Bio schreef op zaterdag 27 maart 2021 @ 12:06:
[...]
Ik post hier vrij weinig, maar lees wel veel mee. En om eerlijk te zijn, dat laatste vraag ik me ook soms af. Er zijn hier mensen die duidelijk veel meer zicht hebben op de materie dan ik, en dit is dus ook waarom ik me meestal niet in de discussie meng.
Maar het is wel een flink cynische kijk op de politiek die hier de norm lijkt te zijn, waar ik zelf, wellicht naïef, toch ook wel wat meer de neiging heb om uit te gaan van goede intenties.
Ik ben blij om te zien dat een meer actieve deelnemer aan de discussie toch ook met diezelfde vragen zit.
Het lijkt cynisme, het is realisme. De discrepantie komt voort uit een algemene maar verwrongen perceptie - anders gezegd, er wordt met een zekere bril naar politiek gekeken.
Ter illustratie, denk eens na over politieke programma's en politiek handelen. Er ligt meer dan één verschil daar tussen.
- voornemens en doelen zijn leuk, maar complexiteit en compromis zijn vereisten en dus is wat gepresenteerd wordt zelden of nooit wat ook gedaan wordt.
- overtuigingen en ideeën zijn leuk, maar het is uiteindelijk werken in de realiteit én op basis van onvolledige informatie voor balanceren van consequenties en effecten, ook vanuit dit is er dus complexiteit en compromis vereist, soms zelfs gewoon correctie op plan.
Heel simplistisch gesteld zijn er onder reguliere en gezonde omstandigheden dus al redenen waarom er altijd verschil zal liggen tussen politieke programma's en politiek handelen.
Maar dan komt het. Er is de afgelopen veertig jaar een subtiele maar enorme verschuiving ontstaan in denken en kaders voor vorming. Op zich zelf is dit al een enorme eigen factor die als spanningsveld druk uitoefent op de afstand tussen politiek programma en politiek handelen, vanuit de basis daarvan (de lobby van neo-klassieke politieke economie) zit er een randje aan.
Lang verhaal kort, er is in toenemende mate een verandering in gedragslijnen ontstaan (consumptieve omgang met informatie, individualisme, frames van zelfredzaamheid & meritocratie, frames van bankieren op wat "fout" is in de marge als basis voor politieke bindingskracht (Wiegel's oude variant van sadopopulisme) e.d.) waardoor er een ruimte is ontstaan die vaak makkelijk omschreven wordt als de kloof tussen politiek en burger & bedrijf.
Over die tijd heen is politiek bijvoorbeeld iets van "een keer in de X jaar" geworden, van "vertrouwen geven" (terwijl democratie staat en valt bij georganiseerd wantrouwen), van "mening > feit" en van allerlei culturele en subculturele effecten waardoor de arena van politiek is kunnen verworden tot een ruimte waar politiek niet langer echt op de burger hoeft te volgen, en waar het kwetsbaar is geworden (gemaakt) voor wat we disproportioneel gewicht en disproportioneel signaal noemen.
Anders gezegd: er ligt effectief een verschuiving van bankieren op politiek programma, met de reeds aanwezige complicaties, naar bankieren op politieke marketing.
Burger en bedrijf gaan in deze met het aanwezige bestel én aanwezige democratie én aanwezige open samenleving om op een wijze die niet compatibel is met de vereisten van stabiliteit en continuïteit daarvan.
Ruimte die gelaten wordt, tja, dat wordt altijd genomen. De mens die de ruimte laat, uiteindelijk dus ook.
We gaan mee met verhaal, concentreren ons op korte afstand, consumeren informatie zonder toetsing, participeren niet langer in mechanismen en gaan met alles om zoals we dat zelf op korte afstand binnen eigen kring doen. We geven vertrouwen. Terwijl ons bestel juist enkel functioneert op basis van georganiseerd wantrouwen.
En dat is nogal wat. Op zich is dit niet vreemd, mensen leven niet in de realiteit. We leven in onze perceptie van realiteit - zit ingebakken in ons brein, en dit is de reden waarom we door onze geschiedenis heen geworsteld hebben met evolutie naar systemen die nooit perfect kunnen zijn én die geworteld zijn in het behartigen van onze belangen vanuit compenseren voor het gat tussen zelfbeeld en daadwerkelijke sociale psychologie.
Enfin, niet enkel zijn we dus gaan bankieren op marketing, al die tijd is er gewoon een andere machtsdynamiek ontstaan - terwijl de burger nog steeds er van uitgaat dat alles functioneert en zich gedraagt (!) alsof het nog steeds de jaren '70 is.
Maar dit is dus niet zo. Dat is toetsbaar, meetbaar, prima uit te werken in onderzoek en analyse, maar het is nogal wat. Immers, hier ligt een confrontatie voor burger & bedrijf met zich zelf als component van het bestel. Het idee "ik heb me dus laten misleiden" en "ik heb mezelf voor de gek zitten houden" is iets wat ontzettend gevoelig ligt.
Puur bias speelt een enorme rol. En menselijke bias is complex en divers. Niemand prikt daar zelfstandig doorheen, ons algemene geloof (for lack of a better word) in allerlei concepten en overtuigingen en meningen van individu en slim en zelfredzaam zijn niet zozeer illusies, het zijn gewoon geschapen geloofsconstructies waarbij de drempels voor correctie op bias juist versterkt worden.
Als je daar eens in wil duiken, neem dan het voorbeeld van meritocratie. Dat zit heel diep in Nederland, steeds dieper, steeds breder. Het begint zelfs de historische patronen van Calvinisme e.d. te vervangen. Terwijl meritocratie niets anders is dan door een stel lobbyisten geschapen marketing binnen kaders van wat we cultural engineering noemen: hoe krijg je mensen zover dat ze zelf hun aanwezige ordening onderuit halen en condities scheppen voor jouw selectieve macht en voor jouw selectief belang gezochte ordening.
Je ziet meteen waarschijnlijk de reflex al. Dat kan toch niet. Nu ja, welkom in de echte wereld. Alles menselijk is altijd eerst politieke gedrag, en alles communicatie is bij mensen altijd eerst beïnvloeding. De afgelopen veertig jaar hebben we de grenzen daaraan langzaam maar zeker verwijderd. En dus is het eenvoudig geworden om gericht misbruik te maken van een bijzondere eigenschap van menselijke sociale psychologie.
People are self-programmable. Je hoeft dus enkel maar perceptie te richten met verhaal, en richting te geven daarmee aan gedrag.
Wat jij omschrijft als cynisme is niets meer dan realisme in observatie en meting bij de realiteit van modern politiek gedrag, politieke organisatie en condities aanwezig bij politieke structuren. Het lijkt cynisme omdat er zo'n verschil ligt tussen aanwezig beeld, perceptie van realiteit, en de meetbare echte realiteit.
Zeker, daar waar men reeds door de perceptie heen is en de realiteit is gaan meten ligt er vaak enige - verklaarbare - frustratie. Dat heeft invloed op gedrag. Mensen zijn mensen. Het lijkt dan ook vaak snel dat uitingen daar "hard" of "zuur" zijn, en het leidt ook vaak tot uitingen die hard en zuur zijn. Want er ligt bij velen die al door de marketing heen geprikt hebben flink wat frustratie. Immers, men ziet de meetbare realiteit en dat is ook meteen een confrontatie met reële problematiek en collectief onvermogen tot correctie.
Dit is iets anders als het fenomeen van expressie uit emotie. Daar waar de onderbuik ontstaat. Dat is een spanningsveld waar niet gemeten wordt (niet echt), en waar ook niet gelet wordt op eigen rol of effecten op eigen perceptie in reactie op het gegeven dat er verschil ligt tussen perceptie en realiteit. Vaak is dit meer een gevolg van confrontatie met lokale / persoonlijke condities, gevoel / mening en geen plek meer vinden in mechanismen van macht en toetsing van macht. Bijzonder zuur is dat deze spanningsvelden niet langer zoals historisch een eigen weg kunnen vinden, maar dat ze gekanaliseerd zijn. Voorzien van mechanismen en organisaties waarbij het gewoon gebruikt wordt. Note bene ter versterking van waar men zich tegen af doet zetten.
Dit is geen ideale wereld. Niets menselijks kan perfect zijn. Toch hebben we een reflex om het goede te zien, in tegenstelling tot tegenwoordige algemene perceptie zijn mensen zowel in individuele als groepsdynamiek inherent progressief - het zijn prikkels en confrontaties waar we meer problemen mee hebben. Dat is ook waar kwetsbaarheden liggen waardoor het mogelijk is om richting te geven aan ons gedrag.
Als je denkt dat dit allemaal een brug te ver is, dat gat tussen zelfbeeld en daadwerkelijke sociale psychologie, bedenk eens even dat we hier al (uit vorming) instinctief een onderscheid maken tussen bijvoorbeeld persoonlijk, zakelijk, politiek. Dat gat is tegenwoordig een industrie, een enorme industrie, een macht. Zie Big Tech, dat is niets anders dan in kaart brengen van dat gat voor economische activiteit en behartiging van gelieerd economisch en ideologisch belang.
We weten dus dat het gat er is, want. Maar als het op politiek aankomt, dan hebben we een blinde vlek. Nu ja, tijd om daar verandering in aan te brengen. En dat is absoluut een zeer gevoelige verkenning.
[
Voor 3% gewijzigd door
Virtuozzo op 27-03-2021 14:13
]
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.