Definieer "rijker"..?
Heb je het dan over:
- de vele miljarden extra die worden rondgepompt in de wereldeconomie?
- beursgenoteerde bedrijven met een all-time-high waardering die hun realistische waarde vér overstijgt?
- de gemiddelde Hollander nu in een rijwoning van een half miljoen woont?
Of heb je het over:
- huizenprijzen die vele malen harder zijn gestegen dan de salarissen?
- de bomvolle magazijnen met een overvloed aan chinese meuk die er besteld worden?
- de boodschappen die voor een groeiende groep mensen onbetaalbaar zijn geworden?
- digitale plaatjes en munten zonder intrinsieke waarde voor tienduizenden euro's verhandeld worden?
- vliegreizen die zo goedkoop zijn dat exotische oorden compleet vernacheld worden (stikstof galore)?
- de wegwerpmaatschappij waarbij iets nieuws kopen goedkoper is dan iets repareren?
- de vele conflict- en klimaatvluchtelingen die hun heil ergens anders moeten zoeken (migratie + verstedelijking)?
- de multinationals die miljoenenboetes ontvangen omdat hun morele kompas minder weegt dan de kortetermijnwinsten?
- we liever voor een energieslurpend datacenter kiezen i.p.v. een nieuwbouwwijk?
- de landbouw en industrie vele plekken ecologisch verkloot hebben en zelfs in de buurt wonen onveilig is gemaakt?
Nou, nou, wat een rijkdom hebben we vergaard. Op papier. Voor een select groepje op deze aardkloot. Waarbij de top van dat groepje bezig is om eilanden op te kopen en bunkers te bouwen.
Overigens zeggen deze grafiekjes in zoverre niets omdat het over relatieve toename spreekt. Hier kost een gemiddeld huis een kleine 500K. Is dat in andere geografische gebieden - die enigszins vergelijkbaar met Nederland zijn - ook zo? Heel NL met FR, SP of D vergelijken heeft weinig zin, denk ik, omdat daar veel (goedkoop) platteland is.
Wat is precies je punt? Het beeld van die grafieken is dat Nederland niet uniek is in de grote stijgingen in huizenprijzen. Ook plekken zonder migratie, sociale huurwoningen, vleermuizenkasten en de zoveelste isolatienorm waar hier regelmatig over geëmmerd wordt hebben last van de huidige situatie.
En dat was precies mijn punt, de
root cause is de influx van bergen geld inbrengen in de wereldwijde economie. Die marktcorrectie had er al lang moeten zijn. En de overige zaken die hier o.a. door @
Rubbergrover1 worden genoemd (inflatie, overwaarde, gestegen inkomen) slechts een gevolg zijn.
En dit soort uitspraken doet dan ook pijn:
als iedereen weet dat de verhouding huizenprijs t.o.v. modaal inkomen compleet scheef is gelopen.
Die grafieken tonen ook dat woningprijzen uit de pas zijn gelopen met de huren. In het overgrote deel van de landen zijn de huizenprijzen dubbel zo hard gestegen als de huurprijzen. Met andere woorden, er zit een heleboel lucht in die koopwoningen. Geen enkel weldenkende potentiële huurder zou de kale maandlasten van dik €2000 p/m bij een gemiddelde rijwoning van 450k willen aftikken (op een verdwaalde expat na).
Maar de harde waarheid is dat de gemiddelde huizenbezitter dat geen reet kan schelen, omdat ze nergens last van hebben. Totdat de groeiende groep
have-nots groot en ontevreden genoeg is om een statement te maken. Fatsoenlijk beleid zou ervoor moeten zorgen dat iedereen in alle lagen van de samenleving een hoopvol leven kan opbouwen. Dát is op de lange termijn de enige houdbare manier om het nog eeuwenlang op deze aardbol vol te houden. Het huidige perspectief van 'rijk zijn' en het een probleem van de volgende generatie maken is dat zeker niet.