Deze reactie zou ik in het energietopic kunnen posten, maar in de openingspost wordt het woord 'klimaat' zelfs niet vermeld, terwijl mijn reactie wel daarop focust.
Weer een gemiste kans in de energietransitie:
Op 1 april treden de nieuwe accijnzen voor gas en elektriciteit in werking. Die moeten de btw-verlaging voor de overheidsschatkist compenseren.
Passen die maatregelen binnen de shift naar hernieuwbare energie?
Dieter Jong noemt de nieuwe accijnzen een gemiste kans binnen de energietransitie. “Aardgas is vandaag veel minder zwaar belast dan elektriciteit. Met de hogere accijnzen op elektriciteit stimuleert de overheid de burger niet om te kiezen voor een warmtepomp of elektrische wagen. Eveneens stuitend is de vaststelling dat steenkool en stookolie lagere lasten kennen, terwijl het net de bedoeling is om van die verwarmingsvormen af te stappen. Het ontbreekt dus aan een consequente aanpak.”
Soms denk ik dat enkel acute crisissen voor verandering kunnen zorgen: een pandemie, een gascrisis, een oliecrisis,... waarbij we gedwongen binnen zitten of waarbij het aanbod stokt... Zonder sociale correcties zal de transitie voor sommige mensen pijn doen, maar als ik in mijn directe omgeving de onverschilligheid zie bij mensen die wel ademruimte hebben, dan denk ik soms "laat die crisissen maar komen, in het belang van de volgende generaties". Geen crisis die de maatschappij compleet ontwricht, maar een gestage crisis die ons dwingt om het resoluut anders aan te pakken, want nu lijkt het weer 'business as usual'.
Een gemiddeld gezin betaalt vandaag al 50,47 euro per jaar aan bijzondere accijns via de elektriciteitsfactuur, daar komt nog eens 125,68 euro bij, in totaal 176,15. De Belgische elektriciteitsfactuur is nu al de op één na hoogste van Europa door de vele taksen en heffingen die onze regeringen erop heffen.
Nochtans zouden consumenten moeten gestimuleerd worden om over te schakelen naar elektrische vormen van verwarming en transport in plaats van fossiele brandstoffen. Maar door de vele taksen blijft elektriciteit nu kunstmatig duurder dan aardgas. Ter vergelijking: in Vlaanderen tel je in totaal 2,47 euro per MWh gas neer aan beleidskosten terwijl dit voor elektriciteit 65,68 euro per MWh is. Op die manier is een investering in bijvoorbeeld warmtepompen financieel niet de meest voordelige.
Dus wie geïnvesteerd heeft in een warmtepomp wordt 'bestraft', wie met dat geld een vliegreis gemaakt heeft wordt 'beloond'.
Dan houden we het maar bij symbolische maatregelen:
Houdt het financieel steek om te investeren in een warmtepomp of warmtenet? Vandaag is dat, door de manier waarop onze energiefactuur door de jaren heen in elkaar geknutseld is, vaak niet het geval. Door dit probleem zichtbaar te maken, hoopt Verduyckt dat er sneller kan worden ingegrepen. Op basis van de warmtepompnorm zal de Kamer jaarlijks aan de CREG en de regionale regulatoren vragen om aanpassingen aan de energiefactuur voor te stellen.
“Als je de overstap naar een warmtepomp wilt maken, moet de prijs van elektriciteit in verhouding tot gas of stookolie goedkoper worden. Groene keuzes moeten opbrengen”, aldus Verduyckt.
Ruben Baetens, beleidsexpert energie bij 3E, heeft geen hoge verwachtingen van de nieuwe norm. “Het kan helpen om het probleem zichtbaarder te maken. Een jaarlijks rapport zal wat aandacht krijgen. Tegelijk stel ik me de vraag of dit veel zal helpen. Want eigenlijk is het geen harde norm, maar een vrijblijvende rapportage. En specialisten zeggen al tien jaar dat onze energiefactuur niet goed in elkaar zit. Op elektriciteit zijn er een hele reeks heffingen; op gas en stookolie bijna geen. Iedereen in de politiek weet dit intussen ook wel.” Voor meer bewustwording zorgen is goed, hervormen is beter, zeg maar.
Gelukkig zit Europa niet stil:
Europa heeft de groene bocht wel al ingezet. Behoorlijk resoluut zelfs. EU-inwoners gaan straks via hun gas- of stookoliefactuur betalen voor de broeikasgassen die ze uitstoten. Dat is de zogenaamde uitbreiding van het ETS-systeem. De maatregel maakt deel uit van een groter pakket aan klimaatwetten dat onderhandelaars van de Europese lidstaten eind 2022 zijn overeengekomen.
Maar dan is het nog afwachten of die taks de '
symbolische vliegtaks' overtreft.
[Voor 12% gewijzigd door Cyberblizzard op 30-03-2023 15:08]