Electriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) deel 7

[Noord27]

TIJD VOOR DEEL 7!
.

.

Inhoudsopgave

• Inleiding
  • Historie
  • Beschikbaarheid en marktontwikkeling
  • Kritiek
• Praktische informatie
  • Overzicht benodigdheden
  • PV Panelen
  • Omvormer
  • Montagemateriaal
  • Geïntegreerd dak
  • Elektrotechniek
  • Financiële zaken
  • Administratieve zaken en regelgeving
  • Oriëntatie en schaduwwerking
• Terminologie
• FAQ
• Linkjes
  • Tweaker reviews
• Oproep
• Fysische achtergrondinformatie

Voorgaande delen:
Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV)
Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 2
Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 3
Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 4
Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 5
Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 6
.

Inleiding

Zonnepanelen zetten (zon)licht om in elektriciteit, en worden ook wel PhotoVoltaics (Eng) (Afk. PV) of Foto-voltaïsch (Ned) genoemd.

Om elektriciteit genererende zonnepanelen goed te (leren) onderscheiden van warmte producerende modules die ook wel thermische zonnecollectoren of zonneboilers worden genoemd, is het handig om, indien verwarring in een bepaalde context kan worden verwacht, gebruik te maken van de meer specifieke term "zonnestroompanelen" (of simpelweg PV bij de kenners) voor het eerstgenoemde type.

Er bestaan ook combinaties van de twee (PV en zonnecollectoren), en deze worden PVT (T voor thermisch/thermal) genoemd. De ogenschijnlijke voordelen zoals een potentieel hoger totaalrendement wegen in de praktijk meestal niet op tegen de nadelen zoals een hoge prijs en een relatief lage temperatuur van het water.

Communicatie tussen Tweaker Freemann en een bedrijf dat dergelijke producten maakte is te lezen in de openingspost van het zonneboilers topic.

.

Historie

Het begin van het gebruik van zonnepanelen vind zijn oorsprong in de jaren '60 in de ruimtevaart. De toen gigantisch hoge prijs zorgde ervoor dat uitsluitend op plaatsen waar geen alternatief mogelijk was, voor zonnepanelen gekozen werd. Deze prijs was mede het gevolg van het gebruik van toen zeer exotische materialen. De ontwikkeling van techniek, ruimtevaart en elektronica hebben vervolgens gezorgd voor verdere ontwikkeling naar meer gebruikelijke materialen (tegenwoordig voornamelijk silicium), verhoging van het rendement en een geleidelijke prijsdaling vergelijkbaar met de prijsdaling van elektronica. Dit leidde ertoe dat geleidelijk het gebruik van zonnepanelen binnen bereik van booteigenaren en luxe campeerders kwam.
In het begin van het stationair gebruik was de prijs van panelen nog dermate hoog dat het loonde om de panelen voor maximale opbrengst zoveel mogelijk op de zon te richten. Dit gebeurde met zogenaamde zonnevolgers of trackers. De steeds verder gaande daling van de prijs van de panelen zelf heeft ervoor gezorgd dat (sinds ongeveer 2010) het lonender is om eventueel meer panelen vast op te stellen. Daarmee worden de mechanische mankementen van trackers uitgesloten, en word het systeem zeer betrouwbaar.
Bij de vaste opstelling werd eerst de "ideale" zuid-opstelling met de hoogste totale jaaropbrengst gebruikt. Nu de prijzen nog verder zijn gedaald zijn ook Oost-West opstellingen rendabel geworden. Zowel omdat het dak nu eenmaal zo ligt, alswel om op die manier meer stroomopbrengst van een plat dak of ander oppervlak te kunnen krijgen. Met als bijkomend voordeel dat de opbrengst gelijkmatiger over de dag is verdeeld.
_{Auteur: onetime}

.

Beschikbaarheid en marktontwikkeling

Velen van jullie zullen wel eens kreten in de media gehoord hebben over het gigantische potentiaal van zonne-energie. Uiteraard is niet alles te winnen d.m.v. zonne-energie, maar als we slechts een fractie van het potentieel kunnen winnen zijn we al heel ver.

Een belangrijke indicator voor het succes van PV is het zogeheten grid parity. Grid parity wil ruwweg zeggen dat de prijs van PV kan concurreren met de lokale energieprijzen, dit is nodig om PV uit de niche te halen en de kritische massa te bereiken. Grid-parity is van regio tot regio verschillend, belangrijke factoren hierin zijn;

• De instraling, dit bepaald de opbrengst (Hoger is positief).
• De energieprijs. (Hoger is positief).
• Aanschafsubsidies en feed-in tarieven.

Door grote prijsdalingen van PV de laatste jaren en de relatief hoge energieprijs in Nederland zijn er al instanties die claimen dat we grid-parity hebben bereikt en dit heeft het nieuws gehaald (bron: NOS).


_{Disclaimer: Alleen voor het idee van grid-parity grafiek, geen reële weergave (meer)}

Prijsontwikkeling PV: PVX spot market price index solar PV modules

Na de grote prijsdalingen van zonnepanelen tussen 2005-2015 zijn de prijzen nu wat stabieler maar nog steeds dalende. Onderstaande grafiek toont dat de groothandelsprijzen per Watt piek (Wp) in 2014-2017 tot onder de 50 eurocent zijn gezakt waardoor in 2017 de prijs van complete installaties inclusief omvormers en materiaal in de buurt van 1 euro per Wp komt.



Leesvoer:

EPIA Global Market Outlook	Site	Rapport
IEA Technology roadmap	Site	Rapport
Greenpeace Energy [R]evolution	Site	Rapport

.

Kritiek

Het is niet allemaal goud onder de zon dat blinkt, er zijn ook punten van aandacht. De voornaamste kritiekpunten en mythes worden hieronder besproken door middel van stellingen.

• De fluctuaties in de output van PV zorgen voor instabiliteit op het net.
  Zonnestroompanelen produceren hun maximum vermogen bij volle zon-instraling, bij lage zon-instraling of bij bewolking wordt minder elektriciteit geproduceerd, en 's nachts is de productie nul. De variaties tussen de seizoenen zijn aanzienlijk; tussen zomer en winter zit gemiddeld een factor 6 tot 10. Zolang zonnestroom nog op vrije kleine schaal wordt ingevoed is dat geen enkel probleem, de fluctuaties passen dan nog prima in de normale net-flutuaties. Daarbij komt nog dat de onverwachtte fluctuaties door wolken vooral op kleine schaal lokaal plaats vinden en zich op grotere schaal uitmiddelen. Op grotere schaal is de weersverwachting een goede voorspeller, en kan er dus prima rekening mee worden gehouden. Zou het aandeel ingevoede zonnestroom te groot worden dan zal geïnvesteerd moeten worden in energie-opslag, demand management, en/of meer load-shaping en peaker centrales. Enige seizoens off-set kan bewerkstelligd worden door windenergie, aangezien deze het meest opbrengen in de winter, als PV weinig opbrengt.
  De Duitse netbeheerders waren van te voren bang voor de netstabiliteit bij de zonsverduistering van 20 maart 2015. Dat is uiteindelijk probleemloos verlopen. Ook hebben ze in Duitsland een dag gehad dat >50% van de electra van solar kwam.
  Denemarken heeft een dag gehad dat wind en solar samen meer dan 100% opleverde. Resulterend in export.

  bbc 10 september 2014 15:20
  [...] In de UK [...] Na de uitzending van Eastenders gaan daar ineens 1,75 miljoen waterkokers aan. Leuk filmpje.
  http://www.bbc.co.uk/britainfromabove/stories/people/teatimebritain.shtml

• De fluctuaties in de output van PV zorgen voor hogere stroomprijzen.
  Onderzoek naar de impact op de kostprijs van 'intermittent' duurzame energie bij een hoge penetratiegraad kwam tot de conclusie dat tot 20% er nauwelijks effect is op de kostprijs, maar daarna significant stijgt. In Nederland overstijgt dit niet meer dan luttele procenten, dus vooralsnog hoeven we hier niet bang voor te zijn. In Nederland zitten we in 2017 pas op 1,7% volgens deze berekening.
  
  
  [...]
  
  
  Bron: Exploring the impact on cost and electricity production of high penetration levels of intermittent electricity in OECD Europe and the USA, results for wind energy
  
  _{Aanvullen door meldingen van hevige schommelingen in de stroomprijs in Duitsland? ...}
• Het kost meer energie om PV panelen te produceren dan dat ze ooit opleveren.
  Dit is absoluut niet waar. Een maat om aan te geven hoe de primaire energiekosten zich verhouden tot de opbrengst is de Energy Pay Back Time (EPBT). Voor PV lag dit in 2006 tussen de 2,5 en 3 jaar voor midden-Europa (afhankelijk van waar het systeem ligt) en kristallijn Si PV (meest gangbaar), inmiddels (was toen de verwachting) zal het rond 1,5 jaar liggen omdat het gros van de energie in de winning en purificatie van silicium zit, en daar is een enorme vooruitgang geboekt in efficiëntie en economies of scale de laatste jaren [bron?]. PV panelen van 20 of 30 jaar oud draaien nog steeds zonder veel degradatie, en de verwachting is dat deze het nog lang uithouden. De techniek heeft niet stil gestaan, dus dat zal waarschijnlijk alleen maar beter zijn geworden.
• Aanslag op zeldzame aardmetalen.
  Kristallijn Si bestaat voornamelijk uit Si (ook het glas ), een heel klein beetje Boron en Fosfor doping. Minimale hoeveelheden opgedampt zilver voor de backreflector. En nog wat koper voor de busbars e.d. Aluminium frame.
  Voor thin-film panelen (CIGS) Koper Indium Gallium Seleen of (CdTe) Cadmium Telluur. Of Amorf Silicium.

.

Praktische informatie

Zonnepanelen zetten zonlicht om in elektriciteit en leveren gelijkstroom. Er zijn daarin ruwweg 3 categorieën te onderscheiden:

• Volledig autonome systemen.
  Ook wel eiland-systemen genoemd. Deze systemen staan los van het elektriciteitsnetwerk, en gebruiken doorgaans accu's voor het bufferen van energie. De energie die overdag bij zonnig weer wordt geproduceerd wordt dan opgeslagen in accu's, zodat elektrische apparatuur 's avonds en bij bewolkt weer gebruikt kan worden. Omdat dit veel duurder is dan netinvoeding wordt het eigenlijk alleen toegepast als het niet anders kan. Dit soort systemen worden bijvoorbeeld op (zeil)boten gebruikt, afgelegen plekken, of landen met een extreem instabiel grid.
• Netgekoppelde systemen.
  Deze systemen zetten de gelijkstroom uit zonnepanelen om naar wisselspanning, en voeden deze (na aftrek intern gebruik) in het elektriciteitsgrid in. Als de installatie op een woon- of bedrijfspand geplaatst is kan op een zonnige dag overdag de meter terugdraaien. 's Avonds of bij bewolkt weer wordt dan op normale wijze van netstroom gebruik gemaakt. Verreweg het meest populair in Westerse landen.
• Backup systemen.
  Dit is een combinatie van beiden, als het grid wegvalt zullen de zonnepanelen i.c.m. accu's (of een ander opslagsysteem) elektriciteit kunnen leveren in het huis. Deze systemen zijn aardig aan de prijs vanwege de kosten van energieopslag, en de duurdere omvormers.

Zonnestroompanelen hebben een paar voordelen. Ze zijn eenvoudig van constructie, hebben geen onderhoud nodig en gaan erg lang mee. Ze zijn stil, stoten geen schadelijke stoffen uit en doordat ze geen bewegende delen hebben vallen ze meestal niet zo op. Dat maakt ze bij uitstek geschikt voor gebruik in stedelijk gebied, dus op woonhuizen of bedrijfspanden.

Zonnestroompanelen produceren hun maximum vermogen bij volle zon-instraling, bij lage zon-instraling of bij bewolking wordt minder elektriciteit geproduceerd, en 's nachts is de productie nul. De variaties tussen de seizoenen zijn aanzienlijk; tussen zomer en winter zit gemiddeld een factor 6 tot 10.

.

Overzicht benodigdheden

In de rest van het verhaal zal uitgegaan worden van netgekoppelde systemen, omdat deze verreweg het meest populair zijn in Nederland.
Een 'standaard' zonnepanelen systeem bestaat uit de volgende onderdelen:

• De zonnepanelen zelf.
• Montagemateriaal voor de zonnepanelen.
• DC en AC bekabeling, pvc buizen, e.d.
• De netgekoppelde omvormer die de DC spanning omzet in AC spanning op het elektriciteitsnet.
• Eventueel logging van de opbrengst. Vaak zit dit in de omvormer, maar om verschillende redenen kan er voor worden gekozen om extra/extern te loggen. Dit topic gaat hierover: Datalogging: PV systemen

Enkele belangrijke zaken zijn:

• Een energiemeter die terug kan draaien, of de teruggeleverde energie apart registreerd.
• Of je een omvormer op een 1-fase of een 3 fase elektriciteitsinstallatie moet aansluiten. Grotere systemen op een omvormer met een vermogen 4000 watt of groter moeten over het algemeen op een 3 fase aansluiting worden aangesloten. Heb je die nog niet dan moet dus de huisinstallatie ook worden geupgrade..
• De oriëntatie van het dak. De azimut (Windstreek) en zenit hoek zijn hier van belang.
• Schaduwwerking obstakels.

Als je niet van plan bent om zelf te gaan knutselen, of niet het dak op durft/kan, dan kan je het laten doen. In de Solar Top 50 staan een aantal leveranciers; http://www.top50solar.nl/
_{( Wellicht nog aan te vullen met een overzichtsplaatje van een voorbeeldsysteem)}

.

PV panelen

Een zonnecel wordt gemaakt van een halfgeleidermateriaal dat elektriciteit levert zodra er licht op valt.
Voor de huidige zonnecellen is silicium het meest gebruikte halfgeleidermateriaal.
Daarmee kunnen drie typen zonnecellen gemaakt worden:

• Monokristallijn zonnecellen
  
  Monokristallijn zijn vervaardigd uit siliciumplakken, die uit een groot donkerblauw “monokristal” zijn gezaagd. Dat kristal is gecontroleerd afgekoeld, waardoor een gelijkmatige structuur is ontstaan. Dus ook een gelijkmatige kleurstelling
• Polykristallijn zonnecellen
  
  Polykristallijn (of multikristallijn silicium) worden gegoten en vervolgens gezaagd. Dit is een ander proces dan dat van de monokristallijne cellen. Tijdens het stollen ontstaan verschillende kristallen die het materiaal een onregelmatig geschakeerd aanzicht geven. Het rendement van polykristallijne cellen ligt iets lager (circa 2%) dan dat van monokristallijne cellen. Het zonnepaneel heeft een blauwe kleur
• Amorf silicium cellen
  
  Amorf silicium cellen worden opgedampt op een ondersteunend materiaal. De opbrengst is niet zo hoog, maar veel goedkoper. Voordelen zijn het lagere materiaalgebruik, de continue productie met laag energieverbruik, en de mogelijkheid ze te plaatsen op grote oppervlaktes op goedkope dragers, zoals een dakbedekking

• Thin film panelen

Thin film zijn panelen met een dunne laag photovoltaisch materiaal opgebracht op een substraat. Een dunne film zonnepaneel is te zien als een rij lange, smalle zonnecellen die zijn opgedampt tov silicum panelen die meestal uit 60 uit losse cellen van plaatjes silicium bestaan.
De populairste thin film panelen in 2016-2017 zijn CIGS panelen (met name die van Solar Frontier)
CIGS staat voor Copper (koper) Indium, Gallium en Selenium.
Voordelen van CIGS panelen zijn goede prestaties bij bewolking of beperkte schaduw tov silicium cellen en het egale uiterlijk van de panelen. De panelen presteren ook vaak beter per Wp dan silicium panelen.
Een nadeel van deze panelen is dat de opbrengst per vierkante meter lager is dan van silicium cellen. Ook zijn sommige van de in CIGS gebruikte (aard)materialen zeldzamer.

.

Omvormer

De omvormer is één van de twee belangrijkste onderdelen van je installatie. Je wilt licht omzetten in DC en vervolgens in AC wat je thuis kan gebruiken. Hoe betrouwbaarder en efficiënter dit gebeurt hoe hoger je rendement. Zolang de omvormer tussen de 70% en 130% van het aangesloten Wp vermogen is kan dit goed genoeg zijn. Dat komt doordat het slechts zelden gebeurd dat de zoninstraling echt hoog is. Zie in het stukje verderop over mogelijke piekverliezen met name de daar genoemde analyse van antonboonstra.
Bij een Oost-West opstelling kan eventueel vanaf 60% al genoeg zijn omdat Oost en West op verschillende momenten hun maximale opbrengst hebben. Dit kan echter zijn weerslag hebben op de levensduur van de dan relatief zwaar belaste omvormer. Omdat electronica boven de 30^o voor iedere 10^o in levensduur halveert is het een goed idee een extra (temperatuur geregelde) fan op de omvormer te richten. Hoe beter de omvormer past bij de panelen, hoe lager je prijs/Wp. Kies een omvormer welke past bij je set én je toekomstplannen. Aangezien er in België een belasting is op het omvormer vermogen, is het daar beter om een relatief kleine omvormer te plaatsen.
_{Auteur: twixx edit: onetime}
.

String omvormers

Een string-omvormer maakt van je panelen in serie AC stroom. Stringomvormers zijn doorgaans relatief goedkoop per Watt (al worden ze snel duurder per Watt bij vermogens minder dan 1,5 kW), en hebben een relatief hoge efficiëntie. Het grote nadeel van string-omvomers is de gevoeligheid voor (gedeeltelijke) schaduw. Als er schaduw op één paneel valt, en dus significant minder opbrengt, dan zullen alle panelen terugvallen naar het niveau van dat ene paneel. Zie het stukje verderop over schaduwwerking en bypass-diodes.
Dit is in te zien met de zogenaamde stroomwet van Kirchhoff¹, die stelt dat de som van stromen van en naar een punt nul moet zijn (stroom zal niet accumuleren). Als één paneel minder stroom dan de rest produceert, zal de som op een punt in de string niet 0 zijn, en dat kan niet.
De string is dus zo 'sterk' als het zwakst producerende paneel.

¹ Wikipedia: Kirchhoff's circuit laws


_{PV panelen in serie op een string-omvormer. Bron: Enecsys}

Omvormers onderscheiden zich in kwaliteit, toepasbaarheid en mogelijkheden tot logging.

Enkele veel gebruikte merken en modellen.

Merk	Type	Aantal MPPT	AC power	Bijzonderheden	Gebruikers
Power-One, nu ABB	All	-	-		-
Power-One	PVI-3.0	2	3300 Watt	Max rendement 96,8% + MPP scan optie + RS485 + Stringsizer online	Wimlem
Effekta	All	-	-		-
Effekta / G.E. / Ablerex	ES4200	2	4kW	Efficientie 96% voor lage stringspanning MPP 150-450V max 2,2 kW per MPPT	-
Fronius	All	-	-		-
Fronius	Fronius ig 15	1	1500 Watt	CEC Efficientie 91,4%, veel opties dmv insteekkaarten, lage stringspanning	-
Fronius	Fronius ig 30	?	2650 Watt	CEC Efficiëntie 92,7%, veel opties dmv insteekkaarten, lage stringspanning	BarryH
Kostal	All	-	-	Zeer geschikt voor hogere voltages (b.v. veel panelen op 1 string)	-
Kostal	Piko 3,0	2	?	Efficientie 92,5%, DC switch, hoge stringspanning, webserver 24h	-
Kostal	Piko 3,6	-	3960W	1 fase, webserver, sensors, Max. AC vermogen is +10%	-
Kostal	Piko 4,2	-	4620W	3 fase, webserver, sensors, Max. AC vermogen is +10%	-
Kostal	Piko 7,0	-	7700W	3 fase, webserver, sensors, Max. AC vermogen is +10%	-
Kostal	Piko 10,1	?	?	?	WoudseHoeve
Mastervolt	All	-	-		-
Mastervolt	Soladin 600	1	500W	Populair voor 3-paneel systemen! Ouder type. Gunstige prijs. Uit lezen via Mastervolt kabeltje, naar seriele sub-D9, eventueel met converter USB	Andre1973, jpm.lensen
Omnik	1k/1k5/2k/2.5k 3k/4k/5k/6k/8k 9k/10k/...	-	-	Logging eenvoudig door std WiFi. let op: geen internetconnectie, geen logging (ook niet achteraf). Prijsbewuste keus.	-
Omnik	Omniksol-2.0k	1	2,2 kW	DC switch, Wifi	Masaman
Omnik	Omniksol-3.0k	2	3,4 kW	DC switch, Wifi	BarryH
SMA	All	-	-	Kwalitatief sterk, verschillende modellen in IP65, t.b.v. logging extra module nodig	-
SMA	1300 TL	1	1.3kW	DC switch	twixx
SMA	2000 HF	1	2kW	CEC rendement 96,3 %	databeestje
Steca	All	-	-	-	-
Steca	StecaGrid 500	1	500W	CEC efficiëntie 94,5%	-
Steca	Steca 3000 coolcept	1		Efficientie 98%, hoge stringspanning, breed mpp bereik, DC switch, d/m/j logging, 24h uitleesbaar	no_mercy7776

.

Micro omvormers

Micro-omvormers werken op paneelniveau, dat wil zeggen dat per paneel het vermogen van DC naar AC wordt omgezet. Micro-omvormers kosten doorgaans meer per Watt (al geldt dit doorgaans niet voor kleine systemen met een vermogen van minder dan 1kW) en hebben een iets lagere efficiëntie. Echter, er zijn een aantal specifieke voordelen:

• Schaduw op één paneel beïnvloed niet de hele string. (De hoofdreden dat veel mensen met gedeeltelijke schaduw op de panelen voor micro-omvormers kiezen).
• Modulair. Het is relatief makkelijk om je systeem in de toekomst uit te breiden door gewoon één of meerdere micro-omvormers met desnoods een ander type panelen bij te plaatsen. Een string-omvormer is gemaakt om rond een bepaald vermogen optimaal te functioneren.
• Je hoeft geen plek te vinden voor een grote omvormer, de micro-omvormers plaats je (doorgaans) onder het paneel.
• Je kan (meestal) de opbrengst per paneel zien en loggen, bij string-omvormers kan dit alleen per string.

_{PV panelen met micro-omvormers. Bron: Enecsys}


Enkele fabrikanten en types:

Merk - type	Link	Richtprijs (incl. btw)	AC power	CEC efficiency	Bijzonderheden	Gebruikers
AEconversion - INV250 - INV350	Site	€ 252 € 261	240W 330W	91.4% 91.8%
APS - YC250 - YC500i - YC1000	Site	€ 145 € 184 € 325	250W 2 x 275W 900W	95.5% 95.5% 95.5%	10 jaar	TFH
Enecsys - Single - Duo	Site	€ 170 / € 265	225W of 240W 450W of 360W	93,5%	20 jaar garantie (mits gateway actief is)	twixx
Enphase M215	Site	€ 125	215W	96,0%	20 jaar garantie
Involar MAC 250	Site	€ 114	235W	%
Power-one Aurora micro (nu ABB)	Site	€190 €215	250W 300W	%
SMA micro omvormer	Site	n.b.	240W	%

_{Aangevuld door Twixx, TFH, Onetime}


.

Optimizers

Optimizers proberen de voordelen van string en micro-omvormer te combineren. Per paneel wordt een optimizer gebruikt om ervoor te zorgen dat één paneel in een string geen blokkade meer kan vormen bij gedeeltelijke schaduw. Optimizers werken dus nog steeds met een normale string-omvormer behalve bij Solaregde. In een stringomvormer oplossing is het afhankelijk van het type/merk optimizer of je alle panelen in een string moet voorzien van een optimizer of alleen de panelen waar schaduw een rol speelt.
In een Solaredge systeem zijn ALLE panelen voorzien van een Solaredge omvormer en is er een centrale Solaredge omvormer die alleen werkt met de Solaredge optimizers. Solaredge systemen zijn in 2016-2017 populair bij systemen die last van gedeeltelijke schaduw ondervinden maar zijn meestal duurder dan een eenvoudige stringomvormer oplossing.

De hoofdreden om voor optimizers te gaan is, net als bij de micro-omvormers, gedeeltelijke schaduw op de panelen. Vroeger was het prijsverschil tussen micro-omvormers en string-omvormers groter, en maakte dit optimizers bij grotere installaties (>2kW) vaak financieel gunstiger. Tegenwoordig ligt dit omslagpunt een stuk hoger door de relatief grotere prijsdaling bij micro-omvormers.


_{PV panelen met optimizers en een string-omvormer. Bron: Enecsys}


.

Piekverliezen door het nemen van een te kleine omvormer

Door het nemen van een te kleine omvormer kunnen piekverliezen ontstaan.


Vermogensratio is het vermogen van de omvormer naar het Wp vermogen van alle panelen op de omvormer.

Het betreft een theoretisch model op basis van meetwaarden uit de praktijk in Nederland. (post antonboonstra). Uit dit theoretische model blijkt dat de verliezen door het nemen van een relatief kleine omvormer gering zijn. Analyse door antonboonstra

.

Montagemateriaal

Informatie over montagemateriaal (Click-fit e.d.).
Er bestaan voor verschillende plaatsings oppervlakken verschillende montage materialen.
- platdak; vaak niet vast gemonteerd maar met ballast tegen wegwaaien beveiligd. Bij een Oost-West opstelling kan met relatief weinig ballast worden volstaan.
- pannendak; vaak met haken om dakpan en panlat heen gehaakt, soms aan dakbalken geschroefd.
- golfplaten of bitumen schuin dak; vaak met stok-schroef door de dakbedekking heen in de balken.
Auteur: onetime, nog uit te breiden...

.

Geïntegreerde zonnepanelen voor daken

Er zijn een aantal benaderingen van geïntegreerde panelen. Er zijn dakbedekkingsystemen waarbij de zonnecel nauwelijks zichtbaar in de dakpan is verwerkt en daken met geïntegreerde zonnepanelen. Een veel gebruikte term is BIPV (Building-integrated photovoltaics).

Farbikant/Merk	Type	Daktype	# cellen / stuk	module efficiency	Wp/m2
Eternit	Solesia 40	Leisteen	-/10		147Wp/m2
Eternit	Solesia 85	Leisteen	-/20		175Wp/m2
Eternit	Solesia 127	Leisteen	-/30		184Wp/m2
Eternit	Solesia Dakpan	Vlakke pan	-/22		152Wp/m2
Zep B.V.	zonneceldakpan	Rode of zwarte pan	2/-	20,22%	90Wp/m2
Tesla	Tuscan Glass Tile	Rode dakpan	1/-
Tesla	Slate Glass Tile	Leisteen	1/-
Tesla	Textured Glass Tile	Reliëfpan	1/-
Tesla	Smooth Glass Tile	Vlakke pan	1/-
Smartroof	ReneSolPan	Dakpan			75Wp/m2
Smartroof	NeoSolPan	Dakpan			125Wp/m2
Smartroof	SmarTile	Leisteen
Exasun	X15-BR75	Panelen in dak		18,3%	180Wp/m2
Soltech	ShingEL	Panelen in dak
Soltech	Supreme	Panelen in dak			118Wp/m2
Robisol	BiTile Voldaksysteem	Vlakke pan
Robisol	B35 Systeem	Panelen in dak
Robisol	Kyroof	Panelen in dak
Stafier	Premium	Panelen in dak
Stafier	Standard	Panelen in dak
Stafier	Full roof	Panelen in dak
Nelskamp	G10 PV	Panelen in dak		18,3%	153Wp/m2
Nelskamp	2Power (met collector)	Panelen in dak
Monier	VI90	Panelen in dak			165Wp/m2
Monier	InDaX	Panelen in dak			158Wp/m2
Aerspire	AER	Panelen in dak			v.a. 165Wp/m2
SolarWatt	EasyIn 60M	Panelen in dak			171Wp/m2
SolarCentury	C21e	Vlakke pan		13,9%	128-141Wp/m2
SolarCentury	Sunstation	Panelen in dak		16,5%	<160Wp/m2
Viridian	Clearline PV16	Panelen in dak		16%	<153Wp/m2
AliusSolar	AEsthetica	Panelen in dak
GSE Integration	In-Roof-System	Panelen in dak
Kingspan	Unidek	Panelen in dak			paneelkeuze
SCX	Soloroof	Panelen in dak
IRFTS	Easy Roof	Panelen in dak	60 of 96		paneelkeuze
Ubbink	indak	Panelen in dak			paneelkeuze
Renusol/Intersole	ISSE	Panelen in dak			paneelkeuze
Schweizer	Solrif	Panelen in dak			div. panelen
Physee	Powerwindow	cellen in vensterglas

.

Elektrotechniek

.

Niet separate groep

Volgens de NTA 8493 mag er maximaal 2,25 Ampère terug gevoed worden op een niet separate groep. Dit is een groep die ook door verbruikers gebruikt kan worden. Deze begrenzing wordt bepaald door de gebruikte omvormer en niet door de zonnepanelen. Omvormers die hierop zijn begrenst zijn bijvoorbeeld de Soladin 600 en de Steca 500. Er zit dus geen beperking op het aangesloten paneel vermogen! Op een dergelijke omvormer sluit men meestal zonnepanelen aan met een totaal 'STC' vermogen tussen de 500Wp en de 1000Wp. Deze omvormers zijn standaard met een stekker op het stopcontact aangesloten.
_{Auteur: Dre}

Update 2016 Volgens NEN1010 zou dit per 2016 2000W mogen zijn! Dit dan echter vast aangesloten en niet meer met een stekker. Voor bestaande situaties geldt bij de NEN1010 de versie van NEN1010 die bij de aanleg (van de installatie) gold. Wat inhoudt dat bestaande (stekker)omvormers volgens bovenstaande omschrijving gehandhaaft kunnen blijven.
_{Auteur: onetime}

Per 2015-2 is er een update aangaande dit punt van NEN-1010 beschikbaar: Link
Kort gezegd komt het er op neer dat er 9,44A (~2000W) ingevoed mag worden op een gecombineerde eindgroep.
Dit volgens de tabel in de bijlage onder kolom 11. Note: De omvormer mag niet via een WCD (=WandContactDoos = stopcontact) aangesloten worden. Dit moet via een vaste verbinding, eventueel met een werkschakelaar ertussen.
Op een afzonderlijke eindgroep is een WCD wel toegestaan.

Update maart 2017 Wijziging invoeding eind groepen.

Volgend onderstaande link (zie hoofdstuk 55) is het niet meer toegestaan om op een bestaande eindgroep met verbruikers 2000 W in te voeden. Maximum is de oude situatie met 500 W.

https://www.ei-woerden.nl...0_2015_met_C1_2016_V8.pdf

Een meterkast waar terugleverende apparatuur op zit moet voorzien zijn een sticker.


AC-zijde omvormer:

Onderhoud aan een PV-omvormer zal in de praktijk altijd van elektrotechnische aard zijn. Het systeem moet daarvoor volledig spanningsvrij worden gemaakt, zowel op de fasen als op de nul. Het is dus noodzakelijk een scheider te plaatsen. Dit kan het beveiligingstoestel tegen overstroom in de verdeelinrichting zijn. Hierbij moet erop worden gelet dat dit beveiligingstoestel ook echt scheidingseigenschappen heeft. Het wordt aanbevolen een lastscheider te plaatsen naast de omvormer, wanneer de omvormer op hoogte, op een zolder of op grote afstand van de verdeelinrichting is geplaatst.

DC-zijde omvormer:

NEN 1010 vereist in alle gevallen een DC-lastscheider, maar stelt geen eisen aan de plaats waar de DC-lastscheider wordt geplaatst. Deze kan dus geïntegreerd zijn in de omvormer, of buiten de omvormer zijn geplaatst.
Een lastscheider moet per definitie in staat zijn de nominale stroom in het desbetreffende circuit veilig te onderbreken. De norm voor een lastscheider (NEN-EN-IEC 60947-3 voor industriële toepassingen en NEN-EN-IEC 60669-2-4 voor huishoudelijk en soortgelijk gebruik) schrijft voor dat er sprake moet zijn van een mechanische scheiding. Een elektronische (last)scheider of schakelaar in de omvormer voldoet dus niet als lastscheider aan DC-zijde.
Wanneer de DC-lastscheider in de omvormer is geïntegreerd zal dit meestal tot gevolg hebben dat de aanwezige DC-connectoren op de bekabeling komend van de panelen niet spanningsloos zijn bij het losnemen. Er wordt aanbevolen om een externe DC-lastscheider te plaatsen om zo de DC-connectoren spanningsloos te kunnen aansluiten en los nemen.

_{Auteur: Gasschuif}

.

Separate groep

Ook de zogenaamde wasmachinegroep, waarbij de wasmachine aansluiting die rechtstreeks zonder aftakking van de meterkast naar de wasmachine loopt, bij de wasmachine uitsluitend voor de aansluiting van de omvormer wordt gesplitst d.m.v. twee zekeringautomaten voor omvormer en wasmachine valt hier onder.
Om te bepalen welk omvormervermogen u aan mag sluiten kijkt u eerst wat de grootte is van uw hoofdzekering. Doorgaans is deze 25A, 35A, of 40A. De zekering in de groepenkast dient bij voorkeur 1,6 x kleiner te zijn vanwege selectiviteit. (Zie kopje selectiviteit). Er zit dus geen beperking op het aangesloten paneel vermogen!

Als u weet hoe groot uw groepenkastzekering is kunt u uitrekenen hoeveel omvormervermogen u mag installeren. Hiervoor gebruiken we de volgende formule: W = A x V

Hoofdzekering	Groepenkastzekering	Max. omvormervermogen
1 × 25A	16A	3.680 W
1 × 35A	25A	5.750 W
1 × 40A	25A	5.750 W
3 × 25A	3 × 16A	3 × 3.680 W = 11.040 W
3 × 35A	3 × 25A	3 × 5.750 W = 17.250 W
3 × 40A	3 × 32A	3 × 7.360 W = 22.080 W
3 × 63A	3 × 40A	3 × 9.200 W = 27.600 W
3 × 80A	3 × 50A	3 × 11.500 W = 34.500 W

Rekenvoorbeeld 1 fase
Uw hoofdzekering is 1 x 40A
De groepenkastzekering mag zijn: 40/ 1,6 = 25A
Het maximale omvormer vermogen is: 25A x 230V = 5.750 Wp

Rekenvoorbeeld 3 fase
Uw hoofdzekering is 3 x 25A
De groepenkastzekering mag dan per fase zijn: 25/ 1,6 = 16A
Het maximale omvormer vermogen is: 3 x 16A x 230V = 11.040 Wp
_{Auteur: swapevent, edit: onetime}

.

Selectiviteit

Een omvormer kan ten gevolg van een defect een kortsluiting vormen op het lichtnet. In dat geval is het wenselijk dat alleen de zekering van de PV-groep uitschakelt en niet de hoofdbeveiliging. Als de hoofdbeveiliging uit zou vallen betekend dit dat het gehele woonhuis spanningsloos is. Bij de oudere huizen zit de hoofdbeveiliging achter een verzegelde installatie die de gebruiker in principe niet kan vervangen / herstellen en dus moet laten vervangen door de netbeheerder. Om te voorkomen dat de hoofdzekering uitvalt dient de PV-groep selectief te zijn ten opzichte van de voorliggende beveiliging (hoofdzekering). Als vuistregel hanteert men een factor 1,6 tussen beide beveiligingen. Dit is een vuistregel, maar voor de "volledige selectiviteit" dient men de karakteristieken (grafieken) van de zekeringen met elkaar te vergelijken. Selectiviteit is een keuze of wens van de gebruiker, maar geen eis. Het is een afweging tussen de risico's (wat zijn gevolgen van een uitschakelde hoofdzekering) en de kans daarop (hoe groot is de kans op een foutstroom).
_{Auteur: Dre}

.

kWh meter van de huisaansluiting

Merk op dat deze meter niet de totale opbrengst van de zonnestroom installatie kan weergeven, het eigen verbruik dat plaats vond op het moment van opwekken is hier reeds van af!
Ferraris draaischijfmeter
Het is te adviseren deze niet te laten vervangen, tenzij het om een afgekeurde meter gaat of er een terugloopblokkering op zit. Op dergelijke apparaten zit doorgaans een terugloopblokkeringssymbool (een tandwieltje met een haakje). Ook kunt u dit eenvoudig testen door op een zonnige dag zoveel mogelijk apparaten uit te zetten. U kunt dan zien of de meter terug loopt. Voordelen van de draaischijfmeter zijn dat de energieleverancier minder snel fouten kan maken met het verrekenen van de meterstanden en u kunt in principe onbeperkt terugleveren, zolang u niet meer opwekt dan u verbruikt.
Digitale Meter met teruglever telwerken
Deze meter hoeft u niet te vervangen. Er is een telwerk voor zowel verbruik als teruglevering beschikbaar. Vraag voor u de meterstanden doorgeeft altijd eerst goed na hoe u deze dient aan te leveren.
Digitale Meter zonder teruglever telwerken
Deze meter dient u te laten vervangen. Met deze meter bespaart u alleen de zonnestroom die direct verbruikt wordt. De teruggeleverde stroom krijgt u niet vergoed. De doorgaans kosteloze vervanging van uw meter kunt u bij uw netbeheerder aanvragen.
Opmerking: U bent conform de huidige wet-regelgeving op dit moment niet verplicht om te kiezen voor een zogenoemde “slimme” meter ( mrt-2013 ) Deze mag u weigeren.
_{Auteur: swapevent}

.

DC en AC bekabeling

Voor de AC aansluiting kan doorgaans worden volstaan met standaard 2,5mm² VD / montage draad.
Bij grotere vermogens en / of grotere afstand tot de meterkast wordt ook wel 4 of 6mm² draad gebruikt.
Dit verminderd de kabelverliezen en voorkomt dat de omvormer als gevolg van te hoge netspanning afschakelt. Bij vermogens vanaf ongeveer 4-5kW begint het interessant te worden om een drie-fase omvormer te gebruiken. Dan loopt de stroom door 3 i.p.v. 2 draden. Door de fase-verschillen tussen de fases is er effectief ook een hogere spanning, waardoor er bij gelijke stroom meer vermogen kan worden getransporteerd. Of bij gelijk vermogen is minder stroom nodig, waardoor de kabel verliezen ook lager zijn.
De meest gebruikte connector voor de DC bekabeling is een MC4 connector. Deze is spatwaterdicht en geschikt voor buiten gebruik. De bekabeling is speciale solar kabel, UV bestendig en geschikt voor langdurig buiten gebruik. Meestal 4mm², maar ook 6mm² komt geregeld voor, zeker als er meerdere strings parallel over de kabel op de omvormer zijn aangesloten.
Voor de AC aansluiting van micro-omvormers worden ook weerbestendige kabels gebruikt. In het geval van Enecsys met waterdichte Wieland-connectoren.
De buitenste laag van zowel de AC als de DC kabels is vaak van siliconenrubber. wikipedia
De totale kabel verliezen zullen over het algemeen tussen de 1 en 5% liggen. Door de verwachte lange levensduur van de systemen is het een goed idee één of twee stappen dikkere bekabeling te gebruiken. Dit zal zich over het algemeen ruim terug verdienen indien hier meteen in het begin al voor gekozen wordt. Ook wordt de bekabeling van het solar systeem over het algemeen relatief zwaar belast vergeleken met de overige bekabeling in een woonhuis waardoor het ook nog veiliger is om dikkere bekabeling toe te passen.
_{Auteur: onetime}

.

Efficiëntie

De CEC en European weighted efficiëntie norm:


.

Financiële zaken

De prijs van een geheel zonnesysteem wordt meestal uitgedrukt in euro per Wp. Een systeem van 3000Wp dat € 3500 kost wordt dus omgerekend €1,17/ Wp. Deze prijs notatie wordt gebruik voor complete sets (met of zonder laten installeren) en vaak ook voor losse zonnepanelen.

.

Zonnepanelen en BTW

Daar is zelfs een apart topic over gemaakt: Nieuws: Zonnepanelen en de btw

.

Verdienmodel

In een gewone huiselijke situatie zal gebruikelijk een gedeelte van de opgewekte stroom direct in huis gebruikt worden, en een gedeelte zal terug geleverd worden (uitgedrukt in de utiliteitsfactor). Het gedeelte dat zelf in huis wordt opgebruikt heeft een waarde gelijk aan de elektriciteitsprijs die je normaal betaald op dat moment (doorgaans rond de 20cent/kWh), aangezien het direct die stroom bespaart. Voor het gedeelte dat teruggeleverd wordt bestaan verschillende systemen. In Nederland wordt hier een systeem voor gebruikt dat salderen (in het Engels net-metering, afgeleid van netto) heet, in Duitsland is dit een ander systeem.

.
Verdienmodel in Nederland: Salderen
Per 1 januari 2014 geldt de salderingsregeling als volgt:

Je kan onbeperkt salderen, echter tot een maximum van hetgeen dat je afneemt van de energieleverancier.

• Dit geldt uiteraard alleen met digitale/slimme meters, ferraris meters salderen uit zichzelf d.m.v. het terugdraaien

Voorbeeld 1
Het energiebedrijf levert 3000kWh. De zonnepanelen installatie leveren 1500kWh op. Daarvan zal 750kWh direct verbruikt worden, hierdoor levert u 750kWh terug aan het openbare net. De salderingsgrens is de 3000kWh geleverd door het energiebedrijf.

3000 minus 750 = 2250kWh af te rekenen tegen het tarief

Voorbeeld 2
Het energiebedrijf levert 500kWh, de zonnepanelen produceren 2500kWh en daarvan wordt 1500kWh direct verbruikt. Dit geeft een teruglevering van 1000kWh.

Echter is er maar 500kWh afgenomen: 1000 - 500 = 500kWh

de 500kWh zal tegen een lagertarief (terugleververgoeding) worden uitbetaald.

Einde salderen in 2023?!
De salderingsregeling blijft bestaan gedurende de periode van het Energieakkoord dat loopt tot in 2023.
Daaarna zal waarschijnlijk gekozen worden uit 1 van de volgende 5 alternatieven

• A Salderen behouden
• A1 Fiscaal salderen behouden (Vrijgave leveranciersdeel leveringstarief)
• B Salderen begrenzen (Maximum % aan fiscaal te salderen kWh en vrijgave leveranciersdeel leveringstarief)
• C Terugleversubsidie (Terugleversubsidie in €/kWh)
• D Investeringssubsidie (Investeringssubsidie in €/kWp)

Zie voor meer informatie ook de
kamerbrief van de minister van Economische Zaken over de salderingsregeling

Het kan dus best zo zijn dat na 2023 je voortaan in plaats van salderen je stroom terugverkoopt aan een energieleverancier voor een terugleververgoeding (bv 0,05 euro/kWh) en daarbij een terugleversubsidie krijgt van de overheid (bv 0,10 euro/kWh).
Dat is minder gunstig dan salderen maar zal nog steeds beter zijn dan een kale terugleververgoeding.

.

Waar te kopen?

Er zijn vele (online) winkels en installateurs waar je zonnepanelen kunt aanschaffen. Ook wordt er wel eens in Duitsland geshopt. Het is hier echter niet de bedoeling om shops uitvoerig te gaan bespreken, omdat dit als vliegen op een hoop stront eigenaren aantrekt die hier graag komen melden hoe goed ze wel niet zijn, en bij hun moet komen kopen. Dan wordt het een reclame-zooitje.

Paul C heeft een wiki aangemaakt waar leveranciers toegevoegd kunnen worden, deze is hier te vinden;
http://dewiki.nl/index.php/Overzicht_aanbieders_zonnepanelen

.

Administratieve zaken en regelgeving

Informatie over regelgeving e.d.

• Vallen de panelen onder inboedelverzekering of de opstalverzekering?
  
  De panelen vallen in principe onder de opstalverzekering. Ze zijn immers vast met het bestaande gebouw verbonden. Neem contact op met je verzekering(s-agent) om hierover zekerheid te hebben. Laat dit schriftelijk bevestigen.
• Moet ik mijn panelen apart verzekeren?
  
  In principe vallen de panelen onder de opstalverzekering. Neem contact op met je verzekering(s-agent) om hierover dudelijkheid te krijgen. Laat dit ook even (via e-mail bijvoorbeeld) bevestigen.
• Heb ik een vergunning nodig voor het plaatsen van panelen?
  
  (actueel bij een aantal Tweakers, op dit moment)
  
  In principe is het plaatsen van panelen niet vergunningsplichtig. Het kan zijn dat er in je gemeente aparte afspraken zijn gemaakt. Ook kan het zijn dat je huis onderdeel is van een gebied waar sprake is van een beschermd stadsgezicht. Neem in ieder geval altijd even contact op met de afdeling bouwvergunningen van je gemeente. Dit kan veel ellende voorkomen. Hier kan je het zelf controleren; https://www.omgevingsloket.nl/

_{Auteur: Schinnen-groen}


.

Regelgeving m.b.t. plaatsing panelen

Overzicht regelgeving m.b.t. plaatsing panelen

Meldingsplicht teruglevering??? Geen goede argumenten.

swapevent schreef op maandag 13 juni 2016 @ 10:00:

Ik heb 2 jaar geleden met verschillende netbeheerders gesproken over het wel of niet verplicht melden als je teruglevert. Met een ferrarismeter is je eindstand gewoon lager maar anders geen probleem om het niet te melden.
De volgende redenen werden door Stedin, Liander etc toendertijd gegeven om vooral wel te melden, in blauw mijn visie hierop.

<Veiligheid> Onze monteurs moeten weten waar er pv systemen staan, het mag immers niet zo zijn dat ze aan een kabel aan het werk zijn terwijl er door uw pv-systeem nog spanning op deze kabel gezet word.
De woordvoerder in kwestie begreep simpelweg niet dat een omvormer ook uitschakeld als het lichtnet uitvalt

<Digitale meter> Voor het gebruik van een digitale meter met teller 3, 4 voor terugleveren moet u het melden.
Standaart worden alle 4 de tellers uitgelezen, dus waarom apart melden.

<Negatief vebruik> Bij een ferrarismeter kan een negatief vebruik ontstaan op de dagteller
Dit snijdt wel hout. Om dan te melden hoe je aan die negatieve stand komt vind ik wel begrijpelijk.

<Wettelijk verplicht> U bent wettelijk verplicht dit te melden ,
Op mijn vraag om welk wetsartikel dit betreft kon men geen antwoord geven, er was er een bij die zelfs beweerde dat het niet beschreven staat maar wel wetgeving is.

Gezocht; iemand die dit stuk verder wil uitbreiden, met o.a.:

• Energiemeter die terug kan draaien regelen e.d.
• Evt. andere belangrijke regelgeving

Bij melding van teruglevering aan de netbeheerder zal deze proberen een ferrarismeter als ongeschikt af te schilderen. Trap hier niet in! Er bestaan weliswaar voor terugdraaien geblokkeerde meters, maar dat zijn er maar weinig. _{link naar lijst?} Ook bestaat er een lijst van afgekeurde series:

https://www.agentschaptel..._elektriciteitsmeters.pdf

Alle meters die de netbeheerder wil plaatsen zullen teruglevering apart van verbruik registreren. Of het nu de wel of niet op afstand uitleesbare meter betreft. De zogenaamde slimme meter mag u weigeren.
_{Auteur: onetime}

.

Oriëntatie en schaduwwerking

Oriëntatie en schaduwwerking zijn twee zeer belangrijke elementen voor de opbrengst van een PV systeem. Met hoge zekerheid en nauwkeurigheid vooraf de verwachte jaarlijkse opbrengst berekenen is onbegonnen werk. Zoveel factoren zijn van belang, zelfs een boom 100m verderop kan van invloed zijn, vogelpoep en bladeren, tot afwijkingen in vermogen/gevoeligheid binnen de tolerantie van de PV panelen. Het is in de meeste gevallen wel goed mogelijk om een redelijke schatting te maken, zie daarvoor de volgende secties.

Opbrengst ligt doorgaans ergens tussen de 800-1000 kWh/kWp, afhankelijk van oriëntatie, schaduw, type panelen.

.

Oriëntatie en locatie

In gevallen waar schaduw geen rol speelt is de opbrengst goed af te schatten. Een afschatting¹ van de opbrengst kan worden berekend met de volgende formule(s):

Opbrengst [kWh] = Instraling \[kWh / (m² * year)] * IF [-]* PVvermogen [kWp] * PF [m² / kWp]
Specifieke opbrengst [kWh/(kWp*year)] = Instraling \[kWh / (m² * year)] * IF [-] * PF [m² / kWp]
_{Bij specifieke opbrengst wordt nog wel eens year/jaar weggelaten en kWh/kWp gebruikt, maar er meestal kWh/jaar (kWp*year) bedoelt}

Instraling I :	De energie die valt op 1 vierkante meter (horizontaal) per jaar. Zie plaatje Nederland.
Inclination Factor IF [-]:	Een zelf bedachte factor om de berekening makkelijk te maken adhv het instralingsdiagram. Omdat de instraling is gedefinieerd voor een horizontaal vlak (in het midden van de instralingsdiagram), is deze correctie bedacht. IF = (afgelezen relatieve instraling uit instralingsdiagram [%]) / 85%.
PV vermogen [Wp] :	Het STC vermogen van je installatie.
Performance Factor PF [m2 / kWp] :	Hierin worden verschillende verliezen meegenomen, en verschillen tussen type cel. Neem 0.80-0,88 voor kristallijne panelen, en 0,85-0,93 voor amorfe panelen. Voor details zie Siderea site.

Instraling per jaar op een horizontaal vlak aarde. In kWh / (m² * jaar).

Relatieve instraling als functie van windstreek en azimuth hoek.²

.
Voorbeeld:
Een 1500Wp installatie op het zuid-oosten in Den Helder, met een hellingshoek van 30 graden. Kristallijn Si, zonder noemenswaardige schaduw. Dan kan je een opbrengst verwachten van:
1070* (93/85) * 1,500 * 0,85 = 1493 kWh.

Let wel, dit is wel een zeer gunstig geval! Bijna overal staan objecten in de buurt zoals huizen en bomen, ook al staan ze wat verder weg (dat beïnvloed al de albedo), dit geval gaat om 100% vrij zicht (gebeurt dus zelden). Ofwel: Een huisje ergens midden in een gigantisch weiland. Daarnaast is de performance factor gunstig gekozen. Het kan in dit geval dus ook in de praktijk 1450 kWh worden. Daarnaast verschilt de opbrengst iets van jaar tot jaar.

.
Hoeken: Windstreek, Azimut, Zenit

Nog een mooie link betreffende instraling; http://re.jrc.ec.europa.eu/pvg_tools/en/tools.html

¹: Dit is een afschatting. Het kan natuurlijk altijd beter, maar hier is getracht om het zo simpel mogelijk te houden en toch een goede afschatting te maken. Voor de fijnproevers is er de volgende website: http://www.siderea.nl/index.html

²: De correctheid van het instralingsdiagram wordt echter betwist: http://www.siderea.nl/art...shoek2/hellingshoek2.html
Bij gebrek aan beter, blijft dit diagram staan. Het wijkt wellicht een paar procent af voor sommige orientaties, maar het blijft een aardige indicatie van de opbrengst.

.

Invloed van schaduw

Schaduw heeft direct invloed op de opbrengst. Dit komt doordat de stroomopbrengst van een zonnecel evenredig is met het invallende licht. Als de schaduw slechts over 1 paneel valt, dan heeft de hele string daar dus last van omdat de stroom in een string overal gelijk is. De spanning blijft in principe ongeveer gelijk. Stel dat een paneel in volle zonneschijn 150W (5A) oplevert, en in de schaduw 60W (2A). Het paneel zit in een string van 5 panelen, dat is dus 5x150W=750W in totaal. Als één paneel in de schaduw valt, dan is de opbrengst niet 660W zoals je misschien zou verwachten, maar 5x60W=300W. De schaduw heeft dus invloed op de hele string, en dat is in gevallen van schaduw ook dé grootste reden om voor micro-omvormers te gaan ipv string omvormers.
_{edit: onetime}
.
Bypass diode
De cellen binnen één paneel kun je ook zien als een string: in serie geschakelde cellen. Een manier om ervoor te zorgen dat schaduw over enkele cellen niet de prestatie van het hele paneel en daarmee de hele string naar beneden brengt tot het niveau van die paar cellen worden bypass diodes gebruikt. Het onderstaande plaatje maakt de werking van een dergelijke bypass diode duidelijk.
_{onetime: Denk erom: onderstaande plaatje is technisch niet correct!}



Maximum Power Point Tracker
De MPPT van de omvormer zal om de zoveel tijd de afgenomen stroom van de panelen variëren en met behulp van de daarbij horende spanningen het beschikbare vermogen bepalen. Daarna zal hij zich vervolgens op het maximum van deze sweep instellen. Deze sweep kan het gevolg zijn van gewijzigde opbrengst of van het verstrijken van een bepaalde tijd. Soms, als de MPPT ook goed schaduwmanagement bevat, is de tracker in staat het optimum van 5A uit het eerdere voorbeeld te vinden. De bypass diodes zullen dan het beschaduwde paneel "uitschakelen" en de rest van de string op vol vermogen (600W) doorlaten. Een eventueel 2e beschaduwd paneel is zo theoretisch ook nog gedeeltelijk op te vangen. Een derde niet.

.

Terminologie

Terminologie eigen aan PV en energie.
Naam - (symbool) - [eenheid].

• Watt-piek (nominaal) vermogen (W_p) [W] : Vermogensoutput van een PV cell/module onder STC condities. Wikipedia: Nominal power (photovoltaic)
• Specifiek watt-piek vermogen (W_p-spec) [W/m²] : Het watt-piek vermogen gedeeld door de oppervlakte. Gebruikelijk; het aantal vierkante meters [m²]. Een maat voor efficiëntie.
• Opbrengst (?) [kWh] : De hoeveelheid opgebrachte energie uit de zonnepanelen, net als de hoeveelheid verbruikte energie in een huishouden. Meestal uitgedrukt in kWh: kilo-Watt-uur.
• Specifieke opbrengst (?) [kWh/kWp] : Dit is de opbrengst genormaliseerd naar het watt-piek vermogen van de zonnepanelen. Vaak wordt specifieke opbrengst gebruikt i.p.v. opbrengst, omdat het meer zegt over het presteren van het systeem. Dat kan afhangen van veel factoren zoals de locatie / weer / schaduw / type cell etc.
• Standard Test Conditions (STC) : Standaard test condities onder welke het vermogen (Wp) van een PV cell/module wordt bepaald. Een bestralingssterkte van 1000 W/m², een cell-temperatuur van 25C, en een 1.5 airmass spectrum. Wikipedia: Air mass (astronomy)
• Bestralingssterke / Irradiantie (Eng. Irradiance) (E_e) [W/m²]: Het vermogen per oppervlakte-eenheid van de invallende elektromagnetische straling op een oppervlak. Wikipedia: Irradiance
• Bestraling (Eng. Irradiation) (I) [kWh/(m² * year)]: De totale cumulatieve hoeveelheid energie komende van straling die over een periode (doorgaans een jaar) valt op een oppervlakte (meestal vierkante meter). Een maat om uit te drukken hoe 'zonnig' het in een gebied/land is. Nederland zit zo rond 1000 kWh/(m² year), terwijl de Sahara zo rond 2200 kWh/(m² year) zit.
• Efficiëntie (n / eta) [-] : Ratio van de vermogensoutput van de PV cell/module en het vermogen van de inkomende straling onder STC condities.
• Enery Pay Back Time (EPBT) [year] : Ratio van de de primare energiekosten benodigd om PV cellen/modules te maken naar de jaarlijkse opbrengst van een PV cel/module. Een maat die aangeeft wanneer een PV module energetisch is 'terugbetaald'. In 2006 lag dit tussen 2,5 en 3 jaar voor midden-Europa, maar tegenwoordig (was toen de verwachting) zal het rond 1,5 jaar liggen omdat het gros van de energie in de winning en purificatie van silicium zit, en daar is een enorme vooruitgang geboekt in efficiëntie en economies of scale de laatste jaren [bron?].
• Enery Return On Investment (EROI) [year] : Zie Energy Pay Back Time (EPBT).

Auteur: Bartjuh, edit: onetime


.

FAQ

Frequently asked questions.

• Hoeveel zonnepanelen kan ik op een bestaande in gebruik zijnde groep installeren?
  Je mag maximaal 2,25A invoeden op een in gebruik zijnde groep. Kortom, je kan best 800 Wp aan panelen hebben liggen, als je de omvormer maar zo kiest dat deze niet boven de 2.25A komt. Bijvoorbeeld een Steca 500, of Soladin 600. Zie voor meer info: http://www.olino.org/articles/2006/06/24/max500w UPDATE 2016; zie kopje Elektrotechniek; nu tot 2kW vast aangesloten.
• Hoeveel zonnepanelen kan ik op dedicated groep installeren?
  Je kan best meer Wp aan zonnepanelen op een groep kwijt dan de zekering aankan, als de omvormer maar niet meer invoed dan de zekering aankan. Meestal 16A, dan is het 16*230 = 3680W.
• Welke en hoeveel subsidie kan ik krijgen?
  • Op het moment van schrijven geldt een BTW regeling voor zonnepanelen bezitters. Europees wordt men gezien als BTW ondernemer en heeft men dan ook het recht om de BTW terug te vorderen.
    
    Enige wat in mindering wordt gebracht is een forfait bedrag, afhankelijk van het resterende jaar en het piekvermogen van de installatie.
    
    Opwekvermogen in wattpiek per jaar
    
    Forfait
    
    0000 – 1000 € 20
    1001 – 2000 € 40
    2001 – 3000 € 60
    3001 – 4000 € 80
    4001 – 5000 € 100
  • Asbest eraf PV erop: de regels zijn nu dat je subsidie kunt krijgen als je asbest netjes laat verwijderen en daar n ander dak op laat plaatsen en daar dan meteen 5kWp PV op legt.
    D subsidie word dan verleend per m² asbest dat gesaneerd word. http://www.asbestvanhetdak.nl/
  • Er is een SDE+ subsidie voor grote aansluitingen van groter dan 3x80 A. Hiervoor kun je je momenteel 2x per jaar inschrijven. Daarmee krijg je een minimum bedrag voor geproduceerd vermogen.
    http://www.rvo.nl/subsidi...zame-energieproductie-sde
  • Verder zijn er nog gemeentelijke en provinciale subsidies indien het bepaalde zorginstellingen betreft, dan wel openbare gebouwen zoals zwembaden / bibliotheken etc.
    https://www.noord-holland...le-subsidieregelingen.htm

_{Aanvullende info dankzij Andre1973}
Nog meer vragen? Algemene vragen? Of op zoek naar allerlei handige sites? Lees eerst de FAQ; Duurzame Energie en Domotica: FAQ
.

Linkjes

• Overzicht aanbieders zonnepanelen
• PV Output
• PVX spot market price index solar PV modules
• Top 50 solar
• JRC instituut, zeer mooie site over instraling
• Ideale hellingshoek (1)
• Ideale hellingshoek (2)

.

Tweaker reviews

• Micro-omvormer MAC Involar 250 door Roamer
• Invloed van onderdimensionering door antonboonstra
• Invloed van kabelverliezen door Dre
• Piekverliezen door atoonboonstra

.

Wat hoort er in dit topic, en wat niet?

De informatie uit de oude topicstart is overgenomen. Zal trachten de boel te updaten en bij houden de komende periode

[Voor 0% gewijzigd door onetime op 13-06-2018 12:35. Reden: Herstel plaatjes]

[Noord27]

GERESERVEERD

@TFHfony
Er zullen vast aanpassingen aan de openingspost nog plaats moeten vinden..

[Dre]

Hieronder nog wat informatie over de NEN1010 (versie 2015).


Eis betreffende selectiviteit (uitsnede uit de NEN1010)

Er is vanuit de NEN1010 dus geen eis voor de selectiviteit.
Het is daarbij lastig om iets volledig selectief te krijgen, zie namelijk het volgende document: https://www.hager.nl/file...oek_verdelers_tm_125A.pdf (pagina 14 tabel 9 )


Dimensionering kabels + overstroombeveiliging in verband met overbelasting:
Dit is afhankelijk van de "installatiemethode" uit de NEN1010. Installatiemethode betekend bijvoorbeeld een kabel in een betonnen muur of juist in een geïsoleerde wand. De omgeving bepaald hoeveel warmte een kabel kan afstaan.
Zie de mogelijkheden in dit document.
Basisinstallatiemethode B1 met 2 belaste aders 2,5mm² en PVC isolatie = 24 Ampère. Een overstroombeveiliging van 24 Ampère of minder is dus conform de NEN1010.
De installatiemethode B1 is bij mijn huis van toepassing, maar kan verschillen per woning.

[Voor 88% gewijzigd door Dre op 28-04-2018 11:26. Reden: link fix]

[reneeke1970]

Dre schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 06:50:
Hieronder nog wat informatie over de NEN1010 (versie 2015).


Eis betreffende selectiviteit
[afbeelding]
Er is vanuit de NEN1010 dus geen eis voor de selectiviteit. Het is lastig om iets volledig selectief te krijgen, zie namelijk het volgende document: http://www.hager.nl/files...oek_verdelers_tm_125A.pdf (pagina 14 tabel 8 )


Dimensionering kabels + overstroombeveiliging in verband met overbelasting:
Dit is afhankelijk van de "installatiemethode" uit de NEN1010. Zie de mogelijkheden in dit document.
Basisinstallatiemethode B1 met 2 belaste aders en PVC isolatie = 24 Ampère. Een overstroombeveiliging van 24 Ampère of minder is dus conform de NEN1010.
De installatiemethode B1 is bij mijn huis van toepassing, maar kan verschillen per woning.

De link bestaat niet en het plaatje is maar één regel zichtbaar......

[Grolsch]

Check in

[AUijtdehaag]

@Noord27
De plaatjes zijn niet zichtbaar.

@Dre
Je post is net zo wazig als de nen1010 zelf.

[ApC_IcE]

Goede OP!

[Rol-Co]

AUijtdehaag schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 10:22:
@Noord27
De plaatjes zijn niet zichtbaar.

@Dre
Je post is net zo wazig als de nen1010 zelf.

Yep, had van de week ook weer een "dingetje" met aardlek. Alle wcd moeten achter een 30mA aardlek, maar als je hem 2m30 of hoger hangt met voldoende andere wcd in dezelfde ruimte mag dat ook anders, bijv een 100 of 300mA.
Het was een machine (ik denk bij sma gebouwd ) die niet op 30mA alamat kon, klapte er gelijk uit, in de machine zelf zat een 300mA ALS dus dat zou dan moeten gaan en wilde die in de mk bouwen, maar de machine zit gestekkerd dus is 30mA. Vast aansluiten of werkschakelaar zou ook goed zijn maar kan niet in dit geval.

[Supertip]

Helaas vandaag niet onze nieuwe 12 x pv aansluiten.
Door het uitblijven van de levering van de Growatt en kabels met montage materialen enz..

Na anderhalve week bellen mailen en touwtrekken, is het eindelijk binnen bij postnl hopelijk morgen de levering.
En maar hopen dat het goede geleverd wordt, want ik ben met dat bedrijf helemaal klaar.

@Cranberry pm. Verstuurd.

[Voor 3% gewijzigd door Supertip op 27-04-2018 13:08]

[Cranberry]

@Supertip Welk bedrijf? Wat is er misgegaan? Naam mag evt. via DM...

[TFHfony]

Tvp!
Het was inderdaad wel weer eens tijd voor een nieuw draadje!

Noord27 schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 00:57:
@TFHfony
Er zullen vast aanpassingen aan de openingspost nog plaats moeten vinden..

Ik denk dat je even naar de URL's het bericht moet kijken, want ik vermoed dat je de quote functie hebt gebruikt en dan gaan de URL's (en de links) naar de plaatjes er aan.
Ik kan je, als het nog lukt, mede auteur maken van de vorige thread. Dan kan je gewoon de edit functie gebruiken om het hele bericht in zijn originele vorm te kopiëren.

[Voor 86% gewijzigd door TFHfony op 27-04-2018 13:45]

[CurlyMo]

En toen had ik weer even een klassiek moment. De PV installateur verteld me doodleuk dat mijn omvormer geen informatie geeft over mijn twee strings (Noord en Zuid) apart Het totale verbruik is wel uit te lezen.

Ik ga dus lekker aan de slag met de Omnik export scripts, balend dat ik alleen het totale verbruik kan uitlezen:

code:

E Today:  7.11   Total: 615.3
H Total:   863   Temp:  21.9

Ik zie de rest wel staan, maar hecht er geen waarde aan, want toch nutteloos.

Aangezien ik toch graag het rendement van beide strings apart wil bepalen was ik bezig met een microcontroller optie te bouwen op basis van een ACS712 verbruik sensor. Dat levert wel een probleem op, want dat ding meet alleen ampère en geen voltage. Voltage continue meten is niet helemaal aan mijn hobby handjes besteed. Ik kan wel werken met microcontrollers, maar ben geen elektrotechneut.

Ik had onthouden dat dat Omnik script wel het voltage kon weergeven van een string, dus ik kijk weer naar de output. En nu komt die. Realiseer me nu pas (na 4 maanden) dat die I natuurlijk gewoon het ampèrage voorstelt en een simpele vermenigvuldiging met het voltage het vermogen weergeeft per string.

code:

PV1   V:  94.8   I:  0.5
PV2   V: 258.9   I:  0.6

Lang geleden dat ik me zó dom heb gevoeld

Maar wel blij dat ik eindelijk naast het totale verbruik en alle andere overzichten, ook het verbruik per string kan weergeven

[JME]

Goodwe heeft dat ook. Per string alleen V en I, maar vermenigvuldigen geeft vermogen. Merk alleen wel dat als ik die twee vermogens optel, ik nooit uitkom op het totale vermogen van hetzelfde meetmoment. De ordegrootte klopt vaak wel aardig, maar ook lang niet altijd. Welke er dan naast zit, blijft vooralsnog de vraag.

[BlueTooth76]

Dat is ook nog wel een dingetje, welke omvormers zijn wat betreft uitlezen / logging het meest plezierig? Ik vind het wel fijn als ik goed kan zien wat oost, zuid en west afzonderlijk afleveren, al is het maar om een afwijking snel op te merken.

Het liefst ben ik niet afhankelijk van een "clouddienst" maar als het zo is, dan kan ik daar wel mee leven.

Voorlopig staat er een SMA van rond de 9kW op de lijst maar als er andere suggesties zijn dan hoor ik het graag.

[Voor 14% gewijzigd door BlueTooth76 op 27-04-2018 18:42]

[Kuusj]

Afgelopen maandag is bij ons het PV systeem professioneel geïnstalleerd door een gerenommeerd bedrijf. Ook met duur spul, namelijk Sunpower X21-335 Black panelen en een SolarEdge SE5000 omvormer.

Het werkt an sich prima, maar het is allemaal met een zure nasmaak. Afspraken over afwerking zijn niet nagekomen (grijze PVC met grote klemmen ipv een witte kabelgoot), pannen die zodanig verkeerd zijn geplaatst dat er grote kans op waterschade was ontstaan, troep gewoon in de goot laten liggen, omvormer niet op afgeproken plaats etc. etc.

Daarover zijn we nog in contact, want een installatie van ruim 10.000,- inc. BTW brengt ook enkele verwachtingen van kwaliteit met zich mee imho. (En voor de goede orde: tot dusver weigert men de geconstateerde zaken op te lossen dus dat gaat nog wat geven)

[Voor 7% gewijzigd door Kuusj op 27-04-2018 18:44]

[CurlyMo]

BlueTooth76 schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 18:41:
Het liefst ben ik niet afhankelijk van een "clouddienst" maar als het zo is, dan kan ik daar wel mee leven.

Ik wil ook geen cloud diensten inzicht geven in mijn leefpatroon. Daarnaast kan ik nu zelf alle analyses maken voor extra inzicht. Het daarbij helpt wel als je database specialist bent. Ik lees dus nu mijn zonnepanelen en slimme meter integraal uit door alles in een database te gooien. Met die gegevens kan ik weer het bruto / netto verbruik en bruto / netto teruglevering zien en voorspellen.

[JME]

Zo’n clouddienst ziet jouw leefpatroon toch niet als ie alleen de omvormer uitleest? Het is je “slimme” meter niet.

[CurlyMo]

JME schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 18:49:
Zo’n clouddienst ziet jouw leefpatroon toch niet als ie alleen de omvormer uitleest? Het is je “slimme” meter niet.

Klopt, het was een veralgemeniseerde opmerking.

[PClop]

JME schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 18:38:
Goodwe heeft dat ook. Per string alleen V en I, maar vermenigvuldigen geeft vermogen. Merk alleen wel dat als ik die twee vermogens optel, ik nooit uitkom op het totale vermogen van hetzelfde meetmoment. De ordegrootte klopt vaak wel aardig, maar ook lang niet altijd. Welke er dan naast zit, blijft vooralsnog de vraag.

Mocht het zo zijn dat je Goodwe de DC stroom en spanning meet zal dat ook nooit
gelijk zijn aan het weergegeven output vermogen, wat (zeer waarschijnlijk) het AC vermogen is.
Dus zou je met die twee waarden ook meteen het rendement van de omvormer kunnen berekenen.
( als het ene het DC en de andere het AC vermogen is )

5c

[CurlyMo]

PClop schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 19:12:
[...]
Dus zou je met die twee waarden ook meteen het rendement van de omvormer kunnen berekenen.
( als het ene het DC en de andere het AC vermogen is )

Rare is alleen dat het totale vermogen continue hoger is dan het opgetelde rendement van de individuele strings.

[reneeke1970]

CurlyMo schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 19:19:
[...]

Rare is alleen dat het totale vermogen continue hoger is dan het opgetelde rendement van de individuele strings.

Is bij mijn omnik ook, kan gelijktijdig beide string in één venster zien en omrekenen , maar totale vermogen is altijd vijf procent hoger ongeveer

[Andre1973]

kuusj98 schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 18:43:
Afgelopen maandag is bij ons het PV systeem professioneel geïnstalleerd door een gerenommeerd bedrijf. Ook met duur spul, namelijk Sunpower X21-335 Black panelen en een SolarEdge SE5000 omvormer.

Het werkt an sich prima, maar het is allemaal met een zure nasmaak. Afspraken over afwerking zijn niet nagekomen (grijze PVC met grote klemmen ipv een witte kabelgoot), pannen die zodanig verkeerd zijn geplaatst dat er grote kans op waterschade was ontstaan, troep gewoon in de goot laten liggen, omvormer niet op afgeproken plaats etc. etc.

Daarover zijn we nog in contact, want een installatie van ruim 10.000,- inc. BTW brengt ook enkele verwachtingen van kwaliteit met zich mee imho. (En voor de goede orde: tot dusver weigert men de geconstateerde zaken op te lossen dus dat gaat nog wat geven)

Ik vraag me dan af waar dat "gerenommeerd" vandaan komt?
Of is dat in dit geval gewoon "bekend"?

[Kuusj]

Andre1973 schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 22:10:
[...]


Ik vraag me dan af waar dat "gerenommeerd" vandaan komt?
Of is dat in dit geval gewoon "bekend"?

Zonnekeur certificering en ik denk niet dat ik overdrijf als ik ongeveer 1000 stipjes op hun "installatiekaart" zie. Werken alleen met Solaredge e.d.

We zien wel, ik hoop en ga ervan uit dat het netjes opgelost gaat worden.

[CurlyMo]

kuusj98 schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 22:22:
[...]
Werken alleen met Solaredge e.d.

Dit is toch irrelevant?

[twain4me]

kuusj98 schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 22:22:
[...]

Zonnekeur certificering en ik denk niet dat ik overdrijf als ik ongeveer 1000 stipjes op hun "installatiekaart" zie. Werken alleen met Solaredge e.d.

We zien wel, ik hoop en ga ervan uit dat het netjes opgelost gaat worden.

Zonnekeur keurmerk dat koop je gewoon, maak 1500 euro over en je mag bij de club
Solaredge only bedrijven vertrouw ik voor geen meter, in veel gevallen is solaredge niet de beste oplossing voor de klant. mijn persoonlijke ervaring is dat hij solaredge probeerde te verkopen door het andere systeem en bedrijf zwart te maken "verouderde techniek" "neusje van de zalm" "Ohww ja dat bedrijf... hahaha ja die leven nog in 1995" "waneer je nu naar de dealer gaat voor een auto koop je toch zeker ook geen trabant haha"

tot zover mijn solaredge only bedrijf frustratie

hopelijk wordt het netjes opgelost.

[Voor 5% gewijzigd door twain4me op 27-04-2018 23:25]

[Kuusj]

Discussies over het nut of de prijs van Solaredge ga ik echt niet meer voeren, we hebben onze redenen gehad voor deze spullen en ze zijn er nu eenmaal.

Maar goed, we hebben uiteraard goed onderzoek verricht naar verschillende bedrijven voordat we in zee zijn gegaan met deze.

Ik ga er nogmaals vanuit dat alles netjes wordt opgelost. Mocht dat niet zo zijn kunnen we potentiële klanten altijd nog wijzen op het feit dat de afwerking suboptimaal was

[GioStyle]

Bestaan er eigenlijk minder goede panelen die je echt moet ontwijken? Ik bedoel: ik zie panelen van het merk Phono Solar. Nog nooit van gehoord van het merk gehoord.

Maar ook bijvoorbeeld Denim? Een Europees bedrijf?

[Voor 16% gewijzigd door GioStyle op 27-04-2018 23:55]

[SpeedingWilly]

kuusj98 schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 18:43:
[…]
Het werkt an sich prima, maar het is allemaal met een zure nasmaak. Afspraken over afwerking zijn niet nagekomen (grijze PVC met grote klemmen ipv een witte kabelgoot), pannen die zodanig verkeerd zijn geplaatst dat er grote kans op waterschade was ontstaan, troep gewoon in de goot laten liggen, omvormer niet op afgeproken plaats etc. etc.

Daarover zijn we nog in contact, want een installatie van ruim 10.000,- inc. BTW brengt ook enkele verwachtingen van kwaliteit met zich mee imho. (En voor de goede orde: tot dusver weigert men de geconstateerde zaken op te lossen dus dat gaat nog wat geven)

Over welk bedrijf gaat het als ik vragen mag? Ik woon ook in het zuiden van het land en heb 2 offertes uit de regio voor me liggen (Solaredge only bedrijven volgens mij), en het kan geen kwaad om jouw negatieve ervaring mee te nemen in het geval dat het bedrijf overeenkomt.

[No Hands]

GioStyle schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 23:52:
Bestaan er eigenlijk minder goede panelen die je echt moet ontwijken? Ik bedoel: ik zie panelen van het merk Phono Solar. Nog nooit van gehoord van het merk gehoord.

Maar ook bijvoorbeeld Denim? Een Europees bedrijf?

Phono Solar is een prima merk, staat ook in de Tier1 lijst van Bloomberg geloof ik.
Denim Solar is het huismerk van groothandel SolarClarity uit Weesp, panelen worden gemaakt in de fabriek van een ander gerennomeerd merk.

[CurlyMo]

kuusj98 schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 23:36:
Discussies over het nut of de prijs van Solaredge ga ik echt niet meer voeren, we hebben onze redenen gehad voor deze spullen en ze zijn er nu eenmaal.

Dat hoeft ook niet, maar door het te gebruiken als argument kunnen anderen er teveel waarde aan hechten

[Bockelaar]

@kuusj98 wel zuur hoor als je onderzoek doet omdat je kwaliteit wil en bereid bent daarvoor te betalen dat je dan zoiets krijgt. Ik zou daar inderdaad ook vol in gaan, niet acceptabel!

[SpeedingWilly]

Vraagje: de forfaitbedragen waar je rekening mee moet houden bij de BTW teruggave lopen tot 10.000 wattpiek (forfait is dan 200 euro). Mijn installatie heeft 10560 wattpiek. Hoe werkt het dan? Dat is nergens terug te vinden.

Is het misschien heel ongunstig om net boven de 10000 wattpiek te zitten?

[CurlyMo]

SpeedingWilly schreef op zaterdag 28 april 2018 @ 11:10:
Vraagje: de forfaitbedragen waar je rekening mee moet houden bij de BTW teruggave lopen tot 10.000 wattpiek (forfait is dan 200 euro). Mijn installatie heeft 10560 wattpiek. Hoe werkt het dan? Dat is nergens terug te vinden.

Is het misschien heel ongunstig om net boven de 10000 wattpiek te zitten?

De formule is:
Wp (naar boven afgerond op 1000) * 0,02 = forfait

Dus in jouw geval
11000 * 0.02 = 220

[SpeedingWilly]

CurlyMo schreef op zaterdag 28 april 2018 @ 11:40:
[...]
De formule is:
Wp (naar boven afgerond op 1000) * 0,02 = forfait

Dus in jouw geval
11000 * 0.02 = 220

OK, omdat overal tabellen tot 10.000 staan dacht ik dat er iets aan de hand was met de 10.000 grens. Ik had inderdaad al daar dat het 20 euro per 1000 wattpiek is. Bedankt, dan hou ik dus rekening met €220,-.

[CurlyMo]

SpeedingWilly schreef op zaterdag 28 april 2018 @ 11:44:
[...]


OK, omdat overal tabellen tot 10.000 staan dacht ik dat er iets aan de hand was met de 10.000 grens. Ik had inderdaad al daar dat het 20 euro per 1000 wattpiek is. Bedankt, dan hou ik dus rekening met €220,-.

Ik denk ik die gevallen altijd heel simpel. Als het niet goed is dan hoor ik het wel

[01001000]

CurlyMo schreef op zaterdag 28 april 2018 @ 11:49:
[...]

Ik denk ik die gevallen altijd heel simpel. Als het niet goed is dan hoor ik het wel

Ging hier prima met een 11700 installatie (12000 forfait), de BTW teruggave ging vlekkeloos.

[danieluitdokkum]

Cupid673 schreef op zaterdag 14 april 2018 @ 22:04::
Dan nog een vraag: het is mij nog niet gelukt een ethernetstekker in mijn omvormer te stoppen (SMA 12000tl-20.) De handleiding is bijzonder onduidelijk hierover en kan nergens een videotje of zoiets vinden. Duw ik hem gewoon helemaal erin tot er een klik komt? Ik heb dit al geprobeerd, maar dufde niet verder te duwen, omdat de stekker helemaal verdwijnt. Ik heb angst dat dit niet goed is en ik hem er niet meer uit krijg.
Een ervaringsdeskundige met tips aanwezig?

Een beetje laat @Cupid673, maar volgens mij is je vraag uit deel 6 nog niet echt beantwoord.

Een paar weken geleden stond ik voor precies hetzelfde raadsel. Waarschijnlijk heb je niet de volledige installatiehandleiding erbij gehad, want hierin vond ik duidelijk wat ik nodig had: "1 contrastekker voor RJ45-bus conform IEC 61076-3-106, variant 4 met push-pull-sluiting". Deze stekkers zijn spatwaterdicht, dus vereist wanneer je de omvormer buiten onder een afdakje ophangt of vergelijkbaar. Een normale RJ45 stekker past hier niet in. (Dus ook niet door hard te duwen @bbn_ldp )
Zelf heb ik toen zo'n type stekker aangeschaft bij Conrad.

Achteraf kwam ik erachter dat op de print een normale RJ45 bus zit. Je zou dus ook het variant 4 stopcontact kunnen vervangen door een kabelwartel en een normale RJ45 stekker direct op de print inpluggen. Deze oplossing is ook spatwaterdicht en goedkoper dan diegene met een exotische RJ45 stekker.

[The Wizard]

Een vraag, kan het antwoord niet vinden in de manual van een SMA SB 3.0 / 5.0. Deze omvormers hebben 2 MPP ingangen, maar per MPP 2 aansluitingen (2x + en 2x -). Zijn deze intern serieel of parallel doorgeschakeld?

[bbn_ldp]

danieluitdokkum schreef op zaterdag 28 april 2018 @ 16:11:
[...]


Een beetje laat @Cupid673, maar volgens mij is je vraag uit deel 6 nog niet echt beantwoord.

Een paar weken geleden stond ik voor precies hetzelfde raadsel. Waarschijnlijk heb je niet de volledige installatiehandleiding erbij gehad, want hierin vond ik duidelijk wat ik nodig had: "1 contrastekker voor RJ45-bus conform IEC 61076-3-106, variant 4 met push-pull-sluiting". Deze stekkers zijn spatwaterdicht, dus vereist wanneer je de omvormer buiten onder een afdakje ophangt of vergelijkbaar. Een normale RJ45 stekker past hier niet in. (Dus ook niet door hard te duwen @bbn_ldp )
Zelf heb ik toen zo'n type stekker aangeschaft bij Conrad.

Achteraf kwam ik erachter dat op de print een normale RJ45 bus zit. Je zou dus ook het variant 4 stopcontact kunnen vervangen door een kabelwartel en een normale RJ45 stekker direct op de print inpluggen. Deze oplossing is ook spatwaterdicht en goedkoper dan diegene met een exotische RJ45 stekker.

Vreemd want ik heb geen andere stekker dan de rj45 hoeven gebruiken. Die kon er aan de onderzijde van de omvormer in.

[Andre1973]

The Wizard schreef op zaterdag 28 april 2018 @ 18:54:
Een vraag, kan het antwoord niet vinden in de manual van een SMA SB 3.0 / 5.0. Deze omvormers hebben 2 MPP ingangen, maar per MPP 2 aansluitingen (2x + en 2x -). Zijn deze intern serieel of parallel doorgeschakeld?

Die 2 + en 2 - van dezelfde MPP staan parallel. Ik heb nog niet anders meegemaakt. (anders zou je als je maar 1 set gebruikt de andere ook door moeten verbinden)

[The Wizard]

Andre1973 schreef op zaterdag 28 april 2018 @ 19:39:
[...]


Die 2 + en 2 - van dezelfde MPP staan parallel. Ik heb nog niet anders meegemaakt. (anders zou je als je maar 1 set gebruikt de andere ook door moeten verbinden)

Leek mij ook, maar wou het even zeker weten 😋. Thanks.

[Cupid673]

danieluitdokkum schreef op zaterdag 28 april 2018 @ 16:11:
[...]


Een beetje laat @Cupid673, maar volgens mij is je vraag uit deel 6 nog niet echt beantwoord.

Een paar weken geleden stond ik voor precies hetzelfde raadsel. Waarschijnlijk heb je niet de volledige installatiehandleiding erbij gehad, want hierin vond ik duidelijk wat ik nodig had: "1 contrastekker voor RJ45-bus conform IEC 61076-3-106, variant 4 met push-pull-sluiting". Deze stekkers zijn spatwaterdicht, dus vereist wanneer je de omvormer buiten onder een afdakje ophangt of vergelijkbaar. Een normale RJ45 stekker past hier niet in. (Dus ook niet door hard te duwen @bbn_ldp )
Zelf heb ik toen zo'n type stekker aangeschaft bij Conrad.

Achteraf kwam ik erachter dat op de print een normale RJ45 bus zit. Je zou dus ook het variant 4 stopcontact kunnen vervangen door een kabelwartel en een normale RJ45 stekker direct op de print inpluggen. Deze oplossing is ook spatwaterdicht en goedkoper dan diegene met een exotische RJ45 stekker.

Dankjewel voor je (late) reactie! Dat met die contrastekker had ik inmiddels ook ergens gevonden. Maar ik heb het totnogtoe bij de propoplossing gelaten. Die niet werkte haha. Als ik terug ben van vakantie zal ik jouw variant gaan proberen!

[Wailing_Banshee]

BlueTooth76 schreef op vrijdag 27 april 2018 @ 18:41:
Dat is ook nog wel een dingetje, welke omvormers zijn wat betreft uitlezen / logging het meest plezierig? Ik vind het wel fijn als ik goed kan zien wat oost, zuid en west afzonderlijk afleveren, al is het maar om een afwijking snel op te merken.

Het liefst ben ik niet afhankelijk van een "clouddienst" maar als het zo is, dan kan ik daar wel mee leven.

Voorlopig staat er een SMA van rond de 9kW op de lijst maar als er andere suggesties zijn dan hoor ik het graag.

Ik heb gezocht naar een omvormer die een ingebouwde api had met leesbare output en ben toen op de Fronius uitgekomen.

[CurlyMo]

Omvormers met een omnik netwerk adapter zijn dus handig. Ik heb hier een Trannergy hangen. Handige api en muisstil.

[Schinnen-groen]

Misschien is het op dit forum al aan de orde geweest, maar sinds 4 maart kunnen ALLE eigenaren van zonnepanelen hun BTW terugvragen bij de belastingdienst.

Dus heb je als early adapter vóór 2013 zonnepanelen aangelegd, dan kan je alsnog het betaalde BTW-bedrag bij de belastingdienst terugvragen.

Van de site van Eigen Huis:

"Update 4 maart 2018
Het ministerie van Financiën geeft aan dat ook kopers van zonnepanelen van vóór 20 juni 2013 een teruggaveformulier kunnen aanvragen."

In december 2017 had ik al een aanvraag de deur uit gedaan, gisteren kreeg ik pas van de belastingdienst een brief met een toegekend BTW-nummer en een aanvraagformulier voor teruggave.
Die 6-8 weken wachttijd is dus een wassen neus.

Het toegestuurde formulier moet binnen 1 maand retour worden verzonden.

Ik zou zeggen doe er je voordeel mee.

[Rol-Co]

Schinnen-groen schreef op zondag 29 april 2018 @ 09:16:
Misschien is het op dit forum al aan de orde geweest, maar sinds 4 maart kunnen ALLE eigenaren van zonnepanelen hun BTW terugvragen bij de belastingdienst.

Dus heb je als early adapter vóór 2013 zonnepanelen aangelegd, dan kan je alsnog het betaalde BTW-bedrag bij de belastingdienst terugvragen.

Van de site van Eigen Huis:

"Update 4 maart 2018
Het ministerie van Financiën geeft aan dat ook kopers van zonnepanelen van vóór 20 juni 2013 een teruggaveformulier kunnen aanvragen."

In december 2017 had ik al een aanvraag de deur uit gedaan, gisteren kreeg ik pas van de belastingdienst een brief met een toegekend BTW-nummer en een aanvraagformulier voor teruggave.
Die 6-8 weken wachttijd is dus een wassen neus.

Het toegestuurde formulier moet binnen 1 maand retour worden verzonden.

Ik zou zeggen doe er je voordeel mee.

Moet je nog wel de bon hebben natuurlijk
Ik ben bang dat ze die paar tientjes straks weer terug komen halen uit de pv gegevens die ze van je hebben.
Dus laat maar zitten.....

[Schinnen-groen]

Rol-Co schreef op zondag 29 april 2018 @ 10:14:
[...]

Moet je nog wel de bon hebben natuurlijk
Ik ben bang dat ze die paar tientjes straks weer terug komen halen uit de pv gegevens die ze van je hebben.
Dus laat maar zitten.....

Het is slim om een goede administratie bij te houden (garanties bijv.). Vind je ordners niet mooi staan in de boekenkast, kan je alle documenten ook even door een scanner halen.

Bij ons is er sprake van zo'n 145 tientjes, dus....

Verder heb ik onze installatie ooit aangemeld bij het energiebedrijf.

p.s.
Ze hebben geen rekening gevraagd. Misschien doen ze dit later wel als ze het bedrag aan BTW lezen.

[Voor 8% gewijzigd door Schinnen-groen op 29-04-2018 10:25]

[AUijtdehaag]

@Schinnen-groen
Rol-co bedoelt wat anders denk ik...
En garantie heb je weinig aan... De fabrikant van mijn panelen van 5 jaar oud bestaat al niet meer. (senersun)

[Voor 3% gewijzigd door AUijtdehaag op 29-04-2018 11:09]

[BarryH]

De oudste zonnepanelen 2010, op pal oost met beetje schaduw zijn met deze btw actie terugverdiend

[Rol-Co]

BarryH schreef op zondag 29 april 2018 @ 11:19:
De oudste zonnepanelen 2010, op pal oost met beetje schaduw zijn met deze btw actie terugverdiend

Nu pas!
Mijn zuid van 2012 zonder bon en subsidie vorig jaar mei al.


@Schinnen-groen
Jouw set was in 2010 natuurlijk nog een redelijke aderlating, tegenwoordig kosten ze peanuts en lijkt bijna een wegwerp product te worden. Die garanties op panelen is zoals auijtdehaag ook schrijft een wassen neus, toon jij de slechte prestatie maar aan.....of was het gewoon slecht weer?

[Voor 35% gewijzigd door Rol-Co op 29-04-2018 11:39]

[reneeke1970]

Rol-Co schreef op zondag 29 april 2018 @ 11:28:
[...]

Nu pas!
Mijn zuid van 2012 zonder bon en subsidie vorig jaar mei al.


@Schinnen-groen
Jouw set was in 2010 natuurlijk nog een redelijke aderlating, tegenwoordig kosten ze peanuts en lijkt bijna een wegwerp product te worden. Die garanties op panelen is zoals auijtdehaag ook schrijft een wassen neus, toon jij de slechte prestatie maar aan.....of was het gewoon slecht weer?

Op dit moment zijn al mijn panelen voor 97 procent gedegradeerd......

[SpeedingWilly]

reneeke1970 schreef op zondag 29 april 2018 @ 11:55:
[...]
Op dit moment zijn al mijn panelen voor 97 procent gedegradeerd......

Ik hoop dat je 3% bedoeld?

[Schinnen-groen]

Rol-Co schreef op zondag 29 april 2018 @ 11:28:
[...]

Nu pas!
Mijn zuid van 2012 zonder bon en subsidie vorig jaar mei al.


@Schinnen-groen
Jouw set was in 2010 natuurlijk nog een redelijke aderlating, tegenwoordig kosten ze peanuts en lijkt bijna een wegwerp product te worden. Die garanties op panelen is zoals auijtdehaag ook schrijft een wassen neus, toon jij de slechte prestatie maar aan.....of was het gewoon slecht weer?

Goed punt, maar op de omvormer zit nog 2 jaar garantie

Gelukkig zie ik in de inmiddels uitbundige database met opbrengstgegevens dat de paneelkes het nog best doen.

[reneeke1970]

SpeedingWilly schreef op zondag 29 april 2018 @ 11:59:
[...]


Ik hoop dat je 3% bedoeld?

Nee 97,de regen heeft voor versneld proces gezorgd....

[SpeedingWilly]

reneeke1970 schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:08:
[...]
Nee 97,de regen heeft voor versneld proces gezorgd....

grapjas! Dan voorspel ik dat in de (nabije) toekomst je panelen weer zullen herstellen

[Rol-Co]

Schinnen-groen schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:06:
[...]


Goed punt, maar op de omvormer zit nog 2 jaar garantie

Gelukkig zie ik in de inmiddels uitbundige database met opbrengstgegevens dat de paneelkes het nog best doen.

Garantie van die omvormer lukt vaak ook direct via de fabricant, zelfs zonder aankoopbon, ik vraag altijd of er nog meer fabrikanten zijn die sma omvormers maken (sma is voorbeeld) en dan krijg je vaak nee als antwoord. Dus waarom moet ik dan de bon hebben?

@reneeke1970
Hier zijn mijn panelen sinds gisteren weer 37% beter geworden, dat compenseert die tijdelijke degradatie.
https://pvoutput.org/intraday.jsp?id=12038&sid=16883

[reneeke1970]

Rol-Co schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:16:
[...]

Garantie van die omvormer lukt vaak ook direct via de fabricant, zelfs zonder aankoopbon, ik vraag altijd of er nog meer fabrikanten zijn die sma omvormers maken (sma is voorbeeld) en dan krijg je vaak nee als antwoord. Dus waarom moet ik dan de bon hebben?

@reneeke1970
Hier zijn mijn panelen sinds gisteren weer 37% beter geworden, dat compenseert die tijdelijke degradatie.
https://pvoutput.org/intraday.jsp?id=12038&sid=16883

Ja doet noord inmiddels mee?
Ben jaloers..... Heb geen noord dak

[Schinnen-groen]

Nu het woord degradatie weer eens is gevallen:

Als ik het verloop van de opbrengsten in de afgelopen 8 jaar bekijk, dan vallen mij de volgende zaken op:

1. Er was een duidelijke opbrengstvermindering na de eerste paar maanden van aanschaf.
2. De afgelopen jaren op verschillende momenten metingen gedaan aan schone panelen (momentane opbrengst bij eenzelfde omgevingstemperatuur en instraling, gemeten met een bolometer). Hierbij geen significante verschillen genoteerd.

De degradatie valt (tot nu toe) dus aardig mee.

[Rol-Co]

reneeke1970 schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:26:
[...]

Ja doet noord inmiddels mee?
Ben jaloers..... Heb geen noord dak

0 graden noord 45 graden helling.



10x 260Wp ja-solar all black

[Voor 4% gewijzigd door Rol-Co op 29-04-2018 12:35]

[reneeke1970]

Rol-Co schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:34:
[...]

0 graden noord 45 graden helling.

[afbeelding]

10x 260Wp ja-solar all black

Mooi man, zo hoort het, vol die hap.
Die 800 euro is zo terug in de knip

[Rol-Co]

reneeke1970 schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:39:
[...]

Mooi man, zo hoort het, vol die hap.
Die 800 euro is zo terug in de knip

Yep
En dan de reacties...... Maar euuhh, aan deze kant komt toch geen zon?

[Schinnen-groen]

@Rol-Co :

Dus 2600 Wp met omvormer en bevestigingsmateriaal voor 800 Euro?
Ik wordt gek

[Voor 3% gewijzigd door Schinnen-groen op 29-04-2018 12:43]

[CurlyMo]

Rol-Co schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:41:
[...]

Yep
En dan de reacties...... Maar euuhh, aan deze kant komt toch geen zon?

Ik ben er ook echt verbaast over hoe goed Noord presteert t.o.v. mijn verwachtingen. Binnenkort maar eens wat bij leggen

[Rol-Co]

Schinnen-groen schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:43:
@Rol-Co :

Dus 2600 Wp met omvormer en bevestigingsmateriaal voor 800 Euro?
Ik wordt gek

Nou het zou kunnen maar nee, wel goedkoop.

10 panelen all black 650,-
Clickfit montage materiaal 225,-
Sma omvormer 2500 hf 410,-

Alleen de omvormer had/heb ik al, dat is mijn reserve omvormer die al een jaar of 2 op de plank ligt, die gebruik ik nu gewoon maar als 1 van de andere er mee stopt gaat noord op zwart natuurlijk.
Maar voor noord zou je ook een klein 1500W chinees omvormertje kunnen pakken, ik verwacht geen STC waarden daar.

[AUijtdehaag]

CurlyMo schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:46:
[...]

Ik ben er ook echt verbaast over hoe goed Noord presteert t.o.v. mijn verwachtingen. Binnenkort maar eens wat bij leggen

Dat roep ik al jaren, maar niemand gelooft me.. (behalve Rol-Co)
https://pvoutput.org/aggr...sp?id=17683&sid=15478&t=m (extended data)

[Rol-Co]

AUijtdehaag schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:52:
[...]

Dat roep ik al jaren, maar niemand gelooft me.. (behalve Rol-Co)
https://pvoutput.org/aggr...sp?id=17683&sid=15478&t=m (extended data)

Nu kunnen we mooi kijken hoe mono het doet t.o.v SF op noord.

Anders moet ik het volgend jaar weer omdraaien

[CurlyMo]

AUijtdehaag schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:52:
[...]

Dat roep ik al jaren, maar niemand gelooft me.. (behalve Rol-Co)
https://pvoutput.org/aggr...sp?id=17683&sid=15478&t=m (extended data)

Ik heb er bij wijze van experiment en verhoging energielabel 3 op Noord laten leggen bovenop 9 op Zuid. Daar kunnen er nog 3 bij. De laatste 3 die er op Zuid wel liggen laat ik op Noord zitten gezien de schaduw van de dakkapel.

Maar wees gerust, als het aan mij ligt komen er ook nog 3 op Oost.

Je hebt ook mij wel overtuigd.

[reneeke1970]

Rol-Co schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:49:
[...]

Nou het zou kunnen maar nee, wel goedkoop.

10 panelen all black 650,-
Clickfit montage materiaal 225,-
Sma omvormer 2500 hf 410,-

Alleen de omvormer had/heb ik al, dat is mijn reserve omvormer die al een jaar of 2 op de plank ligt, die gebruik ik nu gewoon maar als 1 van de andere er mee stopt gaat noord op zwart natuurlijk.
Maar voor noord zou je ook een klein 1500W chinees omvormertje kunnen pakken, ik verwacht geen STC waarden daar.

Aparte omvormer? Kan toch gewoon bij je huidige? Als zuid piekt door felle zon doet noord toch weinig?
Hmm jij wil apart loggen natuurlijk....

[CurlyMo]

Voor wie interesse heeft hoe ik alles log. Mijn quick & dirty scripts staan weer op github.

https://github.com/CurlyMoo/energylogging

Het laat alles zien wat ik nodig hebben zonder overhead van domotica software of cloud oplossingen.

[Rol-Co]

reneeke1970 schreef op zondag 29 april 2018 @ 13:00:
[...]

Aparte omvormer? Kan toch gewoon bij je huidige? Als zuid piekt door felle zon doet noord toch weinig?
Hmm jij wil apart loggen natuurlijk....

Het voltage verschil is ook wat groot, 350V vs 700V dus kan tegen werken. Maar aparte omvormer is niet erg, die kan mooi op L3 met aparte meter en eigen netduino. Dat loopt al, maar de meterkast moet nog even aangepast. (Alweer )

Apart inderdaad
https://pvoutput.org/intraday.jsp?id=12038&sid=58452

En pvoutput gooit alles op de grote hoop in total, het word alleen tijd dat je meer dan 2 arrays in kan vullen, het is nu gegoochel met vermogen getallen om goed uit te komen.

[No Hands]

reneeke1970 schreef op zondag 29 april 2018 @ 12:39:
[...]

Mooi man, zo hoort het, vol die hap.

Dat is niet vol, boven dat raam zijn 7 sneldekkers, daar kunnen er 6 landscape ipv 5 portrait.

[AUijtdehaag]

Rol-Co schreef op zondag 29 april 2018 @ 13:05:
[...]
Apart inderdaad
https://pvoutput.org/intraday.jsp?id=12038&sid=58452

12.35 ging de stekker er weer uit?

[reneeke1970]

No Hands schreef op zondag 29 april 2018 @ 13:41:
[...]


Dat is niet vol, boven dat raam zijn 7 sneldekkers, daar kunnen er 6 landscape ipv 5 portrait.

Er paste er niet meer in zijn auto.....

[Card Nox]

Kan iemand me hier even kort adviseren?

Card Nox in "PV panelen lay-out en materialen"

[reneeke1970]

Card Nox schreef op zondag 29 april 2018 @ 14:01:
Kan iemand me hier even kort adviseren?

Card Nox in "PV panelen lay-out en materialen"

Weet je nou na 5 maanden hier lezen nog niet wat je wilt / kunt?

[Rol-Co]

@No Hands
Kreeg er 10 in de auto zoals reneeke zegt maar zou ook nooit het meerwerk gaan doen voor 1 paneel op noord hoor. Naast het raam komt er misschien nog 1 bij omdat ik de 10kWp wil halen, tussen de ramen zou ook nog 1 kunnen maar die ligt dan niet in lijn dus doen we niet.

@AUijtdehaag
Ja zie het, heb nog even geen idee waarom, de netduino zegt 1.8 kWh nu dus die loopt gewoon door.

[AUijtdehaag]

@reneeke1970
Het voordeel van lang wachten is dat "we" inmiddels op 370 Wp zitten...
https://www.installand.nl...o-zwart-frame-lg370q1c-a5

[Rol-Co]

AUijtdehaag schreef op zondag 29 april 2018 @ 14:42:
@reneeke1970
Het voordeel van lang wachten is dat "we" inmiddels op 370 Wp zitten...
https://www.installand.nl...o-zwart-frame-lg370q1c-a5

Dan ging ik toch voor deze.
https://www.installand.nl...c-350-wp-all-black-180095

[AUijtdehaag]

@Rol-Co
Das inderdaad de helft goedkoper, maar een 2x 1 mtr paneel.
Maar bestaat die fabrikant over 5 jaar nog?

[Voor 19% gewijzigd door AUijtdehaag op 29-04-2018 14:51]

[Rol-Co]

@AUijtdehaag
Ja dat is met alles zo maar als ik op phono solar google is het ook weer niet too shabby.

Ja is 1m95 inderdaad.
Neem je deze omvormer erbij met 2 mppt in de actie en enkel fase.
https://www.installand.nl...rmer-1-fase-met-dc-switch

[Voor 46% gewijzigd door Rol-Co op 29-04-2018 14:58]

[reneeke1970]

Rol-Co schreef op zondag 29 april 2018 @ 14:54:
@AUijtdehaag
Ja dat is met alles zo maar als ik op phono solar google is het ook weer niet too shabby.

Net als die website, gelijk uit de lucht. Uitverkocht zeker hi

[GioStyle]

@Rol-Co

Ik ben van plan om die panelen te gaan bestellen. Is toch geen verkeerde keus?

[migjes]

Rol-Co schreef op zondag 29 april 2018 @ 14:49:
[...]

Dan ging ik toch voor deze.
https://www.installand.nl...c-350-wp-all-black-180095

niks mis mee, maar wel 200cm in plaats van 170cm.
en dan is het stiekem wel een vrij normaal paneel niks speciaals.

[Rol-Co]

GioStyle schreef op zondag 29 april 2018 @ 14:58:
@Rol-Co

Ik ben van plan om die panelen te gaan bestellen. Is toch geen verkeerde keus?

Ze zijn er al vanaf 2004 dus ook niet heel kort, ah je moet maar zo denken, het is vaak de sticker die het verschil maakt, ga maar eens bij een handelaar kijken, 6 merken maar allemaal het zelfde plaatje aan de voorkant, toeval? Of zelfde fabrikant onder verschillende naam? Zoek maar eens op google maps shengzen district of zoiets in china, allemaal flatgebouwen vol met "bedrijfjes" in elektronica, lcd's enz enz.

Kortom, ik zou het gewoon doen en het paneel is het minste belangrijk voor gewoon mono, de omvormer moet er iets van maken, vind ik weer belangrijker.

@migjes
Nee niks bijzonders, alleen bijna de helft kwa prijs per Wp t.o.v die @AUijtdehaag poste.

Als je naar de 300-320W kijkt is dat nu een gangmaker, cheap en toch veel Wp op 1m64.

[Voor 11% gewijzigd door Rol-Co op 29-04-2018 15:10]

[JoKo]

AUijtdehaag schreef op zondag 29 april 2018 @ 14:42:
@reneeke1970
Het voordeel van lang wachten is dat "we" inmiddels op 370 Wp zitten...
https://www.installand.nl...o-zwart-frame-lg370q1c-a5

Jij zit toch ook nog te wachten op de n325k ter vervanging?

https://eu-solar.panasoni...onic_HIT_Catalogus_NL.pdf

Gaat rond de 300 euries kosten?

[migjes]

@Rol-Co
dus om te vergelijken is het 435Wp voor LG (als ze een 200cm variant zouden maken) vs 350Wp.
is iets met appels en peren.

LG blijft gaaf met hun net iets grotere cellen als 6".
+10A per string is wel veel.

(maar duur zijn ze wel, daar ben ik mee eens.
maar prijzen zijn verschillend en web prijzen helemaal.
ik heb voor mijn panasonic ook geen 210 + € betaald, eerder 170 - €.
vooral die dure panelen die verkopen ze extra duur, zolang mensen er in trappen vinden ze het wel best.
het ziet er naar uit dat het in totaal minder als 2500€ gaat worden voor het projectje. )

[Voor 18% gewijzigd door migjes op 29-04-2018 15:27]

[Rol-Co]

@migjes
Ja klopt, maar als ik nou op een rijtjeshuis dak 10-12 paneeltjes kwijt kan van 300W en 145,- incl btw of ik plant er 12 van 419,- op waardoor ik 840Wp meer heb, ik denk dat de meesten alleen het aantal panelen zien.
Of het moet een kenner zijn cq een goede adviseur die de offerte maakt. En dan hebben ze het voordeel dat we kleine daken hebben in nederland.

Maar ik krijg zo vaak (en jij vast ook) de vraag hoeveel panelen ik heb, en als ik dan vraag hoeveel wp heb je liggen krijg je een antwoord van ..... wij hebben 12 panelen, maar wp weten ze niet eens, toch hebben ze ervoor betaald en getekend he!

[AUijtdehaag]

JoKo schreef op zondag 29 april 2018 @ 15:19:
[...]


Jij zit toch ook nog te wachten op de n325k ter vervanging?

https://eu-solar.panasoni...onic_HIT_Catalogus_NL.pdf

Gaat rond de 300 euries kosten?

Ja, ik wacht........
En de prijs zou kunnen kloppen.

[Voor 12% gewijzigd door AUijtdehaag op 29-04-2018 15:39]

[Ranchero400]

Goedendag,
Ik zit al een tijdje met interesse mee te lezen op dit forum en heb inmiddels zonnepanelen laten plaatsen op mijn dak.
20 panelen met een totaal vermogen van 5700wp. Alls draait nu zo’n twee week.
Wat ik vreemd vind is dat mijn omvormer meer vermogen aangeeft dan ik zou verwachten.
Zie ik iets niet goed of begrijp ik iets niet wanneer mijn omvormer ruim 6600w aangeeft wanneer vol de zon erop staat?

[AUijtdehaag]

@Ranchero400
Toevallig een SolarEdge?
Schommelende opwekking SolarEdge omvormer
Solaredge monitoring portal en vreemde waarden
Of een andere omvormer?

[Voor 30% gewijzigd door AUijtdehaag op 29-04-2018 15:46]

[migjes]

@Rol-Co
jep, ik zeg gewoon : " 24 stuks, die mij meer als 4000kWh opbrengen.
dan krijg je de vraag terug "kWates?"
jep een 100€ per maand minder betalen door ook nog een warmtepomp. "

tja er is hier een zot in de straat die graag porsch wil rijden, dat is ook niet goedkoop en loopt elke keer moeilijke doen met de drempels, en gaat net zo hard als ik in de file.
mensen en hun beslissingen, nee begrijpen doe ik het niet.

maar dit is tweakers, en daar verwacht ik toch wel van vaste posters dat ze niet zomaar appels en peren door elkaar gaan gooien.

[Ranchero400]

AUijtdehaag schreef op zondag 29 april 2018 @ 15:44:
@Ranchero400
Toevallig een SolarEdge?
Schommelende opwekking SolarEdge omvormer
Of een andere omvormer?

Yep, SolarEdge.

[AUijtdehaag]

@Ranchero400
Nou dan heb je wat te lezen...

[Ranchero400]

AUijtdehaag schreef op zondag 29 april 2018 @ 15:48:
@Ranchero400
Nou dan heb je wat te lezen...

Ik zie het ja.
Bedankt voor de link.

[reneeke1970]

JoKo schreef op zondag 29 april 2018 @ 15:19:
[...]


Jij zit toch ook nog te wachten op de n325k ter vervanging?

https://eu-solar.panasoni...onic_HIT_Catalogus_NL.pdf

Gaat rond de 300 euries kosten?

Als jij er nou eentje extra bestelt neem ik die wel over tegen de ex prijs en paar flessen wijn.....

[JoKo]

reneeke1970 schreef op zondag 29 april 2018 @ 16:42:
[...]

Als jij er nou eentje extra bestelt neem ik die wel over tegen de ex prijs en paar flessen wijn.....

Drink geen wijn

[BlueTooth76]

Op zuid wil ik straks 10x die Panasonic Kuro leggen, lijkt wel zo netjes voor aan de straat.
Meer kan daar niet op.

En met 10x 59 Volt in een string zit ik ook mooi in de range voor de omvormer.

Op de garage (oost-west) dan nog 2x 16 LG Neon 2 of R panelen en dan moet ik er wel even tegenaan kunnen

Woning ligt niet helemaal op het zuiden, met een geo-driekhoek (MB-Ruler) ligt het westen iets gunstiger dan het oosten, ligt zo'n 28,5 graden gedraaid vanaf het zuiden.

Vandaar dat ik misschien ook maar gewoon de JA-Solars naar het oosten leg en nieuwe LG's op het westen.

Keuzes... en iedere dag weer nieuwe inzichten...

[Voor 39% gewijzigd door BlueTooth76 op 29-04-2018 17:02]

[blauwemac]

Wij plannen 68 panelen van 300Wp te leggen op de schuur. Er moet daarvoor een nieuwe kabel worden gelegd naar het hoofdhuis van zo'n 55 meter. Ik denk aan een YMvK-as mb 4X6mm² grondkabel samen met een UTP-kabel in een mantelbuis. Goeie dikte denken jullie? Volgens http://drakanl.prysmiangroup.com/kabulator-nl zit ik dan op 1,7% verlies. Nog wel acceptabel en een 10 mm2 kabel is best wel duurer. Ik heb eigenlijk twee vragen. Gaat dat goed met die UTP-kabel samen met max. 25 Ampere in een mantelbuis? En, om graafwerk te besparen, wil ik alleen onder de grond waar ik plaveisel moet oversteken en was ik van plan om hem door struiken en heggen gewoon op de grond te leggen en langs gebouwen onder aan de muur vast. Kan dat zo maar? Of zijn er toch goede redenen om hem in te graven? Zo ja, hoe diep moet hij dan?

[No Hands]

Ranchero400 schreef op zondag 29 april 2018 @ 15:46:
[...]


Yep, SolarEdge.

Je installateur contact laten opnemen met SE helpdesk. Dit zijn zgn Energy Spikes en lost SE op met een firmware update.

[No Hands]

blauwemac schreef op zondag 29 april 2018 @ 18:01:
Wij plannen 68 panelen van 300Wp te leggen op de schuur. Er moet daarvoor een nieuwe kabel worden gelegd naar het hoofdhuis van zo'n 55 meter. Ik denk aan een YMvK-as mb 4X6mm² grondkabel samen met een UTP-kabel in een mantelbuis. Goeie dikte denken jullie? Volgens http://drakanl.prysmiangroup.com/kabulator-nl zit ik dan op 1,7% verlies. Nog wel acceptabel en een 10 mm2 kabel is best wel duurer. Ik heb eigenlijk twee vragen. Gaat dat goed met die UTP-kabel samen met max. 25 Ampere in een mantelbuis? En, om graafwerk te besparen, wil ik alleen onder de grond waar ik plaveisel moet oversteken en was ik van plan om hem door struiken en heggen gewoon op de grond te leggen en langs gebouwen onder aan de muur vast. Kan dat zo maar? Of zijn er toch goede redenen om hem in te graven? Zo ja, hoe diep moet hij dan?

Je kan het maar 1 keer goed doen, die dikke kabel en 60cm diep in een mantelbuis. Dat is in 1 keer goed.