![]() | |||||||||||||||||||||||||||||
Welkom! Welkom in het nieuwe energy efficient computing topic! Dit topic bied een brede basis voor alles wat te maken heeft met zuinige computing. Denk hierbij vooral aan systemen die 24/7 aanstaan zoals (thuis)servers, maar ook zuinige desktops zijn welkom. Hier kunnen mensen hun ervaringen met zuinige computing posten. Interessante links naar andere fora/sites over energy efficient computing zijn ook te vinden. Daarnaast kunnen mensen die hulp nodig hebben met het samenstellen van een zuinig computing systeem een zetje in de goede richting krijgen. Bedenk wel dat wij geen helpdesk/afhaal chinees zijn waar even een kant en klaar antwoord op gehaald kan worden. Als er iets is samegesteld met de hulp van de mensen hier, contribueer dan ook aan het topic door de resultaten van het systeem te posten! | |||||||||||||||||||||||||||||
Regels | |||||||||||||||||||||||||||||
Wat is not done in dit topic:
Heb je een aanvulling, opmerking of briljant idee voor de startpost, stuur dan een DM naar één van de auteurs. Vraag hier niet in het topic zelf om, wij kunnen zulke berichten ook missen. Soms hebben wij ook een leven naast Tweakers dat aandacht behoeft. Daarbij hoeft het topic er niet mee vervuild te worden. | |||||||||||||||||||||||||||||
Quick Menu | |||||||||||||||||||||||||||||
Algemeen: | |||||||||||||||||||||||||||||
Eerst even de open deuren, dan hebben die vast gehad Naast optimalisatie van de inzet van een computer kan er ook gekeken worden naar virtualisatie van een computer, of juist het opsplitsen. Het laatste is misschien opmerkelijk gezien de recente, sterke interesse in virtualisatie. Toch kan het combineren van taken soms juist meer energie kosten dan door deze op te splitsen/gesplitst te laten. Met name de combinatie van een server (of dat nu voor websites, ftp of offsite backup is) aan de ene kant en desktop of htpc aan de andere kant kan juist niet economisch zijn. De laatste twee hebben soms hardware (zware grafische kaart, tvkaarten, geluidskaarten, ..) die niet volledig uitgaan als ze niet nodig zijn en of gebruikt worden. Heeft de computer alleen taken waar het eigenlijk om processor- en of storagetaken gaat dan kan virtualisatie lonen. Echter, let wel op dat een pc niet voor één simpele VM altijd word aangelaten, terwijl overdag 18 zware VMs met veel i/o activiteit draaien. Er word dan tegen een slechte vulling van de taken van het apparatuur aangelopen. Om de optimale vullling te bepalen word er in dit topic de nodige informatie verstrekt zodat men zelf kan kijken of en wat er met elkaar gecombineerd kan worden en op welke hardware. Met de komst van de nieuwste processoren en chipset van Intel valt er inmiddels ook objectieve gronden zo langzaam aan iets te kiezen. Tijdenlang kon er voor een zuinige pc gekozen worden uit diverse AMDs of voor simpelere taken voor een Intels Atom. Maar inmiddels kunnen ook desktop gebruikers met een gerust hart voor een Intel oplossing gaan als verbruik belangrijk voor ze is (zo niet dan zijn ze wellicht in het verkeerde topic). Ook VIA timmert aan de weg, maar zijn een stuk zeldzamer. En dan nu, de hardware | |||||||||||||||||||||||||||||
Processoren | |||||||||||||||||||||||||||||
De keuze van de processor is waar veel mensen mee beginnen, waarna ze de rest van de componenten matchen met de processor. Toch zijn met name de processor en het moederbord een twee-eenheid. Zomaar een moederbord erbij zoeken kan ertoe leiden dat het zuinigheid doel word gemist. De computer is minder zuinig of krachtig dan bedoeld. Het is een wisselwerking, maar er moet ergens een begin zijn, dus dan toch maar die processor. Indicaties van een zuinige processor Er zijn een aantal dingen waar op gelet moet worden die gezamenlijk het verbruik bepalen: | |||||||||||||||||||||||||||||
Procedé | |||||||||||||||||||||||||||||
Processoren die zijn gemaakt met een kleiner procedé (kleinere transistoren) zijn, bij voor de rest vergelijkbare specificaties (aantal, inzet, ..), zuiniger. Bij Intel is zo’n overvang gevangen in hun tick-tock strategie, een manier om ieder jaar iets nieuws te kunnen brengen. Een verkleining van het procedé is hierbij de tick, die we onlangs zagen, de introductie van de 32nm chip. Dat dit weer uitnodigt om meer uit de processor te halen is een tweede. | |||||||||||||||||||||||||||||
Processor generatie | |||||||||||||||||||||||||||||
Naast het procedé zit er bij fabrikanten evolutie in hun architectuur, bij Intel de Tock. Zo’n nieuwe architectuur bevat nieuwe features en slimmigheden die tot een efficiëntere processor (en of platform) moeten leiden. Daardoor zal een processor per tik meer kunnen doen, of andersom voor hetzelfde werk hoeft de processor minder lang/minder hard te werken. Dit wordt vergezeld door diverse andere nieuwe zaken, zoals nieuwe indstructies, zoals on-the-fly encryptie in de nieuwste Intel processoren. | |||||||||||||||||||||||||||||
Cache | |||||||||||||||||||||||||||||
Cache vraagt veel energie, dat is ook de reden waarom bij AMD de Phenom meer energie verbruikt dan een Athlon. Eerstgenoemde heeft ook nog de beschikking tot L3 cache. Of die cache voor iedereen relevant is, is nog onderwerp van discussie. | |||||||||||||||||||||||||||||
Uitgeschakelde cores | |||||||||||||||||||||||||||||
Van AMD is inmiddels wel algemeen bekend dat er processoren zijn waarvan één of meerdere cores uitgeschakeld zijn. Voor menig Tweaker een zegen, maar voor zuinigheidsfreaks misschien juist een groot nadeel. De onderdelen zitten er nog wel dus is er de kans dat zo’n processor toch meer verbruikt dan gewenst, zeker als de core niet inschakelt kan worden. Dit geld helemaal bij een Phenom II waarbij het energie etende L3 cache er gewoon nog op zit. | |||||||||||||||||||||||||||||
TDP | |||||||||||||||||||||||||||||
Is niet heilig! Verre van zelfs. Misschien is TDP wel hetgeen de meeste mensen mee de fout in gaan en waar het andere deel het felst op corrigeert. TDP (Thermal Design Power) gaat over hitte, veroorzaakt door het energieverbruik. Met andere woorden, TDP is niet hetzelfde als energieverbruik. Bij AMD is het een redelijke indicatie van de maximale hitteontwikkeling. Een 45W AMD betekend dat er in principe geen Mugen of een TRUE nodig is, een minder potige koeler zal ook volstaan. Het is eigenlijk met name interessant (en inzichtvol) om te kijken binnen een architectuurlijn om de verschillen in verbruik snel te kunnen herkennen. Zodra er TDPs van verschillende architecturen met elkaar vergeleken worden dan kan men wel eens bedrogen uitkomen. AMD kent ook nog ACP (Average CPU power). Dit is een lagere rating dan de TDP en geeft ongeveer het gemiddelde verbruik weer. Bij Intel maken ze er af en toe (oké altijd) een zooitje van, bewust ook waarschijnlijk. Tijdenlang ging het om de gemiddelde warmteproductie. Inmiddels lijkt het wel op bingo loterij, met TDPs die nergens over gaan. | |||||||||||||||||||||||||||||
Onderklokbaarheid | |||||||||||||||||||||||||||||
Met name als er een wat oudere CPU op de kop getikt wil worden is het zinnig om te kijken of de processor wel over zaken als Cool ’n Quiet (bij AMD) of Speedstep (bij Intel) beschikt. Dit zorgt ervoor dat de processor de klokfrequentie (en vervolgens het voltage en dus het verbruik) kan verlagen. Het gevolg van het voorgaande is dat een singlecore niet zuiniger hoeft te zijn dan een dualcore. Dus ook als de langzaamste CPU al snel genoeg is, kan er uit energie overwegingen interessant zijn om toch een snellere te nemen omdat die een nieuwere architectuur of procedé heeft. Wat voorbeelden:
| |||||||||||||||||||||||||||||
Wat zijn zuinige processoren | |||||||||||||||||||||||||||||
Bij AMD, op AM2 vlak is de Athlon X2 xx50e de meest efficiënte chip. Op AM3 vlak is het de Athlon II X2 xxxe. De extra ‘e’ bij de AM3 processor duidt erop dat het gaat om een processor met een verlaagde TDP. Dat komt omdat deze processor in full load minder energie verbruikt. (Nogmaals TDP!=Energieverbruik) Echter, in idle verschillen de processoren niets. Voor een totaal overzicht van het verbruik van AMD processoren kan er op de volgende plaatjes gekeken worden: idle en max (Afkomstig van Lostcircuits) De harten van de nettop/netbook gebruikers gaan ook steeds harder kloppen door de nieuwere Intel Atoms en vooral de AMD Brazos met zijn krachtige GPU. Het nadeel is dat het verbruik niet alleen laag is, de prestaties ook. Mochten de wensen simpel zijn, dan voldoet een goedkoop en zuinig nettop bordje. Intel heeft met zijn nieuwe Core i3 en core i5(Behalve de i5 750), maar ook niet te vergeten de Pentium G9650, zeer zuinige, maar wel iets hogere geprijsde modellen op de markt gezet. Het op 32nm gebakken architectuur zorgt voor een laag verbruik. Hierbij is niet alleen de geheugen controller en de PCI express controller geintegreerd, maar ook bezit de processor nu de IGP in plaats van afhankelijk te zijn van het moederbord. | |||||||||||||||||||||||||||||
Ondervolten | |||||||||||||||||||||||||||||
Een zuinige processor hebben is één, zuinig laten draaien is twee. Sleutel is om het voltage van de cpu zo laag mogelijk te houden. (Bijkomstigheid in deze is de lagere hitteproductie.) Met onderklokken is het mogelijk het voltage nog verder te verlagen. Er zijn een aantal manieren om het energieverbruik zoveel mogelijk te beperken:
Als maximale prestaties en laag verbruik gecombineerd worden is het automatisch laten ondervolten en onderklokken een goede keuze. In de Bios staan deze bekend als de te opties (AMD) Cool ’n quiet en (Intel) Speedstep. Activeer deze opties om hier gebruik van te maken. Mogelijk word dit in specifieke bios opties anders aangeduid, lees hier voor de handleiding van het desbetreffende moederbord. Vervolgens dient het Operating Systeem de bijbehorende driver te hebben zodat het Operating Systeem de klokfrequentie en het voltage kan terugdringen. De modernere besturingssystemen als windows XP SP3, windows vista/7 en de latere kernels van linux hebben hier standaard ondersteuning voor. Voor Windows (XP) moet er tot slot in het energiebeheer aan worden geven dat het systeem het energieverbruik moet minimaliseren. Dit kan gedaan worden onder power options in configuratiescherm en dan onder power schemes voor Minimal Power Management te kiezen. Om te kijken of het onderklokken en ondervolten daadwerkelijk gebeurd kan het programma CPU-z gebruikt worden. Dat laat zien op welke kloksnelheid de processor draait en met welk voltage. Als de computer niets doet dan zal de kloksnelheid dalen. Door handmatig onder te klokken en onder te volten is het mogelijk om het systeem nog zuiniger te maken dan met de standaard opties van AMD en Intel. Deze tools zijn namelijk relatief conservatief om niet opeens voor vastlopers te zorgen. Maar als (beetje) Tweaker zoeken we naturlijk de grens maar wat graag op. In idle maakt het doorgaans een paar Watt uit, maar onder load kan het soms wel gaan om meer dan tien Watt verschil met de standaard opties van AMD en Intel! Om dit voor elkaar te krijgen schakel de cool'n quiet of speedstep optie in Bios uit. Voor Windows download men: voor een AMD K8 processor en een 32 bit OS een programma als RMClock of Crystal CPUID. Als er een 64 bit OS gedraait word dan moet, in ieder geval bij RMClock, nog even gerommeld worden met het programma. Hierover is op het internet wel wat te vinden. Dat dit niet standaard met het programma kan komt omdat het project al een tijd geleden is gestopt. Met RMClock en Crystal CPUID kan het voltage voor verschillende multipliers worden ingesteld. Zorg er wel voor dat het voltage met de desbetreffende multiplier goed getest wordt (bijvoorbeeld met prime95/Orthos). Het handigste is om 3 multipliers uit te kiezen. De laagst mogelijke, de middelste en de hoogste. Test deze individueel op stabiliteit op het laagst mogelijke voltage (Als in met overclocken, voltage verlagen, stabiliteit checken, voltage lager, tot hij onstabiel is, dan het voltage twee stapjes hoger zetten). Daarna kunnen de 3 multipliers worden geactiveerd voor de verschillende load factoren om zo zuinig te zijn, maar ook snel, mocht het systeem meer power nodig hebben. voor een AMD K10 processor kan het programma PhenomMsrTweaker gebruikt worden. Het principe is zo goed als hetzelfde als met RMClock, alleen is er wat minder keuze qua states. | |||||||||||||||||||||||||||||
Moederborden | |||||||||||||||||||||||||||||
Vroeger was de processor in grote mate bepalend voor het verbruik in idle. Denk aan de beruchte P4. Tegenwoordig zijn de zuinige processoren zo zuinig dat het overgrote deel van het verbruik van het moederbord komt. De processor pakt bij AMD platformen zoals gezegd zo'n 8Watt in idle. Met een super zuinig moederbord zoals de Asrock Alive NF7G-HDready kan er op zo'n 17W worden uitgekomen als er maximaal getuned wordt. | |||||||||||||||||||||||||||||
Wat zijn indicaties van een zuinig moederbord | |||||||||||||||||||||||||||||
Helaas is het bij moederborden vele malen lastiger om te bepalen hoe zuinig een moederbord nu werkelijk is. Niet alleen zijn er diverse uitvoeringen van één en dezelfde socket, ook heeft iedere fabrikant er wel weer iets mee gedaan waardoor vergelijken lastig is. Wel zijn er een aantal indicaties en vuistregels waardoor er enigszins een inschatting gemaakt kan worden. | |||||||||||||||||||||||||||||
Fasen(beheer) | |||||||||||||||||||||||||||||
Het aantal fasen hangt losjes samen met de maximaal ondersteunde processor. (maximale TDP) Om een CPU te kunnen voorzien van stroom worden meerdere fasen ingezet om een stabiele stroom te kunnen leveren. Bij zwaardere belastingen (processoren met een hoge TDP) wordt dit steeds belangrijker. In de afgelopen jaren is er een ware race ontstaan in fasen. Met name Gigabyte en Asus maken elkaar gek met bizar veel fasen. Omdat een processor in rust minder energie nodig heeft hebben veel moederborden tegenwoordig de mogelijkheid om fasen uit te schakelen als de processor in rust is (MSI: APS, Gigabyte: DES, Asus: EPU). Helaas blijft fasebeheer beperkt tot een minderheid van het aantal fasen, dus blijft er altijd het probleem van het hebben van een overload aan fasen. Daarom is het belangrijk om een moederbord te nemen dat een aantal fasen heeft dat een beetje matcht met de processor die er (in de toekomst) gebruikt gaat worden. Wel kan (objectief) worden gezegd dat MSI ten opzichte van in ieder geval Gigabyte en Asus het betere fasebeheer bezit. Maar ook Biostar en Asrock hebben producten met een bescheiden aantal fasen die gewoon goed werken. In reactie op de run naar fasen is MSI een andere weg in geslagen door vooral in te zetten op efficiëntere fasen door combinatie van chips, de DrMOS chips. Per slot van rekening, iedere component heeft een eigen efficiëntie. Minder chips, minder totaal efficientieverlies. Dit zal uiteindelijk wel (mede) bijdragen aan het feit dat MSI (en ook Biostar) tegenwoordig de zuinigere moederborden neerzetten en toch nog mooie features bieden. (Zie ook deze video) Tot zover de achtergrond. Waar aan is te zien hoeveel fase een moederbord bezit? Soms spreken ze er expliciet over, soms niet. Dit is te herkennen aan notaties als 3+1, zoals bij het populaire 740g Gigabyte moederbord. Maar in andere gevallen is het hooguit te tellen. Om een indicatie van het totaal (!) aantal fasen te krijgen is het mogelijk om, bij moderne moederborden, het aantal vierkante blokjes tellen. «plaatje» Daarnaast is het mogelijk dat er één of meerdere fasen wat meer afgezonderd staan «plaatjes», dit zou kunnen duiden op een dynamische fase. | |||||||||||||||||||||||||||||
Maximaal ondersteunde CPU (TDP) | |||||||||||||||||||||||||||||
Als het aantal fasen niet is aangegeven kan er naast het tellen van de fasen ook wat afgeleid worden uit de maximale TDP voor de CPU die erop kan. Als het moederbord een processor met een TDP van 125Watt of meer kan huisvesten zal deze hoe dan ook veel uit de kast moeten halen. Dit zal er (vooralsnog) altijd voor zorgen dat er efficiëntie verlies zal zijn als er op zo’n bord een zeer zuinige CPU wordt geplaatst. Dus als er geen zware CPU op geplaast gaat worden, neem dan ook een moederbord met een lagere maximale TDP. | |||||||||||||||||||||||||||||
Northbridge | |||||||||||||||||||||||||||||
AMD Momenteel is bij AMD de 700 chipset de meest courante serie. Het zijn moederborden die een lager energieverbruik kennen dan hun directe voorganger (600) en/of (middels hun IGP) HD video kunnen decoderen waardoor de processor minder belast zal worden.Ook zijn de oude Nvidia chipsets in trek (7025 en 7050) (In de praktijk worden deze in combinatie geschreven met de 'Southbridge', de 630a, omdat Nvidia de Northbridge en de Southbridge gecombineerd heeft. (bron)) Daarvan zijn onlangs nog nieuwe moederborden uitgekomen voor het AM3 platform, die meteen voldoen aan de huidige standaarden van solid caps. De 7025 en 7050 zijn de zuinigste chipsets voor AMD, maar missen de volledige HD decoding. De Geforce 8200 chipsets doen het ook niet slecht, maar zijn vaak gelijkwaardig aan de 700 chipsets. Intel Bij de nieuwste Intel Clarkdale is er eigenlijk niet meer echt een northbridge. Alles geintegreerd in de CPU, inclusief de GPU. | |||||||||||||||||||||||||||||
Southbridge | |||||||||||||||||||||||||||||
AMD SB700 is een stap voorwaarts voor energieverbruik, dit valt ook op aan de lagere TDP tov SB600. De hogere 700 (710, 750) chipset series zijn interessant als er overgeklokt wordt. Daarnaast heeft de SB700 als voordeel dat er 6 SATA poorten mogelijk zijn, tegenover 4 bij de SB600. De USB en SATA prestaties van de SB700 zijn ook hoger dan van de SB600. Intel De Intel Clarkdale gaat via een DMI interface(4 pci-e 1.1 lanes) naar H5X chipset controller welke min of meer gebaseerd is op de ICH10. | |||||||||||||||||||||||||||||
IGP | |||||||||||||||||||||||||||||
Het kwam al even ter sprake, de Integrated Graphics Processor (IGP) is een manier waarop een lager energieverbruik behaalt kan worden, alleen dan wel indirect. Door de IGP hoeft er geen losse videokaart in het systeem te worden geplaatst waardoor het systeem zo goed als altijd zuiniger zal zijn. (Of je moet de zuinigste losse videokaart nemen, maar dan kan het onder load wel eens tegenvallen.) Zeker als er niet aan spellen gedaan word is het interessant om te kijken naar een chipset met een Integrated grahpics processor. De moderne chipsets zoals de 780/785G, GF8200 voor AMD en de 4500HD voor intel bieden de mogelijkheid voor het decoden van HD films. Helaas zitten hier een heel aantal haken en ogen aan en is niet alles zo maar te versnellen met behulp van de chipset. Een andere interessante ontwikkeling is dat sommige chipsets twee poorten tegelijk kunnen gebruiken voor een dualscreen. Zoals bijvoorbeeld dvi en hdmi tegelijk. Voor (serieuze) games zal er toch nog echt naar een losse videokaart worden gekeken (daar word later nog op ingegaan). | |||||||||||||||||||||||||||||
Aantal componenten | |||||||||||||||||||||||||||||
Het is nogal een open deur, maar een moederbord dat uitpuilt van features zal niet zo snel ook het zuinigste moederbord zijn. Helaas betekent een bord met minder features vaak ook weer dat er minder wordt gedaan aan kwalitatief goede componenten en slimme besparingsfunctie, die zorgen voor een zuinig bordje. Het is dus de kunst om het bord te vinden dat weinig er op heeft zitten, maar wel van erg goede kwaliteit is. Ook al is het mogelijk om in bios de nodige zaken uit te schakelen, dat betekent nog niet dat het ook echt merkbaar is. Soms zitten er fysieke componenten op een zelfde fysiek pad, waardoor er alleen wat van gemerkt word in het verbruik als de volledige combinatie wordt uitgeschakeld. | |||||||||||||||||||||||||||||
Merk | |||||||||||||||||||||||||||||
Los van de sympathie voor een bepaald merk, het kleurschema dat het meest aanstaat (of het minst afschrikt), zijn er ook nog objectieve verschillen tussen de fabrikanten. Zo was al het verschillende fasebeheer ter sprake gekomen, maar ook de algehele keuze van componenten en uitrusting verschilt. Asrock, Biostar en MSI hebben nu de zuinigere moederborden. Gigabyte en Asus verbruiken nu wat meer, maar richten zich op nog duurzamere componenten (met name Gigabyte). Dit gaat dan voorbij het niveau van solid caps, want die zijn inmiddels redelijk standaard aan het worden. Hierbij moet er aan betere borden worden gedacht met, lagere straling, maar ook aan ECC. Dat laatste biedt Asus aan op al haar AMD moederborden. (Biostar heeft inmiddels ook een aantal moederborden met ECC, al geven ze dit niet expliciet aan en zwijgen ze erover als je ze ernaar vraagt.) Één ding is belangrijk om in de gaten te houden bij moederborden, er worden meer en meer stickers geplaatst. Ook worden er diverse objectieve 'tests' gedaan waarbij iedere fabrikant het groene imago wil uitdragen. (Zie bijvoorbeeld deze presentatie over het energiebeheer van MSI.) Dit zijn de zaken waarop moederbord fabrikanten zich van elkaar moeten onderscheiden. | |||||||||||||||||||||||||||||
Formaat? | |||||||||||||||||||||||||||||
Helaas, een ITX moederbord is niet per definitie zuiniger dan een ATX moederbord. Pas als twee moederborden van dezelfde fabrikant, met dezelfde chipset, hetzelfde aantal fasen met elkaar vergeleken worden dan is er kans dat het ITX bord zuiniger is (vanwege het ontbreken van sloten enz.) Zo is het 780g ITX moederbord van Jetway niets zuiniger dan andere moederborden, integendeel. Er zijn mATX moederborden die zuiniger zijn met dezelfde functionaliteiten. | |||||||||||||||||||||||||||||
Ondervolten IGP en HT | |||||||||||||||||||||||||||||
Afhankelijk van het doel van de computer kan er worden gekeken of het BIOS van het moederbord de mogelijkheden biedt om de onboard grafische kaart en/of de hyper transport terug te klokken (en onder te volten). De grafische kaart is met name interessant voor mensen die de computer willen inzetten als server. De hyper transport heeft ook invloed op de grafische prestaties, maar daarbij ook nog met alle vormen van data-opslag. In principe merkt je er niets van bij een server, maar zoals met alle onderklok en ondervolt activiteiten, eerst goed testen! Voor meer informatie, bekijk absoluut deze reactie. | |||||||||||||||||||||||||||||
Wat zijn zuinige moederborden? | |||||||||||||||||||||||||||||
Oprecht een lastig antwoord. Niet in de laatste plaats omdat iedereen net iets andere componenten aan het moederbord hangt en andere meetinstrumenten inzet. Maar ook omdat er moederborden met een bepaalde chipset zijn die zo zuinig zijn dat ze minder verbruiken dan een moederbord van een doorgaans zuinigere chipset. Toch is er wel een globale indeling te maken in chipsets. Het kan hierbij zijn dat een chipset met een andere chipset van plaats zou moeten wisselen, maar over de linie zal het wel aardig kloppen. In volgorde van zuinig naar minder zuinig:
| |||||||||||||||||||||||||||||
Geheugen | |||||||||||||||||||||||||||||
Als echt de absolute ondergrens word gezocht dan kunnen er RAM modules worden weglaten. Echter, het effect is nihil als er niet-overklok geheugen word gebruikt. Het effect maximaal 2 Watt bedragen. Daarnaast kan het zelfs een averechts effect hebben omdat andere componenten meer werk moeten verrichten (meer harde schijf gebruik – swappen) of dat de efficiëntie lager ligt (geen dual channel). Wel is het zinnig om niet vier (supere) kleine maar slechts twee grotere modules te nemen. De dual channel blijft dan in stand, zonder dat men met het hogere verbruik van de extra modules zit. Het probleem is dat het verschil zo klein is, dat duurdere grotere modules zich nooit terug verdienen. Het doel van de computer is dus van belang voor het kiezen van de hoeveelheid geheugen. Bij geheugenmodules gaat een soortgelijk verhaal op als bij processoren, er zijn alleen wat meer chips. Het verbruik hangt af van het aantal chips, het productie procedé (in nm) en het voltage. De opslagruimte van een chip op zich maakt niet uit. Ook voor het geheugen geldt dat het verbruik is gedaald in de jaren. DDR gebruikte meer dan DDR2, terwijl dat weer meer energie gebruikt dan het huidige DDR3. Aan de basis van DDR3 ligt het lagere voltage, dat van 1.8 (DDR2) is gedaald naar 1.5 (DDR3). Word het absolute minimale verbruik geëist, dan kan er worden gekozen voor low voltage ram. Kijk dan wel eerst goed rond of vraag het na omdat lang niet alle moederborden overweg kunnen met het low voltage geheugen. Mogelijk vereist het low voltage geheugen ook nog wat aanpassingen in het bios. Een voorbeeld van low voltage geheugen komt van G.Skill met de ECO series DDR3. Deze draaien op 1.35Volt. Dit is een stuk lager dan de standaard 1.5Volt, maar het effect hiervan is niet erg groot. Pas bij meerdere modules word het zichtbaar op een Watt meter, hoewel dit waarschijnlijk meer in de orde van één of twee Watt ligt. Een movitatie om toch voor meer geheugen te gaan is omdat het kan worden ingezet om reads/writes op te vangen die anders zouden worden uitgevoerd op de harde schijf. Het voordeel is dan ook dat zo'n harde schijf langer in spindown kan blijven en dat levert tussen de twee en acht Watt aan besparing op. |
[ Voor 41% gewijzigd door Anoniem: 134818 op 19-05-2011 11:34 ]