De boerenlobby, de LTO's en het CDA.
En wie waren de patienten?
De boeren.
En wat waren die stinkende wonden?
- De mestberg. Wat we nu het stikstofprobleem noemen.
- Marktwerking en vrijemarktdenken.
- Zuivelcoöperaties die de transformatie van 'voor en door de boeren' naar 'multinationals met miljoenen consumenten' hebben doorgemaakt.
En vergeet ook niet de rol van de EU in dit beleid.
Daar waar de Nederlanders telkens veel in de melk brokkelen, bedoelt u? (van Mansholt tot Timmermans)
Hierdoor heeft Nederland telkens allerlei voorkeursposities kunnen bedingen. Denk maar aan net iets meer stikstofruimte dan de andere landen, maar ook aan kleine dingen zoals Nederlandse trekkers die geen kenteken of APK kennen.
Of denk maar aan iedere keer het vuur aan de schenen leggen van kleine keuterboerderijtjes (eeuwenoude agrarische familiebedrijven) in Oost- en Zuid-Europa. Goed voor de Nederlandse concurrentiepositie, en ach, die kleine boerderijtjes zijn nu eenmaal
'too small to function' in een modern Europa. Dat de enige bijwerking is dat vroeger of later Nederlandse boerenbedrijven zélf aan de beurt zullen zijn om het label
'too small to function' te krijgen, maar dat waren zorgen voor de volgende generatie (lees: heden).
Wat dat betreft hebben we allemaal boter op ons hoofd. We stonden er bij, keken er naar en namen nog een hap van onze kiloknaller gehaktbal.
Tsja, marktprijzen zoeken nu eenmaal altijd het laagste punt op. Wel staan te juichen als het melkquotum wordt afgeschaft. Maar dat dat tot resultaat heeft dat er overproductie is, en dat de prijzen volatieler zijn, dát zag iedereen behalve de melkveehouders aan komen.
Wilt u méér krijgen? Dan vraagt u om meer. Als ze het u niet geven zult u omhoog moeten gaan in kwaliteit, aan meer eisen voldoen. Of het roer omgooien en geen melk meer leveren aan de zuivelcentrale, maar de melk zelf verkazen en karnen en deze kaas en boter zelf op de markt verkopen. Ik ken er ook die dat doen. Die hebben twintig koeien en liggen nooit wakker om de financiën.
Maar wilt u toch liever meespelen in het spel van industriële landbouw (bulkproductie), dan is er eigenlijk maar één regel:
Up or out.
Voedselprijzen en met name AGF, zuivel en vlees zijn altijd laag gebleven. Vooral door deze subsidies. Het is niet de keten die hier de meeste baat bij heeft gehad, maar de kiloknallende consument. De boer mag dan met subsidie proberen hier nog een normaal bestaan uit te halen. Enkelen doen het heel goed, meerendeel okay en het grootste deel heeft de strijd al opgegeven en zijn opgehouden of geemigreerd.
Tsja, men wil ook internationaal concurrerend blijven. In China ligt Hollands varkensvlees als kiloknaller in de supermarkt.
Misschien subsidie gaan geven op basis van criteria m.b.t. dierenwelzijn, duurzaamheid en circulariteit?
Dat bestaat al. Er zijn hordes potjes om uit te putten. Van Europese tot provinciale. Een beetje redelijk boerenbedrijf kan op jaarbasis tonnen binnen harken. En dat doen ze ook.
En financieel hulp in de vorm van rentelozen leningen, waarbij de boer zijjn bedrijf om kan gaan zetten?
Nee. Dat is de verkeerde prikkel.
Nog even afgezien van de reeds uitstaande leningen. Ik zal het even anders zeggen: boeren zijn geen producenten maar produkten. Verhandelbare produkten. De hoeveelheid kredieten en
complexe financiële produkten die er op een modern boerenbedrijf rusten zijn immens. En de ratings zijn een paar jaar aan het wegglijden.
Laat ik het even anders zeggen: de blootstelling van banken (Rabobank en ABN Agri) aan deze hazardous assets is vele malen
groter dan wenselijk is. Dat wil zeggen dat als de zuivelzeepbel (want daar hebben we het immers over) klapt, we in één klap weer terug in 2007 zijn. (en wellicht nog een stukje verder) Inclusief kranten die volstaan met "hoe hadden die (subprime) boeren überhaupt ooit geld kunnen lenen?".
Tot die tijd hangt men de boeren vol met complexe produkten, en is er geen enkele incentive (niet vanuit de financiële wereld, niet vanuit de ketens, niet vanuit de politiek) om de hedendaagse Nederlandse boer iets anders te laten zijn dan:
"A modern-day sharecropper, held in indebted servitude by continuously keeping him on the brink of bankruptcy"Probleem is natuurlijk de keten van conglomoraten die de boeren beperken in zijn manier van boeren en de consument stuurt in haar consumentengedrag. Hoe ga je dat pushen?
Niet. Dat station zijn we al jaren geleden gepasseerd.
Staatslagerijen en Staatsgroenteboeren waardoor afname wordt gegarandeerd?
Dat ruikt naar socialisme, en daar zal ik mij altijd tegen verzetten.
Nog even afgezien dat de boeren zelf (lees: onder invloed van de boerenlobby's) hebben gezeurd om het loslaten van de gegarandeerde afname. (zie: melkquotum, marktwerking)
Afname én prijs garanderen zonder er een quotum tegenover te zetten is een orgie van perverse prikkels. Daarmee duwen we de boerenstand subiet in de afgrond.
Ik heb geen enkel idee hoe je dat kan oplossen
De makkelijke oplossingen bestaan niet meer. Alleen de pijnlijke oplossingen zijn nu nog over.
Zelfs een uitkoopregeling is louter een ordinaire bail-out voor de banken.
Dat heeft weinig te maken met gebrek aan empathie. Maar eerder met dat we al 200 pagina's discussiëren, waarin de rode lijn telkens is: ze stonden erbij en ze keken ernaar.
Wat natuurlijk ietwat kortzichtig is, want de boeren hebben zich telkens voor een karretje laten spannen van lieden die ze langzaam richting de afgrond stuurden.
Dan helpt het natuurlijk niet voor de toon als er om de twintig pagina's weer iemand langs komt die met dezelfde belegen argumenten komt die slechts doen wegkijken van de complexe onderliggende problematiek.
FDF is dan ook geen factor van gewicht, maar actor voor gebruik. Gereedschap in handen van anderen.
Quelle chimère est-ce donc que l'homme? Quelle nouveauté, quel monstre, quel chaos, quel sujet de contradiction, quel prodige!