R2D2 schreef op dinsdag 29 april 2025 @ 08:02:
[...]
Maar een "eigen" koopwoning is geen recht. Een fatsoenlijk dak boven je hoofd zou dat wel gewoon moeten zijn maar een eigen huis kopen is nooit vanzelfsprekend geweest wen weggelegd voor iedereen en zal het ook nooit worden.
Dat fatsoenlijke dak staat ook in de grondwet, alleen is de interpretatie ervan langzaam opgeschoven naar de zin "voorwerp van zorg", dus stellen we dat ermee bezig zijn met maatregelen voldoende is. Dat hebben we sinds eind jaren 70 tot nu vooral gedaan door steeds meer ruimte te maken voor de markt.
En juist vol in te zetten op eigen bezit en eigen vermogen, iemand weleens de reclames over het kopen van aandelen Britisch telecom en andere nuts bedrijven in het VK die werden geprivatiseerd teruggekeken. Het is, zeker achteraf, behoorlijk hilarisch.
Er wat na de oorlog wel degelijk een probleem met regelzucht, maar we zijn veel te ver doorgeslagen in het marktdenken. Er is geen projectontwikkelaar die vrijwillig sociale huur gaat bouwen. Daar is namelijk niets in te verdienen.
Het idee was dat de markt die behoeftes wel zou voorzien, alleen heeft een markt zonder duidelijke regels, bijsturing en speelveld maar 1 neiging, winstmaximalisatie op de korte termijn.
De economie moet werken voor de maatschappelijke doelen, de lange termijn doelen, niet andersom.
Dus als wij als maatschappij een goede, duurzame kijk zouden hebben op verschillende vlakken. Van wonen tot zorg, leefomgeving, onderwijs enzovoort. Zeg maar bestendige langdurige brede welvaart. Dan moeten daar regels tegenover staan om de markt zijn ding te laten doen, en te weten waar de lijn ligt en de overheid de projecten (naast het beleid) moet gaan uitvoeren in samenwerking met alle betrokkenen omdat er geen markt partij is die zo'n lange horizon heeft dan wel financieringsmogelijkheden heeft.
Zo lang er in de maatschappij geen besef is dat er limieten zit aan wat "de markt" dan wel private partijen kunnen doen op grote maatschappelijke dossiers gaan we deze problemen houden.
Ik ben een groot voorstander van kapitalisme, maar er zijn gewoon gebieden waarin de markt geen slagkracht heeft om de uitdagingen te kunnen oplossen die er liggen.
We zien het keer op keer, met wat halve maatregelen willen we het door de markt laten oplossen, en je krijgt een steeds grotere versnippering en onduidelijkheid. Ondertussen proberen we dat dan ook weer recht te trekken met halve maatregelen. En zo groeit de kloof steeds verder.
Een huis is precies dat een dak boven je hoofd. En daar hebben we met zijn allen heel wat aan als die basis behoefte goed bereikbaar is voor iedereen. Maar we willen er niet aan. Want het is zo "lekker" als je kan zeggen dat je 2 ton overwaarde op je huis hebt. Dan heb je het "gemaakt".
De illusie van de markt en zijn vermeende krachten en voordelen is gewoon te groot in onze samenleving.