Aanleiding
(Proton_ in "Actualiteit, Wetenschap & Maatschappij terugkoppelingstopic")Kernenergie en renewables lijken soms recht tegenover elkaar te gaan staan (Uitbater ‘Borssele’ is tegen extra windparken op zee: in de weg van nieuwe kerncentrales).
De wereld lijkt definitief afscheid te gaan nemen van fossiele brandstoffen en dit heeft duidelijke gevolgen voor de elektriciteitsproductie, die nu nog in Nederland door kolen en gas gedragen wordt.
Fossiele opwek wordt nu vooral weggedrukt door windenergie (op land en zee) en zonne-energie (PV).
Kernenergie is ook een CO2-arme bron van elektriciteit en lijkt dus daarom een goede kandidaat voor aanvulling op zon- en windenergie, die immers niet op afroep beschikbaar zijn.
Er zijn echter ook wat eigenschappen die vrij fundamenteel lijken te zijn die het volslagen ongeschikt maken voor die rol: de marginale kosten voor een kWh zijn erg laag en de afschrijving is erg hoog, waardoor elk uur dat er niet op vollast wordt gedraaid erg duur is.
Hernieuwbaar, decarbonisatie; wat is nou duurzaam?
Het doel van verduurzaming is enerzijds niet meer eindige voorraden (fossiele) brandstoffen hoeven aanspreken en uitputten, en anderzijds klimaat- en milieuverslechtering een halt toeroepen. Daarbij moet zowel de energiebron zelf als de hoeveelheid benodigde materialen voor de apparatuur van de winning ervan meegenomen worden.Hernieuwbare bronnen zoals wind, water en zon (waar de energie niet uit chemische verbindingen komt, maar (in)direct van de zon, weliswaar technisch gezien een eindige bron, maar voorlopig groot zat
Duurzaamheid moeten we echter ook niet vernauwen tot renewables: decarbonisering, dat wil zeggen, het elimineren van koolstof als drager, wordt door velen ook als middel om tot duurzaamheid te komen gezien. Immers, de hoofdmanier om de tussenpozen van verminderde productie van hernieuwbare bronnen op te vangen was, bij gebrek aan opslag van elektriciteit op schaal, opwekking met gas. Nu heeft de Russische oorlog in Oekraine die strategie een beetje op losse schroeven gezet, maar het probleem was er al: dit vereist een fossiele brandstof die verre van hernieuwbaar is. Er wordt hard gewerkt aan manieren om hernieuwbare energie op te slaan: chemische batterijen (de Powerwalls etc), pumped hydro, groene waterstof, maar dit staat allemaal in de kinderschoenen. Opslag van aardgas is een techniek die we al meer dan een halve eeuw Europa-breed gebruiken om seizoenswisselingen in verwarming praktisch te kunnen opslaan, dus was het een begrijpelijke keuze omwille van de realiseerbaarheid, maar geen duurzame.
Koolstof uitsluiten levert 1 resultaat extra op: kernenergie. Hier zit geen koolstofcyclus in, en heeft dus een flink klimaatvoordeel. Kernenergie is verder onder te verdelen in kernsplitsing en kernfusie, waarvan de laatste nog geen commercieel rendabele realisaties kent. Bij de eerste zijn er verschillende elementen waarvoor de reactor ontwikkelt kan worden, en vziw is enkel uranium-splitsing de enige commercieel toegepaste. Daar valt op af te dingen dat door impopulariteit alternatieve, en minder (stralings)risicovolle ontwerpen nooit een kans hebben gekregen.
Risico's
Laten we het dus maar eens over de nadelen van kernenergie hebben:
Oh, dat valt best mee
Strategisch belang
Energie is iets waar veel technologie, en dus onze praktische uitvoerbaarheid van onze levens, vanaf hangen. Zonder energie geen verwarming in de winter, zonder energie geen vervoer, geen ziekenhuizen, geen computers en tot op zekere hoogte geen eten. Natuurlijk is het altijd een optie weer koeiehuiden te gaan dragen en terug te keren naar de grotten, maar ik denk niet dat er veel mensen zijn die zo willen verduurzamen. Energie is dus een essentiële voorwaarde om te leven; energie is van strategisch belang. Je kunt er nog bij voegen: zonder energie geen effectieve landsverdediging, en dus is een tekort een probleem voor de staatsveiligheid.De Russische oorlog in Oekraine heeft het Westen van Europa voor het eerst geconfronteerd met de Russische gaspolitiek: dezelfde politiek waarmee het al veel eerder Oost-Europa wist te beheersen. We hebben vastgesteld hoe essentieel energie is: door de enige leverancier te zijn in het voormalige Warschaupact (en tegelijk zo'n beetje alle infra in te richten op gas), had het Kremlin letterlijke knoppen waaraan het kon draaien om gehoorzaamheid af te dwingen. Is Polen wat al de kritisch op het Kremlin? Prima, dan hebben ze het maar koud totdat ze tot andere inzichten komen. Onderdeel hiervan is dus afhankelijk maken: Russische inmenging in anti-nucleaire groeperingen is in veel landen een aangetoonde zaak (Duitsland in het bijzonder) en heeft die afhankelijkheid, door het ontwikkelen van alternatieven te beperken, weten te vergroten, en daarmee de effectiviteit van de gaskraan vergroot.
We moeten ervoor waken dat we nooit meer zo afhankelijk van 1 aanbieder zijn, en dat we dus kunnen schakelen in opwekking indien dat nodig is. Daarom is elke extra methode van opwekking op zich dus al een voordeel, en een argument kernenergie niet te laten ontbreken uit een energiemix. Als we kijken naar het grafiekje hierboven, dan springen de hernieuwbare bronnen + kernergie eruit als opties die zowel het veiligst als het groenst zijn, eruit.
Discussie
De discussie over hoe de mix er uit zou kunnen zien is dus van die eigenschappen afhankelijk.Nieuwe ontwikkelingen kunnen die aannames veranderen. Zorg dus dat je recente bronnen gebruikt en liefst je aannames expliciet vermeldt, zodat de discussie niet in welles/nietes verzandt. Er zijn immers oneindig veel mogelijke energiemixen die allemaal zorgen dat het licht niet uit gaat
Nog even expliciet: hoewel verleidelijk, het is niet de bedoeling hier een voor/tegen kernenergie topic van te maken.
De eigenschappen van nucleaire techniek kunnen besproken worden in Kernenergie, ontwikkelingen en techniek . In dit topic is dan ruimte voor de invulling in grotere context van de energiemix met renewables: welke impact heeft dat op betrouwbaarheid van het net als geheel, tegen welke kosten, welke alternatieven zijn er etc.
[ Voor 161% gewijzigd door Brent op 30-03-2023 04:24 ]
Het ik-wil-een-warmtepomp FAQ topic- '23 MG5, douchen met wtw en Auer Edel Eau, verwarming met Vaillant Arotherm Plus.