Ontwikkelingen op de huizenmarkt - Deel 7

[spijkerhoofd]

Chaki schreef op donderdag 15 mei 2025 @ 11:29:
[...]
You can't have it all!

Dat is het beste advies wat je je kind mee kan geven, juist in een tijd waarin lijkt dat alles kan, vooral door social media. Mijn ouders zeiden altijd, het leven bestaat uit keuzes maken, niet uit en en.

[Richh]

dikkiedik schreef op woensdag 14 mei 2025 @ 16:32:
[...]


Dat is inderdaad een ander probleem. Je moet in je zoektocht rekening houden met mogelijk overbieden. De gemiddelde overbieding moet je eigenlijk van je budget af halen. Dat is je zoekgebied.

Maar het gaat echt puur om de onwetendheid dat een overbieding meestal gewoon financierbaar is. Zeker als een woning weer met een belachelijk lage vraagprijs online geknald wordt. Mensen zeuren steen en been over dat het overbieden belachelijke proporties aanneemt, maar eigenlijk is het een totaal irrelevante graadmeter voor de staat van de woningmarkt.

Maar is dat eigenljik wel een 'probleem'? Het is misschien een probleem voor de verkopers dat ze minder bieders over de drempel krijgen. Maar uiteindelijk zijn starters gebaat bij lagere prijzen. Als we nu (eindelijk) in een situatie belanden waarbij heel veel starters nog even lekker afwachten, dan is het een kwestie van tijd tot de lucht uit de bubbel verdampt

[Rubbergrover1]

Bestseller schreef op donderdag 15 mei 2025 @ 11:05:
[...]
Dan krijg je het probleem dat jongeren geen woning kunnen vinden. De maximale hypotheek is voor veel jongeren tegenwoordig ook meteen de minimale prijs van een woning.

Als je maximale budget lager is dan de goedkoopste koopwoning, dan kun je inderdaad uiteraard geen koopwoning kopen.

Maar vaak is het zo dat mensen gewoon in een te duur segment kijken. Te groot of te nieuw/instapklaar of een te dure locatie. Als je die wensen aanpast en niet meer kijkt naar de groep woningen in het te hoge segment met vraagprijs 100, maar in het goedkopere/kleinere segment met vraagprijs 90, dan heb je ruimte om te overbieden. Uiteraard kun je dan niet die mooie woning krijgen die je op Funda ziet staan met een vraagprijs gelijk aan je maximale budget.

[Laapo]

https://www.nu.nl/economi...r-de-belgische-grens.html

Steeds meer Nederlandse woningzoekenden gaan vlak over de grens met België op zoek naar een huur- of koopwoning. Dat merken meerdere Belgische makelaars, blijkt donderdag uit een rondgang van persbureau ANP. De huizen in het buurland zijn aanzienlijk goedkoper.

En..

"Ik verwacht dat Nederlandse beleggers ook de weg naar België gaan vinden, vooral door het negatieve belastingklimaat in Nederland", zegt hij. Zolang het prijsverschil zo groot is en de woningnood in Nederland blijft bestaan, zet deze trend door, verwacht de makelaar.

Compleet andere woningmarkt. Denk dat Nederlanders op de markt zich daar niet echt populair zullen maken. Alhoewel.. zat brakke pandjes die ze misschien wel graag aan Nederlandse beleggers verkopen.

[Chaki]

Laapo schreef op donderdag 15 mei 2025 @ 19:28:
https://www.nu.nl/economi...r-de-belgische-grens.html

[...]

Zijn toch al niet overdreven populair, zonder dat 🤣
En ja goedkoper, zonder twijfel. Maar verschil wordt weer flink opgeklopt: een stad in Nederland versus een Belgisch dorp met 1000 inwoners. Vergelijk dan een rijtjeshuis in Antwerpen Stad met een klein dorp in Noord-Brabant.

[Chaki]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 15 mei 2025 @ 14:15:
[...]

Als je maximale budget lager is dan de goedkoopste koopwoning, dan kun je inderdaad uiteraard geen koopwoning kopen.

Maar vaak is het zo dat mensen gewoon in een te duur segment kijken. Te groot of te nieuw/instapklaar of een te dure locatie. Als je die wensen aanpast en niet meer kijkt naar de groep woningen in het te hoge segment met vraagprijs 100, maar in het goedkopere/kleinere segment met vraagprijs 90, dan heb je ruimte om te overbieden. Uiteraard kun je dan niet die mooie woning krijgen die je op Funda ziet staan met een vraagprijs gelijk aan je maximale budget.

De tendens is nog steeds overbieden, maar soms is de vraagprijs gewoon te hoog. Zie je een huis op Funda, denk je: kan niet, want er is geen ruimte voor overbieden. Als je het bij je favorieten zet, krijg je een update als het 25.000 in prijs is gedaald. Maar als je criteria op min 10 staan, zie je het nooit.

[Rubbergrover1]

Chaki schreef op donderdag 15 mei 2025 @ 20:16:
[...]

De tendens is nog steeds overbieden, maar soms is de vraagprijs gewoon te hoog. Zie je een huis op Funda, denk je: kan niet, want er is geen ruimte voor overbieden. Als je het bij je favorieten zet, krijg je een update als het 25.000 in prijs is gedaald. Maar als je criteria op min 10 staan, zie je het nooit.

Daarom moet je je dus niet blindstaren op de vraagprijzen. In beide richtingen.

Ik zou daarom ook niet mijn zoekcriteria op 90 aftoppen, maar ook kijken naar de woningen tot 100. Maar daarbij wel realistisch blijven.. Als je daar een 'buitenkansje' tussen ziet, dan weer je al wel dat die flink overboden gaat worden. En buiten je budget komt te liggen. Maar als er een woning tussen zit van een type dat ook vaak voor 90 wordt aangeboden, dan zal daar veel minder op worden overboden. En kun je ook een poging wagen.

[Bestseller]

spijkerhoofd schreef op donderdag 15 mei 2025 @ 11:21:
[...]

Juist de jongeren kunnen een max hypotheek nemen omdat zij veelal in salaris zullen stijgen dus ik snap het advies niet echt. Met een koopwoning haal je het meeste uit een loonstijging omdat de hypotheeklasten niet hoger worden, huurlasten wel,

Dan ga je er vanuit dat het leven niet duurder wordt, de rente na 10 jaar niet verdubbeld is, je niet parttime bent gaan werken voor kinderen te onderhouden of te mantelzorgen, etc.

[dikkiedik]

Bestseller schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 17:46:
[...]


Dan ga je er vanuit dat het leven niet duurder wordt, de rente na 10 jaar niet verdubbeld is, je niet parttime bent gaan werken voor kinderen te onderhouden of te mantelzorgen, etc.

En juist dit soort dingen zit al ingebakken in de vrij strenge leennormen.

Als ik me nu in maximale hypotheek zou storten kan ik ook daarna direct gaan part-timen en een tweeling krijgen hoor. Daar ga je niet failliet van.

[champion16]

dikkiedik schreef op zaterdag 17 mei 2025 @ 15:51:
[...]


En juist dit soort dingen zit al ingebakken in de vrij strenge leennormen.

Als ik me nu in maximale hypotheek zou storten kan ik ook daarna direct gaan part-timen en een tweeling krijgen hoor. Daar ga je niet failliet van.

Toch is het raar en fascinerend tegelijk dat het voor veel dingen in het leven wel anders werkt.

Advies voor beleggen? X heeft de afgelopen jaren % rendement gehaald, maar garanties in het verleden...

Komen we bij huizen dan is het advies bijna altijd: "gewoon max lenen, je gaat toch veel meer verdienen". Daar geldt dan kennelijk niet resultaten uit het verleden bieden geen garantie..
Dat hangt echt van het beroep af en er zijn zoveel onzekerheden waar ook de leennorm geen rekening mee zal houden. Oorlog, massa ontslagen (bv door een crisis, of ai),

[de Peer]

champion16 schreef op zaterdag 17 mei 2025 @ 16:13:
[...]


Toch is het raar en fascinerend tegelijk dat het voor veel dingen in het leven wel anders werkt.

Advies voor beleggen? X heeft de afgelopen jaren % rendement gehaald, maar garanties in het verleden...

Komen we bij huizen dan is het advies bijna altijd: "gewoon max lenen, je gaat toch veel meer verdienen". Daar geldt dan kennelijk niet resultaten uit het verleden bieden geen garantie..
Dat hangt echt van het beroep af en er zijn zoveel onzekerheden waar ook de leennorm geen rekening mee zal houden. Oorlog, massa ontslagen (bv door een crisis, of ai),

het risico is nooit nul natuurlijk. Maar tegenwoordig wordt er ook veel meer annuïtair afgelost waardoor de kans op een restschuld ook al kleiner is dan vroeger.

de normen zijn in ieder geval veeeel strenger dan 10-20 jaar geleden.
dus ik herken me helemaal in hierboven. Max hypotheek en ik kan gelijk 3 dagen per week gaan werken.

[ Voor 9% gewijzigd door de Peer op 17-05-2025 16:40 ]

[Requiem19]

champion16 schreef op zaterdag 17 mei 2025 @ 16:13:
[...]


Toch is het raar en fascinerend tegelijk dat het voor veel dingen in het leven wel anders werkt.

Advies voor beleggen? X heeft de afgelopen jaren % rendement gehaald, maar garanties in het verleden...

Komen we bij huizen dan is het advies bijna altijd: "gewoon max lenen, je gaat toch veel meer verdienen". Daar geldt dan kennelijk niet resultaten uit het verleden bieden geen garantie..
Dat hangt echt van het beroep af en er zijn zoveel onzekerheden waar ook de leennorm geen rekening mee zal houden. Oorlog, massa ontslagen (bv door een crisis, of ai),

Blijft fascinerend dat men dit zo vreemd ziet.

Bij de meeste banen wordt je loon minimaal geindexeerd voor inflatie. Al is het maar 2% per jaar, dat telt toch altijd flink op over 30 jaar.

Terwijl je hypotheek exact (bruto) gelijk blijft.

De truc is simpelweg dat je hypotheekschuld minder hoog wordt vanwege inflatie. Als je ook nog eens een keer promotie maakt of switcht if wat dan ook, gaat het nog sneller.

[SpeedQber]

de Peer schreef op zaterdag 17 mei 2025 @ 16:38:
[...]

het risico is nooit nul natuurlijk. Maar tegenwoordig wordt er ook veel meer annuïtair afgelost waardoor de kans op een restschuld ook al kleiner is dan vroeger.

Bedoel je dat er meer annuïtair dan lineair wordt afgelost tov vroeger? Annuïtair is toch juist minder aflossing aan het begin?
Of bedoel je dat er vroeger meer aflossingsvrije oid hypotheken waren?

[de Peer]

SpeedQber schreef op zaterdag 17 mei 2025 @ 18:39:
[...]

Bedoel je dat er meer annuïtair dan lineair wordt afgelost tov vroeger? Annuïtair is toch juist minder aflossing aan het begin?
Of bedoel je dat er vroeger meer aflossingsvrije oid hypotheken waren?

Dat laatste doelde ik op ja. Tegenwoordig minder aflossingsvrij.

[Requiem19]

SpeedQber schreef op zaterdag 17 mei 2025 @ 18:39:
[...]

Bedoel je dat er meer annuïtair dan lineair wordt afgelost tov vroeger? Annuïtair is toch juist minder aflossing aan het begin?
Of bedoel je dat er vroeger meer aflossingsvrije oid hypotheken waren?

Tot de financiële crisis kon je 120% (ong) van de woningwaarde aflossingsvrij lenen EN kreeg je volledige hyp rente aftrek.

Het idee was dat woningen toch meer waard zouden worden, waardoor dit ‘geen probleem’ was.

Totdat de financiële markten instortten, huizen waarde verloren en mensen 0 euro hadden afgelost EN nog 20k extra hadden geleend voor koper kosten, verbouwingen etc.

Nu kun je:

- Max 100% van de waarde lenen
- Max 50% aflossingsvrij
- Krijg je alleen HRA over het deel dat je in 30 jaar aflost.

Het risico is in 2025 al veel lager dan in de jaren voor +-2012….

[Rubbergrover1]

champion16 schreef op zaterdag 17 mei 2025 @ 16:13:
[...]


Toch is het raar en fascinerend tegelijk dat het voor veel dingen in het leven wel anders werkt.

Advies voor beleggen? X heeft de afgelopen jaren % rendement gehaald, maar garanties in het verleden...

Komen we bij huizen dan is het advies bijna altijd: "gewoon max lenen, je gaat toch veel meer verdienen". Daar geldt dan kennelijk niet resultaten uit het verleden bieden geen garantie..

In tegendeel. Bij heel veel zaken ben je als consument vrij om je financieel zo onverantwoord te gedragen als je maar wil. Maar bij hypotheken is dat sterk begrensd en aan regels onderworpen. Juist mede gebaseerd op de gedachte dat je er rekening mee moet houden dat het leven duurder wordt, de rente na 10 jaar verdubbeld kan zijn, je parttime gaat werken om kinderen te onderhouden of te mantelzorgen, etc.

Juist omdat er al met van alles rekening wordt gehouden, is het voor veel mensen niet heel erg problematisch als ze maximaal lenen. (Zeker als je met NHG koopt.)

[Sport_Life]

Janterworst schreef op zondag 11 mei 2025 @ 00:33:
[...]


Dat het meteen is verkocht, zegt in principe weinig .

Een van genoemde woningen is met 205k overboden zie ik nu. Stuur me pm als je t niet wil geloven .

[ Voor 23% gewijzigd door Sport_Life op 17-05-2025 22:09 ]

[Laapo]

https://www.libelle.nl/de...e-nieuwe-regels~b4743fc1/

De portemonnee van Mirjam (51): “Ik heb vier huizen voor de verhuur en maak me zorgen over de nieuwe regels”

Iedere week nemen we een kijkje in de portemonnee van een lezeres. Dit keer is dat Mirjam. Ze is 51 jaar, woont in Amsterdam en is vastgoedbelegger. Ze heeft vier appartementen als investering, maar de belastingen zijn op dit moment hoger dan ooit en dat valt haar zwaar.

Corporaties, huisjesmelkers, Libelle-abonnee's, allemaal zitten ze in de knel door regelgevingen, belastingen of vervelende huurders. Tijd voor een fundraiser of awareness campagne over het leed van deze mensen.

[President]

Laapo schreef op zondag 18 mei 2025 @ 07:47:
Corporaties, huisjesmelkers, Libelle-abonnee's, allemaal zitten ze in de knel door regelgevingen, belastingen of vervelende huurders. Tijd voor een fundraiser of awareness campagne over het leed van deze mensen.

J moet Miriam van 51 misschien gewoon een baantje zoeken omdat ze nog zeker 16 jaar te gaan heeft tot haar pensioenleeftijd, maar deze zin is natuurlijk wel relevant:

Dit moest mijn pensioen zijn, mijn plan B

Er zijn natuurlijk ook ondernemers die hun hele leven hebben gewerkt en een aantal woningen voor de verhuur hebben in plaats dat het geld naar een pensioenfonds is gegaan. In de basis is het voor die mensen hetzelfde als de overheid ineens mijn pensioen extra gaat belasten

[Rukapul]

President schreef op zondag 18 mei 2025 @ 08:04:
[...]

J moet Miriam van 51 misschien gewoon een baantje zoeken omdat ze nog zeker 16 jaar te gaan heeft tot haar pensioenleeftijd, maar deze zin is natuurlijk wel relevant:

[...]

Er zijn natuurlijk ook ondernemers die hun hele leven hebben gewerkt en een aantal woningen voor de verhuur hebben in plaats dat het geld naar een pensioenfonds is gegaan. In de basis is het voor die mensen hetzelfde als de overheid ineens mijn pensioen extra gaat belasten

Dat laatste valt wel mee. Iemand kan zonder veel problemen en financiele impact van woningbelegger naar wat anders over.

Zeker dit soort pensioenbeleggers hebben hun pandjes niet gisteren gekocht. Zoomen we wat uit dan hebben deze mensen juist enorme rendementen gemaakt. Wat er nu gebeurt is niet meer dan een rimpeltje.

En zelfs voor recente particuliere vastgoedbeleggers is er geen vuiltje aan de lucht, want door de huidige markt kunnen ze pijnloos van hun vastgoed af. Dat lost ook meteen hun eigen probleem op van asset rich, cash poor, wat deze groep graag projecteert als externaliteit maar feitelijk een keuze is door een zeer eenzijdig beleggingsstrategie.

[spijkerhoofd]

President schreef op zondag 18 mei 2025 @ 08:04:
[...]

J moet Miriam van 51 misschien gewoon een baantje zoeken omdat ze nog zeker 16 jaar te gaan heeft tot haar pensioenleeftijd, maar deze zin is natuurlijk wel relevant:

[...]

Er zijn natuurlijk ook ondernemers die hun hele leven hebben gewerkt en een aantal woningen voor de verhuur hebben in plaats dat het geld naar een pensioenfonds is gegaan. In de basis is het voor die mensen hetzelfde als de overheid ineens mijn pensioen extra gaat belasten

Er hoeft voor deze mevrouw geen issue te zijn, ze kan alsnog de woningen, die veelal niet gisteren gekocht zijn, in de verkoop gooien en het geld wat eruit komt beleggen en verder werken. 16 jaar voor het pensioen kan er een mooie uitkering uitkomen.

Ik heb geen medelijden met deze mensen, vastgoed zitten risico's vast. Niet enkel overheid kan roet in het eten gooien maar over 5 jaar kan bijv. ook ineens een exodus uit Amsterdam plaatsvinden waardoor je de woningen niet aan de straatstenen niet kwijt krijgen of er komt een grote crisis.

[rube]

Et staan nogal wat onzin zaken in dat verhaal, ik betwijfel zelfs of de libelle niet het hele stuk zelf door AI of een stagiaire heeft laten schrijven.

Rukapul schreef op zondag 18 mei 2025 @ 08:19:
[...]
En zelfs voor recente particuliere vastgoedbeleggers is er geen vuiltje aan de lucht, want door de huidige markt kunnen ze pijnloos van hun vastgoed af.

Niet als het verhuurd is voor onbepaalde tijd voor een lage huur (t.o.v. de leegstaande martkwaarde.)

[Sport_Life]

En blijkbaar is ook alles aflossingsvrij met 2000 euro hypotheek lasten voor 4 appartementen.
Ben benieuwd hoelang de rente vast staat.

[ Voor 8% gewijzigd door Sport_Life op 18-05-2025 09:20 ]

[Eärendil]

Beroep: vastgoedbelegger
Aantal werkuren per week: Fulltime (met wisselende werktijden)

[Laapo]

rube schreef op zondag 18 mei 2025 @ 09:18:
Et staan nogal wat onzin zaken in dat verhaal, ik betwijfel zelfs of de libelle niet het hele stuk zelf door AI of een stagiaire heeft laten schrijven.


[...]

Niet als het verhuurd is voor onbepaalde tijd voor een lage huur (t.o.v. de leegstaande martkwaarde.)

Zag inderdaad ook al staan dat ze bij verkoop te maken krijgt met 'vermogenswinstbelasting'.

[Laapo]

Eärendil schreef op zondag 18 mei 2025 @ 09:21:
[...]

Ah, dat verklaart het. Het valt vanwege alle arbeid die ze er voor verricht in box 1. /s

[Rubbergrover1]

Tsja, volgens mij is regel 1 bij beleggen dat je niet alles in één mandje stopt. Niet alleen zit nagenoeg het volledige vermogen in onroerend goed (op een buffer na), dat zit blijkbaar ook nog eens allemaal in appartementen in Amsterdam. Niet echt wat je een gespreide portefeuille zou noemen.

Verder is een van de grote 'problemen' dat haar beleggingen zo veel zijn gestegen en dat ze daarom meer belastingen moet betalen. Tsja, beetje een luxeprobleem. En een risico dat bekend had kunnen zijn voordat je volledig in niet liquide investeringen gaat zitten.

Maar ze geeft zelf al aan dat ze zich niet goed heeft laten informeren over de (fiscale) regels. Ondanks dat is het uiteraard allemaal de schuld van de overheid...

[emeralda]

Banken kijken ook naar de toekomst van de Nederlandse economie. De bevolking blijft groeien. Leegstaande flat gebouwen in China zul je hier niet zo snel zien.

[wimjongil]

rube schreef op zondag 18 mei 2025 @ 09:18:
Et staan nogal wat onzin zaken in dat verhaal, ik betwijfel zelfs of de libelle niet het hele stuk zelf door AI of een stagiaire heeft laten schrijven.

Inderdaad, dit riekt naar een verzonnen verhaal.

[Immutable]

Bestseller schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 17:46:
[...]


Dan ga je er vanuit dat het leven niet duurder wordt, de rente na 10 jaar niet verdubbeld is, je niet parttime bent gaan werken voor kinderen te onderhouden of te mantelzorgen, etc.

Meh, mijn hypotheek last daalde met mijn "bijna max" hypotheek van 26% naar onder de 13% van mijn bruto loon. Door inflatie en stappen maken in je carrière. Rente boeit niet, je hebt toch mag ik hopen dan gewoon een annuitair / lineaire hypotheek met rente vast op 20 a 30 jaar. Liefst 30 natuurlijk.

1. Als je jong bent is tot de Max lenen niet erg omdat je nog stappen gaat maken.
2. Als je ouder bent heb je al zo'n dikke overwaarde dat tot de max lenen niet erg is.

Daarnaast is onze "max" behoorlijk conservatief ingezet. En zelfs is het de afgelopen 2 jaren strenger geworden elke keer. Je kon dus minder van je bruto jaar salaris lenen percentueel.

Tot de max lenen is helemaal niet zo erg, alleen bij black-swan event. Dat als je NET tot de max een nieuw huis volledig bent gaan lenen. En op dat moment de hele economie inzakt en je je baan kwijt raakt.
Daarom als je je eerste hypotheek neemt, zorg dan dat je je HEEL GOED verzekerd.
Dus dan dek je die black swan event ook af. Klaar broek omhoog.

Ik had een verzekering dat wanneer ik werkloos zou worden ik tot meerdere jaren toe mijn salaris tot 100% aangevuld zou krijgen van wat ik kreeg toen ik werkloos zou worden. Daarnaast arbeidsongeschiktheidsverzekering en noem het maar op. Gewoon goed indekken.
En als ik dood ga, is 100% van de resterende schuld afgelost.

[ Voor 10% gewijzigd door Immutable op 18-05-2025 19:31 ]

[Janterworst]

Sport_Life schreef op zaterdag 17 mei 2025 @ 22:08:
[...]

Een van genoemde woningen is met 205k overboden zie ik nu. Stuur me pm als je t niet wil geloven .

Maar als iets binnen mum van tijd is verkocht, wat zegt dat volgens jou dan?

Ik geloof het best, maar iets kan ook na bieden direct verkocht zijn en slechts 10k overboden zijn of 10k er onder.

[ Voor 16% gewijzigd door Janterworst op 18-05-2025 22:48 ]

[hoevenpe]

emeralda schreef op zondag 18 mei 2025 @ 11:32:
Banken kijken ook naar de toekomst van de Nederlandse economie. De bevolking blijft groeien. Leegstaande flat gebouwen in China zul je hier niet zo snel zien.

Zelfs als we vanaf nu honderduizend huizen per jaar zouden bouwen is dat te weinig:

quote: https://www.telegraaf.nl/...eten-rinkelen-in-den-haag

Sinds start ’strengste asielbeleid ooit’ kwamen er 130.000 mensen bij in ons land: ’Alle alarmbellen zouden moeten rinkelen in Den Haag’

Als gevolg van immigratie heeft Nederland het afgelopen jaar evenveel inwoners als de stad Maastricht of Leiden erbij gekregen. Sinds april 2024 kwamen er per saldo ruim 130.000 immigranten bij, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Als net zoveel immigranten naar Nederland blijven komen als het afgelopen jaar, groeit de bevolking de komende decennia met miljoenen mensen. Demografen vragen zich af: wat is de wake-upcall voor het kabinet dat beloofde om ’grip op migratie’ te krijgen?

„Voor dit jaar is mijn prognose dat er ongeveer 140.000 mensen bijkomen, bijna evenveel als in 2023 en meer dan in 2024”, stelt wiskundige en demograaf Jan van de Beek. Oftewel: het huidige kabinet behaalt op de belofte – ’grip op migratie’ – vooralsnog ’heel weinig resultaat’. Terwijl het ’essentieel’ is dat Nederland de bevolkingsgroei binnen de perken houdt, stelde de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen vorig jaar. Nederland kan maximaal 19 à 20 miljoen mensen in 2050 aan, klonk het van Richard van Zwol, voorzitter van de commissie en later (in)formateur van het kabinet. Anders komt de ’brede welvaart’ in het geding.

Op naar de 22 miljoen...

[Paprika]

Immutable schreef op zondag 18 mei 2025 @ 19:27:
[...]

Liefst 30 natuurlijk.

Je bekijkt het nu wel alleen vanuit het perspectief van iemand die z’n hypotheek afsloot voor minder dan 2%:

[ Voor 3% gewijzigd door Paprika op 19-05-2025 10:04 ]

[Chaki]

hoevenpe schreef op maandag 19 mei 2025 @ 09:12:
[...]

Zelfs als we vanaf nu honderduizend huizen per jaar zouden bouwen is dat te weinig:

[...]
Op naar de 22 miljoen...

Slightly off-topic, maar toch niet helemaal.
Wie gaat er straks in het verpleeghuis voor een hongerloon mijn kont wassen nadat ik al een uur of langer in mijn luier lig te stinken?
Voordeel van migranten is dat ze enig tegenwicht bieden tegen vergrijzing, omdat ze gemiddeld meer kinderen krijgen.
Als 50% van de randstedelingen niet zou scheiden, scheelt dat ook 50% minder vraag naar woningen (en elders 30%).
Daarmee wil ik de asielproblematiek niet negeren. Edoch, als ik u allen een advies mag geven: gaat heen en vermenigvuldig u, maar blijf trouw bij elkander in voor- en tegenspoed, in ziekte en gezondheid.

P.S. Mea culpa, ik ben gescheiden

[hoevenpe]

Chaki schreef op maandag 19 mei 2025 @ 10:12:
Daarmee wil ik de asielproblematiek niet negeren. Edoch, als ik u allen een advies mag geven: gaat heen en vermenigvuldig u, maar blijf trouw bij elkander in voor- en tegenspoed, in ziekte en gezondheid.

Punt is juist dat asiel maar een klein deel van de instroom is, daar gaat alle aandacht naar uit maar reguliere arbeidsmigratie is een veel groter issue.

En wat betreft die billen: het is een piramidespel, nu miljoenen mensen binnenhalen schuift het probleem hooguit 10-20 jaar voor ons uit.

[Novari131]

Chaki schreef op maandag 19 mei 2025 @ 10:12:
[...]

Slightly off-topic, maar toch niet helemaal.
Wie gaat er straks in het verpleeghuis voor een hongerloon mijn kont wassen nadat ik al een uur of langer in mijn luier lig te stinken?
Voordeel van migranten is dat ze enig tegenwicht bieden tegen vergrijzing, omdat ze gemiddeld meer kinderen krijgen.
Als 50% van de randstedelingen niet zou scheiden, scheelt dat ook 50% minder vraag naar woningen (en elders 30%).
Daarmee wil ik de asielproblematiek niet negeren. Edoch, als ik u allen een advies mag geven: gaat heen en vermenigvuldig u, maar blijf trouw bij elkander in voor- en tegenspoed, in ziekte en gezondheid.

P.S. Mea culpa, ik ben gescheiden

Binnen nu en 10 jaar heb je de eerste thuiszorgrobots

[Chaki]

hoevenpe schreef op maandag 19 mei 2025 @ 10:25:
[...]

Punt is juist dat asiel maar een klein deel van de instroom is, daar gaat alle aandacht naar uit maar reguliere arbeidsmigratie is een veel groter issue.

En wat betreft die billen: het is een piramidespel, nu miljoenen mensen binnenhalen schuift het probleem hooguit 10-20 jaar voor ons uit.

De gemiddelde asielzoeker is geen 65. Scheelt ook dat gezien de gezondheidszorg en levensomstandigheden in het land van oorsprong de levensverwachting geen 85 is.
Arbeidsmigranten: 10 Oost-Europeanen / Portugezen die in de haven/de bouw werken in 1 huis zijn ook het probleem niet.
Maar nu hou ik erover op: het is off-off topic. Het enige wat ik wil zeggen: ik zie een verdubbeling van de vraag naar eengezinswoningen door alleenstaande ouders met 1,5 kind als een groot probleem

[Chaki]

Novari131 schreef op maandag 19 mei 2025 @ 10:34:
[...]


Binnen nu en 10 jaar heb je de eerste thuiszorgrobots

Ontwikkeld door expats / buitenlandse studenten van de TU Delft 🤣🤣🤣

[hoevenpe]

Chaki schreef op maandag 19 mei 2025 @ 10:38:
Het enige wat ik wil zeggen: ik zie een verdubbeling van de vraag naar eengezinswoningen door alleenstaande ouders met 1,5 kind als een groot probleem

Het gaat offtopic, maar uit ervaring kan ik zeggen dat je ook met kinderen beter in redelijke harmonie uit elkaar kunt gaan dan 'voor de kinderen' bij elkaar blijven.

Sowieso zie ik in de generatie van mijn oudste (begin 20) dat samenwonen en kinderen geen prioriteit lijken te hebben. Zeker (studerende) meiden geen vent meer nodig hebben om een leuke toekomst op te bouwen, single/lat eerder norm dan uitzondering is.

[Paprika]

Chaki schreef op maandag 19 mei 2025 @ 10:12:
[...]
Wie gaat er straks in het verpleeghuis voor een hongerloon mijn kont wassen nadat ik al een uur of langer in mijn luier lig te stinken?

Dan moet er om te beginnen een verpleeghuis zijn, want die hebben we nu al bijna niet meer en we staan echt pas aan het begin van een onbetaalbaar stelsel.



Dus nog los van het feit dat je eerst iemand uit generatie Y, Z of Alpha moet zien te vinden die überhaupt bereid is om voor een hongerloon iemands kont te wassen, mag je daarna ook nog even uitleggen dat diegene dat moet komen doen in jouw riante boomerwoning met een tuin waar een startershuis in past, ongebruikte slaapkamers boven, en een trap waarvan je inmiddels bent vergeten waar die ook alweer naartoe leidt.

Ondertussen werkt die verzorgende zich de pleuris, om na een dubbele dienst thuis te komen in een appartementje veredelde studio die kleiner is dan het schuurtje waar je tuinman je grasmaaier achterlaat. En dat allemaal terwijl een app tot op de minuut bijhoudt of ze al genoeg “zorgmomenten” heeft afgevinkt.

[champion16]

Chaki schreef op maandag 19 mei 2025 @ 10:12:
[...]

Slightly off-topic, maar toch niet helemaal.
Wie gaat er straks in het verpleeghuis voor een hongerloon mijn kont wassen nadat ik al een uur of langer in mijn luier lig te stinken?

Geen probleem toch? Genoeg mensen die je billen willen wassen voor 1k
Dit is satirisch bedoelt, maar als er niet heel veel extra mensen de zorg in gaan/automatiseringen sneller gaan. Dan kan je wel dit soort taferelen krijgen. Zeker als mensen wellicht langer (noodgedwongen) in hun afbetaalde huizen blijven wonen.

[hoevenpe]

Paprika schreef op maandag 19 mei 2025 @ 11:01:
Dan moet er om te beginnen een verpleeghuis zijn, want die hebben we nu al bijna niet meer en we staan echt pas aan het begin van een onbetaalbaar stelsel.

Nog los van de oorverdovende stilte waar die extra tientallen miljarden per jaar voor defensie vandaan moeten komen. Politici van links tot rechts willen naar minimaal 3,5% van het BBP, als de kiezer ontdekt wie dat gaat betalen breekt de electorale pleuris uit...

[Chaki]

hoevenpe schreef op maandag 19 mei 2025 @ 10:44:
[...]

Het gaat offtopic, maar uit ervaring kan ik zeggen dat je ook met kinderen beter in redelijke harmonie uit elkaar kunt gaan dan 'voor de kinderen' bij elkaar blijven.

Sowieso zie ik in de generatie van mijn oudste (begin 20) dat samenwonen en kinderen geen prioriteit lijken te hebben. Zeker (studerende) meiden geen vent meer nodig hebben om een leuke toekomst op te bouwen, single/lat eerder norm dan uitzondering is.

Vertel mij wat: ik ben kind van ouders die bij elkaar bleven "voor de kinderen". Dat was het ergste wat er maar kan zijn voor ons kinderen. Maar dat is psychologie.

Wat woningmarkt betreft bevestig je wat ik zeg: gescheiden/lat/single = 2 woningen ipv 1

[spijkerhoofd]

hoevenpe schreef op maandag 19 mei 2025 @ 10:44:
[...]
Sowieso zie ik in de generatie van mijn oudste (begin 20) dat samenwonen en kinderen geen prioriteit lijken te hebben. Zeker (studerende) meiden geen vent meer nodig hebben om een leuke toekomst op te bouwen, single/lat eerder norm dan uitzondering is.

To be fair, wie denkt er wel aan samenwonen en kinderen als je begin 20 bent? De meeste jongeren zijn op die leeftijd vrijgezel en hebben losse contacten. Belangrijker is hoe eind 20ers en begin 30ers er tegen aan kijken. Ik ben 35 en ik zie toch veel leeftijdsgenoten die jonge kinderen krijgen maar ook veel stellen die dat niet willen(oa ondergetekende).

Wat ik opvallend vind is dat de stellen die geen kinderen willen dat niet willen omdat zij aangeven geen energie ervoor hebben gezien zij beide 40 uur werken en zij geen idee hebben waar zij de tijd vandaan moeten halen. De generatie van mijn ouders geven aan dat het voor hun makkelijker was om een gezin te stichten gezien zij konden kopen of huren op 1 inkomen waardoor de moeders minder hoefde te werken. Ik denk dat maatschappelijk hier veel te halen valt...

[Paprika]

spijkerhoofd schreef op maandag 19 mei 2025 @ 11:59:
[...]

Wat ik opvallend vind is dat de stellen die geen kinderen willen dat niet willen omdat zij aangeven geen energie ervoor hebben gezien zij beide 40 uur werken en zij geen idee hebben waar zij de tijd vandaan moeten halen. De generatie van mijn ouders geven aan dat het voor hun makkelijker was om een gezin te stichten gezien zij konden kopen of huren op 1 inkomen waardoor de moeders minder hoefde te werken. Ik denk dat maatschappelijk hier veel te halen valt...

Dat ligt ook maar aan de omgeving denk ik. Bij de mensen die ik spreek (in de stad) is het antwoord heel simpel:
Ik heb niets met kinderen en heb er echt nul behoefte aan.

[Rubbergrover1]

hoevenpe schreef op maandag 19 mei 2025 @ 10:44:
[...]
Sowieso zie ik in de generatie van mijn oudste (begin 20) dat samenwonen en kinderen geen prioriteit lijken te hebben. Zeker (studerende) meiden geen vent meer nodig hebben om een leuke toekomst op te bouwen, single/lat eerder norm dan uitzondering is.

Ik heb het idee dat houding er bij een hoop mensen al sinds de jaren '60 is. Tenzij je tamelijk conservatief bent opgegroeid.

[Chaki]

spijkerhoofd schreef op maandag 19 mei 2025 @ 11:59:
[...]

To be fair, wie denkt er wel aan samenwonen en kinderen als je begin 20 bent? De meeste jongeren zijn op die leeftijd vrijgezel en hebben losse contacten. Belangrijker is hoe eind 20ers en begin 30ers er tegen aan kijken. Ik ben 35 en ik zie toch veel leeftijdsgenoten die jonge kinderen krijgen maar ook veel stellen die dat niet willen(oa ondergetekende).

Wat ik opvallend vind is dat de stellen die geen kinderen willen dat niet willen omdat zij aangeven geen energie ervoor hebben gezien zij beide 40 uur werken en zij geen idee hebben waar zij de tijd vandaan moeten halen. De generatie van mijn ouders geven aan dat het voor hun makkelijker was om een gezin te stichten gezien zij konden kopen of huren op 1 inkomen waardoor de moeders minder hoefde te werken. Ik denk dat maatschappelijk hier veel te halen valt...

Dat alleenstaande 20-ers massaal een koopwoning bemachtigen zie ik ook nog niet gebeuren.
Maatschappelijk gezien qua gezinsvorming: 100% mee eens! Je moet haast beiden fulltime werken om hypotheek te betalen, peperdure kinderopvang, etc Grootouders niet vanzelfsprekend inzetbaar voor opvang.
Financiële stress komt je relatie ook niet ten goede

[fisherman]

Requiem19 schreef op zaterdag 17 mei 2025 @ 19:16:
[...]


Tot de financiële crisis kon je 120% (ong) van de woningwaarde aflossingsvrij lenen EN kreeg je volledige hyp rente aftrek.

Het idee was dat woningen toch meer waard zouden worden, waardoor dit ‘geen probleem’ was.

Totdat de financiële markten instortten, huizen waarde verloren en mensen 0 euro hadden afgelost EN nog 20k extra hadden geleend voor koper kosten, verbouwingen etc.

Nu kun je:

- Max 100% van de waarde lenen
- Max 50% aflossingsvrij
- Krijg je alleen HRA over het deel dat je in 30 jaar aflost.

Het risico is in 2025 al veel lager dan in de jaren voor +-2012….

Dat zou zo zijn als er niet zoveel lucht in de huizenmarkt zou zitten als nu het geval is. Bij lagere woningprijzen die realistischer zijn voor wat ze vertegenwoordigen klopt dat zeker.

Er wordt veelal onterecht gedacht dat woningen meer waard worden. Geen idee waarom mensen dat maar blijven denken, want dat is namelijk alles behalve vanzelfsprekend.

Daarnaast kan er zomaar een echte crisis uitbreken. Niet zo'n halve crisis zoals in 2008, maar meer zoals we die in de vorige eeuw kenden. Ik ben wel benieuwd hoeveel lucht er dan uit die markt verdwijnt.
Uiteindelijk maakt het weinig uit, zeker als je voor de rest van de looptijd een hele lage rente hebt en alles aflost (of gewoon alles kunt aflossen aan het eind van de looptijd).
Vooral mensen die momenteel en de afgelopen paar jaar gekocht hebben, zullen flink teveel betalen in lasten tov van mensen die na die crisis een woning gaan kopen als de rente en de woningprijzen daardoor fors lager geworden zijn.
Als ik op dit moment een starter zou zijn, zou ik heel huiverig zijn om op dit een woning te kopen. Een doorstromer heeft er al een stuk minder last van als deze geprofiteerd heeft van de stijgende prijzen.

[de Peer]

fisherman schreef op maandag 19 mei 2025 @ 13:54:
[...]


Dat zou zo zijn als er niet zoveel lucht in de huizenmarkt zou zitten als nu het geval is. Bij lagere woningprijzen die realistischer zijn voor wat ze vertegenwoordigen klopt dat zeker.

Er wordt veelal onterecht gedacht dat woningen meer waard worden.

de vraag is enorm en die zal enorm blijven. Dus is er dan sprake van lucht in de markt?

[Rubbergrover1]

fisherman schreef op maandag 19 mei 2025 @ 13:54:
Vooral mensen die momenteel en de afgelopen paar jaar gekocht hebben, zullen flink teveel betalen in lasten tov van mensen die na die crisis een woning gaan kopen als de rente en de woningprijzen daardoor fors lager geworden zijn.

In geval van een grote crisis is er vaak juist geen sprake van een fors lagere rente.

[Z___Z]

spijkerhoofd schreef op maandag 19 mei 2025 @ 11:59:
[...]

To be fair, wie denkt er wel aan samenwonen en kinderen als je begin 20 bent? De meeste jongeren zijn op die leeftijd vrijgezel en hebben losse contacten. Belangrijker is hoe eind 20ers en begin 30ers er tegen aan kijken. Ik ben 35 en ik zie toch veel leeftijdsgenoten die jonge kinderen krijgen maar ook veel stellen die dat niet willen(oa ondergetekende).

Wat ik opvallend vind is dat de stellen die geen kinderen willen dat niet willen omdat zij aangeven geen energie ervoor hebben gezien zij beide 40 uur werken en zij geen idee hebben waar zij de tijd vandaan moeten halen. De generatie van mijn ouders geven aan dat het voor hun makkelijker was om een gezin te stichten gezien zij konden kopen of huren op 1 inkomen waardoor de moeders minder hoefde te werken. Ik denk dat maatschappelijk hier veel te halen valt...

De maatschappij is gewoon veel egocentrischer geworden dan 40 jaar geleden. Dat komt deels door de emancipatie, want als vrouw heb je inderdaad geen man meer nodig om een economisch onafhankelijk bestaan op te bouwen. Dat zorgt ook voor dat er minder cohesie nodig is, die dus ook steeds meer afbrokkelt. Als je wil weten hoe Nederland er over 30 jaar voor staat, moet je naar Japan kijken. Daar is het afbrokkelen van de trantionelen gezinnen 30 jaar geleden al begonnen.

Uiteindelijk heeft deze ontwikkeling er alleen maar voor gezorgd dat de top 0,1% meer geld heeft kunnen binnenharken, terwijl de rest van de maatschappij nu alleen nog maar rond kan komen met 2 salarissen. Kinderen krijgen zorgt voor minder welvaart, plus dat mensen nu meer aan zichzelf denken dan aan hun omgeving.

De huizenproblemen lossen zich vanzelf op. Kijk maar in Japan, daar is een overschot aan woningen, omdat er geen kinderen meer zijn. Wij zijn ook rap die kant op aan het gaan. Zonder migratie waren we daar al. Hoe groter het aandeel migranten, hoe kleiner het draagvlak wordt om voor een karig salaris ouderen te gaan verzorgen. Zeker als die de cultuur meenemen dat je voor je eigen ouderen moet zorgen, zullen die geen trek hebben in het verzorgen van andermans ouderen.

[alexbl69]

Z___Z schreef op maandag 19 mei 2025 @ 17:06:
[...]
De huizenproblemen lossen zich vanzelf op. Kijk maar in Japan, daar is een overschot aan woningen, omdat er geen kinderen meer zijn. Wij zijn ook rap die kant op aan het gaan. Zonder migratie waren we daar al. Hoe groter het aandeel migranten, hoe kleiner het draagvlak wordt om voor een karig salaris ouderen te gaan verzorgen. Zeker als die de cultuur meenemen dat je voor je eigen ouderen moet zorgen, zullen die geen trek hebben in het verzorgen van andermans ouderen.

We gaan Japan niet achterna. Ons geboortecijfer is weliswaar hetzelfde, maar bij ons wordt dat meer dan gecompenseerd door immigratie.

[fisherman]

de Peer schreef op maandag 19 mei 2025 @ 14:15:
[...]


de vraag is enorm en die zal enorm blijven. Dus is er dan sprake van lucht in de markt?

Wat heeft vraag ermee te maken? Lucht heeft te maken met de enorme loonstijging en lage rente.
Dat staat totaal los van hoe groot de vraag is.

[fisherman]

Rubbergrover1 schreef op maandag 19 mei 2025 @ 16:34:
[...]

In geval van een grote crisis is er vaak juist geen sprake van een fors lagere rente.

Jawel hoor. Dat is namelijk juist de manier om de crisis op te vangen. Dan verlagen ze steeds de rente een beetje.

[GeeMoney]

fisherman schreef op maandag 19 mei 2025 @ 20:37:
[...]


Jawel hoor. Dat is namelijk juist de manier om de crisis op te vangen. Dan verlagen ze steeds de rente een beetje.

Dan zaten we 6-8 jaar geleden in een behoorlijke crisis dus .

Trouwens door middel van een Calcasa rapport van €25,- (eindelijk beschikbaar voor mijn nieuwbouw uit eind 2019) mijn laatste risico rente opslag eraf gebeukt. Ik zat op 60,2% en nu op 42% LTV koekoek.
Van 2,14% naar 2,04% rente tot 2038, heerlijk.
Woning is in slechts 5,5 jaar tijd meer dan verdubbeld in waarde.

[ Voor 35% gewijzigd door GeeMoney op 19-05-2025 21:14 ]

[Janterworst]

Z___Z schreef op maandag 19 mei 2025 @ 17:06:
[...]

De maatschappij is gewoon veel egocentrischer geworden dan 40 jaar geleden. Dat komt deels door de emancipatie, want als vrouw heb je inderdaad geen man meer nodig om een economisch onafhankelijk bestaan op te bouwen. Dat zorgt ook voor dat er minder cohesie nodig is, die dus ook steeds meer afbrokkelt. Als je wil weten hoe Nederland er over 30 jaar voor staat, moet je naar Japan kijken. Daar is het afbrokkelen van de trantionelen gezinnen 30 jaar geleden al begonnen.

Uiteindelijk heeft deze ontwikkeling er alleen maar voor gezorgd dat de top 0,1% meer geld heeft kunnen binnenharken, terwijl de rest van de maatschappij nu alleen nog maar rond kan komen met 2 salarissen. Kinderen krijgen zorgt voor minder welvaart, plus dat mensen nu meer aan zichzelf denken dan aan hun omgeving.

De huizenproblemen lossen zich vanzelf op. Kijk maar in Japan, daar is een overschot aan woningen, omdat er geen kinderen meer zijn. Wij zijn ook rap die kant op aan het gaan. Zonder migratie waren we daar al. Hoe groter het aandeel migranten, hoe kleiner het draagvlak wordt om voor een karig salaris ouderen te gaan verzorgen. Zeker als die de cultuur meenemen dat je voor je eigen ouderen moet zorgen, zullen die geen trek hebben in het verzorgen van andermans ouderen.

Dit idee heb ik ook, egocentrischer. Ik merk het alleen al in de winkels. Daarbij heb ik ook het idee dat relaties tegenwoordig veelal gebaseerd is op verstand. Vraag me altijd af of dat wel gaat werken.

[Chaki]

Janterworst schreef op maandag 19 mei 2025 @ 21:40:
[...]


Dit idee heb ik ook, egocentrischer. Ik merk het alleen al in de winkels. Daarbij heb ik ook het idee dat relaties tegenwoordig veelal gebaseerd is op verstand. Vraag me altijd af of dat wel gaat werken.

En de klantvriendelijkheid van winkelpersoneel is van invloed op de ontwikkeling van de woningmarkt, want ... 🤔

[Janterworst]

Chaki schreef op maandag 19 mei 2025 @ 21:49:
[...]

En de klantvriendelijkheid van winkelpersoneel is van invloed op de ontwikkeling van de woningmarkt, want ... 🤔

Waar zeg ik dat ik het over klantvriendelijkheid heb van personeel?

Daarbij ging het om het egocentrischer worden van de maatschappij. Merk jij dat niet dan? Iedereen heeft zo zijn of haar eigen voorbeelden.

[ Voor 19% gewijzigd door Janterworst op 19-05-2025 22:07 ]

[Laapo]

GeeMoney schreef op maandag 19 mei 2025 @ 21:10:
[...]


Dan zaten we 6-8 jaar geleden in een behoorlijke crisis dus .

Trouwens door middel van een Calcasa rapport van €25,- (eindelijk beschikbaar voor mijn nieuwbouw uit eind 2019) mijn laatste risico rente opslag eraf gebeukt. Ik zat op 60,2% en nu op 42% LTV koekoek.
Van 2,14% naar 2,04% rente tot 2038, heerlijk.
Woning is in slechts 5,5 jaar tijd meer dan verdubbeld in waarde.

Dat biedt mogelijkheden. Zelf een ongeveer vergelijkbare situatie, nieuwbouw, met de rente nog lang vast onder de 2%, ltv onder de 50%, woon beter dan dat ik 10 jaar terug had durven dromen, wij hoeven niet meer weg hier.

offtopic:
Wij overwegen nu alles aflosvrij te maken. We gaan sowieso parttime werken, samen bij elkaar 54 uur. Omdat het kan

[Sport_Life]

GeeMoney schreef op maandag 19 mei 2025 @ 21:10:
[...]


Dan zaten we 6-8 jaar geleden in een behoorlijke crisis dus .

Trouwens door middel van een Calcasa rapport van €25,- (eindelijk beschikbaar voor mijn nieuwbouw uit eind 2019) mijn laatste risico rente opslag eraf gebeukt. Ik zat op 60,2% en nu op 42% LTV koekoek.
Van 2,14% naar 2,04% rente tot 2038, heerlijk.
Woning is in slechts 5,5 jaar tijd meer dan verdubbeld in waarde.

Ik dacht dat Calcasa maar tot 1m ging ongeveer?

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[ Voor 19% gewijzigd door Sport_Life op 19-05-2025 23:56 ]

[GeeMoney]

Sport_Life schreef op maandag 19 mei 2025 @ 23:46:
[...]

Ik dacht dat Calcasa maar tot 1m ging ongeveer?

Dan kan ik bevestigen dat dat niet het geval is .
Voorheen kreeg ik steeds de melding dat er niet voldoende referentie woningen ofzo waren.
Van de week deed hij het plots wel en dus gelijk gebruik van gemaakt.

[Sport_Life]

GeeMoney schreef op maandag 19 mei 2025 @ 23:56:
[...]


Dan kan ik bevestigen dat dat niet het geval is .
Voorheen kreeg ik steeds de melding dat er niet voldoende referentie woningen ofzo waren.
Van de week deed hij het plots wel en dus gelijk gebruik van gemaakt.

Zit het ongeveer in lijn met de andere checks zoals funda enzo ?

[GeeMoney]

Sport_Life schreef op maandag 19 mei 2025 @ 23:57:
[...]

Zit het ongeveer in lijn met de andere checks zoals funda enzo ?

Ja, daar zit niet veel tussen.
Betrouwbaarheid was een 5,7 op een schaal van 1 tot 7 in het Calcasa rapport trouwens. Geen idee of ze daar nog naar kijken maar ik kreeg dezelfde werkdag nog bericht van de hypotheekverstrekker dat het akkoord was.

[Rubbergrover1]

fisherman schreef op maandag 19 mei 2025 @ 20:37:
[...]


Jawel hoor. Dat is namelijk juist de manier om de crisis op te vangen. Dan verlagen ze steeds de rente een beetje.

In het geval van een echte crisis is daar de ruimte niet voor. En zal de rating van overheden ook danig dalen (zie ook de onlangs verlaagde kredietwaardigheid van de VS).

[fisherman]

GeeMoney schreef op maandag 19 mei 2025 @ 21:10:
[...]


Dan zaten we 6-8 jaar geleden in een behoorlijke crisis dus .

Trouwens door middel van een Calcasa rapport van €25,- (eindelijk beschikbaar voor mijn nieuwbouw uit eind 2019) mijn laatste risico rente opslag eraf gebeukt. Ik zat op 60,2% en nu op 42% LTV koekoek.
Van 2,14% naar 2,04% rente tot 2038, heerlijk.
Woning is in slechts 5,5 jaar tijd meer dan verdubbeld in waarde.

Valt wel mee met die crisis van 6-8 jaar geleden. Dat is niets vergeleken met de dips uit de vorige eeuw. Daarnaast is die mini crisis van een paar jaar geleden nooit echt opgelost. De echte crisis moet nog komen.
Ik zit nu ongeveer op 25%LTV, dus wat mij betreft maakt die halvering van de prijzen niet veel uit.

[fisherman]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 07:41:
[...]

In het geval van een echte crisis is daar de ruimte niet voor. En zal de rating van overheden ook danig dalen (zie ook de onlangs verlaagde kredietwaardigheid van de VS).

Daarom verhogen ze meestal de rentes, voordat er een crisis uitbreekt. Dat is natuurlijk moeilijk te voorspellen en een risicobepaling. Daar is een index voor die ze daarvoor gebruiken. Die staat nu volgens mij vrij laag, dus ze zullen niet direct nu verhogen. Maar een globale crisis is onvermijdelijk met het huidige financiele systeem.

[GeeMoney]

fisherman schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 12:16:
[...]


Valt wel mee met die crisis van 6-8 jaar geleden. Dat is niets vergeleken met de dips uit de vorige eeuw. Daarnaast is die mini crisis van een paar jaar geleden nooit echt opgelost. De echte crisis moet nog komen.
Ik zit nu ongeveer op 25%LTV, dus wat mij betreft maakt die halvering van de prijzen niet veel uit.

Het was ook sarcastisch. We hebben natuurlijk helemaal geen crisis gehad in die periode maar wel bizar lage rentes tot zelfs onder de 1%. Naar aanleiding van jouw eerdere bericht zaten we dus in een giga crisis....

[ Voor 7% gewijzigd door GeeMoney op 20-05-2025 13:15 ]

[Laapo]

Midden in een crisis maakt de rente niet zo veel uit. Geldgevers worden dan voorzichtiger en geldnemers zien het ook niet zitten om een investering te doen. Los van wat de rente doet.

Als het de verkeerde kant uit gaat, wat woningen betreft, verwacht ik toch wel iets van een sneeuwbaleffect. Dalende prijzen, vraaguitval, nog verder dalende prijzen en gebrekkige kredietverstrekking. Boom-bust effect.

Blijft mij wel verbazen dat de markt de post covid periode van hogere rentes, energiecrisis etc heeft doorstaan.

[Blik1984]

Er gaat geen echte huizenmarktcrisis komen in deze huidige context, daarvoor is er teveel vraag aan de onderkant om in te stromen. Hooguit dat er in het hogere segment wat klappen gaan vallen, maar dat is vaak het segment waar ook wel ruimte naar onderen zit wegens overwaarde en de klap dus niet heel hard aankomt.

[fisherman]

GeeMoney schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 12:48:
[...]


Het was ook sarcastisch. We hebben natuurlijk helemaal geen crisis gehad in die periode maar wel bizar lage rentes tot zelfs onder de 1%. Naar aanleiding van jouw eerdere bericht zaten we dus in een giga crisis....

Die renteverlaging is een middel, maar kan ook in paniek als paardenmiddel gebruikt worden. Dat laatste is het geval geweest.
Of er nog daadwerkelijk iets te doen valt aan een komende crisis is moeilijk te zeggen. Tot nu toe is het altijd goedgekomen, maar veel financiele analisten hadden verwacht dat die kleine dip in 2008 tot een echte crisis zou leiden waar we wellicht niet meer van zouden herstellen. Qua huizenmarkt dan welteverstaan. Qua economie is dat weer een ander verhaal.

[fisherman]

Laapo schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 14:05:
Midden in een crisis maakt de rente niet zo veel uit. Geldgevers worden dan voorzichtiger en geldnemers zien het ook niet zitten om een investering te doen. Los van wat de rente doet.

Als het de verkeerde kant uit gaat, wat woningen betreft, verwacht ik toch wel iets van een sneeuwbaleffect. Dalende prijzen, vraaguitval, nog verder dalende prijzen en gebrekkige kredietverstrekking. Boom-bust effect.

Blijft mij wel verbazen dat de markt de post covid periode van hogere rentes, energiecrisis etc heeft doorstaan.

Tja, aangezien de prijzen van de woningen in Nederland vooral afhangen van leencapaciteit is dat niet verwonderlijk.
Stel dat het zo zou worden zoals in het buitenland wat ze van plan waren, maar nooit echt rond gekregen hebben, dan zou je serieus eigen geld nodig hebben voor de financiering. Dit is iets wat de prijzen drukt natuurlijk. 100 procent of meer kunnen lenen drijft de prijzen onnodig op.
Op het moment dat de leencapaciteit door bepaalde factoren daalt, dalen hier direct de prijzen van de woningen. Vooral loonstijgingen hebben die kleine rentestijging van de afgelopen jaren gecompenseert.
Als we echte rentestijgingen zouden krijgen en richting de 10-12 procent gaan, dan valt dat niet te compenseren.

[Immutable]

fisherman schreef op maandag 19 mei 2025 @ 20:36:
[...]


Wat heeft vraag ermee te maken? Lucht heeft te maken met de enorme loonstijging en lage rente.
Dat staat totaal los van hoe groot de vraag is.

Je moet kijken naar actie reactie. Er is krapte op de markt. Mensen gaan niet spontaan magisch allemaal bij elkaar wonen als er iets klapt. Misschien dat arbeidsmigranten terug gaan.

Maar de lucht kan er ook uit door geldontwaarding. Die hogere salarissen die jij aangeeft als lucht zullen proberen te ontsnappen via inflatie. Omdat salarissen niet gauw omlaag gaan. Gaan bedrijven de prijzen verhogen om de gestegen salarissen to compenseren..
Dit heet een loon-prijs spiraal.

Ten eerste er zit geen lucht in de markt. In 2008 ook niet. Ook toen was er de hele tijd een tekort. Echter... Door de crisis had je misschien geen baan. Mensen waren onzeker om een huis te kopen... Misschien daalt het wel verder etc. Of kregen ze geen hypotheek rond. Banken waren streng toen. En de mensen in de markt was bezaaid met hele slechte hypotheken waardoor ze niet konden verhuizen. Aflossingsvrije en beleggingshypotheken..... Of mensen waren hun baan kwijt en konden dan geen hypotheek krijgen. Men bleef maar even zitten waar ze zaten.

De vraag naar woningen is nog veel sterker nu. Daarnaast gaat naast dat onze salarissen gigantisch stijgen tegenover andere EU landen ook nog zo dat onze economie redelijk goed draait. Tekort is aan personeel. Etc. Grootste probleem in de Nederlandse economie zijn energiekosten voor grote energieverbruikers die bijvoorbeeld veel gas & olie gebruiken.
Bedrijf waar ik werk krijgt op dit moment veeeeeeel te veel orders binnen. En we hadden vorig jaar een record winst en winstuitkering. Mijn broertje werkt bij een bedrijf is erg afhankelijk is van energiekosten en heeft nu last van Chinese concurrenten. Daar gaat het heel slecht.

Overal doet de Nederlandse economie het extreem goed.
Zet hiernaast een tekort aan personeel, tekort aan huizen.
Dit is een giftige stabiel recept voor enorme stijgingen op de huizen markt. Ook hebben we last van een van de grootste inflaties in de EU.

Huizenprijzen stijgen nu nog steeds 10% per jaar. En er wordt iets van 7% gemiddeld structureel overboden op de vraagprijs.

Mijn vraag is. Vertel eens hoe dat dan kan klappen? 2008 was heel duidelijk. Dat was een bankencrisis, die komt er nu niet. Dus wat dan wel? En hoe zou de scenario dan spelen wat zijn de triggers waarom een prijs omlaag zou gaan.

[ Voor 5% gewijzigd door Immutable op 21-05-2025 05:53 ]

[Immutable]

fisherman schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 12:16:
[...]


Valt wel mee met die crisis van 6-8 jaar geleden. Dat is niets vergeleken met de dips uit de vorige eeuw. Daarnaast is die mini crisis van een paar jaar geleden nooit echt opgelost. De echte crisis moet nog komen.
Ik zit nu ongeveer op 25%LTV, dus wat mij betreft maakt die halvering van de prijzen niet veel uit.

Fout. De oorzaken van die crisis uit 2008 zijn redelijk structureel opgelost. Dat kan niet zo sterk meer voorkomen.
Ook de Nederlandse hypotheek markt heeft enorm de-risking gedaan.

1. Je moet verplicht aflossen dus onder water staan kan makkelijker zonder veel risico.
2. Je kan max 50% aflossingsvrij en de meeste doen het al helemaal niet meer.
3. Beleggingshypotheek kun je niet meer krijgen die meestal een negatief rendement had. En dus minder aflossing had.
4. De banken zijn iets strenger geworden.
5. Nibud is strenger geworden via de woonquote. En nog steeds elk jaar strenger aan het worden.(Lees je kan minder lenen met je bruto salaris procentueel.)
6. Studenten leningen wordt strenger op toegekeken. Voorheen was het meer... Er word niet over gepraat en de hypotheek adviseur wil er niks van weten.
7. Het systeem van commissies op hypotheek is afgeschaft en adviseurs zijn onderworpen aan veel strengere regels.
8. Ik ben veel beter verzekerd dan mijn ouders voor de crisis. Verzekeringen te maken met werkloosheid, arbeidsongeschiktheid en overlijden. Allemaal zeer goed afgedekt om risico te verlagen.

Zo zie je maar weet dat er echt heel veel zaken zijn verandert. Deze de-risking is trouwens 1 van de tientallen redenen dat de prijs omhoog gaat. Mensen worden verplicht om af te lossen en bouwen dus meer vermogen op dat ze in een volgende huis kunnen stoppen. Dan wanneer ze een volledige aflossing vrije hypotheek of beleggingshypotheek hebben. En mensen kunnen een hypotheek meestal nu meenemen. Dit zorgt voor extra geld in de markt en dus een stijgende prijs van een woning.

[ Voor 4% gewijzigd door Immutable op 21-05-2025 06:08 ]

[Immutable]

...

[ Voor 99% gewijzigd door Immutable op 21-05-2025 05:57 ]

[Immutable]

fisherman schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 20:05:
[...]


Tja, aangezien de prijzen van de woningen in Nederland vooral afhangen van leencapaciteit is dat niet verwonderlijk.
Stel dat het zo zou worden zoals in het buitenland wat ze van plan waren, maar nooit echt rond gekregen hebben, dan zou je serieus eigen geld nodig hebben voor de financiering. Dit is iets wat de prijzen drukt natuurlijk. 100 procent of meer kunnen lenen drijft de prijzen onnodig op.
Op het moment dat de leencapaciteit door bepaalde factoren daalt, dalen hier direct de prijzen van de woningen. Vooral loonstijgingen hebben die kleine rentestijging van de afgelopen jaren gecompenseert.
Als we echte rentestijgingen zouden krijgen en richting de 10-12 procent gaan, dan valt dat niet te compenseren.

Nee, de prijzen zijn namelijk veel hoger dan als je vanuit de salarissen een hypotheek zou berekenen. Dus niet de leencapaciteit. Er zit ook veel harde cash in om die prijs stijging te kunnen doen. Gewoon dikke cash geld, dit komt door de krapte. Dan gaan mensen dus cash geld inzetten om te kunnen winnen van andere mensen die bieden. Was de markt niet zo krap zou men dat minder snel doen. (Beter om het geld te investeren in aandelen.)Nu zet men alles op alles. Vandaar ook de absurde prijzen tegenover een modaal salaris. Als het alleen aan leencapaciteit zou liggen zouden de gemiddelde prijzen een stukje lager liggen. Er zit dus veel vermogen in de markt.
Zelfs die hoge rente percentages in een zeer krappe. Markt is te overbruggen door spaargeld en cash in te zetten.
Er is een record aan spaargeld op de particuliere banken.
Bij extreme krapte van zeg eens tientallen bezichtigingen tot nog veel meer. Is de kans dat er iemand tussen zit met goed cash geld groter. En dus ook nog eens de kans groter dat je gaat verliezen. Dat is geen leencapaciteit. Lonen zijn behoorlijk gelijkwaardig in Nederland ten opzichte van andere landen waar er meer verschil zit in de salarissen tussen het werkende volk.

[Paprika]

fisherman schreef op maandag 19 mei 2025 @ 13:54:
[...]
Daarnaast kan er zomaar een echte crisis uitbreken. Niet zo'n halve crisis zoals in 2008, maar meer zoals we die in de vorige eeuw kenden. Ik ben wel benieuwd hoeveel lucht er dan uit die markt verdwijnt.
Uiteindelijk maakt het weinig uit, zeker als je voor de rest van de looptijd een hele lage rente hebt en alles aflost (of gewoon alles kunt aflossen aan het eind van de looptijd).

Je hebt het dan over ±1929-1939? Er valt nogal wat te discussiëren over alle aanleidingen voor die depressie, maar voor veel van de (mogelijke, deels relevante) oorzaken was in die periode ook de eerste keer dat het kon gebeuren sinds het bestaan van de mens.

Wat in ieder geval relevant was:
- massale overproductie door industrialisatie
- WO I en opkomst WO II

De VS dacht bijvoorbeeld dat Europa structureel afhankelijk zou blijven van hun export en leningen, wat leidde tot overproductie. Zo kocht een herstellend Europa ook nog eens veel landbouwproducten van de Amerikaanse boeren, waarvoor Amerikaanse boeren uitzonderlijk veel gingen produceren en zelfs flinke leningen afsloten voor nieuwe machines en grond. Toen die buitenlandse vraag instortte, samen met de eigen bevolking (waar je vooral of extreem rijk of (hand)arbeider was, en die zelf niet al die producten ging of zelfs maar kon kopen) brak de paniek uit.

Je zou ook kunnen stellen dat de roaring 20s een periode was waarin de "normale mens" een iets luxer leven leek te kunnen gaan hebben, maar dat dus niet waar was. Inmiddels is die luxe wel de standaard, waarbij iPhones en Fatbikes, een wat populistisch, maar ook wel een makkelijk en relevant, voorbeeld zijn.

Voor zo'n grote terugval zullen we dus een erg grote stap terug moeten doen in levenskwaliteit en als zelfs corona niet genoeg was om daarvoor te zorgen, dan ben ik benieuwd wat wel een potentiële trigger zou zijn voor een klap op een dergelijk groot niveau. In de tech/IT wereld hebben de bezuinigingen al plaatsgevonden de laatste jaren, en zijn de bedrijven bijna allemaal van uitzonderlijk gezond niveau, en in andere industriën komen we juist mensen tekort en die tekorten gaan door "overbevolking" (en vergrijzing) alleen maar toenemen.

Je moet dus extreem veel geld uit de markt halen om huizen zover naar beneden te halen dat ze én niet meer gewild zijn én dat de maandlast te duur wordt om deze aan te houden. Voor dat laatste punt heb je vooral een gigantische deflatie (niet inflatie) op ongekend niveau nodig. Ja, in theorie kunnen we de rentes op 25% zetten en dan komt die deflatie er wel, maar juist omdat niemand gebaat is bij zo'n grote deflatie staat dat op niemands agenda gezien enkele procenten al voldoende is gebleken om geleidelijk invloed te hebben op de markt.

Vooralsnog kampen we eerder met tekorten dan met overschotten, ongeacht of we het nu hebben over materialen, producten of gewoonweg handen om het werk te doen.

[ Voor 7% gewijzigd door Paprika op 21-05-2025 11:22 ]

[jeroenkb]

Paprika schreef op woensdag 21 mei 2025 @ 11:13:
[...]

Je hebt het dan over ±1929-1939? Er valt nogal wat te discussiëren over alle aanleidingen voor die depressie, maar voor veel van de (mogelijke, deels relevante) oorzaken was in die periode ook de eerste keer dat het kon gebeuren sinds het bestaan van de mens.

Wat in ieder geval relevant was:
- massale overproductie door industrialisatie
- WO I en opkomst WO II

De VS dacht bijvoorbeeld dat Europa structureel afhankelijk zou blijven van hun export en leningen, wat leidde tot overproductie. Zo kocht een herstellend Europa ook nog eens veel landbouwproducten van de Amerikaanse boeren, waarvoor Amerikaanse boeren uitzonderlijk veel gingen produceren en zelfs flinke leningen afsloten voor nieuwe machines en grond. Toen die buitenlandse vraag instortte, samen met de eigen bevolking (waar je vooral of extreem rijk of (hand)arbeider was, en die zelf niet al die producten ging of zelfs maar kon kopen) brak de paniek uit.

Je zou ook kunnen stellen dat de roaring 20s een periode was waarin de "normale mens" een iets luxer leven leek te kunnen gaan hebben, maar dat dus niet waar was. Inmiddels is die luxe wel de standaard, waarbij iPhones en Fatbikes, een wat populistisch, maar ook wel een makkelijk en relevant, voorbeeld zijn.

Voor zo'n grote terugval zullen we dus een erg grote stap terug moeten doen in levenskwaliteit en als zelfs corona niet genoeg was om daarvoor te zorgen, dan ben ik benieuwd wat wel een potentiële trigger zou zijn voor een klap op een dergelijk groot niveau. In de tech/IT wereld hebben de bezuinigingen al plaatsgevonden de laatste jaren, en zijn de bedrijven bijna allemaal van uitzonderlijk gezond niveau, en in andere industriën komen we juist mensen tekort en die tekorten gaan door "overbevolking" (en vergrijzing) alleen maar toenemen.

Je moet dus extreem veel geld uit de markt halen om huizen zover naar beneden te halen dat ze én niet meer gewild zijn én dat de maandlast te duur wordt om deze aan te houden. Voor dat laatste punt heb je vooral een gigantische deflatie (niet inflatie) op ongekend niveau nodig.

Vooralsnog kampen we eerder met tekorten dan met overschotten, ongeacht of we het nu hebben over materialen, producten of gewoonweg handen om het werk te doen.

Je benoemt 1 van de grote factoren van die crisis niet in je verhaal: het invoeren van importheffingen door eerst de VS en later zowat de hele wereld...

[Paprika]

jeroenkb schreef op woensdag 21 mei 2025 @ 11:22:
[...]

Je benoemt 1 van de grote factoren van die crisis niet in je verhaal: het invoeren van importheffingen door eerst de VS en later zowat de hele wereld...

Die heb ik bewust even niet benoemd om dit niet om te toveren in een politiek draadje, want dan kunnen we weer gaan filosoferen hoeveel hiervan schijn is en hoeveel er werkelijkheid gaat worden en blijven op de lange termijn.

Ergens was ik al bang voor zo'n opmerking, maar hij kwam "ietsje" sneller dan ik had verwacht .

[Chaki]

*knip* offtopic


Verder geen idee wat dit nu voor de woningmarkt betekent.

Lat daar nu net dit topic over gaan

[ Voor 80% gewijzigd door twain4me op 21-05-2025 13:21 ]

[Paprika]

Chaki schreef op woensdag 21 mei 2025 @ 11:32:
[...]
- oorlog: Rotterdam wordt als eerste plat gebombardeerd

De opstalverzekering dekt waarschijnlijk geen schade door oorlog, maar ik denk niet dat dat mijn grootste zorg zou zijn op dat moment.

[Chaki]

Paprika schreef op woensdag 21 mei 2025 @ 11:36:
[...]

De opstalverzekering dekt waarschijnlijk geen schade door oorlog, maar ik denk niet dat dat mijn grootste zorg zou zijn op dat moment.

Ik heb het niet over mijn flatje, maar hoeveel woningen verdwijnen er in een stad die de hoogte in is gebouwd?

[twain4me]

Modbreak:

Graag weer een beetje terug naar de kern van het topic

[ Voor 189% gewijzigd door twain4me op 21-05-2025 13:23 ]

[Rubbergrover1]

Wat een en ander relevant maakt voor dit topic, is dat de huizenmarkt sterk afhankelijk is van zekerheid en stabiliteit. Het beleid van Trump is - bewust of onbewust - sterk gericht op het ondermijnen van die zekerheden die decennia (of langer) bestonden, en van relatief stabiele factoren. Als te veel van die zekerheden wegvallen, zal dit op een gegeven moment zo doorslaan, dat potentiële huizenkopers niet meer een woning willen kopen. Of in elk geval terughoudend zijn met doorstromen. Waarmee er toch een flinke uitval van de vraag kan komen.

Dus er kan dan wel een groot tekort aan goedkope starterswoningen zijn, en de vraag daar kan nog best hoog blijven, maar als de doorstroming stokt omdat mensen niet te duur willen wonen, dan krijg je in de hogere segmenten alsnog een klap.

[spijkerhoofd]

Rubbergrover1 schreef op woensdag 21 mei 2025 @ 21:41:
Wat een en ander relevant maakt voor dit topic, is dat de huizenmarkt sterk afhankelijk is van zekerheid en stabiliteit. Het beleid van Trump is - bewust of onbewust - sterk gericht op het ondermijnen van die zekerheden die decennia (of langer) bestonden, en van relatief stabiele factoren. Als te veel van die zekerheden wegvallen, zal dit op een gegeven moment zo doorslaan, dat potentiële huizenkopers niet meer een woning willen kopen. Of in elk geval terughoudend zijn met doorstromen. Waarmee er toch een flinke uitval van de vraag kan komen.

Dus er kan dan wel een groot tekort aan goedkope starterswoningen zijn, en de vraag daar kan nog best hoog blijven, maar als de doorstroming stokt omdat mensen niet te duur willen wonen, dan krijg je in de hogere segmenten alsnog een klap.

Daarom is het ook van belang dat we de afhankelijkheid van de VS stoppen en meer onze eigen boontjes moeten doppen. We hebben in de EU de mogelijkheden maar dan moeten we poetsen ipv lullen! Overigens heb ik niet het idee dat Trump ons pijn doet, eerder doet Trump en Musk zichzelf pijn...

Overigens lijkt het erop dat de situatie van onzekerheid hier niet of minder speelt...
https://www.nu.nl/economi...jzen-blijven-stijgen.html

Ook in april zijn meer woningen verkocht dan een jaar eerder. Met een stijging van 21 procent zet de trend van de afgelopen maanden door. In totaal wisselden 18.915 bestaande woningen vorige maand van eigenaar. De gemiddelde prijs steeg met ruim 10 procent.

Een belangrijke oorzaak van de hogere prijzen is dat Nederland in de tussentijd uit een recessie is gekomen, zegt het Kadaster.

Hadden we een recessie dan? Weinig van gemerkt...

[martijn1p]

Leuke discussie mbt een mogelijke macro crisis en de impact op individueel niveau. En tuurlijk, de afgelopen tien jaar is er veel kapitaal naar de markt gevloeid waar mijn generatie veel profijt van heeft gehad. Geld is goedkoop (geweest) en heeft voor een enorme groei in waarde van assets gezorgd (aandelen, huizen etc etc). Iedereen die er in zijn eigen huishouden van heeft geprofiteerd, prima. En op een individueel huishouden kan het risico zeker beperkt blijven bij een aankomende nieuwe crisis.

Achteraf is 2008- 2014 makkelijk te analyseren, zoals hier vaak heel rationeel gebeurd. Maar als je dit WEL van te voren hebt zien aankomen en op hebt geanticipeerd dan ben je een knappe jongen. Idem dito bij een nieuwe aankomende crisis.

Dat de markt niet kan klappen, is niet realistisch. Mijn inziens is de lijn momenteel heel dun, en als de markt onder stress staat, en de lijn breekt dan heeft dat effect op iedere hoeksteen van de economie. Gisteren (Amerikaanse staatsobligaties) waarbij geld in zeer korte tijd in een snel tempo snel duur wordt. Hier geeft de markt dus echt wel een waarschuwing. Dit is een globaal probleem, want zie je ook bij Japan recent. En dit is meer een gebrek aan vertrouwen in het systeem op mid tot lange termijn, dat is mijn inziens zorgelijk. Daarbij:

-geopolitieke spanningen, onvoorspelbare situatie en globale open markteconomie staat onder druk
-naeffect corona, diepere recessie kan net duwtje zijn dat organisaties omvallen, maar faillissementen nemen toe
-financiële markten staan onder stress, kan langdurige impact krijgen op aandelen, organisaties en dus uiteindelijk huishoudens

En daarbij werk ik ook in de IT. Ik zie alleen maar hosanna berichten voorbij komen. Bij veel beursgenoteerde tech- / IT- infrastructuur organisaties zijn het laatste jaar veel reorganisaties en consolidaties geweest wat resulteert in layoffs en vacaturestops. Omzet doelstellingen worden niet waargemaakt. Dat druppelt ook langzaam naar beneden toe. De markt is het laatste jaar best taai.

[hoevenpe]

spijkerhoofd schreef op maandag 19 mei 2025 @ 11:59:
Wat ik opvallend vind is dat de stellen die geen kinderen willen dat niet willen omdat zij aangeven geen energie ervoor hebben gezien zij beide 40 uur werken en zij geen idee hebben waar zij de tijd vandaan moeten halen.

Deze opmerking is bij mij blijven hangen: zonder een rant naar jongere generaties van te willen maken, in hoeverre is dat anders dan 30 jaar geleden? Voor starters was 40 uur gewoon de norm, in de ICT detachering geen gezeur als je anderhalf uur verder op project gezet werd, meetings en cursussen in eigen tijd, etc.

Uiteindelijk kocht je samen rond je 25e-30e een huis zodat rond de 30 de eerste kinderen konden komen en vaak de vrouw één of twee dagen minder ging werken. Zo anders dan nu zou dat niet hoeven zijn lijkt me, op twee HBO/WO inkomens kan je nog steeds een redelijk appartement krijgen...

[spijkerhoofd]

hoevenpe schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 09:53:
[...]

Deze opmerking is bij mij blijven hangen: zonder een rant naar jongere generaties van te willen maken, in hoeverre is dat anders dan 30 jaar geleden? Voor starters was 40 uur gewoon de norm, in de ICT detachering geen gezeur als je anderhalf uur verder op project gezet werd, meetings en cursussen in eigen tijd, etc.

Ik weet niet hoe het 30 jaar geleden was, het enige wat ik weet is dat mijn moeder, maar ook mijn schoonmoeder kon stoppen met werken toen de kinderen kwamen en weer gingen werken als de jongste naar school ging. En de ICT Detachering, zeker in de jaren 80 en 90 was een heel kleine werkveld, dus dat is niet echt representatief, en ik heb ook geen idee hoe dat tegenwoordig is. Mijn ouders zeggen dat het vroeger gemakkelijker was, een woning werd gekocht op 1 salaris, er stond 1 auto voor de deur. Overigens waren er toen ook fors minder HBO en WO studenten...

Uiteindelijk kocht je samen rond je 25e-30e een huis zodat rond de 30 de eerste kinderen konden komen en vaak de vrouw één of twee dagen minder ging werken. Zo anders dan nu zou dat niet hoeven zijn lijkt me, op twee HBO/WO inkomens kan je nog steeds een redelijk appartement krijgen...

Vandaag de dag daten mensen later in het leven, er zijn veel meer singles, dus een woning kopen gebeurt vaker al na je 30e, en dan een kind krijgen 3 hoog achter is verre van ideaal, mijn leeftijdsgenoten zijn opgegroeid in een eengezinswoning met een tuin en dan is het begrijpelijk dat dat het doel is als je kinderen wilt. Vrouwen krijgen steeds later kinderen, en minder kinderen en voor mij gevoel zijn er heel veel onbewust kinderlozen. En kan de vrouw minder werken als je max moet lenen om een eengezinswoning te kopen? Wellicht dat dat ook een reden is om later of niet aan kinderen te beginnen, dat er in den beginne geen kans is om minder te werken?

[Rubbergrover1]

spijkerhoofd schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 10:09:
[...]

Ik weet niet hoe het 30 jaar geleden was, het enige wat ik weet is dat mijn moeder, maar ook mijn schoonmoeder kon stoppen met werken toen de kinderen kwamen en weer gingen werken als de jongste naar school ging. En de ICT Detachering, zeker in de jaren 80 en 90 was een heel kleine werkveld, dus dat is niet echt representatief, en ik heb ook geen idee hoe dat tegenwoordig is. Mijn ouders zeggen dat het vroeger gemakkelijker was, een woning werd gekocht op 1 salaris, er stond 1 auto voor de deur. Overigens waren er toen ook fors minder HBO en WO studenten...

Wat ik weet is dat mijn moeder moest stoppen toen er kinderen zouden komen. Trouwen was reden voor ontslag, want als je als vrouw ging trouwen was je taak om kinderen te krijgen en op te voeden. Wat overigens ook wel een dagtaak was in de tijd dat er nog geen wegwerpluiers bestonden en kinderopvang iets utopisch was.

En als de kinderen groter waren en je weer zou kunnen werken, was je dat huisvrouwtje dat al jarenlang buiten de arbeidsmarkt was geweest en dus geen relevante kennis of werkervaring had. Leuk als je achter de kassa zou willen gaan zitten, maar voor banen die iets meer diepgang vereisen was je niet bepaald de eerste keus.

[spijkerhoofd]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 10:18:
[...]

Wat ik weet is dat mijn moeder moest stoppen toen er kinderen zouden komen. Trouwen was reden voor ontslag, want als je als vrouw ging trouwen was je taak om kinderen te krijgen en op te voeden. Wat overigens ook wel een dagtaak was in de tijd dat er nog geen wegwerpluiers bestonden en kinderopvang iets utopisch was.

En als de kinderen groter waren en je weer zou kunnen werken, was je dat huisvrouwtje dat al jarenlang buiten de arbeidsmarkt was geweest en dus geen relevante kennis of werkervaring had. Leuk als je achter de kassa zou willen gaan zitten, maar voor banen die iets meer diepgang vereisen was je niet bepaald de eerste keus.

Dat is de generatie van mijn opa en oma ja, trouwen betekend ontslag. En bedenk dat niet enkel de wegwerpluier niet bestond maar ook de stofzuiger, de auto, de vaatwasser en de wasmachine of niet bestond of voor de rijken was weggelegd. Maar goed, in die tijd kon je, zeker als vrouw, niet scheiden...

[Rubbergrover1]

spijkerhoofd schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 10:22:
[...]

Dat is de generatie van mijn opa en oma ja, trouwen betekend ontslag. En bedenk dat niet enkel de wegwerpluier niet bestond maar ook de stofzuiger, de auto, de vaatwasser en de wasmachine of niet bestond of voor de rijken was weggelegd. Maar goed, in die tijd kon je, zeker als vrouw, niet scheiden...

Maar ik denk dat het argument van allebei geen tijd of energie hebben toen net zo goed speelde als nu. Of misschien juist nog meer, omdat je nu vaak alsnog deeltijd kunt gaan werken. En ook andere tijdsbestedingen kunt minderen.

Het klinkt in mijn oren dan toch eerder als een excuus om niet aan kinderen te hoeven beginnen dan als een valide hard argument.

[spijkerhoofd]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 10:25:
[...]
Het klinkt in mijn oren dan toch eerder als een excuus om niet aan kinderen te hoeven beginnen dan als een valide hard argument.

Het kan een excuus zijn, geen idee. Mijn vriendin en ik zijn zelf bewust kinderloos, maar wel binnenkort trotse ouders van 2 kittens en voor ons beide geld dat we niks met kinderen hebben. Wat ik ook regelmatig hoor is dat stellen zeggen dat ze nu zonder kinderen een fijn leven hebben en geen behoefte hebben om hun leven overhoop te halen door kinderen te nemen.

Bottomline is wellicht dat meer dan vroeger en kritisch nagedacht word over kinderen nemen, je kunt tenslotte niet meer terug...

[hoevenpe]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 10:25:
Maar ik denk dat het argument van allebei geen tijd of energie hebben toen net zo goed speelde als nu. Of misschien juist nog meer, omdat je nu vaak alsnog deeltijd kunt gaan werken. En ook andere tijdsbestedingen kunt minderen.

Deeltijd was 30 jaar geleden ook gewoon mogelijk, maar zelden voor starters zonder kinderen die zich nog moesten bewijzen. De 'papadag' als je eenmaal je leven en carrière op de rit had was een begrip, moeders gingen sowieso minimaal 4 dagen werken. Voordat je kinderen kreeg was iets anders dan fulltime 'not done', werd verwacht dat je naast deze 40 uur (in de praktijk meestal 42-44 uur) en reistijd ook in de avonduren ging leren en/of vergaderen. Niet alleen in de ICT maar ook bij banken, verzekeraars om over de 'big 5' nog maar te zwijgen.

Het klinkt in mijn oren dan toch eerder als een excuus om niet aan kinderen te hoeven beginnen dan als een valide hard argument.

Vooral dit: jongeren lijken anno 2025 veel drukker 'met zichzelf' dan vroeger, 4 dagen werken eerder norm dan uitzondering. Structureer dingen doen in de avonduren is voor de meesten helemaal taboe, dat geeft nogal wat frictie met 'ons' 40-60 jarigen...

Het klopt dat wonen duurder en lastiger is dan vroeger, samenwonen op twee inkomens in een 3 kamerappartement zou echter nog steeds goed moeten kunnen.

[spijkerhoofd]

hoevenpe schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 11:11:
[...]

Deeltijd was 30 jaar geleden ook gewoon mogelijk, maar zelden voor starters zonder kinderen die zich nog moesten bewijzen. De 'papadag' als je eenmaal je leven en carrière op de rit had was een begrip, moeders gingen sowieso minimaal 4 dagen werken. Voordat je kinderen kreeg was iets anders dan fulltime 'not done', werd verwacht dat je naast deze 40 uur (in de praktijk meestal 42-44 uur) en reistijd ook in de avonduren ging leren en/of vergaderen. Niet alleen in de ICT maar ook bij banken, verzekeraars om over de 'big 5' nog maar te zwijgen.

Gelukkig is die tijd ver achter ons dat we 40+ moeten werken. En incidenteel wil ik best in de avonduren werken en dat gebeurt wel eens, maar dat begin ik de volgende ochtend ook later of ben ik donderdag eerder vrij. Mijn vriendin werkt bij een grote bank en hoeft zelden in de avond te werken, en ze hebben een 36 urige werkweek waarin 4x 9 met 2 dagen kantoor de norm is.

Vooral dit: jongeren lijken anno 2025 veel drukker 'met zichzelf' dan vroeger, 4 dagen werken eerder norm dan uitzondering. Structureer dingen doen in de avonduren is voor de meesten helemaal taboe, dat geeft nogal wat frictie met 'ons' 40-60 jarigen...

Statistisch gezien werken jonge mensen het vaakst 34uur(fulltime) volgens het CBS, juist vanaf de 40 jaar word er minder uren gewerkt dus wat jij hier zegt klopt niet. En 4x9 overigens 36 uur. En ik geef jongeren gelijk dat zij niet in de avonden dingen willen doen, ik heb dat altijd belachelijk gevonden. Geen haar op mijn hoofd die in de avond gaat leren of vergaderen! Jongeren hebben andere ideeen en behoeftes dan vroeger, net als de oudere generatie andere behoeftes had dan de voor oorlogse generatie. Tijden veranderen gelukkig we werken ook geen 6 dagen in de week in fabrieken voor een schijntje.

Het klopt dat wonen duurder en lastiger is dan vroeger, samenwonen op twee inkomens in een 3 kamerappartement zou echter nog steeds goed moeten kunnen.

Samenwonen kan inderdaad prima op een 3 kamer appartement, maar geen kinderen krijgen en opvoeden daar...

[Chaki]

hoevenpe schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 09:53:
[...]

Deze opmerking is bij mij blijven hangen: zonder een rant naar jongere generaties van te willen maken, in hoeverre is dat anders dan 30 jaar geleden? Voor starters was 40 uur gewoon de norm, in de ICT detachering geen gezeur als je anderhalf uur verder op project gezet werd, meetings en cursussen in eigen tijd, etc.

Uiteindelijk kocht je samen rond je 25e-30e een huis zodat rond de 30 de eerste kinderen konden komen en vaak de vrouw één of twee dagen minder ging werken. Zo anders dan nu zou dat niet hoeven zijn lijkt me, op twee HBO/WO inkomens kan je nog steeds een redelijk appartement krijgen...

Veel meer vrouwen zijn gaan studeren: 70% van de geneeskundestudenten is vrouw. Als je afstudeert ben je 24. Een huis kopen op je 25? Alleen met rijke ouders, anders heb je een studieschuld in plaats van spaargeld. En een WO-salaris is ook niet alles. In 1980 kreeg je als beginnend wetenschappelijk onderzoeker nog een redelijk salaris. Vanaf 1990 oio: 4 jaar hongerloon. Universiteiten worden steeds verder uitgekleed: er volgt nu een reeks massaontslagen die men ook niet zag aankomen.

Zonder een rant naar jongere generaties??? Dat zou er nog aan ontbreken!!!

Ik behoor tot de generatie die in 1980 afstudeerde en 10 jaar later kinderen kreeg. Een groot deel van het gezinsinkomen ging naar de kinderopvang. Die is er niet goedkoper op geworden. Vroeger sprongen de grootouders ook nog vaker bij. Zonder rant naar de oudere generatie ...

[Rubbergrover1]

spijkerhoofd schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 11:03:
[...]

Het kan een excuus zijn, geen idee. Mijn vriendin en ik zijn zelf bewust kinderloos, maar wel binnenkort trotse ouders van 2 kittens en voor ons beide geld dat we niks met kinderen hebben. Wat ik ook regelmatig hoor is dat stellen zeggen dat ze nu zonder kinderen een fijn leven hebben en geen behoefte hebben om hun leven overhoop te halen door kinderen te nemen.

Bottomline is wellicht dat meer dan vroeger en kritisch nagedacht word over kinderen nemen, je kunt tenslotte niet meer terug...

Dat is ook helemaal prima. Maar als in het kader van dit topic ter sprake komt dat mensen geen kinderen willen omdat ze daar geen tijd en energie voor hebben, dan proeft dat toch een beetje alsof veel mensen denken: ik moet me uit de naad werken om een woning te kunnen betalen en daarom wil ik geen kinderen. Terwijl ik toch het vermoeden heb dat er dan eerder ook wel wat meer speelt.

[spijkerhoofd]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 12:52:
[...]

Dat is ook helemaal prima. Maar als in het kader van dit topic ter sprake komt dat mensen geen kinderen willen omdat ze daar geen tijd en energie voor hebben, dan proeft dat toch een beetje alsof veel mensen denken: ik moet me uit de naad werken om een woning te kunnen betalen en daarom wil ik geen kinderen. Terwijl ik toch het vermoeden heb dat er dan eerder ook wel wat meer speelt.

Mijn ervaring na gesprekken met bewust kinderlozen is dit een van de velen redenen waarom iemand of een stel geen kinderen willen. Is het allemaal een excuus? Geen idee, maar het kan wel een signaal zijn...

[Paprika]

Chaki schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 12:11:
[...]


Veel meer vrouwen zijn gaan studeren: 70% van de geneeskundestudenten is vrouw. Als je afstudeert ben je 24.

Dan ben je nog geen enkele specialisatie gestart en een perfecte/meest optimale tijdslijn achter de rug. Dan moet je ook al een stabiele relatie hebben en ook nog eens een vergelijkbare partner hebben wil je kans hebben op een 1, misschien 2, kamerappartmentje in een niet gewilde wijk.

Misschien nog wel een leuke: https://degeneeskundestud...rsiteit-en-Selectie-1.pdf

Wat citaten:

De gemiddelde leeftijd van de studenten is 22 jaar, waarbij het merendeel tussen de 18 en 25 jaar oud is (89.2%). Van de studenten is 49.6% van de respondenten bachelorstudent, 45.9% masterstudent, 3.2% heeft verplichte wachttijd en 2.4% is korter dan 6 maanden afgestudeerd. Van de respondenten is 75.5% vrouw en 21.9% man. Daarnaast identificeert 0.3% zich als non-binair en van 0.4% is het geslacht onbekend.

Als er gekeken wordt naar het opleidingsniveau van de ouders, hebben de ouders
van de studenten bij het merendeel een opleiding op HBO- of WO-niveau afgerond
(78.5%). Van 20.9% van de studenten heeft geen van de ouders HBO of WO afgerond en
bij 0.5% is dit onbekend.

hoevenpe schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 11:11:
Vooral dit: jongeren lijken anno 2025 veel drukker 'met zichzelf' dan vroeger, 4 dagen werken eerder norm dan uitzondering. Structureer dingen doen in de avonduren is voor de meesten helemaal taboe, dat geeft nogal wat frictie met 'ons' 40-60 jarigen...

Die kunnen ze ook prima omdraaien naar:

op alles wat er wordt gezegd is de reactie altijd "wij hadden het vroeger ook/nog/... zwaar(der)"

Gelukkig hebben we nu de term doom spending.

En inmiddels is de actie dus definitief:
https://nos.nl/nieuwsuur/...-bevriezing-sociale-huren

“De huurbevriezing betekent voor de U10-regio dat 10.000 woningen niet meer gebouwd kunnen worden of 90.000 woningen niet meer kunnen worden verduurzaamd”, schrijven de partijen in een gezamenlijke brief. “Dit gaat in tegen alle gemaakte afspraken met het Rijk rond de woningbouwopgave in de Woondeal van afgelopen jaar. Op deze wijze zijn ze niet meer uit te voeren.”

Landelijk betekent de huurbevriezing dat “corporaties de komende jaren 180.000 minder nieuwe woningen bouwen of 1.600.000 minder huizen kunnen isoleren en maar liefst € 49 miljard aan investeringscapaciteit verdampt”, zegt Spies.

https://www.duic.nl/wonen...echter-om-huurbevriezing/

[hoevenpe]

Paprika schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 13:18:
Die kunnen ze ook prima omdraaien naar: op alles wat er wordt gezegd is de reactie altijd "wij hadden het vroeger ook/nog/... zwaar(der)"

Gelukkig hebben we nu de term doom spending.

Zou het niet zwaarder noemen, eerder een andere mindset. Carrière maken meer een ding dan nu lijkt het, 'we' deden het vol overtuiging gewoon doen wat gevraagd werd en niet over alles in discussie. Het zal mede met de krapte op de arbeidsmarkt te maken hebben maar eisen en wensen waar sommigen bij sollicitaties nu mee komen zou ik halvewege jaren 90 als broekie niet in mijn hoofd gehaald hebben.

Iedereen moet het lekker zelf weten, maar 'te druk voor kinderen' gaat er bij mij moeilijk in. Heb niet het gevoel dat 'we' 30 jaar geleden zoveel meer vrije tijd hadden, maar misschien onderschat ik de impact van internet en sociale media die jongeren 'moeten' volgen. Een kwestie van prioriteiten, als je echt kinderen wilt maak je daar imo ruimte voor.

Als er op de afdeling overgewerkt moet worden en bepaalde mensen hebben geen tijd/zin denk ik wel eens 'je hebt helemaal geen kinderen', 'welke vereniging ben jij dan vrijwilliger' of 'aan wie verleen jij dan mantelzorg'...

[spijkerhoofd]

hoevenpe schreef op donderdag 22 mei 2025 @ 15:56:
[...]

Als er op de afdeling overgewerkt moet worden en bepaalde mensen hebben geen tijd/zin denk ik wel eens 'je hebt helemaal geen kinderen', 'welke vereniging ben jij dan vrijwilliger' of 'aan wie verleen jij dan mantelzorg'...

Sorry dat ik het zeg, maar ik snap dat jonge mensen niet willen overwerken, als er stelselmatig overgewerkt moet worden dan vind ik dat een red flag! Dat betekend dat het bedrijf te skeer is om voldoende mensen aan te nemen of dat het bedrijf teveel belooft aan de klanten. Ik heb zelf ooit een jaar bij zo’n bedrijf gewerkt, er werd verwacht dat er wekelijks wel een of 2 dagen overgewerkt werd, ik ben na een jaar vertrokken, het bedrijf had zijn zaakjes gewoon niet op orde. Gelukkig werk ik bij een bedrijf waar er zelden overgewerkt word, en als het gebeurt dan begint het weekend eerder. Ook een gouden tip, wij deploy en niet na donderdag 12 naar productie, dat is vragen om problemen…

[fisherman]

Paprika schreef op woensdag 21 mei 2025 @ 11:13:
[...]

Je hebt het dan over ±1929-1939? Er valt nogal wat te discussiëren over alle aanleidingen voor die depressie, maar voor veel van de (mogelijke, deels relevante) oorzaken was in die periode ook de eerste keer dat het kon gebeuren sinds het bestaan van de mens.

Wat in ieder geval relevant was:
- massale overproductie door industrialisatie
- WO I en opkomst WO II

De VS dacht bijvoorbeeld dat Europa structureel afhankelijk zou blijven van hun export en leningen, wat leidde tot overproductie. Zo kocht een herstellend Europa ook nog eens veel landbouwproducten van de Amerikaanse boeren, waarvoor Amerikaanse boeren uitzonderlijk veel gingen produceren en zelfs flinke leningen afsloten voor nieuwe machines en grond. Toen die buitenlandse vraag instortte, samen met de eigen bevolking (waar je vooral of extreem rijk of (hand)arbeider was, en die zelf niet al die producten ging of zelfs maar kon kopen) brak de paniek uit.

Je zou ook kunnen stellen dat de roaring 20s een periode was waarin de "normale mens" een iets luxer leven leek te kunnen gaan hebben, maar dat dus niet waar was. Inmiddels is die luxe wel de standaard, waarbij iPhones en Fatbikes, een wat populistisch, maar ook wel een makkelijk en relevant, voorbeeld zijn.

Voor zo'n grote terugval zullen we dus een erg grote stap terug moeten doen in levenskwaliteit en als zelfs corona niet genoeg was om daarvoor te zorgen, dan ben ik benieuwd wat wel een potentiële trigger zou zijn voor een klap op een dergelijk groot niveau. In de tech/IT wereld hebben de bezuinigingen al plaatsgevonden de laatste jaren, en zijn de bedrijven bijna allemaal van uitzonderlijk gezond niveau, en in andere industriën komen we juist mensen tekort en die tekorten gaan door "overbevolking" (en vergrijzing) alleen maar toenemen.

Je moet dus extreem veel geld uit de markt halen om huizen zover naar beneden te halen dat ze én niet meer gewild zijn én dat de maandlast te duur wordt om deze aan te houden. Voor dat laatste punt heb je vooral een gigantische deflatie (niet inflatie) op ongekend niveau nodig. Ja, in theorie kunnen we de rentes op 25% zetten en dan komt die deflatie er wel, maar juist omdat niemand gebaat is bij zo'n grote deflatie staat dat op niemands agenda gezien enkele procenten al voldoende is gebleken om geleidelijk invloed te hebben op de markt.

Vooralsnog kampen we eerder met tekorten dan met overschotten, ongeacht of we het nu hebben over materialen, producten of gewoonweg handen om het werk te doen.

Ik heb het over wat korter geleden, jaren 80 en 90, maar inderdaad ook rond de oorlog speelde dat.
Volgens mij haal je er wel iets anders bij dat inderdaad ook gaat spelen. Ja er zal geconsuminderd moeten worden. Dat betekent veel luxe inleveren de komende jaren, zoals een eigen auto, vliegreizen enzovoorts. Maar dat is allemaal luxe. Een woning is natuurlijk gewoon een eerste levensbehoefte.
Maar goed, een depressie is van alle tijden en zal er weer een keer komen. Daar kun je moeilijk op anticiperen als je de levensfase bereikt hebt om een woning te kopen. Ik heb mijn eerste woning ook op de top van de markt gekocht destijds. Uiteindelijk is dat gelukkig niet erg geweest, maar met de hoeveelheid lucht die er nu in zit zou ik geen starter willen zijn en die beslissing willen nemen om nu te kopen of uit te stellen.