Tijgerhaai schreef op maandag 3 augustus 2020 @ 13:47:
Graag zou ik ook mijn ervaringen met het bouwen van een eigen huis met jullie willen delen.
Wij hebben een casco houtskelethuis laten bouwen, feitelijk gezien zelfs minder dan casco aangezien wij zelf in eigen beheer de hemelwaterafvoer hebben moeten regelen en ook de invoer voor nutsvoorzieningen.
Al met al is het hele proces een kleine nachtmerrie gebleken.
Start:
Wij zijn in contact gekomen met een aannemer die voor ons een huis met kelder wilde bouwen (er waren helaas veel aannemers die dit niet wilden doen). Bij het kennismaking gesprek werd er meteen een architect bij betrokken die ons ontwerp verder zou kunnen afmaken. We zijn het gesprek ingegaan met een bepaal budget en hebben aangegeven dat we het niet erg zouden vinden als we zelf een gipswand moesten plaatsen.
1ste resultaat:
Nadat we een voorovereenkomst hadden getekend zijn aannemer en architect bij ons langs geweest.
Van de architect hebben we een schetsontwerp (penschets) gekregen en dat viel ons toch wat tegen aangezien we zelf al een ontwerp hadden wat dicht tegen een DO (definitief ontwerp) aanzat.
De raming zat in elk geval ruim binnen ons budget, maar dat kwam ook omdat het een casco huis was geworden.
1ste irritatie:
Onze gemeente had bij ons aangegeven dat een vooroverleg niet nodig was en dit hebben we ook in onze overeenkomst met aannemer vastgelegd. Toch stond de door aannemer ingehuurde architect erop dat toch een vooroverleg met Gemeente moest plaats vinden. Hij heeft de stukken bij gemeente ingediend en vervolgens hebben we een maand gewacht om te horen dat het ingediende stuk niet volledig was (bouwvlak stond niet op situatieschets). Architect heeft vervolgens opnieuw stukken ingediend met als resultaat een out of office repley van ca 1 maand. Dus we moesten maar geduld hebben, uiteindelijk na lang aandringen van onze kant is de architect toch maar verder gegaan met de tekeningen.
Voorontwerp
Ca 2 maanden later dan verwacht hebben we een concept voorontwerp gekregen. Dit ontwerp is later aangepast op verzoek van aannemer zonder dat er met ons was overlegd. De aannemer was van plan om de stukken al op te sturen voor een omgevingsvergunning. Wij hebben eerst gevraagd om de stukken in te zien en zo zagen we dat het ontwerp niet meer aan ons programma van eisen voldeed en het aangepast moest worden. De begroting die we hadden ontvangen en welke nog niet compleet was, was ca 25% hoger dan het geraamde bedrag.
Begroting:
Het heeft uiteindelijk ca een half jaar langer geduurd om een definitieve begroting te krijgen.
Deze begroting was nodig om een hypotheek bij de bank te kunnen krijgen. En aangezien ik zelfstandig ben moest ik bij de bank alweer nieuwe jaarcijfers indienden en de hele riedel wat echt niet in 1 week lukt.
Doorgaan of niet?:
een lezer zou zich kunnen afvragen waarom we toch verder zijn gegaan met deze aannemer. Hiervoor zijn 3 redenen:
1: iedereen kan fouten maken,
2: bij onze bouwgrond hadden we een bouwverplichting, bij niet voldoen ca € 15.000 boete per maand (voornamelijk bedoeld om speculatie tegen te gaan, maar indien de gemeente er aanspraak op maakt heb je geen poot om op te staan).
3: opnieuw op zoek naar een aannemer neemt neemt veel tijd in beslag en is het niet zeker of je tot een bevredigender resultaat komt
Bouw:
Met gemengde gevoelens ga je dan de bouw in.
Helaas hebben we het uitzetten van de rooilijn door de gemeente gemist omdat deze 1 dag eerder is uitgevoerd dan door aannemer in zijn planning is aangegeven. Helaas is ons niet naar de hoogte (het peil tov NAP) gevraagd met als resultaat een woning die 15cm lager staat dan gewenst.
Op een gegeven moment is onze aannemer begonnen met de bronbemaling. Hij heeft hiervoor elektrische pompen neergezet. Helaas had de aannemer niet naar ons geluisterd toen we hem verteld hadden dat hij de bouwaansluiting tijdig moest aanvragen omdat we ook op dit forum hadden gelezen dat het wel een half jaar kan duren. Gevolg, er moest een dieselaggregaat bij komen.
En toen was daar eens Corona waardoor er een personeelstekort was bij de onderaannemer voor de bouw van de kelder, uiteindelijk heeft dit ca 2 weken vertraging opgeleverd.
Helaas heeft de aannemer geen gebruik gemaakt van een berekening welke ik had gemaakt voor het opdrijven van de kelder. Als hij dit wel gedaan had dan had dat minimaal 1 week bronbemaling gescheeld,
Uiteindelijk is er in totaal ca 60.000 m3 water weggepompt.
ca 2 maanden nadat de bronbemaling gereed was kregen we van aannemer een telefoontje met de mededeling dat er extra kosten gemaakt zijn voor bronbemaling en of we dat even konden betalen.
De bronbemaling was een stelpost van ca € 10.000 (incl AKWR en BTW) en de extra kosten volgens aannemer waren € 10.000.
Dus wij hebben gereageerd dat een stelpost met maximaal 10% overschreden mag worden anders moet de aannemer tijdig voor kostenoverschrijding hebben gewaarschuwd.
De aannemer beroept zich nu echter op "kostenverhogende omstandigheden" door de corona crisis.
Wij gaan hier echter niet mee akkoord omdat een aannemer in elk geval altijd rekening moet houden met vertraging van een onderaannemer, dat corona hier de oorzaak van is heeft alleen invloed op een langere duur dan datgene waar rekening mee gehouden kan worden.
Daarnaast is er bij ons kwaad bloed gezet doordat aannemer doodleuk 10% aannemersprovisie over de extra kosten rekent. De bronbemaling was voor ca 4 weken gepland en heeft uiteindelijk ca 6 weken geduurd. Een tijdsoverschrijding van 50% met gevolg een kostenoverschrijding van 100%
onze aannemer probeert in onze ogen dus te verdienen aan de corona crisis.
Daarnaast lopen nog enkele discussiepunten over posten in de begroting welke hij niet heeft uitgevoerd.
Bijvoorbeeld het niet plaatsen van een materiaalcontainer. Voor het huis zelf is dit niet nodig geweest, maar aannemer hoeft dit niet te betalen dus wij ook niet. Een post in een begroting/bestek is namelijk in onze ogen een resultaatsverplichting. Als een aannemer sneller bouwt en in dit geval een materiaalcontainer minder lang hoeft te laten staan is een winst voor aannemer, evenals door vertraging het risico voor aannemer is dat de materiaalcontainer langer staat. het weglaten is minderwerk.
Voorlopig eindresultaat:
Ons casco huis is nu gereed en ziet er verder prachtig uit.
Bij de opleveringskeuring hebben we echter niet de sleutels van het huis gekregen omdat we nog niet alle facturen van aannemer betaald hebben, wij hebben echter wel de volledige initiële aanneemsom betaald.
Maar er is discussie over de bronbemaling en over het meer- en minderwerk.
Dat aannemer nu van het retentierecht gebruik maakt is onrechtmatig omdat de betaaltermijn van de laatste facturen nog niet verlopen was op het moment van oplevering.
Ik heb in dit verhaal onze aannemer opzettelijk niet genoemd omdat ik geen mensen zwart wil maken.
Maar misschien kan dit verhaal toekomstige bouwers helpen om op tijd uit te stappen als het proces niet goed loopt.
Wij gaan in elk geval de juridische fase in.
Rode draad in het verhaal voor ons was:
- aannemer communiceert slecht
- aannemer voert wijzigingen in het ontwerp door zonder overleg (wij willen graag zelf de keuzes maken)
na lange tijd dan het vervolg en de uiteindelijke uitkomst.
Na mijn schrijven van 3 augustus 2020 zijn wij Juridisch verder gegaan.
Sleutel:
we wilden in eerste instantie via een kort geding onze sleutel vorderen. Uiteindelijk is in overleg met aannemer besloten om zijn meerwerkclaim (ca. 13.000) in een depot bij een notaris te stoppen.
Zelf hadden we dit al voor de oplevering voorgesteld maar toen wilde de aannemer hier niet aan meewerken.
Inzetten expert(s):
Nadat we in september de sleutel hadden ontvangen heeft onze advocaat eerst onderhandelt met aannemer. Toen hier geen voortgang uitkwam hebben we in november een expert ingeschakeld om naar het meer- minderwerk te kijken. de Expert is op locatie komen kijken en aannemer heeft geweigerd om hier bij aanwezig te zijn.
Jammer genoeg heeft door omstandigheden bij de expert het rapport ca 3 maanden op zich laten wachten.
Het rapport hadden we in februari 2021 ontvangen, maar moest nog aangepast worden omdat aannemer met een herziene lijst was gekomen van het meer-en minderwerk. Daarmee was de definitieve versie pas eind maart gereed, de expert had ons in elk geval wel in het gelijk gesteld.
De aannemer trok het rapport van de expert in twijfel en heeft een andere expert ingeschakeld voor een contra expertise/ second opinion. De expert van aannemer is niet op locatie geweest en heeft geen wederhoor bij ons toegepast. De conclusie van de expert van aannemer was dat het meerwerk zelfs hoger was. Dit komt omdat hij minderwerk welk zwart op wit met aannemer was overeengekomen niet eens had meegenomen. Het contra expertise rapport was eind mei 2021 gereed.
Raad van Arbitrage:
Vervolgens is er eerst weer even door onze advocaat onderhandelt zonder resultaat en hebben wij begin juli 2021 middels een Memorie van Eis (MvE) de zaak aanhangig gemaakt bij de raad van arbitrage.
De aannemer is vervolgens 6 weken (ipv de gebruikelijke 4 weken ivm vakantie) in de gelegenheid gesteld om te reageren en de aannemer heeft 4 weken extra uitstel gevraagd om te kunnen reageren.
De aannemer heeft gereageerd middels een Memorie van Antwoord (MvA) en ook een Memorie van eis in Reconventie geschreven (eind september 2021). Normaal gesproken moeten de memories strikt van elkaar gescheiden zijn, advocaat van de aannemer had dit echter niet gedaan. Hierdoor was het voor ons lastig om te reageren omdat onduidelijk was wat aannemer had op geschreven. Onze memorie van antwoord in reconventie kwam daardoor pas eind november 2021.
Uiteindelijk hebben wij een hoorzitting halverwege januari 2022 gehad. De hoorzitting hebben wij als onplezierig beschouwd. Arbiter kon de eis van aannemer ook niet goed begrijpen omdat er allemaal tegenstrijdigheden waren in zijn betoog en is er ca 3/4 van de tijd besteed van de hoorzitting om dat duidelijk te krijgen. Voor ons gevoel hebben wij daardoor te weinig tijd gekregen om ons verhaal te doen.
De arbiter heeft geweigerd om op locatie te komen kijken en voor arbiter was bij een paar punten van de aannemer de onderbouwing "die uren hebben we gewoon gemaakt" voldoende.
stukje inhoud:
In het kort ging het om het volgende
De aannemer ontkende dat hij retentie zou hebben uitgevoerd. Het zou om een voor oplevering gaan.
Gelukkig hadden wij het telefoongesprek opgenomen waarbij hij de oplevering had aangekondigd.
Tevens had hij bijna 2 weken voor de oplevering de laatste termijn voor oplevering verstuurd.
Onze bronbemaling was flink duurder geworden door de keuze van aannemer om een dieselaggregaat te gebruiken met een elektrische pomp ipv de dieselpomp die er als backup stond. Daar bovenop kwam een vertraging van kelderbouwer. Hun Poolse wapeningsvlechter waren bang dat ze door coronamaatregelen hun land niet meer in zouden komen, dus hadden ze 2 weken eerder vakantie opgenomen.
De aannemer had een aantal posten uit het bestek niet uitgevoerd maar wilde dat niet als minderwerk rekenen.
De uitspraak:
De uitspraak kwam eind maart 2022 en aannemer is voor 100% in de kosten van het proces veroordeeld en wij hebben op de meeste punten gelijk gekregen, er was sprake van minderwerk en dus niet van meerwerk. Maar op een aantal voor ons belangrijke punten hebben wij ook niet gekregen wat wij wilden.
Zo heeft arbiter geoordeeld dat de aannemer de sleutel eind juli 2020 had moeten afgeven en dat dit niet halverwege september had mogen zijn. Maar we kregen hiervoor geen schadevergoeding voor dubbele woonlasten omdat de latere verhuizing ook aan ons had
kunnen liggen.
De arbiter had echter in zijn uitspraak niet de bedragen meegenomen die reeds aan de notarissen waren betaald en stonden een aantal rekenfouten in de uitspraak.
De lezer van dit stuk mag zelf bepalen wat de volgende uitspraak inhoud: "ervan uitgaande dat in depot gestorte bedragen aan aanneemster vervallen, heeft opdrachtgever een vordering ..."
Wij wilden graag een herstelvonnis, maar onze advocaat wilde tot een schikking komen omdat hij bang was voor een eventueel hoger beroep. De aannemer had ook laten weten dat hij dit van plan was.
Voor een hoger beroep heb je in ons geval 3 maanden de tijd.
Uiteindelijk was de uitkomst van de onderhandeling dat onze rechtsbijstandverzekering de rekenfouten van de raad van arbitrage voor zijn rekening zou nemen en aannemer dus meer zou krijgen waar hij recht op had. Daar zijn we niet mee akkoord gegaan en wij hebben onze advocaat moeten ontslaan omdat hij zijn eigen weg wilde volgen.
Uiteindelijk weer een nieuwe advocaat van onze rechtsbijstandverzekeraar gekregen en die gad aan dat hij onze zaak nooit naar de raad van arbitrage zou hebben gebracht maar naar de rechtbank. Achteraf gezien was dat beter geweest. De raad van arbitrage is wat informeler en speelt gevoel en (vermeende) expertise van een arbiter een grote rol. Bij zeer feitelijke zaken is een rechtbank een betere keuze.
Onze nieuwe advocaat moest bepalen of wij een kans hadden op een succesvol hoger beroep, want anders draagt de rechtsbijstand niets meer bij, gelukkig was hij dat. Echter hadden wij nog maar twee weken de tijd voor een hoger beroep en loop je de kans dat een arbiter die meer naar aannemer neigt op gevoel hem toch meer tegemoet komt. Wat kan een aannemer er bijvoorbeeld wat aan doen als één van zijn onderaannemers voor een overschrijding van stelpost zorgt doordat ze op vakantie gaan.
Eindresultaat:
Hoewel de aannemer claimde dat hij bewijsstukken zou hebben die in zijn voordeel zouden spreken bij een hoger beroep heeft hij geen hoger beroep aangetekend. waarschijnlijk omdat zijn rechtsbijstand er geen succesvol hoger beroep in zag. Wij hebben besloten om hem daarbij niet te "helpen" door ook niet in hoger beroep te gaan. Het feit dat onze rechtsbijstand verzekering ons een afkoopsom heeft aangeboden om niet in hoger beroep te gaan gaf daarbij de doorslag.
Nu eind juni 2022 hebben we nog steeds niet onze gehele geld, maar dat verwachten wij wel binnen 2 weken te hebben.
Leerpunten:
- als je een zeer feitelijke zaak hebt ga dan naar de rechtbank. Gaat het meer om gevoel/verwachtingen, ga dan naar de raad van arbitrage.
- Houd je bij de feiten. De herziene meerwerklijst van aannemer is niet/nauwelijks gebruikt door arbiter. feit zijn de verzonden facturen. Wat in de tussentijd besproken is doet er niet toe.
- vertrouw je het niet 100% neem altijd dan de gesprekken op of stuur tijdig een email aan de andere partij met afspraken die volgens jou gemaakt zijn.
- Vertrouw er niet op dat een advocaat alles regelt, de meeste input moet van jezelf komen.
- laat je niet overbluffen, als een andere partij geen zaak start dan is dat meestal omdat hij geen poot heeft om op te staan.
- Je kan altijd een zaak laten afkopen bij een mogelijk succesvolle zaak. Het kost je misschien wat geld, maar bespaart enorm op tijd en frustratie.
- blijf niet te lang in onderhandeling hangen ook niet als je advocaat dat aangeeft. (3 maanden max)
P.S.
Dit is nog best een lang verhaal geworden, maar de zaak was nog veel uitgebreider. uiteindelijk hebben wij ca 25.000 terug gekregen, dus we hebben het niet voor niets gedaan.