Kernenergie, ontwikkelingen en techniek

[dr.lowtune]

DaniëlWW2 schreef op donderdag 16 mei 2024 @ 15:34:
[...]


Het voordeel is wel dat dit echt centrales zijn. De stroom gaat van centrale meteen het hoofdnet op, naar afnemers en niet de andere kant op. Het zijn ook meer kolen en gas vervangers.

Als vervanger van kolen- en gascentrales zou het kunnen. Het klopt dat de opgewekte energie direct hoogspanningsnet op gaat (waar overigens ook wel congestie is). Vanaf daar vindt het uiteindelijk zijn weg naar middenspanningsruimtes en daar lopen we ook tegen beperkingen aan. Ja, er zijn plannen om die te upgraden en de hoeveelheid uit te breiden, maar dat moet natuurlijk nog wel "even" gedaan worden

[Nathilion]

Ik ben dan wel weer benieuwd waar ze die centrales willen gaan bouwen. Om ze nou alle vier in Zeeland neer te zetten is om meerdere redenen onverstandig.

De eerste is hier boven al aangekaart: alle stroom zou dan vanuit één punt het net op moeten gaan. En alle stroom zou dan ook weer terug moeten gaan om de kring weer compleet te maken. Dat zou een netupgrade van jewelste moeten worden dan voor vier centrales.

Maar belangrijker nog is dat zo'n centrale er dan wel even 50 jaar zal gaan staan. De laatste prognoses duiden toch echt dat we naar gemiddeld +3°C gaan. Er is een reden waarom de Zeeuwse zeearmen zijn ingedamd met vloedkeringen en dijken, en dat is omdat het land om de haverklap onder water stond. Een kerncentrale gaan bouwen in gebied dat statisch veel vaker zware stormen over zich heen gaat krijgen gecombineerd met een permanent hoger zeeniveau is dan helemaal niet handig voor een kerncentrale. Dan krijg je Fukushima toestanden, of er worden zo veel extra veiligheden en fail safes gebouwd dat zelfs Hinkley Point goedkoop lijkt.

Wil men een gebied ver van de zee met stabiele grond dan kom je al snel uit op gebieden in het oosten van Gelderland/Overijssel en zuid Drenthe om die centrales in te gaan bouwen. Midden Brabant wellicht ook nog een deel als het ver genoeg weg is van de breuklijnen in het zuiden van ons land.

Maar als men dit met inspraak gaat doen van de lokale bewoners dan kunnen de NIMBYs nog wel een paar decennia gaan procederen en is het al 2050 voor je het weet en ben je al een paar miljard verder aan alleen al juridische kosten.

Dus ik ben heel benieuwd hoe Bruin-1 dit plan tot uitvoering gaat brengen. Als de afgelopen zes maanden enige indicatie geven voor de toekomst dan denk ik dat er eerder een schop in de grond gaat voor mijn graf dan voor een centrale.

Jammer, want ik zou een kerncentrale in mijn achtertuin best gaaf vinden. ☢️🏡

[anboni]

dr.lowtune schreef op donderdag 16 mei 2024 @ 15:41:
[...]Ja, er zijn plannen om die te upgraden en de hoeveelheid uit te breiden, maar dat moet natuurlijk nog wel "even" gedaan worden

Het scheelt natuurlijk wel dat er voor die 4 centrales nog begonnen moet worden aan de plannen

[Skyaero]

Praktisch gezien zouden deze kerncentrales een deel van de huidige fossiele centrales moeten vervangen. Dan is het logisch dat je ze zo dicht mogelijk plaatst bij waar deze centrales staan, zodat je weinig hoeft aan te passen aan je 380kv net.

Eemshaven (op dit moment 1,5 GW aan kolen en 2,8 GW aan STEG)
Rotterdam (2 GW STEG en 1,7 GW kolen/biomassa)
Roermond/Maasbracht (1,3 GW STEG)

Je zou er dus 2 kwijt kunnen in de Eemshaven en 2 in Rotterdam (elk een gunstige locatie vanwege koelwater).

Zuid-limburg is ook een interessante locatie, omdat het DSM terrein een 24/7 grootverbruiker is. Hoef je de geproduceerde elektriciteit niet ver te transporteren. Grootste uitdaging is koelwater in de zomer als de Maas laag staat.

Op het terrein van Tata Steel (IJmuiden/Velzen) staan nu ook centrales voor Tata. De infrastructuur is goed genoeg om bijvoorbeeld ook Amsterdam te kunnen voeden. Samen met de beschikbaarheid van koelwater is dit potentieel centrale nummer 6.

Andere optie is Diemen, nu 0,6 GW aan STEG, maar wel koelwater uit Markermeer en metropool Amsterdam als afnemer. Tevens restwarmte leveren aan stadswarmtenet Amsterdam.

Locaties genoeg dus

[DaniëlWW2]

In Borsele stond een kolencentrale naast de kerncentrale. Die zou al afgebroken moeten zijn.
De vraag is of de fundering te hergebruiken is of die ook helemaal afgebroken en herbouwd moet worden. Want dat lijkt het terrein voor de twee nieuwe reactoren te worden.

Daarnaast moet je denk ik wel oppassen met Zuid-Limburg en Oost-Groningen. Je loopt snel het risico beschuldigt te worden dat het aan de randen van het land moet en je niks geeft om die mensen. Ik zou eigenlijk ook wel geïnteresseerd zijn in centrales in bijvoorbeeld Flevoland, langs de IJssel en zelfs in het midden van het land bij de Rijn, Waal en Maas. Dat maakt energiedistributie ook gemakkelijker. Als ik snel kijk op een netkaart, dan lijkt er bijvoorbeeld ook nog steeds veel te lopen via Dodewaard. Maar er zijn meer mogelijkheden waar zowel veel hoogspanningsnet, water en bewoning aanwezig is. Zowel Hoek van Holland als IJmuiden zijn ook interessant omdat daar de energie van windmolens het land in komt. Zo zou je ook kunnen reguleren.
https://webkaart.hoogspan...ex2.php#10/52.0939/5.5069

Wat mij namelijk vooral zou interesseren is als ze de vervolgstappen ook zetten. Een kerncentrale is een gigantische waterkoker die gekoeld word met nog meer water en warmtewisselaars. Je hebt verder een gigantische hoeveelheid energie op een locatie. Die combinatie kan je twee dingen mee doen. De eerste is Wikipedia: Kværner process om van aardgas, waterstof en solide koolstof te maken wat je kan gebruiken voor andere toepassingen. De tweede is een warmtenet met die gigantische hoeveelheid warm water die toch eerst moet afkoelen. Want direct lozen in een rivier, zee of meer, is een lokale ecologische ramp.

---

Ik was gisteren ook nog even door het concept regeerakkoord gegaan. Ze hebben het er ook vaag over de mogelijkheid van meerdere kleinere centrales. SMR's dus. Nu is alles in dat akkoord echt hoofdlijnen, vaag etc, maar het staat vermeld.

[ Voor 3% gewijzigd door DaniëlWW2 op 17-05-2024 09:43 ]

[Nathilion]

De IJssel is een slechte rivier om te gebruiken voor koelwater. De aanvoer van water is namelijk slecht en het waterniveau van de rivier staat regelmatig te laag.

De Rijn, waar de IJssel van aftakt, is niet veel beter in de zomer. Het is een echte gletsjerrivier. Er is veel te weinig regen/sneeuwval in de Alpen dankzij de klimaatverandering. Hierdoor bouwen de gletsjers niet genoeg op in de winter om in de zomer te smelten om de Rijn te vormen.

De Maas en Waal zijn wat dat betreft beter omdat ze voornamelijk ontstaan door regenval. Al valt ook in Frankrijk niet genoeg regen om de kerncentrales daar van genoeg koelwater te voorzien.

Ook onze kolen-/gascentrales zullen hierdoor in de problemen komen als we ze nog steeds gebruiken in 2050. Voor elk soort energiecentrale dat stoom omzet in elektriciteit zou je al haast koelmeren of andere vormen van wateropslag moeten gaan aanleggen om te garanderen dat je het hele jaar door genoeg koelwater hebt.

[Brent]

4 kerncentrales in tijdens een wankele regering die het niet lang volhoud... Precies de juiste omstandigheden voor een 10x te dure kerncentrales.

[DaniëlWW2]

Modbreak:

Die topicwaarschuwing staat er omdat letterlijk elke keer als mensen hier over kernenergie willen discussiëren, er iemand komt die begint over windmolens, zonnepanelen etc en zo de discussie verstoort. Daarom hebben we het hier alleen over kernenergie. Want het kan blijkbaar niet anders.

Dus die reacties zijn verwijderd.

[ Voor 5% gewijzigd door DaniëlWW2 op 17-05-2024 10:22 ]

[ericplan]

Voor 14 miljard wil deze regering 4 kerncentrales bouwen. Zouden ze wel eens bij de buren gekeken hebben wat je kan kopen voor je centjes?
Bron: https://www.kabinetsforma...enakkoord+15+mei+2024.pdf

[Nathilion]

@ericplan Maar dat is niet wat er staat:

. Kernenergie: van 2 naar 4 kerncentrales. De reservering voor kernenergie in de huidige
rijksbegroting van 4,5 miljard wordt verhoogd met 9,5 miljard zodat 14 miljard beschikbaar is
voor een rijksbijdrage bij de bouw van vier kerncentrales tot en met 2035.

Vetgemaakt door mij. Die 14 miljard is dus niet de complete financiering maar slechts een deel van het totaal. Ik verwacht dat ze de rest van het geld ingelegd zien door de Vattenfalls en Eneco's van deze wereld.

[Coach4All]

DaniëlWW2 schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 09:42:

Daarnaast moet je denk ik wel oppassen met Zuid-Limburg en Oost-Groningen. Je loopt snel het risico beschuldigt te worden dat het aan de randen van het land moet en je niks geeft om die mensen. Ik zou eigenlijk ook wel geïnteresseerd zijn in centrales in bijvoorbeeld Flevoland, langs de IJssel en zelfs in het midden van het land bij de Rijn, Waal en Maas. Dat maakt energiedistributie ook gemakkelijker. Als ik snel kijk op een netkaart, dan lijkt er bijvoorbeeld ook nog steeds veel te lopen via Dodewaard. Maar er zijn meer mogelijkheden waar zowel veel hoogspanningsnet, water en bewoning aanwezig is. Zowel Hoek van Holland als IJmuiden zijn ook interessant omdat daar de energie van windmolens het land in komt. Zo zou je ook kunnen reguleren.
https://webkaart.hoogspan...ex2.php#10/52.0939/5.5069

Hoezo dat, dit wijkt toch niet af van centrales in Duitsland, België (Doel) , Zwitserland, Frankrijk.....

[ Voor 3% gewijzigd door Coach4All op 17-05-2024 10:43 ]

[Maasluip]

Nathilion schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 09:57:
De IJssel is een slechte rivier om te gebruiken voor koelwater. De aanvoer van water is namelijk slecht en het waterniveau van de rivier staat regelmatig te laag.

De Rijn, waar de IJssel van aftakt, is niet veel beter in de zomer. Het is een echte gletsjerrivier. Er is veel te weinig regen/sneeuwval in de Alpen dankzij de klimaatverandering. Hierdoor bouwen de gletsjers niet genoeg op in de winter om in de zomer te smelten om de Rijn te vormen.

De Maas en Waal zijn wat dat betreft beter omdat ze voornamelijk ontstaan door regenval. Al valt ook in Frankrijk niet genoeg regen om de kerncentrales daar van genoeg koelwater te voorzien.

Je kunt hem in Flevoland naast de Maximacentrale zetten. IJsselmeer zal toch wel altijd genoeg waterniveau hebben om te koelen. En in de zomer heb je sowieso minder nodig omdat je dan veel meer zon hebt.
En uiteraard kun je er ook koeltorens voor bouwen, dat scheelt al wat oppervlaktewater wat je nodig hebt.

Waarom zou de Maas niet voldoende zijn? Tihange staat aan de Maas, daar staat nog 2 GW van aan.

[DaniëlWW2]

Coach4All schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 10:40:
[...]


Hoezo dat, dit wijkt toch niet af van centrales in Duitsland, België, Zwitserland, Frankrijk.....

En je wil zeggen dat dit goed overkomt.
Zeker moderne derde generatie kernreactoren hebben zoveel veiligheidssystemen, dat je ze echt niet meer naar de grenzen van je land hoeft te verbannen. Zo stuur je ook een duidelijk signaal af dat je die niet als tweederangs burgers beschouwd en dat kernenergie veilig is.

[Coach4All]

DaniëlWW2 schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 10:44:
[...]


En je wil zeggen dat dit goed overkomt.
Zeker moderne derde generatie kernreactoren hebben zoveel veiligheidssystemen, dat je ze echt niet meer naar de grenzen van je land hoeft te verbannen. Zo stuur je ook een duidelijk signaal af dat je die niet als tweederangs burgers beschouwd en dat kernenergie veilig is.

Zeker niet, vind juist dat het (Kern)energie grid een Europese zaak zou moeten zijn gezien de hoeveelheden die op een dag al geëxporteerd en geïmporteerd worden. Maar ik vrees dat met de golf van "eerst wij dan Europa" dat wel een utopie zal zijn/blijven.

[ericplan]

Nathilion schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 10:35:
@ericplan Maar dat is niet wat er staat:

[...]

Vetgemaakt door mij. Die 14 miljard is dus niet de complete financiering maar slechts een deel van het totaal. Ik verwacht dat ze de rest van het geld ingelegd zien door de Vattenfalls en Eneco's van deze wereld.

Daar heb je wel een punt, maar als je kijkt naar de kostenontwikkeling rond Hinkley Point C dan is enig voorbehoud op z’n plaats. https://www.theguardian.c...%2520%C2%A32.3bn%2520more.

[XWB]

ericplan schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 10:28:
Voor 14 miljard wil deze regering 4 kerncentrales bouwen. Zouden ze wel eens bij de buren gekeken hebben wat je kan kopen voor je centjes?
Bron: https://www.kabinetsforma...enakkoord+15+mei+2024.pdf

Dat bedrag is alleen de bijdrage van de overheid, in de plannen staat ook dat er naar privégeld gezocht zal worden.

[Nathilion]

@Maasluip Het IJsselmeer is al een prima bestaand meer om flink wat koelwater in op te kunnen slaan. Nadeel alleen is dat het gebruikte koelwater niet zonder meer terug in het meer gepompt kan worden. Het is namelijk ook een natuurgebied met veel leven wat het niet prettig vindt als er water van 60+°C weer in het systeem komt.

Idealiter zou je de restwarmte gebruiken voor iets anders (lage temperatuur drogen, stadsverwarming, etc.) maar als die verbruikers niks nodig hebben moet je nog steeds ergens je koelwater kwijt. Hierdoor verlies je efficiëntie, of je moet zelfs de centrale stil gaan leggen. Zoals in voorgaande jaren al in Frankrijk is gebeurd.

Met de steeds hogere temperaturen van het rivier-/oppervlaktewater wordt het ook steeds lastiger om efficiënt elektriciteit te generen. Hoe kleiner het temperatuurverschil tussen de hitte bron en het koelwater hoe minder energie er uit gehaald kan worden.

De temperatuur van het koelwater loopt niet alleen op door de steeds hetere zomers maar ook door de verminderde regenval. Hierdoor is er minder waterflow in de rivieren en dus ook minder warmteafvoer naar de zee.

Als Frankrijk dus veel water uit de Maas gebruikt om zijn centrales te koelen dan krijgen wij in Nederland een warmere Maas er voor terug. Met bovenstaande problemen als gevolg.

[Skyaero]

DaniëlWW2 schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 09:42:
Ik zou eigenlijk ook wel geïnteresseerd zijn in centrales in bijvoorbeeld Flevoland, langs de IJssel en zelfs in het midden van het land bij de Rijn, Waal en Maas.

Rivieren zijn met klimaatverandering nogal risicovol in de zomer. We hebben daar in 2003 bijvoorbeeld ernstige problemen mee gehad om onze kolencentrales te kunnen koelen, waardoor de spot-market prijs explodeerde. En kerncentrales hebben meer koelwater nodig.

Edit, ik zie dat @Nathilion dit ook al heeft benoemt.

Want direct lozen in een rivier, zee of meer, is een lokale ecologische ramp.

Geen enkele (kern)centrale loost direct op open water. Er geldt vanuit de waterwet in ieder geval een maximale lozingstemperatuur van 30 °C.

Kerncentrales specifiek kennen meerdere gesloten circuits. Het stoom-condensaat circuit dat de warmte uit de reactor haalt en naar de generator leidt, het primair koelsysteem dat de lage-druk stoom afkoelt en eventueel de reactor direct koelt, en het secundaire koelsysteem dat het primaire koelsysteem koelt mbv open water. Door de flow te variëren in je secundaire systeem kun je de lozingstemperatuur regelen.

Ik was gisteren ook nog even door het concept regeerakkoord gegaan. Ze hebben het er ook vaag over de mogelijkheid van meerdere kleinere centrales. SMR's dus. Nu is alles in dat akkoord echt hoofdlijnen, vaag etc, maar het staat vermeld.

"Klein" is natuurlijk relatief. De meeste licht-water SMRs (deze zijn het verst in ontwikkeling, o.a. NuScale en Rolls-Royce), zijn minimaal 300 MW. Dat is de grootte van Borsele.

Er is een harde lobby gaande voor SMR in Nederland (ik heb vorig jaar vacatures voor SMR lobbyisten voorbij zien komen met een salaris van 200k per jaar). Gezien ook de recente kamerbrief:
https://www.rijksoverheid...rief-smr-programma-aanpak

Een mooi marktonderzoek (weet niet of die al in dit topic aan bod is gekomen) is die van NRG uit 2023:
https://open.overheid.nl/...0b31f40133cf6fc7a6cea/pdf

• De eerste licht-water reactoren zullen in 2029 draaien
• De eerste thorium demo reactoren zullen in 2035 draaien, mits er geen tegenslagen zijn bij de ontwikkeling
• Micro-SMR zijn niet praktisch voor opwekking van energie voor het energienet en kennen een ander (niche) gebied
• Eerste prototypen van overige (geadvanceerde) SMRs hoeven we zeker niet voor 2030 te verwachten

De SMRs hebben afgelopen jaar wel wat tegenslagen gehad, omdat de eerste demo's meer blijken te kosten dan verwacht. Een focus op SMR kan de Nederlandse nucleaire ambitie nog verder naar de toekomst duwen. Vraag is of dat wenselijk is.

[DaniëlWW2]

Ik weet hoe kerncentrales werken.
Maar ik kijk meer naar als je toch enorme hoeveelheden water hebt verhit, je dat net zo goed kan gebruiken voor iets anders. Want het ergens opslaan in een watertank en wachten totdat het afkoelt, is ook niet erg efficiënt. We moeten immers ook van aardgas voor verwarming af.

[Skyaero]

Nathilion schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 10:35:
@ericplan Maar dat is niet wat er staat:


[...]


Vetgemaakt door mij. Die 14 miljard is dus niet de complete financiering maar slechts een deel van het totaal. Ik verwacht dat ze de rest van het geld ingelegd zien door de Vattenfalls en Eneco's van deze wereld.

De kosten van de bouw van kerncentrales in Europa liggen inmiddels op ruim 10.000 euro per kW. Uitgaande van vier centrales van elk 1,5 GW, zit je dus op 60 miljard aan investeringskosten. De overheid is dus bereid bijna 25% van die kosten op zich te nemen. Vraag is of dat voldoende is om de risico's te mitigeren.

[CVTTPD2DQ]

DaniëlWW2 schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 09:42:
Daarnaast moet je denk ik wel oppassen met Zuid-Limburg en Oost-Groningen. Je loopt snel het risico beschuldigt te worden dat het aan de randen van het land moet en je niks geeft om die mensen.

Sowieso een misvatting dat aan de rand van het land weinig mensen wonen. Zuid-Limburg heeft een even hoge bevolkingsdichtheid als de provincie Utrecht.

[Skyaero]

DaniëlWW2 schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 10:59:
Ik weet hoe kerncentrales werken.
Maar ik kijk meer naar als je toch enorme hoeveelheden water hebt verhit, je dat net zo goed kan gebruiken voor iets anders. Want het ergens opslaan in een watertank en wachten totdat het afkoelt, is ook niet erg efficiënt. We moeten immers ook van aardgas voor verwarming af.

Zoals ik (en jij) al eerder benoemt hebt, het is een ideale bron voor stadwarmte, hoewel de vraag naar ruimteverwarming steeds verder afneemt en die van ruimtekoeling toeneemt. Investeren in een kostbaar netwerk voor een HT-warmtenet is dan best ironisch. Maar ja, daar had men in Zuid-Holland ook niet over nagedacht toen men met WarmteLinq begon. Kunnen we daar in ieder geval wel een kerncentrale op aansluiten.

Ik ken niet exact de stoomdrukken in een kerncentrale uit mijn hoofd, maar je zou voor de industrie ook nog een stoomnet aan kunnen leggen. Dat is bijvoorbeeld in Westpoort (Amsterdam) gebeurd, waar de AVI (afvalverbrandingsinstallatie) stoom levert aan de industrie. Stoom is een van de grootste energiegebruikers in de industrie. Maar dan moet je eigenlijk wel minimaal 12 bar verzadigd stoom kunnen leveren.

[DaniëlWW2]

CVTTPD2DQ schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 11:03:
[...]


Sowieso een misvatting dat aan de rand van het land weinig mensen wonen. Zuid-Limburg heeft een even hoge bevolkingsdichtheid als de provincie Utrecht.

Ik weet dat Zuid-Limburg dichtbevolkt is. Maar het gaat om het beeld dat je oproept. Het kan heel wat diplomatieker dan laten we een kerncentrale zo ver mogelijk van de rest van het land bouwen.

Skyaero schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 11:04:
[...]


Zoals ik (en jij) al eerder benoemt hebt, het is een ideale bron voor stadwarmte, hoewel de vraag naar ruimteverwarming steeds verder afneemt en die van ruimtekoeling toeneemt. Investeren in een kostbaar netwerk voor een HT-warmtenet is dan best ironisch. Maar ja, daar had men in Zuid-Holland ook niet over nagedacht toen men met WarmteLinq begon. Kunnen we daar in ieder geval wel een kerncentrale op aansluiten.

Tja, er is altijd nog de glastuinbouw. Die moeten ook van het gas af. Maar verder kan ik ook zo snel niet iets bedenken.

Ik ken niet exact de stoomdrukken in een kerncentrale uit mijn hoofd, maar je zou voor de industrie ook nog een stoomnet aan kunnen leggen. Dat is bijvoorbeeld in Westpoort (Amsterdam) gebeurd, waar de AVI (afvalverbrandingsinstallatie) stoom levert aan de industrie. Stoom is een van de grootste energiegebruikers in de industrie. Maar dan moet je eigenlijk wel minimaal 12 bar verzadigd stoom kunnen leveren.

Als ik snel kijk, dan lijkt het stoom generende circuit in een EPR, over de 70 Bar te zitten. Temperaturen kan ik echt niet zo snel vinden, maar ik vermoed ergens tussen 350C en 400C. Je zou in theorie stoom niet door een lagedrukturbine kunnen laten lopen, maar gebruiken voor industrie. Maar dan moet de locatie wel goed zijn.

Dit lijkt me eigenlijk eerder iets voor een SMR. Die zullen makkelijker te installeren zijn bij grote industriële afnemers dan een enorme EPR. Want uiteindelijk zullen de eerste reactoren, EPR2 worden. Zoveel lijkt me wel duidelijk.

[MikeyMan]

Zou je geen hogere temperaturen uit zo'n centrale kunnen halen? Stuk voorverwarming voor de Hoogovens?

[Skyaero]

MikeyMan schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 11:53:
Zou je geen hogere temperaturen uit zo'n centrale kunnen halen? Stuk voorverwarming voor de Hoogovens?

Uit het eerder gelinkte SMR rapport van NRG:



Maar vergeet niet dat de temperatuur van stoom daalt met de druk. Levering van hoge temperatuur gaat dus direct ten koste van het elektrisch rendement.

Daarnaast is een leidinkje waar 200 bar / 400 °C doorheen gaat ook best wel kostbaar.

[DaniëlWW2]

MikeyMan schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 11:53:
Zou je geen hogere temperaturen uit zo'n centrale kunnen halen? Stuk voorverwarming voor de Hoogovens?

Ik denk dat je voor dit soort processen, eerder over moet stappen op waterstof verbranden. Staalproductie vraagt om temperaturen die stoom niet kan leveren. Veel staal wordt ook gemaakt met eclectische vlamboogovens. Maar die vragen om zo ontiegelijk veel energie. Tata in IJmuiden is perfect in staat om een hele kerncentrale aan energieproductie te absorberen.

Daarnaast heb je de traditionele hoogoven. Hier gaat het om het vervangen van cokes voor waterstof. Het verschil is dat een hoogoven, ijzererts kan verwerken tot ijzer en je er dan staal mee kan maken. Staal maken gebeurd meestal in vlamboogovens die ook bijvoorbeeld schootijzer kunnen verwerken.

Zo kom ik ook weer terug bij Wikipedia: Kværner process. Want als je de hoogoven verhit met waterstof, tja je hebt nog steeds koolstof nodig om het staal te maken. Maar wacht, wat krijg je nog meer uit dat proces naast waterstof? Juist, koolstof.

Stoom wordt vooral gebruikt voor energiegeneratie, verhitting, sterilisatie en bepaalde industriële processen. De stoom kan je beter gebruiken voor energiegeneratie. Qua verhitting, tja zodra een hoogoven aan staat, heb je meer dan genoeg hitte. Je zou het eerder om moeten draaien en kijken of je die hitte kan afvangen en gebruiken voor een warmtenet.

[ Voor 40% gewijzigd door DaniëlWW2 op 17-05-2024 12:23 ]

[FrankHe]

*knip* let s.v.p. op de diverse modbreaks inmiddels.

[ Voor 91% gewijzigd door defiant op 17-05-2024 14:07 ]

[Nathilion]

*post waarop gereageerd is, is verwijderd.*

[ Voor 92% gewijzigd door Nathilion op 17-05-2024 14:08 ]

[Brent]

Ondanks de dubbele of zelfs driedubbele koelwaterlus om besmetting te voorkomen, lijkt mij kernkoelwater voor huisverwarming me toch zoiets dat a) onverkoopbaar is (wie wil er een uiterst klein risico lopen dat er radioactief water in de radiatoren komt?) b) nog een aardig argument hebben ook (fouten komen voor).

Nee, dat lijkt me geen goed idee. Zuid Limburg ligt overigens al in een reactor blast-zone (Tihange), daar nog een bij?

Die warmte kan dan beter naar kassen of bepaalde industrie (als die er nog is?). Straatverwarming zodat we nooit hoeven strooien misschien.

[Maasluip]

Brent schreef op zaterdag 18 mei 2024 @ 09:14:

Die warmte kan dan beter naar kassen of bepaalde industrie (als die er nog is?). Straatverwarming zodat we nooit hoeven strooien misschien.

En daar werkt het radioactieve element (pun intended) niet? Zijn straks al onze straten vrij van sneeuw en lichten ze in de nacht vanzelf op

[DaniëlWW2]

Brent schreef op zaterdag 18 mei 2024 @ 09:14:
Ondanks de dubbele of zelfs driedubbele koelwaterlus om besmetting te voorkomen, lijkt mij kernkoelwater voor huisverwarming me toch zoiets dat a) onverkoopbaar is (wie wil er een uiterst klein risico lopen dat er radioactief water in de radiatoren komt?) b) nog een aardig argument hebben ook (fouten komen voor).

Nee, dat lijkt me geen goed idee. Zuid Limburg ligt overigens al in een reactor blast-zone (Tihange), daar nog een bij?

Die warmte kan dan beter naar kassen of bepaalde industrie (als die er nog is?). Straatverwarming zodat we nooit hoeven strooien misschien.

Ik neem aan dat er constant gecontroleerd word of er radioactieve elementen worden gevonden in de derde lus, die van het reguliere water van een meer, rivier etc. Want dat is water dat de centrale ingaat, via een warmtewisselaar het boiler voedingswater weer condenseert en dan de centrale weer verlaat. Na afkoelen gaat het terug de rivier, meer etc in. Daar kan geen sprake van zijn dat hier radioactieve elementen in voorkomen. Dan heb je namelijk ergens een lek in je reactorgebouw.

Maar het bestaat al decennia. Voornamelijk in Rusland. Maar ook bijvoorbeeld in Finland, Frankrijk en Zuid-Korea wordt hier over nagedacht.
https://www.powermag.com/...rom-nuclear-power-plants/

Verder hebben we nog steeds industrie. En ik vermoed eerder dat het de komende decennia, meer zal worden. We kunnen tegenwoordig zoveel met robots dat je langzaam de vraag moet stellen, in hoeverre je nog een arm land nodig hebt om te misbruiken? In ieder geval een stuk minder dan dertig jaar geleden. De Pax Americana die globalisering mogelijk maakte, is ook voorbij. We moeten weer aan een defensie industrie en dat vraagt uiteindelijk ook om een mobiliseerbaar potentieel in de civiele industrie. En we gaan ook langzaam afscheid nemen van de huidige industriële leverancier in China. Dit omdat ze zichzelf onhoudbaar hebben gemaakt. In Europa liggen we daarmee weer eens achter, in het bijzonder Duitsland. Maar die richting gaan we al op.

Maar industrialisatie vraagt om veel meer energiegeneratie. Daarnaast worden de ambities en mogelijkheden voor recyclen van materialen ook steeds beter. Maar ook die vragen om veel energie. Idem voor de steeds strengere eisen die de EU stelt aan kwaliteit van producten. Als iets veel langer moet werken, dan is het complexer en duurder om te maken. En dat vraagt al snel om nog meer energie bij productie. Het betekent ook dat er minder vraag is, waardoor het terughalen van industrie naar Europa, ook versimpeld word. Immers minder eisen aan de hoeveelheid personeel of import van grondstoffen. Elektrificering van zowel verhitting als verkoeling, maar zeker elektrificering van persoonlijk vervoer en de productie van waterstof, vragen om nog veel meer energie.

We leven nu in een wereld die steeds meer energie vraagt. Zowel elektrisch, stoom als (kool)waterstof. Dat is uiteindelijk ook mijn interesse in kernenergie. Ik zie simpelweg dat dit de enige beschikbare manier is om al deze bronnen van energie te leveren. We gaan niet alle koolwaterstoffen vervangen voor alleen elektriciteit. We gaan een nieuw systeem nodig dat de huidige elementen vervangt.

[Juup]

Filmpje van Nieuwsuur over de 4 nieuwe centrales (22min lang):
https://nos.nl/nieuwsuur/...erncentrales-maar-hoe-dan

Ze kijken o.a. naar de nieuwe kerncentrale in Finland (Olkiluoto 3) en kernafval opslag in België.

DaniëlWW2 schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 09:42:
In Borsele stond een kolencentrale naast de kerncentrale. Die zou al afgebroken moeten zijn.
De vraag is of de fundering te hergebruiken is of die ook helemaal afgebroken en herbouwd moet worden.

Die vraag wordt ook in het filmpje beantwoord.

[ Voor 67% gewijzigd door Juup op 18-05-2024 11:03 ]

[DaniëlWW2]

Juup schreef op zaterdag 18 mei 2024 @ 10:36:
Filmpje van Nieuwsuur over de 4 nieuwe centrales (22min lang):
https://nos.nl/nieuwsuur/...erncentrales-maar-hoe-dan

Ze kijken o.a. naar de nieuwe kerncentrale in Finland (Olkiluoto 3) en kernafval opslag in België.


[...]

Die vraag wordt ook in het filmpje beantwoord.

Toen het begon dacht ik, oh nee, daar gaan we weer met al het negatieve.
Maar ik vond het verrassend gebalanceerd en het is denk ik erg leerzaam voor velen.

Maar wat mij interesseerde is dat er serieus wordt nagedacht over de Tweede Maasvlakte. De locatie is misschien wel de beste in heel Nederland. Want daar zit de Haven van Rotterdam met die gigantische chemische industrie die echt niet gaat verdwijnen. Die moet ook vergroenen en zal hiervoor gigantische hoeveelheden energie, waterstof en ook stoom nodig hebben. Daar zit ook een van de grootste knooppunten voor wind op zee. En Rotterdam is dichtbij voor stadsverwarming.

Je loopt denk ik alleen een enorm risico dat mensen dit niet willen. Dat zal echt zorgvuldig en goed uitgelegd en besproken moeten worden. Daar ging het ook over hoe ze dat in Finland hebben gedaan.

[Brent]

Maasluip schreef op zaterdag 18 mei 2024 @ 10:03:
[...]

En daar werkt het radioactieve element (pun intended) niet? Zijn straks al onze straten vrij van sneeuw en lichten ze in de nacht vanzelf op

Het bied een extra controlpunt. Gewassen uit een kas kun je makkelijk trashen als die besmet blijken. Sowieso is dat al eea aan controle, dus er is een infrastructuur voor. Maargoed, dit komt zomaar even uit mijn duim he

[Brent]

DaniëlWW2 schreef op zaterdag 18 mei 2024 @ 10:35:
[...]


Ik neem aan dat er constant gecontroleerd word of er radioactieve elementen worden gevonden in de derde lus, die van het reguliere water van een meer, rivier etc. Want dat is water dat de centrale ingaat, via een warmtewisselaar het boiler voedingswater weer condenseert en dan de centrale weer verlaat. Na afkoelen gaat het terug de rivier, meer etc in. Daar kan geen sprake van zijn dat hier radioactieve elementen in voorkomen. Dan heb je namelijk ergens een lek in je reactorgebouw.

Even diep ademen en tot tien tellen

Dit schijf ik als lang-time pro-nuke proponent hier. Er zijn mensen in de 'buurt' van Tihange en Doel en je hoeft maar op straat rond te lopen en je ziet de stickers. Een uitstekende manier om iedereen tegen je te krijgen is naast het bouwen van een centrale in de achtertuin ook nog eens voor te stellen het koelwater door huizen te gaan pompen Dat is echt een dom idee.

Ja, we zullen meer energie gaan gebruiken, en dus opwekken, iedereen bekend met de Kardashev schaal weet dat Iets nuttigs met die restwarmte doen is zeker een goed idee, maar, zoals je al opmerkt: niemand doet dit (voor huizenverwarming) voor het echie, fouten komen voor (en met dit soort belangen zullen die er ook zijn steeds meer gevallen te downplayen, en dat moet je echt serieus nemen gezien de uphill battle van het verkopen van kernenergie). Nu juist dit tot in huizen introduceren is echt te dichtbij. Punt.

Laten we dus niet doen wat dit kabinet voorstelt, 'opeens' snel veel 'willen'. Laten we vooral beginnen, maar stap voor stap. Mensen moeten hier duurzaam voor gewonnen worden, en de beste manier om dat niet te doen is snel tot in 's mens huis gaan komen Nee, ik zou me zeker zo opgeven, daar niet van, maar ik weet dat ik bijzonder ben

[ijdod]

Nathilion schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 10:54:
@Maasluip Het IJsselmeer is al een prima bestaand meer om flink wat koelwater in op te kunnen slaan.
Met de steeds hogere temperaturen van het rivier-/oppervlaktewater wordt het ook steeds lastiger om efficiënt elektriciteit te generen. Hoe kleiner het temperatuurverschil tussen de hitte bron en het koelwater hoe minder energie er uit gehaald kan worden.

Is dat een technisch probleem of een ecologisch probleem. Ik meen me te herinneren uit de tijd dat ik bij het toenmalige UNA werkte dat het probleem niet de inlaat temperatuur was, maar dat het uitlaat water te warm werd, wat onwenselijk is voor het oppervlakte water waar je mee koelt. Maw: de centrale zelf was er in basis prima mee te voorzien (hoewel lager inderdaad beter is).

[ijdod]

Skyaero schreef op vrijdag 17 mei 2024 @ 09:27:
Praktisch gezien zouden deze kerncentrales een deel van de huidige fossiele centrales moeten vervangen. Dan is het logisch dat je ze zo dicht mogelijk plaatst bij waar deze centrales staan, zodat je weinig hoeft aan te passen aan je 380kv net.

Eemshaven (op dit moment 1,5 GW aan kolen en 2,8 GW aan STEG)
Rotterdam (2 GW STEG en 1,7 GW kolen/biomassa)
Roermond/Maasbracht (1,3 GW STEG)

En dan hebben we Borselle, met 0,485 GW. Dat is bijna schattig. Nu zal dat in dit topic wel loslopen, maar veel mensen beseffen niet dat Borselle (nu) geen gigantische unit is, niet eens naar NL maatstaven.

--

Stadsverwarming heeft ook een slecht imago doordat het in NL onnodig duur is gemaakt door de koppeling aan de gasprijs. Het is een afval product, waarbij de producent (in het geval van een centrale) ook nog eens leveringsprioriteit krijgt. En waar je als consument min of meer verplicht de hoofdprijs voor mag betalen. Het zijn net Pringles .

[ Voor 19% gewijzigd door ijdod op 19-05-2024 15:18 ]

[siggy]

Brent schreef op zaterdag 18 mei 2024 @ 18:22:
[...]


Even diep ademen en tot tien tellen

Dit schijf ik als lang-time pro-nuke proponent hier. Er zijn mensen in de 'buurt' van Tihange en Doel en je hoeft maar op straat rond te lopen en je ziet de stickers. Een uitstekende manier om iedereen tegen je te krijgen is naast het bouwen van een centrale in de achtertuin ook nog eens voor te stellen het koelwater door huizen te gaan pompen Dat is echt een dom idee.

Ja, we zullen meer energie gaan gebruiken, en dus opwekken, iedereen bekend met de Kardashev schaal weet dat Iets nuttigs met die restwarmte doen is zeker een goed idee, maar, zoals je al opmerkt: niemand doet dit (voor huizenverwarming) voor het echie, fouten komen voor (en met dit soort belangen zullen die er ook zijn steeds meer gevallen te downplayen, en dat moet je echt serieus nemen gezien de uphill battle van het verkopen van kernenergie). Nu juist dit tot in huizen introduceren is echt te dichtbij. Punt.

Laten we dus niet doen wat dit kabinet voorstelt, 'opeens' snel veel 'willen'. Laten we vooral beginnen, maar stap voor stap. Mensen moeten hier duurzaam voor gewonnen worden, en de beste manier om dat niet te doen is snel tot in 's mens huis gaan komen Nee, ik zou me zeker zo opgeven, daar niet van, maar ik weet dat ik bijzonder ben

Mag ik je vervelen om tzt mij uit te leggen waarom kernenergie zo goed/geweldig is? Ik bedoel dit niet als stokend, als uitdagend, ik snap het echt niet.

De uraniumvoorraden zijn eindig. Het bouwen van één centrale duurt 10 jaar en is gemiddeld altijd over budget en tijd geweest. Ofwel, de eerste kwh vanuit een nieuwe centrale zien we pas over 10 jaar terug, áls de planning niet overschrijdt. (as if). Tov wind en zon is het gewoon duur. Afval valt theretisch te verwerken in andere type reactoren zover ik het begrijp, maar vooralsnog lijkt het ondergronds verstoppertje spelen met kernafval de meest waarschijnlijke route.

Leveringsstabiliteit is de enige pro, die ik denk te zien. En die valt heel gemakkelijk in te vullen met wat we linksom of rechtsom tóch nodig hebben: opslag. Danwel accu's (lithium/natrium), danwel waterstof. Kernernergie helpt ook geen ene meter bij alle toekomstige net-problemen, wanneer we allemaal aan de inductie, ev's en warmtepompen gaan. Opslag, in welke vorm of locatie dan ook, kan direct eenbijdrage leveren.

Ik krijg van het kernenergie echt industriele lobby momenten van. Winst voor helemaal niemand behalve de industrie. Het is zelfs zo rendabel dat de industrie het niet zelf wilt financieren. En tegelijkertijd worden zonnepanelen verder ontmoedigt en accu's worden niet of nauwelijks genoemd ondanks historisch lage prijzen (intussen zelfs sub 100usd/kwh mogelijk).

[Brent]

siggy schreef op zondag 19 mei 2024 @ 18:18:
[...]


Mag ik je vervelen om tzt mij uit te leggen waarom kernenergie zo goed/geweldig is? Ik bedoel dit niet als stokend, als uitdagend, ik snap het echt niet.

Normaal gesproken zou ik zeggen: dat is echt lang en breed terug gekomen in dit topic. Lees even terug

Heel beknopt:
1. Koolstofloze cyclus
2. Weer-onafhankelijke output
3. Grote outputs mogelijk, nodig voor sommige industriele processen.
4. Met opwerken (wat in veel van die schattingen gedaan door Amerikaanse bronnen niet gebeurd wegens Plutonium en wapenproductie, is verhaal apart, pik het er niet uit om te wijzen, wel om zelf onderzoek te doen) zit het nog een paar honderd tot duizend jaar goed, wat ons een flinke buffer geeft.
5. Mogelijk andere cycli zullen die einddatum verder kunnen zetten.

Ja, een nadeel is zeker dat het dwingt in lange termijnen te denken, en dat het inderdaad niet in 10 jaar klaar zal zijn. Ik zie dat als goeds overigens, als 10 jaar al te lang is voor een land om vooruit te denken, dan is het zeker beter dat het ver van kernenergie blijft.

Ook zeg ik nergens dat het de enige optie moet zijn, dat we alles erop moeten inzetten, zeker niet.

[ Voor 7% gewijzigd door Brent op 19-05-2024 19:52 ]

[siggy]

Brent schreef op zondag 19 mei 2024 @ 19:50:
[...]

Normaal gesproken zou ik zeggen: dat is echt lang en breed terug gekomen in dit topic. Lees even terug

Waarvoor dank

Heel beknopt:
1. Koolstofloze cyclus

Als je wel heel heel selectief kijkt. Want uranium komt zonder enige koolstofuitstoor uit de grond, en die grotten om het afval te dumpen zijn ook koolstofvrij....

2. Weer-onafhankelijke output

Het enige. Accu's, zolang ze geladen zijn, werken ook of het regent of niet.

3. Grote outputs mogelijk, nodig voor sommige industriele processen.

Accu's zijn principeel oneindig schaalbaar, waterstof kan dit ook.

4. Met opwerken (wat in veel van die schattingen gedaan door Amerikaanse bronnen niet gebeurd wegens Plutonium en wapenproductie, is verhaal apart, pik het er niet uit om te wijzen, wel om zelf onderzoek te doen) zit het nog een paar honderd tot duizend jaar goed, wat ons een flinke buffer geeft.
5. Mogelijk andere cycli zullen die einddatum verder kunnen zetten.

Dus er lijkt mogelijk geen schaarste te zijn?

Ja, een nadeel is zeker dat het dwingt in lange termijnen te denken, en dat het inderdaad niet in 10 jaar klaar zal zijn. Ik zie dat als goeds overigens, als 10 jaar al te lang is voor een land om vooruit te denken, dan is het zeker beter dat het ver van kernenergie blijft.

De vooruitgang in solar alleen al in 10 jaar zou kernenergie naar de clownsectie verbannen. De komende 10 jaar? Nattevingerwerk zit je over de 600Wp voor een beetje gemiddeld paneel. Steek dat geld in opslag wat we sowieso nodig hebben.

Ook zeg ik nergens dat het de enige optie moet zijn, dat we alles erop moeten inzetten, zeker niet.

Waarvoor dank. Als er 10 jaar geleden begonnen was met bouwen van kerncentrales zou ik het helemaal begrijpen en nog steunen ook. Op dit moment snap ik het gewoon niet. Het voegt niks toe aan de problemen op het net (opslag wel) en het vertraagt wéér de transitie (net als de EU import op zonnepanelen van voorheen).

Stabiliteit is werkelijk het enige positieve punt, wat afgevangen kan worden met spotgoedkope duurzame energie. Het is inderdaad niet of of, maar de kernenergie die ooit geproduceerd gaat worden (over 10+ jaar) is nu al verouderd. En duur. Alleen als economische biologische entiteiten, beter bekend als zuinige Hollanders, is de keuze gewoon calculatietechnisch absurd.. Alles hangt f van de prijs van oplsag, en die is absurd laag. Zodra software publieklijk beschikbaar is om accu's aan te sturen lachen mensen met zonnepanelen zich gewoon dood.

[Brent]

siggy schreef op zondag 19 mei 2024 @ 20:19:
[...]

Waarvoor dank


[...]

Als je wel heel heel selectief kijkt. Want uranium komt zonder enige koolstofuitstoor uit de grond, en die grotten om het afval te dumpen zijn ook koolstofvrij....

Geld natuurlijk voor alle opwekking. Per kWh geleverd scroot kernenergie hier als de besten.

[...]

Het enige. Accu's, zolang ze geladen zijn, werken ook of het regent of niet.

Heb je weleens gekeken hoeveel mijnbouw je voor accu van het benodigde formaat moet plegen?

[...]

Accu's zijn principeel oneindig schaalbaar, waterstof kan dit ook.

Er is maar zilver genoeg voor de helft van de benodigde hoeveelheid lithium accu op aarde, laat staan dat het winbaar is. Hint: zodra je het woord 'oneindig' gebruikt weet je dat je onzin uitkraamt

Waterstof als opslag heeft enorme efficiency verliezen die niet zo 1-2-3 op te lossen zijn. Je pist 90%+ van de opgewerkte energie weg via dit pad.

[...]

Dus er lijkt mogelijk geen schaarste te zijn?

Lang na de laatste accu, zonnepaneel en windmolen geproduceerd omdat de grondstoffen ervoor op zijn, hebben wij nog genoeg uranium.

Nou, wie weet wat er over 50, 100 jaar gebeurd natuurlijk. In het lijstje grenzen aan de hoeveelheid winbare grondstoffen scoort kernenergie in elk geval niet slechter dan alle andere alternatieven.

[...]

De vooruitgang in solar alleen al in 10 jaar zou kernenergie naar de clownsectie verbannen. De komende 10 jaar? Nattevingerwerk zit je over de 600Wp voor een beetje gemiddeld paneel. Steek dat geld in opslag wat we sowieso nodig hebben.

De magische batterij die een winter lang het hele noordelijk halfrond kan poweren moet nog uitgevonden worden. Ik durf wel een bedragje in te zetten op te stelling dat die economisch en fysiek haalbaar is lang nadat we alles met kernenergie hebben opgelost. Vandaar dat mij een mix realistisch lijkt: een of-of verhaal wordt verkocht door iemand die ergens een paard in de race heeft, of gelovig is. Niet iemand die elementaire natuurkunde en economie machtig is.

Alles al zeker 3 keer hier gesproken. Gelieve nu echt even terug te lezen.

[ Voor 5% gewijzigd door Brent op 19-05-2024 20:32 ]

[siggy]

Brent schreef op zondag 19 mei 2024 @ 20:31:
Waterstof als opslag heeft enorme efficiency verliezen die niet zo 1-2-3 op te lossen zijn. Je pist 90%+ van de opgewerkte energie weg via dit pad.

Wat? Wat? Hoe is dit nog een discussie?

_{/i'm out. Have fun with expensive electricity.}

[Sissors]

siggy schreef op zondag 19 mei 2024 @ 20:38:
[...]

Wat? Wat? Hoe is dit nog een discussie?

_{/i'm out. Have fun with expensive electricity.}

Die 90% is wel heel pessimistisch, meer iets van 70%. Wat nog steeds een hoop wegpissen is. Maar punt is dat er geen makkelijke oplossingen zijn. En als de prijs toch steeds vaker negatief gaat, dan is alles nuttiger dan weggooien, en maakt je efficientie niet zo heel veel meer uit.

Punt is wel dat je geen elektrolyse fabriek neer gaat zetten die 10 dagen per jaar draait. En als het wel uit kan, dan is het veel logischer eerst die waterstof te gebruiken voor chemische industrie die het nodig heeft, dan om er weer elektriciteit van te maken.

Nu goedwerkende kerncentrales uitschakelen is te idioot voor woorden. Maar nieuwe bouwen? Ik heb er geen principiele issues mee, technisch gezien zou het logisch zijn, zeker als we het op voldoende grote schaal in Europa de komende 30 jaar blijven doen dat kosten kunnen dalen. Maar dan moet je dus niet nu ineens met zijn allen willen beginnen, en daarna weer ermee stoppen.
Praktisch gezien ben ik bang dat het letterlijk een decennium kost puur en alleen voor procedures en rechtzaken. En daarna nog daadwerkelijk werk moet gaan beginnen.

[ Voor 26% gewijzigd door Sissors op 19-05-2024 20:51 ]

[siggy]

Dit topic is er om kernenergie te bespreken en niet andere energiebronnen.

Zie ook:

Het moet nu maar een klaar zijn. We gaan hier niet meer de zonnepanelen en windmolens vs. kernenergie bespreken. Het kan kennelijk niet normaal. Reken gerust op een verbanning uit AWM als je dit denkt te moeten kunnen negeren.

[ Voor 91% gewijzigd door DaniëlWW2 op 19-05-2024 21:19 ]

[FrankHe]

Ik vind het jammer dat het kennelijk niet is toegestaan om valide tegenargumenten ten gehore te brengen. Het Duitse Bild heeft naar mijn mening een zeer goed artikel maar dat mag hier dus niet worden gedeeld?

[MikeyMan]

FrankHe schreef op maandag 20 mei 2024 @ 11:46:
Ik vind het jammer dat het kennelijk niet is toegestaan om valide tegenargumenten ten gehore te brengen. Het Duitse Bild heeft naar mijn mening een zeer goed artikel maar dat mag hier dus niet worden gedeeld?

Niet in dit topic. Dit gaat over kernenergie, niet over de energiemix. Het staat je vrij om een ander topic te openen om dit te bespreken. Als die al niet bestaat.

[bbbrumbrum]

MikeyMan schreef op maandag 20 mei 2024 @ 12:04:
[...]


Niet in dit topic. Dit gaat over kernenergie, niet over de energiemix. Het staat je vrij om een ander topic te openen om dit te bespreken. Als die al niet bestaat.

Hoe past kernenergie in de energiemix?

@DaniëlWW2 Wellicht handig om in de opmerkingen te vermelden.

[XanderDrake]

siggy schreef op zondag 19 mei 2024 @ 18:18:
Ik krijg van het kernenergie echt industriele lobby momenten van. Winst voor helemaal niemand behalve de industrie. Het is zelfs zo rendabel dat de industrie het niet zelf wilt financieren. En tegelijkertijd worden zonnepanelen verder ontmoedigt en accu's worden niet of nauwelijks genoemd ondanks historisch lage prijzen (intussen zelfs sub 100usd/kwh mogelijk).

Ik krijg het gevoel dat kernenergie vooral ook een rechtse hobby is, kijkend naar de partijen die nu in de regering zitten en welke partijen kernenergie als campagne punt hadden.

Het lijkt een tegenreactie op de linkse anti-kernenergie standpunten van weleer. Dus dit is rechtse dogma, ideologie, niet zozeer economisch doordacht. Met de argumenten in je post, kom je er dan ook niet.

Persoonlijk kijk ik naar kernenergie vanuit een strategische baseline power generation positie. Om dat stuk van onze dagelijkse energie als gegarandeerd te zien (onderhoud daargelaten), wil ik wel wat meer betalen. We betalen ook 500€/mw ofzo voor gas peakerplants. De rest warmte is een mooie bonus, die we zeker moeten inzetten

[Helixes]

XanderDrake schreef op maandag 20 mei 2024 @ 16:39:
Ik krijg het gevoel dat kernenergie vooral ook een rechtse hobby is, kijkend naar de partijen die nu in de regering zitten en welke partijen kernenergie als campagne punt hadden.

Het lijkt een tegenreactie op de linkse anti-kernenergie standpunten van weleer. Dus dit is rechtse dogma, ideologie, niet zozeer economisch doordacht. Met de argumenten in je post, kom je er dan ook niet.

Ik denk dat rechts uitkomt bij kernenergie via een process of elimination. Ik denk dat men primair bezwaar maakt tegen windenergie. Het zou het landschap vervuilen, en de visakkers afnemen van de visserij.

Zonne-energie is wat ambiguer. Veel huizenbezitters hebben zonnepanelen, en proviteren daar ook van. Maar, iedereen begrijpt dat je in de Nederlandse context de energiebehoefte bij lange na niet kan dekken met die dingen. Bovendien vindt men de grote zonnewijdes maar niks - of prima, maar niet in de achtertuin.

Als je dan toch wilt doen alsof je er nog iets van wilt maken, dan is er wel de optie van kernenergie. Op dit moment heeft de huidige coalitie de ambitie er vier te bouwen, maar de proviso dat het in goede samenspraak met de omgeving moet geeft ook wel te denken dat het commitment niet heel hard is.

[DaniëlWW2]

En ik denk dat die links vs. rechts discussie volstrekt destructief is en vooral niks oplost.
Het is gewoon de zoveelste loopgraaf om vooral niet te erkennen dat we een gigantische, maatschappelijk existentieel probleem hebben dat maatschappij breed aangepakt moet worden met absolute topprioriteit.

Als je dat niet bevat en nog steeds je persoonlijke politieke voorkeuren, leidend laat zijn en selectief argumentatie gaat zoeken voor je standpunt, tja...

[Brent]

Ik merk even op, althans, ik herhaal het (ik link hier ergens een bron waar de EC dat expliciet erkent), dat 'links' in grote delen van Europa een handje geholpen is met het afwijzen van kernenergie door de heren van het Kremlin, immers, de gaskraan is hun politieke draaiknop.

Niemand zou mij rechts noemen, en ik vind ook heus niets mis met windmolens en zonnepanelen, maar als natuurkundige ben ik nogal gevoelig voor argumenten die voorrekenen waarom seizoensopslag zonder (aard)gas echt niet zomaar even geregeld is, of een schatting van alle benodigde elementen voor panelen en windmolens in verhouding met wat op aarde aanwezig is, etc.

Beide kanten betrap ik op een bepaalde hoeveelheid wensdenken, elk in een andere richting. De regel het in dit topic niet over andere zaken te hebben is ook omdat het niet wilde lukken het daar droog over te hebben. Maar een beetje ruimte om te kijken wat onder de streep, welke streep je ook neemt, de voor en nadelen van kernenergie zijn, dat lijkt me geen luxe. Inderdaad deels de eliminatie waar @Helixes het over heeft en deels dat ik misschien stralingsrisico anders afweeg tegen mijn- en productieimpact van vergelijkbare hoeveelheden zonnepaneel en windmolen. Ik zie toch veel cijfers waar kernenergie er helemaal niet slecht uitkomt.

Een mix van opwekking betekent ook een mix van risico's, voor- en nadelen dus dat lijkt me altijd een goede move. Alles op 1 systeem inzetten, al krijg je het gedaan, weg is alle spreiding van, wel, alles.

[Juup]

In dit artikel:
https://arstechnica.com/s...ation-risks-than-thought/
beschrijven ze dat Uranium dat is verrijkt tot 20% (high-assay low-enriched uranium) gebruikt kan worden voor kernwapens als je er maar genoeg van hebt (300kg+).

Oklo en Terra Power gebruiken beide HALEU in grotere hoeveelheden.

[EXX]

Duitse beerput gaat een stukje verder open.

Nadat eerst bleek hoe groene topfunctionarissen van de ministeries van Economische Zaken en Milieu opzettelijk deskundigenrapporten hebben vervalst, moet nu minister Habeck van energie schoorvoetend toegeven dat de laatste Duitse kerncentrales uit puur ideologische overwegingen zijn gesloten, ondanks klimaat- en energiecrisis. Hij geeft aan dat technisch en qua regelgeving de centrales nog makkelijk 5 tot 15 jaar hadden kunnen draaien. Alle argumenten dat verlenging niet kon wegens bv. gebrek aan brandstofstaven, ontbrekende certificering etc. waren allemaal rookgordijnen om de sluiting door te kunnen zetten. De Duitse Grünen, voortgekomen uit de Duitse anti-kernenergiebeweging, vonden het bereiken van hun grote doel (het elimineren van kernenergie) boven het Duitse landsbelang en klimaat gaan. Nu dat bereikt is, maakt het niet uit dat ze electoraal waarschijnlijk door het putje zullen gaan.

Video op X

[EXX]

Brent schreef op zaterdag 18 mei 2024 @ 09:14:
Ondanks de dubbele of zelfs driedubbele koelwaterlus om besmetting te voorkomen, lijkt mij kernkoelwater voor huisverwarming me toch zoiets dat a) onverkoopbaar is (wie wil er een uiterst klein risico lopen dat er radioactief water in de radiatoren komt?) b) nog een aardig argument hebben ook (fouten komen voor).

Daar denkt men in Oost-Europa (waar veel stadverwarming is die vaak nog op kolen loopt) toch anders over. Daar is men bezig met een lage druk reactor die draait op het kernafval van PWR kerncentrales. Deze reactor haalt nog wat meer energie uit de brandstofstaven. Ongeschikt voor elektriciteitsproductie, maar wel bruikbaar voor stadswarmte.

Meer info hier en hier

[Yaksa]

DaniëlWW2 schreef op zaterdag 18 mei 2024 @ 13:52:
[...]Maar wat mij interesseerde is dat er serieus wordt nagedacht over de Tweede Maasvlakte. De locatie is misschien wel de beste in heel Nederland. Want daar zit de Haven van Rotterdam met die gigantische chemische industrie die echt niet gaat verdwijnen. Die moet ook vergroenen en zal hiervoor gigantische hoeveelheden energie, waterstof en ook stoom nodig hebben. Daar zit ook een van de grootste knooppunten voor wind op zee. En Rotterdam is dichtbij voor stadsverwarming.

Je loopt denk ik alleen een enorm risico dat mensen dit niet willen. Dat zal echt zorgvuldig en goed uitgelegd en besproken moeten worden. Daar ging het ook over hoe ze dat in Finland hebben gedaan.

Dan hebben ze, die serieuze nadenkers dan, (denk ik) dit rapport niet gelezen over de problemen die de tweede Maasvlakte gaat krijgen bij een hogere zeespiegelstijging dan verwacht. Het rapport is uit 2021, de verwachtte extra stijging uit de KNMI rapportage van 2023 is hier dus niet in meegenomen.

[XanderDrake]

Een leuke video door Nieuwsuur over de bouw van moderne kerncentrales in de vorige en komende regeringsperiode.

Het bouwen van vier nieuwe centrales, wordt geplaatst als een moeilijke maar ook haalbare kaart. Een deskundig persoon kijkt naar de ontwikkelingen in Finland om realistische voorspellingen te doen: ten vroegste 2040 en een terugverdientijd in <60 jaar, met energieprijzen die vergelijkbaar zijn met wat wij nu betalen.

De vele fouten die daar gemaakt zijn hoeven wij niet te maken. We zouden de 'nieuwe' experts die nu bouwen in Finland en Engeland al moeten inplannen voor Borsele!

Ze specificeren ook de kernafval opslag in Finland: 6500 ton, genoeg voor al het afval van alle Finse reactoren van de komende 100 jaar. In NL en BE wordt er ook gekeken naar oplossingen in de grond, sommige kleilagen hier zijn blijkbaar zo miljoenen jaren oud.

[Nathilion]

Er is weer wat nieuws vanuit Bill Gates' TerraPower. Ze zijn begonnen met de bouw van hun nieuwe Natriumreactor in Wyoming.

Het is een 345MW gesmoltenzoutreactor maar het aparte van dit ontwerp is dat het nucleaire deel gescheiden is van de energieopwekking. De warmte wordt door middel van het natrium getransporteerd naar een opslag en turbines die in een naastgelegen gebouw staan. Hierdoor zou de reactor altijd constant moeten kunnen werken terwijl de flexibiliteit voor de energieproductie hem zit in het sneller of langzamer leegpompen van de opgeslagen warmte.
Sabine Hossenfelder heeft een aardig filmpje gemaakt over de gebruikte technieken. Zij legt het wat beter uit dan ik.

Het gehele complex zou in 2030 klaar moeten zijn.

[XanderDrake]

Pensioenfonds PME wil onder voorwaarde financier worden van de nieuwe Nederlandse kernenergie centrales.

Op zich goed nieuws, dat 'marktpartijen' zich melden, maar bij de voorwaarden zet ik wel vraagtekens:

Mochten bijvoorbeeld de bouwkosten hoger uitvallen dan gedacht, dan moet de overheid die extra kosten op zich nemen. Daarnaast willen de partijen dat er een vaste prijs wordt vastgesteld waarvoor de opgewekte energie wordt verkocht: is de marktprijs lager, dan legt de staat het verschil bij. Een volgende voorwaarde is dat de overheid al vanaf het begin van de bouw rendement uitkeert. Door de lange bouwtijd van kerncentrales duurt het volgens de investeerders anders te lang voordat ze iets verdienen aan hun investering.

Met name die laatste twee eisen vind ik neerkomen op: overheid, geef es effe gratis doekoes?
Een hoogleraar meldt dat dit logische voorwaarden zijn, daarbij krijg ik twijfels of we dit eigenlijk wel moeten doen. Natuurlijk wordt er wel vaker subsidie verstrekt voor (groene) energie, maar bijna altijd leidt dit tot productie en producten die wél commercieel vatbaar worden. Lukt dat hier ook?

[Dennis]

XanderDrake schreef op vrijdag 26 juli 2024 @ 06:23:
Met name die laatste twee eisen vind ik neerkomen op: overheid, geef es effe gratis doekoes?
Een hoogleraar meldt dat dit logische voorwaarden zijn, daarbij krijg ik twijfels of we dit eigenlijk wel moeten doen. Natuurlijk wordt er wel vaker subsidie verstrekt voor (groene) energie, maar bijna altijd leidt dit tot productie en producten die wél commercieel vatbaar worden. Lukt dat hier ook?

De eis over verschil tussen productieprijs en marktprijs is natuurlijk wel iets wat we jarenlang ook voor groene energie hebben gedaan. Sterker nog: bij oude windmolenparken werd tot wel € 80,- per MWh afgesproken (die contracten lopen nu nog door). Dat is lekker cashen hoor voor de investeerders/grote bedrijven die die parken uitbaten. En de burger en het MKB betaalt daaraan mee via de ODE.

Als je kijkt naar de langlopende marktprijs is die ongeveer € 100,- per MHw en productie van kernenergie blijft daar consequent onder (wordt becijferd op € 60-€ 90). Ik zie daarom niet zo'n risico op het niet commercieel rendabel worden.

[DaniëlWW2]

Ik denk dat het een genuanceerd verhaal is.
Aan de ene kant, als je pensioenfondsen met hun gigantische kapitaal, voor decennia kan binden aan die centrales en ze dan een rendement uitbetaald, tja dan laat je de eigen economie betalen voor pensioenen. Zeker omdat je zo ook grote energieafnemers laat betalen. Daar moeten alleen garanties tegenover staan. Er zijn ook geen commerciële of semi publieke partijen die interesse zullen hebben in een dergelijke investering, zonder rendement voor zeker het eerste decennium, als het niet nog langer is. Dat is anders gewoon een te groot gat in de boekhouding en risico. Want je sluit gigantische bedragen voor lange tijd op. Zie het als een langlopende staatsobligatie waar je vervolgens geen rente over krijgt.

De interesse van juist PME (metaal), verbaast me ook niet. Die sector een van de grootste energieafnemers in Nederland. Ze hebben al problemen met energiekosten en ze weten dat ze zonder ingrijpen, waarschijnlijk geen toekomst meer hebben in Nederland. Want die industrie kan niet bestaan zonder enorme energieopwerking. Juist kernenergie is ook zo interessant omdat zoals ik al eerder mijn vermoeden uitsprak, dat er ook ideeën zijn voor een centrale bij IJmuiden. Daarmee kan je niet alleen elektriciteit opwekken naast de grootste energieverbruiker van Nederland, Tata Steel, maar ook de waterstof produceren waarmee je meteen de grootste CO2 uitstoter van Nederland, Tata Steel, kan vergroenen.

Aan de andere kant zit ik echt niet te wachten op banken en verzekeraars die investeren in dit soort installaties. Hooguit dat je geld van ze leent als staat en dit terugbetaalt. Deze partijen hebben te vaak bewezen dat ze slechte of niet bestaande lange termijn visies hebben. Een kerncentrale bouwen, betekent in de praktijk alleen over je graf beslissen. Inclusief de bouwtijd en de verwacht levensduur die makkelijk 50+ jaar is, is iedereen die beslissingen maakt rondom dergelijke installaties, al overleden voordat ze uitgeschakeld en afgebouwd worden. Veel zullen al met pensioen zijn voordat de installatie operationeel word. Dat vraagt om een heel andere instelling, juist die pensioenfondsen wel hebben.

[phicoh]

XanderDrake schreef op vrijdag 26 juli 2024 @ 06:23:
Pensioenfonds PME wil onder voorwaarde financier worden van de nieuwe Nederlandse kernenergie centrales.

Met name die laatste twee eisen vind ik neerkomen op: overheid, geef es effe gratis doekoes?

Op zich is dit goed. Uiteindelijk komt er een duidelijk prijskaartje te hangen aan kernenergie. Dat geeft veel duidelijkheid voor toekomstige analyses.

Als blijkt dat kernenergie per kWh meer subsidie krijgt dan alle andere manieren om elektriciteit op te wekken dat is dat ook iets voor de politiek om uit te leggen.

[DaniëlWW2]

Niet direct kernenergie, maar wel kernreactoren.
Er komt een vervangende reactor in Petten voor de productie van medische isotopen. De huidige reactor produceert iets meer dan 1/3 van alle medische isotopen in de hele wereld.

https://nos.nl/artikel/25...oor-nieuwe-reactor-petten

[Juup]

Video van Dr Ben Miles over Thorium gesmolten zout reactoren in China:

[Maasluip]

Over de kosten van kernenergie, en dan vooral de verborgen opruimkosten .
Het opruimen van Sellafield kost 136 miljard pond.
Voor die prijs kun je 12 (uiteindelijke kosten) tot 27 (originele kosten met inflatie) 1600 MW Olkiluotos bouwen.

Maar dat kan dus niet, want dan zijn je opruimkosten astronomisch.

[Qwerty-273]

Maasluip schreef op maandag 28 oktober 2024 @ 09:14:
Over de kosten van kernenergie, en dan vooral de verborgen opruimkosten .
Het opruimen van Sellafield kost 136 miljard pond.
Voor die prijs kun je 12 (uiteindelijke kosten) tot 27 (originele kosten met inflatie) 1600 MW Olkiluotos bouwen.

Maar dat kan dus niet, want dan zijn je opruimkosten astronomisch.

Mwa, ik denk dat je Sellafield echt niet kan vergelijken met een standaard kerncentrale. Ze hebben veel en veel meer op het hele complex gedaan ("opslagplekken" voor radioactief materiaal waar in het hele ontwerp geen rekening is gehouden dat het materiaal er ooit uitgehaald zou moeten worden). Let er trouwens ook op dat dit opruimkosten voor het hele complex zijn, met de planning die loopt tot 2120/25 (en ja ook al wens ik iedereen een gezond lang leven toe, maar tegen die tijd is elke huidige lezer in dit topic toch echt wel dood). Onderschat niet de blinde vlek van ontwerpen en keuzes in die tijd waarbij we nu veel meer informatie hebben hoe het veel toekomstbestendiger aangepakt kan worden (en ja als je over decennia terugkijkt zullen we nu ook ongetwijfeld punten hebben gemist).

[Brent]

Maasluip schreef op maandag 28 oktober 2024 @ 09:14:
Over de kosten van kernenergie, en dan vooral de verborgen opruimkosten .

[...]

Maar dat kan dus niet, want dan zijn je opruimkosten astronomisch.

Laat het feit dat het veel beter direct traceerbaar is je niet op de tuin leiden: niemand kan goed voorrekenen wat de kosten zijn van fatsoenlijk lifecyclemanagement van andere opwekkingsmethoden. Maar de klimaatkosten zijn een aardige indicatie van wat fossiel ons kost. Dan is die ±100B eigenlijk een heel schappelijk prijsje.

[EXX]

Nu in Duitsland er weer verkiezingen gaan komen, wordt de "Atomausstieg" steeds meer betwijfeld. Ondertussen is een meerderheid van de Duitsers voor het gebruik van kernenergie.

Men begint langzamerhand te kijken naar de uitgezette centrales, en wat er bij zou komen kijken bij reactivering. Er is nu een studie gepubliceerd mbt dit onderwerp. Er is 3 jaar gewerkt aan dit rapport; er is mee begonnen vlak na de Russische invasie in Oekraïne.

De belangrijkste conclusies:

Het terugdraaien van de Duitse kerncentralesluiting is economisch en haalbaar. Er zijn geen grote technische barrières die verhinderen dat de onlangs gesloten reactoren van Duitsland weer online komen. De geplande herstart van Three Mile Island laat zien dat het kan. Er zijn juridische obstakels, maar die kunnen worden aangepakt.

Elektriciteitsproductie van deze reactoren zou over 20 jaar een marktwaarde van 100 miljard euro kunnen hebben. Met de groei van AI en high-performance computing hebben hyperscalers grote hoeveelheden constante energie nodig om enorme datacenters van stroom te voorzien voor cloud computing, opslag en verwerking. Onlangs tekende Microsoft een deal om tussen de 110 en 115 USD/MWh te betalen voor schone kernenergie van Constellation Energy door Three Mile Island Unit 1 opnieuw op te starten. Als Duitse reactoren opnieuw zouden worden opgestart en dezelfde levensduurverlenging van 20 jaar zouden krijgen als Three Mile Island, tegen 100 EUR/MWh, zouden ze meer dan 100 miljard euro aan belastbare winst kunnen genereren van snelgroeiende industrieën die snel aan hun energiebehoeften willen voldoen.

Tegen 2028 zouden drie reactoren opnieuw kunnen worden opgestart, Dat is 4 GW aan capaciteit. Als de ontmanteling nu stopt en de heropbouw begint, zou Brokdorf al eind 2025 kunnen herstarten. Met snelle wetgevende maatregelen en een goede planning kunnen Emsland en Grohnde eind 2028 operationeel zijn. Zes extra reactoren zouden allemaal eind 2032 opnieuw kunnen worden opgestart.

Geschatte tijd en kosten van herstart:

Brokdorf en Emsland: 1 tot 3 jaar, =< 1 miljard euro per unit
Grohnde, Grundremmingen B&C, Isar2, Krümmel, Neckarwestheim 2, Phillipsburg 2 : 4 tot 8 jaar, =< 3 miljard euro per unit

[phicoh]

EXX schreef op woensdag 4 december 2024 @ 14:40:
Onlangs tekende Microsoft een deal om tussen de 110 en 115 USD/MWh te betalen voor schone kernenergie van Constellation Energy door Three Mile Island Unit 1 opnieuw op te starten. Als Duitse reactoren opnieuw zouden worden opgestart en dezelfde levensduurverlenging van 20 jaar zouden krijgen als Three Mile Island, tegen 100 EUR/MWh, zouden ze meer dan 100 miljard euro aan belastbare winst kunnen genereren van snelgroeiende industrieën die snel aan hun energiebehoeften willen voldoen.

Ik ben benieuwd hoe snel men bij de overheid op de stoep staat voor subsidie.

Microsoft is geïntereseerd in kernenergie vanwege de subsidies van de Amerikaanse overheid voor groene stroom. Dan gaan ze daar het massale stroom gebruik van AI subsidiëren.

[HvdBent]

En waar halen we ons uranium vandaan? Uit Rusland natuurlijk.....

[Nathilion]

HvdBent schreef op donderdag 5 december 2024 @ 09:02:
En waar halen we ons uranium vandaan? Uit Rusland natuurlijk.....

Twee-derde van de wereldproductie wordt gedaan door Kazahkstan, Canada en Australië. Meer dan genoeg mogelijkheden dus om Rusland te negeren. Die sneer is dus nergens voor nodig.

[ph4ge]

phicoh schreef op donderdag 5 december 2024 @ 08:57:
Ik ben benieuwd hoe snel men bij de overheid op de stoep staat voor subsidie.

Maak je maar geen zorgen, dat gaat niet gebeuren. De partijen die het zouden moeten doen, en die er de meeste kennis van hebben, namelijk de eigenaren, zeggen duidelijk dat het onrealistisch is. Het is altijd makkelijker om een rapportje te schrijven als jij niet de gene bent die je een onmogelijke taak toewijst. Het rapport baseert zich op 'anonieme experts' en 'beperkte publieke informatie', ik heb niet de indruk dat ze genoeg weten om dit soort grote claims te kunnen doen.

Nathilion schreef op donderdag 5 december 2024 @ 09:10:
Twee-derde van de wereldproductie wordt gedaan door Kazahkstan, Canada en Australië. Meer dan genoeg mogelijkheden dus om Rusland te negeren. Die sneer is dus nergens voor nodig.

De zorg zit hem niet in ruwe uranium, dat is inderdaad niet schaars, hoewel de mijnen in Canada en Kazakhstan ook in Russische handen zijn. De zorg zit hem in het proces om van die uranium brandstof te maken, en andere technologie die vrijwel alleen in Rusland verkrijgbaar is. Overigens gaat het vaak over langdurige contracten. Als je op korte termijn uranium wilt kopen is Rusland in principe de enige die niet volgeboekt is.

[ Voor 49% gewijzigd door ph4ge op 05-12-2024 09:54 ]

[EXX]

ph4ge schreef op donderdag 5 december 2024 @ 09:15:
[...]

Maak je maar geen zorgen, dat gaat niet gebeuren. De partijen die het zouden moeten doen, en die er de meeste kennis van hebben, namelijk de eigenaren, zeggen duidelijk dat het onrealistisch is. Het is altijd makkelijker om een rapportje te schrijven als jij niet de gene bent die je een onmogelijke taak toewijst. Het rapport baseert zich op 'anonieme experts' en 'beperkte publieke informatie', ik heb niet de indruk dat ze genoeg weten om dit soort grote claims te kunnen doen.

Van RWE, Vattenfall etc. ben ik niet zo onder de indruk. Die beweerden nog niet zo heel lang geleden nog dat zon en wind nooit een substantiële bijdrage aan de elektriciteitsproductie zouden leveren. De politiek bepaalt de koers, en als die reactivering wil, dat zal RWE & co dat gewoon uitvoeren.

Het rapport geeft aan dat reactivering technisch prima kan. Alle onderdelen worden behandeld: staat van de reactoren, staat van de centrales, werving van nieuw personeel, nieuwe splijtstof en het afval. Het is niet zomaar luchtfietserij.

Wat ik het meest opmerkelijk vind is hoe snel de omslag zich voltrekt. Nog geen 5 jaar geleden zouden dit soort geluiden compleet ondenkbaar zijn geweest.

[phicoh]

EXX schreef op vrijdag 6 december 2024 @ 16:40:
Van RWE, Vattenfall etc. ben ik niet zo onder de indruk. Die beweerden nog niet zo heel lang geleden nog dat zon en wind nooit een substantiële bijdrage aan de elektriciteitsproductie zouden leveren. De politiek bepaalt de koers, en als die reactivering wil, dat zal RWE & co dat gewoon uitvoeren.

Vandaar mijn vraag hoeveel subsidie er naartoe gaat. De politiek kan van alles willen. Maar kan niet van grote bedrijven eisen dat ze uit eigen zak miljarden gaan investeren om kerncentrales weer operationeel te maken. Dan mag de duitse overheid die kerncentrales overnemen en het zelf doen.

[EXX]

De Duitse overheid heeft die bedrijven anders miljarden euro schadeloosstelling betaald voor het voortijdig uitzetten van de kerncentrales...

[ph4ge]

EXX schreef op vrijdag 6 december 2024 @ 16:40:
Van RWE, Vattenfall etc. ben ik niet zo onder de indruk. Die beweerden nog niet zo heel lang geleden nog dat zon en wind nooit een substantiële bijdrage aan de elektriciteitsproductie zouden leveren. De politiek bepaalt de koers, en als die reactivering wil, dat zal RWE & co dat gewoon uitvoeren.

Het rapport geeft aan dat reactivering technisch prima kan. Alle onderdelen worden behandeld: staat van de reactoren, staat van de centrales, werving van nieuw personeel, nieuwe splijtstof en het afval. Het is niet zomaar luchtfietserij.

We hebben allemaal zo onze biases, maar ik zou niet weten waarom een partij die niet in de kernreactor is geweest en met niemand heeft gesproken die dat wel doet het beter zou weten dan de partij die dag in dag uit met die kerncentrales bezig is. De onderbouwing van de kosten is eigenlijk nul als je het rapport leest.

[EXX]

Helemaal onverwacht is het niet. De organisatie die de Duitse kerncentrales tijdens het gebruik certificeerde en controleerde, de TÜV, gaf al bij de discussie over al dan niet langer gebruiken van de resterende kerncentrales aan dat er geen technische redenen waren die langer gebruik verhinderden. Dit was eind 2022, tijdens de gascrisis na de inval in Oekraïne. TÜV gaf aan dat de kerncentrales in goede staat waren.

Preussen Elektra, eigenaar en exploitant van Isar2, wilde de kerncentrale graag blijven gebruiken, maar minister Habeck was onverbiddelijk.

[DaniëlWW2]

Flamanville-3 heeft gisteren de eerste stroom aan het net geleverd.
https://www.edf.fr/en/the...national-electricity-grid

[Brent]

quote: https://www.nucnet.org/ne...ernment-agencies-1-5-2025

‘Historic Procurement’ Will See Constellation’s Nuclear Plants Provide Power For US Government Agencies

Agreement locks in reliable energy supply for 10 years with portion of supply coming from reactor uprates

Nu nemen de Amerikanen energie-onafhankelijkheid natuurlijk erg serieus, maar misschien doet goed voorbeeld goed volgen: langere contracten maken de plaatjes voor zulke grote centrales een stuk interessanter.

[Yaksa]

Er komen vrijwel zeker twee kernenergiecentrales in Zeeland, althans dat is het bericht wat vandaag op NOS.nl is verschenen.
Wel met veel mitsen en maren, er zijn nog geen bouwers, de soort techniek is nog niet bekend, er moet voldoende maatschappelijk draagvlak zijn en de maatschappelijke impact moet nog onderzocht worden.
Verder geven ze aan dat het lastig is om meer dan twee, drie jaar vooruit te kijken, dit terwijl het minstens tien jaar duurt om zoiets te bouwen.
Ik vraag me af of zo'n investering zinvol is wanneer er (mogelijk) pas over tien jaar iets aan 'verdiend' kan worden. De ontwikkeling van 'schone' kernenergiecentrales gaat langzamer dan verwacht en ik zie het maatschappelijk draagvlak niet zo snel verschuiven in de richting van kernenergie.

[Dennis]

Yaksa schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 19:34:
ik zie het maatschappelijk draagvlak niet zo snel verschuiven in de richting van kernenergie.

Zo slecht is dat draagvlak toch niet?

https://www.cbs.nl/nl-nl/...orstander-van-kernenergie

Nederland zou meer kernenergie moeten gebruiken, vindt 36 procent van de volwassenen.

https://www.nporadio1.nl/...-niet-zomaar-uit-de-lucht

Lang was het een groot taboe, maar vandaag de dag groeit de steun voor kernenergie. Zeker in de Tweede Kamer, waar een ruime meerderheid voor zelfs vier kerncentrales is in plaats van twee. Maar is daar wel draagvlak voor in het land? "Er is veel draagvlak onder de Zeeuwen, wordt er gezegd. Dat zou wel onderzocht moeten worden", zegt Ramona Rentmeester van Borselse Voorwaarden Groep voor kernenergie bij Spraakmakers.

[Yaksa]

Dennis schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 19:40:
[...]Zo slecht is dat draagvlak toch niet?
https://www.cbs.nl/nl-nl/...orstander-van-kernenergie
[...]
https://www.nporadio1.nl/...-niet-zomaar-uit-de-lucht
[...]

Onderzoek uit 2023 en dan nog maar 36 procent, dat is wel eens meer geweest.
Een stedenbouwkundige (Kees Tielen) zegt over het plan: "Er is gewoon geen ruimte genoeg, dit plan is dus gewoon luchtfietserij".

[Dennis]

Yaksa schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 19:47:
Onderzoek uit 2023 en dan nog maar 36 procent, dat is wel eens meer geweest.

In mijn artikel:

Nederland zou meer kernenergie moeten gebruiken, vindt 36 procent van de volwassenen. In 2020 was dit nog 25 procent.

Dus in ieder geval in 2020 was het minder. Wanneer was het precies meer?

Yaksa schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 19:47:
Een stedenbouwkundige (Kees Tielen) zegt over het plan: "Er is gewoon geen ruimte genoeg, dit plan is dus gewoon luchtfietserij".

Dat is een beetje kort door de bocht, blijkt ook uit het interview met de man bij Omroep Zeeland:

Als je het zonnepark in de buurt van de huidige centrale weghaalt en een dijk verlegt, is er wel ruimte voor de centrales zelf. Maar de bouw gaat natuurlijk veel meer ruimte in beslag nemen. Die ruimte is er niet.

En dat erkent het kabinet ook, blijkt uit de brief en zoals in het NOS-artikel staat:

Tijdens de bouw is meer grond nodig voor bijvoorbeeld opslagterreinen dan voor de uiteindelijke centrales nodig is. Het kabinet acht het hierdoor mogelijk dat "bedrijven en natuur tijdens de bouw tijdelijk moeten worden verplaatst". Hoe dat in de praktijk gaat werken is nog niet bekend.

[ Voor 3% gewijzigd door Dennis op 16-05-2025 20:19 ]

[Yaksa]

Dennis schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 20:18:
[...]
In mijn artikel:
[...]
Dus in ieder geval in 2020 was het minder. Wanneer was het precies meer?
[...]
Dat is een beetje kort door de bocht, blijkt ook uit het interview met de man bij Omroep Zeeland:
[...]
En dat erkent het kabinet ook, blijkt uit de brief en zoals in het NOS-artikel staat:
[...]

Wat ik bedoel is dat er zoveel onzekerheden en moeilijk in te schatten problemen op de weg er naar toe liggen dat het onwaarschijnlijk is dat er binnen een afzienbare periode een beslissing gemaakt gaat worden.
Welke regeringspartij durft het aan om hier zijn vingers aan te branden wanneer duidelijk wordt dat de oorspronkelijk ingeschatte kosten met een factor twee overschreden worden?

[Dennis]

Yaksa schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 20:31:
Wat ik bedoel is dat er zoveel onzekerheden en moeilijk in te schatten problemen op de weg er naar toe liggen dat het onwaarschijnlijk is dat er binnen een afzienbare periode een beslissing gemaakt gaat worden.
Welke regeringspartij durft het aan om hier zijn vingers aan te branden wanneer duidelijk wordt dat de oorspronkelijk ingeschatte kosten met een factor twee overschreden worden?

Ik haalde toch echt iets anders uit jouw bericht .

Dat besluit zal ergens in deze regeerperiode wel gemaakt gaan worden. En ik denk dat het argument wat jij geeft ze niet gaat tegenhouden. Elk project van de overheid wordt overschreden qua budget en dat heeft gewoon puur te maken met de wijze van besluitvorming.

Feit is dat steeds meer mensen gaan inzien dat kernenergie nodig is willen we klimaatneutraal worden qua energie. Wat mij betreft liever tien kerncentrales dan dan we regelmatig stroomuitval krijgen.

België is ook om.

[crisp]

En ondertussen...

Onderzoek Rijk naar veilig beheer van kernafval is dusdanig slecht dat het opnieuw moet

Een onderzoek naar de milieugevolgen van de opslag van kernafval dat staatssecretaris Chris Jansen (Openbaar Vervoer en Milieu, PVV) heeft laten uitvoeren is dusdanig onder de maat dat het opnieuw moet. De commissie voor de milieueffectrapportage (MER), een onafhankelijke groep experts die MERs controleert op juistheid en volledigheid, acht de kwaliteit van het onderzoek „onvoldoende” om de milieugevolgen van de opslag van radioactief afval te kunnen beoordelen.

De commissie toont zich verbaasd over het feit dat volgens het ministerie niet altijd goed is te achterhalen hoeveel afval individuele bedrijven daadwerkelijk produceren. Mommaas: „Wij lezen dat het ministerie aan het nadenken is over een verplichte registratie voor nucleair afval. We constateren dat die dus nog niet bestaat.”

Mommaas: „Het is duidelijk dat deze MER onder grote haast is geproduceerd, Anders was er nog wel het een en ander gecorrigeerd. De tekst heeft bij ons menige wenkbrauw gefronst. We zien niet vaker dat het zo tekortschiet.”

„Er tekent zich een patroon af”, zegt de voorzitter. „We constateren dat de politieke wens voor meer beleid makkelijk te formuleren is, maar dat de uitvoering weerbarstig is. Zo is het stikstofprobleem moeilijk oplosbaar, er dreigen grote tekorten in de drinkwatervoorziening en we hebben nog een energietransitie te gaan die niet makkelijk is. Er is nog tijd om de besluitvorming rond kernafval goed te doen. Laten we die tijd benutten.”

Dit kabinet doet weer waar het goed in is: uitblinken in incompetentie. Zelfs als de politieke wil er wel is, dan nog kunnen ze niets waarmaken. Die nieuwe kerncentrales zullen nog wel heel lang op zich laten wachten, en zijn dan misschien wel helemaal niet meer nodig. Het is alleen te hopen dat er dan niet al miljarden verspilt zijn.

[T-MOB]

Dennis schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 20:49:
[...]

Feit is dat steeds meer mensen gaan inzien dat kernenergie nodig is willen we klimaatneutraal worden qua energie. Wat mij betreft liever tien kerncentrales dan dan we regelmatig stroomuitval krijgen.

Feit is ook dat het kabinet nu al verwacht dat de centrales er op zijn vroegst eind jaren 30 staan en dat de kosten niet 14 miljard maar eerder 20 tot 30 miljard (ex rentelasten!) zullen zijn. De komende 15 jaar zullen we het dus met een andere oplossing voor stabiele stroomvoorziening moeten doen. De vraag is dan of je de centrales nog wel nodig hebt tegen de tijd dat ze er staan.

[GoldenSample]

Dennis schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 20:49:
[...]

Ik haalde toch echt iets anders uit jouw bericht .

Dat besluit zal ergens in deze regeerperiode wel gemaakt gaan worden. En ik denk dat het argument wat jij geeft ze niet gaat tegenhouden. Elk project van de overheid wordt overschreden qua budget en dat heeft gewoon puur te maken met de wijze van besluitvorming.

Feit is dat steeds meer mensen gaan inzien dat kernenergie nodig is willen we klimaatneutraal worden qua energie. Wat mij betreft liever tien kerncentrales dan dan we regelmatig stroomuitval krijgen.

België is ook om.

En waar haal je precies vandaan dat kernenergie, uit nieuwe kerncentrales hier de beste oplossing voor is? Ineffectieve en daardoor veel te dure luchtfietserij net als 90% van de waterstof verhalen en 99,99% van het eFuels gezwam. Ben echt benieuwd waar de behoefte vandaan komt om zo gigantisch veel geld te verbranden.

Dat het handige FUD is om vooral maar niks te doen vanuit een deel van de fossiele industrie is logisch maar verder? Roekeloze onwetendheid?

Kern blijft; politiek is keuzes maken, met en zonder energie transitie, vandaag in de toekomst en in het verleden. Ook zonder keuzes maar met op magische wijze ontstane kerncentrales zullen er keuzes gemaakt moeten worden. Doen alsof alles opgelost is als we maar 100 miljard in een paar kerncentrales drukken is op zijn best naïef.

crisp schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 21:14:
En ondertussen...

Onderzoek Rijk naar veilig beheer van kernafval is dusdanig slecht dat het opnieuw moet

[...]


[...]


[...]


[...]


Dit kabinet doet weer waar het goed in is: uitblinken in incompetentie. Zelfs als de politieke wil er wel is, dan nog kunnen ze niets waarmaken. Die nieuwe kerncentrales zullen nog wel heel lang op zich laten wachten, en zijn dan misschien wel helemaal niet meer nodig. Het is alleen te hopen dat er dan niet al miljarden verspilt zijn.

Tja, politici die niet begrijpen wat politiek, laat staan bestuur (of überhaupt democratie) inhoud bestellen een onderzoek met een bepaalde uitkomst en tolereren niets anders. Dan krijg je dus een losjes door de werkelijkheid geïnspireerd kletsverhaal gemaakt voor een politiek lichtgewicht.

Treurig, en laat zien dat we qua gebrekkige bestuurlijke capaciteiten helaas nog een stuk verder het moeras in zakken.

[ Voor 35% gewijzigd door GoldenSample op 16-05-2025 23:07 ]

[Proton_]

Dennis schreef op vrijdag 16 mei 2025 @ 20:49:
[...]
Wat mij betreft liever tien kerncentrales dan dan we regelmatig stroomuitval krijgen.

Kan je toelichten hoe jij denkt dat 'tien kerncentrales' gaan helpen met het geschetste probleem van stroomuitval? Zoals ik het lees zit het probleem niet aan de opwekkant, maar aan de distributiekant.
Gecentraliseerd opwekken (zoals met kerncentrales of wind op zee) maakt dit waarschijnlijk erger, niet minder.

En re stroomuitval: een praktijkvoorbeeld van het gedrag van nucleair bij het waarborgen van een betrouwbaar stroomnetwerk hebben we vorige maand kunnen zien.
Als de boel even hikt, dan ben je nucleair twee dagen kwijt, drie gigawatt niet beschikbaar...

Het paarse blok hieronder:

https://demanda.ree.es/vi...daau/acumulada/2025-04-28

[Dennis]

Proton_ schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 10:28:
Kan je toelichten hoe jij denkt dat 'tien kerncentrales' gaan helpen met het geschetste probleem van stroomuitval? Zoals ik het lees zit het probleem niet aan de opwekkant, maar aan de distributiekant.
Gecentraliseerd opwekken (zoals met kerncentrales of wind op zee) maakt dit waarschijnlijk erger, niet minder.

Ik vind tien kerncentrales redelijk gedecentraliseerd .

Distributie ben ik te weinig in thuis en het onderzoek in Spanje is volgens mij nog niet afgerond, maar ik doelde op de opwekkant.

En doordat er steeds minder opwekkers zijn die makkelijk kunnen worden op- en afgeschaald levert dat wel degelijk meer kans op stroomuitval op. Ja, kolen- en gascentrales zijn daar nog beter in dan kernenergie, maar dat lijkt geen optie meer te zijn.

[Proton_]

@Dennis het onderzoek naar de oorzaken loopt inderdaad nog, daarentegen zijn de gevolgen vrij duidelijk. De grafiek in mijn post komt van de Spaanse evenknie van Tennet en die cijfers geloof ik wel.
Misschien dat moderne SMR's makkelijker black start capable gemaakt kunnen worden (ik lees het nergens als selling point) maar de Spaanse kerncentrales leverden duidelijk geen bijdrage aan het herstel.

[Nathilion]

Of hebben ze juist de kerncentrales bewust uit gelaten om te voorkomen dat er 3GW het net op gaat zonder afnemers? Het lijkt mij makkelijker om steeds kleine beetjes toe te voegen dan één grote klap in één keer.

Misschien waren er helemaal geen technische redenen om de kerncentrales uit te laten maar politieke, veiligheid, economische, etc. Maar zonder communicatie vanuit de Spaanse Tennet is het domweg pure speculatie.

Gezien de topic warning lijkt mij deze speculatie hier nu geen plaats hebben.

[Maasluip]

Een kerncentrale kun je ook gewoon uprampen hoor, die gaat niet in één keer 100% vermogen leveren.
De kerncentrales kunnen best automatisch gescramd zijn omdat de externe voeding wegviel. Ligt er maar net aan hoe dat geregeld is, maar herinner je je Tsjernobyl waar ze wilden testen hoe de koeling zou werken als de externe voeding wegviel? Ging niet bijster geweldig. Kan heel goed zijn dat dit standaard protocol is en dat je niet een kerncentrale als eilandbedrijf wil laten draaien.

[phicoh]

Maasluip schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 13:34:
Een kerncentrale kun je ook gewoon uprampen hoor, die gaat niet in één keer 100% vermogen leveren.
De kerncentrales kunnen best automatisch gescramd zijn omdat de externe voeding wegviel. Ligt er maar net aan hoe dat geregeld is, maar herinner je je Tsjernobyl waar ze wilden testen hoe de koeling zou werken als de externe voeding wegviel? Ging niet bijster geweldig. Kan heel goed zijn dat dit standaard protocol is en dat je niet een kerncentrale als eilandbedrijf wil laten draaien.

Ik heb het idee dat koeling een nogal onderbelicht probleem is. Kerncentrales die uit staan blijven nog heel lang enorm veel hitte produceren. Zo veel dat je er met puur passieve koeling niet komt.

Dus moet je altijd een noodstroom voorziening hebben voor langere tijd. En wat als die noodstroom faalt?

[Proton_]

Dat ze offline gingen toen het grid buiten specs liep is wmb niet opvallend of ongewenst.
Wat mij opviel is dat ze pas na 50 uur weer opnieuw boven een GW uit kwamen en dat het een week duurde voor ze op het oude niveau waren.
Ik neem aan dat daar goede technische redenen voor zijn, maar het werpt een ander licht op bepaalde vormen van 'betrouwbaar'.

[Maasluip]

Ook dat kan gewoon fysisch verklaarbaar zijn. Een kerncentrale die ineens stilvalt zal volraken met Xenon wat een hele goede neutronvanger is waardoor de centrale in feite niet meer werkt. Pas na dagen heb je weer een normale situatie.
Ook hier: Tsjernobyl.

Wikipedia: Xenon-135 en Wikipedia: Iodine pit

En dit gebeurt dus ook al je een centrale van een normale staat van vermogen naar laag vermogen zou schakelen. Je kunt het natuurlijk wel een beetje regelen, maar dat is lastig, en waar moet je je vermogen heensturen? Het zal best eens zo kunnen zijn dat je een beetje kerncentrale niet op zo'n laag vermogen kunt laten draaien dat hij alleen vermogen voor eigenverbruik levert.

[ Voor 54% gewijzigd door Maasluip op 20-05-2025 14:28 ]

[DaniëlWW2]

Proton_ schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 14:08:
Dat ze offline gingen toen het grid buiten specs liep is wmb niet opvallend of ongewenst.
Wat mij opviel is dat ze pas na 50 uur weer opnieuw boven een GW uit kwamen en dat het een week duurde voor ze op het oude niveau waren.
Ik neem aan dat daar goede technische redenen voor zijn, maar het werpt een ander licht op bepaalde vormen van 'betrouwbaar'.

Die technische reden is kernsplitsing.
Je wil maar een bepaald aantal neutronen hebben die een bepaald aantal instabiele elementen raken waarna die elementen splitsen en ontiegelijk veel energie vrijlaten. Dat wil je toch enigszins gecontroleerd doen. Gebeurd dat niet, dan scram en dan gaat je reactor niet zomaar even aan. En zelfs als je dat wel zou lukken, dan moet het stroomnet alsnog in staat zijn om die load te absorberen. Zomaar even 1GW op een hoogspanningsnet aansluiten, is ook vragen om problemen.

Maar je kan het ook helemaal omdraaien. Kerncentrales zijn bijna per definitie base load. Geef deze gewoon voorrang op een energienet? Of als je een overcapaciteit krijgt, gebruik de energie dan op voor de productie van waterstof.

[MikeyMan]

phicoh schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 14:05:
[...]


Ik heb het idee dat koeling een nogal onderbelicht probleem is. Kerncentrales die uit staan blijven nog heel lang enorm veel hitte produceren. Zo veel dat je er met puur passieve koeling niet komt.

Dus moet je altijd een noodstroom voorziening hebben voor langere tijd. En wat als die noodstroom faalt?

Die warmte zou je misschien ook nog eens nuttig in kunnen zetten, behalve voor stroom.
Ik noem een (voor) verwarming van een staalfabriek, kassen of weet ik veel. Desnoods bodemwarmte.

[Maasluip]

DaniëlWW2 schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 14:59:
[...]

Maar je kan het ook helemaal omdraaien. Kerncentrales zijn bijna per definitie base load. Geef deze gewoon voorrang op een energienet? Of als je een overcapaciteit krijgt, gebruik de energie dan op voor de productie van waterstof.

Dat vereist een andere manier van stroom verhandelen, en dan gaat je stroomprijs de hoogte in (want altijd 15-20 cent ex belastingen in plaats van ook wel eens 0 zoals vandaag weer 6 uur van de dag).
En dan nog krijg je het niet geregeld, want alle ongereguleerde zonneenergie blijft maar op het net komen.

Je kunt beter op andere manieren investeren in gridstabiliteit dan een paar miljard te spenderen aan een kerncentrale.

[phicoh]

MikeyMan schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 15:11:
Die warmte zou je misschien ook nog eens nuttig in kunnen zetten, behalve voor stroom.
Ik noem een (voor) verwarming van een staalfabriek, kassen of weet ik veel. Desnoods bodemwarmte.

Het gaat niet om nuttig. Het gaat erom dat wat er ook gebeurt, de pompen voor de koeling moeten blijven draaien. Ook als een ramp het hele land plat legt.

[phicoh]

Maasluip schreef op dinsdag 20 mei 2025 @ 15:16:
Dat vereist een andere manier van stroom verhandelen, en dan gaat je stroomprijs de hoogte in (want altijd 15-20 cent ex belastingen in plaats van ook wel eens 0 zoals vandaag weer 6 uur van de dag).
En dan nog krijg je het niet geregeld, want alle ongereguleerde zonneenergie blijft maar op het net komen.

Je kunt beter op andere manieren investeren in gridstabiliteit dan een paar miljard te spenderen aan een kerncentrale.

Je zou het natuurlijk best uit kunnen rekenen als een energieleverancier de volledige produktie van een kerncentrale koopt. Dan is er inderdaad minder voordeel als de prijs laag is, maar wel voordeel als de stroom anders uit gas zou komen.

Probleem is natuurlijk dat je voor de gemiddelde prijs in Nederland geen kerncentrale kan bouwen. De oplossing zou zijn om de kosten van stroom uit gas fors omhoog te gooien.