewaarde, vochtbestendigheid, brandwerendheid, duurzaamheid, installatiegemak, milieuvriendelijkheid en geluidsisolatie in overweging genomen worden. Verschillende delen van een huis kunnen mogelijk verschillende isolatiematerialen vereisen, afhankelijk van de specifieke isolatiebehoeften. Ook is het mogelijk om eigenschappen te combineren. Wat ook nog een rol kan spelen is dat bv pir makkelijk aan te helen is met een simpel busje pur na onderhoud door bv een loodgieter. Waarbij exotische materialen zoals vacuüm isolatie of bv PIF dit veel lastiger is.
Het is belangrijk om een evenwicht te vinden tussen luchtdichte en dampopen eigenschappen in een gebouw om vochtproblemen te voorkomen. Een goed ontworpen gebouwschil kan lucht- en damptransport regelen om zowel energie-efficiëntie als vochtbeheersing te waarborgen. Dit kan worden bereikt door het gebruik van materialen en technieken die zowel luchtdichting als dampregulatie mogelijk maken.
.

Condensatie

Door o.a. wassen, koken, douchen en ademen wordt er veel vocht in een gemiddeld huishouden geproduceerd. Dat kan wel 10 tot 15 liter per dag zijn. Dit vocht/ deze waterdamp kan tot condensatie en schade aan de woning leiden.
Door de geproduceerde waterdamp ontstaat namelijk een dampstroom die vanuit de woning door de constructie naar buiten wil treden. Wanneer dit gebeurt, koelt de waterdamp af naarmate deze dichter bij de koude buitenzijde van de constructie komt. Er ontstaat dan condensatie omdat koude lucht minder water kan bevatten dan warme lucht: de waterdamp wordt vloeibaar. Hierdoor kan hout gaan schimmelen en uiteindelijk zelfs rotten. Ook kunnen er muffe geuren ontstaan die het leefklimaat in de woning naar beneden halen.
Bovenstaande moet uiteraard voorkomen worden.


Dampdichte folie:

• Functie: Deze folies hebben een lage waterdampdoorlatendheid en worden gebruikt als dampremmende laag om te voorkomen dat waterdamp binnendringt in de constructie van een gebouw.
• Toepassing: Meestal geïnstalleerd aan de warme kant van isolatiematerialen, zoals aan de binnenzijde van de isolatie. Dit voorkomt dat vochtige lucht van binnenuit in de isolatie en constructie dringt, wat condensatie en vochtproblemen zou kunnen veroorzaken.
• Bij zowel een dampdichte binnenkant als buitenkant, kan vocht opgesloten worden wat tot schade van de constructie kan leiden
• Doorgaans wordt een folie als dampdicht beschouwd bij een Sd-waarde > 100m

Miofol 125AV dampdichte folie in badkamer


Dampopen folie:

• Functie: Deze folies hebben een hogere waterdampdoorlatendheid en laten vocht toe om de constructie te laten ademen. Ze laten waterdamp door terwijl ze tegelijkertijd water afstoten.
• Toepassing: Typisch gebruikt aan de buitenkant van isolatiematerialen, zoals onder het dak of aan de buitenmuur. Dit staat toe dat vocht dat zich in de constructie bevindt, zoals condensatie of vocht uit het gebouw, naar buiten kan ontsnappen, waardoor vochtproblemen worden voorkomen. Een bekend voorbeeld van dampopen folie is spinvliesfolie. Dit is naast dampopen ook waterkerend en winddicht.
• Doorgaans wordt een folie als dampopen beschouwd als de Sd-waarde < 5m is.

Klimaatfolie/ dampvariabele/dampregulerende folie
Klimaatfolies zijn ontworpen om de doorlatendheid van waterdamp te reguleren, vergelijkbaar met dampdichte of dampopen folies die eerder genoemd zijn. Alleen zitten beide eigenschappen dan in 1 folie. Klimaatfolies hebben een bereik in dampweerstand: de zogenaamde onder- en bovenwaarde. Bijvoorbeeld een minimale Sd (of μd-waarde) van 0.4m en maximale Sd (μd-waarde) van 10m. Hierdoor kan een klimaatfolie (in de winter) dampremmend werken gezien vanaf de warme zijde richting de koude zijde van de constructie. En tegelijkertijd dampopen zijn in de andere richting. Door dit laatste kan vocht wat in de constructie zit of gekomen is toch weer ontsnappen. De kans op het opsluiten van vocht in de constructie wordt hiermee sterk gereduceerd.
De diverse verkrijgbare klimaatfolies hebben verschillende specificaties in dampweerstand. Zo heeft de Isover Vario® KM Duplex UV folie bijvoorbeeld een Sd van 0.3-5m. De Isover Vario® Xtrasafe heeft een duidelijk groter bereik: Sd van 0.3-25m. Deze laatste folie heeft dus een veel hogere (maximale) dampweerstand dan zijn KM Duplex broertje en is dus beter in staat om damp in de constructie te voorkomen. Terwijl de (gelijke) minimale Sd-waarde er voor zorgt dat de constructie nog steeds goed kan drogen.
Andere voorbeelden van klimaatfolies zijn de ProClima Intello (Plus) (Sd 0.25-25m) en de Tyvek Airguard smart (Sd 0.2-35m).

N.B.: voor natte ruimtes zoals de badkamer wordt een klimaatfolie afgeraden. Doorgaans is het beter om in dit soort ruimtes een dampdichte folie te plaatsen.

Isover Vario XtraSafe klimaatfolie:


Vuistregels folies

• Sluit nooit hout op tussen 2 dampdichte lagen
• Binnen is dampdicht of dampremmend buiten is dampopen
• Tape is beter dan kit, kit is beter dan pur, pur is beter dan niets. Een combinatie van b.v. kit of pur met tape kan ook een goede optie zijn
• Kies het type folie op basis van plek van plaatsing (koude of warme kant) en werkingsgraad
• Lees de montageinstructies vóór aanschaf en plaatsing

Kouddak: Bij een kouddak bevindt de isolatielaag zich tussen de draagconstructie van het dak. Vroeger werden dit soort daken vaak ventilerend gemaakt, tegenwoordig gebeurt dit doorgaans middels klimaatfolie. Doordat de draagconstructie van het dak zelf niet geisoleerd is, zal de Rc-waarde van het dak lager liggen dan de Rd-waarde(s) van het isolatiemateriaal. Bovendien ontstaan hierdoor in meer of mindere mate koudebruggen. Dit laatste kan verminderd worden door een extra isolatielaag over de balken te plaatsen.
NB: een luchtspouw tussen dabbeschot en isolatiemateriaal wordt tegenwoordig niet veel meer gedaan.



Warmdak: Een warmdak plaatst de isolatie boven de draagconstructie en direct onder de dakbedekking. Dit betekent dat de isolatie aan de buitenzijde van de dragende constructie wordt geplaatst. Door deze configuratie blijft de gehele dakconstructie, inclusief de dragende elementen, binnen het geïsoleerde deel van het gebouw. Je kan ook een warmdak na isoleren. Dit heeft als voordeel dat je een minder hoog pakket krijgt, dit kan handig zijn bij het ontwerpen van een dakkapel denk dan bv aan 8cm pir op het dak en 12 cm steenwol tussen de draagbalken. (let op dampfolies). En wordt ook vaak gedaan bij een reeds vanaf de bouw geisoleerd dak waarvan het de wens is de isolatiewaarde te verhogen. Voorbeelden zijn het na-isoleren van een dak met Unidek EPS platen en Unilin of Opstalan PUR platen.






Een afwijkende opbouw van een warmdak is een omgekeerd dak: hierbij is de (waterkerende) afdichting niet op maar onder het isolatiemateriaal aangebracht. Deze soort komt voor bij b.v. dakterrassen.



Voorzetwanden zijn extra wanden die worden geplaatst aan de binnenkant van een bestaande muur. Deze wanden worden vaak gebruikt bij renovaties of verbouwingen om verschillende redenen, zoals het verbeteren van isolatie, het wegwerken van onvolkomenheden in de bestaande muur, het creëren van extra ruimte voor isolatiemateriaal of voor bv leidingen. Voorzetwanden worden vaak gemaakt met een combinatie van hout of metal stud profielen en gipsplaten. Maar kan bijvoorbeeld ook gemaakt worden met cellenbetonblokken.
Enkele belangrijke aspecten en voordelen van voorzetwanden zijn:

• Isolatieverbetering: Het toevoegen van een voorzetwand biedt ruimte om extra isolatiemateriaal toe te voegen, waardoor de thermische prestaties van de muur worden verbeterd. Dit kan helpen om warmteverlies te verminderen, de energie-efficiëntie van het gebouw te verhogen en de energiekosten te verlagen.
• Geluidsreductie: Voorzetwanden kunnen ook worden gebruikt om geluidsisolatie te verbeteren. Door geluidsdempende materialen toe te voegen, kan het geluid van buitenaf worden verminderd, wat zorgt voor een stillere en comfortabelere leefomgeving binnenshuis.
• Verbergen van gebreken: Als de bestaande muur beschadigingen of onvolkomenheden vertoont, kan het plaatsen van een voorzetwand een manier zijn om deze te verbergen zonder dat herstelwerkzaamheden aan de originele muur nodig zijn.
• Extra ruimte voor bedrading en leidingen: Het toevoegen van een voorzetwand creëert een holle ruimte tussen de oude en nieuwe muur, wat handig kan zijn voor het verbergen van bedrading, leidingen of andere nutsvoorzieningen.
• Esthetische aanpassingen: Voorzetwanden bieden ook de mogelijkheid om esthetische wijzigingen aan te brengen, zoals het toevoegen van decoratieve panelen, schilderwerk of verschillende afwerkingsmaterialen om de uitstraling van een ruimte te veranderen.
• Met een voorzetwand worden koudebruggen vaak niet voorkomen: de binnenmuren staan b.v. vaak nog steeds tegen de ongeisoleerde buitengevel aan.
• De meningen variëren, maar over het algemeen wordt het aangeraden om een luchtspouw van rond de 2cm te maken tussen de buitengevel en de isolatielaag. Dit verminderd de kans op vochtdoorslag.

Omdat dit topic gaat over isoleren bespreken we verder alleen dit element, maar vanzelfsprekend kunnen andere elementen de keuze beinvloeden.
Voorbeeld opbouw van voorzetwanden:


.

Glas, ramen & kozijnen

Bouwonderdelen welke ook voor significant warmteverlies kunnen zorgen zijn het glas, ramen en deuren en kozijnen.
Om met glas te beginnen: de bekendste “types” zijn enkelglas, dubbelglas en triple glas. Maar dit zijn grove benamingen die de lading wat betreft o.a. isolatiewaarde niet volledig dekken. De isolatiewaarde van glas wordt aangegeven met een Ug-waarde in W/m2K.
Enkel glas: de isolatiewaarde van enkel glas is slecht en ligt doorgaans op een Ug= van 5,7 W/m2K.
Dubbel glas: een oude bekende is het zogenaamde Thermopane. Thermopane is echter geen type dubbel glas, maar een Duitse fabrikant die als eerste met dubbel glas op de markt kwam. Ouderwets dubbelglas (dus ook de Thermopane van vroeger) heeft een Ug-waarde van rond de 2,8 W/m2K. Een stuk beter dan enkel glas, maar naar de huidige standaarden nog steeds slecht. Er bestaan ook HR (Ug=2,0-1,6 W/m2K), HR+ (Ug=1,6-1,3 W/m2K) en HR++ (Ug=1,3-1,1 W/m2K) varianten van dubbel glas.
Triple glas: ook wel HR+++ genoemd en heeft meestal een Ug- van 0,7-0,5 W/m2K.
Vacuumglas: dit betreft ook HR+++ glas met Ug- van 0,6-0,4 W/m2K

Al de bovengenoemde Ug waardes zijn indicaties want afhankelijk van de glasdikte, spouwdikte en spouwvulling. Daarnaast speelt het materiaal van de afstandhouders bij dubbelglas een rol. Zogenaamde warm edge afstandhouders verlagen de Ug-waarde waardoor een lagere Ug bereikt kan worden dan met standaard (metalen) afstandhouders.

Het mag duidelijk zijn dat HR++ (met warm edge afstandhouders) een stuk beter isoleert dan de andere dubbel glas en enkel glas varianten. Maar ook HR++ isoleert relatief matig. Het beste HR++ glas kan qua isolatiewaarde (exclusief raam en kozijn) vergeleken worden met ca 3cm EPS. Vacuumglas met een Ug van 0,4 W/m2K is vergelijkbaar met ca 8cm EPS.

De ramen waar het glas in geplaatst wordt en de kozijnen hebben uiteraard ook invloed op het warmteverlies. Hierbij speelt zowel het materiaal (hout, kunststof, aluminium) als de opbouw (b.v. dikte en luchtkamers) een rol. Idem voor deuren. Informeer hier naar indien vervanging gewenst is. Overigens zijn er voor de doe-het-zelvers soms ook mogelijkheden om deuren op te dikken met b.v. een dun laagje PIR en een extra plaat hout om de isolatiewaarde te verhogen.

Als laatste nog aandacht voor de aansluiting van de kozijnen aan de muur (of dak in het geval van dakramen). Een adequate afdichting (met compriband, kit, PUR etc) hier tussen is nodig om ook daar onnodig warmteverlies te voorkomen. Datzelfde geldt voor de aansluiting van openslaande ramen en deuren op kozijnen (rubbers, tochtstrips, valdorpels).
De ophanging van ramen en deuren in het kozijn dient correct te zijn voordat eventueel aanvullende maatregelen zoals het plaatsen van tochtstrips gedaan wordt.

Zie voor meer informatie het onderstaande topic
Het grote HR +++ glas en kozijn topic
.

Overige materialen & gereedschappen

Voorbeelden van veel gebruikte materialen

• (flex)Pur
• Hightack kit
• Compriband
• Tape
• Folie

Enkele veelgebruikte gereedschappen zijn:

• Isolatiemessen: Speciale messen met kartelranden worden gebruikt om isolatiematerialen zoals glaswol, steenwol of isolatieplaten op maat te snijden. O.a. pir platen zijn ook zeer goed te zagen met een handzaag.
• (hobby)Mes: voor het snijden van isolatiematerialen of folie.
• Spuitpistolen: Voor het aanbrengen van isolatieschuim (pur)
• Kitpistool: Wordt gebruikt voor het aanbrengen van kit of afdichtingsmiddelen rondom raam- en deurkozijnen, langs plafonds of muren om luchtlekken te voorkomen.
• Schroef- en boormachines: Gebruikt voor het bevestigen van isolatieplaten of andere bevestigingsmaterialen aan de constructie van het gebouw.
• Nietmachine: voor het aanbrengen van folie
• Meetinstrumenten: Meetlinten, linialen of hoekmeters kunnen worden gebruikt.
• Veiligheidsuitrusting: Dit omvat handschoenen, veiligheidsbrillen, stofmaskers of ademhalingsbescherming. En in sommige gevallen gehoorbescherming.

Ubakus simulatie

Ubakus is een (gratis) on-line tool om o.a. de isolatiewaarde en vochthuishouding van een constructie te simuleren. Het kan veel inzicht geven of een bedachte opbouw na b.v. isolatie bij een bestaand dak de gewenste isolatiewaarde haalt en tevens of er geen vochtproblemen verwacht hoeven te worden. Zoals bij elke tool is de output afhankelijk van de input (garbage in  garbage out). Ook gaat Ubakus uit van de perfecte situatie en toepassing van materialen. Desondanks kan de tool erg waardevol zijn en is het een aanrader om de bedachte opbouw zo nauwkeurig mogelijk te simuleren in Ubakus voordat men daadwerkelijk aan de slag gaat met (na-)isoleren.

https://www.ubakus.de/nl/rc-waarde-calculator/

Korte handleiding om aan de slag te gaan in Ubakus:

• Inventariseer de opbouw van de constructie visueel: welke materiaallagen zijn vanuit binnen en buiten zichtbaar? Kijk ook bij dak- en muurdoorvoeren, onder de dakpannen etc.
• Navigeer naar de Ubakus website (ook mogelijk op mobiele apparaten) en kies de gewenste taal rechts bovenin.
• Maak een gratis account aan. Het voornaamste voordeel van het hebben van een account is de mogelijkheid constructies op te slaan zodat deze later geraadpleegd en/of aangepast kunnen worden.
• Kies het juiste constructietype links boven: gevel, hellend dak, plat dak, vloer etc. Aan de hand hiervan stelt Ubakus de limieten in van de diverse resultaten.
• Start de opbouw van de constructie van buiten naar binnen. Dus kies bij een hellend dak b.v. eerst het bouwmateriaal “Betonnen dakpannen”.
• Materialen kunnen via het drop down menu gekozen worden, maar ook door een gedeelte te typen. Bepaalde merknamen inclusief diverse types zijn aanwezig, maar ook meer generieke materialen zoals “balk”, “glaswol” en “lucht”.
• Voeg iedere laag inclusief luchtlagen en afwerking als bouwmateriaal toe.
• Controleer de instellingen van buitentemperatuur en luchtvochtigheid: -5 graden en 80% kunnen als een worst case standaardinstelling beschouwd worden. De condensatie wordt namelijk over een 90 dagen lange periode met deze instellingen berekend!
• Controleer de instellingen van binnentemperatuur en luchtvochtigheid: 20 graden en 50% kunnen als een goede standaardinstelling beschouwd worden.
• Beoordeel met name de resultaten in de “Invoer” én “Vochtigheid” pagina. Varieer met de boven genoemde instellingen voor buitentemperatuur en luchtvochtigheid
• Als meedenken op het Tweakers forum nodig is: maak een schermafdruk van de twee volledige pagina’s die hiervoor genoemd zijn

Uitgebreidere instructies zijn te vinden op de Ubakus website.

Belangrijkste Ubakus resultaten in “Invoer”pagina:

U waarde/Rc waarde
De Rc-waarde (Rc=Resistance construction) is een maat voor de warmteweerstand van een constructie, zoals een muur, dak of vloer. Het geeft aan hoe goed een constructie weerstand biedt tegen warmteoverdracht. De Rc-waarde wordt bepaald door de dikte en het isolatiemateriaal van de diverse lagen in de constructie. De Rc-waarde moet niet verward worden met de Rd waarde (Rd=Resistance declared): dit is de isolatie waarde van het materiaal zelf. Vooral bij isoleren van binnenuit kan dit een groot verschil geven doordat er doorgaans tussen houten balken geïsoleerd wordt. Omdat in dit voorbeeld hout een lagere warmteweerstand heeft dan het isolatiemateriaal, is er ter plekke van het hout meer warmteverlies. waardoor de isolerende werking van de totale constructie (Rc) dus lager komt te liggen dan de Rd waarde van het isolatiemateriaal zelf. Deze reductie kan wel 25% van de isolatie waarde zijn.

Ter indicatie: onderstaand de minimale Rc-waardes volgens het huidige bouwbesluit voor nieuwbouw:
Gevels: Rc 4,7 m2 K/W
Vloer: Rc 3,7 m2 K/W
Dak: Rc 6,3 m2 K/W

Ter indicatie: onderstaand de minimale Rc-waardes volgens het huidige bouwbesluit voor renovatie:
Gevels: Rc 1,4m2 K/W
Vloer: Rc 2,6 m2 K/W
Dak: Rc 2,1 m2 K/W

Over het algemeen is de consensus op Tweakers om bij na-isolatie zo veel mogelijk in de buurt te komen van de minimale eisen t.a.v. nieuwbouw (en dus niet renovatie). Bij vloerverwarming wordt voor vloeren zelfs een Rc-waarde van 5 m2 K/W aanbevolen.
Dat gezegd hebbende: de eerste centimeters isolatie maken het grootste verschil.

Condenswater
In de winter kan onder bepaalde omstandigheden (leef)vocht van binnen in de constructie condenseren. In dit onderdeel wordt de hoeveelheid condenswater weergegeven die verwacht wordt binnen een periode van 90 dagen. Afhankelijk van het onderdeel is 0,5 kg/m2 tot 1 kg/m2 toegestaan. Een lagere waarde is uiteraard beter omdat dat de kans op vochtschade verkleint.
Behalve de dampweerstand van de verschillende constructieonderdelen, beïnvloed de ingestelde weersituatie (buitentemperatuur en luchtvochtigheid) en het binnenklimaat (binnentemperatuur en luchtvochtigheid) het resultaat. Let dus op de juiste instellingen hiervan en varieer met de temperatuur en luchtvochtigheid om een beter beeld te krijgen onder bijvoorbeeld verschillende weersomstandigheden.

Houtvochtgehalte
Van onderdelen die hout bevatten mag de houtvochtigheid door condenswater slechts 3 tot 5% bedragen. Een lagere waarde is uiteraard beter omdat dat de kans op vochtschade verkleint.

Droogtijd
Deze waarde geeft aan hoe lang het duurt voordat het condenswater in de constructie verdwenen is c.q. hoe lang de droogtijd van de constructie is. De maximum waarde is 90 dagen. Een lagere waarde is uiteraard beter omdat dat de kans op vochtschade verkleint.

Droogreserve
De droogreserve betekent in hoeverre de constructie vocht kan reguleren. Waarom is dit belangrijk? Sommige isolatiematerialen kunnen vocht vasthouden tijdens installatie. Dit vocht kan ook uit woonvocht of b.v. lekkage (stuifsneeuw) bestaan. Door een constructie te hebben die vocht kan reguleren zal bij b.v. een kleine lekkage minder of zelfs geen schade aan isolatie materiaal en omliggende constructie ontstaan. Omdat het bij na-isolatie lang niet altijd mogelijk is om het isolatiemateriaal en de achterliggende constructie middels dampremmende folies nauwkeurig af te schermen, is een droogreserve een goede eigenschap om wat extra marge of zekerheid in te bouwen over de vochthuishouding.

Faseverschuiving
De term faseverschuiving in isolatie verwijst naar het vermogen van bepaalde materialen om warmte gedurende een bepaalde tijd vast te houden voordat ze deze doorlaten. Deze isolatiematerialen vertragen de timing van warmteoverdracht, waardoor temperatuurfluctuaties in een gebouw verminderen. Dit helpt bij het stabiliseren van het binnenklimaat door de warmte-energie geleidelijk door te laten, wat kan leiden tot een verbeterd thermisch comfort en een efficiënter energieverbruik.
Concreet kan fase verschuiving er bijvoorbeeld voor zorgen dat een huis langer koel blijft in de zomer. Een waarde van meer dan 12hr is prettig omdat dan de kans op opwarming van de woning tijdens warme zomerdagen verminderd.
Zie ook de warmteopslagcapaciteit.


Belangrijkste Ubakus resultaten in “Vochtigheid”pagina:
Deze pagina bevat plaatjes en diagrammen die de luchtvochtigheid in de constructie weergeven. Plekken waar naar verwachting condensatie optreedt worden aangegeven inclusief de condensatiehoeveelheden.

Voorbeeld Ubakus voorzetwand:


Voorbeeld Ubakus na-isolatie spouwmuur:


Voorbeelden Ubakus daksiolatie:


Voorbeeld Ubakus daksiolatie zonder dampscherm:


Samenvatting/aandachtspunten voor isolatie

• Isolatiemateriaal selectie: Kies het juiste isolatiemateriaal op basis van de isolatiewaarde (R-waarde), de toepassing, de locatie in huis, vochtbestendigheid, brandveiligheid, duurzaamheid en milieuvriendelijkheid.
• Correcte installatie: Installeer het isolatiemateriaal volgens de richtlijnen van de fabrikant en zorg ervoor dat het correct wordt geplaatst zonder kieren, openingen die de isolerende eigenschappen kunnen verminderen.
• Luchtdichting: Voorkom luchtlekken door nauwkeurige afdichting van alle openingen, kieren en naden in de gebouwschil. Luchtdichting draagt bij aan de efficiëntie van isolatie en voorkomt warmteverlies door ongewenste luchtstromen.
• Vochtbeheer: Beheer vocht om vochtproblemen zoals schimmel of rot te voorkomen. Zorg ervoor dat de isolatie op een manier wordt geïnstalleerd die vochttransport minimaliseert.
• Koudebruggen vermijden: Let op koudebruggen, plaatsen waar warmte gemakkelijk kan ontsnappen door de isolatielaag heen, zoals bij onderbrekingen in de isolatie of waar materialen elkaar ontmoeten, zoals bij ramen, deuren, hoeken en verbindingen tussen verschillende bouwdelen.
• Ventilatie: Zorg voor voldoende ventilatie, ventilatie helpt vocht af te voeren, de luchtkwaliteit te handhaven en condensatieproblemen te voorkomen.
• Brandveiligheid: Kies isolatiematerialen met goede brandwerende eigenschappen en scherm het isolatiemateriaal af met een brandvertragende (afwerk)laag zoals gipsplaat. Houd bij de installatie verder rekening met de brandveiligheid zoals het vermijden van brandbare materialen in de buurt van warmtebronnen.

Energie label

We hebben in Nederland het Energielabel en als je dat gaat aanvragen, vragen ze om bewijs van de isolatie, foto's, facturen etc. Het is dus belangrijk vooraf goed te inventariseren welke informatie je moet kunnen aanleveren.
Voor meer info en vragen:
Doe-t-zelf isolatie/energiemaatregelen - Energielabe
.

Algemene Do’s & Don’ts:

Don’ts:

• Aan de slag gaan met isoleren zonder van te voren in te lezen over de aandachtspunten bij het naisoleren van het betreffende onderdeel
• Naisoleren met een matige isolatiewaarde omdat “de rest van de woning” ook niet goed geisoleerd is. Een klassiek voorbeeld is geen HR+++ (triple of vaccuumglas) nemen maar HR++ omdat b.v. de spouw ook maar 5cm isolatie heeft. Dit is geen goed argument: isoleer elke onderdeel zo goed mogelijk, passend bij budget en (toekomstige) eisen.
• Naisoleren met een matige isolatiewaarde omdat er niet meer budget is. Dat is uiteraard een keuze, maar overweeg indien mogelijk iets langer door te sparen als er dan wel direct voor (extra) goede isolatie gekozen kan worden. Achteraf nog eens extra naisoleren is vaak veel kostbaarder dan direct in 1 keer goed.
• Alleen willen na-isoleren als er een relatief korte terugverdientijd is. Denk ook aan de comfortwinst, de verhoogde waarde van de woning en aan duurzaamheid. Daarnaast ben je met een lagere energierekening (door betere isolatie) minder gevoelig voor schommelingen in energieprijzen en bijhorende belastingen

Do’s:

• Maak zelf of laat foto’s maken met een warmtebeeldcamera (warmtescan). Dit kan veel inzicht geven in de plekken waar (veel) warmteverlies is. Let op de aandachtspunten die gelden bij het zelf maken van dit soort foto’s!
• Laat een blower-door-test uitvoeren om in kaart te brengen waar kierdichting aandacht behoeft
• Begin met quick wins zoals kierafdichting, ook al is het effect beperkt.
• Maak een stappenplan bij uitgebreide isolatiewensen
• Bij een beperkt budget en veel wensen de isolatie gefaseerd aanpakken
• Inspecteer en repareer/optimaliseer eerst de huidige constructie/opbouw voordat er nageisoleerd wordt
• Bij offertetrajecten altijd meerdere offertes van verschillende partijen aanvragen. Denk ook aan b.v. een aannemer om de zolder te isoleren in plaats van de geijkte isolatiebedrijven.
• Werk nauwkeurig en neem de tijd
• Denk ook aan het optimaliseren/betere inregelen van het verwarmingssyteem (zowel afgifte als verwarmingsbron). Daarnaast: hoe kleiner het verschil tussen binnen- en buitentemperatuur, hoe kleiner het warmteverlies. De woning verwarmen tot 20 graden geeft dus bij dezelfde weersomstandigheden minder warmteverlies dan de woning verwarmen tot 21 graden.

Interessante links & bronnen:

Kruipruimte vloer (na-)isoleren

(Woon)Zolder dak Isoleren, beste methodiek?

Het grote HR +++ glas en kozijn topic

[IR] Het grote Ik wil/heb een warmtebeeldcamera

https://www.milieucentraa...leren-hoe-pak-je-dat-aan/

https://doehetzelfdoehetduurzaam.nl/

https://doehetzelfdoehetduurzaam.nl/vlog/kluswijzers

https://www.joostdevree.nl/index.shtml

https://energierijkhouten.nl/

https://energierijkhouten...ren-jan.-2023-handout.pdf

https://www.youtube.com/@energierijkhouten8202/videos

[ Voor 109% gewijzigd door Franciesco op 27-03-2024 14:34 ]

[twain4me]

offtopic:
gereserveerd

We hebben samen met een aantal helden de afgelopen weken een nieuwe TS gemaakt voor "het isolatie topic" Hij is nog niet helemaal af, zo worden er nog een aantal plaatjes toegevoegd.
Helden, Bedankt!

[Anoniem: 1221402]

@Franciesco

PS: ik zie een binnentemperatuur van 18 graden, heb jij het in de winter niet warmer in de ruimte waar je de simulatie voor doet?

Wij zelf in ieder geval niet. De woonkamer staat op 19 en de zolder zal op 18 komen als hobbyruimte. Maar met 20 graden zou het ook nog goed moeten gaan lijkt het. Al is 20 graden en 50% vocht niet de meest realistische instelling bij -5, dan zit het eerder een stuk eronder.

Voor buiten stonden de standaard instellingen, -5 en 80%.

[Franciesco]

@Anoniem: 1221402 toch lijkt het me beter om de binnentemperatuur op 20 graden te zetten. Want wie weet wordt die zolder in de toekomst intensiever ofzo gebruikt en wil je het daar 20 graden hebben.

Dat gezegd hebbende: als de condensatiewaardes bij het bovengenoemde nauwelijks anders zijn dan eerder gepost, dan zijn ze binnen de marge die Ubakus stelt. Bedenk ook dat Ubakus de condensatiehoeveelheid berekent na een periode van 90 dagen op het ingestelde klimaat (-5 graden, 80% rlv). We hebben hier pas nog een discussie over gevoerd en terug gekeken in de KNMI statistieken, maar die -5 graden hebben we niet gevonden. -3 als meest extreme in winter 1963. Meestal is de gemiddelde temperatuur in de winter (over 90 dagen) veel hoger dan dat.

Oftwel: als zelfs op de meest extreme instelling de waardes binnen de marges vallen, dan lijkt me de kans op vochtproblemen heel klein. En zou ik de UV Duplex die je al hebt zitten, niet vervangen door de XtraSafe.

PS: alles staat en valt natuurlijk met de juiste invoer in Ubakus. Bij bovenstaande ga ik er vanuit dat dat correct gedaan is. Idem voor de plaatsing van de klimaatfolie.

[route99]

@Franciesco @Anoniem: 1221402 De kans dat je met een niet ideale constructie te maken hebt, zeker bij dakkapellen en aanbouwen en daar waar het dak zelf tav diverse afwijkingen ter plekke, lijkt me een groter gevaar dan het gebruik van UV Duplex i.p.v. XtraSafe in een normale situatie, met een goede constructie.

Als ik onzeker zou zijn tav de constructie in het algemeen, zou ik altijd voor XtraSafe kiezen. Stel je hebt een redelijk groot dak (100m2) en de meerkosten zijn ca 2 euro/m2 dan gaat het om ca 200 euro. Dat vind ik kleingeld als je de hele klus zelf doet en zelfs op het totale bedrag dat nodig is om de zolder te isoleren.

[ Voor 4% gewijzigd door route99 op 11-01-2024 19:35 ]

[Franciesco]

@route99 mee eens als de keuze er nog is. Dan zou ik ook altijd voor de XtraSafe gaan.
Maar ik begreep dat de Duplex reeds geplaatst was, en alles weghalen en opnieuw doen lijkt me dan in dit verhaal overdreven. Of heb ik dat verkeerd begrepen?

[route99]

@Franciesco Vandaar die 1e opmerking, als de constructie OK is, dan zou ik me met de reeds aangebrachte Duplex me minder zorgen maken. In de volgende alinea mijn keuze als ik nog moet beginnen.

[thunder7]

B heeft een zeer beperkte bijdrage bij brand en is zeer moeilijk brandbaar. Voorbeelden zijn Resol en PIR
C heeft een grote bijdrage bij brand en is brandbaar. Voorbeelden zijn Resol, PIR en vlas

Is er B en C pir, of klopt hier iets niet?

[Anoniem: 1221402]

@Franciesco @route99 is idd al geplaatst. Zou dan de oude moeten verwijderen en een hele rol xtra safe moeten kopen voor 12m2.

Verder geen idee of de constructie ok is. Kierdichting werd in ieder geval niet aan gedacht in 1999. Of folie. De zijwangen waren kletsnat omdat er 5cm steenwol zonder folie in zat en de aansluiting tussen dak en dakkapel kon je doorheen kijken nadat de vensterbank er van af ging. Ruim 3m brede kier van meerdere cm. Geen idee of ik daarmee kan zeggen dat het niet goed was.

[route99]

@Anoniem: 1221402 Kijk eens of je in je lokale netwerk iemand kun vinden, of via/via (denk aan energiegroepen waar kennis zit of ze weten waar ze het halen kunnen...) die daar wel kijk op heeft. Vaak zijn het bouwkundigen oid met veel kennis en praktijk ervaring. Triest dat men in 1999 nog de zijwangen zo fout uitvoert, wat wel onder mijn zorg valt dat er links en rechts nog wel eens een mindere of slechte constructie te vinden valt.

De bekende waar ik afgelopen 2 jaar eea geholpen heb met klussen, die kwamen er zelf achter dat een koudebrug van een uitstekend balkon voor een rotte constructie bal van de uitbouw veroorzaakte. Het was "mijn schuld" dat het alsnog ontdekt werd.... er was nl heel veel open qua plafonds en toen suggereerde ik om alle elektra zooi, combi begin jaren 60 plus wat later aangelegd, opnieuw aan te leggen. Ze waren over wat er lag aan mogelijkheden/aantal aansluitingen totaal niet tevreden, maar zagen tegen de klus op.
Toen het plafond v/d uitbouw eruit ging kwam de rotte steunbalk tevoorschijn.... Bij een volgend bezoek zat ie er nog in, dat zag er niet best uit.

Flinke vertraging en extra kosten, maar achteraf waren ze erg blij dat ze dit allemaal toch gedaan hebben.
Soms is het dus beter om zoiets te vinden, het was er bij de keuring van het huis niet uitgekomen, die keuringen stellen weinig voor. Ik ben zelf mbv een energie/infrarood expert (maakt ook meteen foto's), het hele huis nagegaan. Op wat kleine vocht beschadigingen na valt de schade hier dus mee. De meeste hotspots hoop ik nu gehad te hebben. Wat niet zegt dat er geen Rc verbetering mogelijk is...

[elektriekert]

@twain4me @Franciesco @route99

Ik wil jullie even complimenten voor de zeer uitgebreide Topic start

[Franciesco]

thunder7 schreef op donderdag 11 januari 2024 @ 19:46:
[...]


Is er B en C pir, of klopt hier iets niet?

Er zijn inderdaad diverse soorten PIR. Meestal zijn ze brandklasse B. Maar soms, bij b.v. B-keuze PIR platen, zelfs brandklasse F. Dit laatste omdat ze dan meestal niet gekeurd zijn.

Sowieso is het altijd goed om het datablad van het betreffende isolatiemateriaal op te zoeken. Er zijn best veel varianten.

Dank voor je feedback!

[Franciesco]

Anoniem: 1221402 schreef op donderdag 11 januari 2024 @ 19:46:
@Franciesco @route99 is idd al geplaatst. Zou dan de oude moeten verwijderen en een hele rol xtra safe moeten kopen voor 12m2.

Verder geen idee of de constructie ok is. Kierdichting werd in ieder geval niet aan gedacht in 1999. Of folie. De zijwangen waren kletsnat omdat er 5cm steenwol zonder folie in zat en de aansluiting tussen dak en dakkapel kon je doorheen kijken nadat de vensterbank er van af ging. Ruim 3m brede kier van meerdere cm. Geen idee of ik daarmee kan zeggen dat het niet goed was.

Ja, zo is het soms helaas. Als de kans er nu is, zo goed mogelijk verbeteren.

Hier ook pas weer een “mooie” ontdekt: de onderkant van beide dakramen in de badkamer waren niet afgedicht. Dat sterke vermoeden had ik al een tijdje. Ik kon zo’n beetje tegen de onderkant van de dakpannen kijken. Vergeten bij de plaatsing ca 8 jaar geleden. Slecht natuurlijk. Nu opgelost en het dak van de badkamer meteen extra geisoleerd.



Dit soort plekken (slechte of geen afdichting) ben ik in mijn woning al vaker tegengekomen. Dat is een van de redenen dat ik het in dit topic ook vaak noem: controleer de dakconstructie etc eerst uitgebreid voordat je gaat naisoleren.

[Anoniem: 1221402]

@Franciesco

Hier ook pas weer een “mooie” ontdekt: de onderkant van beide dakramen in de badkamer waren niet afgedicht. Dat sterke vermoeden had ik al een tijdje. Ik kon zo’n beetje tegen de onderkant van de dakpannen kijken. Vergeten bij de plaatsing ca 8 jaar geleden. Slecht natuurlijk. Nu opgelost en het dak van de badkamer meteen extra geisoleerd.

Die hadden wij ook bij het dakraam.. Ze waren de bovenkant vergeten en de 10 gaten rondom waar je alsnog tussen de pur door op het dak keek. En 5 gaten van 15-20cm in het dakbeschot. Ben er wel druk mee geweest alles dicht te timmeren en purren. Dus de kierdichting is aardig gelukt.

@route99 het zag er op de kierdichting na dan wel verder allemaal degelijk uit op mijn niet zo heel ervaren oog. Op natte zijwangen na geen slechte plekken gezien. De zijwangen zijn ook goed behandeld geweest, geen grammetje schimmel of rot gevonden na 24 jaar. Dus op domme fouten geen echte gebreken gezien, wel alles wat open kon open gehaald.

Nou heeft het isolatiebedrijf het ook niet super nauw genomen met kierdichting, dat is zelfs nog iets van deze tijd helaas. Ben zelf nog bezig geweest alle overlappen en nieten af te tapen en de aansluitingen folie/hout en folie/beton met foliefix dicht te kitten.

[dof]

Mooie topicstart, gefeliciteerd met het resultaat!

Is mis bij "Soorten Isolatiemateriaal" het natuurlijk isolatiemateriaal houtvezel platen zoals Pavatex en Steicoflex 036 en dat lijkt me een gemis.

Ik gebruik zelf Steicoflex en dat vind ik voor mijn huis eigenlijk het beste dak isolatiemateriaal dat er is.

Er is goed mee te werken door snijden of zagen en kun je zelfs stuktrekken voor kleine hoeveelheden.

Het is voor thermische isolatie zomers vrijwel onovertroffen door lange warmteopslagcapaciteit. En het materiaal kun je eigenlijk tot de laatste reststukjes gebruiken doordat het goed tussen te voegen is. Dat vind ik vanuit ecologisch perspectief ook wel prettig, naast dat het bij b.v. sloop weer gerecycled kan worden.

Nou ja, dat is allemaal wel bekend natuurlijk.

Het wordt ook wel genoemd in de topicstart, maar niet bij de "Soorten.. " en dan wordt het misschien door lezers gemist. Misschien dit nog opnemen?

[TereZz]

twain4me schreef op donderdag 11 januari 2024 @ 13:47:
NB: Een luchtspouw tussen dakbeschot en isolatiemateriaal wordt tegenwoordig afgeraden.

Kan je dit toelichten? Dit is namelijk exact wat ik nu doe bij een plat dak. Bitumen, dakbeschot, balken, goed geventileerde luchtspouw, plafondbalken met ertussen steenwol, eventueel bouwfolie en dan gipsplaten. Volgens Ubakus geen vochtproblemen, al twijfel ik wel aan de isolatiewaarde en koudebruggen.

[twain4me]

Minder ruimte voor isolatie en je haalt tocht de schil binnen, er zijn overgens nog steeds situaties waarbij het nog steeds de manier is (bv bij een dampdichte plafondafwerking onder een dampdicht dak.) Er is damptechnisch helemaal niets mis mee. Maar als het niet noodzakelijk is zou ik het niet meer doen.

[ Voor 11% gewijzigd door twain4me op 11-01-2024 23:57 ]

[Pejdref]

@twain4me Is het niet ook zo dat de luchdichtheid dan nog kritischer wordt? Als je ergens een luchtlek hebt (als in, binnenlucht kan in de spouw komen), dan transporteer je vocht de spouw in.

[TereZz]

twain4me schreef op donderdag 11 januari 2024 @ 23:55:
Minder ruimte voor isolatie en je haalt tocht de schil binnen, er zijn overgens nog steeds situaties waarbij het nog steeds de manier is (bv bij een dampdichte plafondafwerking onder een dampdicht dak.) Er is damptechnisch helemaal niets mis mee. Maar als het niet noodzakelijk is zou ik het niet meer doen.

Onder een dampdichte plat dak is met gebruik van klimaatfolie het mogelijk om te isoleren. Dat betekend wel dat het platte dak en de constructie in de zomer voldoende opgewarmd dient te worden om de vocht af te voeren die ongewenst door de folie komt. Het gevaar zit in lekken waar meer vocht de isolatieconstructie in komt. Dit is het bekende verhaal van het geloven in klimaatfolie of niet.

In mijn situatie heb ik meer dan genoeg ruimte tussen dak en plafond. Daardoor heb ik, zo zag ik het, 'de luxe' om juist op het plafond te isoleren, en direct boven de isolatie het mogelijk te houden om te ventileren. Ik haal/hou inderdaad tocht in de schil boven (en gedeeltelijk tussen) de isolatie.

Ik kreeg het niet voor elkaar om de isolatie niet boven de plafondbalken te tekenen in Ubakus. In werkelijkheid zit de steenwol dus tussen de plafonbalken geklemd en niet er gedeeltelijk ook boven.

Wat vind je hier van? Zou ik de ventilatie tussen dak en isolatie moeten verminderen?

[Rzaan]

Een vraag over de subsidie.

Als je zelf je zolder isoleert, heb je geen recht op subsidie.
Dat is op zich niet zo erg, maar in mijn gedachten kan ik zonder factuur ook niet aantonen dat de zolder daadwerkelijk geïsoleerd is.
En dat is weer nodig voor een gunstiger energielabel in de toekomst.

Iemand heeft geholpen, maar zoals wel vaker (en alvast Mea Culpa) is niet alles helemaal fiscaal 100% correct geweest.
Nu wil ik alsnog een factuur ontvangen, maar wat wordt precies verstaan onder 'isoatiewerkzaamheden'?
Is dat alleen het wol aanbrengen? Ook het later aanbrengen van gipsplaten?

[twain4me]

@TereZz

geventileerde daken gaan ook uit van opwarming en daarmee verdamping uit de constructie. met alleen ventilatie red je het daar ook niet. Letook op dit soort constructie zijn doorgaans juist zwak geventileerd, sterk ventileren zorgt bij nachtelijkeuitstraling juist voor een bak condens aan de onderkant van het dak, aangevoerd door de ventilatielucht. (zie carports en overkappingen met schimmel aan de onderkantkant)

Heel eerlijk, ik was jaren sceptisch over zoals we ze toen noemde toverfolies, maar inmiddels bestaan ze al jaren en zie je de eerste weer te voorschijn komen bij sloop/renovatie. En dat ziet er ook bij een kleine lekkage gewoon goed uit. Ik heb eerlijk gezet geen reden meer om er niet in te geloven. ze worden inmiddels ook gebruikt bij monumenten en als ze ergens voorzichtig zijn is het daar. Jaren geleden heb ik uitleg gevraagd aan isover hoe het werkt. (op de beurs) toen helaas niet gekregen. Het staat nog steeds op mijn lijstje om het folie echt te begrijpen, maar twijfels over de resultaten heb ik eigenlijk niet meer.

edit: Ik heb de tekst in de TS iets minder stellig gemaakt.

[twain4me]

Rzaan schreef op vrijdag 12 januari 2024 @ 11:23:
Een vraag over de subsidie.

Als je zelf je zolder isoleert, heb je geen recht op subsidie.
Dat is op zich niet zo erg, maar in mijn gedachten kan ik zonder factuur ook niet aantonen dat de zolder daadwerkelijk geïsoleerd is.
En dat is weer nodig voor een gunstiger energielabel in de toekomst.

offtopic:
Voor energielabel heb je foto's nodig van het plaatsen, product sticker etc.

[Franciesco]

dof schreef op donderdag 11 januari 2024 @ 23:37:
Mooie topicstart, gefeliciteerd met het resultaat!

Is mis bij "Soorten Isolatiemateriaal" het natuurlijk isolatiemateriaal houtvezel platen zoals Pavatex en Steicoflex 036 en dat lijkt me een gemis.

Ik gebruik zelf Steicoflex en dat vind ik voor mijn huis eigenlijk het beste dak isolatiemateriaal dat er is.

Er is goed mee te werken door snijden of zagen en kun je zelfs stuktrekken voor kleine hoeveelheden.

Het is voor thermische isolatie zomers vrijwel onovertroffen door lange warmteopslagcapaciteit. En het materiaal kun je eigenlijk tot de laatste reststukjes gebruiken doordat het goed tussen te voegen is. Dat vind ik vanuit ecologisch perspectief ook wel prettig, naast dat het bij b.v. sloop weer gerecycled kan worden.

Nou ja, dat is allemaal wel bekend natuurlijk.

Het wordt ook wel genoemd in de topicstart, maar niet bij de "Soorten.. " en dan wordt het misschien door lezers gemist. Misschien dit nog opnemen?

Ook bedankt voor de feedback.
Houtvezel staat inderdaad wel genoemd bij onder meer "ecologisch", maar inderdaad net niet onder het stukje soorten. Ik zal dat onderdeel binnenkort uitbreiden.
Een Ubakus voorbeeld met Steicoflex is trouwens reeds aanwezig in de topic start. Dus het was zeker niet vergeten

[Rzaan]

@twain4me en anderen natuurlijk.

Dank voor je toelichting op het energielabel.

Maar in zijn algemeenheid:
Wat wordt precies verstaan onder 'isolatiewerkzaamheden'?
Is dat alleen het wol aanbrengen?
Hoort daar ook het later aanbrengen van gipsplaten toe?

Ik bedoel het niet in de taalkundige zin of wat wij allen als 'isolatiewerkzaamheden' zien.
Maar wat de overheid ziet als 'isolatiewerkzaamheden' m.b.t. dakisolatie.
Ze benoemen dit volgens mij nergens.

[Anoniem: 1221402]

@Rzaan

Wat wordt precies verstaan onder 'isolatiewerkzaamheden'?
Is dat alleen het wol aanbrengen?
Hoort daar ook het later aanbrengen van gipsplaten toe?

Alleen de isolatie aanbrengen idd. Je krijgt subsidie over het aantal m2, dus of daar nou een afwerking bij zit of niet doet er niet aan toe.

[TereZz]

twain4me schreef op vrijdag 12 januari 2024 @ 11:24:
@TereZz

geventileerde daken gaan ook uit van opwarming en daarmee verdamping uit de constructie. met alleen ventilatie red je het daar ook niet. Letook op dit soort constructie zijn doorgaans juist zwak geventileerd, sterk ventileren zorgt bij nachtelijkeuitstraling juist voor een bak condens aan de onderkant van het dak, aangevoerd door de ventilatielucht. (zie carports en overkappingen met schimmel aan de onderkantkant)

Heel eerlijk, ik was jaren sceptisch over zoals we ze toen noemde toverfolies, maar inmiddels bestaan ze al jaren en zie je de eerste weer te voorschijn komen bij sloop/renovatie. En dat ziet er ook bij een kleine lekkage gewoon goed uit. Ik heb eerlijk gezet geen reden meer om er niet in te geloven. ze worden inmiddels ook gebruikt bij monumenten en als ze ergens voorzichtig zijn is het daar. Jaren geleden heb ik uitleg gevraagd aan isover hoe het werkt. (op de beurs) toen helaas niet gekregen. Het staat nog steeds op mijn lijstje om het folie echt te begrijpen, maar twijfels over de resultaten heb ik eigenlijk niet meer.

edit: Ik heb de tekst in de TS iets minder stellig gemaakt.

Dank voor je antwoord.

Dus zonnepanelen zijn een slecht idee omdat deze de opwarming van het dak gedeeltelijk verhinderd? Hoopte dat dat met deze oplossing wel mogelijk is.

Ergens dacht ik aan deze constructie zoals in ubakus staat, maar dan met een dampopen folie op de isolatie, dus aan de geventileerde kant. Op die manier zou ik tocht door de steenwol vermijden. Helaas zou dan condensatie optreden op de folie, aldus Ubakus.

[Asprine]

Hier met een hellend dak bezig en twijfel hoe de Dampremmendefolie het best aan de muur af te dichten. De inpandige muur is gestuuct met licht structuur.

Zet hem op het dak vast met nietjes en laat hem langs de muren overlappen. Er overheen zit een regels voor gips geschroefd
Dacht de folie af te snijden en de resterende kier tussen de regel en muur af te kitten met acrylaat.

[Gdzr]

Asprine schreef op zaterdag 13 januari 2024 @ 21:21:
Hier met een hellend dak bezig en twijfel hoe de Dampremmendefolie het best aan de muur af te dichten. De inpandige muur is gestuuct met licht structuur.

Zet hem op het dak vast met nietjes en laat hem langs de muren overlappen. Er overheen zit een regels voor gips geschroefd
Dacht de folie af te snijden en de resterende kier tussen de regel en muur af te kitten met acrylaat.

[Afbeelding]

Hier is speciale kit voor, zoals de Isover doublefit of Soudal Vapourseal. Wat je ook kan doen is butyltape gebruiken. Dat vond ik achteraf een veel fijnere manier van werken dan de kit. Die moet toch op een redelijk bewerkelijke manier gebruikt worden. 1cm breed opzetten en de folie in een soort tunneltje op de kit duwen. Hierbij moet de kit dan alsnog een soort u vorm behouden, ipv helemaal plat. Ik moet nog een stuk van de overloop gaan doen in het voorjaar, maar hier ga ik dan rondom butyltape gebruiken.

[barry86]

Hulde voor de initiatief nemers!!

Mogelijk extra aanvulling:
Niet vaak maar soms komt het voor dat er helemaal geen onderdak is. Je kijkt dan rechtstreeks tegen de dakpannen aan.
Wanneer isoleren van buitenaf niet mogelijk is dan kun je werken met een “underspanbahn”.

Je plaatst een panlat in het midden van de 2 gordingen en dan een damp-open scherm tegen de panlatten en spant deze strak tussen de gordingen en voorziet bij de overgang van een ril afdichtingsrubber.

Tussen de gording komt isolatie. De bedoeling is maximaal op te vullen. Daarna plaats je de klimaatfolie of dampdichtscherm

[timovd]

Franciesco schreef op donderdag 11 januari 2024 @ 21:22:
[...]


Ja, zo is het soms helaas. Als de kans er nu is, zo goed mogelijk verbeteren.

Hier ook pas weer een “mooie” ontdekt: de onderkant van beide dakramen in de badkamer waren niet afgedicht. Dat sterke vermoeden had ik al een tijdje. Ik kon zo’n beetje tegen de onderkant van de dakpannen kijken. Vergeten bij de plaatsing ca 8 jaar geleden. Slecht natuurlijk. Nu opgelost en het dak van de badkamer meteen extra geisoleerd.

[Afbeelding]

Dit soort plekken (slechte of geen afdichting) ben ik in mijn woning al vaker tegengekomen. Dat is een van de redenen dat ik het in dit topic ook vaak noem: controleer de dakconstructie etc eerst uitgebreid voordat je gaat naisoleren.

Hier kun je de dakpannen zien liggen. Kwestie van meer PUR er in en overtollige wegsnijden?

[route99]

barry86 schreef op zondag 14 januari 2024 @ 08:28:
Mogelijk extra aanvulling:
Niet vaak maar soms komt het voor dat er helemaal geen onderdak is. Je kijkt dan rechtstreeks tegen de dakpannen aan.
Wanneer isoleren van buitenaf niet mogelijk is dan kun je werken met een “underspanbahn”.
Je plaatst een panlat............Tussen de gording komt isolatie. De bedoeling is maximaal op te vullen. Daarna plaats je de klimaatfolie of dampdichtscherm

Prima idee, lijkt me goed uit te voeren.
Vraagje: Op de foto lijkt de onderkant van die "underspanbahn" open? Hoe werk je die winddicht af, anders ben je een deel van het beoogde effect kwijt zeker als het boven ook niet dicht zit?

[Franciesco]

timovd schreef op zondag 14 januari 2024 @ 09:43:
[...]

[Afbeelding]
Hier kun je de dakpannen zien liggen. Kwestie van meer PUR er in en overtollige wegsnijden?

Dat ziet er niet fraai uit nee.
Als je zo’n gat gaat purren is het de vraag waar de pur allemaal heen gaat. Dus misschien beter om het eerst aan de buitenkant af te dekken met een lat ofzo? Ik weet niet hoe het er daar onder de pannen uit ziet.
Het dakraam lijkt “hoog” in het dak te liggen. Wat zit er nog aan de buitenkant van de pur isolatielaag?

[Franciesco]

barry86 schreef op zondag 14 januari 2024 @ 08:28:
Hulde voor de initiatief nemers!!

Mogelijk extra aanvulling:
Niet vaak maar soms komt het voor dat er helemaal geen onderdak is. Je kijkt dan rechtstreeks tegen de dakpannen aan.
Wanneer isoleren van buitenaf niet mogelijk is dan kun je werken met een “underspanbahn”.

Je plaatst een panlat in het midden van de 2 gordingen en dan een damp-open scherm tegen de panlatten en spant deze strak tussen de gordingen en voorziet bij de overgang van een ril afdichtingsrubber.

Tussen de gording komt isolatie. De bedoeling is maximaal op te vullen. Daarna plaats je de klimaatfolie of dampdichtscherm

[Afbeelding]

Dank!

Dit kan inderdaad best een goede optie zijn. Ik vraag met net als @route99 af hoe dit aan de onderkant gedaan is: is de folie daar ook nog vastgezet aan een lat? Of misschien direct aan de muurplaat ofzo.

Een nadeel van een dergelijke constructie is denk ik wel dat het relatief kwetsbaar is: ik kan me voorstellen dat je voorzichtig op de panlatten moet stappen/zorgen dat de neus van je voeten het folie niet doorboort of beschadigd.

[timovd]

Franciesco schreef op zondag 14 januari 2024 @ 19:50:
[...]


Dat ziet er niet fraai uit nee.
Als je zo’n gat gaat purren is het de vraag waar de pur allemaal heen gaat. Dus misschien beter om het eerst aan de buitenkant af te dekken met een lat ofzo? Ik weet niet hoe het er daar onder de pannen uit ziet.
Het dakraam lijkt “hoog” in het dak te liggen. Wat zit er nog aan de buitenkant van de pur isolatielaag?

Huis is uit 1985
Van buiten naar binnen: sneldekkers, panlatten op harde isolatieplaat (PIR/PUR-plaat?), houten plaat.
Het dakraam sluit netjes aan op de dakpannen.

[twain4me]

Franciesco schreef op zondag 14 januari 2024 @ 19:59:
[...]


Dank!

Dit kan inderdaad best een goede optie zijn. Ik vraag met net als @route99 af hoe dit aan de onderkant gedaan is: is de folie daar ook nog vastgezet aan een lat? Of misschien direct aan de muurplaat ofzo.

Een nadeel van een dergelijke constructie is denk ik wel dat het relatief kwetsbaar is: ik kan me voorstellen dat je voorzichtig op de panlatten moet stappen/zorgen dat de neus van je voeten het folie niet doorboort of beschadigd.

Toen ik dit ooit een keer met tegenzin heb gedaan heb ik opdracht gegeven om aan de onderkant de folie naar buiten te trekken zodat bij stuifsneeuw je geen plens water op je muurplaat hebt. afdichting was middels kit en een paar nietjes.in dit geval kon dat makkelijk omdat de gootplank laag genoeg zat. als je spinvlies gebruikt blijft het trouwens vele jaren sterk. (dat zit ook op alle nieuwbouw huizen alleen dan over de kepers heen ipv er tussen.)

[TheAlBundy]

Asprine schreef op zaterdag 13 januari 2024 @ 21:21:
Hier met een hellend dak bezig en twijfel hoe de Dampremmendefolie het best aan de muur af te dichten. De inpandige muur is gestuuct met licht structuur.

Zet hem op het dak vast met nietjes en laat hem langs de muren overlappen. Er overheen zit een regels voor gips geschroefd
Dacht de folie af te snijden en de resterende kier tussen de regel en muur af te kitten met acrylaat.

[Afbeelding]

Ik heb het zoals in deze video gedaan. YouTube: Dachlattenunterkonstruktion im Dachgeschoß für Rigips/Verklebung | D...

Folie lang laten, speciale kit (den braven foliefix spur) en dan gips er tegenaan. Na het gips de folie afsnijden en klaar.
Die kit is ook wel handig om alle moeilijke hoekjes , overlap etc dicht te krijgen.
Het is wel aan te raden om een elektrisch kitpistool te hebben aangezien de kit erg dik is.

En het blijft erg goed vast zitten. Na een paar jaar een stuk los moeten maken. Trok de folie (miofol) bij de kit gewoon kapot.

[H143]

wellicht nog goed om mee te nemen in het starttopic
ik heb bij unilin nagevraagd of het mogelijk is om mijn bestaande dak vanaf binnen na te isoleren en volgens hen is dit geen enkel probleem
men verkoopt zelf namelijk ook pir+afwerking isolatieplaten,
mijn dak dateerd van 1987 en men geeft aan dat er destijds nog niet door hun dampdicht geisoleerd werd

ik ga dus ook binnenkort beginnen met pir+agnes tegen mijn dakbeschot aan te plakken wat in feite op hetzelfde neerkomt als hun eigen platen.

mijn vraag bij Unilin:

Goedemorgen, Ik ben voornemens om mijn dak na te isoleren nu hebben wij een opstalan dak uit 1987 welke aan de binnenzijde bestaat uit spaanplaat en de buitenzijde 3cm oranje pur laag. Nu lees ik dat deze platen geschikt zijn voor het naisoleren van binnenuit voor ongeisoleerde daken en ook geschikt is voor oudere unilin en opstalan dakplaten, is dat ook voor mijn dakplaten geschikt? Of alleen voor ongeisoleerde dakplaten? Alvast bedankt voor u reactie

en de reactie van Unilin:

Onder uw dakelementen is het product Utherm Roof Attic L Click ook goed toepasbaar. Het gaat er meer om, dat er in de bestaande situatie geen dampremmende laag aanwezig is.

Bij de elementen uit de door u genoemde periode werden er nog geen dampremmende lagen in de elementen verwerkt. Zie ook de verwerkingsvoorschriften, die via onze website te downloaden zijn: verwerkingsvoorschrift utherm attic l click.ashx (unilininsulation.com)

https://www.unilininsulat...aken/utherm-attic-l-click

[TwingyTwingy]

Beste mensen,

Wij zijn de gelukkige eigenaren van een woning uit 1967. De architect vond het destijds een leuk idee om de slaapkamers ongeveer 80 centimeter te laten overhangen ten opzichte van de woonkamer. Nu hebben ze daar destijds 5 centimeter wol in gedaan, dat is natuurlijk heel lief geweest maar hebben we vandaag de dag niet heel veel aan. De vloer in de slaapkamer voelt ter hoogte van de overstek dan ook veel kouder aan.

Wij willen dit stuk over de hele lengte isoleren met inblaaswol. Nu bel ik een isolatiebedrijf vanmiddag en die zegt dat dit absoluut niet vanaf boven kan omdat er klimaatfolie vanaf de onderkant moet worden aangebracht. Volgens mij is dit onzin, maar ik ben genoeg aan het twijfelen gebracht om dit hier voor te leggen. Bij mijn weten moet je altijd aan de warme kant folie aanbrengen (in mijn geval kan de Isotac Gold ondervloer van het laminaat dienen daar die dampdicht is). Klopt mijn aanname en kan ik zonder problemen deze overstek isoleren door er gewoon glaswol/cellulose in te blazen?

Het gaat om een houten verdiepingsvloer van 28cm hoog. De balken lopen in de lengte. De balk aan de buitenkant is van beton (rest van hout).

[ Voor 3% gewijzigd door TwingyTwingy op 16-01-2024 20:44 ]

[twain4me]

Je hebt gelijk, klimaatfolie zit aan de warme kant, maar damp open folie onderop is wel handig voor wind dichting en in veel gevallen om ventilatie te houden tussen plafond en isolatie. maar dat hangt van materiaal en afwerking af

[ Voor 17% gewijzigd door twain4me op 16-01-2024 20:55 ]

[TwingyTwingy]

twain4me schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 20:49:
Je hebt gelijk, klimaatfolie zit aan de warme kant, maar damp open folie onderop is wel handig voor wind dichting en in sommige gevallen om ventilatie te houden tussen plafond en isolatie.

Dankjewel voor je reactie. Op dit moment is de onderkant afgewerkt met cedar houten schroten. Het liefste laat ik dat voorlopig zitten. Als ik jou goed begrijp is er geen risico op vochtproblemen als ik er wol inblaas?

[twain4me]

TwingyTwingy schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 20:55:
[...]


Dankjewel voor je reactie. Op dit moment is de onderkant afgewerkt met houten schroten. Het liefste laat ik dat voorlopig zitten. Als ik jou goed begrijp is er geen risico op vochtproblemen als ik er wol inblaas?

hoe zijn die schroten afgewerkt?

[The Eagle]

Typisch dat nu net dit topic gemaakt wordt, net nu ik het kan gebruiken

Situatie: huis uit 2011, goed geïsoleerd, the works. Inmiddels zijn we 12,5 jaar verder.
Zolder was ooit goed. Zitten stroken die ooit afgekit waren tegen het dak en tegen de muur, maar ondertussen is daar een kier ontstaan van ruim een centimeter.
Wil dat afdichten want voel de kou, en kan hem met een (geleende) IR can ook zien (donkere is ca 12 graden)







De vraag is even waar zoiets dan mee af te dichten

[ Voor 54% gewijzigd door The Eagle op 16-01-2024 21:06 ]

[TwingyTwingy]

twain4me schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 20:56:
[...]


hoe zijn die schroten afgewerkt?

Ze zijn geverfd als je dat bedoeld? Als je een foto nodig hebt maak ik morgenochtend even een foto

[twain4me]

TwingyTwingy schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 21:00:
[...]


Ze zijn geverfd als je dat bedoeld? Als je een foto nodig hebt maak ik morgenochtend even een foto

Persoonlijk zou ik geverft hout, altijd geventileerd plaatsen/maken, maar je kan het even checken bij de fabrikant van de inblaas materialen.

[ Voor 10% gewijzigd door twain4me op 16-01-2024 21:06 ]

[Rzaan]

The Eagle schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 20:58:
Typisch dat nu net dit topic gemaakt wordt, net nu ik het kan gebruiken

Dit topic is de opvolger van een eerder topic: (Woon)Zolder dak Isoleren, beste methodiek?

[The Eagle]

Rzaan schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 21:05:
[...]


Dit topic is de opvolger van een eerder topic: (Woon)Zolder dak Isoleren, beste methodiek?

Die heb ik gemist
Dus hier nu verder dan maar. Foto's inmiddels toegevoegd

[twain4me]

The Eagle schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 20:58:
Typisch dat nu net dit topic gemaakt wordt, net nu ik het kan gebruiken

Situatie: huis uit 2011, goed geïsoleerd, the works. Inmiddels zijn we 12,5 jaar verder.
Zolder was ooit goed. Zitten stroken die ooit afgekit waren tegen het dak en tegen de muur, maar ondertussen is daar een kier ontstaan van ruim een centimeter.
Wil dat afdichten want voel de kou, en kan hem met een (geleende) IR can ook zien (donkere is ca 12 graden)

[Afbeelding]

[Afbeelding]

[Afbeelding]

De vraag is even waar zoiets dan mee af te dichten

ik gok dat flexpur het beste gaat werken.

[The Eagle]

twain4me schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 21:07:
[...]


ik gok dat flexpur het beste gaat werken.

Had ik oprecht nog nooit van gehoord, maar ziet er goed uit en klinkt wel als toepasbaar

Heb ik alleen nog de uitdaging hoe ik in de nok kom, kan er nauwelijks bij

Daar zijn ook vast tips voor (zag ze zo snel niet in de startpost, kan dat?)

[arie_papa]

Ik zit met een 1979 tussenwoning met alleen natuurlijke ventilatie dmv 2 buizen door het dak. En verder is het een raampje open.

1 ventiel in de woonkamer, 1 ventiel WC beneden, gecombineerd met badkamer 1e verdieping.
Zeker rond het vriespunt beginnen deze buizen condens te druppen.
Verder heb ik 2 douwerlufters beneden (ook condens nu), maar verder is de ventilatie mager. 1e verdieping is ventilatie > raam op kiep. Lucht eruit via badkamer ventiel. Zolder is voorzien van 2 ventilatieroosters. En ooit heeft er een dakraam gezeten daar stroomt de lucht gedempt (kierende plaat ervoor) naar de dakpannen

Temperatuur 16-19 graden benedenverdieping.

Plan om
0) HR++ HR+ glas met kunststof kozijnen zitten al (~20 jaar oud) > Het grote HR +++ glas en kozijn topic
1) folie kruipruimte > zie 2)
2) kruipruimte isoleren (zeker ivm vloerverwarming) > Kruipruimte vloer (na-)isoleren
3) dak isoleren (dit wordt een uitdaging ivm dakconstructie die doorloopt tot 1e verdieping). > Dakisolate Huis uit 1979 verbeteren.
4a) spouwmuren laten vullen met korrels. > Spouwmuur isoleren en/of voorzetwanden
4b) buitenmuren zijn deels gevelplaten > tips?

De stappen van isolatie zijn uitdagend, maar logisch, alleen ik zie atm weinig mogelijkheden om de ventilatie te verbeteren + condensatie te voorkomen, dus ook tips zijn hier welkom.

Foto's volgen nog ter verduidelijking,

[ Voor 11% gewijzigd door arie_papa op 18-01-2024 11:48 ]

[The Eagle]

@arie_papa misschien moet jij eens naar balansventilatie met wtw kijken. De twee pijpen naar het dak heb je al. Laat je de schone lucht via het trappenhuis je huis in stromen, kan het via de ventielen die je hebt weer weg. Mogelijk is het enige dat je nodig hebt een wat grotere opening onder de deuren.
Balansventilatie met wtw loopt een apart topic voor

[elektriekert]

The Eagle schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 21:10:
[...]

Had ik oprecht nog nooit van gehoord, maar ziet er goed uit en klinkt wel als toepasbaar

Heb ik alleen nog de uitdaging hoe ik in de nok kom, kan er nauwelijks bij

Daar zijn ook vast tips voor (zag ze zo snel niet in de startpost, kan dat?)

Trap, ladder, binnensteiger?

Lange buurman

[Destralak]

H143 schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 20:27:
wellicht nog goed om mee te nemen in het starttopic
ik heb bij unilin nagevraagd of het mogelijk is om mijn bestaande dak vanaf binnen na te isoleren en volgens hen is dit geen enkel probleem
men verkoopt zelf namelijk ook pir+afwerking isolatieplaten,
mijn dak dateerd van 1987 en men geeft aan dat er destijds nog niet door hun dampdicht geisoleerd werd

ik ga dus ook binnenkort beginnen met pir+agnes tegen mijn dakbeschot aan te plakken wat in feite op hetzelfde neerkomt als hun eigen platen.

mijn vraag bij Unilin:


[...]


en de reactie van Unilin:

[...]


https://www.unilininsulat...aken/utherm-attic-l-click

Qua brandwerendheid wel een dramatische combi.

[H143]

Destralak schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 10:11:
[...]


Qua brandwerendheid wel een dramatische combi.

Ik zie niet in waarom dit onveiliger zou zijn dan het huidige dakbeschot met osb en een pur laag aan de buitenkant, pir is een stuk minder brandbaar ala EPS
Alleen de agnes plaat is brandbaarder dan gips maar niet verschillend tov een houten dakbeschot

[Franciesco]

H143 schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 20:27:
wellicht nog goed om mee te nemen in het starttopic
ik heb bij unilin nagevraagd of het mogelijk is om mijn bestaande dak vanaf binnen na te isoleren en volgens hen is dit geen enkel probleem
men verkoopt zelf namelijk ook pir+afwerking isolatieplaten,
mijn dak dateerd van 1987 en men geeft aan dat er destijds nog niet door hun dampdicht geisoleerd werd

ik ga dus ook binnenkort beginnen met pir+agnes tegen mijn dakbeschot aan te plakken wat in feite op hetzelfde neerkomt als hun eigen platen.

mijn vraag bij Unilin:


[...]


en de reactie van Unilin:

[...]


https://www.unilininsulat...aken/utherm-attic-l-click

Het naisoleren van oude (pur) Unilin dakplaten is vaker besproken in de voorganger van dit topic. Inclusief links naar oude databladen. En ja, in algemene zin kan dat vaak prima.
Idem voor oude Unidek EPS platen. Beide zijn normaal gesproken dampopen of in ieder geval zelden dampdicht.

Toch wordt voor extra zekerheid vaak een dampopen isolatiemateriaal i.c.m. een klimaatfolie aangeraden i.p.v. PIR als naisolatie. Dan heb je in ieder geval geen opsluiting van potentieel vocht en is de nieuwe opbouw vergevingsgezinder als er toch ergens vocht de constructie binnenkomt.
Daarnaast komt het plaatsen van PIR platen erg nauw: onderlinge naden (bij platen zonder tand en groef) moeten goed en over de volledige diepte gevuld worden. Dit laatste is moeilijk en de nauwkeurigheid er van is heel lastig of niet te bepalen.
Idem voor de aansluitingen van de PIR platen aan de gordingen, sporen etc.

Maar goed, bovenstaande wil niet zeggen dat naisoleren met PIR niet kan. Het heeft alleen zeker wel (extra) aandachtspunten.

[Destralak]

H143 schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 10:47:
[...]

Ik zie niet in waarom dit onveiliger zou zijn dan het huidige dakbeschot met osb en een pur laag aan de buitenkant, pir is een stuk minder brandbaar ala EPS
Alleen de agnes plaat is brandbaarder dan gips maar niet verschillend tov een houten dakbeschot

Als je de kans hebt om te renoveren, is het belangrijk om daar over na te denken.
Agnes platen met brandklasse D (=goed brandbaar) in combinatie met een PIR-plaat (die classificatie tussen B en F heeft) is gewoon niet de beste optie. Ga dan in ieder geval voor gipsplaat (A2).

Zie ook uitzendingen van Zembla.

[Franciesco]

arie_papa schreef op dinsdag 16 januari 2024 @ 21:33:
Ik zit met een 1979 tussenwoning met alleen natuurlijke ventilatie dmv 2 buizen door het dak. En verder is het een raampje open.

1 ventiel in de woonkamer, 1 ventiel WC beneden, gecombineerd met badkamer 1e verdieping.
Zeker rond het vriespunt beginnen deze buizen condens te druppen.
Verder heb ik 2 douwerlufters beneden (ook condens nu), maar verder is de ventilatie mager. 1e verdieping is ventilatie > raam op kiep. Lucht eruit via badkamer ventiel. Zolder is voorzien van 2 ventilatieroosters. En ooit heeft er een dakraam gezeten daar stroomt de lucht gedempt (kierende plaat ervoor) naar de dakpannen

Temperatuur 16-19 graden benedenverdieping.

Plan om
0) HR++ glas met kunststof kozijnen zitten al (~20 jaar oud)
1) folie kruipruimte
2) kruipruimte isoleren (zeker ivm vloerverwarming)
3) dak isoleren (dit wordt een uitdaging ivm dakconstructie die doorloopt tot 1e verdieping).
4a) spouwmuren laten vullen met korrels.
4b) buitenmuren zijn deels gevelplaten > tips?

De stappen van isolatie zijn uitdagend, maar logisch, alleen ik zie atm weinig mogelijkheden om de ventilatie te verbeteren + condensatie te voorkomen, dus ook tips zijn hier welkom.

Foto's volgen nog ter verduidelijking,

Bedoel je dat het glas al vervangen is door HR++? Of ben je van plan om HR++ met nieuwe kozijnen te nemen? Indien het laatste: overweeg HR+++ glas (kijk goed naar de Ug waarde). HR++ glas isoleert relatief nog steeds matig (Ug van ca 1.1), dus als je de keuze hebt ga dan voor HR+++ (Ug <0.7). Zie ook de Topic Start en het aparte topic over HR+++ glas.

Spouwmuren vullen met korrels: waarom (EPS) korrels? Te smalle spouw voor inblaaswol zoals Knauf Supafil? Zie ook het aparte topic over spouwmuurisolatie..

Buitenmuren met gevelplaten: misschien kun je de gevels dan ook goed vanuit buiten isoleren en zodoende een veel hogere isolatiewaarde bereiken dan met spouwmuurvulling?

Voor de ventilatie: mocht een centraal wtw systeem aanleggen niet mogelijk zijn, kijk dan ook eens naar de decentrale wtw systemen. Daar is ook een apart topic over.

[arie_papa]

Franciesco schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 13:10:
[...]


Bedoel je dat het glas al vervangen is door HR++? Of ben je van plan om HR++ met nieuwe kozijnen te nemen? Indien het laatste: overweeg HR+++ glas (kijk goed naar de Ug waarde). HR++ glas isoleert relatief nog steeds matig (Ug van ca 1.1), dus als je de keuze hebt ga dan voor HR+++ (Ug <0.7). Zie ook de Topic Start en het aparte topic over HR+++ glas.

Spouwmuren vullen met korrels: waarom (EPS) korrels? Te smalle spouw voor inblaaswol zoals Knauf Supafil? Zie ook het aparte topic over spouwmuurisolatie..

Buitenmuren met gevelplaten: misschien kun je de gevels dan ook goed vanuit buiten isoleren en zodoende een veel hogere isolatiewaarde bereiken dan met spouwmuurvulling?

Voor de ventilatie: mocht een centraal wtw systeem aanleggen niet mogelijk zijn, kijk dan ook eens naar de decentrale wtw systemen. Daar is ook een apart topic over.

Vorige eigenaren hebben 20 jaar geleden nieuwe kunstof kozijnen geplaatst met HR++ HR+ glas, dus die staan voorlopig nog niet op het lijstje todo.

Welk vulmateriaal voor de spouw moet ik nog bepalen. Die Knauf Supafil zal ik eens bekijken en ook eens gaan spitten in het forum

Betreft de buitenmuren, het zijn rijtjeshuizen, dus ik verwacht niet dat ik een vergunning ga krijgen
Voorbeeld hoe het eruit ziet, want het zijn echt tussenstukken:


Decentrale WTW had ik nog niet gezien, daar zal ik ook eens naar kijken.

[Louwm]

arie_papa schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 14:04:
[...]


Vorige eigenaren hebben 20 jaar geleden nieuwe kunstof kozijnen geplaatst met HR++ glas, dus die staan voorlopig nog niet op het lijstje todo.

Welk vulmateriaal voor de spouw moet ik nog bepalen. Die Knauf Supafil zal ik eens bekijken en ook eens gaan spitten in het forum

Betreft de buitenmuren, het zijn rijtjeshuizen, dus ik verwacht niet dat ik een vergunning ga krijgen
Voorbeeld hoe het eruit ziet, want het zijn echt tussenstukken:
[Afbeelding]

Decentrale WTW had ik nog niet gezien, daar zal ik ook eens naar kijken.

was er 20 jaar geleden al hr++ glas ?

[Nico Klus]

Louwm schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 19:41:
[...]


was er 20 jaar geleden al hr++ glas ?

Zeker mijn 'nieuw'bouwwoning uit 2002 heeft standaard overal HR++ glas

[arie_papa]

Louwm schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 19:41:
[...]


was er 20 jaar geleden al hr++ glas ?

Waarschijnlijk niet hetzelfde als nu, maar dik dubbelglas met (geluids)isolerende werking. Glas is niet mijn grootste probleem qua warmteverlies op dit moment.

edit: denk dat ik de 13mm wel haal wat hier inzit.

https://demeestersglastechniek.nl/hr-glas/

edit:
Vlamtest gedaan, het is gewoon HR+ glas dus.

[ Voor 19% gewijzigd door arie_papa op 17-01-2024 21:29 ]

[Backpacker]

@twain4me @Franciesco
Zouden jullie nog een hoofdstuk kunnen toevoegen aan de topicstart m.b.t. het energielabel? Zeker als de mede-tweakers gaan doe-het-zelven is het belangrijk dat er een goed dossier opgebouwd wordt.

Maar ook als het uitgevoerd wordt door een aannemer of klusjesman is het belangrijk dat alles goed gespecificeerd wordt op de factuur!

Je kan er meer over lezen in dit topic: Doe-t-zelf isolatie/energiemaatregelen - Energielabel

Edit: oeps stom van me....ik had natuurlijk eerst moeten ctrl-f'en. Zie dat jullie het al benoemd hebben

[ Voor 10% gewijzigd door Backpacker op 17-01-2024 20:36 ]

[Franciesco]

arie_papa schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 14:04:
[...]


Vorige eigenaren hebben 20 jaar geleden nieuwe kunstof kozijnen geplaatst met HR++ glas, dus die staan voorlopig nog niet op het lijstje todo.

Welk vulmateriaal voor de spouw moet ik nog bepalen. Die Knauf Supafil zal ik eens bekijken en ook eens gaan spitten in het forum

Betreft de buitenmuren, het zijn rijtjeshuizen, dus ik verwacht niet dat ik een vergunning ga krijgen
Voorbeeld hoe het eruit ziet, want het zijn echt tussenstukken:
[Afbeelding]

Decentrale WTW had ik nog niet gezien, daar zal ik ook eens naar kijken.

Inderdaad, aan de buitenkant de gevel isoleren zal in zo’n situatie waarschijnlijk niet kunnen. Het is wel interessant om eens te kijken wat er achter die gevelbekleding zit: gewoon een gemetselde spouwmuur? En is er misschien toch enige ruimte voor extra isolatie zonder dat de boel naar voren komt?

[Franciesco]

arie_papa schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 20:27:
[...]


Waarschijnlijk niet hetzelfde als nu, maar dik dubbelglas met (geluids)isolerende werking. Glas is niet mijn grootste probleem qua warmteverlies op dit moment.

edit: denk dat ik de 13mm wel haal wat hier inzit.

https://demeestersglastechniek.nl/hr-glas/

Vroeger (voor juli 2008) werd glas eerder als HR++ bestempeld dan nu. Het kan dus zijn dat het nu eigenlijk HR+ genoemd zou worden. Zie ook onderstaande website.
Sowieso kun je het beter over de U-waarde hebben, daar draait het immers allemaal om.

https://www.cura-glass.nl...R%2B%2B%20mocht%20hebben.

[arie_papa]

Franciesco schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 20:57:
[...]


Inderdaad, aan de buitenkant de gevel isoleren zal in zo’n situatie waarschijnlijk niet kunnen. Het is wel interessant om eens te kijken wat er achter die gevelbekleding zit: gewoon een gemetselde spouwmuur? En is er misschien toch enige ruimte voor extra isolatie zonder dat de boel naar voren komt?

We hebben wel eens het stuk tussen de buren en ons op de eerste weggehaald. Dat waren 2 platen (buitenste ~20 jaar oud, daaronder de originele) + steenwol, daarna zit je direct op de binnenmuur. Ik verwacht weinig anders bij de overige plekken.

Franciesco schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 21:04:
[...]


Vroeger (voor juli 2008) werd glas eerder als HR++ bestempeld dan nu. Het kan dus zijn dat het nu eigenlijk HR+ genoemd zou worden. Zie ook onderstaande website.
Sowieso kun je het beter over de U-waarde hebben, daar draait het immers allemaal om.

https://www.cura-glass.nl...R%2B%2B%20mocht%20hebben.

Inmiddels simpel de vlamtest gedaan en dit laat gewoon HR+ glas zien... Hoe ik een U waarde moet achterhalen van onbekend glas is mij even niet bekend.

[ Voor 36% gewijzigd door arie_papa op 17-01-2024 21:31 ]

[Franciesco]

Als er geen code, specifiek merk en type in de spouw zit zal het lastig zijn de precieze specs te achterhalen. Maar met HR+ zal de U-waarde waarschijnlijk iets van 1.6 zijn.

[H143]

in mijn woning is de afstand tussen de gordingen 132cm
nu zijn er standaard platen van 130cm zullen deze volgdoende zijn door aan beide kanten een kier van 1 cm toe te passen en deze dicht te purren met isolatieschuim?

[Happyhill123]

Hoi!
Fijn al deze isolatie info bij elkaar! We hebben een huis uit 1929, en zijn bezig met renoveren. Met de kou van afgelopen dagen valt de kou die van de één van de keukenmuren (uitbouw, jaren 70) afkomt erg op. Muur is niet geïsoleerd, en keuken stond er al in. Weten jullie mogelijkheden voor isolatie, zonder de hele keuken weg te halen?

[Franciesco]

@Happyhill123 Extra isoleren zonder de keuken weg te halen? Ja, vanaf de buitenkant/buitenkant gevel :-)

Wat is dat voor een muur achter het keukenblok? Met lege spouw? Zo ja: onderzoeken of spouw isoleren mogelijk is. B.v. vol laten blazen met Knauf Supafil.
Is die muur reeds met spouwmuurisolatie of betreft het een muur zonder spouw, dan blijft er niet veel anders over dan de gevel vanaf de buitenzijde te isoleren als je de keuken niet weg wilt halen.

[Franciesco]

PS: voor een voorzetwand aan de binnenzijde (als je wel de keuken zou willen weghalen) lijkt te weinig ruimte aangezien de muuropening vrijwel op dezelfde lijn zit als het keukenblok.

[timmert26]

Recentelijk huis gekocht. Bouwjaar 1980. Er is in 2022 een nieuwe CV ketel(ATAG) gemonteerd.

Deze week is een isolatie-expert langs geweest:

Muren zijn geïsoleerd en in degelijke staat.
Vloer wordt binnenkort folie gelegd en aan de onderkant van de vloer wordt PIF80 gemonteerd (er ligt VVW op de begane grond, de rest van het huis zijn radiatoren).

Het zolderdak (schuindak) heeft geen enkele isolatie. Dit gaan we zelf doen, maar twijfelen tussen glaswol of PIF100. Dat laatste is wel weer wat makkelijker te verwerken, maar duurder en heeft wel een hogere RD per cm dikte.

Door het trappenhuis lopen mogelijk wat buizen, hier is het allicht mogelijk in de toekomst een gedeeltelijke centrale balans ventilatie met WTW aan te leggen, echter bereikt dit dan niet alle kamers. Zou dat voordelen hebben om dat alsnog te doen in de toekomst?

Tevens hebben we een aanvraag uitstaan voor mogelijk een Quatt warmtepomp. Dan hebben we hopelijk redelijk alles een beetje gemoderniseerd. Al het glaswerk in het huis is HR++ .

[TwingyTwingy]

timmert26 schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 09:35:
Recentelijk huis gekocht. Bouwjaar 1980. Er is in 2022 een nieuwe CV ketel(ATAG) gemonteerd.

Deze week is een isolatie-expert langs geweest:

Muren zijn geïsoleerd en in degelijke staat.
Vloer wordt binnenkort folie gelegd en aan de onderkant van de vloer wordt PIF80 gemonteerd (er ligt VVW op de begane grond, de rest van het huis zijn radiatoren).

Het zolderdak (schuindak) heeft geen enkele isolatie. Dit gaan we zelf doen, maar twijfelen tussen glaswol of PIF100. Dat laatste is wel weer wat makkelijker te verwerken, maar duurder en heeft wel een hogere RD per cm dikte.

Door het trappenhuis lopen mogelijk wat buizen, hier is het allicht mogelijk in de toekomst een gedeeltelijke centrale balans ventilatie met WTW aan te leggen, echter bereikt dit dan niet alle kamers. Zou dat voordelen hebben om dat alsnog te doen in de toekomst?

Tevens hebben we een aanvraag uitstaan voor mogelijk een Quatt warmtepomp. Dan hebben we hopelijk redelijk alles een beetje gemoderniseerd. Al het glaswerk in het huis is HR++ .

Als ik je een advies mag geven zou ik het dak met een 032 glaswol doen. PIF vind ik onder heen betonnen vloer uitstekend (heb ik zelf ook), maar heeft in het dak niet mijn voorkeur. Brandbaar en als je het indrukt neemt de isolatiewaarde af.

[Happyhill123]

Franciesco schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 09:25:
@Happyhill123 Extra isoleren zonder de keuken weg te halen? Ja, vanaf de buitenkant/buitenkant gevel :-)

Wat is dat voor een muur achter het keukenblok? Met lege spouw? Zo ja: onderzoeken of spouw isoleren mogelijk is. B.v. vol laten blazen met Knauf Supafil.
Is die muur reeds met spouwmuurisolatie of betreft het een muur zonder spouw, dan blijft er niet veel anders over dan de gevel vanaf de buitenzijde te isoleren als je de keuken niet weg wilt halen.

Dank! Het is een muur zonder spouw helaas, dus vrees dat we buitenzijde moeten isoleren inderdaad. Tips?

[timmert26]

TwingyTwingy schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 09:37:
[...]


Als ik je een advies mag geven zou ik het dak met een 032 glaswol doen. PIF vind ik onder heen betonnen vloer uitstekend (heb ik zelf ook), maar heeft in het dak niet mijn voorkeur. Brandbaar en als je het indrukt neemt de isolatiewaarde af.

De warme kant moet dampdicht, dus dan zou het glaswol met aan 1 kant alufolie worden, scheelt weer in de verwerking. Goed punt wel dat het inderdaad brandbaar is, vooral in het dak geniet dat niet de voorkeur.

[route99]

timmert26 schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 09:42:
[...]De warme kant moet dampdicht, dus dan zou het glaswol met aan 1 kant alufolie worden, scheelt weer in de verwerking.

Dat zijn dus zgn flensdekens. Besef dat die Alu-folie laag zeer kwetsbaar is, heb het zelf bij een bekende gezien en die vroeg me om het na te lopen..... wel ik heb voor dat relatieve kleine stuk heel wat scheuren in die folie moeten dicht tapen, koste veel tijd en het blijft een risico materiaal.
Neem een adequate type glaswol type 032 is qua prijs/isolatiewerking een mooie balans. Heb je buiten geen enkele dampdichte isolatie of folie of bitumen op het dak liggen? Monteer dan op de glaswol binnen een dampdichte folie. Heb je twijfels over het dampdicht zijn van buiten (dus dat het wel dampdicht kan zijn), neem dan een klimaatfolie over die glaswol, behalve in de badkamer en andere natte secties, daar wel een damp dichte folie.

Wil je nog beter isoleren dan zijn er die 030 en 031 types van Knauf en Isover die pas voorbij kwamen, maar die zijn een stuk duurder.
Succes.

[ Voor 5% gewijzigd door route99 op 18-01-2024 09:53 ]

[Franciesco]

@timmert26 waarom moet de warme kant dampdicht?
Ik sluit me overigens aan bij @TwingyTwingy en zou geen PIF nemen voor daksiolatie. Naast wat al genoemd is, is PIF ook lastiger te monteren rondom dakdoorvoeren dan b.v. glaswol. En als je later nog een of twee dakdoorvoeren wilt maken voor de balansventilatie moet je de PIF lek maken ter plaatse van die doorvoeren. Glaswol kun je gemakkelijker iets weghalen en weer netjes aansluiten. Idem voor andere zachte soorten isolatie (houtvezel, vlas, katoen etc).

[Franciesco]

Happyhill123 schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 09:39:
[...]


Dank! Het is een muur zonder spouw helaas, dus vrees dat we buitenzijde moeten isoleren inderdaad. Tips?

Om mee te denken is wat meer informatie nodig. B.v. een foto van de buitenkant van de gevel. En betreft het een steensmuur?

[timmert26]

route99 schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 09:49:
[...]
Heb je buiten geen enkele dampdichte isolatie of folie of bitumen op het dak liggen? Monteer dan op de glaswol binnen een dampdichte folie. Heb je twijfels over het dampdicht zijn van buiten (dus dat het wel dampdicht kan zijn), neem dan een klimaatfolie over die glaswol, behalve in de bakkamer en andere natte secties, daar wel een damp dichte folie.

Die isolatie-expert gaf aan dat er niks in het dak zelf zat. Echter wel in de dakkapel, daar was ook de isolatie verkeerd gemonteerd met schimmel en houtrot tot gevolg. Dat wil ik graag in het dak vermijden.
Hij gaf daarom als advies mee dat er dampdicht (aan de warme kant zover ik het begreep) gemonteerd moet worden.

In dat geval is het inderdaad allicht het beste om gewoon Knauf 032 erin te hangen en dat af te werken met dampdichte folie en dat allemaal netjes afwerken met gipsplaten.

Bedankt voor het advies, in dezer dagen nog even de laatste huidige gipsplaten van het dak afhalen en dan kunnen we hier binnenkort mee bezig

[Your Grandma]

route99 schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 09:49:
[...]
Heb je twijfels over het dampdicht zijn van buiten (dus dat het wel dampdicht kan zijn), neem dan een klimaatfolie over die glaswol, behalve in de badkamer en andere natte secties, daar wel een damp dichte folie.

Hoe gaat dit dan met een badkamer in een dakkapel?
In de regel is de dakbedekking op het platte dak damdicht en dan sluit je eventueel vocht toch op tussen 2 damdichte lagen?

[Happyhill123]

Franciesco schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 09:51:
[...]


Om mee te denken is wat meer informatie nodig. B.v. een foto van de buitenkant van de gevel. En betreft het een steensmuur?

Yes, maak ik vanavond even!

[Ahikoo]

Wanneer er geen folie onder de dakpannen ligt, is een dampichte folie aan de warme zijde in combinatie met glaswol beter dan het gebruik van klimaatfolie (Bijv. de Isover Xtra safe)? Ik ging er als leek vanuit dat klimaatfolie beter was, zeker als je in de toekomst mogelijk ook van buiten nog zou willen isoleren.

[twain4me]

Your Grandma schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 10:16:
[...]


Hoe gaat dit dan met een badkamer in een dakkapel?
In de regel is de dakbedekking op het platte dak damdicht en dan sluit je eventueel vocht toch op tussen 2 damdichte lagen?

persoonlijke voorkeur:
bitume
dakbeschot
damp open isolatoe
klimaatfolie
luchtspouw (binnen geventileerd)
dampdichte laag
gips

[TwingyTwingy]

twain4me schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 12:39:
[...]


persoonlijke voorkeur:
bitume
dakbeschot
damp open isolatoe
klimaatfolie
luchtspouw (binnen geventileerd)
dampdichte laag
gips

Klopt het dat een paar centimeter pir bovenop de dakkapel al fors minder risico op vocht met zich meebrengt? Ubakus is een stuk milder voor zo'n opbouw als je wat pir toevoegde.

[twain4me]

TwingyTwingy schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 12:42:
[...]


Klopt het dat een paar centimeter pir bovenop de dakkapel al fors minder risico op vocht met zich meebrengt? Ubakus is een stuk milder voor zo'n opbouw als je wat pir toevoegde.

klopt, dat komt omdat het condensatie oppervlak (de dampdichte laag, onderkant pir) dan warmer is en dus minder vocht zal verzamelen. dat is ook de reden dat een warm dak helemaal geen probelemen geeft.

[ Voor 3% gewijzigd door twain4me op 18-01-2024 12:49 ]

[timmert26]

Ahikoo schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 12:31:
Wanneer er geen folie onder de dakpannen ligt, is een dampichte folie aan de warme zijde in combinatie met glaswol beter dan het gebruik van klimaatfolie (Bijv. de Isover Xtra safe)? Ik ging er als leek vanuit dat klimaatfolie beter was, zeker als je in de toekomst mogelijk ook van buiten nog zou willen isoleren.

Dit soort dingen zit ik zelf ook mee. Of het beter is om dampdicht af te sluiten, of gewoon met een goede klimaatfolie. Dat laatste klinkt als duurder maar altijd safe en daarmee dan ook de beste keuze.

[Seafarer]

Your Grandma schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 10:16:
[...]


Hoe gaat dit dan met een badkamer in een dakkapel?
In de regel is de dakbedekking op het platte dak damdicht en dan sluit je eventueel vocht toch op tussen 2 damdichte lagen?

Als je toch nog aan het verbouwen bent en je wilt problemen voorkomen pak dan de basis goed aan.!!!!

Zorg dat je badkamer goed geventileert is. De makkelijkste en VEILIGSTE manier is om een temperatuur sensor op je warme douche leiding te monteren.
- Douche gaat aan, ventilator aan.
- Pijp koelt langzaam af dit is je automatische naloop tijd.
- Kan niemand vergeten.
- GEEN open roosters bij de ramen. Een volledige spleet onder de deur van liefst 20mm is perfect.
- liefst je woonhuis ventilator gebruiken. En niet die drama dingen uit de bouwmarkt met een diameter van 100mm doorsnee.
- @twain4me gaf nog een goeie suggestie. Maar als overtollig vocht zo snel mogenlijk wordt afgevoerd dan kan het ook geen problemen meer veroorzaken.

Wat je nu doet is direct ventileren wanneer het vochtgehalte gaat oplopen omdat je gaat douchen. Al die troep met vochtigheids sensoren is binnen de kortste keren kapot of functioneert niet goed omdat ze in de war raken als de gewone luchtvochtigheid tijdelijk hoog is.
Bovenstaande heb ik al 10 jaar. En een veel te droge badkamer.

[Seafarer]

Prachtige openings post.

[twain4me]

Seafarer schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 14:37:
[...]


- @twain4me gaf nog een goeie suggestie. Maar als overtollig vocht zo snel mogenlijk wordt afgevoerd dan kan het ook geen problemen meer veroorzaken.

Eens, ik ga uit van worst case, ik ben gewend om rekening te houden met eigenwijze gebruikers (die de ventilatie uitzetten enzo)

[Seafarer]

twain4me schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 14:43:
[...]


Eens, ik ga uit van worst case, ik ben gewend om rekening te houden met eigenwijze gebruikers (die de ventilatie uitzetten enzo)

[TonyD]

Wat een goed topic! Met een hele duidelijke en uitgebreide startpost. Mede hierdoor ben ik van plan om het (hellende) dak te gaan isoleren. Inmiddels een energieconsulent (via de gemeente) over de vloer gehad en daar veel tips van gehad. Graag zou ik het plan nog even met jullie willen delen.

Ik woon sinds kort in een woning uit 1979. Ik merk dat het lastig is om te achterhalen welke isolatie destijds is toegepast. Voor alle duidelijkheid, er is geen naisolatie door de vorige eigenaar toegepast. Uit de bouwtekeningen heb ik het volgende kunnen halen:



Over deze Opstalan dakplaten kon ik verder weinig vinden, behalve dan op.. maar natuurlijk .. Tweakers! Blijkbaar zit er een dun laagje PUR schuim in de platen en een dampdoorlatende folie.

Vanwege economische redenen, maar ook enigszins vanwege de geluidsdempende eigenschappen, ben ik van plan om voor glaswol te gaan. Ik vond zelf dit filmpje van Hauster wel een kort en bondige uitleg van de te nemen stappen: YouTube: Isoleren van schuin dak met glaswol en gipsplaten: stap-voor-stap gi.... In tegenstelling tot in het filmpje wil ik het rachelwerk met stelschroeven bevestigen, zodat ik zeker weet dat de gipsplaten uiteindelijk straks gemonteerd kunnen worden.

Volgens de energieconsulent is het voldoende om de glaswol direct aan te brengen, en dan af te werken met een dampremmende folie. Daarna zal ik het afwerken met gipsplaten.

Hieronder nog een aantal foto's om de situatie beter te schetsen:





Zoals jullie zien op de bouwtekening, loopt het dak helemaal tot aan de begane grond. Een groot aantal m2 om te isoleren dus. Ik heb nog een aantal vragen:

1) Ventilatie is nog een aandachtspunt, nu is sprake van natuurlijke ventilatie (raam open). In de winter is het wel wat vochtiger in huis, en soms is bijvoorbeeld op het dauwpunt bij het dakraam waardoor er wat vocht op het raam zit. Ook hangt de was op zolder, waardoor deze ruimte soms tijdelijk wat vochtiger is. De bovenste verdieping wordt verder niet gebruikt en dus ook niet verwarmd, waardoor de temperatuur onder de 15 graden kan komen. Is het gebruik van dampremmende folie dan wel verstandig? Of kan ik dan beter voor een klimaatfolie gaan, zodat het vocht in huis nog beter weg kan? Ook heb ik een aantal weken bij een stortregen een kleine lekkage moeten verhelpen, dus ik wil het vocht niet opsluiten.

2) De gordingen zijn ongeveer 165 mm dik, welke dikte glaswol zouden jullie aanraden? Met het rachelhout (22 mm) komt er natuurlijk ook nog wat ruimte bij. Ik wil de glaswol niet teveel indrukken ivm de isolerende werking, maar wil ook niet teveel (geen?) lucht er tussen.

3) Zit er nog veel verschil tussen de verschillende glaswol leveranciers? Ik wil natuurlijk de maximale Rd waarde, welke in verhouding staat tot de kosten die worden gemaakt.

4) Tussen de gordingen zit 135 cm ruimte. Kom ik er mee weg als ik het rachelhout op 30 cm afstand bevestig tussen de gordingen, om daar later de gipsplaten op te monteren? Of gaat die constructie de gisplaten niet houden en zal ik voor nog extra ondersteuning moeten zorgen?

5) Tot slot nog een praktisch punt: waar bestellen jullie isolatiemateriaal? Het liefst bestel ik alles bij een leverancier, zowel de glaswol, folie als het rachelhout. Maar wellicht hebben jullie tips voor het inkopen van isolatiemateriaal (bijv. via via bij een groothandel etc).

Hopelijk zit ik op op de goede weg, maar laat vooral weten als jullie nog aandachtspunten zien!

PS: er zijn nog meer isolatiewerkzaamheden om aan te pakken (denk aan plaatsen van HR++ glas in bepaalde kamers), maar voor nu ligt de aandacht bij de dakisolatie omdat daar nu het meeste warmteverlies voor geldt).

[Rzaan]

Isolatie bij JandeIsolatieman. Die kwam er voor mij het goedkoopste uit.
Folie ook. Rachels bij Bouwmaat. Zij zijn goedkoop en hebben zeer lange lengtes.
Heb ook gipsplaten bij hun besteld. Ze brengen het ook thuis. Wel statiegeld voor de pallets.

Ik heb mijn isolatie iets anders aangebracht dan de meesten.
Veelal is het van buiten naar binnen: Glaswol, rachels, folie, gipsplaat. Ik heb Glaswol, folie, rachels, gipsplaat.
Minder gaten in je folie. Ook als je later nog iets aan de gipsplaat bevestigt met een plug.

[No Hands]

Happyhill123 schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 09:39:
[...]


Dank! Het is een muur zonder spouw helaas, dus vrees dat we buitenzijde moeten isoleren inderdaad. Tips?

Op Marktplaats een paar gebruikte of B keus XPS platen halen, die tegen de muur, rabat eroverheen en klaar.

[No Hands]

twain4me schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 12:39:
[...]


persoonlijke voorkeur:
bitume
dakbeschot
damp open isolatoe
klimaatfolie
luchtspouw (binnen geventileerd)
dampdichte laag
gips

Er zijn volgens mij geen klimaatfolies die in een badkamer gebruikt kunnen worden.

[twain4me]

No Hands schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 19:56:
[...]


Er zijn volgens mij geen klimaatfolies die in een badkamer gebruikt kunnen worden.

daarom zit er ook een dampdichte onder

[No Hands]

twain4me schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 19:57:
[...]


daarom zit er ook een dampdichte onder

O daar las ik zo overheen maar waar ventileer je dat dan naar toe, die luchtspouw?

[twain4me]

No Hands schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 19:58:
[...]


O daar las ik zo overheen maar waar ventileer je dat dan naar toe, die luchtspouw?

Nee bv de ruimte naast de badkamer. (kan ook bv een knieschot zijn) damp blijft zo in de badkamer door onderdruk van de ventilatie en wordt veder afgevoerd aan buiten. klimaat folie blijft via de ventilatie ruimte zijn werk gewoon doen. (vooral in de droog periode) de badkamer wordt zo zegmaar een doos in een doos.

[ Voor 4% gewijzigd door twain4me op 18-01-2024 20:03 ]

[Louwm]

TonyD schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 17:19:
Wat een goed topic! Met een hele duidelijke en uitgebreide startpost. Mede hierdoor ben ik van plan om het (hellende) dak te gaan isoleren. Inmiddels een energieconsulent (via de gemeente) over de vloer gehad en daar veel tips van gehad. Graag zou ik het plan nog even met jullie willen delen.

Ik woon sinds kort in een woning uit 1979. Ik merk dat het lastig is om te achterhalen welke isolatie destijds is toegepast. Voor alle duidelijkheid, er is geen naisolatie door de vorige eigenaar toegepast. Uit de bouwtekeningen heb ik het volgende kunnen halen:

[Afbeelding]

Over deze Opstalan dakplaten kon ik verder weinig vinden, behalve dan op.. maar natuurlijk .. Tweakers! Blijkbaar zit er een dun laagje PUR schuim in de platen en een dampdoorlatende folie.

Vanwege economische redenen, maar ook enigszins vanwege de geluidsdempende eigenschappen, ben ik van plan om voor glaswol te gaan. Ik vond zelf dit filmpje van Hauster wel een kort en bondige uitleg van de te nemen stappen: YouTube: Isoleren van schuin dak met glaswol en gipsplaten: stap-voor-stap gi.... In tegenstelling tot in het filmpje wil ik het rachelwerk met stelschroeven bevestigen, zodat ik zeker weet dat de gipsplaten uiteindelijk straks gemonteerd kunnen worden.

Volgens de energieconsulent is het voldoende om de glaswol direct aan te brengen, en dan af te werken met een dampremmende folie. Daarna zal ik het afwerken met gipsplaten.

Hieronder nog een aantal foto's om de situatie beter te schetsen:

[Afbeelding]

[Afbeelding]

Zoals jullie zien op de bouwtekening, loopt het dak helemaal tot aan de begane grond. Een groot aantal m2 om te isoleren dus. Ik heb nog een aantal vragen:

1) Ventilatie is nog een aandachtspunt, nu is sprake van natuurlijke ventilatie (raam open). In de winter is het wel wat vochtiger in huis, en soms is bijvoorbeeld op het dauwpunt bij het dakraam waardoor er wat vocht op het raam zit. Ook hangt de was op zolder, waardoor deze ruimte soms tijdelijk wat vochtiger is. De bovenste verdieping wordt verder niet gebruikt en dus ook niet verwarmd, waardoor de temperatuur onder de 15 graden kan komen. Is het gebruik van dampremmende folie dan wel verstandig? Of kan ik dan beter voor een klimaatfolie gaan, zodat het vocht in huis nog beter weg kan? Ook heb ik een aantal weken bij een stortregen een kleine lekkage moeten verhelpen, dus ik wil het vocht niet opsluiten.

2) De gordingen zijn ongeveer 165 mm dik, welke dikte glaswol zouden jullie aanraden? Met het rachelhout (22 mm) komt er natuurlijk ook nog wat ruimte bij. Ik wil de glaswol niet teveel indrukken ivm de isolerende werking, maar wil ook niet teveel (geen?) lucht er tussen.

3) Zit er nog veel verschil tussen de verschillende glaswol leveranciers? Ik wil natuurlijk de maximale Rd waarde, welke in verhouding staat tot de kosten die worden gemaakt.

4) Tussen de gordingen zit 135 cm ruimte. Kom ik er mee weg als ik het rachelhout op 30 cm afstand bevestig tussen de gordingen, om daar later de gipsplaten op te monteren? Of gaat die constructie de gisplaten niet houden en zal ik voor nog extra ondersteuning moeten zorgen?

5) Tot slot nog een praktisch punt: waar bestellen jullie isolatiemateriaal? Het liefst bestel ik alles bij een leverancier, zowel de glaswol, folie als het rachelhout. Maar wellicht hebben jullie tips voor het inkopen van isolatiemateriaal (bijv. via via bij een groothandel etc).

Hopelijk zit ik op op de goede weg, maar laat vooral weten als jullie nog aandachtspunten zien!

PS: er zijn nog meer isolatiewerkzaamheden om aan te pakken (denk aan plaatsen van HR++ glas in bepaalde kamers), maar voor nu ligt de aandacht bij de dakisolatie omdat daar nu het meeste warmteverlies voor geldt).

kijk ook naar de huidige afwerking aan de binnenkant , is het dampopen of dampdichte verf , dit bepaalt denk ik ook de soort folie die je toe moet passen.

[TonyD]

Rzaan schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 19:26:
Isolatie bij JandeIsolatieman. Die kwam er voor mij het goedkoopste uit.
Folie ook. Rachels bij Bouwmaat. Zij zijn goedkoop en hebben zeer lange lengtes.
Heb ook gipsplaten bij hun besteld. Ze brengen het ook thuis. Wel statiegeld voor de pallets.

Ik heb mijn isolatie iets anders aangebracht dan de meesten.
Veelal is het van buiten naar binnen: Glaswol, rachels, folie, gipsplaat. Ik heb Glaswol, folie, rachels, gipsplaat.
Minder gaten in je folie. Ook als je later nog iets aan de gipsplaat bevestigt met een plug.

Goede tip! Je zit sowieso wel met verzendkosten, vandaar dat ik dacht: wellicht kan ik alles bij een partij bestellen. Maar ik moet zeggen dat de prijzen bij Jandeisolatieman wel een stuk lager liggen dan dat ik tot nu toe tegenkwam.

Ben jij voor lamdawaarde 32 gegaan?

[TonyD]

Louwm schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 20:18:
[...]

kijk ook naar de huidige afwerking aan de binnenkant , is het dampopen of dampdichte verf , dit bepaalt denk ik ook de soort folie die je toe moet passen.

Goede vraag.. de afwerking ziet er vrij 'simpel' uit, met houten platen en standaard verf erop. Het is lastig om te achterhalen of het dampopen of dampdichte verf is.

[twain4me]

Ahikoo schreef op donderdag 18 januari 2024 @ 12:31:
Wanneer er geen folie onder de dakpannen ligt, is een dampichte folie aan de warme zijde in combinatie met glaswol beter dan het gebruik van klimaatfolie (Bijv. de Isover Xtra safe)? Ik ging er als leek vanuit dat klimaatfolie beter was, zeker als je in de toekomst mogelijk ook van buiten nog zou willen isoleren.

Van buiten isoleren kan ook dampopen. ga uit van je eind situatie en pas daar je keuze op aan, bij een dampopen dak is doorgaans weinig mis met klimaatfolie, het is vooral duurder en dus niet geschikt bij hele vochtige toepassingen zoals sauna, badkamer zwembad etc.

[arie_papa]

Franciesco schreef op woensdag 17 januari 2024 @ 21:36:
Als er geen code, specifiek merk en type in de spouw zit zal het lastig zijn de precieze specs te achterhalen. Maar met HR+ zal de U-waarde waarschijnlijk iets van 1.6 zijn.

Blijkbaar staat er toch wat in geprint, alleen kan het niet goed lezen in het donker. Voor nu 10 04 00 A1 15 Clima1Us 1.1 HR++