Lucht/Water warmtepomp om mee te verwarmen en te koelen #10

[flippy]

Proton_ schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 19:46:
[...]

Ja en nee, nuances
In mijn vorige doortochtdoorzonhuis zaten nog enorme T30 radiatoren die ontworpen waren voor een oliekachel op 90 graden om het enkelglas ijsvrij te houden.

Na HR++ glas, spouw- en dakisolatie en een paar bussen pur hield ik het met hetzelfde afgiftesysteem op 50 graden nog warm in de winter van 2012/13

de efficientie van je afgifte heeft niks te maken met hoeveel afgifte je nodig hebt.

chasinbe schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 19:49:
[quote]waarom zit die buffer erin?
2 zones, boven 120m² 10 kringen met 1 thermostaat in living/keuken en beneden 100m² 8 kringen met 4 aparte thermostaten in elke slaapkamer + badkamer.

Zou het een idee zijn om elke flowmeter op 2L/min te zetten en te laten lopen voor een paar dagen en dan evalueren wat ik kan optimaliseren van pompdebiet en Ta ?

dus je hebt zowel boven als beneden vloerverwarming? nergens radiatoren of zo?

en ja, draait die dingen open naar 2l/min of meer. probeer ook je temperatuurbalans in huis zo te krijgen dat je die termostaatzones niet nodig hebt. dus alle groepen gewoon altijd open. word een kamer te warm moet je die afknijpen.

[ Voor 17% gewijzigd door flippy op 21-01-2022 19:54 ]

[chasinbe]

Remco45 schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 19:52:
Jazeker, vloerverwarming reageert traag.
Neem de tijd en schrijf op wat je veranderd hebt: meten is weten.

die 15 min is een terugkomend feit, maar in alle instellingen kan ik nergens deze termijn vinden helaas.
Enig idee waar dit dan zou kunnen zitten?

[Bart_Denon]

flippy schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 18:31:
zet je temperatuur eens op 30 graden (of zelfs lager) en kijk of je jagas nog voldoende doen.

ook kan je eens kijken of het mogelijk is om de jagas te voeden vanaf je verdeler als je toch een nieuwe gaat plaatsen. ik zou zoizo voor een gesloten versie gaan als je daarmee wegkomt met je jaga temperatuur met wat fans erop.
eerst dat scherp krijgen en dan overstappen. dan trek je in 1x allees eruit en druk je nieuw spul erin en ben je ook in 1x klaar.
als je beetje handig doet pak je een kunstof verdeler en isoleer je de leidingen overal zodat je ook nog wat kan koelen.

Dat kan ik natuurlijk proberen, voor de VVW beneden maakt dat niet uit. Ik betwijfel of een type 10 Jaga nog afgifte heeft met een Ta van 28 graden..
Wat is nu echt de voorkeur/voordeel van een gesloten verdeler, t.o.v. een LTV open verdeler?
Kunststof verdeler kan, al betwijfel ik of ik ga koelen, omdat de Auer Edel Eau tenminste een Ta nodig heeft van minimaal 20 graden. Maar misschien kan het, dat zou ik even moet uitvinden.
De bovenverdieping en benedenverdieping opdelen in 2 zones lijkt me ook een heel gedoe met al bijkomend probleem de WPB die tussen de retour aangesloten zit. Die kan ik niet uitsluiten in een zone, want die heeft het retourwater nodig wat uit de vloer beneden komt....
Ik zal dus ook nog de retour vanuit de vloer eerst naar boven moeten laten gaan en via de WPB pas terug naar beneden terug naar de WP....
Of ik denk te moeilijk?

[koevlaas2]

Andrehj schreef op donderdag 20 januari 2022 @ 20:04:
[...]

Nee, dan hou je jezelf voor de gek. Engie betaalt momenteel bijna 40 ct voor je PV-overschot, dus elke kWh die je in je WP stopt had je ook voor 40 ct aan Engie kunnen verkopen. Zie
Het grote terugleververgoeding topic

Daarom heb ik maar wat nieuw pv gekocht, haal ik 12 panelen 185wp eraf en gaat er 10x 370wp voor terug. Ook een nieuwe omvormer die in 1x 3 oude omvormers moet vervangen zodat ik eindelijk eens een idee krijg wat pv eigenlijk oplevert.

[flippy]

Bart_Denon schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 20:09:
[...]


Dat kan ik natuurlijk proberen, voor de VVW beneden maakt dat niet uit. Ik betwijfel of een type 10 Jaga nog afgifte heeft met een Ta van 28 graden..
Wat is nu echt de voorkeur/voordeel van een gesloten verdeler, t.o.v. een LTV open verdeler?
Kunststof verdeler kan, al betwijfel ik of ik ga koelen, omdat de Auer Edel Eau tenminste een Ta nodig heeft van minimaal 20 graden. Maar misschien kan het, dat zou ik even moet uitvinden.
De bovenverdieping en benedenverdieping opdelen in 2 zones lijkt me ook een heel gedoe met al bijkomend probleem de WPB die tussen de retour aangesloten zit. Die kan ik niet uitsluiten in een zone, want die heeft het retourwater nodig wat uit de vloer beneden komt....
Ik zal dus ook nog de retour vanuit de vloer eerst naar boven moeten laten gaan en via de WPB pas terug naar beneden terug naar de WP....
Of ik denk te moeilijk?

probleem wat ik een beetje zie is dat je 40+ graden aan het stoken bent in je buffer eigenlijk alleen voor de jagas en dat is zonde.

de vloerverwarming moet je gewoon zien als 1 grote zone. in theorie zou je gewoon de auer als 2e zone kunnen aansluiten met een 3wegklep maar dan heb je geen vloerverwarming als die warm water aan het maken is. zulke dingen/opties zijn allemaal mogelijk maar lastig te zien zonder de installatie te zien. er zit volgens mij een bypass klep op dat ding die zoizo niet heter water doorlaat van 25 graden of zo dus heter water maken dan dat heeft weinig zin voor hem.

die jagas zou ik eens over denken om daar wat fans op te doen. je hebt niet die dure nodig die jaga verkoopt.

[ Voor 19% gewijzigd door flippy op 21-01-2022 20:43 ]

[Remco45]

chasinbe schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 19:59:
[...]
die 15 min is een terugkomend feit, maar in alle instellingen kan ik nergens deze termijn vinden helaas.
Enig idee waar dit dan zou kunnen zitten?

Sorry, nee. Heb zelf geen ervaring met de Panasonic en de Henco thermostaat.
Die Henco lijkt een Standaard en een Lage temp vloerverwarmingsmode te hebben, maar hoe deze dan regelt staat er niet bij.
In de Panasonic PAW-A2W thermostaat kan je de tijdbasis zelf instellen:


Je ziet dat 5 en 6 voor vloerverwarming zijn bedoeld, maar de meesten gebruiken de thermostaat als een ON-OFF schakelaar. Je zou eens kunnen experimenteren wat die twee Henco instellingen precies doen.

Maar nogmaals: het kan ook zijn dat de WP zijn minimum vermogen niet kwijt kan en dat de WP zichzelf dan voor 15 minuten uitschakelt.
Dat is te meten door de flow en delta T te meten en dan het geleverde vermogen te vergelijken met het opgegeven minimum vermogen voor die condities (Ta en T-buiten). Ter info: de flowmeters op de verdeler kunnen een afwijking hebben van 5 a 10%.

Wellicht is meer info over te vinden in het Panasonic topic.

[ Voor 3% gewijzigd door Remco45 op 21-01-2022 20:40 ]

[Bart_Denon]

flippy schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 20:20:
[...]

probleem wat ik een beetje zie is dat je 40+ graden aan het stoken bent in je buffer eigenlijk alleen voor de jagas en dat is zonde.

de vloerverwarming moet je gewoon zien als 1 grote zone. in theorie zou je gewoon de auer als 2e zone kunnen aansluiten met een 3wegklep maar dan heb je geen vloerverwarming als die warm water aan het maken is. zulke dingen/opties zijn allemaal mogelijk maar lastig te zien zonder de installatie te zien. er zit volgens mij een bypass klep op dat ding die zoizo niet heter water doorlaat van 25 graden of zo dus heter water maken dan dat heeft weinig zin voor hem.

die jagas zou ik eens over denken om daar wat fans op te doen. je hebt niet die dure nodig die jaga verkoopt.

Ja indd de 40graden is nonsens. Dan te bedenken dat dit huis is opgeleverd met een Ta van 65 graden!!!
Ook nog de zwaarste Intergas Xtreme 36 heb ik hangen.....

Maar hierbij even een afbeelding van het systeem zoals ik het in gedachten heb, waarbij ik dan dus een extra retour getekend heb van zolder terug naar de WP. Ik wil de Auer over de vloer laten lopen, met name voor de zomer, lente situatie waarbij er geen verwarming nodig is en dus de WP uit is.
Het naar beneden halen van de WPB is geen optie. Zou hem ook nog op de Ta aan kunnen sluiten maar dan moet hij onder 35 blijven en ben ik afhankelijk van de pomp van de WP buiten het stookseizoen.
Deze opzet te doen?

[flippy]

Bart_Denon schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 20:56:
[...]
Ja indd de 40graden is nonsens. Dan te bedenken dat dit huis is opgeleverd met een Ta van 65 graden!!!
Ook nog de zwaarste Intergas Xtreme 36 heb ik hangen.....
Maar hierbij even een afbeelding van het systeem zoals ik het in gedachten heb, waarbij ik dan dus een extra retour getekend heb van zolder terug naar de WP. Ik wil de Auer over de vloer laten lopen, met name voor de zomer, lente situatie waarbij er geen verwarming nodig is en dus de WP uit is.
Het naar beneden halen van de WPB is geen optie. Zou hem ook nog op de Ta aan kunnen sluiten maar dan moet hij onder 35 blijven en ben ik afhankelijk van de pomp van de WP buiten het stookseizoen.
Deze opzet te doen?

op zich ben je goed op weg. je moet alleen voetventielen plaatsen bij de jagas zodat die genoeg afkoelen.
als je geen verwarming nodig hebt en de warmte uit je huis wilt trekken (ik neem aan dat je dat wilt) loop je wel snel tegen het probleem dat je retourwater te koud word. dus je panasonic zal wel aan moeten slaan als de watertemperatuur te laag word. anders heb je kans op condens. er zit dacht ik wel een uitgang op je boiler die je panasonic aan kan forceren. je moet wel serieus kijken om die jagas goed gebalanceerd krijgen zodat de temperatuur in alle delen van het huis zo stabiel is dat je niet met losse zones hoeft te klooien.

puntje wat ik wel zie is dat je gewoon 0 flow in je systeem hebt als de panasonic uitstaat en je boiler wilt warm water. dus moet je wel een singaal kunnen sturen dat er op zijn minst een criculatiepomp gaat draaien als de panasonic uitstaat en als later de temperatuur van je water te ver zakt de panasonic wel warmte erin kan pompen. dat is vrij simpel te doen op de geschakelde uitgang van je boiler en eventueel een temperatuursensor die vervolgens je panasonic aantikt als je water te koud word. je kan volgens mij niet een signaal naar de panasonic sturen die alleen de pomp aanzet namelijk. meschien met een heisamon maar dat gaat weer een beetje te ver.

zoizo moet je van je open verdeler af, die heeft geen nut met je warmtepomp en helpt ook niet met circuleren door de rest van je systeem heen. dus in ergste geval moet je een losse pomp op de retour zetten om je boiler te kunnen voeden tijdens warme dagen als de panasonic uitstaat.

heeft die auer eignelijk een eigen pomp erin zitten? ik dacht van wel... dan heb je geen extra pomp of zo nodig.

[ Voor 5% gewijzigd door flippy op 21-01-2022 21:38 ]

[Stef87]

Best gaaf recent project bij een klant:

Er is hier recent ook een warmtepomp-boiler gemonteerd, maar nu is er ook aanvullend een 10 kWh LG batterij geïnstalleerd samen met een StorEdge systeem om samen met de boiler een hoog direct eigen verbruik te hebben en meer zelfvoorzienend te zijn.

Formaat batterij is vergelijkbaar met een grote rolkoffer.



Samen met de SolarEdge energiemeter kan je alles in dezelfde portal mooi per dag geheel bijhouden: ingekochte stroom, uit batterij etc.

Erg mooi! Aanvullend kan ik er later misschien nog een SolarEdge laadpaal bij laten koppelen.

(P.s. kabel en aantal wartels worden nog gefatsoeneerd. Maar het systeem is werkend!)

[ Voor 5% gewijzigd door Stef87 op 28-01-2022 17:26 ]

[Grolsch]

Stef87 schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 21:42:
Best gaaf recent project bij een klant:

Er is hier recent ook een warmtepomp-boiler gemonteerd, maar nu is er ook aanvullend een 10 kWh LG batterij geïnstalleerd samen met een StorEdge systeem om samen met de boiler een hoog direct eigen verbruik te hebben en meer zelfvoorzienend te zijn.

Formaat batterij is vergelijkbaar met een grote rolkoffer.

[Afbeelding]

Samen met de SolarEdge energiemeter kan je alles in dezelfde portal mooi per dag geheel bijhouden: ingekocht me stroom, uit batterij etc.

Erg mooi! Aanvullend kan ik er later misschien nog een SolarEdge laadpaal bij laten koppelen.

(P.s. kabel en aantal wartels worden nog gefatsoeneerd. Maar het systeem is werkend!)

Ik denk dat we richting de toekomst dat wel naar toe moeten, maar zo lang salderen bestaat heeft dit toch geen nut?

[Adriaan71]

Grolsch schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 21:53:
[...]


Ik denk dat we richting de toekomst dat wel naar toe moeten, maar zo lang salderen bestaat heeft dit toch geen nut?

10kWh opslag kost je gauw 4500€

Nog erg duur. Maar denk binnen paar jaar ook subsidie in Nederland.

Ze moeten toch wat met al die panelen en overbelasting.

[koevlaas2]

Grolsch schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 21:53:
[...]


Ik denk dat we richting de toekomst dat wel naar toe moeten, maar zo lang salderen bestaat heeft dit toch geen nut?

Zo ging het met pv en de warmtepomp ook, zonder early adopters geen innovatie.
Toen ik in 2015 met een warmtepomp begon deed ik het niet voor de besparing, dat geldt ook voor pv.

[flippy]

Grolsch schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 21:53:
[...]


Ik denk dat we richting de toekomst dat wel naar toe moeten, maar zo lang salderen bestaat heeft dit toch geen nut?

voor puur salderen niet.

maar er zijn ook mensen die hebben hogere pieklasten die de 1x 35A of 3x 25A overstrijden. een accu kan die klap goed opvangen. ik heb zelf al een serieus accusysteem geinstaleerd bij een werkplaats/fabriek waarbij men meer is gaan lassen en er enkele machines bij zijn gekomen en de bestaande aansluiting is al pokkeduur en een nog zwaarder zou helemaal de hoofdprijs kosten. ze hebben nu het hele dak volliggen met panelen die een serieus accuutje ingaan en op die accu zit totaal 30kW aan 3 fase omvormers aan vast die zowel uit de panelen trekt overdag en de accu als die te kort komt. inmiddels hebben ze zelfs de hoofdaansluting verlaagd omdat ze (P1 monitor maandje eraan gehad) die gewoon niet meer nodig hebben en daardoor al flink bespaard door de aansluitwaarde te verlagen. bijkomend voordeel is dat de accu ook overdag kan blijven absorberen ook al is het net te hoog en mag er niet teruggeleverd worden. dus dat is toch weer pecunias die je binnen de deur houd. anders waren dat wel weer verloren wattjes.


andere mensen willen gewoon op zijn hollands gewoon de vinger naar de nuon steken en hun eigen eilandje zijn.

[ Voor 14% gewijzigd door flippy op 21-01-2022 22:13 ]

[Grolsch]

"Toevallig" ben ik op dit moment bezig met een "bepaalde" ontwikkeling waar ik helaas op dit moment niets over kan zeggen, maar het heeft wel raakvlakken met dit onderwerp

To be continued........

[LangeFries]

Zodra de electrische auto echt gaat verkopen, worden accu's alleen maar weer duurder. Lithium gebaseerde accu systemen zou ik vooral mobiel toepassen en heel eventueel op straat/wijkniveau. Als je de wasmachine, koffiezetter of de kookplaat aandoet, gaat de accu toch niet genoeg stroom leveren, tenzij je hem overdimensioneert. Op straatniveau een accu installeren lijkt me een veel betere balancering te kunnen leveren. Milieutechnisch duurt het erg lang voor je genoeg electriciteit bewaard hebt om de energie die het ding gekost heeft te compenseren.

[flippy]

LangeFries schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 22:38:
Als je de wasmachine, koffiezetter of de kookplaat aandoet, gaat de accu toch niet genoeg stroom leveren, tenzij je hem overdimensioneert.

dat valt wel mee hoor.

dat beetje vermogen wat je kookplaat vraagt doen huishoudaccus op hun sloffen.

en op schaal heb je wel meer voordelen. maar zoals je het schetst klopt gewoon niet. sommige (eigenlijk de meeste) grid accus hebben zichzelf financieel al in enkele maanden terugbetaald in aanschaf en opgevangen vervuiling die de alternatieven hadden geproduceerd. daarom kunnen ze wereldwijd die grid accus simpelwel niet snel genoeg aanslepen.

als salderen eraf gaat en meer mensen accus nemen en de producten die nu achter de schermen worden ontwikkeld (he Grolsch... ) zullen er allemaal voor zorgen dat het net stabieler word ipv onstabieler.

zoals Grolsch als zegt: er zijn mooie dingen op de horizon

[ Voor 46% gewijzigd door flippy op 21-01-2022 22:51 ]

[Naalroc]

Grolsch schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 22:30:
"Toevallig" ben ik op dit moment bezig met een "bepaalde" ontwikkeling waar ik helaas op dit moment niets over kan zeggen, maar het heeft wel raakvlakken met dit onderwerp

To be continued........

Zakelijk?

[Devil103]

Adriaan71 schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 17:15:
[...]


Nee om zo constant toedraaien is zeker niet goed.

Maar voor iemand die redelijk geïsoleerd is kan het een mooie opstap zijn. Tenslotte zal je nier het hele stookseizoen max draaien,

En als je verder isoleert kan je meteen met je temperatuur zakken.

Hij had met een matig geïsoleerde woning toch een COP van 3 en als hij meer gaat aanpassen wordt zijn cop alleen maar beter.

COP van 3 + 5 KWp zonnepanel moet financieel toch beter zijn als de aan de gas?

Ik ben akkoord dat het afgifte systeem verre van ideaal is maar vanwege de opbouw ook het minst praktische om aan te passen. De leidingen in de woonkamer zijn niet bereikbaar via de kelder. Ik ga me wel wat inlezen ivm de fancoils maar mijn gevoel zegt dat de WAF liever de huidige radiatoren ziet.

Een traag systeem als vloerverwarming was ook een duidelijke no no voor haar aangezien we regelmatig een aantal dagen van huis zijn. (Vandaar het idee van een 'trage' Lucht / Water te combineren met een 'snelle' lucht / lucht als boost wanneer nodig).

Proton_ schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 17:22:
@Devil103 55/30 heeft ongeveer dezelfde afgifte als 50/35 en misschien 45/40.

[Afbeelding]

Perfect is the enemy of done, eerst de warmtepomp en daarna verdere maatregelen vind ik een prima strategie.
Het is alleen niet de consensus

50/35 ga ik zeker halen en inderdaad misschien 45/40

Proton_ schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 19:46:
[...]

Ja en nee, nuances
In mijn vorige doortochtdoorzonhuis zaten nog enorme T30 radiatoren die ontworpen waren voor een oliekachel op 90 graden om het enkelglas ijsvrij te houden.

Na HR++ glas, spouw- en dakisolatie en een paar bussen pur hield ik het met hetzelfde afgiftesysteem op 50 graden nog warm in de winter van 2012/13

Na het inlezen van de verschillende topics had ik gehoopt op hetzelfde. Ik heb de afgelopen tijd de vermogens van de verschillende radiatoren zitten uitrekenen en viel bijna van mijn stoel. Beneden overal Type 33 radiatoren van minimaal 2m lengte. Maar bij 35° worden ze echt niet warm maar mogelijks is dit nog ergens een fout in de programmatie van mijn Vitodens 200 die niet wilt starten bij dergelijke lage temperaturen zonder een programma voor vloerverwarming.

50° alvast wel, morgen eens testen na de nachtverlaging hoe het gaat om terug op te warmen bij 45° watertemperatuur. Naar mijn aanvoelen gaat dit ook wel lukken.

--------
edit: type 33 radiatoren

[Grolsch]

Naalroc schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 22:51:
[...]

Zakelijk?

Yup

[flippy]

Devil103 schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 22:51:
[...]
Na het inlezen van de verschillende topics had ik gehoopt op hetzelfde. Ik heb de afgelopen tijd de vermogens van de verschillende radiatoren zitten uitrekenen en viel bijna van mijn stoel. Beneden overal Type 55 radiatoren van minimaal 2m lengte. Maar bij 35° worden ze echt niet warm maar mogelijks is dit nog ergens een fout in de programmatie van mijn Vitodens 200 die niet wilt starten bij dergelijke lage temperaturen zonder een programma voor vloerverwarming.

50° alvast wel, morgen eens testen na de nachtverlaging hoe het gaat om terug op te warmen bij 45° watertemperatuur. Naar mijn aanvoelen gaat dit ook wel lukken.

ik neem aan dat je type 33 bedoelt.

het doel is 35 graden toevoer of in elk geval zo laag mogelijk. het is op die lagere temperaturen belangrijk dat je zorgt voor voldoende liters door je systeem. als er ergens ook een onbalans is zal je dat ook vrij snel merken. het systeem word daar gevoeliger voor. een delta van 3~4 zou ideaal zijn omdat je dan je hele radiatoroppervlakte gebruikt en je vermogensvraag via de stooklijk regelt zodat je watertemperatuur niet hoger is dan nodig. probleem is vaak dat cv;s dat soort dingen gewoon niet kunnen halen met hun relatief zwakkere pomp en enorme brandervermogens dus loop je tegen een muur op als je nog geen warmtepomp hebt en wilt zien waar de grens ligt.

fancoils zien er wel ongeveer hetzelfde eruit als radiatoren en werken aanzienlijk sneller. dus als je rap vermogen in te tent wil drukken heb je die optie. je hoeft natuurlijk niet overal die dingen op te hangen. wat selectiviteit is altijd handig. daarmee hou je de WAF ook onder controle.

[ Voor 13% gewijzigd door flippy op 21-01-2022 23:19 ]

[BarryH]

@Devil103 Ik verwarm mijn huis (tot het vriespunt) met radiatoren met 33 graden.

mijn ervaring:
1/ gaat prima, voelt allemaal heel lauw, maar je warmtebron blijft gewoon urenlang actief dus langdurige aanvoer warmte
2/ een Gasketel kan het lastig vinden omdat bij Ta=35 er geen 5kW warmteafgifte is. De meeste Gasketels hebben een 5kW ondergrens, dus gaan pendelen
3/ Als je flink wat radiatoren hebt, heb je voldoende water in je circuit om zonder buffervat te kunnen
4/ Wel goed om de flow te controleren: dus alle ventielen helemaal open, cvpomp flink hoog en dan radiatoren bij voetventiel knijpen waar de radiator warmer wordt dan de anderen.
5/ is houd de temperatuur 24x7 op 20 - 20,5 graad
Zeker bij jaren 60/70 huis met naisolatie van muur/vloer/dak/glas is de kans groot dat je met een lage temperatuur de boel goed warm kan houden

[ranjo]

DaWizza schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 19:41:
...
De reacties waren vooral: geen tijd, geen interesse en geen zin.
Leuk die subsidie, zo is er eind van het jaar nog niets geïnstalleerd.

Iemand nog tips voor iemand een installateur in flevoland?
....

Ja precies dit. Dezelfde vraag heb ik voor Noord Brabant. Ik vind het vooral ook moeilijk om installateurs te vinden die specifiek Panasonic doen, want daar gaat mijn voorkeur naar uit. En als je dan ook nog een groot deel zelf wilt doen dan blijven de reacties helemaal uit. En ik denk dat koevlaas2 het ook wel redelijk druk heeft.
Zouden we niet een "Tweakers installateurs bv" kunnen oprichten? . Met een paar Tweakers die hier en daar voor een gunstig bedrag de handige mede Tweaker helpen?

[Joris 407]

koevlaas2 schreef op vrijdag 19 november 2021 @ 20:36:
[...]


Ik zweer toch bij mijn boiler aan de WP, ivm dat deze zeer snel opwarmt tov een ventilatie warmtepompboiler.

Met ' boiler aan WP', bedoel je dan buffervat verwarmd door WP?

[dirkdeman]

Joris 407 schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 23:30:
[...]


Met ' boiler aan WP', bedoel je dan buffervat verwarmd door WP?

Nee, een boiler is voor je douchewater. Een buffervat is om je systeeminhoud te vergroten.

[Stef87]

Grolsch schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 21:53:
[...]


Ik denk dat we richting de toekomst dat wel naar toe moeten, maar zo lang salderen bestaat heeft dit toch geen nut?

Financiële prikkels zijn voor veel mensen belangrijk, maar er zijn ook daadwerkelijk mensen die “echt” hun eigen energie (zoveel mogelijk) willen gebruiken, het gewoon gaaf vinden, of gewoon graag meer zelfvoorzienend willen zijn.

Een l/w warmtepomp heeft ook niet altijd een geweldige “terugverdientijd”, toch?.. Ook hier zitten er veel mensen die er toch eentje hebben

Deze is in Geldrop (Nederland) geïnstalleerd, maar niet voor het financiële rendement. Dan kan je beter beleggen of nog meer zonnepanelen kopen.

Met die 10 kWh, een warmtepomp-boiler kan je flink wat daadwerkelijke eigen energie direct verbruiken.

Het SolarEdge systeem kan bijvoorbeeld ook al die PV-contacten aansturen op de boiler, maar dit is COP-1 dus zal hier (iig aankomende jaren) niet worden gebruikt; wp-boiler kan immer stroom pakket uit de batterij.

*edit*
@Grolsch Salderen gaan ze al over 1-2 jaar afbouwen. Je kan maar alvast goed zijn voorbereid:-)

[ Voor 16% gewijzigd door Stef87 op 22-01-2022 00:09 ]

[flippy]

ranjo schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 23:29:
Met een paar Tweakers die hier en daar voor een gunstig bedrag de handige mede Tweaker helpen?

"een gunstig bedrag" is een ander woord voor "niet bedrijfsmatig zinvol".

ook bij de installateur moet de verwarming branden.

[Banjy]

ranjo schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 23:29:
[...]

Ja precies dit. Dezelfde vraag heb ik voor Noord Brabant. Ik vind het vooral ook moeilijk om installateurs te vinden die specifiek Panasonic doen, want daar gaat mijn voorkeur naar uit. En als je dan ook nog een groot deel zelf wilt doen dan blijven de reacties helemaal uit. En ik denk dat koevlaas2 het ook wel redelijk druk heeft.
Zouden we niet een "Tweakers installateurs bv" kunnen oprichten? . Met een paar Tweakers die hier en daar voor een gunstig bedrag de handige mede Tweaker helpen?

Zelf nog in eerdere orientatiefase. Vanwaar specifiek de Panasonic :-), ik lees dat hier vaker terug laatste pagina’s maar daarvoor veel minder volgens mij?

[koevlaas2]

Joris 407 schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 23:30:
[...]


Met ' boiler aan WP', bedoel je dan buffervat verwarmd door WP?

Nee, een sww boiler.

[FrancD]

DaWizza schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 19:41:
Na wekenlang lezen in de topic heb ik vorige week diverse offertes opgevraagd voor het plaatsen van de gewenste warmtepomp en boiler.

De reacties waren vooral: geen tijd, geen interesse en geen zin.
Leuk die subsidie, zo is er eind van het jaar nog niets geïnstalleerd.

Iemand nog tips voor iemand een installateur in flevoland?

Als het niet lukt dan zit ik er serieus over na te denken om mijzelf in te schrijven bij de kvk en het zelf te installeren. De rekening gaat dan naar mijn vriendin (het is haar huis) en vanwege KOR hoef ik geen aangifte te doen: toch subsidie voor haar, kleine investering van mij.

Ik woon in het pittoreske Almere en @koevlaas2 komt bij mij de WP monteren, zodra deze binnen is. Ook hij heeft het erg druk, maar je kan hem vragen?

[koevlaas2]

FrancD schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 10:05:
[...]


Ik woon in het pittoreske Almere en @koevlaas2 komt bij mij de WP monteren, zodra deze binnen is. Ook hij heeft het erg druk, maar je kan hem vragen?

Koevlaas krijgt ongeveer 5 aanvragen per dag, heb maar 2 handen hé.
Als het verhaal nog even kan wachten heb ik over een paar maanden wel tijd.

[LacsapOV]

koevlaas2 schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 10:19:
[...]


Koevlaas krijgt ongeveer 5 aanvragen per dag, heb maar 2 handen hé.
Als het verhaal nog even kan wachten heb ik over een paar maanden wel tijd.

Als je de boel nu eens net zo aanlegt als de gemiddelde CV monteur dan doe je er 3 op een dag.

[Proton_]

Bart_Denon schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 20:56:
[...]
Maar hierbij even een afbeelding van het systeem zoals ik het in gedachten heb,
[Afbeelding]

Je hebt de keerklep/aftakking van de wpb niet getekend, ik neem aan dat je die nu op zolder hebt.
Is het niet makkelijker als je die bij de verdeler beneden doet en dan met 2x dun buisje (16 ipv 32mm) naar de wpb gaat?

[Bart_Denon]

Proton_ schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 11:03:
[...]
Je hebt de keerklep/aftakking van de wpb niet getekend, ik neem aan dat je die nu op zolder hebt.
Is het niet makkelijker als je die bij de verdeler beneden doet en dan met 2x dun buisje (16 ipv 32mm) naar de wpb gaat?

Ja dat is inderdaad ook nog wel een optie ja.... Niet aan gedacht om 't zo te doen.
De aftakking/keerklep van de Wpb kan ik dan zo plaatsen in de trapkast op de retour die terug gaat naar de WP. Zodat alle retouren van de verdeler en van de bovenverdieping erdoor lopen.
Nog even een plaatje voor de duidelijkheid:

[CJG]

Vraag (voor de experts) : bij een WP is flow belangrijk dus diameter van de leiding.
Ik heb tussen WP en verdeler van de vloerverwarming grotendeels 28 mm maar er zijn nog 2 stukken met diameter 20 mm.
Klopt het dat de maximale flow bepaald wordt door de kleinste diameter, en dat ik dus de 20 mm zou moeten vervangen door 28 mm?

[Andrehj]

CJG schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 11:51:
Vraag (voor de experts) : bij een WP is flow belangrijk dus diameter van de leiding.
Ik heb tussen WP en verdeler van de vloerverwarming grotendeels 28 mm maar er zijn nog 2 stukken met diameter 20 mm.
Klopt het dat de maximale flow bepaald wordt door de kleinste diameter, en dat ik dus de 20 mm zou moeten vervangen door 28 mm?

Dikker is beter, dus als je het kunt vervangen, dan zeker doen.
Maar belangrijker: wat is de binnenmaat van dat stuk van 20mm? Even uitgaande van koperen of gegalvaniseerde stalen buizen zoals die in de CV-wereld gebruikelijk zijn is 20mm namelijk geen bestaande maat. Bedoel je niet 22mm?
Dan zou het (mits het een kort stukje betreft en hopelijk ook niet alle flow er door hoeft) mee kunnen vallen. De ERSD-VM2D binnenunit van Mitsubishi is intern nl. ook maar 22mm.
Wat ook erg belangrijk is, is dat er geen haakse bochten (knelkoppelingen) in die 22mm zitten. Daarmee loopt de weerstand snel op.

[CJG]

Andrehj schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 12:02:
[...]

Dikker is beter, dus als je het kunt vervangen, dan zeker doen.
Maar belangrijker: wat is de binnenmaat van dat stuk van 20mm? Even uitgaande van koperen of gegalvaniseerde stalen buizen zoals die in de CV-wereld gebruikelijk zijn is 20mm namelijk geen bestaande maat. Bedoel je niet 22mm?
Dan zou het (mits het een kort stukje betreft en hopelijk ook niet alle flow er door hoeft) mee kunnen vallen. De ERSD-VM2D binnenunit van Mitsubishi is intern nl. ook maar 22mm.
Wat ook erg belangrijk is, is dat er geen haakse bochten (knelkoppelingen) in die 22mm zitten. Daarmee loopt de weerstand snel op.

Excuus, ik bedoel 22 mm.
Ja, er zitten allerlei haakse bochten in het deel van 22 mm, minstens 5.
En ja, alle flow moet er door, het eerste stuk is tussen de WP en een bestaande 28 mm leiding, het tweede stuk is tussen de 28 mm leiding en de platenwisselaar van mijn vloerverwarming ( tyleenslang uit 1991).
Ook de koperen leiding van platenwisselaar naar verdeler is 22 mm.
Dus het loont de moeite om dit aan te passen?

[ Voor 13% gewijzigd door CJG op 22-01-2022 12:18 ]

[Andrehj]

Ja, dan loont het zeker de moeite. Maar je vertelt verder niks over de situatie, en mijn kristallen bol is nog steeds stuk...

• Heb je een 3 kW of een 12 kW wp? Scheelt nogal qua flow....
• Welke flow haal je nu? En wat vereist de WP?
• Moet alle flow door dat stuk, of slechts een deel?

[flippy]

Bart_Denon schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 11:44:
[...]

Ja dat is inderdaad ook nog wel een optie ja.... Niet aan gedacht om 't zo te doen.
De aftakking/keerklep van de Wpb kan ik dan zo plaatsen in de trapkast op de retour die terug gaat naar de WP. Zodat alle retouren van de verdeler en van de bovenverdieping erdoor lopen.
Nog even een plaatje voor de duidelijkheid:

[Afbeelding]

met zulke dunne buisjes komt je denk ik niet uit. dan kom je liters te kort door de weerstand. 1 of 2 tikjes dikker is wel handig. het zou schelen als je meerlaags buis pakt ipv galvabuis en gewoon bochten buigt ipv haakse fittingen.

[ Voor 6% gewijzigd door flippy op 22-01-2022 12:23 ]

[Dapdodo]

citaat uit de krant van vandaag (liander)
"Een huis zonder gas verbruikt 4x zoveel stroom".
Ben benieuwd wie dat haalt.
Als je nou piek van zonnepanelen terugleveren uitzet tegen max verbruik in winter misschien wel.
Maar lijkt weer aardig uit zijn verband gerukt, zonder omliggende details

[flippy]

Dapdodo schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 12:23:
citaat uit de krant van vandaag (liander)
"Een huis zonder gas verbruikt 4x zoveel stroom".
Ben benieuwd wie dat haalt.
Als je nou piek van zonnepanelen terugleveren uitzet tegen max verbruik in winter misschien wel.
Maar lijkt weer aardig uit zijn verband gerukt, zonder omliggende details

*artikel gesponsord door de NAM, Gasunie en verzorgd door Liander*

[ Voor 4% gewijzigd door flippy op 22-01-2022 12:26 ]

[CJG]

@Andrehj Heb mijn reactie hierboven aangepast. Het is een 9 kW hybride WP van een B merk dat in Nederland maar heel kort op de markt is geweest. Flow weet ik niet, geeft hij niet aan.
Er zit een Grundfos pomp in waarvan ik allerlei instellingen al heb geprobeerd.
In combinatie met krakkemikkig afgifte systeem.
Maar ben wel gegaan van 2500 tot 3000 m3 gas naar 500 tot 750 m3.

[ Voor 19% gewijzigd door CJG op 22-01-2022 13:23 ]

[Bart_Denon]

flippy schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 12:22:
[...]

met zulke dunne buisjes komt je denk ik niet uit. dan kom je liters te kort door de weerstand. 1 of 2 tikjes dikker is wel handig. het zou schelen als je meerlaags buis pakt ipv galvabuis en gewoon bochten buigt ipv haakse fittingen.

Uiteraard is mijn afbeelding, puur schematisch bedoeld. Haakse bochten zullen in de praktijk zoveel mogelijk vermeden worden. 15/16mm voor de aan en afvoer voor de WPB is meer dan voldoende hoor. Hier is gelukkig in het Auer Edel Eau topic genoeg ervaring mee.

[Andrehj]

Dapdodo schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 12:23:
citaat uit de krant van vandaag (liander)
"Een huis zonder gas verbruikt 4x zoveel stroom".
Ben benieuwd wie dat haalt.
Als je nou piek van zonnepanelen terugleveren uitzet tegen max verbruik in winter misschien wel.
Maar lijkt weer aardig uit zijn verband gerukt, zonder omliggende details

Heb ik ook gelezen, maar het artikel gaat over aansluitproblemen van PV en bedrijven. Dan gaat het over piekbelasting.
En qua pieklast klopt dat best aardig. Onze huidige woning heeft ook een veel hogere netbelasting dan de vorige, die geen PV, WP of WTW had.
En dan zal een journalist die het ook allemaal maar voor een klein deel snapt het wel wat ongelukkig hebben opgeschreven.

[Andrehj]

CJG schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 12:27:
@Andrehj Heb mijn reactie hierboven aangepast. Het is een 9 kW hybride WP van een B merk dat in Nederland maar heel kort op de markt is geweest. Flow weet ik niet, geeft hij niet aan.
Er zit een Grundfos pomp in waarvan ik allerlei instellingen al heb geprobeerd.
In combinatie met krakkemikkig afgifte systeem.
Maar ben wel gegaan van 2500 tot 3000 m3 gas naar 500 tot 750 m3.

Euh, ja, als je niets weet over de flow, of het werkelijk vermogen, dan wordt het analyseren of je een probleem hebt er natuurlijk niet makkelijker op...
Even voor mijn nieuwsgierigheid:
Hoeveel kWh heeft die besparing van 2100 m3 gas je gekost?
En wat betaal je voor een kuub gas en een kWh elektriciteit?

[CJG]

Andrehj schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 13:40:
[...]

Euh, ja, als je niets weet over de flow, of het werkelijk vermogen, dan wordt het analyseren of je een probleem hebt er natuurlijk niet makkelijker op...
Even voor mijn nieuwsgierigheid:
Hoeveel kWh heeft die besparing van 2100 m3 gas je gekost?
En wat betaal je voor een kuub gas en een kWh elektriciteit?

Ja ik moet het helaas met deze beperkte informatie doen.
Bedankt voor je advies.

Laatste afrekening tot 1 maart 2021 :

2650 kWh na teruglevering € 317
753 m3 ( koude februari maand) € 731

[Joris 407]

koevlaas2 schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 09:49:
[...]


Nee, een sww boiler.

Dankje, ben nog aan de gebruikte termen aan het wennen.. betekent dat dat je dan 2 vaten kan hebben staan: 1 om systeeminhoud te vergroten en 1 voor sww? Of is dat te combineren in 1 vat?

[Eriklu]

Bij wie/waar las ik dat iemand verwachtte dat de https://www.remeha.nl/product/mercuria-ace-r32 vanaf juni leverbaar wordt?

Als ik naar die fabrieksopgave kijk (de 4,5kw hybride versie) dan lijkt die op 'papier' beter dan de elga ace qua COP, en doet niet onder voor geluid. En dan heb je wel een 'nieuw' model...

Edit: zelf ook maar even contact gezocht met Remeha, maar die zeggen nog niet zoveel:

"Er is op dit moment helaas nog geen concrete datum bekend. De planning was in eerste instantie 1 februari maar dit is voor nu nog even uitgesteld."

[ Voor 27% gewijzigd door Eriklu op 01-02-2022 16:10 ]

[flippy]

Joris 407 schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 14:06:
[...]


Dankje, ben nog aan de gebruikte termen aan het wennen.. betekent dat dat je dan 2 vaten kan hebben staan: 1 om systeeminhoud te vergroten en 1 voor sww? Of is dat te combineren in 1 vat?

dingen zoals buffervaten moet je alleen gebruiken als je niet anders kan. het moet altijd in de basis vermeden worden. combineren is helemaal een no-no.

met de huidige vorm van subsidies is het ook vaak economischer om een losse warmptepompboiler te kopen voor SWW en de "normale" warmtepomp alleen gebruiken voor verwarming.

Eriklu schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 14:07:
Bij wie/waar las ik dat iemand verwachtte dat de https://www.remeha.nl/product/mercuria-ace-r32 vanaf juni leverbaar wordt?

Als ik naar die fabrieksopgave kijk (de 4,5kw hybride versie) dan lijkt die op 'papier' beter dan de elga ace qua COP, en doet niet onder voor geluid. En dan heb je wel een 'nieuw' model...

waarom zou je zoveel geld uitgeven voor hybride als je voor pracitsch hetzelfde geld gasloos kan?

[ Voor 29% gewijzigd door flippy op 22-01-2022 14:11 ]

[Eriklu]

Ik heb nog een gelijmde pvc-vloer, radiatoren, gasfornuis wat (vind ik) nog niet genoeg is afgeschreven (>5jr), 2 opgroeiende kinderen (baby/kleuter) waardoor ik niet kan inschatten hoe dat allemaal gaat werken met die buffervaten. Kan misschien nog maar 2k Wp aan zonnepanelen bijplaatsen op de schuur, en kom nu al 'tekort' met EV-rijden. Nu hybride, en zien we het over >10 jr wel weer. Maar als ik dan de stap naar hybride zet, wil ik het wel met een goede (beste) geluid-rendement-prijs-geen-gezeik en ontzorging-verhouding. En zolang de ene Atag installateur Atag ontraadt, en de andere Atag dealer Remeha bevuilt, een 3de binnenkomt en bij het zien van de radiatoren weer weg gaat, is het wel een uitdaging om iets met goed gevoel te besluiten...

[Andrehj]

CJG schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 14:04:
Ja ik moet het helaas met deze beperkte informatie doen.
Bedankt voor je advies.
Laatste afrekening tot 1 maart 2021 :
2650 kWh na teruglevering € 317
753 m3 ( koude februari maand) € 731

Dankjewel, maar hier kan je natuurlijk niet zoveel mee. Je hebt dus niet alleen geen idee wat de flow of het vermogen van je WP is, maar je weet ook niet hoeveel kWh hij heeft verbruikt. En ik vroeg me dus af wat je besparing was, maar als je ook niet weet wat je per kWh of per m3 betaalt, weet je dat dus ook niet.
Je hebt nu dus een warmtepomp, maar geen idee wat ie oplevert of kost. Dat is wel jammer.

[flippy]

Eriklu schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 14:56:
Ik heb nog een gelijmde pvc-vloer, radiatoren, gasfornuis wat (vind ik) nog niet genoeg is afgeschreven (>5jr), 2 opgroeiende kinderen (baby/kleuter) waardoor ik niet kan inschatten hoe dat allemaal gaat werken met die buffervaten. Kan misschien nog maar 2k Wp aan zonnepanelen bijplaatsen op de schuur, en kom nu al 'tekort' met EV-rijden. Nu hybride, en zien we het over >10 jr wel weer. Maar als ik dan de stap naar hybride zet, wil ik het wel met een goede (beste) geluid-rendement-prijs-geen-gezeik en ontzorging-verhouding. En zolang de ene Atag installateur Atag ontraadt, en de andere Atag dealer Remeha bevuilt, een 3de binnenkomt en bij het zien van de radiatoren weer weg gaat, is het wel een uitdaging om iets met goed gevoel te besluiten...

waarom zit je bij (gas) CV installateurs te vissen voor een warmtepompsysteem?

zelfs met radiatoren kan je overstappen naar een warmtepomp, al zal je wel wat efficnetie inleveren natuurlijk maar dat trek je weer bij als je over een paar jaar alsnog de vloer aanpakt of wat jagas bijplaatst.

er zijn 100% goed werkende oplossingen voor jouw situatie maar dan moet je wel bij de juiste adviseur aankloppen en niet blijven hangen aan CV cowboys die gewoon de ballen verstand ervan hebben en nog steeds denken en rekenen met cijfers uit de jaren 80.

[Devil103]

BarryH schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 23:28:
@Devil103 Ik verwarm mijn huis (tot het vriespunt) met radiatoren met 33 graden.

mijn ervaring:
1/ gaat prima, voelt allemaal heel lauw, maar je warmtebron blijft gewoon urenlang actief dus langdurige aanvoer warmte
2/ een Gasketel kan het lastig vinden omdat bij Ta=35 er geen 5kW warmteafgifte is. De meeste Gasketels hebben een 5kW ondergrens, dus gaan pendelen
3/ Als je flink wat radiatoren hebt, heb je voldoende water in je circuit om zonder buffervat te kunnen
4/ Wel goed om de flow te controleren: dus alle ventielen helemaal open, cvpomp flink hoog en dan radiatoren bij voetventiel knijpen waar de radiator warmer wordt dan de anderen.
5/ is houd de temperatuur 24x7 op 20 - 20,5 graad.

Zeker bij jaren 60/70 huis met naisolatie van muur/vloer/dak/glas is de kans groot dat je met een lage temperatuur de boel goed warm kan houden

Ik denk inderdaad dat de ketel niet wil meewerken onder de 45°.
De brander schiet niet aan, zelfs als de minimum temperatuur op 25° staat.
De rest van de suggesties heb ik al toegepast en het lukt aardig om het huis op temperatuur te houden.
Voorlopig blijft de setting dan ook zo staan voor wat extra besparing nog deze winter

Enigste 2 plaatsen waar ik last heb het warm te houden is de keuken (uitbouw zonder dakisolatie) en de badkamer (k*tehanddoekenradiator )
De keuken kan ik nog snel enkele speedcomforts gebruiken als test. Echter deze ruimte is ook het einde van het CV circuit en krijgt de laagste watertemperatuur.

[Carboy54]

BarryH schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 23:28:
@Devil103 Ik verwarm mijn huis (tot het vriespunt) met radiatoren met 33 graden.

mijn ervaring:
1/ gaat prima, voelt allemaal heel lauw, maar je warmtebron blijft gewoon urenlang actief dus langdurige aanvoer warmte
2/ een Gasketel kan het lastig vinden omdat bij Ta=35 er geen 5kW warmteafgifte is. De meeste Gasketels hebben een 5kW ondergrens, dus gaan pendelen
3/ Als je flink wat radiatoren hebt, heb je voldoende water in je circuit om zonder buffervat te kunnen
4/ Wel goed om de flow te controleren: dus alle ventielen helemaal open, cvpomp flink hoog en dan radiatoren bij voetventiel knijpen waar de radiator warmer wordt dan de anderen.
5/ is houd de temperatuur 24x7 op 20 - 20,5 graad
Zeker bij jaren 60/70 huis met naisolatie van muur/vloer/dak/glas is de kans groot dat je met een lage temperatuur de boel goed warm kan houden

Op de homepage van https://warmtepomponline.com een voorbeeld dat het ook met radiatoren prima functioneert ook onder de 0 graden :-)

[CJG]

Andrehj schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 15:17:
[...]

Dankjewel, maar hier kan je natuurlijk niet zoveel mee. Je hebt dus niet alleen geen idee wat de flow of het vermogen van je WP is, maar je weet ook niet hoeveel kWh hij heeft verbruikt. En ik vroeg me dus af wat je besparing was, maar als je ook niet weet wat je per kWh of per m3 betaalt, weet je dat dus ook niet.
Je hebt nu dus een warmtepomp, maar geen idee wat ie oplevert of kost. Dat is wel jammer.

Ik was nog niet in de gelegenheid deze informatie op te zoeken, zal het morgen doen.

Wat ik uit mijn hoofd weet is dat na een investering van € 10.000 voor WP ( € 3000) en PV ( € 7000) mijn energie rekening van € 3000 per jaar is gegaan naar € 1000 per jaar.

Ik kom er morgen op terug.

[KaDoos]

chasinbe schreef op vrijdag 21 januari 2022 @ 14:41:
Ik keek net toevallig naar mijn Ivar Verdeler op de benedenverdieping en zag dat alle 10 kringen bijna gewoon allemaal op 0,5L/min gewoon staan... En er niet echt proper uit zien binnenin (bruin/rode kleur). Ik heb hier nog nooit naar gekeken en ken er ook niet echt veel van. Hier enkele foto's:

[Afbeelding]

[Afbeelding]

op basis van installateur is dit plan en mijn vergelijking met huidige 6,5 L/min op verdeler:

[Afbeelding]

[Afbeelding]

De warmtepomp heeft momenteel een pompdebiet (met Dt 1 en Dt buffertank 1) van 30L/min:
[Afbeelding]

Dit lijkt me toch niet helemaal juist op het eerste gezicht om optimaal te verwarmen of begrijp ik het niet?

Sorry ik reageer wat laat, als ik je grafiek bekijk lijkt het dat het pompdebiet naar nul gaat, dit doet hij alleen als als je op het externe contact de pomp uitschakelde, meestal met behulp van een externe thermostaat. Kijk eens na of dit het geval is.
Misschien heeft iemand anders dit al aangedragen, sorry dan.

[KaDoos]

Bij de Panasonic is dit contact CN4.

[KaDoos]

Bij de systeeminstellingen staat dan externe schakeling ja.

[Joris 407]

Ik ben begonnen met een test of onze woning met alleen radiatoren geschikt is voor een warmtepomp, door de CV aanvoertemperatuur te verlagen. Nu vraag ik me af: moet je dan ook het maximale vermogen van de CV ketel omlaag zetten?
Ik lees eigenlijk alleen dat mensen de aanvoertemp naar beneden zetten, maar over CV vermogen omlaag zetten hoor ik niemand?

Verder zijn we nu gewend om selectief te stoken, dus alleen daar en wanneer nodig. En met behoorlijke nachtverlaging.
Met WP wordt dat natuurlijk anders. Even snel een slaapkamer van een dochter verwarmen omdat er gespeeld wordt met een vriendinnetje is er niet meer bij. Ook deze ruimte zal dus continu op hogere temperatuur gehouden worden dan nu het geval is.
Kloppen berekeningen waaronder de @koevlaas2 methode dan nog wel?

Situatie:
Tussenwoning 120m3 uit 1974
Gasverbruik totaal: 750m3 (CV en douchen)
Gezin, 2 jonge kinderen
Alleen radiatoren, in woonkamer overgedimensioneerd

[flippy]

Joris 407 schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 22:54:
Ik ben begonnen met een test of onze woning met alleen radiatoren geschikt is voor een warmtepomp, door de CV aanvoertemperatuur te verlagen. Nu vraag ik me af: moet je dan ook het maximale vermogen van de CV ketel omlaag zetten?
Ik lees eigenlijk alleen dat mensen de aanvoertemp naar beneden zetten, maar over CV vermogen omlaag zetten hoor ik niemand?

brandervermogen moet je eigenlijk altijd maximaal omlaag doen. dat is zon standaard handeling dat je dat niet veel mensen meer hoort zeggen.

brandervermogen op minimaal.
pompvermogen op maximaal. (zonder dat je echt geruis krijgt)
cv temperatuur zo laag mogelijk zien te krijgen zonder je WAF te verstoren.
radiatoren afstellen. (zie cv tuning topic)


en ja, je zal meer van het huis warm houden. maar je besparingen compenseren dat weer ruimschoots.

[ Voor 19% gewijzigd door flippy op 22-01-2022 23:03 ]

[BarryH]

@Joris 407 Ik heb op de kinderslaapkamers de T10 radiator door een T22 vervangen (Wellicht wats T33 nog beter geweest.
Dit hielp voldoende.
Het verwarmingsregime hier is 24x7 20 - 20,5 graden in de woonruimte. En als het vriest zetten de kinderen de kachel 1 uur 1 graad omhoog (als ze uit school komen). Inmiddels niet meer nodig, want ze wonen nu op zichzelf.

Alternatief voor snel opwarmen kinderkamers is
a/ een airco unit (zoiezo veel voor te zeggen, want reageert zelfs sneller dan een zone systeem en koelt ook)
b/ een elektrisch kacheltje met ventilator
c/ een infraroodpaneeltje aan de onderzijde van het bureaublad (Gebuik ik op mn werkkamer als ik die maar 2 of 3 uur gebruik. met 100 watt is het dan comfortabel werken, terwijl de kamer zelf een ruimtetemperatuur van ca. 14-15 graden heeft.

[Joris 407]

flippy schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 22:59:
[...]


brandervermogen moet je eigenlijk altijd maximaal omlaag doen. dat is zon standaard handeling dat je dat niet veel mensen meer hoort zeggen.

brandervermogen op minimaal.
pompvermogen op maximaal. (zonder dat je echt geruis krijgt)
cv temperatuur zo laag mogelijk zien te krijgen zonder je WAF te verstoren.
radiatoren afstellen. (zie cv tuning topic)


en ja, je zal meer van het huis warm houden. maar je besparingen compenseren dat weer ruimschoots.

Ok,
vermogen zal ik dan nog verder omlaag zetten. Die had ik al terug naar 9kW maar kan nog iets lager. Pompsnelheid staat nu juist laag, maar voor deze test is het dus juist handig om hem hoog te zetten? Omdat een WP ook met hoge flow werkt? Radiatoren zijn vandaag waterzijdig ingeregeld:)

[Joris 407]

BarryH schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 23:08:
@Joris 407 Ik heb op de kinderslaapkamers de T10 radiator door een T22 vervangen (Wellicht wats T33 nog beter geweest.
Dit hielp voldoende.
Het verwarmingsregime hier is 24x7 20 - 20,5 graden in de woonruimte. En als het vriest zetten de kinderen de kachel 1 uur 1 graad omhoog (als ze uit school komen). Inmiddels niet meer nodig, want ze wonen nu op zichzelf.

Alternatief voor snel opwarmen kinderkamers is
a/ een airco unit (zoiezo veel voor te zeggen, want reageert zelfs sneller dan een zone systeem en koelt ook)
b/ een elektrisch kacheltje met ventilator
c/ een infraroodpaneeltje aan de onderzijde van het bureaublad (Gebuik ik op mn werkkamer als ik die maar 2 of 3 uur gebruik. met 100 watt is het dan comfortabel werken, terwijl de kamer zelf een ruimtetemperatuur van ca. 14-15 graden heeft.

Dank voor de goede tips.
Qua verwarmingsregime zat ik te denken aan 20,5 (dag)- 19,5 (nacht) dus dat is ongeveer hetzelfde

[flippy]

Joris 407 schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 23:08:
[...]


Ok,
vermogen zal ik dan nog verder omlaag zetten. Die had ik al terug naar 9kW maar kan nog iets lager. Pompsnelheid staat nu juist laag, maar voor deze test is het dus juist handig om hem hoog te zetten? Omdat een WP ook met hoge flow werkt? Radiatoren zijn vandaag waterzijdig ingeregeld:)

ja, hogere flow betekent ook dat je meer van je radiator gebruikt en de watertemperatuur lager kan. het verlaagt de dt dus je moet ook voorkomen dat je cv over de zeik gaat omdat die brander niet laag genoeg gaat en doorschiet en in de stress springt. sommige doen dat met kleine systemen met te weinig afgifte. maar vergis je niet, jouw minimale branderstand is nog steeds hoger dan de max van een 5kW warmtepomp. dus straks regelt dat gewoon goed.

het kan betekenen dat je de thermostaat anders moet programmeren dat die eerder aangaat bijvoorbeeld.

[ Voor 5% gewijzigd door flippy op 22-01-2022 23:12 ]

[RemySoeters]

Joris 407 schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 23:08:
[...]


Ok,
vermogen zal ik dan nog verder omlaag zetten. Die had ik al terug naar 9kW maar kan nog iets lager. Pompsnelheid staat nu juist laag, maar voor deze test is het dus juist handig om hem hoog te zetten? Omdat een WP ook met hoge flow werkt? Radiatoren zijn vandaag waterzijdig ingeregeld:)

Afgelopen jaar vergelijkbaar project gehad. Radiatoren op de bovenverdieping vervangen van type 10 naar type 22. Daarnaast meteen dynamische thermostaatknoppen geinstalleerd met voetventielen. Alles waterzijdig ingeregeld. Vervvolgens beneden verdieping ventilatoren op de radiatoren gezet.

Heb zelf een hr eco 30 cv ketel. Wil binnekort over op WP. Cv ingesteld op 43 graden( kijk of het nog lager kan). Cv vermogen sterk verlaagd(naar het minimale mogelijk: 5;4kW). Minimale pomp omhoog(flow gaat hierdoor omhoog, dT is van 10 wel naar 3 gegaan.)

Voelt nu een stuk aangenamer in de woning.

[Banjy]

flippy schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 22:59:
[...]


brandervermogen moet je eigenlijk altijd maximaal omlaag doen. dat is zon standaard handeling dat je dat niet veel mensen meer hoort zeggen.

brandervermogen op minimaal.
pompvermogen op maximaal. (zonder dat je echt geruis krijgt)
cv temperatuur zo laag mogelijk zien te krijgen zonder je WAF te verstoren.
radiatoren afstellen. (zie cv tuning topic)


en ja, je zal meer van het huis warm houden. maar je besparingen compenseren dat weer ruimschoots.

Uiteraard offtopic maar als je brandervermogen vast zet (op minimum) en pompvermogen ook vast zet dan kan je van de temperatuursetting afblijven. Als het minimum vermogen voldoende (en dus net teveel) voor je huis is zal de retourtemperatuur toch steeds wat warmer terugkomen, daar wordt hetzelfde vermogen aan toegevoegd en dus krijg je met de tijd een hogere Ta. Door de ketel Ta met setting te begrenzen heb je kans dat deze dus op enig moment die 43 graden aantikt en stopt met branden. Ik doe bovenstaande ook en heb de max Ta op 55 gesteld. Waar de ketel dus nooit komt. Die start met 38 en nog niet hoger dan 43 gezien voordat de thermostaat in de woonkamer ingrijpt.

Wat dat betreft snap ik de WP nog niet helemaal want die laat de temperatuur volgens mij niet op die manier uit zichzelf oplopen? Of is dat uiteindelijk ook pendelen als de WP het vermogen dus (niet) meer kwijt kan?

[RemySoeters]

Banjy schreef op zondag 23 januari 2022 @ 08:12:
[...]


Uiteraard offtopic maar als je brandervermogen vast zet (op minimum) en pompvermogen ook vast zet dan kan je van de temperatuursetting afblijven. Als het minimum vermogen voldoende (en dus net teveel) voor je huis is zal de retourtemperatuur toch steeds wat warmer terugkomen, daar wordt hetzelfde vermogen aan toegevoegd en dus krijg je met de tijd een hogere Ta. Door de ketel Ta met setting te begrenzen heb je kans dat deze dus op enig moment die 43 graden aantikt en stopt met branden. Ik doe bovenstaande ook en heb de max Ta op 55 gesteld. Waar de ketel dus nooit komt. Die start met 38 en nog niet hoger dan 43 gezien voordat de thermostaat in de woonkamer ingrijpt.

Wat dat betreft snap ik de WP nog niet helemaal want die laat de temperatuur volgens mij niet op die manier uit zichzelf oplopen? Of is dat uiteindelijk ook pendelen als de WP het vermogen dus (niet) meer kwijt kan?

Voor een WP neemt de 'moeite' die het apparaat moet doen om steeds hogere temperaturen te genereren toe, naarmate dat de temperatuur omhoog gaat. Je COP wordt daardoor ook steeds lager, naarmate dat hij meer moeite hiervoor moet doen. Erg ongewenst, lijkt me

[Banjy]

RemySoeters schreef op zondag 23 januari 2022 @ 08:29:
[...]


Voor een WP neemt de 'moeite' die het apparaat moet doen om steeds hogere temperaturen te genereren toe, naarmate dat de temperatuur omhoog gaat. Je COP wordt daardoor ook steeds lager, naarmate dat hij meer moeite hiervoor moet doen. Erg ongewenst, lijkt me

Ongewenst zeker maar vraag mij af of het in beginsel wel zo werkt. De ketel is te zien als een constant brandend vuurtje dat is bij de WP natuurlijk toch anders. Of zal de Ta ook langzaam toenemen bij gelijkblijvend/vastgezet vermogen ?

[Grolsch]

Banjy schreef op zondag 23 januari 2022 @ 08:12:
[...]


Uiteraard offtopic maar als je brandervermogen vast zet (op minimum) en pompvermogen ook vast zet dan kan je van de temperatuursetting afblijven. Als het minimum vermogen voldoende (en dus net teveel) voor je huis is zal de retourtemperatuur toch steeds wat warmer terugkomen, daar wordt hetzelfde vermogen aan toegevoegd en dus krijg je met de tijd een hogere Ta. Door de ketel Ta met setting te begrenzen heb je kans dat deze dus op enig moment die 43 graden aantikt en stopt met branden. Ik doe bovenstaande ook en heb de max Ta op 55 gesteld. Waar de ketel dus nooit komt. Die start met 38 en nog niet hoger dan 43 gezien voordat de thermostaat in de woonkamer ingrijpt.

Wat dat betreft snap ik de WP nog niet helemaal want die laat de temperatuur volgens mij niet op die manier uit zichzelf oplopen? Of is dat uiteindelijk ook pendelen als de WP het vermogen dus (niet) meer kwijt kan?

Een CV ketel is qua regeling niet anders dan een WP.

Wat jij met je CV ketel gedaan hebt (door het brandervermogen vast te zetten) is het vermogen vast zetten op een laag niveau.

Bij een WP werk je normaalgesproken met een Ta die wordt bepaald door de buitentemperatuur (WAR = WeersAfhankelijkeRegeling).

Dus de WP zal proberen de berekende Ta te halen. Bij het opstarten na een nachtverlaging bijvoorbeeld zal dit op een hoger vermogen gebeuren dan wanneer het systeem al enkele uren draait.

De meeste WP's (ik denk alle moderne WP's) hebben een inverter die kan moduleren (Compressor kan op verschillende frequenties draaien). Dus als Ta is gehaald en de Tr loopt op moduleert de WP terug qua vermogen. Net zo ver als nodig is, tot dat de WP niet verder terug kan moduleren, dan loopt de Ta op. Afhankelijk van het merk WP gaat de WP dan een keer pendelen.

Dit klinkt "ingewikkeld", maar als jij het brandervermogen van je CV ketel niet vastgezet had, deed je CV ketel exact hetzelfde.

[ Voor 3% gewijzigd door Grolsch op 23-01-2022 08:55 ]

[Dapdodo]

Banjy schreef op zondag 23 januari 2022 @ 08:48:
[...]


Ongewenst zeker maar vraag mij af of het in beginsel wel zo werkt. De ketel is te zien als een constant brandend vuurtje dat is bij de WP natuurlijk toch anders. Of zal de Ta ook langzaam toenemen bij gelijkblijvend/vastgezet vermogen ?

Bij minimumvermogen WP zie je datzelfde verschijnsel. Ta loopt langzaam op totdat er een voorwaarde ingrijpt. Daarboven komt de stooklijn om de hoek. Krijg je dat in evenwicht, krijg je lange runs (Pverlies=Pwp). Zet je die met te hoge Ta dan zie je dat WP daar weer naartoe loopt en mogelijk afgekapt wordt door de thermostaat.
Grolsch was me voor.

[Kees_frl]

Zit de temperatuur sensor voor war bij de Mitsubishi s in het buitendeel of los deel aan de buitenmuur?

[Grolsch]

Kees_frl schreef op zondag 23 januari 2022 @ 09:23:
Zit de temperatuur sensor voor war bij de Mitsubishi s in het buitendeel of los deel aan de buitenmuur?

Bij die van mij zit de sensor aan het buitendeel (bovenaan de achterkant / inzuigkant )

[chasinbe]

KaDoos schreef op zaterdag 22 januari 2022 @ 17:50:
[...]

Sorry ik reageer wat laat, als ik je grafiek bekijk lijkt het dat het pompdebiet naar nul gaat, dit doet hij alleen als als je op het externe contact de pomp uitschakelde, meestal met behulp van een externe thermostaat. Kijk eens na of dit het geval is.
Misschien heeft iemand anders dit al aangedragen, sorry dan.

Thanks voor je input, dit was nog niet aangehaald.
De interval is bijna altijd exact 15 minuten, zoals @Remco45 al eerst aanhaalde, hiervoor heb ik de Henco settings helemaal doorgenomen. Deze staat correct op vvw lage energie, verder kan ik geen controle interval/timer instellen voor dit.



Dit zijn mijn settings in service cloud, deze zijn volgens jou toch correct om met thermostaat te werken toch ?

[chasinbe]

@Remco45 @flippy
Update, ik heb eens geprobeerd mijn flow meters allemaal op 2 te zetten.
Hoeveel ik er ook aan draai, ze bewegen helemaal niet.

Het lijkt me dat ze vast zitten door lucht, zou dit kunnen ?

Ik ga alvast een op het internet opzoeken hoe ik dat er uit krijg ^^

Grtz en nogmaals dank voor jullie input/help tot nu toe!

[KaDoos]

chasinbe schreef op zondag 23 januari 2022 @ 09:35:
[...]


Thanks voor je input, dit was nog niet aangehaald.
De interval is bijna altijd exact 15 minuten, zoals @Remco45 al eerst aanhaalde, hiervoor heb ik de Henco settings helemaal doorgenomen. Deze staat correct op vvw lage energie, verder kan ik geen controle interval/timer instellen voor dit.

[Afbeelding]

Dit zijn mijn settings in service cloud, deze zijn volgens jou toch correct om met thermostaat te werken toch ?
[Afbeelding]

De externe schakeling staat op ja, dat betekent dat er iets is dat de pomp uitschakelt, je ziet dat in je grafiek aan het pomp debiet dat naar nul gaat, als je hetaanklikt in de servicecloud zul je zien dat het 0,12 is.
Waarschijnlijk heb je een thermostaat op een timer. Begin eens om de externe schakelaar op nee te zetten, waarschijnlijk zal hij dan niet meer uitschakelen. Wel moet je dan nog zoeken waardoor hij uitgeschakeld wordt.

[KaDoos]

Als hij eenmaal draaid kun je beter een infrarood thermometer aanschaffen en daarmee je retour temperaturen meten. Vervolgens je regelaars zo instellen dat de retour temperaturen van de kamer allemaal gelijk zijn. Die van de andere ruimtes afhankelijk van de warmte behoefte.

[CJG]

@Andrehj
Een berekening van de besparing door de WP :
Ik heb de WP in november 2018 in gebruik genomen. In dat jaar is ook de verdeler van de vloerverwarming vervangen en de platenwisselaar vervangen door een veel grotere van 1 m2. De veel te kleine en waarschijnlijk vervuilde platenwisselaar zal een erg inefficiënte warmte overdracht gehad hebben, dat zal ook zeker een rol gespeeld hebben bij het erg hoge gasverbruik.

Gasverbruik 2015 -2018 gemiddeld 3500 m3 ( dus nog veel hoger dan ik dacht)
Gas verbruik 2019 t/m 2021 gemiddelde 550 m3.
Besparing 2950 m3, mijn huidige prijs per m3 € 0,78
Besparing € 2300 per jaar.

Gemiddeld verbruik WP per jaar ( kWh meter YouLess via Enelogic) : 4400 kWh.
Huidige prijs per kWh € 0,21.
Kosten € 925 per jaar.

Dus een besparing van € 1375 per jaar, de moeite waard.

En toch ben ik niet tevreden over deze WP die het bij een temperatuur van 3* niet meer trekt, dat is ongeveer de temperatuur waarbij ik moet overschakelen naar gas.

[KaDoos]

@chasinbe heb je al eens gekeken in het Panasonic warmtepomp 101 topic?

[chasinbe]

KaDoos schreef op zondag 23 januari 2022 @ 10:35:
@chasinbe heb je al eens gekeken in het Panasonic warmtepomp 101 topic?

Daar lees ik elke dag in mee, samen met deze. Ik zal de zoekfunctie gebruiken om wat relevante info te vinden!

[LacsapOV]

CJG schreef op zondag 23 januari 2022 @ 10:34:
@Andrehj
Een berekening van de besparing door de WP :
Ik heb de WP in november 2018 in gebruik genomen. In dat jaar is ook de verdeler van de vloerverwarming vervangen en de platenwisselaar vervangen door een veel grotere van 1 m2. De veel te kleine en waarschijnlijk vervuilde platenwisselaar zal een erg inefficiënte warmte overdracht gehad hebben, dat zal ook zeker een rol gespeeld hebben bij het erg hoge gasverbruik.

Gasverbruik 2015 -2018 gemiddeld 3500 m3 ( dus nog veel hoger dan ik dacht)
Gas verbruik 2019 t/m 2021 gemiddelde 550 m3.
Besparing 2950 m3, mijn huidige prijs per m3 € 0,78
Besparing € 2300 per jaar.

Gemiddeld verbruik WP per jaar ( kWh meter YouLess via Enelogic) : 4400 kWh.
Huidige prijs per kWh € 0,21.
Kosten € 925 per jaar.

Dus een besparing van € 1375 per jaar, de moeite waard.

En toch ben ik niet tevreden over deze WP die het bij een temperatuur van 3* niet meer trekt, dat is ongeveer de temperatuur waarbij ik moet overschakelen naar gas.

Ja, dat klopt dan wel. Nu heb je een 9kw en dan mis je nog zo'n 7kw.
Als je de mogelijkheid hebt om nog wat extra te isoleren en/of ventilatie met WTW kunt aanleggen dan zou dat een betere investering zijn dan een grotere WP te plaatsen.

[Andrehj]

CJG schreef op zondag 23 januari 2022 @ 10:34:
@Andrehj
Een berekening van de besparing door de WP :
Ik heb de WP in november 2018 in gebruik genomen. In dat jaar is ook de verdeler van de vloerverwarming vervangen en de platenwisselaar vervangen door een veel grotere van 1 m2. De veel te kleine en waarschijnlijk vervuilde platenwisselaar zal een erg inefficiënte warmte overdracht gehad hebben, dat zal ook zeker een rol gespeeld hebben bij het erg hoge gasverbruik.

Gasverbruik 2015 -2018 gemiddeld 3500 m3 ( dus nog veel hoger dan ik dacht)
Gas verbruik 2019 t/m 2021 gemiddelde 550 m3.
Besparing 2950 m3, mijn huidige prijs per m3 € 0,78
Besparing € 2300 per jaar.

Gemiddeld verbruik WP per jaar ( kWh meter YouLess via Enelogic) : 4400 kWh.
Huidige prijs per kWh € 0,21.
Kosten € 925 per jaar.

Dus een besparing van € 1375 per jaar, de moeite waard.

En toch ben ik niet tevreden over deze WP die het bij een temperatuur van 3* niet meer trekt, dat is ongeveer de temperatuur waarbij ik moet overschakelen naar gas.

Dat is zeker een mooie besparing, want die is bij de huidige energieprijzen nog wel een factor 2 hoger.
Dat je WP het bij 3°C niet meer trekt lijkt me logisch, want op basis van 3500 m³ heb jij ca 17 kW WP-vermogen nodig. En deze was toch maar 9 kW? Dus dat klopt heel aardig.

Als jij meer wilt besparen moet je óf een sterkere WP kopen óf zorgen dat je warmtevraag vermindert.
En vooral deze laatste lijkt me voor jou wel nuttig. Want een gasverbruik van 3500 m³ is echt wel heel erg veel. En bij een lagere warmtevraag hoort ook weer een lagere Ta, wat het stroomverbruik van je WP verder vermindert. Kortom, er is werk aan de winkel. Isoleren, 3-voudig glas plaatsen etc!

[MikeyMan]

Zit al een hele tijd aan te hikken tegen de overstap van gas naar full electric. Hierbij al enkele malen erg teleurgesteld geraakt in de installateurs die ik benaderd heb. Geven aan warmtepompen te installeren, maar de eerste paar check-vragen leveren al glazige ogen op.

Alle voorbereidende stappen al gezet:
- Vloerverwarming aangelegd in hele huis (10cm h-o-h, totaal 21 groepen)
- Gaskookplaat vervangen door inductie
- Stookhok uitgebreid om ruimte te maken. Bevindt zich op de tweede verdieping, buitenunit kan op het dak er direct naast.
- Airco op de tweede verdieping om bij te verwarmen
- Lage temperatuur ingesteld op de huidige CV (35 graden aanvoer)
- Evohome aangelegd
- 21x 300wP panelen op het dak

Enige voorbereiding die ik nog moet doen is het aanleggen van de driefase stroom naar het stookhok. Waarbij ik de uitdaging heb dat ik vast zit aan 16mm buizen. Kan er twee gebruiken, dus ga denk ik voor 4x2,5mm in één buis en de aarde (1x6mm door de andere). Maar dat terzijde

Maar dan de laatste loodjes; het daadwerkelijk doorhakken van de knoop.
Wil geen rommel in huis, dus ben tijdens het oriënteren vooral bezig geweest met Nibe, Panasonic en Mitsubishi. Nibe valt voor mij af, omdat ik geen fan ben van de alles-in-een oplossingen, gezien de lastigere plaatsing.

Tussen Mitsubishi en Panasonic heb ik niet echt een voorkeur. Verbruik wordt al een tijd bijgehouden via mindergas.nl. Komt uit op rond de 1500m3 per jaar. Op basis daarvan zou ik aan een 8kW unit voldoende moeten hebben. Neig dan naar een 75YAA of een 9kW J-serie.

Maar waar ik nou niet uitkom, zelfs na het lezen van de Pana/Mitsu topics en dit topic:
- Waarom zou ik voor een split of juist voor een mono-unit moeten gaan? Los van de installatie natuurlijk. Ergens voelt alles buiten op het dak een beetje contra-productief. Maar de efficiëntie is wellicht dan weer beter van de mono blokken.
- Er moet natuurlijk een boiler bij komen. Heb een vrij groot bad, dus neig naar een boiler van richting de 300 liter. Nu weet ik dat een aparte warmtepompboiler (Atlantic) uit kostenoogpunt wellicht te prefereren is. Maar ik vraag me vooral af waarmee ik de hoogste efficientie haal. Is het niet efficienter om toch de Warmtepomp voor het SWW te laten zorgen? Al was het maar qua aansluiting (stroom) en ruimtegebruik ook. Nog een extra groep aanleggen wordt lastig, dus als het niet op de 3 fasen van de WP kan, wordt dat wat lastig.
- Heb nu drie standaard Robot verdelers. 2 groepen op de tweede, 9 groepen op de eerste en 10 groepen op de begane grond. Heb hier de thermostaten al vanaf gesloopt ivm ruis. En dit werkt op zich prima. Echter; Robot geeft aan dat hier niet mee gekoeld kan worden? Dat was in principe wel de bedoeling.
Kan ze op zich natuurlijk omwisselen, maar ik denk dat ik dan enorm in de knoop kom met de leidinglengtes. Ik heb erg weinig marge om ze op een andere plek te hangen, en het is geen 'direct conversion' om het zo te zeggen. Iemand hier ervaring mee? Voordeel van vervangen is natuurlijk wel dat er een pomploze variant kan worden geïnstalleerd. Nadeel is dat het natuurlijk drie nieuwe verdelers kost.

Hoop de komende zomer toch de stap te kunnen maken. En snap eerlijk gezegd niet waarom ik zo onzeker ben over deze stap. Kom er op de een of andere manier gewoon niet goed uit. En blijft lastig om zin en onzin van elkaar te scheiden op dit onderwerp.

[ Voor 5% gewijzigd door MikeyMan op 23-01-2022 11:33 ]

[CJG]

@LacsapOV @Andrehj
Ik zal nog eens op kierenjacht gaan. Veel PUR bij de aansluiting van kunststof kozijnen of dakpanelen aan muur of vloer werd er in 1991 niet gebruikt, ons huis is verre van luchtdicht.
We hebben HR ++, triple plus paste niet in de kunststof kozijnen.
We kunnen nog een paar kleine muren na isoleren.

Mijn oorspronkelijke vraag was of het nuttig is om de 22 mm leiding tussen WP en platenwisselaar, en van de " kleine" circulatie bij de verdeler van de vloerverwarming, te vervangen door 28 mm.
Mijn B merk WP kan geen flow meten.
De Grundfos Alpha2 pomp van de gescheiden vloerverwarming geeft dat wel aan.
Aanbevolen wordt door Grundfos om de Auto Adapt stand van deze pomp te gebruiken, dan geeft hij meestal 0,5 m3, ik neem aan per uur aan.

Er zijn nog 9 andere posities van deze pomp, dan gaat hij wel eens naar 1 m3 per uur maar hoger komt hij niet en zakt na verloop van tijd terug naar 0,8 m3.
De max flow van deze pomp zou 2,5 m3 per uur moeten zijn.
Dus misschien speelt de 22 mm diameter van de koperen leiding van en naar de verdeler hierbij een rol, en is hier winst te halen.

[Devil103]

CJG schreef op zondag 23 januari 2022 @ 11:34:
@LacsapOV @Andrehj
Ik zal nog eens op kierenjacht gaan. Veel PUR bij de aansluiting van kunststof kozijnen of dakpanelen aan muur of vloer werd er in 1991 niet gebruikt, ons huis is verre van luchtdicht.
We hebben HR ++, triple plus paste niet in de kunststof kozijnen.
We kunnen nog een paar kleine muren na isoleren.

Hoe doe je dat 'op kierenjacht gaan'?
Ik voel hier heel af toe toch 's avonds maar altijd zo kortstondig dat ik er niet op zoek naar kan gaan.
Lijkt me een niet te verwaarlozen stap in de duurzame renovatie van een jaren '70 huis?

[BertusB404]

Devil103 schreef op zondag 23 januari 2022 @ 11:40:
[...]


Hoe doe je dat 'op kierenjacht gaan'?
Ik voel hier heel af toe toch 's avonds maar altijd zo kortstondig dat ik er niet op zoek naar kan gaan.
Lijkt me een niet te verwaarlozen stap in de duurzame renovatie van een jaren '70 huis?

Als je ventilatie type C hebt, deze op max zetten, en al je toevoer roosters dicht zetten. Stokje wierook in de hand en rondlopen.

Hier zaten de meeste kieren op zolder bij de doorvoer voor rookgas, ventilatiedoorvoer en de aansluiting van muur naar zadeldak. Ook doorvoeren van leidingen van en naar de kruipruimte zijn goede punten om te controleren, evenals het toegangsluik. (BJ 1975)
Warmtecamera kan ook helpen, vaak kun je die gratis lenen voor dit soort doeleinden. Kun je meteen zien waar de warmte het hardst weglekt.

[LacsapOV]

CJG schreef op zondag 23 januari 2022 @ 11:34:
@LacsapOV @Andrehj
Ik zal nog eens op kierenjacht gaan. Veel PUR bij de aansluiting van kunststof kozijnen of dakpanelen aan muur of vloer werd er in 1991 niet gebruikt, ons huis is verre van luchtdicht.
We hebben HR ++, triple plus paste niet in de kunststof kozijnen.
We kunnen nog een paar kleine muren na isoleren.

Mijn oorspronkelijke vraag was of het nuttig is om de 22 mm leiding tussen WP en platenwisselaar, en van de " kleine" circulatie bij de verdeler van de vloerverwarming, te vervangen door 28 mm.
Mijn B merk WP kan geen flow meten.
De Grundfos Alpha2 pomp van de gescheiden vloerverwarming geeft dat wel aan.
Aanbevolen wordt door Grundfos om de Auto Adapt stand van deze pomp te gebruiken, dan geeft hij meestal 0,5 m3, ik neem aan per uur aan.

Er zijn nog 9 andere posities van deze pomp, dan gaat hij wel eens naar 1 m3 per uur maar hoger komt hij niet en zakt na verloop van tijd terug naar 0,8 m3.
De max flow van deze pomp zou 2,5 m3 per uur moeten zijn.
Dus misschien speelt de 22 mm diameter van de koperen leiding van en naar de verdeler hierbij een rol, en is hier winst te halen.

Doen! Ook ff isoleren als je niet al een kunstof leiding met isolatie gaat gebruiken.

Je zou je woning nog kunnen "tekenen" in ubakus. Het is dan wel handig dat je of de R waarden of materiaal gebruik en dikte weet. Je kunt dan een warmteverlies berekening maken. Je hebt dan een goed overzicht waar de meeste winst te halen valt.
Verhoudingen zijn meestal in balans maar in mijn huis was iets van 40% ventilatie verlies. Daar heb ik de aandacht dan ook het eerste aan besteed.

[koevlaas2]

TweakersOnly schreef op donderdag 20 januari 2022 @ 16:02:
[...]

Voetpunt 20 graden, maximale temperatuur 33 graden, verschillende voetlijnen geprobeerd tussen 0,3 en 0,8.

Bij alle waarden treedt hetzelfde probleem op. Onder de 4 graden continue defrosts/pendelen elke 40 minuten. Hogere stooklijnen leidt alleen tot merkbaar hoger elektra verbruik terwijl het door defrosts/pendelen niet warmer wordt dan 21 graden.

Zet de stooklijn eens horizontaal op 30 graden, ik snap er niks van je hebt meer groepen en m2 vloerverwarming dan ik had met de oude Mitsubishi 7.5 en grossiert blijkbaar in problemen. Problemen die ik niet heb.

[Andrehj]

CJG schreef op zondag 23 januari 2022 @ 11:34:
@LacsapOV @Andrehj
Aanbevolen wordt door Grundfos om de Auto Adapt stand van deze pomp te gebruiken, dan geeft hij meestal 0,5 m3, ik neem aan per uur aan.

Maar 0.5m³/h (8 lpm) is veel te weinig voor een 9 kW WP.
Dan zit je op een delta T van maar liefst 16 graden, waardoor je Ta veel te hoog wordt, en je stroomverbruik dus ook. In de installatiehandleiding van je WP zal toch ook wel iets staan over de benodigde waterflow? Dat is vast geen 8 liter per minuut...
Die flow moet zeker met een factor 2, maar liever nog met een factor 3 omhoog, om in de buurt te komen van een WP-vriendelijke dT van 5°C.
Je hebt dus (behalve je isolatiewerk) ook nog een uitdaging om je flow op te krikken, en die Ta te laten zakken.

Ik weet niet hoe groot je huis is, maar als je van 3500 m³ wilt gaan naar een waarde waarbij je aan een 9 kW wp genoeg hebt, dan moet je de warmtevraag ongeveer halveren. Dat ga je niet redden met het afdichten van wat kiertjes. Dan moet je serieus gaan naisoleren.

[ Voor 15% gewijzigd door Andrehj op 23-01-2022 12:32 ]

[TweakersOnly]

koevlaas2 schreef op zondag 23 januari 2022 @ 12:02:
[...]


Zet de stooklijn eens horizontaal op 30 graden, ik snap er niks van je hebt meer groepen en m2 vloerverwarming dan ik had met de oude Mitsubishi 7.5 en grossiert blijkbaar in problemen. Problemen die ik niet heb.

Ik kan de stooklijn niet horizontaal zetten bij remeha, minimaal 0,1 helling.
Ik heb de 6kW warmtepomp, met Mitsubishi puhz-sw50vka als buitenunit volgens @Ramon_1984

De laatste dagen is temperatuur constant boven 4 graden geweest, dus vanaf vrijdag ook constante aanvoer. Pompsnelheid staat nu op 100%, 7 groepen vloerverwarming volledig open, sommige groepen waren ietwat geknepen. Alle radiatoren dicht

Debiet 16 liter per minuut
Verbruik ongeveer 600 watt

Aanvoer warmtepomp 28,5
Retour warmtepomp 26,0

Aanvoer vloerverwarming 26,3
Retour vloerverwarming 26,0

Alles gemeten met externe temperatuursensors. Alle waardes 0,75 graad hoger dan gistermorgen

Kamertemperatuur loopt nu op naar 22 graden volgens remeha etwist, maar het voelt niet TE warm aan.

Ik wacht nu eerst komende nacht af (lichte vorst), voor ik iets ga aanpassen.

[ Voor 3% gewijzigd door TweakersOnly op 23-01-2022 12:54 ]

[TweakersOnly]

@koevlaas2
Ik sta nu op een kruispunt: Ik wil sowieso een warmtepompboiler aanschaffen, al is het maar om in combinatie met nieuwe HR++ kunststof kozijnen in aanmerking te komen voor ISDE subsidie.

Dan is nu de vraag: krijg ik de bestaande remeha hybride warmtepomp nog een beetje stabiel aan de praat, wetende dat mijn installateur gestopt is en geen enkel ander bedrijf een warmtepomp van een ander wil onderhouden. Ik moet het dus doen met mijn eigen beperkte kennis en de tips/tricks die ik oa hier vandaan haal.

Of ga ik ook meteen voor nieuwe warmtepomp all electric met aparte warmtepompboiler. Over capaciteit van de warmtepomp krijg ik ook verschillende rekenmethoden die uitkomen op 5,5 kW tot 9,0 kW benodigde capaciteit.

[CJG]

Andrehj schreef op zondag 23 januari 2022 @ 12:15:
[...]

Maar 0.5m³/h (8 lpm) is veel te weinig voor een 9 kW WP.
Dan zit je op een delta T van maar liefst 16 graden, waardoor je Ta veel te hoog wordt, en je stroomverbruik dus ook. In de installatiehandleiding van je WP zal toch ook wel iets staan over de benodigde waterflow? Dat is vast geen 8 liter per minuut...
Die flow moet zeker met een factor 2, maar liever nog met een factor 3 omhoog, om in de buurt te komen van een WP-vriendelijke dT van 5°C.
Je hebt dus (behalve je isolatiewerk) ook nog een uitdaging om je flow op te krikken, en die Ta te laten zakken.

Ik weet niet hoe groot je huis is, maar als je van 3500 m³ wilt gaan naar een waarde waarbij je aan een 9 kW wp genoeg hebt, dan moet je de warmtevraag ongeveer halveren. Dat ga je niet redden met het afdichten van wat kiertjes. Dan moet je serieus gaan naisoleren.

Voor de goede orde : dit is de tweede pomp die het water door de vloer pompt ( tyleenslang, platenwisselaar, gescheiden circulatie).Ik heb over de vloer een dT van 5 tot 6 graden.
Nu Ta 32, Tr uit de vloer 26,5.

De dT gemeten bij de WP is 3 graden.
Ta 32, Tr 29.

Ik vind het geen probleem om wanneer het koud wordt de CV in te schakelen, maar deze WP zou beter moeten kunnen presteren. Een Ta van 35 die ik dan nodig heb haalt hij eigenlijk niet.
Als ik de verhalen over de Elga Ace lees lijkt het dat die beter presteert.

Hoe krijg ik de flow omhoog?

[BarryH]

@CJG: heb je 2 circuits? zo klinkt het.
ik zou op beide circuits de pomp maximaal zetten (en de VVW pomp schakelen zodat die alleen draait als je WP draait +30 min, zijn standaard schakelaars voor).

Mijn ELGA uit 2013, met 3,5kW vermogen bij A7W35 en 3kW bij het vriespunt verstookt 3500kWh per jaar en vervangt ca. 1100-1300m3 gas denk ik. (en ik heb alleen maar radiatoren)
Kortom: uit je WP moet veel meer kunnen komen.

[Andrehj]

CJG schreef op zondag 23 januari 2022 @ 13:19:
[...]


Voor de goede orde : dit is de tweede pomp die het water door de vloer pompt ( tyleenslang, platenwisselaar, gescheiden circulatie).Ik heb over de vloer een dT van 5 tot 6 graden.
Nu Ta 32, Tr uit de vloer 26,5.

De dT gemeten bij de WP is 3 graden.
Ta 32, Tr 29.

Ik vind het geen probleem om wanneer het koud wordt de CV in te schakelen, maar deze WP zou beter moeten kunnen presteren. Een Ta van 35 die ik dan nodig heb haalt hij eigenlijk niet.
Als ik de verhalen over de Elga Ace lees lijkt het dat die beter presteert.

Hoe krijg ik de flow omhoog?

Als je over de vloer een dT van 5 graden hebt (wat prima is) en een flow van 8 lpm, dan is het vermogen daar maar 5*8*4.2/60 = 2.8 kW. Waar blijft dan de rest van die 9 kW van je WP? Ergens klopt er iets helemaal niet.
En bij de WP heb je en dT van 3, en bij de vloer een dT van 5 a 6. Beide zijn prima, daarvoor hoeft de flow niet omhoog.
Wat jij heel erg nodig hebt is een fatsoenlijke monitoring. Nu is het allemaal gissen. Dus installeer een Kamstrup (of ander merk warmtemeter) in het leidingwerk direct na de WP, en een kWh meter in de meterkast, want zo komen we niet verder.

[Andrehj]

BarryH schreef op zondag 23 januari 2022 @ 13:37:
Mijn ELGA uit 2013, met 3,5kW vermogen bij A7W35 en 3kW bij het vriespunt verstookt 3500kWh per jaar en vervangt ca. 1100-1300m3 gas denk ik. (en ik heb alleen maar radiatoren)
Kortom: uit je WP moet veel meer kunnen komen.

Zijn 9 kW WP (waarvan bij gebrek aan merk/type/specs totaal onduidelijk is hoeveel kW daarvan bij 3 graden nog over zijn) vervangt bijna 3000 m³ gas, dus dat zou zomaar kunnen kloppen.

[ Voor 20% gewijzigd door Andrehj op 23-01-2022 13:56 ]

[koevlaas2]

TweakersOnly schreef op zondag 23 januari 2022 @ 12:51:
[...]

Ik kan de stooklijn niet horizontaal zetten bij remeha, minimaal 0,1 helling.
Ik heb de 6kW warmtepomp, met Mitsubishi puhz-sw50vka als buitenunit volgens @Ramon_1984

De laatste dagen is temperatuur constant boven 4 graden geweest, dus vanaf vrijdag ook constante aanvoer. Pompsnelheid staat nu op 100%, 7 groepen vloerverwarming volledig open, sommige groepen waren ietwat geknepen. Alle radiatoren dicht

Debiet 16 liter per minuut
Verbruik ongeveer 600 watt

Aanvoer warmtepomp 28,5
Retour warmtepomp 26,0

Aanvoer vloerverwarming 26,3
Retour vloerverwarming 26,0

Alles gemeten met externe temperatuursensors. Alle waardes 0,75 graad hoger dan gistermorgen

Kamertemperatuur loopt nu op naar 22 graden volgens remeha etwist, maar het voelt niet TE warm aan.

Ik wacht nu eerst komende nacht af (lichte vorst), voor ik iets ga aanpassen.

Ik denk dat er een probleem in de vloerverwarming zit, daar een delta t op van 0.3c dan gebeurt daar toch niet veel qua warmte opname/afgifte ? Als je dan een nieuwe wp koopt krijg je ook weer dezelfde problemen.
Er was toch ergens een foto van je verdeler en aangesloten slangen, kan je die nogmaals posten ? Zijn toch geen rehau slangen die je in je vloer hebt liggen?

[CJG]

@Andrehj
Behalve de vloerverwarming heb ik nog 18 radiatoren / convectoren.
Een kWh meter heb ik via YouLess, vandaar dat ik kon vinden wat de WP heeft " verbruikt".

Maar is het niet zo dat mijn vloerverwarming maar 2,8 kW vermogen heeft omdat de flow zo laag is zowel tussen WP en platenwisselaar als in de kleine circulatie?
Dus wanneer ik de leidingen naar 28 mm vergroot en de knikken er uit haal, de flow veel hoger wordt bij dezelfde dT, dus betere energie overdracht???
Of is de wens hier de vader van de gedachte?
Wanneer ik een Kamstrup installeer kan ik beter meteen de leiding aanpassen.

[TweakersOnly]

koevlaas2 schreef op zondag 23 januari 2022 @ 14:53:
[...]


Ik denk dat er een probleem in de vloerverwarming zit, daar een delta t op van 0.3c dan gebeurt daar toch niet veel qua warmte opname/afgifte ? Als je dan een nieuwe wp koopt krijg je ook weer dezelfde problemen.
Er was toch ergens een foto van je verdeler en aangesloten slangen, kan je die nogmaals posten ? Zijn toch geen rehau slangen die je in je vloer hebt liggen?

- 22 mm leidingen vanuit zolder naar kruipruimte
- Vanuit garage 2 gaten geboord naar kruipruimte
- vanuit kruipruimte 2 x 25 mm uponor leidingen naar vloerverwarming verdeler in garage, leidingen geïsoleerd met armaflex
- vloerverwarming verdeler gestript naar gesloten verdeler
- vloerverwarming buizen 16x2mm 7 groepen voor 63 m2 oppervlakte

Foto’s

[rudolfski]

Andrehj schreef op maandag 17 januari 2022 @ 19:43:
[...]

Wat je (afhankelijk van de isolatiegraad van je appartement) kunt doen is dezelfde opstelling gebruiken die ik hier heb.
Dus:

• Warmtepomp op constante Ta.
• Naregeling uitzetten.
• Schakelen op thermostaat (Panasonica PAW-A2W-RTWIRED). Die heeft een hysterese van 0.2 graden en daarop stel je dan ook de nachtverlaging in.

Zo kan je warmtepomp in ieder geval 's ochtends mooi 1 lange run maken totdat je appartement weer op temperatuur is. Je moet dan alleen even experimenteren met de watertemperatuur waarbij de WP net niet gaat pendelen.
Enig nadeel: Die temperatuur zal dan wel wat hoger liggen dan je gemiddelde Ta van nu, maar mijn ervaring is dat mijn WP er altijd een tijdje over doet om op zijn maximale COP te komen. Vaak duurt dat wel een half uur. Dat punt bereik jij nu dus nooit. Dus ik schat in dat deze actie je wel wat rendement oplevert.

Ben er mee aan de slag gegaan!

Ten eerste de PWM+ functie omgezet naar ON/OFF op de thermostaat met normale hysterese van de Danfoss Icon (dankuwel tweakers wat had ik zonder jullie gemoeten)

Nachtverlaging van 20,5°C tot 22:00, terug naar 19,5°C, hiervoor moet ie toch even 's nachts aan van 6:30 tot 08:00

en om 10.00 vraag ik dan weer om 20,5°C, die wordt om 14:45 ongeveer bereikt

Warmtepomp op vaste Ta, 26 graden leek me een mooie om 'ns te proberen.

Dan krijg ik deze grafiek.
Hoe kan ik zien of de WP "net niet gaat pendelen" want zo erg als met PWM+ is het lang niet meer, gelukkig.

[flippy]

hij begint nu op half 5 sochtends SWW te maken maar er is geen verbruik. dan kan je beter rond 3 uur die run doen als je huis warm is.

de langzaam stijgende verbruiklijn gevolgd door een dip van een minuutje en hard inkakkende ta lijkt heel erg op defrosts en niet pendelen.

[ Voor 8% gewijzigd door flippy op 23-01-2022 15:35 ]

[wheli]

Beste Tweakers,
Graag jullie advies:
Situatie:
- Jaren '30 tussenwoning Zwolle, 120m² opp
- Schil volledig geïsoleerd, minimale winst nog te behalen.
- Nu gezin van 3, mogelijk groter in de toekomst
- Verbruik ca 750 m³/jaar incl SSW (ik schat 80m³)
- 2320 wP op ZW, er is ruimte op NO

We zijn van plan redelijk grootschalig te verbouwen:
- Tuindeuren isolerend + triple glas
- Badkamer wand isoleren (laatste loodjes), vloerverwarming aanleggen
- Decentrale WTW woonkamer/keuken. 1e en 2e verdieping via roosters.
- waarschijnlijk 4 tot 8 x 370 wP bijleggen en de oude panelen naar de NO kant
- Overstappen op all-electric WP

Om zelf geen overlast te hebben maar met name ook de buren niet kijk ik naar Monoblocs. Rendement mag iets lager dan optimaal zijn. Ik kom zelf uit bij een Nibe F2120-8. Via de berekening van @koevlaas2 heb ik 3,63 kW nodig voor verwarming. Mijn installateur stelt een ATAG voor omdat hij in koude winters beter zou presteren maar die maakt veel meer geluid volgens de specsheet.
Wat zouden jullie adviseren? Zijn er mensen in de regio Zwolle waar ik het geluidsniveau van de Nibe mag beoordelen? Zie ik een type over het hoofd (ik vergeleek met de ATAG energiom M 5 en de Vaillant VWL 55/3).

Dank alvast!

[rudolfski]

flippy schreef op zondag 23 januari 2022 @ 15:34:
hij begint nu op half 5 sochtends SWW te maken maar er is geen verbruik. dan kan je beter rond 3 uur die run doen als je huis warm is.

de langzaam stijgende verbruiklijn gevolgd door een dip van een minuutje en hard inkakkende ta lijkt heel erg op defrosts en niet pendelen.

SWW heb ik eerlijk gezegd nog niet op gefocust anders dan de temperatuur op 45°C gezet. Zou ik graag ook mee aan de slag gaan. Heb je tips om die voortaan overdag te laten doen? Dmv timer op de Ecodan instellen?

Defrosts kan ik verder niet zoveel aan doen toch? Dan loopt het nu goed dus?