Ontwikkelingen op de huizenmarkt - Deel 5

[Richh]

icarus007 schreef op woensdag 1 april 2020 @ 23:09:
[...]


Hij quote Funda die aangeeft dat de traffic weer op niveau is van voor de crisis, en geeft een voorbeeldje uit zijn omgeving, maar kern van verhaal is traffic die weer op gang komt. Dat is denk ik ook wel te begrijpen, omdat mensen eraan "gewend" raken, eerste 2 weken was het een schok en werd alles uitgesteld, maar nu met het uitzicht op nog 4 weken binnen zitten en mischien wat langer, beseffen mensen dat ze het ermee moeten doen, de nieuwe werkelijkheid voorlopig, met het vooruitzich dat ergens in Mei?Junie weer betere tijden komen. Kijk naar China, daar heeft men ook weer de draad opgepakt na 2-3 maanden...

Funda traffic is niet enorm veelzeggend. Ik kijk nu ook wat er gebeurd maar ik heb nog geen makelaar gebeld, en voorlopig doe ik dat ook niet. Maargoed, maak daar van wat je wil.

Wat betreft het virus... Er zijn een aantal fundamentele verschillen tussen China en de rest van de wereld. De regio die daar is afgesloten is van formaatje Spanje terwijl de rest van het land lekker door functioneerde.
China had compensatie, veeeeel meer daadkracht (dan het westen met hun democratieën), en een periode waarin sowieso weinig geproduceerd werd. En ook in China is nog het niet volledig weg.

Meanwhile treft het virus nu Europa's belangrijke financiële plekken. EN de belangrijke plekken in de USA. Er zijn nu al fors meer doden in Italië alleen dan in China. En daar zijn we nog niet aan de top van de grafiek.

Wij betalen mensen nu door omdat Nederland er geld voor heeft. Behalve de (voornamelijk) jongeren met een 0-uren contract natuurlijk. Hier redden we bedrijven en mensen.
Italië en Spanje kunnen dat niet. Je weet niet hoe ver dat gaat. De rest van de EU krijgt een zwaardere nasleep dan wij, en dat trekt de waarde van een euro en de rentes mee.

Alle landen zijn tot nu toe alleen maar aan het proberen levens te redden, koste wat het kost. Wat het kost? Die discussie komt nog, zeker voor de westerse economieën. Wat voor gevolg dat gaat hebben weet niemand. Wat je wel weet is dat die gevolgen nog moeten beginnen.

Wie weet worden de rentes nog wel lager en slaan we ons er als Nederland wel goed doorheen en blijft de vraag gigantisch omdat we blijven weigeren bij te bouwen. Ja, dan stijgen de prijzen misschien nog wel verder.
Zelf denk ik dat dat iedere prijsdaling (en stijging) in de Nederlandse woningmarkt correleert met financiële (on)rust en dat is een periode die we tegemoet gaan.

Je hoeft mij er niet op te geloven, maar lees anders eens de papers van Rabo, ABN, etc. Dit heeft impact op de complete economie, de woningmarkt plakt daar zeker in Nederland sterk tegen aan vast.

De 'dip' waar je het over hebt, is nog niet eens begonnen. Dus, welke 'nieuwe werkelijkheid'? We zitten nog in dezelfde werkelijkheid. Wat je nu ziet is economische onrust wat een beetje druk van de ketel haalt (met name overbieden), maar inderdaad geen klap voorstelt.

[Rubbergrover1]

Wilf schreef op woensdag 1 april 2020 @ 18:40:
[...]
In NL vind ik het een aardige straf qua financiën. Elk jaar 4% meer betalen, geen aftrek, geen mogelijkheid om geld opzij te leggen. Het groeit al vrij snel scheef. Ik ben nu bijna 40 en de kans om te kopen zie ik steeds verder weg trekken. Wel ben ik in 2021 van m’n studieschuld af en zouden we met ons gezamenlijk inkomen dan iets van 3 ton kunnen kopen. Maar dat wíl ik niet eens. Ik vind een oud huis dat niet waard. Een oud huis zou elk jaar iets minder waard moeten worden. 150.000 voor een saai maar in ok staat rijtjeshuis (jaren tachtig doorzonwoning) ik redelijk. Niet 4 tot 6 ton zoals nu. En dan heb je nog al die verborgen verbreken zoals betonrot en funderingsproblemen die verzwegen worden. Echt bizar.

Maar goed, dat is dus de reden waarom ik deze topic en de markt in de gaten houd. Als ik nog werk heb in 2021 zou het mij perfect uitkomen als dan de markt terug gaat naar normaal. *bubble mode off*

Het een hangt natuurlijk wel samen met het ander. Voor je gevoel zijn de huren zo hoog, 'dus' wil je kopen. Maar die koopprijzen zijn wellicht naar verhouding nog veel hoger dan de huren. Je zou dan met zo goed andersom kunnen redeneren, dat de koopprijzen zo hoog zijn dat het in NL een straf is om te kopen. En dat je daarom zou kunnen willen huren.

[Sunri5e]

Richh schreef op woensdag 1 april 2020 @ 23:41:
[...]

Funda traffic is niet enorm veelzeggend. Ik kijk nu ook wat er gebeurd maar ik heb nog geen makelaar gebeld, en voorlopig doe ik dat ook niet. Maargoed, maak daar van wat je wil.

Er staat ook bij die gegevens dat het aantal contactmomenten die via Funda aangevraagd worden met de makelaar weer op het oude niveau is.

[yonexfreak]

Daan schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 12:06:
[...]

De vraag is of je een koper kan vinden die "ff" een jaar op overdracht gaat zitten wachten. Ik denk dat dat je kansen op verkoop wel verminderd.

Ik zit in hetzelfde schuitje. Net begonnen met nieuwbouwtraject. Maar we gaan wel wachten tot we een definitieve opleverdatum hebben voor het nieuwe huis voordat we onze huidige woning te koop zetten. Ik verwacht niet dat de prijzen dermate veel gedaald zullen zijn tegen de tijd dat wij gaan verkopen.

Binnenkort kan ik meer duidelijkheid geven. Vanaf vandaag staat de woning op Funda.
Kom maar op glazen bol

[Wilf]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 2 april 2020 @ 05:15:
[...]

Het een hangt natuurlijk wel samen met het ander. Voor je gevoel zijn de huren zo hoog, 'dus' wil je kopen. Maar die koopprijzen zijn wellicht naar verhouding nog veel hoger dan de huren. Je zou dan met zo goed andersom kunnen redeneren, dat de koopprijzen zo hoog zijn dat het in NL een straf is om te kopen. En dat je daarom zou kunnen willen huren.

Ik wil gewoon niet 50% van m’n inkomen kwijt zijn aan woonlasten. M’n vriendin wil graag kopen. En het is sociaal gewoon heel kut. We kennen beiden niemand die huurt. En iedereen zegt altijd maar hoe goedkoop kopen is, en onze oudere vrienden kopen steeds groter of een huisje erbij, en veel collegae hebben ook huizen erbij in Frankrijk en Zuid Afrika en zo.

Het is niet dat ik ‘erbij’ wil horen of zo maar ik ben ook vegetariër en dat is ook al elke keer weer een issue voor anderen (ik beoordeel vleeseters nooit maar word wel elke keer aangesproken over het niet eten van vlees). Dat is erg vermoeiend.

Overigens vergiste ik me: nog 21 maanden stufi afbetalen. Dus 2022 pas vrij.

[icarus007]

Wilf schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:03:
[...]
Ik wil gewoon niet 50% van m’n inkomen kwijt zijn aan woonlasten. M’n vriendin wil graag kopen. En het is sociaal gewoon heel kut. We kennen beiden niemand die huurt. En iedereen zegt altijd maar hoe goedkoop kopen is, en onze oudere vrienden kopen steeds groter of een huisje erbij, en veel collegae hebben ook huizen erbij in Frankrijk en Zuid Afrika en zo.

Het is niet dat ik ‘erbij’ wil horen of zo maar ik ben ook vegetariër en dat is ook al elke keer weer een issue voor anderen (ik beoordeel vleeseters nooit maar word wel elke keer aangesproken over het niet eten van vlees). Dat is erg vermoeiend.

Overigens vergiste ik me: nog 21 maanden stufi afbetalen. Dus 2022 pas vrij.

50% is wel veel, dan moet je mischien eerst klein beginnen. Vergeet niet dat in de 50% je ook aflossing hebt, en dat is eigenlijk een spaarpot voor op de langere termijn, daarnaast heb je nog HRA, hoewel beperkt met huidige renteniveaus. Huurpenningen is eigenlijk weggegooid geld heel kort door de bocht, je bouwt niets op.

[icarus007]

Sunri5e schreef op donderdag 2 april 2020 @ 07:23:
[...]


Er staat ook bij die gegevens dat het aantal contactmomenten die via Funda aangevraagd worden met de makelaar weer op het oude niveau is.

Dat maakt voor sommigen niet uit, ze lezen wat ze willen lezen. Er wordt soms van een lifant een vlieg gemaakt en van een vlieg een olifant, net hoe het in het straatje past denk ik.

[Wilf]

icarus007 schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:07:
[...]50% is wel veel, dan moet je mischien eerst klein beginnen.

Ik wil dus niet 50% kwijt zijn (ben ik nu met huur). Ik werk in Amsterdam en woon er 1,5 uur (OV of spits) vandaan, dichterbij is te duur. Ik woon nu in een gammel appartementje van 100m2. Ik ga niet meer terug naar een kamertje van 20m2 met m’n vriendin. Kinderen kunnen we dus sowieso niet aan beginnen zo.

[Mark31]

jezus 50% is extreem veel.
Wij betalen voor onze hypotheek 27% van onze inkomen, meer zou ik er ook echt niet voor willen betalen.
50% betekend dat je gewoon vast zit.

[Richh]

icarus007 schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:07:
[...]


50% is wel veel, dan moet je mischien eerst klein beginnen.

Da's het hele punt dus. Als je met je vriendin samen 2 studentenkamers weet te huren, zelfs dan zit je met een (enkel) modaal inkomen (als je vriendin studeert) al aan 50% van je inkomen aan woonlasten. En dan woon je wel echt klein

Er is in Nederland geen 'eerst goedkoop wonen' meer, alles is duur geworden. Juist die onderkant van de markt.

[GENETX]

Hangt natuurlijk even af wat je onder woonlast verstaat. Is dat alleen de kale huur, of ook belastingen, verzekeringen en gwl?

Sowieso ga je geen 50% hypotheeklast krijgen, daarvoor zorgen de checks wel, een dergelijk hoge hypotheek krijg je simpelweg niet. Dat ligt ongeveer ron de 30% van je netto salaris.

Ik weet niet wat je verdere financiële situatie is en hoe hoog je studieschuld is, maar bedenk wel dat je extra mag aflossen zonder boete. Mits je dat kan natuurlijk.

[ Voor 5% gewijzigd door GENETX op 02-04-2020 09:39 ]

[osbourne1903]

Wilf schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:14:
[...]
Ik wil dus niet 50% kwijt zijn (ben ik nu met huur). Ik werk in Amsterdam en woon er 1,5 uur (OV of spits) vandaan, dichterbij is te duur. Ik woon nu in een gammel appartementje van 100m2. Ik ga niet meer terug naar een kamertje van 20m2 met m’n vriendin. Kinderen kunnen we dus sowieso niet aan beginnen zo.

50% op basis van welke getallen? bruto/netto? Je gaat dus liever zo goedkoop mogelijk wonen begrijp ik. Ik moest dezelfde afweging maken in het begin maar in mijn stad zijn goedkope woningen best wel oud. Hoe zit het bij jou?

[Rubbergrover1]

Wilf schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:14:
[...]
Ik wil dus niet 50% kwijt zijn (ben ik nu met huur). Ik werk in Amsterdam en woon er 1,5 uur (OV of spits) vandaan, dichterbij is te duur. Ik woon nu in een gammel appartementje van 100m2. Ik ga niet meer terug naar een kamertje van 20m2 met m’n vriendin. Kinderen kunnen we dus sowieso niet aan beginnen zo.

Maar die situatie is dus niet het gevolg van de keus tussen kopen en huren, maar is het gevolg van de verhouding tussen inkomen en woonlasten, los van of dat nou huur of koop is.

Dat 'iedereen zegt hoe goedkoop kopen is' betekent nog niet dat het ook daadwerkelijk goedkoop is. Ja, als je alleen naar de rentelasten kijkt, dan is kopen met de huidige rentestanden goedkoop. Maar daarmee ben je er nog niet. Even een bierviltjesberekening, een huurhuis van 1000 euro kost in koop bv. 240.000. Dat betekent dat je bij 30 jaar zekerheid over de rente je nu zo'n 400 euro per maand aan rente moet rekenen. Dan komt er nog zo'n 100 euro voor verzekeringen en belastingen bij. En zo'n 200 euro voor (reservering voor) onderhoud. Dan heb je de eenmalige kosten koper die, als je het moet uitsmeren over de ongeveer 10 jaar dat iemand gemiddeld in een woning woont, ook zo'n 100 euro per maand bedragen. Dan zit je dus zonder verdere aflossing al op 800 euro per maand.

Je 'betaalt' als huurder in dit geval dus ongeveer 200 euro per maand meer, voor de vrijheid om je huur zo te kunnen opzeggen (wat kosten alle extra maanden de woning aanhouden als de verkoopdatum ongunstig valt?) , het 'afkopen' van het risico op waardeveranderingen (of het te hoog inschatten van de koopprijs) en voor de luxe dat als er iets kapot gaat, je zo de verhuurder kunt bellen. En als je na vijf jaar al zou willen verhuizen (wat veel van die 'vrienden' vermoedelijk doen...), dan moet je per maand die eenmalige kosten nog wat hoger rekenen en kom je op zo'n 900 euro waar je maandelijks op moet rekenen. Dan houd je nog maar 100 euro 'winst' over als je koopt. (Waarbij je als koper vanwege de maandelijkse aflossing dus in feite meer per maand kwijt bent dan als je zou huren.) Natuurlijk is kopen op de lange termijn dan goedkoper, maar het scheelt niet extreem veel als je alle kosten meeneemt én een redelijke prijs neemt voor het extra risico en de extra service bij huren.

Maar je vrienden noemen waarschijnlijk alleen die 400 euro rente, bij de huidige lage rentestanden. En dus heb jij het idee dat bv. 1000 euro huur afzetterij is.

[Wilke]

Wilf schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:14:
Ik woon nu in een gammel appartementje van 100m2. Ik ga niet meer terug naar een kamertje van 20m2 met m’n vriendin. Kinderen kunnen we dus sowieso niet aan beginnen zo.

100 m2 is het oppervlak (+/- 10 m2) van vrijwel elk rijtjeshuis gebouwd in de laatste +/- 40 jaar. Waarom zou je daar niet met kinderen kunnen wonen (of tenminste toch met 1, om maar eens bij het begin te beginnen)? Indeling niet geschikt misschien qua kamers? Dit lijkt me minimaal deels toch een kwestie van willen, niet kunnen.

Wilf schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:03:
Ik wil gewoon niet 50% van m’n inkomen kwijt zijn aan woonlasten. M’n vriendin wil graag kopen. En het is sociaal gewoon heel kut. We kennen beiden niemand die huurt. En iedereen zegt altijd maar hoe goedkoop kopen is, en onze oudere vrienden kopen steeds groter of een huisje erbij, en veel collegae hebben ook huizen erbij in Frankrijk en Zuid Afrika en zo.

Dit gevoel volg ik wel. Het is ontzettend lastig, het voelt soms niet alleen oneerlijk, de al snel 6-cijferige verschillen in vermogen veroorzaakt door willekeurige instapmomenten die soms slechts enkele jaren verschillen zijn dat naar mijn idee ook (en ja: ze zijn voor een groot deel het gevolg van allerlei beleid). Toch heb je er weinig aan om daar blind op te gaan zitten staren. Ik zou zeggen, fuck wat anderen er van vinden. Trek je eigen plan. Maar goed, makkelijker gezegd dan gedaan.

Trouwens, tweede huisjes hebben kost een hoop geld en/of moeite hoor, daar hoor je die collega's vast niet over wat voor een gezeik dat kan zijn. Sowieso een eerste huis al, je moet alles zelf onderhouden, een stuk meer dingen zijn je eigen probleem in plaats van dat van de huurbaas. Op lange termijn is het zeker wel goedkoper, maar je moet tegenvallers van duizenden euro's op korte termijn wel kunnen hebben.

Waar je die collega's vast ook niet over hoort, is hoe fucked ze zouden zijn als een van de twee hun baan verliest, of als ze uit elkaar zouden gaan.

Maar goed, het gevoel begrijp ik desondanks prima, sociale druk kunnen weerstaan is een kunst!

[Enforcer]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:43:
[...]
Maar je vrienden noemen waarschijnlijk alleen die 400 euro rente, bij de huidige lage rentestanden. En dus heb jij het idee dat bv. 1000 euro huur afzetterij is.

Kopen is in principe altijd goedkoper hoe je het went of keert, tenzij de huizenmarkt in elkaar stort en het huis minder waard zal worden. Zodra je koopt zit je geld altijd 'in de stenen van het huis' en creëer je vanaf dat moment (als het goed is en de economie steeds welvarender wordt) overwaarde door je aflossing en doordat de huizen ieder jaar ook steeds meer waard worden, dit zal je altijd terugverdienen bij een eventuele verkoop van je woning. Er zijn bv. ook redelijk veel mensen die 'opknaphuisjes' kopen voor redelijk weinig, en vervolgens het helemaal opknappen en doorverkopen met 1000en euro's winst. Dat is snel geld verdienen hoor....

-edit-
Ik had het er laatst met mijn vriendin over, zij heeft altijd gehuurd en stond er ook in zoals jij hoor, echter als zij 15jaar geleden was begonnen met een eenvoudige woning te kopen (zoals ik dat heb gedaan), dan had ze nu ook een behoorlijke overwaarde op haar woning en kun je dit geld dus weer gebruiken voor de aankoop van nog duurdere/mooiere (vrijstaande) woningen.

[ Voor 17% gewijzigd door Enforcer op 02-04-2020 10:12 ]

[Rubbergrover1]

Enforcer schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:57:
[...]

Kopen is in principe altijd goedkoper hoe je het went of keert, tenzij de huizenmarkt in elkaar stort en het huis minder waard zal worden. Zodra je koopt zit je geld altijd 'in de stenen van het huis' en creëer je vanaf dat moment (als het goed is en de economie steeds welvarender wordt) overwaarde doordat de huizen ieder jaar ook steeds meer waard worden, dit zal je altijd terugverdienen bij een eventuele verkoop van je woning. Er zijn bv. ook redelijk veel mensen die 'opknaphuisjes' kopen voor redelijk weinig, en vervolgens het helemaal opknappen en doorverkopen met 1000en euro's winst. Dat is snel geld verdienen hoor....

-edit-
Ik had het er laatst met mijn vriendin over, zij heeft altijd gehuurd en stond er ook in zoals jij hoor, echter als zij 15jaar geleden was begonnen met een eenvoudige woning te kopen (zoals ik dat heb gedaan), dan had ze nu ook een behoorlijke overwaarde op haar woning en kun je dit geld dus weer gebruiken voor de aankoop van nog duurdere/mooiere (vrijstaande) woningen.

Onjuist. Zodra je koopt, begin je al met een negatief saldo van vele duizenden euro's vanwege de eerste kosten die je bij een koophuis hebt. Het kost dus in een stabiele tijd een poos voordat je die eerste kosten hebt terugverdiend bij verkoop. Als je bijvoorbeeld een jaar later zou willen verhuizen, dan lijd je in veel gevallen dus verlies (tenzij je in een overspannen markt zit). Je verdient dat dus zeker niet 'altijd' terug.

Dat die 'opknaphuisjes' veel meer geld opbrengen dan de investering in materialen, tijd en financiering kost, geeft meer de staat van de bubbel van die (lokale) huizenmarkt aan. Er zijn ook delen van het land waar iedere investering voor ¾ in het riool verdwijnt, omdat je iedere geïnvesteerde 40.000 maar 10.000 waardestijging oplevert.

Het creëren van overwaarde voor een nieuw groter/duurder/mooier huis is ook zo'n sigaar uit eigen doos. Koop je een woning van 2 ton die 5 jaar later 3 ton waard is, dan heb je een ton overwaarde. Maar als je die ton zou willen gebruiken voor een groter huis dat 5 jaar daarvoor 3 ton waard was, dan zie je dat die ineens ook 4½ ton waard is geworden en je dus juist méér zou moeten lenen dan in de oude situatie.

Ik ken trouwens ook genoeg mensen die in 15 jaar geen/nauwelijks waardestijging hebben gezien. Maar wel vele tienduizenden euro's in onderhoud, verbouwingen en verbeteringen hebben gestoken/hebben moeten steken. Die leiden in euro's dus dik verlies. Daar staat wel tegenover dat ze jarenlang veel woongenot hebben gehad. En dat is het belangrijkste.

[SvMp]

Enforcer schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:57:
[...]
Ik had het er laatst met mijn vriendin over, zij heeft altijd gehuurd en stond er ook in zoals jij hoor, echter als zij 15jaar geleden was begonnen met een eenvoudige woning te kopen (zoals ik dat heb gedaan), dan had ze nu ook een behoorlijke overwaarde op haar woning en kun je dit geld dus weer gebruiken voor de aankoop van nog duurdere/mooiere (vrijstaande) woningen.

Dat zou niet gelukt zijn op die manier, omdat die duurdere vrijstaande woningen net zo hard zijn gestegen in prijs. Daar komt het rondlopen met 60 andere kijkers en absurd overbieden nog bij. Wat de kans op die vrijstaande woning na 15 jaar wel groter maakt:
* De klapper: Je bent samen, dus er kan een tweede inkomen voor een groot deel meetellen.
* Je hebt afgelost op jouw huidige woning, en dat deel van de overwaarde draagt direct bij aan jullie bestedingsruimte
* Waarschijnlijk ben je meer gaan verdienen dus kun je meer lenen dan 15 jaar geleden. Om nog maar te zwijgen van de rente.

[ Voor 3% gewijzigd door SvMp op 02-04-2020 10:30 ]

[Enforcer]

SvMp schreef op donderdag 2 april 2020 @ 10:29:
[...]

Dat zou niet gelukt zijn op die manier, omdat die duurdere vrijstaande woningen net zo hard zijn gestegen in prijs. Wat de kans op die vrijstaande woning na 15 jaar wel groter maakt:
* De klapper: Je bent samen, dus er kan een tweede inkomen voor een groot deel meetellen.
* Je hebt afgelost op jouw huidige woning, en dat deel van de overwaarde draagt direct bij aan jullie bestedingsruimte
* Waarschijnlijk ben je meer gaan verdienen dus kun je meer lenen dan 15 jaar geleden. Om nog maar te zwijgen van de rente.

Als starter op de koopmarkt zal men er anders tegenaan kijken dan als doorstromer denk ik. Feit blijft dat je als je heel je leven lang huurt je met je pensioen nog steeds datzelfde maandbedrag kwijt zal zijn als wat je nu hebt (inflaties niet meegerekend uiteraard). Bij koop wordt dat normaliter alleen maar lager en uiteindelijk hoop je na 30jaar een zo goed als lage hypoheek te hebben doordat je al die jaren het geld in de stenen van je huis pompt ipv weggooit over de toonbank zoals bij huur.

Als ik nu kijk naar mijn persoonlijke ervaring, dan kan ik in mijn eentje (!) een huis kopen van minimaal een ton hogere koopsom t.o.v. mijn hypotheek juist vanwege de aflossing en overwaarde en hopen we tegen de pensioenleeftijd (als we daar blijven wonen) vrijwel niets over te houden qua maandlast.

[osbourne1903]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 2 april 2020 @ 10:22:
[...]

Onjuist. Zodra je koopt, begin je al met een negatief saldo van vele duizenden euro's vanwege de eerste kosten die je bij een koophuis hebt. Het kost dus in een stabiele tijd een poos voordat je die eerste kosten hebt terugverdiend bij verkoop. Als je bijvoorbeeld een jaar later zou willen verhuizen, dan lijd je in veel gevallen dus verlies (tenzij je in een overspannen markt zit).

De eerste kosten heb je toch hoe dan ook als je uiteindelijk een woning gaat kopen nadat je hebt gehuurd?

[SvMp]

Enforcer schreef op donderdag 2 april 2020 @ 10:39:
[...]

Als starter op de koopmarkt zal men er anders tegenaan kijken dan als doorstromer denk ik. Feit blijft dat je als je heel je leven lang huurt je met je pensioen nog steeds datzelfde maandbedrag kwijt zal zijn als wat je nu hebt (inflaties niet meegerekend uiteraard). Bij koop wordt dat normaliter alleen maar lager en uiteindelijk hoop je na 30jaar een zo goed als lage hypoheek te hebben doordat je al die jaren het geld in de stenen van je huis pompt ipv weggooit over de toonbank zoals bij huur.

Als ik nu kijk naar mijn persoonlijke ervaring, dan kan ik in mijn eentje (!) een huis kopen van minimaal een ton hogere koopsom t.o.v. mijn hypotheek juist vanwege de aflossing en overwaarde en hopen we tegen de pensioenleeftijd (als we daar blijven wonen) vrijwel niets over te houden qua maandlast.

Ik ben het eens met wat je schrijft over voordelen van kopen. Van huren word je niet rijk, in tegendeel. Mijn grootouders stierven berooid omdat ze hun hele leven hebben gehuurd. En vandaag de dag is het nog steeds zo dat huren leidt tot niets. Alleen in specifieke situaties, zoals ergens korte tijd wonen of aangewezen zijn op sociale huur, is huren de beste oplossing.

[Señor Sjon]

Wilf schreef op woensdag 1 april 2020 @ 18:40:
[...]
In NL vind ik het een aardige straf qua financiën. Elk jaar 4% meer betalen, geen aftrek, geen mogelijkheid om geld opzij te leggen. Het groeit al vrij snel scheef. Ik ben nu bijna 40 en de kans om te kopen zie ik steeds verder weg trekken. Wel ben ik in 2021 van m’n studieschuld af en zouden we met ons gezamenlijk inkomen dan iets van 3 ton kunnen kopen. Maar dat wíl ik niet eens. Ik vind een oud huis dat niet waard. Een oud huis zou elk jaar iets minder waard moeten worden. 150.000 voor een saai maar in ok staat rijtjeshuis (jaren tachtig doorzonwoning) ik redelijk. Niet 4 tot 6 ton zoals nu. En dan heb je nog al die verborgen verbreken zoals betonrot en funderingsproblemen die verzwegen worden. Echt bizar.

Maar goed, dat is dus de reden waarom ik deze topic en de markt in de gaten houd. Als ik nog werk heb in 2021 zou het mij perfect uitkomen als dan de markt terug gaat naar normaal. *bubble mode off*

Wilf schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:03:
[...]
Ik wil gewoon niet 50% van m’n inkomen kwijt zijn aan woonlasten. M’n vriendin wil graag kopen. En het is sociaal gewoon heel kut. We kennen beiden niemand die huurt. En iedereen zegt altijd maar hoe goedkoop kopen is, en onze oudere vrienden kopen steeds groter of een huisje erbij, en veel collegae hebben ook huizen erbij in Frankrijk en Zuid Afrika en zo.

Het is niet dat ik ‘erbij’ wil horen of zo maar ik ben ook vegetariër en dat is ook al elke keer weer een issue voor anderen (ik beoordeel vleeseters nooit maar word wel elke keer aangesproken over het niet eten van vlees). Dat is erg vermoeiend.

Overigens vergiste ik me: nog 21 maanden stufi afbetalen. Dus 2022 pas vrij.

Ik heb precies dit onderwerp hier aangekaart: Señor Sjon in "Ontwikkelingen op de huizenmarkt - Deel 5"

Je bent bijna 40, dus mid crisis was je 27-33. Toen had je je slag kunnen slaan, maar heb je het waarschijnlijk ook niet aangedurfd, want misschien zakt het verder. Nu vindt je de prijzen te hoog en huren ook zonde. Ik kan je verklappen, in het leven zal je ook een keer risico moeten nemen. 100 m² woonoppervlakte komt overeen met een eengezinswoning, dus zo klein woon je ook niet in een appartement.

Dit leest misschien als een bash, maar je bent even oud als ik en ik zit nu in mijn derde koopwoning; waarvan één transactie in 2009 in de crisisjaren. Ja, nu komt het goed uit met overwaarde, maar ben in die jaren ook voor gek versleten, evenals anderen. Je kan willen handelen op de markt, maar je moet ook leven. Ga je je hele leven wachten? Want men vond de boel 2-3 jaar geleden al te duur, terwijl toen pas de onderwaardes een beetje waren verdwenen (want gekocht met 6% overdrachtsbelasting en 112% waarde).

[Metro2002]

Wilf schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:03:
[...]
Ik wil gewoon niet 50% van m’n inkomen kwijt zijn aan woonlasten.

Verstandig!

M’n vriendin wil graag kopen. En het is sociaal gewoon heel kut. We kennen beiden niemand die huurt. En iedereen zegt altijd maar hoe goedkoop kopen is, en onze oudere vrienden kopen steeds groter of een huisje erbij, en veel collegae hebben ook huizen erbij in Frankrijk en Zuid Afrika en zo.

Het is niet dat ik ‘erbij’ wil horen of zo maar ik ben ook vegetariër en dat is ook al elke keer weer een issue voor anderen (ik beoordeel vleeseters nooit maar word wel elke keer aangesproken over het niet eten van vlees). Dat is erg vermoeiend.

Overigens vergiste ik me: nog 21 maanden stufi afbetalen. Dus 2022 pas vrij.

Bij dit soort sociale druk kan je je altijd het beste afvragen: Hoe goed doen de mensen het doe je 'advies' geven. Zijn ze rijk? Hebben ze het financieel goed voor elkaar? Zo niet dan is het advies compleet waardeloos.

Daar komt nog bij dat jouw situatie niet hun situatie is, vergelijk het daar dus ook niet mee en trek je eigen plan. Maak zelf een berekening, kijk naar wat je in de toekomst van plan bent (ga je permanent settelen of wil je wellicht nog eerst 4 keer verhuizen, wil je kinderen etc) en maak op basis daarvan een plan, niet op basis van wat anderen doen of vinden, dat is echt de slechtste raadgever aangezien de gemiddelde 'andere' diep in de schulden zit en van loonstrook naar loonstrook leeft en moeite heeft om 500 euro op te hoesten.

Enforcer schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:57:
[...]

Kopen is in principe altijd goedkoper hoe je het went of keert, tenzij de huizenmarkt in elkaar stort en het huis minder waard zal worden.

Yep, been there, done that. Kopen is NIET altijd goedkoper en een verlies van 35k even ophoesten terwijl je 2x woonlasten betaalt is niet leuk kan ik je uit ervaring vertellen.

Enforcer schreef op donderdag 2 april 2020 @ 09:57:
[...]

Ik had het er laatst met mijn vriendin over, zij heeft altijd gehuurd en stond er ook in zoals jij hoor, echter als zij 15jaar geleden was begonnen met een eenvoudige woning te kopen (zoals ik dat heb gedaan), dan had ze nu ook een behoorlijke overwaarde op haar woning en kun je dit geld dus weer gebruiken voor de aankoop van nog duurdere/mooiere (vrijstaande) woningen.

Nee want die woning die je wil kopen is ook in waarde gestegen. Onderaan de streep schiet je er dus niks mee op.
Overwaarde is gebakken lucht tenzij je van een koopwoning naar een huurwoning gaat of kleiner gaat wonen.


En ja ik heb ook een koopwoning momenteel (al had ik liever gehuurd) maar kopen heeft ook meer dan genoeg nadelen. Ik zeg niet dat je niet moet kopen maar wel dat je het goed doorrekent want het lijkt alsof je nu alleen maar de positieve kanten van kopen ziet.

Er zijn ook echt meer dan genoeg nadelen. Overstroomd riool dat je huis onder laat lopen en je complete houten vloer aan bonken helpt? Jammer joh, kostenpost van 10k+ euro. (yep, been there, done that too)
Lekkend dak dat je iets te laat opmerkt en de houten draagbalken heeft aangetast? Trek de knip maar open. Betonrot of funderingsproblemen? Neem maar een 2e hypotheek om dat te kunnen betalen. Stort de huizenmarkt in terwijl je net moet verkopen omdat je uit elkaar gaat? Je kan zomaar een halve ton kwijt zijn wat je contant op tafel mag leggen.

De voordelen zijn inderdaad dat je woonlasten laag of niet bestaand zijn als je hebt afgelost op den duur (alhoewel dat voordeel met de huidige belastingplannen ook al rap aan het verdwijnen is, de nadelen zijn de risico's die je loopt qua onderhoud, belastingen en waardefluctuaties.

[ Voor 41% gewijzigd door Metro2002 op 02-04-2020 11:14 ]

[3x3]

Je huis is geen asset, maar wonen is een noodzakelijke kostenpost. Ik ben blij dat ik nog in m'n twenties ben een rijtjeshuis met tuin in een middelgrote stad en LTV heb van <50% en daardoor relatief lage maandlasten die ik in elke financiële situatie zou kunnen dragen.

Doel was ooit om het zo klein mogelijk te financieren (66% ltv bij aankoop) en z.s.m. af te lossen. Daarvoor heb ik zelfs een hypotheek product waarin dat in 5 jaar kan afgesloten.

Maar met de jaren veranderd je financieel en fiscaal inzicht en kies ik er nu liever voor om met meer risico en rendement te investeren. Eerstvolgende succes moment waar ik naar toe leef, is dat m'n bezittingen(buiten het huis om) net zo groot zijn als mijn hypotheekschuld. Want dat is nog steeds niet het geval.

Een koophuis op relatief jonge leeftijd ook een nadeel, je bent veel minder flexibel om te verhuizen. Zeker als je carrièretechnisch volledig vrij door wilt ontwikkelen heeft het een voordeel als je minder aan locatie gebonden bent.

Ik ben wel huiverig om groter te gaan wonen, als het gaat om de woonmarkt, lijkt de overheid elk jaar een stukje onbetrouwbaarder te worden als het gaat om de fiscaliteit. Ook wat dat betreft is het fijn nog een woning onder de 250K te hebben.

[Wilf]

Señor Sjon schreef op donderdag 2 april 2020 @ 10:57:
[...]


[...]Je bent bijna 40, dus mid crisis was je 27-33. Toen had je je slag kunnen slaan, maar heb je het waarschijnlijk ook niet aangedurfd, want misschien zakt het verder.

Toen was ik net begonnen met m’n eigen bedrijf dus werd ik keihard uitgelachen in m’n smoel door banken. Omzet was 45.000 per jaar, winst 5.000. Ook had ik toen die studieschuld al. Nu met vaste aanstelling modaal kan ik 80.000 hypotheek krijgen met studieschuld. Dus nee durven was echt het probleem niet. Ik zou overigens een hypo aanvragen die meekrimpt met aflossing ipv vast bedrag (annuïteit heet dat toch?). Dan gebeurt er precies omgekeerd als met m’n huurbedrag: die stijgt elk jaar met 4% (meer dan inflatie dus als huurder ben je écht steeds duurder uit tenzij je een keer verhuist naar iets goedkopers). Ik neem aan dat je bekend bent met exponentiële groei

[FreakNL]

Dat is een lineaire hypotheek en dat is een prima keuze (alhoewel de meesten hier er niks van moeten hebben).

Maargoed voor 80.000 koop je niks

[ Voor 15% gewijzigd door FreakNL op 02-04-2020 13:01 ]

[Rubbergrover1]

osbourne1903 schreef op donderdag 2 april 2020 @ 10:45:
[...]


De eerste kosten heb je toch hoe dan ook als je uiteindelijk een woning gaat kopen nadat je hebt gehuurd?

Ik reageerde op de opmerking dat je vanaf het moment dat je koopt overwaarde creëert. Wat dus zeker niet zo is. Want die eerste kosten heb je bij iedere woning die je gaat kopen. Dus als je ieder jaar zou verhuizen, dan loop je leeg. Als je nu een huis koopt, met het vooruitzicht dat je over een of twee jaar weer ergens anders wilt wonen, dan is het helemaal niet zeker dat je voordelig uit bent. Dan kun je dus vaak voordeliger kiezen voor huren.

Wilf schreef op donderdag 2 april 2020 @ 12:48:
[...]
Toen was ik net begonnen met m’n eigen bedrijf dus werd ik keihard uitgelachen in m’n smoel door banken. Omzet was 45.000 per jaar, winst 5.000. Ook had ik toen die studieschuld al. Nu met vaste aanstelling modaal kan ik 80.000 hypotheek krijgen met studieschuld. Dus nee durven was echt het probleem niet. Ik zou overigens een hypo aanvragen die meekrimpt met aflossing ipv vast bedrag (annuïteit heet dat toch?). Dan gebeurt er precies omgekeerd als met m’n huurbedrag: die stijgt elk jaar met 4% (meer dan inflatie dus als huurder ben je écht steeds duurder uit tenzij je een keer verhuist naar iets goedkopers). Ik neem aan dat je bekend bent met exponentiële groei

Vraag is of het erg is dat die huur stijgt. Als je ergens woont, dan is de huurstijging vaak zeker niet hoger dan de stijging van de koopprijs van koopwoningen. Ik ken iemand die al 30 jaar in zijn (vrije sector) woning woont, maar doordat de huren relatief weinig stijgen is zijn huur vergeleken met andere eengezinswoningen niet zo heel hoog. Er zijn in zijn omgeving diverse ex-huurwoningen ook in de verkoop gegaan, maar dan ben je per maand toch wel een hoop geld kwijt.

Hij kreeg ooit het voorstel om te kopen, maar hij had gewoon geen zin in het gedoe en is dus bewust blijven huren. Niet vanwege de financiën, maar vanwege het gemakt. Hij heeft in 30 jaar ongeveer evenveel huur betaald als wat hij aan hypotheeklasten had gehad, dus hij had nu ook een afgelost huis kunnen hebben. Maar dan had hij bovenop die hypotheek ook diverse keren de schilder moeten inhuren, het dak moeten laten vernieuwen, de verwarming moeten vernieuwen (en repareren) etc. Dat had hem toch wel enkele tienduizenden euro's extra gekost, én een hoop gedoe.

Dus hij zit nu nog steeds met zijn huurlasten, terwijl hij ook met een afgelost huis had kunnen zitten. Maar hij woont ook zorgeloos, al 30 jaar en ook de komende jaren nog. En met een huur die gemakkelijk op te brengen is.

[Enforcer]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 2 april 2020 @ 13:04:
Dus hij zit nu nog steeds met zijn huurlasten, terwijl hij ook met een afgelost huis had kunnen zitten. Maar hij woont ook zorgeloos, al 30 jaar en ook de komende jaren nog. En met een huur die gemakkelijk op te brengen is.

Tis maar net hoe je het ziet, als hij in dat afgeloste huis woonde had hij nu geen maandlast en andere (geld)zorgen meer tot aan zijn pensioen, of hij had het kunnen verkopen en het zakcentje wat hij dan kreeg daar zorgeloos tot aan zijn pensioen van kunnen huren.

Mijn schoonmoeder houdt net haar hoofd boven water vanwege haar karig pensioentje en de (hoge) maandlasten doordat ze altijd heeft gehuurd. Tuurlijk is er mee te leven en zal ze moeten opletten maar denk ook even aan de toekomst en dan zie ik liever dat wij zorgeloos van onze pensioen kunnen genieten dan dat we ons zorgen moeten maken om het geld waar we al die jaren zo hard voor hebben moeten werken, maarja iedereen is daar verschillend in en het zijn persoonlijke keuzes die je maakt in het leven...

[ Voor 4% gewijzigd door Enforcer op 02-04-2020 16:01 ]

[Biggg]

En weer terug on topic: voor "kopen of huren" keuze discussies bestaat reeds een ander topic.

Ik ben benieuwd naar de macro-ontwikkelingen die deze crisis met zich mee gaat brengen. De prijzen op de huizenmarkt worden sterk beïnvloed door de rentestand van hypotheekrentes, die vervolgens wordt beïnvloed door het beleid van de ECB.

De ECB baseert zich met hun beleid op de inflatieontwikkelingen (althans, dat claimen ze te doen: alles voor 2% inflatie). Dit is gebaseerd op een mandje van producten / goederen / diensten etc.

Door de corona crisis gaan we bepaalde trends zien: door afname van globalisering (en regels als 1,5m afstand) zal de productie van bepaalde goederen fors duurder worden, aan de andere kant zal naar sommige goederen op korte termijn de vraag wegvallen (olie, auto's, vakanties etc). Sommige dingen gaan dus duurder worden (voedsel, medicijnen), andere weer goedkoper (energie). Dit gaat in ieder geval dit ECB mandje beïnvloeden de komende tijd, maar welke kant op moet nog blijken.

Als het gebrek aan inflatie omslaat naar zeg 6% inflatie in dat mandje, dan zal de ECB de rente moeten verhogen (en stoppen met opkopen van allerlei waardepapieren) conform hun eigen beleid. Dit gaat op zijn beurt weer een sterke wisselwerking hebben op de hypotheekrente en dus de NL huizenmarkt.

Hoe kijken jullie hier tegenaan? Wat gaat er gebeuren met het ECB inflatie mandje en wat gaat dat betekenen voor de huizenmarkt?

PS.
Ik zie af en toe nieuwsberichten over eventuele waardedalingen en aantallen funda hits, bezichtingen etc. Dat zegt allemaal heel weinig. Waardedalingen op de huizenmarkt gaan niet van de een op de andere dag zoals de aandelenbeurs. Altijd relatief langzaam over een periode van een aantal jaar.

[Maahes]

Biggg schreef op donderdag 2 april 2020 @ 16:18:
En weer terug on topic: voor "kopen of huren" keuze discussies bestaat reeds een ander topic.

Als het gebrek aan inflatie omslaat naar zeg 6% inflatie in dat mandje, dan zal de ECB de rente moeten verhogen (en stoppen met opkopen van allerlei waardepapieren) conform hun eigen beleid. Dit gaat op zijn beurt weer een sterke wisselwerking hebben op de hypotheekrente en dus de NL huizenmarkt.

Ik denk dat de kans groter is dat ze hun beleidsdoelstelling (2% inflatie) aanpassen dan dat ze de rente verhogen. Ze zullen hun inflatiedoelstelling gewoon verhogen. Vind je het verhaal over de inflatie nog geloofwaardig?

[Rubbergrover1]

Enforcer schreef op donderdag 2 april 2020 @ 15:49:
[...]

Tis maar net hoe je het ziet, als hij in dat afgeloste huis woonde had hij nu geen maandlast en andere (geld)zorgen meer tot aan zijn pensioen, of hij had het kunnen verkopen en het zakcentje wat hij dan kreeg daar zorgeloos tot aan zijn pensioen van kunnen huren.

Mijn schoonmoeder houdt net haar hoofd boven water vanwege haar karig pensioentje en de (hoge) maandlasten doordat ze altijd heeft gehuurd. Tuurlijk is er mee te leven en zal ze moeten opletten maar denk ook even aan de toekomst en dan zie ik liever dat wij zorgeloos van onze pensioen kunnen genieten dan dat we ons zorgen moeten maken om het geld waar we al die jaren zo hard voor hebben moeten werken, maarja iedereen is daar verschillend in en het zijn persoonlijke keuzes die je maakt in het leven...

Nog even ter afsluiting. Ik ben het hier mee eens, je moet het wel kunnen en willen betalen. Maar wat ik wil zeggen, er is meer dan alleen de maandelijkse hypotheek. Als je al zijn huursommen optelt, dan is hij nu na dertig jaar pas op het punt aangekomen dat hij meer gaat betalen dan als hij een koophuis met hypotheek had gehad. Maar dan heb ik dus nog niet de overige kosten (zoals onderhoud, verzekeringen, eerste kosten etc.) meegerekend Ik denk dat je dan nog wel een jaar of vijf of tien verder bent voordat je daarin break-even speelt. En dan heeft hij dus wel jarenlang zonder zorgen geleefd. (Hij is nu inmiddels overigens al een tijdje de gemiddelde levensverwachting gepasseerd, dus de vraag is of hij dat überhaupt gaat halen.)

In dit kader terug naar de huizenmarkt. Wat ik nu vooral zie en hoor is de verhalen over lage rente en daarmee samenhangend (sterk) stijgende prijzen en dat je dus slapend kapitaal opbouwt en wel gek zou zijn om te huren. Maar in de huidige situatie is het behoorlijk realistisch dat de rente wat hoger wordt. En dan zullen de toch al fors geprijsde woningen nog iets minder betaalbaar worden en niet meer zo in waarde stijgen. Maar eerder (fors) in waarde dalen. Dan krijg je dus tegelijk hogere lasten en een dalende woningwaarde. Of je dan als koper zo veel beter uit bent dan als huurder kun je je afvragen.

[Wilf]

Ik verwacht (en dat is puur speculatie) dat zowel de EU als de binnenlandse politiek heus wel op de hoogte is van het feit dat deze crisis makkelijk 2 jaar kan gaan duren. En dan doel ik op de gezondheidscrisis, niet de financiële consequenties. Tot nu toe verlengen ze, om mensen niet te kribbig te maken, met een paar weken, maar het zou mij hoogst verbazen als we vóór maart volgend jaar al klaar zijn met de gezondheidscrisis.

Dat betekent in de tussentijd:

- veel werklozen
- veel overlijdens (maar meesten zitten daarvan toch in verpleeghuizen)

Maar ook:
- veel vluchtelingen die huisvesting krijgen (ivm onveilige situaties in opvangcentra / grote toestroom uit Afrika vanwege extreme hongersnood die zich nu ontwikkelt)

En in de toekomst natuurlijk nog verlies van 60% van grond in NL (maar dat is echt lange termijn).

Ofwel: Daarom verwacht ik dat de aankomende jaren wel degelijk wat meer lucht uit de huizenmarkt gaat (misschien pas merkbaar over 3 a 4 jaar), ook omdat lager opgeleide baby boomers om gaan vallen. Zolang de kinderen daarvan dan al voorzien zijn van een huis en dus met extra lasten komen te zitten.

Uiteraard heb ik het daarbij over bestaande bouw. Nieuwbouw zal vooral klappen krijgen door stikstof en corona.

Dit ondanks een mogelijke massamigratie binnen nu en een jaar wegens de double whammy van krekels en corona.

Maar goed, dit is puur koffiedik voorlopig. Dit zijn dingen die je door de regels zou kunnen lezen in de nieuwsberichten.

En het landverlies zou ook pas over 60 jaar plaats kunnen vinden. Tegen die tijd zal de Achterhoek wel de nieuwe randstad kunnen worden bij gebrek aan al die steden daar.

[Fr33z]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 2 april 2020 @ 16:54:
[...]

In dit kader terug naar de huizenmarkt. Wat ik nu vooral zie en hoor is de verhalen over lage rente en daarmee samenhangend (sterk) stijgende prijzen en dat je dus slapend kapitaal opbouwt en wel gek zou zijn om te huren. Maar in de huidige situatie is het behoorlijk realistisch dat de rente wat hoger wordt. En dan zullen de toch al fors geprijsde woningen nog iets minder betaalbaar worden en niet meer zo in waarde stijgen. Maar eerder (fors) in waarde dalen. Dan krijg je dus tegelijk hogere lasten en een dalende woningwaarde. Of je dan als koper zo veel beter uit bent dan als huurder kun je je afvragen.

Ik denk dat je 1 belangrijk ding vergeet: wat is het alternatief? Ik heb ook veel nagedacht en sommetjes gemaakt over kopen versus huren en wat er gebeurt als de marktprijzen weer gaan zakken. Stel je koopt nu iets voor 300k en over 3 jaar is dat 250k waard ofzo. Dan heb je inderdaad op papier minder vermogen. Maar als je dat niet doet moet je ook die 3 jaar (36 maanden) een huur betalen van zeg 900 euro --> 32k aan huur.

En het vervelende is: als de huizenprijzen zakken gaan de huurprijzen echt niet 1 op 1 mee. Bij een daling van 20% zal er vast wat effect zijn op huurprijzen, maar die lopen nog meer achter dan effecten in de koopmarkt. Dus stel crisis nu --> daling huizenprijzen in 2022 --> daling huurprijzen misschien een keer 2023-2025. Al die tijd moet je toch ergens wonen wat je sowieso geld kost.

[Wilf]

Fr33z schreef op donderdag 2 april 2020 @ 17:07:
[...]


Ik denk dat je 1 belangrijk ding vergeet: wat is het alternatief? Ik heb ook veel nagedacht en sommetjes gemaakt over kopen versus huren en wat er gebeurt als de marktprijzen weer gaan zakken. Stel je koopt nu iets voor 300k en over 3 jaar is dat 250k waard ofzo. Dan heb je inderdaad op papier minder vermogen. Maar als je dat niet doet moet je ook die 3 jaar (36 maanden) een huur betalen van zeg 900 euro --> 32k aan huur.

En het vervelende is: als de huizenprijzen zakken gaan de huurprijzen echt niet 1 op 1 mee. Bij een daling van 20% zal er vast wat effect zijn op huurprijzen, maar die lopen nog meer achter dan effecten in de koopmarkt. Dus stel crisis nu --> daling huizenprijzen in 2022 --> daling huurprijzen misschien een keer 2023-2025. Al die tijd moet je toch ergens wonen wat je sowieso geld kost.

Huurprijzen dalen alleen bij verhuizing. Wie zit daar op te wachten? En een huur van €900, wat is dat, een studio van 40m2?

[SvMp]

Wilf schreef op donderdag 2 april 2020 @ 17:01:
Maar ook:
- veel vluchtelingen die huisvesting krijgen (ivm onveilige situaties in opvangcentra / grote toestroom uit Afrika vanwege extreme hongersnood die zich nu ontwikkelt)

Is koffiedik kijken. Hongersnood is geen reden om erkend te worden als vluchteling (zie VN Vluchtelingenverdrag). In de praktijk gebeurt dit wel, maar als Corona er in hakt dan is daar geen draagvlak meer voor. Verkiezingsuitslagen over 4, 8, .. jaar zijn niet te voorspellen. Die hebben echter enorme invloed op de woningmarkt. Zo is de bevolkingsgroei van de afgelopen 10 jaar met meer dan een half miljoen vrijwel geheel het gevolg van politieke keuzes. Echter in 2008, start huizencrisis, had niemand dat kunnen voorzien.

Er kunnen wel prognoses worden gedaan. Voorlopig gaat er geen streep door het migratiebeleid. Grootschalige re-migratie is al helemaal niet aan de orde. Dus groeit de bevolking door. Babyboomers overlijden, maar dat is nu al gaande, en dat overtreft niet de bevolkingsgroei. Kortom, de tekorten blijven en daarmee de vraag. Als je kijkt naar vraag, kan de prijs alleen maar omhoog.

Wat kan gebeuren is een gigantische economische crisis. Dan raken mensen hun woningen niet kwijt, en moeten blijven zitten waar ze zitten. Maar aan elke economische crisis komt een eind, en de woningmarkt zal dan ook weer opleven.

Natuurlijk is woning tekort een zorg, en proberen overheid en marktpartijen dit op telossen. Er zijn in de basis maar 2 oplossingen: Minder mensen of meer bouwen. Voor minder mensen is geen politiek draagvlak, dus wordt 100% ingezet op méér huizen. Afgezien van milieuregeltjes (die veranderbaar zijn) is een harde beperking de hoeveelheid land. Hier zit weinig rek in; de buurlanden gaan ons echt niet helpen met grond, en land in zee kan slechts op kleine schaal. Dus zullen er steeds meer huizen op beperkte hoeveelheid land gebouwd moeten worden, kortom hoogbouw. Dat maakt dat eengezinswoningen met een ruimte tuin tot oneindige hoogte in waarde zullen stijgen (je ziet het nu al met de run op woningen die helemaal vrij in het land/natuur liggen, waar 20 jaar geleden nog amper belangstelling voor was, en dat zal uiteindelijk ook bij de overige gezinswoningen met tuin komen, omdat zoiets een ongekende luxe zal worden).

[Rubbergrover1]

Fr33z schreef op donderdag 2 april 2020 @ 17:07:
[...]


Ik denk dat je 1 belangrijk ding vergeet: wat is het alternatief? Ik heb ook veel nagedacht en sommetjes gemaakt over kopen versus huren en wat er gebeurt als de marktprijzen weer gaan zakken. Stel je koopt nu iets voor 300k en over 3 jaar is dat 250k waard ofzo. Dan heb je inderdaad op papier minder vermogen. Maar als je dat niet doet moet je ook die 3 jaar (36 maanden) een huur betalen van zeg 900 euro --> 32k aan huur.

En het vervelende is: als de huizenprijzen zakken gaan de huurprijzen echt niet 1 op 1 mee. Bij een daling van 20% zal er vast wat effect zijn op huurprijzen, maar die lopen nog meer achter dan effecten in de koopmarkt. Dus stel crisis nu --> daling huizenprijzen in 2022 --> daling huurprijzen misschien een keer 2023-2025. Al die tijd moet je toch ergens wonen wat je sowieso geld kost.

Niet alleen als je huurt ben je 36 maanden huur kwijt. Ook als je voor 300k koopt, dan zul je forse hypotheeklasten moeten betalen. Dan zit je in drie jaar ook zo aan 15k voor alleen de rente. En dan heb je ook de kosten koper nog, VVE-lasten, eventuele erfpacht etc.

Het grootste 'probleem' is volgens mij dat een huur van pak 'm beet 1500 euro mensen afschrikt en dat ze dat belachelijk vinden, maar dat ze voor een zelfde soort appartement zonder problemen wel 4 ton willen neerleggen en dat dan een koopje vinden. Omdat ze dan alleen de rente zien en niet alle andere lasten die erbij komen. En als ze dan vijf jaar later weer verhuizen en nooit de totaalsom maken wat ze nou allemaal hebben moeten betalen/reserveren aan k.k., VVE, erfpacht, belastingen, verzekeringen etc.

[Avalaxy]

Even een vraag hier; ik ben echt compleet nieuw op het gebied van het kopen van een huis, ik heb zelfs nog nooit met een hypotheekadviseur gesproken. De situatie is als volgt:

Ik woon momenteel samen met mijn vriendin in het voor ons perfecte appartement. Het appartement zelf is fantastisch, de locatie is fantastisch, het uitzicht is fantastisch. Echter is het een huurappartement (maandelijkse huur is 1500 euro) die wij niet mogen kopen (de verhuurder wil het appartement blijven uitbaten). Na zo'n 6 jaar lang elke maand heel veel geld weggepist te hebben wil ik toch wel zeer graag ook een koopwoning in plaats van eeuwig blijven huren. Nu zijn er geen soortgelijke woningen in de verkoop (binnen ons budget), en die komen er ook niet. Wel is er in het zelfde gebouw een ander type appartement te koop. Precies dezelfde voorzieningen, maar een ander uitzicht, kleiner en geen balkon. Verhuizen daar naartoe is voor ons geen optie, het kopen en vervolgens verhuren is dat echter wel. De koopsom bedraagt 423.000 euro.

Is het handig om te blijven zitten waar we zitten, de andere woning te kopen en die te verhuren? Ik geloof dat je dan geen aanspraak kunt maken op de hypotheekrente-aftrek? Hoe zien jullie verder de huizenmarkt op dit moment, de coronacrisis in ogenschouw nemend?

[Wilf]

SvMp schreef op donderdag 2 april 2020 @ 17:34:
[...]

Is koffiedik kijken. Hongersnood is geen reden om erkend te worden als vluchteling (zie VN Vluchtelingenverdrag). In de praktijk gebeurt dit wel, maar als Corona er in hakt dan is daar geen draagvlak meer voor. Verkiezingsuitslagen over 4, 8, .. jaar zijn niet te voorspellen. Die hebben echter enorme invloed op de woningmarkt. Zo is de bevolkingsgroei van de afgelopen 10 jaar met meer dan een half miljoen vrijwel geheel het gevolg van politieke keuzes. Echter in 2008, start huizencrisis, had niemand dat kunnen voorzien.

Er kunnen wel prognoses worden gedaan. Voorlopig gaat er geen streep door het migratiebeleid. Grootschalige re-migratie is al helemaal niet aan de orde. Dus groeit de bevolking door. Babyboomers overlijden, maar dat is nu al gaande, en dat overtreft niet de bevolkingsgroei. Kortom, de tekorten blijven en daarmee de vraag. Als je kijkt naar vraag, kan de prijs alleen maar omhoog.

Wat kan gebeuren is een gigantische economische crisis. Dan raken mensen hun woningen niet kwijt, en moeten blijven zitten waar ze zitten. Maar aan elke economische crisis komt een eind, en de woningmarkt zal dan ook weer opleven.

Natuurlijk is woning tekort een zorg, en proberen overheid en marktpartijen dit op telossen. Er zijn in de basis maar 2 oplossingen: Minder mensen of meer bouwen. Voor minder mensen is geen politiek draagvlak, dus wordt 100% ingezet op méér huizen. Afgezien van milieuregeltjes (die veranderbaar zijn) is een harde beperking de hoeveelheid land. Hier zit weinig rek in; de buurlanden gaan ons echt niet helpen met grond, en land in zee kan slechts op kleine schaal. Dus zullen er steeds meer huizen op beperkte hoeveelheid land gebouwd moeten worden, kortom hoogbouw. Dat maakt dat eengezinswoningen met een ruimte tuin tot oneindige hoogte in waarde zullen stijgen (je ziet het nu al met de run op woningen die helemaal vrij in het land/natuur liggen, waar 20 jaar geleden nog amper belangstelling voor was, en dat zal uiteindelijk ook bij de overige gezinswoningen met tuin komen, omdat zoiets een ongekende luxe zal worden).

Vergeet niet dat in een land ook migratiegolven plaatsvinden; er is ooit een trek geweest naar steden, en toen die verpauperden trok iedereen naar de provincie (jaren 70/80), nu zijn steden weer hot.

Maar vergeet ook niet de investeerders (was ik bijna vergeten); al die duurbetaalde huurwoningen worden nu al verlaten door gelukszoekers die hier kutwerk deden voor een schijtloon (las net over illegale Brazilianen die nu vertrekken; zo zijn er wel meer). Als al die pauperhuisjes verbouwd tot huurketen niets meer opleveren zullen investeerders die ook sneller van de hand doen.

Er is veel meer dynamiek in de bubbelmarkt dan alleen gezinnetjes met een huisje.

[Maahes]

Avalaxy schreef op donderdag 2 april 2020 @ 17:47:
Even een vraag hier; ik ben echt compleet nieuw op het gebied van het kopen van een huis, ik heb zelfs nog nooit met een hypotheekadviseur gesproken. De situatie is als volgt:

Ik woon momenteel samen met mijn vriendin in het voor ons perfecte appartement. Het appartement zelf is fantastisch, de locatie is fantastisch, het uitzicht is fantastisch. Echter is het een huurappartement (maandelijkse huur is 1500 euro) die wij niet mogen kopen (de verhuurder wil het appartement blijven uitbaten). Na zo'n 6 jaar lang elke maand heel veel geld weggepist te hebben wil ik toch wel zeer graag ook een koopwoning in plaats van eeuwig blijven huren. Nu zijn er geen soortgelijke woningen in de verkoop (binnen ons budget), en die komen er ook niet. Wel is er in het zelfde gebouw een ander type appartement te koop. Precies dezelfde voorzieningen, maar een ander uitzicht, kleiner en geen balkon. Verhuizen daar naartoe is voor ons geen optie, het kopen en vervolgens verhuren is dat echter wel. De koopsom bedraagt 423.000 euro.

Is het handig om te blijven zitten waar we zitten, de andere woning te kopen en die te verhuren? Ik geloof dat je dan geen aanspraak kunt maken op de hypotheekrente-aftrek? Hoe zien jullie verder de huizenmarkt op dit moment, de coronacrisis in ogenschouw nemend?

Zelf huren en tegelijkertijd participeren in de verhuur van woningen zou prima moeten zijn. Maar het beleid is dat je fiscaal voordeel hebt bij het zelf bezitten van je eigen woning en fiscaal nadeel bij verhuur. Het verschil is groot: Box 1 + HRA versus Box 3). Het is fiscaal onaantrekkelijk en het is belachelijk dat we de belastingen zo organiseren in Nederland.

[Wilf]

Avalaxy schreef op donderdag 2 april 2020 @ 17:47:
Even een vraag hier; ik ben echt compleet nieuw op het gebied van het kopen van een huis, ik heb zelfs nog nooit met een hypotheekadviseur gesproken. De situatie is als volgt:

Ik woon momenteel samen met mijn vriendin in het voor ons perfecte appartement. Het appartement zelf is fantastisch, de locatie is fantastisch, het uitzicht is fantastisch. Echter is het een huurappartement (maandelijkse huur is 1500 euro) die wij niet mogen kopen (de verhuurder wil het appartement blijven uitbaten). Na zo'n 6 jaar lang elke maand heel veel geld weggepist te hebben wil ik toch wel zeer graag ook een koopwoning in plaats van eeuwig blijven huren. Nu zijn er geen soortgelijke woningen in de verkoop (binnen ons budget), en die komen er ook niet. Wel is er in het zelfde gebouw een ander type appartement te koop. Precies dezelfde voorzieningen, maar een ander uitzicht, kleiner en geen balkon. Verhuizen daar naartoe is voor ons geen optie, het kopen en vervolgens verhuren is dat echter wel. De koopsom bedraagt 423.000 euro.

Is het handig om te blijven zitten waar we zitten, de andere woning te kopen en die te verhuren? Ik geloof dat je dan geen aanspraak kunt maken op de hypotheekrente-aftrek? Hoe zien jullie verder de huizenmarkt op dit moment, de coronacrisis in ogenschouw nemend?

De huizenmarkt is net als de automarkt; veel gesjoemel. Ik weet niet of je als particulier wel in de verhuursector wil stappen. Daar moet je echt voor kiezen of een psychopaat (huisjesmelker) voor zijn. Of je moet echt al in je kennissenkring betrouwbare mensen hebben zitten. Huurders hebben veel rechten en die kunnen je toekomstdromen mooi vergallen. Je krijgt ze er echt niet zomaar uit wanneer je dat zelf wil.

[Avalaxy]

Dank @Maahes en @Wilf . Het is zeker verre van ideaal. Echter is verhuizen de komende 3 jaar geen realistische optie, dus dan zou ik nog eens 54.000 euro aan huur weg moeten spoelen Ik zie niet echt een goede optie voor me.

[Wilf]

Let wel: dit is n=1 info. Ik heb zelf alleen nog maar gehuurd en echt psychopatische verhuurders gehad. Dat is echt kut wonen. Nu heb ik een geweldige huisbaas maar als ik zelf een lul was zou hij ook een probleem hebben. En ik ken dus alleen maar mensen met minimaal 1 eigen huis en heb best wel wat horrorverhalen gehoord over huurders ‘voor tijdelijk’.

[Maahes]

Avalaxy schreef op donderdag 2 april 2020 @ 18:00:
Dank @Maahes en @Wilf . Het is zeker verre van ideaal. Echter is verhuizen de komende 3 jaar geen realistische optie, dus dan zou ik nog eens 54.000 euro aan huur weg moeten spoelen Ik zie niet echt een goede optie voor me.

Over minder dan een jaar zijn er weer verkiezingen. Ik denk dat er een keer een generatie gaat komen die het beleid niet meer pikt. Dan kan er ineens een ommezwaai komen.

[Wilf]

Net op 1 vandaag overigens een interessante statistiek: 560.000 ouderen wonen nog op zichzelf. Nu zullen daar vast ook wel 65+-woningen en -appartementen tussen zitten maar het is dus best nog wel veel.

[Wilke]

Avalaxy schreef op donderdag 2 april 2020 @ 17:47:
Verhuizen daar naartoe is voor ons geen optie, het kopen en vervolgens verhuren is dat echter wel. De koopsom bedraagt 423.000 euro.

Is het handig om te blijven zitten waar we zitten, de andere woning te kopen en die te verhuren?

Je wilt dus een ander huis kopen als beleggingsobject, en rendement maken door verhuur. En mogelijk ook ooit bij verkoop, maar die waarde kan stijgen en dalen. Kortom een belegging met redelijk lastig in te schatten "koers" (waarde huis), "divident" (huurprijs, kosten), en risico-profiel.

Bij normale beleggingen moet er een financiële bijsluiter zijn die zulke risico's e.d. beschrijft. Zeker als het om 450k (inclusief kosten) gaat.

Tenzij je multimiljonair bent is dit dus een vorm van al je eieren in 1 mandje (be)leggen met moeilijk inschatbaar risico.

Trouwens, dat gaat er vanuit dat je dat geld hebt om mee te beleggen. Doe je dit met een hypotheek, dan ben je dus aan het beleggen met geleend geld. Je hebt dan ook een hypotheek nodig die verhuur toestaat. Dit kan vanwege de risico's vaak alleen als je zelf ook een deel ophoest (lage LTV, zeg 1.5 a 2 ton spaargeld meebrengen helpt).

Is dat een bruikbaar perspectief op de vraag?

[Rubbergrover1]

En kleiner appartement zonder balkon zal je dan geen 1500 per maand opleveren, eerder 1400 of 1300. Dat betekent dat de koopprijs zo'n 25 tot 30 keer de jaarhuur is. Lijkt mij een dramatische business case.

[Sport_Life]

Avalaxy schreef op donderdag 2 april 2020 @ 18:00:
Dank @Maahes en @Wilf . Het is zeker verre van ideaal. Echter is verhuizen de komende 3 jaar geen realistische optie, dus dan zou ik nog eens 54.000 euro aan huur weg moeten spoelen Ik zie niet echt een goede optie voor me.

Jij vergelijkt appels met peren. 1.500,- euro huur is best netjes voor een appartement dat meer dan 423k waard is.
Reken voor maandelijks onderhoud 150,- (zonder lift) of 300 euro (met lift). Dan financieringskosten cq misgelopen rendement elders zo'n 1-5% is 350,- (1%) tot 1.762 (5%). Neem het gemiddelde 700 euro.
Dus de kosten zijn al tegen de 850-2.000 euro, dan nog alle belastingen, etc etc... De reden dat jouw huisbaas 1.500,- kan vragen is dat hij waarschijnlijk een aantal jaar geleden kocht, toen de koopprijs nog acceptabel was.

De vetpot zit em met name in de prijsstijgingen van afgelopen jaren, maar daar ben je al te laat voor. Ieder appartement dat je in de huidige markt koopt (in jouw regio) ga je qua lasten op achteruit met wat je nu hebt. En als je pecht hebt verlies je ook nog veel geld bij verkoop.

[ Voor 14% gewijzigd door Sport_Life op 02-04-2020 21:12 ]

[Avalaxy]

Wilke schreef op donderdag 2 april 2020 @ 19:20:
[...]


Je wilt dus een ander huis kopen als beleggingsobject, en rendement maken door verhuur. En mogelijk ook ooit bij verkoop, maar die waarde kan stijgen en dalen. Kortom een belegging met redelijk lastig in te schatten "koers" (waarde huis), "divident" (huurprijs, kosten), en risico-profiel.

Bij normale beleggingen moet er een financiële bijsluiter zijn die zulke risico's e.d. beschrijft. Zeker als het om 450k (inclusief kosten) gaat.

Tenzij je multimiljonair bent is dit dus een vorm van al je eieren in 1 mandje (be)leggen met moeilijk inschatbaar risico.

Trouwens, dat gaat er vanuit dat je dat geld hebt om mee te beleggen. Doe je dit met een hypotheek, dan ben je dus aan het beleggen met geleend geld. Je hebt dan ook een hypotheek nodig die verhuur toestaat. Dit kan vanwege de risico's vaak alleen als je zelf ook een deel ophoest (lage LTV, zeg 1.5 a 2 ton spaargeld meebrengen helpt).

Is dat een bruikbaar perspectief op de vraag?

Thanks! Dat zijn zeker punten waar ik niet aan gedacht had. Eigenlijk is de conclusie dus dat ik m'n dromen maar op moet geven en moet verhuizen naar een minderwaardig appartement

[Sport_Life]

Avalaxy schreef op donderdag 2 april 2020 @ 21:25:
[...]


Thanks! Dat zijn zeker punten waar ik niet aan gedacht had. Eigenlijk is de conclusie dus dat ik m'n dromen maar op moet geven en moet verhuizen naar een minderwaardig appartement

De conclusie is dat je hartstikke goed zit! Je zit zonder risico op een toplocatie (zeg je zelf), ik zou daar lekker van genieten .

[mierenfokker]

Ik vind het altijd heel opmerkelijk dat huren altijd gelijk staat aan geld weggooien bij kopers. Maar iemand met een hypotheek betaald ook gewoon rente aan de hypotheekverstrekker. Dat gooi je ook gewoon weg, alleen naar een andere entiteit. Maar appels met appels vergelijken is moeilijk blijkbaar..

[Avalaxy]

mierenfokker schreef op donderdag 2 april 2020 @ 22:37:
Ik vind het altijd heel opmerkelijk dat huren altijd gelijk staat aan geld weggooien bij kopers. Maar iemand met een hypotheek betaald ook gewoon rente aan de hypotheekverstrekker. Dat gooi je ook gewoon weg, alleen naar een andere entiteit. Maar appels met appels vergelijken is moeilijk blijkbaar..

Ik snap niet dat dat zo moeilijk te begrijpen is. In de ene situatie houd je na 10 jaar 0 euro over, in de andere situatie houd je na 10 jaar plusminusgrofweg (kosten en eventuele waardestijging of -daling niet meegenomen) 180.000 euro over. Als ik nu iets koop is dat over 30 jaar toch wel afgelost en kan ik goedkoop leven. Dan kan ik als ik met pensioen wil zelfs de boel verkopen en van het geld dat dat oplevert mijn dagen uitzitten.

[Requiem19]

mierenfokker schreef op donderdag 2 april 2020 @ 22:37:
Ik vind het altijd heel opmerkelijk dat huren altijd gelijk staat aan geld weggooien bij kopers. Maar iemand met een hypotheek betaald ook gewoon rente aan de hypotheekverstrekker. Dat gooi je ook gewoon weg, alleen naar een andere entiteit. Maar appels met appels vergelijken is moeilijk blijkbaar..

Bij kopen is de rente de kosten voor het aanschaffen van bezit.


Bij huren is de huur kosten voor Het recht om er te mogen wonen.

Het zijn dus heel ander soort kosten..,

[Fraggert]

Avalaxy schreef op donderdag 2 april 2020 @ 21:25:
[...]


Thanks! Dat zijn zeker punten waar ik niet aan gedacht had. Eigenlijk is de conclusie dus dat ik m'n dromen maar op moet geven en moet verhuizen naar een minderwaardig appartement

@Wilke slaat de spijker op de kop.

als jij niet in je hypotheek regelt dat je mag verhuren dan pleeg je contractbreuk met je geldverstrekker. Die eisen dan op zeer korte termijn de gehele hypotheekschuld terug en dat kan je niet ophoesten want dan had je in beginsel dat pand al niet hoeven kopen mét die hypotheek.

Betaal je die schuld niet, ben je je (onder!)pand kwijt en gaan ze de veilig ermee op.

Ik vrees dat als dat huis ook te weinig opbrengt je de restschuld gewoon privaatrechtelijk op je nek krijgt.

Wilf schreef op donderdag 2 april 2020 @ 19:10:
Net op 1 vandaag overigens een interessante statistiek: 560.000 ouderen wonen nog op zichzelf. Nu zullen daar vast ook wel 65+-woningen en -appartementen tussen zitten maar het is dus best nog wel veel.

Zo'n getal zegt helemaal niks helaas. Precies zoals je al zegt, pas als je dit gaat uitspitten kun je er wat mee. Bijvoorbeeld hoeveel % reguliere koopwoningen zitten daartussen.

[ Voor 29% gewijzigd door Fraggert op 03-04-2020 08:23 ]

[Valorian]

Avalaxy schreef op donderdag 2 april 2020 @ 23:34:
[...]


Ik snap niet dat dat zo moeilijk te begrijpen is. In de ene situatie houd je na 10 jaar 0 euro over, in de andere situatie houd je na 10 jaar plusminusgrofweg (kosten en eventuele waardestijging of -daling niet meegenomen) 180.000 euro over. Als ik nu iets koop is dat over 30 jaar toch wel afgelost en kan ik goedkoop leven. Dan kan ik als ik met pensioen wil zelfs de boel verkopen en van het geld dat dat oplevert mijn dagen uitzitten.

Ik ben het op zich met je eens. Maar kleine nuance: die 180K of dat afgeloste huis hou je niet over omdat je rente hebt betaald, maar omdat je aflossing hebt betaald en eventueel genoten hebt van waardestijging. Iemand die zou huren en een bedrag gelijk aan wat je als koper aan netto rente betaald als huur zou betalen én een bedrag gelijk wat jij als koper aflost zou investeren in vastgoed zou ook die 180K opbouwen of een bedrag gelijk aan dat afgeloste huis. Zo werkt het in praktijk natuurlijk niet helemaal, maar even voor het idee.

[Biggg]

Bouwbranche verwacht dat zo'n 40.000 banen verdwijnen door coronacrisis

Bovendien is er een toenemend gebrek aan vertrouwen bij ondernemers en worden veel bouwplannen uitgesteld. "Een eigenaar van een horecaketen is nu alleen maar druk bezig met overleven en zal alle plannen voor uitbreiding of verbouwingen uitstellen"

https://www.nu.nl/economi...en-door-coronacrisis.html

Ik hoop toch echt dat deze keer de overheid niet gaat zitten slapen. Als er minder vraag is vanuit het bedrijfsleven, laten we dan aub deze keer wel zorgen dat ze maximaal woningen bijbouwen. Zo zorgen we dat de bedrijven niet failliet gaan, werknemers niet op straat komen en we lopen onze woningkrapte weer een beetje meer dicht.

[Rubbergrover1]

Het gaat hier niet (alleen) om de keus tussen huren en kopen. Het gaat om een forse investering in een verhuurpand, met een rendement dat m.i. niet in verhouding is met de investeringsvorm.

Laat ik voorop stellen, ik weet niet wat een reële huur is voor de woning die je wilt kopen. Even twee extremen, stel je kunt de woning voor 2100 per maand verhuren, dan betekent dat twee dingen. Ten eerste huur jij dan dus voor 1500 feitelijk behoorlijk goedkoop voor wat je krijgt, ondanks dat je het bedrag in euro's hoog vindt. Als je meer waar voor je geld krijgt, dan zou ik niet zo snel naar een andere woning verhuizen. Maar aan de andere kant betekent het ook dat je een redelijk rendement op de woning behaalt, met een huur die ongeveer ½% van de woningwaarde per maand is.

Andere extreem, stel je kunt de woning voor maar 800 per maand verhuren. Dan betekent dat dat jij voor 1500 juist extreem duur woont voor wat je krijgt. En ligt kijken naar verhuizen voor de hand. Maar dan is deze investering in een woning waar je niet wilt gaan wonen weer minder logisch. Los van dat je je geld dan niet voor je eigen woning kunt gebruiken, levert het dan een beroerd rendement op.

Als ik er even vanuit ga dat een realistische huur voor de woning zo'n 1400 euro is (omdat de woning iets minder aantrekkelijk is dan die van jullie). Als je daar rond de 435k voor moet betalen, dan vind ik dat niet echt een ideale verhouding tussen huur en koopprijs.
Aan reservering voor onderhoud zul je nog zo'n 300 euro moet rekenen (positief gerekend, voor een redelijk moderne woning), waarbij de maandelijkse VVE zo'n 150 zal zijn en de rest voor niet-VVE onderhoud plus veranderingen die de VVE doet waarvoor je moet bijbetalen. Dan nog belastingen/heffingen en verzekeringen, reken daarvoor als eigenaar ook maar op zo'n 100 per maand. Dan houd je van die kale huur nog 1000 euro over, op een investering van 435k. Een rendement van rond de 2¾% per jaar. Geen spectaculair goed renderende investering. Als je een groot deel van dat geld moet lenen, dan gaat een groot deel daarvan dus ook rechtstreeks naar de bank en blijft er voor jezelf maar bar weinig over. Behalve een illiquide belegging met een enorme hefboom van geleend geld. En blijft zeker geen 180.000 na 10 jaar over.

Los daarvan, als je later de verhuurde woning wilt verkopen, dan wordt vooral gekeken naar de factor vraagprijs/jaarlijkse huursom. Bij een factor 25 tot 27 lachen ze je vierkant uit. Dat willen ze alleen betalen als het zou gaan om bijvoorbeeld een huur die uit het verleden nog laag is en de huidige bewoners binnen redelijke termijn zullen komen te overlijden. Zodat ze een nieuwe huurder kunnen vinden voor veel hogere huur. Als het een goede en (ook op lange termijn) gewilde woning is, dan willen ze misschien 20 keer de huur betalen, anders nemen ze wel een andere woning. Maar dat betekent wel dat ze een ton minder willen betalen dan de huidige vraagprijs. (En dat je dus in feite een ton te veel betaalt voor deze woning.)

[mierenfokker]

Requiem19 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 07:46:
[...]


Bij kopen is de rente de kosten voor het aanschaffen van bezit.


Bij huren is de huur kosten voor Het recht om er te mogen wonen.

Het zijn dus heel ander soort kosten..,

Kosten zijn kosten. Dat je er een andere emotie aan geeft, kan ik niks aan doen. Overigens is je bezit nog steeds die van de hypotheekverstrekker. Check de kleine lettertjes maar of ervaar het als jij je hypotheek niet meer kan betalen.

Avalaxy schreef op donderdag 2 april 2020 @ 23:34:
[...]


Ik snap niet dat dat zo moeilijk te begrijpen is. In de ene situatie houd je na 10 jaar 0 euro over, in de andere situatie houd je na 10 jaar plusminusgrofweg (kosten en eventuele waardestijging of -daling niet meegenomen) 180.000 euro over. Als ik nu iets koop is dat over 30 jaar toch wel afgelost en kan ik goedkoop leven. Dan kan ik als ik met pensioen wil zelfs de boel verkopen en van het geld dat dat oplevert mijn dagen uitzitten.

Mompelt iets van *vroeger waren er aflossingsvrije hypotheken"

Rente+Aflossing = huren+sparen. (Fiscaal zit er natuurlijk nog wel een klein verschilletje in). Dan vergelijk je appels met appels

[Fraggert]

jij en @Avalaxy We verzanden hier nu wel in een discussie met zeer specifieke rekenvoorbeelden die niet thuishoren in dit algemene "Ontwikkelingen op de huizenmarkt"-topic

in my humble opinion natuurlijk he:)

Er is denk ik best ruimte hier voor een nieuw Huurhuis VS. Koophuis-topic mochten daar meer mensen behoefte aan hebben overigens

[ Voor 49% gewijzigd door Fraggert op 03-04-2020 09:26 ]

[Valorian]

Biggg schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 08:59:
[...]


[...]


https://www.nu.nl/economi...en-door-coronacrisis.html

Ik hoop toch echt dat deze keer de overheid niet gaat zitten slapen. Als er minder vraag is vanuit het bedrijfsleven, laten we dan aub deze keer wel zorgen dat ze maximaal woningen bijbouwen. Zo zorgen we dat de bedrijven niet failliet gaan, werknemers niet op straat komen en we lopen onze woningkrapte weer een beetje meer dicht.

Dit dacht ik dus precies ook. Vorige crisis is er ook een praktische bouwstop ontstaan, met jaren later daardoor elk jaar te weinig nieuwe woningen. Ik ben geen econoom/planoloog maar lijkt mij toch dat als je de woningbouw nu met overheids-steun gewoon op zijn minst op zelfde niveau houdt dat dat uiteindelijk loont. Niets doen betekent ongetwijfeld een een 'gat' in de prodcutie en een decennium om daar weer uit te kruipen. En dat wetende dat de huidige bouw-hoeveelheid toch al niet genoeg is om op te wegen tegen de vraag...

[Ivow85]

mierenfokker schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 09:24:
[...]


Kosten zijn kosten. Dat je er een andere emotie aan geeft, kan ik niks aan doen. Overigens is je bezit nog steeds die van de hypotheekverstrekker. Check de kleine lettertjes maar of ervaar het als jij je hypotheek niet meer kan betalen.

Volgens de kleine lettertjes in mijn hypotheekakte ben ik toch echt de eigenaar van de woning, met alle rechten en plichten die daar bij horen. Wanneer ik vanmiddag de hele hypotheek zou lossen, blijven de rechten en plichten ten aanzien van mijn woning exact gelijk. Alleen de rechten en plichten ten aanzien van de hypotheek vervallen met het volledig aflossen van de hypotheek.

Er staan slechts twee beperkingen in de akte ten aanzien van het eigendomsrecht:
- Dat de woning het onderpand vormt voor de schuld. Dat houdt in dat wanneer ik de afgesproken rente en aflossing niet betaal de hypotheeknemer het onderpand mag verkopen om de schuld af te lossen. Als eigenaar van het onderpand blijf ik in dat geval echter volledig recht houden op de verkoopopbrengst voor zover deze hoger is dan de schuld en bijkomende verkoopkosten.
- Dat bij verkoop van het onderpand op mijn initiatief de op dat moment nog openstaande schuld bij het passeren van de verkoopakte moet worden afgelost.

Dat is heel wat anders dan dat het huis van de bank is. In dat geval zou ik bij verkoop namelijk eerst toestemming moeten vragen aan de bank. Tevens zou, wanneer kopen gelijk zou staan aan 'huren van de bank' de eigenaar van het huis bij (gedwongen) verkoop geen overwaarde kunnen opstrijken.

[Fraggert]

Ivow85 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 09:44:
[...]


Volgens de kleine lettertjes in mijn hypotheekakte ben ik toch echt de eigenaar van de woning, met alle rechten en plichten die daar bij horen. Wanneer ik vanmiddag de hele hypotheek zou lossen, blijven de rechten en plichten ten aanzien van mijn woning exact gelijk. Alleen de rechten en plichten ten aanzien van de hypotheek vervallen met het volledig aflossen van de hypotheek.

Dit, je bent huiseigenaar, het huis zet je als onderpand weg tegen de lening/hypotheekschuld.

[RM-rf]

Valorian schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 09:29:
[...]

Ik ben geen econoom/planoloog maar lijkt mij toch dat als je de woningbouw nu met overheids-steun gewoon op zijn minst op zelfde niveau houdt dat dat uiteindelijk loont.

Warom zou woningsbouw iets zijn dat enkel kan gebeuren met overheidssteun?
werkt nu opeens de vrije markt niet meer, nu kennelijk de met 10% per jaar stijgende woningprijzen niet meer gehaald worden?

Als het kennelijk normaal zou worden dat bouwbedrijven met overheidssteun omhoog gehouden worden, denk ik dat er ook een prijs-regulatie op nieuwbouwwoningen moet komen; want het kan niet zo zijn dat de bouwbedrijven grote winsten maken zolang de vraag heel hoog is, en als hun winstmarge misschien tijdelijk onderd ruk komt gelijk gaan leven van overheidssteun.

Ik denk eerder dat de bouwlobby gewoon een heel machtig persbeleid heeft en makkelijk zogenaamde 'paniek-berichten' in omloop brengt alsof ze een zwaar getroffen branche zijn...
mijn ervaring is eerder dat deze branche relatief ongetroffen is door de crisis, projecten gaan gewoon door en de overlast door maatregelen is relatief gering.

Natuurlijk hebben ze een angst of ze mogelijk door en economisch efect in andere sectoren van de economie nadelen kunnen _gaan_ ondervinden en is er voorzicht met investeringen en planningen van nieuwe projecten... maar dat is hooguit een effect van de economie en dan kan de overheid veel beter helpen door andere sectoren beter te steunen om dar een neergang te voorkomen.

Direkte overheidsssteun voor de bouwsector lijkt me totale onzin, hoe graag de eigen lobby daar wel voor zal pleiten...
Als ze me willen overtuigen wé overheidssteun te verdienen, mogen ze bv eens uitleggen wat bv de relatie tot dit bericht is van een half jaartje terug, waar zed zich beklaagden over hun problemen goed personeel te vinden, en ze aangaven dat meer dan 40% van hun vacatures langerd an twee maanden openstonden:
https://www.deondernemer....e-vullen-functies~1678888

[ Voor 11% gewijzigd door RM-rf op 03-04-2020 10:58 ]

[Mark31]

Valorian schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 09:29:
[...]


Dit dacht ik dus precies ook. Vorige crisis is er ook een praktische bouwstop ontstaan, met jaren later daardoor elk jaar te weinig nieuwe woningen. Ik ben geen econoom/planoloog maar lijkt mij toch dat als je de woningbouw nu met overheids-steun gewoon op zijn minst op zelfde niveau houdt dat dat uiteindelijk loont. Niets doen betekent ongetwijfeld een een 'gat' in de prodcutie en een decennium om daar weer uit te kruipen. En dat wetende dat de huidige bouw-hoeveelheid toch al niet genoeg is om op te wegen tegen de vraag...

Je kunt nu wel veel gaan bijbouwen, maar indien er echt heel veel ontslagen komen (wat je nog niet weet want we weten niet hoe lang Corona crisis nog duurt ).
Maar dan kunnen een hoop mensen het ook niet permitteren om een huis te kunnen kopen, daarboven op zijn er een hoop bouwvakkers failliet.
Nee, ik verwacht dat er inderdaad een nog grotere schaarste komt op de huizenmarkt, die kans zit er dik in.

[SvMp]

Ivow85 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 09:44:
[...]


Volgens de kleine lettertjes in mijn hypotheekakte ben ik toch echt de eigenaar van de woning, met alle rechten en plichten die daar bij horen. Wanneer ik vanmiddag de hele hypotheek zou lossen, blijven de rechten en plichten ten aanzien van mijn woning exact gelijk. Alleen de rechten en plichten ten aanzien van de hypotheek vervallen met het volledig aflossen van de hypotheek.

Er staan slechts twee beperkingen in de akte ten aanzien van het eigendomsrecht:
- Dat de woning het onderpand vormt voor de schuld. Dat houdt in dat wanneer ik de afgesproken rente en aflossing niet betaal de hypotheeknemer het onderpand mag verkopen om de schuld af te lossen. Als eigenaar van het onderpand blijf ik in dat geval echter volledig recht houden op de verkoopopbrengst voor zover deze hoger is dan de schuld en bijkomende verkoopkosten.
- Dat bij verkoop van het onderpand op mijn initiatief de op dat moment nog openstaande schuld bij het passeren van de verkoopakte moet worden afgelost.

Dat is heel wat anders dan dat het huis van de bank is. In dat geval zou ik bij verkoop namelijk eerst toestemming moeten vragen aan de bank. Tevens zou, wanneer kopen gelijk zou staan aan 'huren van de bank' de eigenaar van het huis bij (gedwongen) verkoop geen overwaarde kunnen opstrijken.

Huren van de bank is idd onzin. Maar het is iets meer dan alleen de bovenstaande twee beperkingen. Er zijn veel kleine lettertjes. De belangrijkste die hierboven niet is genoemd, is verbod op verhuur zonder toestemming van de bank.

[mierenfokker]

Fraggert schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 10:08:
[...]


Dit, je bent huiseigenaar, het huis zet je als onderpand weg tegen de lening/hypotheekschuld.

Excuses ook ten aanzien van Ivow85. Ik had het verkeerd.

[Rubbergrover1]

mierenfokker schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 09:24:
[...]


Kosten zijn kosten. Dat je er een andere emotie aan geeft, kan ik niks aan doen. Overigens is je bezit nog steeds die van de hypotheekverstrekker. Check de kleine lettertjes maar of ervaar het als jij je hypotheek niet meer kan betalen.


[...]


Mompelt iets van *vroeger waren er aflossingsvrije hypotheken"

Rente+Aflossing = huren+sparen. (Fiscaal zit er natuurlijk nog wel een klein verschilletje in). Dan vergelijk je appels met appels

Hm, eerder Rente+Aflossing+onderhoud+belastingen+verzekeringen+'premie op onzekerheid en inflexibiliteit' = huren+sparen+'kosten van flexibiliteit en zekerheid'

Fraggert schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 09:25:
jij en @Avalaxy We verzanden hier nu wel in een discussie met zeer specifieke rekenvoorbeelden die niet thuishoren in dit algemene "Ontwikkelingen op de huizenmarkt"-topic

in my humble opinion natuurlijk he:)

Ben ik wel grotendeels met je eens. Maar het is ook zo dat de verhouding tussen huurprijzen en verkoopprijzen sterk samenhangt met de renteontwikkelingen en de ontwikkelingen op de woningmarkt. Ik lees soms over mensen die met een blinde gretigheid een huis 'moeten' kopen tegen een prijs die buiten verhouding ligt, omdat ze bang zijn de boot te missen. Alsof het aandelen Worldonline zijn. Tsja, dan heb ik wel mijn gedachten over de huizenmarkt.

[Ivow85]

SvMp schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 11:19:
[...]

Huren van de bank is idd onzin. Maar het is iets meer dan alleen de bovenstaande twee beperkingen. Er zijn veel kleine lettertjes. De belangrijkste die hierboven niet is genoemd, is verbod op verhuur zonder toestemming van de bank.

Dat hangt dan weer volledig af van je verdere hypotheekvoorwaarden. Bij een hypotheek die bedoeld is voor eigen bewoning mag verhuur doorgaans inderdaad niet of slechts onder hele strikte voorwaarden, zoals verhuur onder de leegstandswet (met gemeentelijke vergunning daartoe) of verhuur van één kamer.

Bij een hypotheek voor een beleggingsobject mag je best verhuren. Allen gaat de geldverstrekker dan andere voorwaarden stellen, onder andere voor wat betreft de LTV verhouding en het rentepercentage

[Requiem19]

mierenfokker schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 09:24:
[...]


Kosten zijn kosten. Dat je er een andere emotie aan geeft, kan ik niks aan doen. Overigens is je bezit nog steeds die van de hypotheekverstrekker. Check de kleine lettertjes maar of ervaar het als jij je hypotheek niet meer kan betalen.

Kosten alloceren aan opbrengst is geen emotie, dat is gewoon boekhouden. Kosten maak je met een doel. Zij het woongenot, zij het woongenot+bezit opbouwen.

Daarnaast 'lease' je een huis niet van je bank, zoals je wel idd een auto leased van een leasemaatschappij. Jij bent volledig eigenaar van je woning.

Tenslotte is de rente component van een hypotheeklening natuurlijk veel lager dan een kaal huurbedrag. Dus de relatieve kosten van huren zijn wat dat betreft hoger dan van kopen.

Ik zou er nog maar eens goed over nadenken .

[cakebp]

Requiem19 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 11:54:
[...]


Tenslotte is de rente component van een hypotheeklening natuurlijk veel lager dan een kaal huurbedrag. Dus de relatieve kosten van huren zijn wat dat betreft hoger dan van kopen.

En je bouwt natuurlijk geen eigen vermogen op wat met aflossing van je hypotheek elke maand uiteindelijk wel gebeurt.

[Requiem19]

cakebp schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 15:47:
[...]


En je bouwt natuurlijk geen eigen vermogen op wat met aflossing van je hypotheek elke maand uiteindelijk wel gebeurt.

Precies, maar het ging even om 'de kosten kant'.

Even fictief voorbeeld:

Hypotheek van bijv 250k. Grosso modo 850 bruto maandbedrag (ex HRA). Je lost ongeveer 500 per maand af. Je rente is ong 350 per maand.

Kosten voor de lening: 350. Kosten voor de gehele woning: 350+VVE+GWL+Gem bel+onderhoud+etc

Vergelijkbare woning zal al snel 1200-1300 EUR per maand aan huur kosten (in de randstad). Dat gehele bedrag is dan een kostenpost.

[gorgi_19]

RM-rf schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 10:16:
Warom zou woningsbouw iets zijn dat enkel kan gebeuren met overheidssteun?
werkt nu opeens de vrije markt niet meer, nu kennelijk de met 10% per jaar stijgende woningprijzen niet meer gehaald worden?

Je zal het meer aan de vraagkant moeten zien:

quote: https://www.volkskrant.nl...ieuwbouw-inzakt~b6aa80b7/

Bouwprojecten van koopwoningen gaan doorgaans pas van start als 70 procent van de woningen is verkocht.

Je krijgt anders dat eerst projecten uitgesteld worden; mensen ontslagen moeten worden. Daarna trekt de markt aan, veel plannen, maar geen mensen en materialen. Doelstelling is om 75.000 woningen per jaar te bouwen; de verwachting is dat volgend jaar 50.000 woningen worden opgeleverd.

Deze tijdelijke dip in productie zorgt er op de middellange termijn voor dat je een nog grotere inhaalslag moeten maken, met nog grotere tekorten en hogere prijzen. Dan kan je wellicht als overheid als vrager optreden (of indirect via woningcorporaties) om zo de huizen te laten bouwen. Al dan niet kan je later besluiten deze te verhuren of later te verkopen.

[Z___Z]

De overheid kan de bouw ondersteunen door meer sociale huurwoningen te laten bouwen in de tijden dat de vraag naar particuliere nieuwbouw laag is. Dan hoeven ze niet te subsidieren, maar houden ze wel de woningbouw sector overeind.

[gorgi_19]

Z___Z schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 16:09:
De overheid kan de bouw ondersteunen door meer sociale huurwoningen te laten bouwen in de tijden dat de vraag naar particuliere nieuwbouw laag is. Dan hoeven ze niet te subsidieren, maar houden ze wel de woningbouw sector overeind.

Eer die plannen rond zijn, vergunningen rond zijn, grond geregeld is, contracten gesloten zijn, ben je al twee jaar verder. Dat gaat weinig invloed hebben op de bouwproductie voor 2020 en 2021.

[naitsoezn]

Woningbouw ligt al jaren op z'n gat. Dat heeft vooral te maken met overheidsbeleid, want aan vraag / aanbod ligt het niet. Dit overheidsbeleid is niet iets wat verandert van vandaag op morgen, dus de crisis heeft daar imho vrij weinig mee te maken. De overheid bouwt geen woningen, de overheid faciliteert alleen die bouw. En laat dat nou juist niet echt soepel verlopen de laatste tijd......

RM-rf schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 10:16:
[...]


Warom zou woningsbouw iets zijn dat enkel kan gebeuren met overheidssteun?
werkt nu opeens de vrije markt niet meer, nu kennelijk de met 10% per jaar stijgende woningprijzen niet meer gehaald worden?

Kort door de bocht? Ja. Woningen worden gebouwd met zeer lage marges, dus als de voorspellingen voor de komende 10 jaar op basis van veranderende modellen opeens 1% lager uitpakken dan kan de betekenen dat een project 'even uitgesteld' wordt. Dit kun je stom vinden, maar is wel de realiteit. Blame urgenda "de overheid" die met hun eisen ervoor zorgen dat de bouw van de woningen dermate veel duurder is dat marges nihil zijn...

Nog afgezien van het feit dat de bedrijven de laatste paar jaar uberhaupt al niet in de rij stonden om een woningbouw-project op te pakken. Een paar duizend woningen in bv A'dam (binnen de ring) loopt niet bepaald storm, als je het hebt over bedrijven die hier hun vingers aan willen branden.

[ Voor 11% gewijzigd door naitsoezn op 03-04-2020 16:51 ]

[Ivow85]

Requiem19 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 11:54:
[...]

Tenslotte is de rente component van een hypotheeklening natuurlijk veel lager dan een kaal huurbedrag. Dus de relatieve kosten van huren zijn wat dat betreft hoger dan van kopen.

Ho ho

Bij een koopwoning heb je veel meer secundaire kosten die een huurder niet heeft. Hogere gemeentebelastingen en waterschapsbelasting, opstalverzekering, onderhoud binnenshuis, onderhoud buitenzijde of VVE bijdrage, overdrachtsbelasting en andere aankoopkosten.

Mensen 'zien' een groot deel van deze kosten echter niet als directe woonlasten, omdat het geen maandelijks terugkerende kosten zijn. Daarnaast houden veel woningbezitters deze kosten kunstmatig laag, door het onderhoud (gedeeltelijk) zelf uit te voeren in ruil voor het opofferen van vrij tijd. Wanneer je alle onderhoud aan een woning zou uitbesteden om net als een huurder comfortabel vanaf je bank of tuinstoel toe te kijken hoe ingehuurde vaklui de incidentele en periodieke onderhoudswerkzaamheden uitvoeren, moet je daarvoor enkele honderden euro's per maand opzij zetten.

[icarus007]

Ivow85 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 16:50:
[...]


Ho ho

Bij een koopwoning heb je veel meer secundaire kosten die een huurder niet heeft. Hogere gemeentebelastingen en waterschapsbelasting, opstalverzekering, onderhoud binnenshuis, onderhoud buitenzijde of VVE bijdrage, overdrachtsbelasting en andere aankoopkosten.

Mensen 'zien' een groot deel van deze kosten echter niet als directe woonlasten, omdat het geen maandelijks terugkerende kosten zijn. Daarnaast houden veel woningbezitters deze kosten kunstmatig laag, door het onderhoud (gedeeltelijk) zelf uit te voeren in ruil voor het opofferen van vrij tijd. Wanneer je alle onderhoud aan een woning zou uitbesteden om net als een huurder comfortabel vanaf je bank of tuinstoel toe te kijken hoe ingehuurde vaklui de incidentele en periodieke onderhoudswerkzaamheden uitvoeren, moet je daarvoor enkele honderden euro's per maand opzij zetten.

Ik heb een nieuwbouw woning, afgezien van schilderen om de 5 jaar heb ik geen onderhoudskosten en mijn bruto maand lasten daar kan je niet voor particulier huren.

Ik begrijp niet dat mensen huren gelijk stellen met koop. Na 30 jaar huren heb je 0.0 en na 30 jaar koop, heb je tenminste de helft afbetaald, en is je woning duurder geworden of je schuld minder door inflatie, hoe jet wilt lezen.

[Wilke]

icarus007 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:01:
Ik heb een nieuwbouw woning, afgezien van schilderen om de 5 jaar heb ik geen onderhoudskosten

Natuurlijk heb je die wel. Alleen op langere termijn.

[Wilf]

naitsoezn schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 16:49:
Woningbouw ligt al jaren op z'n gat. Dat heeft vooral te maken met overheidsbeleid, want aan vraag / aanbod ligt het niet. Dit overheidsbeleid is niet iets wat verandert van vandaag op morgen, dus de crisis heeft daar imho vrij weinig mee te maken. De overheid bouwt geen woningen, de overheid faciliteert alleen die bouw. En laat dat nou juist niet echt soepel verlopen de laatste tijd......


[...]

Kort door de bocht? Ja. Woningen worden gebouwd met zeer lage marges, dus als de voorspellingen voor de komende 10 jaar op basis van veranderende modellen opeens 1% lager uitpakken dan kan de betekenen dat een project 'even uitgesteld' wordt. Dit kun je stom vinden, maar is wel de realiteit. Blame urgenda "de overheid" die met hun eisen ervoor zorgen dat de bouw van de woningen dermate veel duurder is dat marges nihil zijn...

Nog afgezien van het feit dat de bedrijven de laatste paar jaar uberhaupt al niet in de rij stonden om een woningbouw-project op te pakken. Een paar duizend woningen in bv A'dam (binnen de ring) loopt niet bepaald storm, als je het hebt over bedrijven die hier hun vingers aan willen branden.

Of de blaam nu alleen de overheid treft… als je zag hoeveel ZZPers er in de bouw zijn gekomen omdat er zoveel te verdienen was… electriciens voor €140 per uur… is dat door de overheid of door vrije markt?

Wilke schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:11:
[...]


Natuurlijk heb je die wel. Alleen op langere termijn.

Welnee; z’n Atag gaat makkelijk 30 jaar mee

[ Voor 7% gewijzigd door Wilf op 03-04-2020 17:13 ]

[Ivow85]

icarus007 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:01:
[...]


Ik heb een nieuwbouw woning, afgezien van schilderen om de 5 jaar heb ik geen onderhoudskosten en mijn bruto maand lasten daar kan je niet voor particulier huren.

Ik begrijp niet dat mensen huren gelijk stellen met koop. Na 30 jaar huren heb je 0.0 en na 30 jaar koop, heb je tenminste de helft afbetaald, en is je woning duurder geworden of je schuld minder door inflatie, hoe jet wilt lezen.

Onjuist gedacht. Naast het schilderen nog de controle van de verwarmingsinstallatie. En afschrijving op alles wat los en vast zit. Een gemiddelde keuken in een rijtjeshuis van Jan Modaal kost je aan afschrijving gewoon tussen de 500 en 1000 euro per jaar. Idem voor de badkamer. Toiletruimte zo'n 250 euro per jaar. Gas CV zo'n 100 euro per jaar, of warmtepomp zo'n 200 euro per jaar.

Dan nog kozijnen, dakpannen, bedekking van platte daken etc.

Dat je de komende tijd die afschrijving niet in je portemonnee voelt omdat je de uitgaven nog niet doet, maakt niet dat de kostenposten er niet zijn.

[Requiem19]

Ivow85 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 16:50:
[...]


Ho ho

Bij een koopwoning heb je veel meer secundaire kosten die een huurder niet heeft. Hogere gemeentebelastingen en waterschapsbelasting, opstalverzekering, onderhoud binnenshuis, onderhoud buitenzijde of VVE bijdrage, overdrachtsbelasting en andere aankoopkosten.

Mensen 'zien' een groot deel van deze kosten echter niet als directe woonlasten, omdat het geen maandelijks terugkerende kosten zijn. Daarnaast houden veel woningbezitters deze kosten kunstmatig laag, door het onderhoud (gedeeltelijk) zelf uit te voeren in ruil voor het opofferen van vrij tijd. Wanneer je alle onderhoud aan een woning zou uitbesteden om net als een huurder comfortabel vanaf je bank of tuinstoel toe te kijken hoe ingehuurde vaklui de incidentele en periodieke onderhoudswerkzaamheden uitvoeren, moet je daarvoor enkele honderden euro's per maand opzij zetten.

Quote dan m'n hele bericht

Kosten voor de lening: 350. Kosten voor de gehele woning: 350+VVE+GWL+Gem bel+onderhoud+etc

[Wilf]

Ivow85 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:12:
[...]


Onjuist gedacht. Naast het schilderen nog de controle van de verwarmingsinstallatie. En afschrijving op alles wat los en vast zit. Een gemiddelde keuken in een rijtjeshuis van Jan Modaal kost je aan afschrijving gewoon tussen de 500 en 1000 euro per jaar. Idem voor de badkamer. Toiletruimte zo'n 250 euro per jaar. Gas CV zo'n 100 euro per jaar, of warmtepomp zo'n 200 euro per jaar.

Dan nog kozijnen, dakpannen, bedekking van platte daken etc.

Dat je de komende tijd die afschrijving niet in je portemonnee voelt omdat je de uitgaven nog niet doet, maakt niet dat de kostenposten er niet zijn.

Dat is precies waarom in een gezonde markt een huis minder waard zou moeten worden; je koopt een ding met steeds meer gebreken en steeds hogere kosten.

[naitsoezn]

Wilf schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:12:
[...]
Of de blaam nu alleen de overheid treft…

Nee, absoluut niet alleen. Wel gedeeltelijk, en laten we de rol van de overheid ook vooral niet onder stoelen of banken steken. Die bepalen immers de spelregels, dus kun je nooit vrijwaren van blaam.

als je zag hoeveel ZZPers er in de bouw zijn gekomen omdat er zoveel te verdienen was… electriciens voor €140 per uur… is dat door de overheid of door vrije markt?

Verkeerd voorbeeld. ZZP-ers in de bouw zijn er nl vooral door overheidsbeleid. Maar niet tegen 140 euro per uur, geen idee hoe je erbij komt dat elke (of zelfs maar de gemiddelde) elektricien 140 euro per uur verdient Da's gewoon volledig bezijden de waarheid, en erg flauw als je nu wilt doen voorkomen dat ZZP-ers in de bouw gemiddeld überhaupt 2x zoveel verdienen als een gemiddelde ZZP-software-engineer.

[Wilf]

Nou ik ken toevallig een elektricien die niet voor niets voor zichzelf begon paar jaar geleden. Was echt goud te verdienen. Gelijk een dikke auto en dito huis gekocht. Benieuwd of hij met deze crisis nog zo fijn zit trouwens…

[icarus007]

Ivow85 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:12:
[...]


Onjuist gedacht. Naast het schilderen nog de controle van de verwarmingsinstallatie. En afschrijving op alles wat los en vast zit. Een gemiddelde keuken in een rijtjeshuis van Jan Modaal kost je aan afschrijving gewoon tussen de 500 en 1000 euro per jaar. Idem voor de badkamer. Toiletruimte zo'n 250 euro per jaar. Gas CV zo'n 100 euro per jaar, of warmtepomp zo'n 200 euro per jaar.

Dan nog kozijnen, dakpannen, bedekking van platte daken etc.

Dat je de komende tijd die afschrijving niet in je portemonnee voelt omdat je de uitgaven nog niet doet, maakt niet dat de kostenposten er niet zijn.

Je hebt toch ook plezier aan de nieuwe keuken of badkamer? Dat is een keuze die je maakt. Je kunt er ook voor kiezen een huurwoning keukenblok in een koopwoning te zetten, of andersom de huurder kan ook een dure keuken inzetten. Nog eentje en je gaat de meubilair er ook bij betrekken? Het klopt dat de koopwningen meestal duurdere keukens etc hebben, maar dat is toch ook woongenot?

Of ga je er ook de afschrijving van autos bij betrekken omdat er meestal bij koopwoning duurdere autos voor de deur staan?

Tuurlijk, zal ik onderhoudskosten hebben op termijn, maar daar hef ik geen honderden euros per maand voor opzij te zetten.

[Sport_Life]

Wilf schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:26:
Nou ik ken toevallig een elektricien die niet voor niets voor zichzelf begon paar jaar geleden. Was echt goud te verdienen. Gelijk een dikke auto en dito huis gekocht. Benieuwd of hij met deze crisis nog zo fijn zit trouwens…

Heel slim ook. Van het verschil in salaris tussen loondienst en zelfstandig een auto kopen. En straks huilen dat er geen pensioen is. Of zoals jij aangeeft geen potje als er even geen opdrachten zijn.
Veel zelfstandigen begrijpen niet dat er een reden is dat een zzp uurtarief hoger is dan loondienst

[ Voor 15% gewijzigd door Sport_Life op 03-04-2020 18:08 ]

[Rubbergrover1]

icarus007 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:30:
[...]


Je hebt toch ook plezier aan de nieuwe keuken of badkamer? Dat is een keuze die je maakt. Je kunt er ook voor kiezen een huurwoning keukenblok in een koopwoning te zetten, of andersom de huurder kan ook een dure keuken inzetten. Nog eentje en je gaat de meubilair er ook bij betrekken? Het klopt dat de koopwningen meestal duurdere keukens etc hebben, maar dat is toch ook woongenot?

Of ga je er ook de afschrijving van autos bij betrekken omdat er meestal bij koopwoning duurdere autos voor de deur staan?

Tuurlijk, zal ik onderhoudskosten hebben op termijn, maar daar hef ik geen honderden euros per maand voor opzij te zetten.

Maar als jouw keuken 'op' is, moet je de nieuwe keuken zelf betalen in plaats van dat de verhuurder dat doet. Als jij bij wijze van spreken over 10 jaar voor 10.000 euro een nieuwe keuken koopt, dan heb je in feite ieder jaar 1000 euro voor die keuken gereserveerd. Kosten die je bij een huurwoning niet hoeft te hebben.

Dat jij die kosten niet als kosten wilt zien, betekent nog niet dat die kosten er niet zijn.

[icarus007]

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 18:17:
[...]

Maar als jouw keuken 'op' is, moet je de nieuwe keuken zelf betalen in plaats van dat de verhuurder dat doet. Als jij bij wijze van spreken over 10 jaar voor 10.000 euro een nieuwe keuken koopt, dan heb je in feite ieder jaar 1000 euro voor die keuken gereserveerd. Kosten die je bij een huurwoning niet hoeft te hebben.

Dat jij die kosten niet als kosten wilt zien, betekent nog niet dat die kosten er niet zijn.

Maar als ik er een huurwoing keuken instop van 1000 euro, dan schrijf ik 100 p/j af, dat is wat ik wil zeggen. Je betaalt voor woongenot, heeft niks met huur of koop te maken. Een huurder ka netzogoed een keuken van 10K in zijn huurhuis plaatsen, zal niet zo snel gebeuren, maar theoretisch. En als ie dat niet doet, heeft hij minder woongenot.....

ik betaal netto minder dan 500 voor een eengezinswoning in randstad......, plus heb flinke overwaarde, en ik ben geen uitzondering

[Beanie]

Wilf schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:16:
[...]
Dat is precies waarom in een gezonde markt een huis minder waard zou moeten worden; je koopt een ding met steeds meer gebreken en steeds hogere kosten.

Dat is toch ook zo? Kijk eens naar een voldoende grote wijk met soortgelijke woningen qua oppervlak e.d. De instapklare woningen die recent verbouwd zijn gaan zo voor 30 tot 50.000 meer weg. Als je dan even heel simpel rekent met:
15K keuken
10K badkamer
5K toilet
10K schilderwerk en herstel van kozijnen e.d.
10K overig

Dan ben je al een heel eind en het is ook niet zo dat 50K meer gegeven wordt voor een instapklare woning t.o.v. een compleet afgeragd onleefbaar hok. Nee het is vaak dat de keuken en badkamer ietwat gedateerd zijn maar prima bruikbaar. Onder gedateerd versta ik dan niet 1960-1970 badkamers e.d. maar redelijke normale jaren 90 keukens e.d. die normaal functioneren.

Een huis wordt anders minder waard dan andere goederen doordat er veel meer is dan alleen de som van de stenen. Het is ook de plek, de voorzieningen in de buurt (die beter kunnen worden gedurende de levensduur van de woning), maar ook heel onmeetbare zaken als wat mensen op dat moment willen (veel vraag naar jaren '30 woningen bijvoorbeeld) Allemaal zaken die niet in een spreadsheet zijn te vangen en het hele idee van afschrijving ver te buiten gaan.

Een woning is ondanks wat sommigen zeggen of denken nog altijd een emotionele aankoop die mensen doen op basis van subjectieve factoren. Dat maakt ook dat mensen bereid zijn meer te betalen voor net die ene perfecte woning, het geld is niet het belangrijkste. Betekent wel dat er ook misbruik wordt gemaakt door woningen die in trek zijn hoger te prijzen natuurlijk.

icarus007 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 18:30:
[...]


Maar als ik er een huurwoing keuken instop van 1000 euro, dan schrijf ik 100 p/j af, dat is wat ik wil zeggen. Je betaalt voor woongenot, heeft niks met huur of koop te maken. Een huurder ka netzogoed een keuken van 10K in zijn huurhuis plaatsen, zal niet zo snel gebeuren, maar theoretisch. En als ie dat niet doet, heeft hij minder woongenot.....

ik betaal netto minder dan 500 voor een eengezinswoning in randstad......, plus heb flinke overwaarde, en ik ben geen uitzondering

Belangrijk element in de vergelijking, eigenaren plaatsen duurder keuken en luxer afgewerkte badkamers. Huurders hebben geen zeg in wat er in staat of komt qua keuken of ze moeten betalen. Doorgaans zijn de keukens in huurwoningen nou niet het beste wat er te krijgen is. Uitzonderingen zijn er wel, maar dan gaat de huurprijs ook mee.

[ Voor 22% gewijzigd door Beanie op 03-04-2020 18:42 ]

[naitsoezn]

Wilf schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:26:
Nou ik ken toevallig een elektricien die niet voor niets voor zichzelf begon paar jaar geleden. Was echt goud te verdienen. Gelijk een dikke auto en dito huis gekocht. Benieuwd of hij met deze crisis nog zo fijn zit trouwens…

Wat is precies je punt? Ik ken ook een elektricien die niet kon rondkomen van een gangbaar uurtarief voor zzp-electriciens en daarna weer teruggegaan is in loondienst. Ik weet wel zeker wie van die twee er de komende tijd fijner bij zit, trouwens.

Dat je één iemand kent, wil niet zeggen dat dit karakteriserend is voor de hele branch. Iets met 'n = 1'? Ik betwijfel trouwens ten zeerste of die kennis van jou daadwerkelijk 150 euro per uur vroeg. Ik geloof er he-le-maal niets van Een snelle google levert een maximum van minder dan de helft voor electriciens

[ Voor 36% gewijzigd door naitsoezn op 03-04-2020 19:19 ]

[Miks]

Best bevreemdend hoe snel de cyclus zich herhaalt. ZZPers worden nu steeds meer aan de kant gezet inderdaad. Ook in de bouw.
En dat terwijl ik me nog goed herinner dat bij een bekend bouwbedrijf van de 15 elektriciens er 10 a 11 op straat werden gezet. Ook gewoon hele goede. Dat was in 2011.

Gelukkig is dat dus nog redelijk vers in het geheugen bij beleidsmakers en gelukkig heeft Stef Blok niks meer over Wonen te zeggen. Ik verwacht/hoop dat de overheden de stupiditeiten ten grondslag aan de vorige bouwcrisis in 2010-2012 niet zullen herhalen.

Maar aan de andere kant een volledige afbouw van de woningnood zal er niet komen, de belangen voor het in stand houden van de woningnood zijn te hoog lijkt me. Bij een kleinere woningnood (ceteris paribus) namelijk lagere prijzen. Dus moeten daardoor lokale overheden dan afschrijven op hun grondbezit en we weten inmiddels dat ze dat liever niet doen. Idem de projectontwikkelaars trouwens, die bezitten ook idiote hoeveelheden grond, gekgenoeg heeft niemand het daar over.

Er valt dus voor beiden iets te zeggen en het resultaat zal wel ergens in het midden komen te liggen. Want hogere overheid wil geen herhaling van de afbreuk van de bouwsector, dat is namelijk slecht voor de achterban. En lagere overheden willen geen afschrijving op grondposities want dat is slecht voor de financiële positie.

[mierenfokker]

Miks schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 23:56:
Best bevreemdend hoe snel de cyclus zich herhaalt. ZZPers worden nu steeds meer aan de kant gezet inderdaad. Ook in de bouw.
En dat terwijl ik me nog goed herinner dat bij een bekend bouwbedrijf van de 15 elektriciens er 10 a 11 op straat werden gezet. Ook gewoon hele goede. Dat was in 2011.

Ik kan niet voor de bouw spreken, maar wel voor de IT-sector. Op dit moment zijn veel bedrijven die niet bij de vitaal-belangrijke sectoren houden hun externe IT-ers eruit aan het gooien. Kijk naar KLM (extreem voorbeeld): alle externen eruit. Dus IBM Nederland en CGI hebben een groot probleem. Zelf ben ik vanaf mei ook koos projectloos. Project wordt afgebouwd en alleen noodzakelijke dingen worden live gebracht. Mijn werk wordt overgenomen door een interne (zonder de benodigde kennis). Dit zal ook bij de bouw gaan gebeuren als hun order portefeuille op droogt.

[N1ckk]

Wilf schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:16:
[...]
Dat is precies waarom in een gezonde markt een huis minder waard zou moeten worden; je koopt een ding met steeds meer gebreken en steeds hogere kosten.

Niet helemaal waar. De ‘mooie’ (betwistbaar uiteraard) locaties worden steeds schaarser, steeds meer in nieuwbouwwijken komen direct aan de snelwegen. Locatie kan dan een financiële ‘goedmaker’ zijn en die schaarste een driver voor waarde vermeerdering. Anders zou het heel goedkoop wonen zijn aan de Keizersgracht.

Tuurlijk als we spreken over 1-op-1 vergelijkbare woningen ligt dat anders, zoals een rijtjeshuis in dezelfde / ogenschijnlijk vergelijkbare straat.

[Maahes]

N1ckk schreef op zaterdag 4 april 2020 @ 10:05:
[...]

Niet helemaal waar. De ‘mooie’ (betwistbaar uiteraard) locaties worden steeds schaarser, steeds meer in nieuwbouwwijken komen direct aan de snelwegen. Locatie kan dan een financiële ‘goedmaker’ zijn en die schaarste een driver voor waarde vermeerdering. Anders zou het heel goedkoop wonen zijn aan de Keizersgracht.

Tuurlijk als we spreken over 1-op-1 vergelijkbare woningen ligt dat anders, zoals een rijtjeshuis in dezelfde / ogenschijnlijk vergelijkbare straat.

De woningwaarde wordt inderdaad grotendeels bepaald door de voorzieningen in de omgeving / de locatie. De voorzieningen worden door iedereen betaald: huurders en kopers. Is het dan niet oneerlijk om de waardevermeerdering van de woning volledig ten goede te laten komen van de woningeigenaar?

[CVTTPD2DQ]

icarus007 schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 18:30:
Maar als ik er een huurwoing keuken instop van 1000 euro, dan schrijf ik 100 p/j af, dat is wat ik wil zeggen.

Als jij een plek weet waar je voor 1000 euro zo'n (meestal oerdegelijke) huurwoningkeuken kan kopen houd ik me aanbevolen ...

[3x3]

Maahes schreef op zaterdag 4 april 2020 @ 10:41:
[...]


De woningwaarde wordt inderdaad grotendeels bepaald door de voorzieningen in de omgeving / de locatie. De voorzieningen worden door iedereen betaald: huurders en kopers. Is het dan niet oneerlijk om de waardevermeerdering van de woning volledig ten goede te laten komen van de woningeigenaar?

Huurders betalen (via de verhuurder)veel meer belasting om te wonen. Dus ook meer mee aan die voorzieningen.

Waarom waardevermeerdering ten goede komt aan de eigenaar? Omdat die de eigenaar is, een koopsom heeft betaald en ook alle risico's en kosten op zich neemt voor het eigendom. Een eigenaar gaat ook meer OZB en vele vele andere belastingen betalen, als de waarde stijgt door verbeterde voorzieningen in de buurt. Dit terwijl huurders vaak contractueel en anders via de recht beschermt zijn tegen sterke prijsverhogingen van hun huurcontract.

Wie huurt, kiest te betalen voor het gebruiksrecht, niet voor het eigendomsrecht.

[3x3]

CVTTPD2DQ schreef op zaterdag 4 april 2020 @ 11:08:
[...]


Als jij een plek weet waar je voor 1000 euro zo'n (meestal oerdegelijke) huurwoningkeuken kan kopen houd ik me aanbevolen ...

Nieuw? Incl. Inbouwapparatuur ?

3x3 in "Het Grote Keuken topic: verkopers, kwaliteit, prijs - Deel 3"

[Ivow85]

3x3 schreef op zaterdag 4 april 2020 @ 11:15:
[...]


Nieuw? Incl. Inbouwapparatuur ?

3x3 in "Het Grote Keuken topic: verkopers, kwaliteit, prijs - Deel 3"

We hadden het over een degelijke keuken die niet na 5 jaar uit elkaar valt. En tel er ook nog e en de arbeidskosten voor plaatsing bij op. En eventueel aanpassen van leidingen, tegeltjes, achterwand, kit etcetera.

Dan kost zelfs een woningbouw Bruynzeel keuken van 3 kastjes al een veelvoud van de genoemde 1000 euro.

[mister_S]

1000 euro voor een keukentje is een extreem voorbeeld, maar voor 3-4K heb je een degelijke basis keuken. Dat je een dure keuken, badkamer etc. neemt als je kopen en huren vergelijkt is begrijpelijk, maar die dure keuken en badkamer is wel een keuze. Voor 20K heb je zo een gemiddelde huis ingericht als je zelf een beetje handig bent en goedkoop spul koopt. Een gemiddelde huurwoning is echt niet denderend ingericht.

[Ivow85]

mister_S schreef op zaterdag 4 april 2020 @ 13:39:
1000 euro voor een keukentje is een extreem voorbeeld, maar voor 3-4K heb je een degelijke basis keuken. Dat je een dure keuken, badkamer etc. neemt als je kopen en huren vergelijkt is begrijpelijk, maar die dure keuken en badkamer is wel een keuze. Voor 20K heb je zo een gemiddelde huis ingericht als je zelf een beetje handig bent en goedkoop spul koopt. Een gemiddelde huurwoning is echt niet denderend ingericht.

Maar dat dikgedrukte maakt de vergelijking krom. In plaats van euro's ga je dan tijd investeren ten behoeve van je woongenot. Wanneer je die tijd niet in geld uitdrukt en meeneemt als 'kosten', dan gaat de vergelijking van het financiële plaatje tussen koop en huur meteen mank.

Die keuken van 3-4k kost inclusief montage en afwerking al snel het dubbele.

[Metro2002]

Wilf schreef op vrijdag 3 april 2020 @ 17:16:
[...]
Dat is precies waarom in een gezonde markt een huis minder waard zou moeten worden; je koopt een ding met steeds meer gebreken en steeds hogere kosten.

Je koopt tevens iets waar er steeds minder van zijn. Een klassieke auto zit ook vol gebreken maar omdat er steeds minder van zijn gaat toch de prijs omhoog. Dat is hoe vraag en aanbod werkt.
Alleen is de schaarste nu kunstmatig, in een écht vrije markteconomie waren er domweg veel meer huizen gebouwd en was de prijs niet zo opgelopen.

[mister_S]

@Ivow85 dat dikgedrukte deel ging over de inrichting van het huis, niet over de montage voor een keuken. Ook een huurder moet een huis inrichten. Ik wilde alleen duidelijk maken dat een huis inrichten met wat vrienden en handigheid helemaal niet duur hoeft te zijn. Vergelijking tussen kopen en huren zal altijd mank lopen gezien je de emotionele kanten zoals woongenot moeilijk in geld kunt uitdrukken.
Ik ben het niet met je eens dat een keukentje van 4000 het dubbele kost met montage. Dan word je waarschijnlijk opgelicht.