Het faillissement van de ziekenhuizen Slotervaart en de IJsselmeerziekenhuizen was in het nieuws, de situatie blijkt echter geen incident:
Veel ziekenhuizen kampen met een te krap budget
De reactie van de politiek:
Minister: wij redden geen ziekenhuizen
De hele situatie roept natuurlijk een hoop vragen op, met name over hoe het zover heeft kunnen komen dat ziekenhuizen überhaupt failliet kunnen gaan en de gevolgen daarvan voor patiënten, waar is de controle en inspectie die ervoor moet zorgen dat zowel de financiën als de zorg op orde zijn. De bereikbaarheid van de zorg, met als belangrijkste factor de aanrijdtijden van spoedeisende hulp.
Opvallend detail is dat privatisering van het Slotervaart ziekenhuis gepaard ging met fraude en verduistering van de bestuursvoorzitter:
Voormalig voorzitter Slotervaartziekenhuis voor de rechter wegens verduisteren 1,2 miljoen euro ziekenhuisgeld
Punt van discussie is dus het gehele zorgstelsel met al haar elementen, d.w.z. regel en wetgeving door de overheid, de rol van zorgverzekeraars, controle door bevoegde instanties op naleving financiën en kwaliteit van zorg, etc voldoende zijn om ervoor dat zorgen dat er voldoende kwalitatief, toegankelijk en bereikbaar ziekenhuizen zijn voor alle Nederlanders?
Veel ziekenhuizen kampen met een te krap budget
Wie is er schuldig:Veel Nederlandse ziekenhuizen kampen met een krap budget. Adviesbureau BDO waarschuwde deze week voor een ‘zorginfarct’: dalende rendementen, stijgende personeelstekorten en een „knellend” hoofdlijnenakkoord – de landelijke afspraken die ziekenhuizen met het ministerie en verzekeraars maken om de kosten te beperken. De faillissementen van deze week zullen zeker niet de laatste zijn.
Volgens BDO hebben, naast de IJsselmeerziekenhuizen en het Slotervaartziekenhuis, nog twaalf ziekenhuizen financiële problemen. Het LangeLand Ziekenhuis (Zoetermeer) en Zuyderland (Sittard-Geleen en Heerlen) zijn bekende zwakke broeders.
Probleem is dat banken wel geld willen uitlenen aan ziekenhuizen, maar dat diezelfde ziekenhuizen vervolgens worden beknot in hun groei – een politieke keuze. De zorgkosten mogen niet te hard stijgen. Toch is de omzet van ziekenhuizen doorgaans hoger dan vooraf afgesproken. Dat resulteert in discussies tussen verzekeraar en ziekenhuis wie de rekening daarvan moet betalen.
Het probleem is dat de grens voor bereikbare zorg in spoedgevallen erg ruim is en de grenzen ervan worden opgezocht:Voor directies en personeel is het duidelijk: zorgverzekeraar Zilveren Kruis. Als partij met veruit de meeste verzekerden in de regio’s Amsterdam en Flevoland beschikt zij over het lot van de ziekenhuizen. Die kunnen niet zonder contract met Zilveren Kruis. Met de weigering eerder deze maand een noodkrediet ter beschikking te stellen, heeft de zorgverzekeraar het doodvonnis van de ziekenhuizen getekend.
Toch is het de vraag of Zilveren Kruis veel valt te verwijten. De ziekenhuizen verkeerden structureel in financiële problemen en bestuurlijk was er voortdurend onrust. Niet voor niets stond MC IJsselmeerziekenhuizen sinds deze zomer onder verscherpt toezicht van de Inspectie. Bovendien, zo zei Zilveren Kruis, is het niet de taak van de verzekeraar om structureel verlieslatende ziekenhuizen te financieren. Dat valt niet uit te leggen aan de premiebetalers. Zorgverzekeraars zijn wél verplicht goede en bereikbare zorg te garanderen. Volgens Zilveren Kruis is die ook zonder deze ziekenhuizen gewaarborgd.
Lettelijk uitgangspunt is dat spoedeisende hulp binnen 45 minuten bereikbaar moet zijn. Dat is een hele ruime ondergrens, die het theoretisch mogelijk maakt om de helft of meer van de Nederlandse ziekenhuizen te laten verdwijnen.
De reactie van de politiek:
Minister: wij redden geen ziekenhuizen
Wat zulke praktische problemen betreft, zijn de faillissementen volgens Bruins een „stresstest” voor het systeem, waarin zorgverzekeraars verantwoordelijk zijn voor de financiering van ziekenhuizen. Dat is zo sinds in 2006 de marktwerking in de zorg werd ingevoerd. Wanneer – zoals bij de IJsselmeerziekenhuizen en het MC Slotervaart – de financiering spaak loopt, kan een ziekenhuis omvallen. Deze week bleek hoe dat eruit ziet: een ad-hoc verhuizing van zieke patiënten (sinds woensdagochtend ongeveer 70 in het Slotervaart en 90 in de IJsselmeerziekenhuizen) en het dreigende ontslag van honderden artsen en verpleegkundigen.
Het leidde tot grote verontwaardiging. Bij het Slotervaartziekenhuis kregen medewerkers die ontslag wacht van de SP flyers in handen gedrukt voor een ‘Nationaal Zorgfonds’, een idee waarbij zorgverzekeraars afgeschaft zouden worden en gezondheidszorg weer publiek gefinancierd. Tweede Kamerlid Fleur Agema (PVV) riep op de ziekenhuizen open te houden en wil een parlementair onderzoek naar het zorgsysteem. Vermoedelijk debatteert de Tweede Kamer volgende week over de faillissementen.
De hele situatie roept natuurlijk een hoop vragen op, met name over hoe het zover heeft kunnen komen dat ziekenhuizen überhaupt failliet kunnen gaan en de gevolgen daarvan voor patiënten, waar is de controle en inspectie die ervoor moet zorgen dat zowel de financiën als de zorg op orde zijn. De bereikbaarheid van de zorg, met als belangrijkste factor de aanrijdtijden van spoedeisende hulp.
Opvallend detail is dat privatisering van het Slotervaart ziekenhuis gepaard ging met fraude en verduistering van de bestuursvoorzitter:
Voormalig voorzitter Slotervaartziekenhuis voor de rechter wegens verduisteren 1,2 miljoen euro ziekenhuisgeld
Aysel Erbudak, voormalig bestuursvoorzitter van het Amsterdam Slotervaartziekenhuis, moet eind november voor de rechter in Amsterdam verschijnen. Justitie vervolgt Erbudak wegens verduistering en valsheid in geschrifte. Ze zou ruim 1,2 miljoen euro van het ziekenhuis verduisterd hebben met behulp van valse facturen.
Punt van discussie is dus het gehele zorgstelsel met al haar elementen, d.w.z. regel en wetgeving door de overheid, de rol van zorgverzekeraars, controle door bevoegde instanties op naleving financiën en kwaliteit van zorg, etc voldoende zijn om ervoor dat zorgen dat er voldoende kwalitatief, toegankelijk en bereikbaar ziekenhuizen zijn voor alle Nederlanders?
Climate dashboard | “Reality is that which, when you stop believing in it, doesn't go away.”