Ik ben niet verder gekomen dan het commentaar op de 2e en 3e pagina... Ik geloof dat Ir. J.E. van Dorp (vermoedelijk de Joris van Dorp die vaker opduikt in het kernenergiedebat in NL?) de context van deze studie bewust of onbewust niet in ogenschouw neemt. En dat vindt ik schadelijk.
Wat er zoals als comments op de samenvatting in staat:
In werkelijk marktgedreven CO2-vrije energie systemen zullen kerncentrales juist altijd draaien omdat ze van alle regelbare CO2-vrije energiebronnen de laagste marginal kosten hebben.
--> Dit klopt niet. Op de "day ahead" elektriciteitsmarkt wordt door elke producent van electrictieit geboden met een hoeveelheid energie en de prijs daarvoor (EUR/MWh). Dat wordt dan gematcht met de vraag van electriciteit, dat zijn de inkopers. De prijs van electriciteit is dan op marginale basis. Dit betekend dat er bijvoorbeeld 6 aanbieders zijn die elk een hoeveeld aanbieden met opeenlopende prijzen, stel dat de vraag al gedekt is door de 4 goedkoopste van de zes dan krijgt iedereen betaald volgens de prijs die de 4e aanbieder aangaf. Het is niet moeilijk voor kernenergie om laag te bieden als het vergeleken wordt met gas of kolen. Zon en wind daarintegen zijn wel competitie, die voorspellen het weer, rekenen dat elk onderhoud toch wel moet gebeuren ongeacht of ze wel/niet produceren en de brandstofkosten nul zijn, en bieden dus nog lager. Bij een toename van wind en zon krijg je dus als kerncentrale (maar ook gas en kolen) te maken met producenten die onder jouw prijs kunnen en willen bieden. Als dan de vraag niet hoog genoeg is kun je dus niet leveren. Het is echter ook niet goedkoop om kernenergie of kolencentrales uit en aan te zetten. Ze bieden dan dus aan om toch te produceren, min-of-meer tegen elke prijs. Het resultaat zijn dan negatieve prijzen, ofwel de producenten betalen de inkopers om de stroom maar af te nemen. Ook de zon en windcentrales betalen dan de inkopers. Dat is natuurlijk niet heel lang houdbaar als dat vaak gebeurd. Als het pure marktwerking is en ik moet investeren in een kerncentrale wil ik wel weten hoe vaak dat gaat gebeuren. Ik heb als investeerder geen controle over hoeveel extra wind en zon er op de markt komt, in Nederland niet en daarbuiten niet (want ook de electriciteitsmarkt is grensoverscheidend). Het is dus een risico dat ik zal moeten bestuderen en incalculeren. Ja ik kom er misschien best mee weg om altijd te draaien (want duur om aan/uit te gaan), maar ik krijg daar in de huidige markt niets voor betaald.
(Note: niet alle electriciteit wordt verhandeld op de day-ahead markt. Er wordt ook "intraday" gehandeld om last-minute onbalans tussen consumptie en productie glad te strijken. Daarnaas zijn er ook contracten buiten deze day-ahead en intrday beurzen om, vaak lange termijn contracten met hun eigen voorwaarden. Goed om aan te geven is dat als grootverbruikers of grootinkopers hier graag contracten met kernenergie hadden gewild, met de kosten en baten daarvan, dit ook gewoon konden of kunnen gaan doen. Op diezelde manier zijn ook genoeg wind en zon centrales neergezet, met grote afnemers die alle of en gedeelte van de energie buiten de day-ahed of intraday beurzen om afnemen)
Niet-regelbare (weersafhankelijke) energiebronnen hebben in marktgedreven energiesystemen geen duidelijk bestaansrecht omdat er weinig of geen afnemers zijn die waarde hechten aan weersafhankelijke stroomlevering.
--> Het is belangrijk om "niet regelbaar" niet te verwarren met "weersafhankelijk". Wind en zon zijn afhankelijk van - juist ja - de hoeveelheid wind en zon. Die zijn ook best goed te voorspellen en er is ook een onderdeel van de elektriciteitsmarkt (de balansmarkt) die het correct inschatten van jouw productie over bijvoorbeeld 24h beloont of afstraft. Dit is niet iets specifieks voor wind of zon, ook gascentrales of kerncentrales moeten forecasts maken en worden daar ook op afgerekend. Wind en zon zijn echter wel regelbaar. Voorlopig alleen neerwaarts regelbaar, als in minder produceren dan je zou kunnen. Dit zijn ze echter wel supersnel (voornamenlijk zon), en veel sneller dan kernenergie. Waar kernenergie misschien over de seizoenen regelbaar is, is het dat niet over een tijdspad van minuten of uren. Niemand gaat gratis zijn consumptiepatroon aanpassen aan het weer, maar ook niemand gaat gratis zijn consumptiepatroon aanpassen aan een kerncentrale. Nogmaals: beiden bieden hun electriciteit aan op dezelfde markt. Nu zal het in de toekomst met meer wind en zon lastiger worden om vraag en aanbod te balanseren. Maar men moet zich afvragen of het goedkoper of aantrekklijker is om dat op te lossen met bijvoorbeeld een overschot aan wind of zon (want makkelijk naar beneden te regelen), met waterkracht, met energieopslag (of dat nu grootschalig, een elektrische auto aan het net, of een thuisaccu is), met flexibiliteit in consumptiepatronen door (grote) consumenten, of met kernenergie is.
95% van alle stroomvraag in een land als Nederland is onflexibel en onmiddelijk, en laat zich dus niet inplannen op basis van de beschikbaarheid van wind- of zonneenergie.
--> Benieuw of daar ook een goede bron achter zit. Ten eerste is 100% van alle stroomvraag onmiddelijk. Dat is nu soms juist het lastige, het is geen olie dat je even in een tanker kunt laten zatten. Niemand heeft ooit de stofzuiger aangezet en een paar seconden moeten wachten... Ik schat ook in dat een veel kleiner deel dan 95% onflexibel is. Ik haat het woord "smart" in smart-grid, maar volgens mij boeit het niemand wat als de Tesla op de oprit niet om 1u 's nachts maar om 2u 's nachs begint te laden (als ie maar vol is als ik weg moet) of dat de wasmachine een half uurtje langer doet over de cyclus om wat minder stroom te trekken. Ook een aluminiumsmelter wil best flexible zijn als hij/zij daar voor betaald wordt, een tuinder met allemaal LED lampjes oven de aardbeien ook wel. Dit gaat ook niet lukken als je alles een dag of langer moet uitstellen. Maar zoals hierboven al aangegeven: er is meer dan kernenergie als het aankomt op vraag en aanbod balanseren. Er is ook meer dan Nederland, we hebben "contact" met het VK, Noorwegen, Duitsland, Belgie, Denemarken. Als in Belgie de kerncentrales stil liggen voor meer dan een dag staat ook niet alle stil. Zie niet in waarom we dat ook niet kunnen regelen als het in Nederland erg bewolkt en windstil is.
Juist voor investeringn die bijzonder lang meegaan en tot in de verre toekomst hun vruchten afwerpen - zoals kerncentrales - is het van belang om de WACC door optimale (politieke) risicobeheersing zo laag mogelijk te krijgen.
--> Volgens mij hebben deauteurs van de rapport ook gewoon met een lage "maatschappelijke WACC" van 3% gerekend in de gevoeligheidsanalyse. Los daarvan, waarom zouden andere oplossingen (wind, zon, energieopslag) niet dezelde risicobeheersende support moeten krijgen van de politiek om de investering rond te krijgen als dat Ir. van Dorp blijkens voor kernenergie voorsteld?
(Note: Ir. van Dorp gebruik nogal opzwepende woorden door wind en zon te bestempelen als "wegwerpinvesteringen met korte levensduur". Beetje gek voor technologie die tot op heden niet versteld staat van 25 jarige financiele levensduur, en waar nu aardig wat centrales die hun financiele levensduur bijna opgemaakt hebben een upgrade krijgen om nog meer energie uit de wind/zon te halen. Nog frappanter is het om die terminologie te gebruiken als voorstander van kernenergie, waar tot op heden de beste remedie is om de brandstof na gebruikt maar voor 1000 or 10,000-en jaren ergens in een grot in Finland op te slaan.
In hun "marktgedreven" scenario laten B&K de kerncentrales economisch falen door ze te verplichten om alleen stroom te leveren wanneer er te weinig wind od zon is om in de stroomvraag te voorzien.
--> Dit vind ik persoonlijk een verdraaing. Het hele rapport beschrijvt meerdere scenarios. Eentje daarvan is hoe een kerncentrale (met hogere marginale kosten dan wind en zon) competitief zou moeten zijn in de electricteitsmarkt zoals we die nu kennen. In dat geval ben je niet verplicht, maar wel genoodzaakt (financieel gezien) om zo weinig mogelijk te draaien als anderen het goekoper kunnen en doen. B&K heeft andere scenarios waarin kernenergie anders wordt ingezet, en geeft daar ook de voor en nadelen van weer. Ir van Dorp haalt hier ook aan dat kerncentrales ook met negatieve prijzen gewoon kunnen doordraaien om het vervolgens weer recht te trekken als de prijs hoog is. Ja dat kan, maar dat kan nu en dat kon 5 en 10 jaar geleden ook. Dat is de markt en die is toegangkelijk voor iedereen, de vraag is of iemand dat aandurft met een nieuwe kerncentrale.
Hier stellen B&K op misleidende wijze voor het eerste dat kerncentrales en elektrolysers duurder waterstof zouden produceren dan wanneer groene stroom en elektrolysers zouden worden toegepast. Dit is misleidend omdat later in het rapport blijkt dat B&K kerncentrales alleen met het fossiele aardgasgedreven waterstofproductieproces laten concurreren, en niet met (veel duurdere) waterstof of basis van groene stroom.
--> Ik zie niet in hoe dit misleidend is. Het rapport vergelijkt meerdere opties en concludeerd dat waterstof op basis van zon/wind overschot het goedkoopst is (misschien niet gek, want het overschot is waarschnlijk gratis of erg lage kosten stroom). En dat het blijkbaar ook niet kan concureren met SMR met CCS. Ik zie ook niet hoe het alleen wordt vergeleken met waterstof of aardgas, de vergelijken zijn ook met groene waterstof. Persoonlijk vindt ik CCS altijd moeilijk inschatten qua kosten en kansen, het is niet goedkoop maar er staan een innovatieve industrie achter met veel belangen om zichzelf de toekomst in te innoveren. Dus wie weet. Maar nogmaals: Ir de Jong stelt hier dat B&K misleidend is, terwijl de vergelijken volledig is en alle aannames die daarin gemaakt zijn ook weergegeven zijn.
Als laatste puntje: Ir de Jong merkt ook op dat er niet wordt gekeken naar kernenergie voor stadsverwarming of industriele warmte/hittevoorziening. Nu verwacht ik persoonlijk dat dit qua maatschappelijke acceptie nog wat extra weerstand kan verwachten dan kernenergie voor electriciteit. Het is qua veiligheidseisen al niet makkelijk om een kerncentrale te bouwen zoals we ze nu gewend zijn. Laat staan dat we daar dan water doorheen laten stromen, dat water door huizen en appartment laten circuleren als warmtenet. Dan kun je nog zoveel scheidingen aanbrengen in de watercircuits, je moet over de gedachte heen dat het water uit jouw radiater indirect uit de kerncentrale komt. Je moet als maatschappij ook over de gedachte heen dat een hoogovens met stofregens of stofexplosies in IJmuiden nu ook maar een kleine kernreactor onder beheer heeft, direct of indirect. Als dat allemaal niet mee zou spelen hadden we ook geen brandstichting bij 5G masten, vergeet dat soort aspecten niet. (Dus ik zeg niet dat t niet kan, maar je staat als kernenergie-industrie qua track-record en mate van openheid wel 1-0 achter, als het niet 5-0 is)