Financiële onafhankelijkheid - Deel 4

[Rubbergrover1]

orf schreef op maandag 8 juni 2020 @ 10:01:

Dit jaar krimpt de economie in Nederland met 6 procent. Landen om ons heen krimpen met 10 procent of meer dit jaar. Daar is 2008 helemaal niets bij.

Ik heb er te weinig verstand van om dit te doorzien. Maar het lijkt erop dat vooral particuliere beleggers aan het kopen zijn. Zij hebben in de afgelopen tijd geld minder uit kunnen geven en zijn op zoek naar rendement. Die lijkt bijna uitsluitend te vinden op de aandelenbeurs. Ik verwacht een kleine opleving nu de lockdown deels opgeheven wordt, maar het kan niet goed gaan met het consumentenvertrouwen als dit jaar de economie zover krimpt en er zoveel werklozen bijkomen.

Of loopt de beurs vooruit op een herstel van de economie en kijken we over twee jaar terug op deze coronacrisis met de wetenschap dat het een korte schok was?

6 procent krimp, dan zit je ongeveer op het niveau van 3 jaar geleden. Want de afgelopen 3 jaar is de economie ruim 6% gestegen. Even in perspectief.

Groot verschil met de crisissen in het verleden is dat het nu vooral bepaalde sectoren zijn die heel hard geraakt zijn. In veel andere sectoren was er tot voor kort juist een groot tekort aan personeel en is dit niet structureel veranderd. In andere crisissen was het veel meer zo dat over het geheel genomen de bedrijvigheid verminderde en het werk 'opdroogde'. En er echt structureel minder vraag en minder werk was.

Het klinkt misschien hard, maar ik denk dat het nu veel meer dan in het verleden zo is dat het voor bepaalde (beroeps-)groepen weinig verschil uitmaakt vergeleken met vorig jaar, terwijl het leven voor andere mensen totaal op zijn kop staat omdat ze niet alleen de baan kwijt zijn, maar daarbij ook zowat de helft van de sector waarin je werkte weggevaagd is. Die zitten dus op de bank en moeten waarschijnlijk echt iets heel anders gaan doen. Dat geeft veel persoonlijke drama's en stress, maar voor de economie als geheel hoeft dat niet heel slecht te zijn. Juist omdat er in veel andere sectoren een tekort is/was aan personeel.

[rube]

@orf Niemand weet het zeker. Maar voor jezelf: je moet goed kunnen slapen en eventueel (tijdelijk) verlies moet draagbaar zijn.

Ik weet niet hoeveel je er in hebt zitten in absolute bedragen en in percentage van je totale vermogen.
Als dat erg hoog is, moet je misschien wat gaan spreiden naar andere assets. Niet zozeer omdat de beurs wellicht hoog staat (denk ik ook, maar wie ben ik...) maar omdat je op lange termijn je vermogen wilt beschermen en goed kunnen slapen.
Sta je nog redelijk aan het begin van het FO pad, valt het bedrag in absolute bedragen mee hoeveel je nu in aandelen hebt, dan misschien toch blijven zitten. Niet zozeer om rendement te maken / verlies te voorkomen, maar leren omgaan met de volatiliteit.

[orf]

Rubbergrover1 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 10:34:
[...]

6 procent krimp, dan zit je ongeveer op het niveau van 3 jaar geleden. Want de afgelopen 3 jaar is de economie ruim 6% gestegen. Even in perspectief.

Groot verschil met de crisissen in het verleden is dat het nu vooral bepaalde sectoren zijn die heel hard geraakt zijn. In veel andere sectoren was er tot voor kort juist een groot tekort aan personeel en is dit niet structureel veranderd. In andere crisissen was het veel meer zo dat over het geheel genomen de bedrijvigheid verminderde en het werk 'opdroogde'. En er echt structureel minder vraag en minder werk was.

Het klinkt misschien hard, maar ik denk dat het nu veel meer dan in het verleden zo is dat het voor bepaalde (beroeps-)groepen weinig verschil uitmaakt vergeleken met vorig jaar, terwijl het leven voor andere mensen totaal op zijn kop staat omdat ze niet alleen de baan kwijt zijn, maar daarbij ook zowat de helft van de sector waarin je werkte weggevaagd is. Die zitten dus op de bank en moeten waarschijnlijk echt iets heel anders gaan doen. Dat geeft veel persoonlijke drama's en stress, maar voor de economie als geheel hoeft dat niet heel slecht te zijn. Juist omdat er in veel andere sectoren een tekort is/was aan personeel.

Ik betwijfel of het zo geïsoleerd is. Mijn bedrijf is een internetbureau. En ik zie vraaguitval in de hele branche omdat er bijvoorbeeld door bedrijven uit de VS minder geïnvesteerd wordt. Ik zie vraaguitval doordat bijvoorbeeld een bedrijf uit de luchtvaart nu alles on hold zet. Dat heeft consequenties voor de investeringen die vanuit mijn branche gedaan worden. En zo zijn er volgens mij heel erg veel kruisverbanden tussen de verschillende branches. Als de werkloosheid oploopt in de ene branche, heeft dat gevolgen voor het consumentenvertrouwen in heel Nederland.

Ook bij de vorige crisis zag je natuurlijk dat de meeste mensen gewoon hun baan behielden. Ze hielden alleen hun hand op de knip.

rube schreef op maandag 8 juni 2020 @ 10:38:
@orf Niemand weet het zeker. Maar voor jezelf: je moet goed kunnen slapen en eventueel (tijdelijk) verlies moet draagbaar zijn.

Ik weet niet hoeveel je er in hebt zitten in absolute bedragen en in percentage van je totale vermogen.
Als dat erg hoog is, moet je misschien wat gaan spreiden naar andere assets. Niet zozeer omdat de beurs wellicht hoog staat (denk ik ook, maar wie ben ik...) maar omdat je op lange termijn je vermogen wilt beschermen en goed kunnen slapen.
Sta je nog redelijk aan het begin van het FO pad, valt het bedrag in absolute bedragen mee hoeveel je nu in aandelen hebt, dan misschien toch blijven zitten. Niet zozeer om rendement te maken / verlies te voorkomen, maar leren omgaan met de volatiliteit.

Het is lastig toekomst voorspellen. Ik slaap er gelukkig niet slecht van en als het geld weg is, heb ik geen probleem. Al zou ik het natuurlijk wel enorm zonde vinden om geld kwijt te raken. En de laatste tijd denk ik hier vaker over na omdat ik niet goed snap waarom de beurs op dit niveau staat.

Ik zit vanuit mijn holding nu voor ongeveer 40% van mijn vrije vermogen in aandelen. Met de maandelijkse inleg die ik doe, zou ik over 26 maanden voor 100% volledig in aandelen zitten. Zonder spreiding, maar met de gedachte dat dit op lange termijn het beste/makkelijkste rendement geeft.

[rube]

orf schreef op maandag 8 juni 2020 @ 10:48:
[...]
Ik zit vanuit mijn holding nu voor ongeveer 40% van mijn vrije vermogen in aandelen. Met de maandelijkse inleg die ik doe, zou ik over 26 maanden voor 100% volledig in aandelen zitten. Zonder spreiding, maar met de gedachte dat dit op lange termijn het beste/makkelijkste rendement geeft.

Theoretisch wellicht het beste/makkelijkste rendement. Of dat ook in de praktijk zo is en of je ook van de verkoop knop af kan blijven als het -60% is, ook als het al 3 jaar daalt, is natuurlijk lastig om te voorspellen.

Ook andere portefeuilles kunnen makkelijk ingericht worden, hebben wellicht iets minder rendement maar ook een lagere maximale drawdown (theoretisch - gebaseerd op historie in ieder geval).

40% klinkt niet zo extreem, stel het daalt met 50%!, dan gaat je vermogen van 100% naar 80%. Kun je mooi "goedkoop" inkopen. Maar bij 100% zou ik mezelf niet zo fijn voelen (als het gaat om flinke bedragen).

[Rubbergrover1]

orf schreef op maandag 8 juni 2020 @ 10:48:
[...]


Ik betwijfel of het zo geïsoleerd is. Mijn bedrijf is een internetbureau. En ik zie vraaguitval in de hele branche omdat er bijvoorbeeld door bedrijven uit de VS minder geïnvesteerd wordt. Ik zie vraaguitval doordat bijvoorbeeld een bedrijf uit de luchtvaart nu alles on hold zet. Dat heeft consequenties voor de investeringen die vanuit mijn branche gedaan worden. En zo zijn er volgens mij heel erg veel kruisverbanden tussen de verschillende branches. Als de werkloosheid oploopt in de ene branche, heeft dat gevolgen voor het consumentenvertrouwen in heel Nederland.

Ook bij de vorige crisis zag je natuurlijk dat de meeste mensen gewoon hun baan behielden. Ze hielden alleen hun hand op de knip.

Uiteraard zijn er een hoop kruisverbanden. De sectoren die nu zwaar geraakt worden zijn in mijn ogen wel >relatief< apart van andere sectoren. (Niet losstaand natuurlijk, maar andere sectoren hebben meer kruisverbanden.)

En wat je zegt, bij de vorige crisis was het zo dat heel veel mensen hun baan behielden, maar de hand op de knip hielden. Daardoor kreeg je juist dat de crisis versterkt werd en lang aanhield. Ik denk dat dit nu bij een kleiner deel van de mensen zo is, maar dat veel andere mensen niet echt minder uitgeven. Of juist in andere sectoren geld uitgeven. Het is bij veel mensen dit keer niet zo dat ze moesten bezuinigen en dat dat de reden was waarom ze geen geld uitgaven aan cafés, reizen, sporten, dagjes uit, funshoppen etc. Het geld was er wel, maar de mogelijkheden waren er niet. Veel van dat geld is nu aan andere dingen uitgegeven (thuiswerkplekken, tuinen, klussen etc.) of opgespaard. Dat is dus op een andere manier wel in de economie gekomen, of dat kan daar nog komen.

[Outerspace]

Hoewel het een interessante discussie is, hebben we voor beleggen een eigen topic binnen PFSL:
Beleggen op de beurs in de praktijk - Deel 9

De strategieën die je daarbij kunt hanteren kan je daar ook gewoon in kwijt.

[orf]

Rubbergrover1 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 11:21:
[...]

Uiteraard zijn er een hoop kruisverbanden. De sectoren die nu zwaar geraakt worden zijn in mijn ogen wel >relatief< apart van andere sectoren. (Niet losstaand natuurlijk, maar andere sectoren hebben meer kruisverbanden.)

En wat je zegt, bij de vorige crisis was het zo dat heel veel mensen hun baan behielden, maar de hand op de knip hielden. Daardoor kreeg je juist dat de crisis versterkt werd en lang aanhield. Ik denk dat dit nu bij een kleiner deel van de mensen zo is, maar dat veel andere mensen niet echt minder uitgeven. Of juist in andere sectoren geld uitgeven. Het is bij veel mensen dit keer niet zo dat ze moesten bezuinigen en dat dat de reden was waarom ze geen geld uitgaven aan cafés, reizen, sporten, dagjes uit, funshoppen etc. Het geld was er wel, maar de mogelijkheden waren er niet. Veel van dat geld is nu aan andere dingen uitgegeven (thuiswerkplekken, tuinen, klussen etc.) of opgespaard. Dat is dus op een andere manier wel in de economie gekomen, of dat kan daar nog komen.

Maar volgens mij moet die crash nog komen. Ik denk dat het consumentenvertrouwen nog een duik gaat maken. Maar natuurlijk heeft niemand de glazen bol.

[DeadLock]

Hier een vergelijkbare tijd consequent aan het beleggen. Hoewel ik ook gevoelsmatig de indruk heb dat de beurs een stuk hoger gewaardeerd is dan ik zou verwachten ga ik gewoon verder met de strategie die ik bepaald heb.

Wat voor mij wel een "struikelblok" is: ik betaal bij mijn broker een behoorlijke fee per aankoop en daardoor doe ik maar 1 aankoop per maand. Echter zit ik gespreid in IWDA, IMEU en EIMI (US, EU en opkomend. 65, 30 en 5%). Daardoor heb ik soms het gevoel van de market te timen (en de laatste maanden is het per toeval erg ongelukkig uitgekomen qua keuze/aankoopmoment).

Het zit vast vooral in mijn hoofd en ik moet vooral niet proberen beter te timen welke ETF te kopen. Het negatieve rendement deed me weinig, een aankoopmoment missen door 2x IWDA en dan eens IMEU te kopen vond ik wel lastiger om psychologisch te verwerken.

Ondertussen heb ik evenveel in ETF's zitten dan als cash buffer, wat toch een leuke mijlpaal is!

[Tommie12]

orf schreef op maandag 8 juni 2020 @ 11:24:
[...]


Maar volgens mij moet die crash nog komen. Ik denk dat het consumentenvertrouwen nog een duik gaat maken. Maar natuurlijk heeft niemand de glazen bol.

Daar denk ik ook aan.
Maar ik heb niet de guts om ineens overal uit te stappen en alles in cash om te zetten.
Voor mezelf heb ik beslist om nu niks meer te kopen tot minstens Augustus-September, tenzij ik een hoog kwalitietsaandeel sterk afgestraft zie onder wat ik beschouw als een faire waarde.

En in tegenspraak tot wat de mod hierboven schrijft vind ik FO streven onmogelijk zonder een correcte en weldoordachte beleggingsstrategie.

[rube]

Eens met @Tommie12, bepaalde strategieën kun je bespreken in beleggen op de beurs. Echter FO is breder: hier gaat het ook over een stukje psychologie en ook over alternatieven voor "de beurs". Zoals kiezen om minder te beleggen op de beurs en dan maar meer inzetten op aflossen of juist verhuur voor de vastgoed.

[Deveon]

orf schreef op maandag 8 juni 2020 @ 11:24:
[...]


Maar volgens mij moet die crash nog komen. Ik denk dat het consumentenvertrouwen nog een duik gaat maken. Maar natuurlijk heeft niemand de glazen bol.

Nu ben ik nog niet zo lang actief op de beurs, maar over het algemeen zie je dat na een sterke stijging gevolgd wordt door een sterke correctie en een stevige daling ook weer door een snelle correctie. Als actieve beleger wil je dan dat tweede moment gaan voorspellen, maar als passieve belegger (FO, lang termijn) wil je juist niet net na een dip verkopen (of na een sterke stijging inkopen).

Maar zo ver de theorie, in de praktijk zit sinds ik enkele maanden pas met mijn tenen in het water (5k) en hoewel ik er redelijk vroeg bij was heb ik toch de fout gemaakt om mijn wereldwijde ETF te verkopen en enkel de Corona proof aandelen aan te houden (Tesla en AH). Geen dure les, maar toch.. Zo lang ik het geld niet nodig verkoop ik niet meer. Ik plaats wel maandelijks aankoop orders (iets onder de huidige prijs) en twee ETF fonds gaan automatisch.

[JURIST]

Tommie12 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 11:40:
[...]


En in tegenspraak tot wat de mod hierboven schrijft vind ik FO streven onmogelijk zonder een correcte en weldoordachte beleggingsstrategie.

Financiële strategie is imo inderdaad fundamenteel voor iedereen die met FO bezig is, vooral in deze tijd kan de emotie de overhand gaan krigjen en moet je daarop kunnen terugvallen.
Ik denk vooral na over assetallocatie op lange termijn en hoe dat zich moet ontwikkelen en dat werkt wel goed om afstaand te houden van de dagkoersen. Mentaal waren de afgelopen maanden waren wel een test om koers te blijven houden.
Ik constateer wel dat ik door de lage rente's en ook omdat ik verder ben in het traject meer dan voorheen ben blootgesteld aan marktrisico's (voor rendement moet je in deze tijden meer risico nemen). Dat relativeer ik doordat ik nu ook meer kan hebben.

Het afgelopen weekend heb ik wel gekeken naar langlopende covered index calls om het risico op de aandelenportefeuille te verminderen in ruil voor een stukje rendement. Iemand daar ervaring mee?

Nadeel vind ik dat ik op deze manier weer actiever aan de slag moet en daarnaast is mijn beleggingshorizon op zichzelf nog lang genoeg. Dus voorlopig nog niet gedaan.

[rube]

JURIST schreef op maandag 8 juni 2020 @ 12:40:
[...]
Het afgelopen weekend heb ik wel gekeken naar langlopende covered index calls om het risico op de aandelenportefeuille te verminderen in ruil voor een stukje rendement. Iemand daar ervaring mee?

Ik heb de statistieken zo nier bij de hand, maar volgens mij loop je hiermee juist redelijk wat rendement mist (want upside is beperkt) terwijl je naar beneden toe niet gedekt ben en dus is de verhouding risk/potential reward scheef. Volgens mij is hier wel e.e.a. over te vinden op internet (resultaten op basis van historie).

[Trasos]

orf schreef op maandag 8 juni 2020 @ 11:24:
[...]


Maar volgens mij moet die crash nog komen. Ik denk dat het consumentenvertrouwen nog een duik gaat maken. Maar natuurlijk heeft niemand de glazen bol.

Ik krijg het altijd het idee dat daar ook naartoe gepraat wordt via de media.
Vandaag bijvoorbeeld brengt de Rabobank een kwartaalbericht naar buiten dat ze verwachten dat we te maken gaan krijgen met de grootste krimp in zoveel jaar ofzo. Elk uur hoor je dan dit bericht in het nieuws, en dat het consumentenvertrouwen verder gedaald is en mensen de hand op de knip houden. Dan krijg je vanzelf dat mensen inderdaad, al dan niet bewust, de hand op de knip gaan houden. Het gaat om voorspellingen, maar zo heb je ook wel invloed op of het uitkomt of niet.

Ik zou graag eens een experiment zien waarin een groep positief economisch nieuws krijgt en een groep alleen maar negatief nieuws. Of desnoods helemaal geen economisch nieuws, of alleen maar nieuws op basis van feiten en niet dat er iets voorspelt wordt.

Als je op straat aan de gemiddelde Nederlander vraagt hoe het financieel gaat, dan krijg je waarschijnlijk iets te horen als "met mij gaat het goed, maar met Nederland gaat het slecht".

[Qwerty-273]

Tommie12 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 08:04:
Ik ken toch echt niemand die op zijn 35e al volledig FO is, tenzij met een dikke erfenis.
Er zijn ook niet zo veel mensen die bij het bereiken van FO echt stoppen met werken....

Ik ken er wel een aantal van tussen de 35 en 40, die gingen eerst aan de slag als een digitale nomade ergens in hun twintigste. Vaak als website boer of een of andere dev functie, om vervolgens ergens in Azië tijdens het rond trekken FO te zijn. Dat is dus niet meer binnen NL of BE met de kosten van levensonderhoud hier.
Wel zie ik bij een enkeling een issue ontstaan dat ze gaan settelen en er achter komen dat de assets niet een FO plaatje compleet maken met de kosten van een complete familie. En het werkaanbod lokaal miniem is, en de oude contacten/netwerken te veel verwaterd zijn.

Stel dat je FO bent dan valt de druk van werken (voor het geld) weg, en dan verwacht ik eigenlijk niet dat je nog 40 uur wekelijks aan de slag gaat - zeker niet als je op een plek zit waarbij management "druk" uitoefent op zijn werknemers om lange uren te maken. Het is wel een grote omslag dat wanneer je (ver) onder de FO grens duikt, je dan wel weer "verplicht" aan het werk moet.

[Tommie12]

Qwerty-273 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 13:28:
[...]

Ik ken er wel een aantal van tussen de 35 en 40, die gingen eerst aan de slag als een digitale nomade ergens in hun twintigste. Vaak als website boer of een of andere dev functie, om vervolgens ergens in Azië tijdens het rond trekken FO te zijn. Dat is dus niet meer binnen NL of BE met de kosten van levensonderhoud hier.
Wel zie ik bij een enkeling een issue ontstaan dat ze gaan settelen en er achter komen dat de assets niet een FO plaatje compleet maken met de kosten van een complete familie. En het werkaanbod lokaal miniem is, en de oude contacten/netwerken te veel verwaterd zijn.

Dat noem ik een voorbeeld van 'te vroeg victorie kraaien'.

Ik probeer vooral kapitaal te verzamelen om wat extra zekerheid in te bouwen. Ik ben nu 52, en ik acht de waarschijnlijkheid echt te kunnen en willen werken tot 65-67 jaar niet zo hoog.
Stel dat ze me binnen een jaar of 4 ontslaan, dan wil ik niet direct honger lijden, en achter de geraniums zitten.
Dat kapitaal moet me dan ook vooral behoeden van extra stress en een zwaard van damocles dat boven mijn hoofd komt te hangen.
Het biedt ook wat comfort om tegen een baas te zeggen ... nee dank U.

[JURIST]

rube schreef op maandag 8 juni 2020 @ 12:51:
[...]

Ik heb de statistieken zo nier bij de hand, maar volgens mij loop je hiermee juist redelijk wat rendement mist (want upside is beperkt) terwijl je naar beneden toe niet gedekt ben en dus is de verhouding risk/potential reward scheef. Volgens mij is hier wel e.e.a. over te vinden op internet (resultaten op basis van historie).

Ik ga inderdaad nog eens verder kijken. Uitgangspunt zou zijn om het dan om dat voor een gedeeltelijk van de portefeuille te doen. Voor goed risicomanagement zou je het waarschijnlijk moeten combineren met andere opties en daarbij kost het waarschijnlijk aardig wat rendement.
Of de kosten en tijdsinvestering opwegen tegen het effect vraag ik me ook af. Door de cyclus heen kijken en vizier op lange termijn lijkt vooralnog het beste, al is het mentaal niet altijd het makkelijkste.

[Rubbergrover1]

Qwerty-273 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 13:28:
[...]

Ik ken er wel een aantal van tussen de 35 en 40, die gingen eerst aan de slag als een digitale nomade ergens in hun twintigste. Vaak als website boer of een of andere dev functie, om vervolgens ergens in Azië tijdens het rond trekken FO te zijn. Dat is dus niet meer binnen NL of BE met de kosten van levensonderhoud hier.
Wel zie ik bij een enkeling een issue ontstaan dat ze gaan settelen en er achter komen dat de assets niet een FO plaatje compleet maken met de kosten van een complete familie. En het werkaanbod lokaal miniem is, en de oude contacten/netwerken te veel verwaterd zijn.

Dan ben je dus niet FO, maar heb je 'gewoon' een flinke zak geld.

[Qwerty-273]

Rubbergrover1 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 15:07:
Dan ben je dus niet FO, maar heb je 'gewoon' een flinke zak geld.

Dat is maar net hoe je FO beschrijft. Juist een grote verandering in je prive situatie (samen wonen en kinderen - onvoorziene grote uitgave) kan je vermogen of uitgavenpatroon behoorlijk op de schop zetten.

De basis van financiële onafhankelijkheid is dat je een bepaald uitgavenpatroon kunt volhouden zonder daarvoor te hoeven werken. Dat wil zeggen dat je voldoende inkomsten uit andere bronnen - met name vermogen(sgroei) - haalt om je uitgaven mee af te dekken.

[CaLeX]

Rubbergrover1 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 15:07:
[...]

Dan ben je dus niet FO, maar heb je 'gewoon' een flinke zak geld.

Dan is niemand FO.

Deze persoon had genoeg om met zijn levensstijl FO te zijn. Als je die levensstijl veranderd kan blijken dat je ineens (veel) te veel, of in dit geval (veel) te weinig hebt. Lijkt mij eigenlijk niet te voorkomen.

[R.van.M]

Rubbergrover1 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 15:07:
[...]

Dan ben je dus niet FO, maar heb je 'gewoon' een flinke zak geld.

Wij hechten hier (en ik ook) wellicht ook te veel waarde aan zekerheid. Zeker als je jong bent kun je veel meer risico nemen, zowel met kapitaal als met levenskeuzes. Je hoort ook vaak van oudere mensen dat ze wouden dat ze wat meer risico hadden genomen toen ze nog jong waren.

Dit is iets wat ook in mijn hoofd hangt. Ik ben inmiddels 40% FO (37jaar), en ik kan nog 12-14jaar doorgaan om die >100% te bereiken. Echter daar staat tegenover dat ik nu al voldoende kapitaal heb om een ander spannend avontuur te doen door bijvoorbeeld een eigen bedrijf te starten of naar het buitenland te verhuizen voor een andere carriere, het is echter lastig om die stap te zetten

[vcisback]

Qwerty-273 schreef op zondag 7 juni 2020 @ 23:15:
Het kan natuurlijk ook best een 'flat' zijn met 4-6 appartementen. Het hoeft niet direct een enorm gebouw met 150+ appartementen te zijn natuurlijk.

Ja, dit dus + bijbehorende garageboxen. En nee, de koop is nog niet rond.

[Rubbergrover1]

R.van.M schreef op maandag 8 juni 2020 @ 15:40:
[...]


Wij hechten hier (en ik ook) wellicht ook te veel waarde aan zekerheid. Zeker als je jong bent kun je veel meer risico nemen, zowel met kapitaal als met levenskeuzes. Je hoort ook vaak van oudere mensen dat ze wouden dat ze wat meer risico hadden genomen toen ze nog jong waren.

Dat je meer keuzes hebt en veel meer risico's zou kunnen nemen in het leven als je een forse buffer hebt staat buiten kijf. Maar dat heeft niet zozeer met financieel onafhankelijk te maken.

Mijn idee bij FO is dat ik ook rekening wil houden met enigszins voorzienbare mogelijke veranderingen in mijn leven. Als je wat ouder en gesetteld bent bijvoorbeeld door (klein-) kinderen, of overlijden van je partner, of bv een chronische ziekte. En als je wat jonger bent kun je de liefde van je leven tegenkomen. Dat zijn "risico's" wat je rekening mee kunt houden.

[TucanoItaly]

orf schreef op maandag 8 juni 2020 @ 10:16:
en vind ik het ongeloofwaardig dat dit zover losgekoppeld is van de reële economie.

Het probleem is dat er zo veel ongeloofwaardig is:
- De opkomst van Bitcoin
- Nul of negatieve rente op je spaarrekening
- De huizenmarkt die drukker dan ooit is, tijdens de Corona-crisis!
- Griekse staatsobligaties met lagere rente dan menig ander

Ik heb af en toe het gevoel dat de wereld gek geworden is.

[Wozmro]

Tommie12 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 11:40:
[...]


Daar denk ik ook aan.
Maar ik heb niet de guts om ineens overal uit te stappen en alles in cash om te zetten.
Voor mezelf heb ik beslist om nu niks meer te kopen tot minstens Augustus-September, tenzij ik een hoog kwalitietsaandeel sterk afgestraft zie onder wat ik beschouw als een faire waarde.

En in tegenspraak tot wat de mod hierboven schrijft vind ik FO streven onmogelijk zonder een correcte en weldoordachte beleggingsstrategie.

Het TINA effect begint wat vervelend te worden.

Ik kan mezelf niet van de indruk ontdoen dat spaargeld aanhouden meer risico's inhoudt dan bijvoorbeeld aandelen in harde assets waar mensen echt niet zonder kunnen (voeding, nutsvoorzieningen,...).

Je maakt mij niet meer wijs dat de overheden het spaargeld kunnen garanderen tot 100k per persoon.

[x37]

Ik heb er hier eerder al een beetje over gespeculeerd wat volgens mij redenen kunnen zijn voor de stijgende beurzen bij een dalende economie, maar in werkelijkheid snap ik er ook niks van. Toen VWRL op ~€60,- stond, had ik een extra limit order ingelegd op €55,- met het idee dat het onderhand wel verstandig zou zijn om extra aankopen te gaan doen voor het geval VWRL niet veel verder dan €55,- zou zakken. M.a.w. in mijn optiek zou die €55 altijd wel gehaald worden en ik verwachtte nog wel lagere koersen. Diezelfde dag heeft VWRL zijn tot nu toe dieptepunt van €59 nogwat bereikt en sindsdien schiet hij omhoog.

Dat was echt totaal onverwacht. Nog een maand lang wat getwijfeld en wat andere limit orders geprobeerd voor als de onvermijdbare tweede/verdere correctie kwam. Die kwam niet. Ik had zelf ook wat corona gerelateerde brandjes te blussen en toen waren we inmiddels door de ergste gezondheidscrisis heen en begonnen mensen over exit-strategieën te praten... Koop momenten volledig gemist. Ik heb wel gewoon mijn maandelijkse inleg gedaan en verspreid nog 3x maandelijkse inleg aan extra aankopen gedaan, tegen mooie koersen maar bij lange na niet de dip.

Realisatie:
Het maakt niet uit. Als de beurs omlaag is kan ik goedkoop inleggen. Iedere keer als ik een inleg doe tegen een koers lager dan historisch is dat leuk. Als de beurs omhoog gaat staat er een mooi groen getalletje bij totaal rendement. Dat groene getalletje staat mooi, maar daar heb ik de komende 20 jaar niet zoveel aan, maar het maakt me wel blij als ik het zie.

Hopelijk denk ik over 20 jaar nog steeds zo luchtig over beurscorrecties.

[RichieB]

TucanoItaly schreef op maandag 8 juni 2020 @ 20:13:
[...]
Het probleem is dat er zo veel ongeloofwaardig is:
[...]

Het gaat er niet om wat jij en ik geloofwaardig vinden, maar wat de massa geloofwaardig vindt. Soms werken de monetaire ingrepen van de centrale banken kennelijk wel..

@x37 Dus de koers staat -33% en jij gaat een limit order inleggen om een extra 6% te pakken? Waarom een markt proberen te timen als de dip al in de boeken staat?
Ik heb op datzelfde moment 10x mijn maand inleg extra bijgestort.. nog geen spijt van.

[Vmoney]

Neutron schreef op zaterdag 6 juni 2020 @ 23:11:
[...]


Uiteraard. Ik wil mijn beleggingen versimpelen in die zin dat het mijn voorkeur heeft om alles onder te brengen in 1 ETF bij 1 partij waarbij ik reeds beleg. Voor mij betekent dat of wel alles investeren in VWRL bij DEGIRO of alles investeren in de aandelen wereldwijd totaal ETF van Meesman. Beiden vind ik op zich prima keuzes maar ik merk dat ik meer rust ervaar van Meesman. Bij degiro merk ik dat ik veel vaker de app check en de neiging moet onderdrukken om actief te gaan handelen zodra ik koersen zie.

Ik deed precies hetzelfde laatst om dezelfde reden. Over kosten: ING is mijn bank en de aankoop- en beheerskosten bij elkaar zijn lager dan bij Meesman. Maar in de kleine lettertjes ontdekte ik ook een exitvergoeding of iets dergelijks. Met andere woorden: je betaalt alsnog als je ooit uitstapt.

Ik denk nu dat ik voorlopig mijn (bescheiden) partij VWRL en andere Etf bij DEGIRO gewoon daar laat staan. Wedden op twee paarden. Misschien dat ik die zelfs ook nog uitbreid, als ik ooit kan afleren om elke dag die app te checken...

[x37]

RichieB schreef op maandag 8 juni 2020 @ 23:15:
[...]


Het gaat er niet om wat jij en ik geloofwaardig vinden, maar wat de massa geloofwaardig vindt. Soms werken de monetaire ingrepen van de centrale banken kennelijk wel..

@x37 Dus de koers staat -33% en jij gaat een limit order inleggen om een extra 6% te pakken? Waarom een markt proberen te timen als de dip al in de boeken staat?
Ik heb op datzelfde moment 10x mijn maand inleg extra bijgestort.. nog geen spijt van.

Snap ik. Goed gedaan.

En ja, best dom van mij eigenlijk.

Maar ik denk dat het zeker niet hielp dat we op dat moment vast zaten, gestrand in een ver land en we vooral probeerde te verzinnen hoe we weer in Nederland konden komen. Daarvoor wilde ik toch even een oorlogsreserve aanhouden en de intense stress die dat* opleverde maakte ook niet dat ik er erg mee bezig was.

Toen we weer thuis waren moest ik even bijkomen. Daarna kwam de realisatie dat die 5 dagen dat we echt van de reis hebben genoten 15k heeft gekost aan directe en indirecte kosten.

Tja, ik heb m'n maandelijkse inleg redelijk planmatig uitgevoerd (het Meesman deel is feilloos uitgevoerd btw ) en een paar aardige extra inleggen gedaan. Ik wou dat ik in die tijd een goed overleg met m'n vriendin had gehad over extra inleg vanuit onze eigen spaarrekeningen, maar onder normale omstandigheden is interesse in financiën al niet heel gelijk verdeeld over ons tweeën zal ik maar zeggen...

* Dat je 3 maanden wereldreis na 5 dagen afgebroken wordt omdat het hele land in lock-down gaat. Niet zo'n "wil je a.j.b. zoveel mogelijk thuis blijven", maar politie die iedere 15min met zwaailichten langs komt patrouilleren en overtreders in de cel gooit. Dat je nauwelijks nog accommodaties kunt vinden omdat iedereen bang is voor Europeanen. Dat je verhalen hoort over andere toeristen die uit hun accommodaties worden gejaagd door bange boze buren. Dat er kliklijnen worden geopend om toeristen te rapporteren die zich niet aan de lock-down houden.

[r0bb]

helloitsme schreef op zondag 7 juni 2020 @ 12:32:
[...]


kijk hier eens: https://www.indexfondsenvergelijken.nl/
(als je op een fonds klikt, dan krijg je een overzicht van de kosten waarmee rekening gehouden is)

Komt vanaf een discussie op reddit: https://www.reddit.com/r/...ussen_fondsen_en_brokers/

aanvulling : bij de grootbanken zitten de kosten voor het aanhouden van een betaalrekening (Wat wel verplicht is) er niet in.

Zijn de exitkosten uit de kleine lettertjes bij ING die @Vmoney hierboven schetst ook meegenomen in de vergelijking op de website?

[TucanoItaly]

RichieB schreef op maandag 8 juni 2020 @ 23:15:
Het gaat er niet om wat jij en ik geloofwaardig vinden, maar wat de massa geloofwaardig vindt. Soms werken de monetaire ingrepen van de centrale banken kennelijk wel..

Yep, ben ik met je eens, goed punt. Ik probeerde een ander punt te maken, namelijk: er zijn altijd vreemde dingen die mij aan het twijfelen brengen. Zolang ik beleg, twijfel ik over mijn beleggingsstrategie. Maar het punt van een strategie is dat je 'm niet wijzigt bij de eerste de beste tegenwind.

Die monetaire ingrepen werken inderdaad voor mensen die beleggen

[ Voor 10% gewijzigd door TucanoItaly op 09-06-2020 08:11 ]

[R.van.M]

r0bb schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 08:04:
[...]


Zijn de exitkosten uit de kleine lettertjes bij ING die @Vmoney hierboven schetst ook meegenomen in de vergelijking op de website?

Is al vaker voorbij gekomen. Dit zijn kosten die het fonds mag rekenen, maar deze zijn tot nu toe nooit in rekening gebracht. Waarschijnlijk bedoeld voor als er een enorme uitstroom zou komen

[R.van.M]

RichieB schreef op maandag 8 juni 2020 @ 23:15:
[...]


Het gaat er niet om wat jij en ik geloofwaardig vinden, maar wat de massa geloofwaardig vindt. Soms werken de monetaire ingrepen van de centrale banken kennelijk wel..

@x37 Dus de koers staat -33% en jij gaat een limit order inleggen om een extra 6% te pakken? Waarom een markt proberen te timen als de dip al in de boeken staat?
Ik heb op datzelfde moment 10x mijn maand inleg extra bijgestort.. nog geen spijt van.

Ik volg de strategie dat als de beurs 20% daalt dat ik voor een X bedrag bijkoop. Eigenlijk gewoon herbalanceren, maar dan op basis van de gedaalde beurskoersen.

En op dit moment loopt er inderdaad veel geld de beurs in vanuit de ECB/FED waardoor de koersen oplopen. Wat de gevolgen hiervan gaan zijn weten we pas over >10 jaar en zelfs de echte montaire experts zijn het niet met elkaar eens. Het heeft dus naar mijn mening weinig nut om hier nu al rekening mee te gaan houden. Er zijn altijd enorm veel variablen die de beurskoersen beinvloeden, en dit is er gewoon eentje van. Veel gevaarlijker zijn de unkown-unkowns

[Tommie12]

Wozmro schreef op maandag 8 juni 2020 @ 21:15:
[...]


Het TINA effect begint wat vervelend te worden.

Ik kan mezelf niet van de indruk ontdoen dat spaargeld aanhouden meer risico's inhoudt dan bijvoorbeeld aandelen in harde assets waar mensen echt niet zonder kunnen (voeding, nutsvoorzieningen,...).

Je maakt mij niet meer wijs dat de overheden het spaargeld kunnen garanderen tot 100k per persoon.

Dat kunnen ze inderdaad niet. Maar het is goedkoper om dan de bank te redden ipv alle spaarders. En anders wordt er gewoon geld bijgedrukt. Vergeet niet dat er tegenover jouw spaargeld ook leningen staan en die worden niet zomaar kwijt gescholden.

[CornermanNL]

TucanoItaly schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 08:10:
[...]


Yep, ben ik met je eens, goed punt. Ik probeerde een ander punt te maken, namelijk: er zijn altijd vreemde dingen die mij aan het twijfelen brengen. Zolang ik beleg, twijfel ik over mijn beleggingsstrategie. Maar het punt van een strategie is dat je 'm niet wijzigt bij de eerste de beste tegenwind.

Die monetaire ingrepen werken inderdaad voor mensen die beleggen

Inderdaad, het constant volhouden is het belangrijkste. Het gaat immers om een lange tijd. Ik heb ook last van het ik wacht nog even maar heb mij tot op heden gewoon aan de strategie van maandelijks bijkopen gehouden. Ook al vindt ik de stijgingen niet logisch. Ik heb er verder geen verklaring voor anders dat de klap nu enigszins verzacht is door het enorme ingrijpen van overheden, gecombineerd met de lage rente.

Voor FO is het wel een interessante tijd. Wat gaan de belastingtechnische zaken doen, komt er inderdaad een versnelde transitie naar een duurzamere samenleving. Komt er een vorm van basisinkomen. Of gaan we ons verder in het marktdenken storten als samenleving.

Allemaal interessante vraagstukken met invloed op de manier en mogelijkheden van het bereiken van FO.

[Galactic]

Tommie12 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 08:04:
[...]


Ik ken toch echt niemand die op zijn 35e al volledig FO is, tenzij met een dikke erfenis.

Een heel belangrijke factor bij FO is je uitgavenpatroon. Sommigen leven met 2000€ per maand, anderen hebben 5000€ nodig, dat zijn keuzes!

Als je op je 35e aan kinderen begint moet je natuurlijk je rekening bijstellen. En dan is het kiezen tussen je kinderwens begraven of langer werken.

Er zijn ook niet zo veel mensen die bij het bereiken van FO echt stoppen met werken....

Ik ben al iets meer dan 1 jaar FO sinds mijn 34 namelijk. Ik heb ong 2200 euro te besteden per maand. Op 44 loopt de hypotheek af en zal ik 2600 te besteden hebben. Ook na pensioen blijft dat bedrag vergelijkbaar. Ik denk zelfs nog iets meer. Kan dus zeker wel. Maar buiten mezelf ken ik idd ook niemamd in mijn omgeving. Maar laat ons eerlijk zijn. Ik loop daar ook helemaal niet mee te koop. Speelt alleen in je nadeel. Ombegrip, jaloezie, diefstalgevoelig...

[Tommie12]

@Galactic
Knap dat je dat zo vroeg bereikt hebt. Ben je ook echt gestopt met werken?
Hoe bescherm je je kapitaal tegen aanvreet van inflatie? Heb je een gezin en kinderen?

En ik begrijp helemaal dat je dat discreet houdt!

[tomtom901]

Tommie12 schreef op maandag 8 juni 2020 @ 08:04:
[...]


Ik ken toch echt niemand die op zijn 35e al volledig FO is, tenzij met een dikke erfenis.

Er zijn ook niet zo veel mensen die bij het bereiken van FO echt stoppen met werken....

Ik heb voldoende middelen (27) om in principe de volledige FO mentaliteit te kunnen volgen met een 2k per maand tot AOW. Echter ben ik op dit moment nog meer dan tevreden met mijn werk, heb ik er plezier in, en belangrijker, past het ook niet echt bij mijn levensfase om te stoppen, dus ik werk door zolang ik er nog plezier in heb.

[CurlyMo]

@tomtom901 Is je leven nu al ingericht zoals je het in de toekomst zou willen? Eventueel partner, kinderen, huis, auto, vakanties e.d.

[tomtom901]

CurlyMo schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 10:08:
@tomtom901 Is je leven nu al ingericht zoals je het in de toekomst zou willen? Eventueel partner, kinderen, huis, auto, vakanties e.d.

Deels, alles waar ik in mijn eentje controle over heb wel (single dus). Ik sluit niet uit dat ik ooit kinderen zou willen, met de aanverwante partner, dus dan verandert het plaatje weer.

[CurlyMo]

tomtom901 schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 10:11:
[...]
dus dan verandert het plaatje weer.

En ik denk dat dat de cruciale nuance is in je verhaal

[Pistachenootje]

tomtom901 schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 10:01:
[...]
Ik heb voldoende middelen (27) om in principe de volledige FO mentaliteit te kunnen volgen met een 2k per maand tot AOW.

Rekening houdend met inflatie? Ga je dan uit van een 4% withdrawal rate? Of heb je zoveel dat je alles in spaargeld kan zetten?

[x37]

@Galactic @tomtom901 Gaaf hoor!

Hoe hebben jullie dit zo jong bereikt? Ik neem aan dat je dit niet zo jong al voor elkaar krijgt met een redelijk traditioneel carrière pad?

[tomtom901]

CurlyMo schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 10:14:
[...]

En ik denk dat dat de cruciale nuance is in je verhaal

Ja, natuurlijk is het een nuance, maar op basis van mijn huidige levensstijl waarin er ruimte is voor vakanties, een huis, en de nodige leuke dingen met vrienden ben ik FO. Niemand kan in de toekomst kijken, dus zolang ik met een goed gevoel en plezier kan blijven opbouwen kan ik ook voor dat scenario gaan calculeren.

Pistachenootje schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 10:15:
[...]

Rekening houdend met inflatie? Ga je dan uit van een 4% withdrawal rate? Of heb je zoveel dat je alles in spaargeld kan zetten?

Inderdaad 4% withdrawal rate met een allocatie stocks en cash.

x37 schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 10:17:
@Galactic @tomtom901 Gaaf hoor!

Hoe hebben jullie dit zo jong bereikt? Ik neem aan dat je dit niet zo jong al voor elkaar krijgt met een redelijk traditioneel carrière pad?

Mijn carriepad is inderdaad alles behalve traditioneel te noemen ja, op jonge leeftijd (15) al een onderneming gestart in de IT, daarbij altijd in loondienst blijven werken vanaf 18 (40 uur) en met de nodige certificeringen en een dosisje geluk flink wat ervaring op kunnen doen. Op dit moment in dienst bij een van de grote(re) tech namen, geen FAANG, het eigen bedrijf bestaat nog steeds en biedt me een vast maandelijks inkomen uit een abbonementen dienstverlening en de ruimte om wat freelance projecten te doen op parttime basis wanneer die ruimte en zin er is.

Bij dat eerdergenoemde tech bedrijf heb ik het op dit moment enorm naar mijn zin, en zijn er voldoende kansen om nog te groeien, zowel als persoon als qua techneut, dus aan stoppen denk ik voorlopig nog niet. Wel overweeg ik zo nu en dan om de tech te verlaten en de financiele wereld in te gaan, omdat ik daarin een mooie uitdaging zie.

[ Voor 42% gewijzigd door tomtom901 op 09-06-2020 10:25 ]

[Galactic]

Tommie12 schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 09:42:
@Galactic
Knap dat je dat zo vroeg bereikt hebt. Ben je ook echt gestopt met werken?
Hoe bescherm je je kapitaal tegen aanvreet van inflatie? Heb je een gezin en kinderen?

En ik begrijp helemaal dat je dat discreet houdt!

Zit 95% in aandelen en voel mij daar perfect comfortabel mee door de grote spreiding. Natuurlijk was het laatste kwartaal wat spannand en heb ik niet de “luxe” gehad om bij te kunnen kopen. Ik werk nog 80% momenteel, maar ik ga volledig stoppen eind 2020. En ja het 2de kind komt eraan volgende maand Wij hebben altijd zuinig geleefd maar niet extreem. Denk wel dat als de kinderen wat opgegroeid zijn ik nog evt wat ga bij doen. Zie nog wel wat, vastgoedproject ofzo. Noodzakelijk zal het niet zijn voor de inkomstenkant.

[Galactic]

x37 schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 10:17:
@Galactic @tomtom901 Gaaf hoor!

Hoe hebben jullie dit zo jong bereikt? Ik neem aan dat je dit niet zo jong al voor elkaar krijgt met een redelijk traditioneel carrière pad?

Ik heb altijd in loondienst gewerkt. Maar ook volledig zelf ons eigen huis gebouwd (scheelt heel veel) en natuurlijk heeft het beleggen ook het nodige opgebracht. We hebben met dat bouwen wel 3 pittige jren gehad hoor. Weken van 80-90 uren.

[tomtom901]

Galactic schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 11:00:
[...]


En ja het 2de kind komt eraan volgende maand

Leuk, gefeliciteerd!

[helloitsme]

r0bb schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 08:04:
[...]


Zijn de exitkosten uit de kleine lettertjes bij ING die @Vmoney hierboven schetst ook meegenomen in de vergelijking op de website?

als je je muis op de diverse i symbooltjes houd of op de fondsen etc klikt zie je waar allemaal wel/niet rekening mee gehouden wordt

plus: https://www.reddit.com/r/...uitstap_en_andere_kosten/

[ Voor 13% gewijzigd door helloitsme op 09-06-2020 11:47 ]

[nihiles]

Qwerty-273 schreef op zondag 7 juni 2020 @ 23:15:
Het kan natuurlijk ook best een 'flat' zijn met 4-6 appartementen. Het hoeft niet direct een enorm gebouw met 150+ appartementen te zijn natuurlijk.

Waar ik wel benieuwd naar ben, je werkt en spaart als twintiger naar FO, dan ben je rond de 35 en zit je gebakken. Maar daarna kom je die partner tegen waarmee je het leven gaat delen en kleintjes komen er bij. Dan staat je uitgave patroon behoorlijk op zijn kop. Zijn er daar ook ervaringsdeskundigen in dit topic? Hoe ga je er mee om van onafhankelijk te zijn, weer terug te gaan naar werken om voldoende inkomen te genereren.
Of mensen die FO waren, en door een onverwachte grote uitgave (om welke belangrijke gebeurtenis dan ook) niet meer FO zijn en weer terug moeten aan het werk.

Ik kom enigszins uit een dergelijke situatie al ben ik nooit gestopt met werken. Eerst werd ik uitgebuit door een huurder, wiens auto steeds groter werd. Door een gelukje een huis weten te kopen en daarna als een razende gaan aflossen. Na 8 jaar was heel het huis afbetaald op mijn 33e verjaardag. 2 jaar zonder hypotheek geleefd en daarna verliefd geworden en verhuisd naar een groter huis. Je begint gewoon weer opnieuw; of beter, je gaat verder. Het grote voordeel is je gunstige startpositie daardoor leen je onder gunstige voorwaarden. Nu een fantastisch gezin en een verdergaand verduurzaamd huis. Op koers om met 50 FO te zijn, maar inmiddels beleg ik ook dus het kan alle kanten op. Vooral veel lol in het optimaliseren en verduurzamen van de financiën. Ik geniet van de kansen en mogelijkheden die de aangeleerde houding geeft voor mij en mijn geliefden.

[XfXf4]

Gefeliciteerd met je 2e kind Galactic!

& Goed om te lezen dat het nog mogelijk is in Nederland/België. Ben nu 1 jaar bezig met FO / FMA en het lijkt nog helemaal nergens op

[Telerion]

Bij mij wijziging in andere strekking.

Leaseauto van werk omgezet naar een vast budget voor reizen.
Vorig jaar fiscaal vriendelijk een elektrische fiets gekocht en er een kleine private lease auto bijgenomen.
Nu 2/3 keer per week met de fiets naar werk toe (kleine 60 km per dag) en de andere dagen met de auto. Echt een verademing dat fietsen. Kost iets meer tijd, maar ik vind het helemaal waard. En financieel ben ik een stuk voordeliger uit.

Ook alvast een voorsoortering op minder gaan werken

[Tommie12]

tomtom901 schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 10:19:
[...]


Ja, natuurlijk is het een nuance, maar op basis van mijn huidige levensstijl waarin er ruimte is voor vakanties, een huis, en de nodige leuke dingen met vrienden ben ik FO. Niemand kan in de toekomst kijken, dus zolang ik met een goed gevoel en plezier kan blijven opbouwen kan ik ook voor dat scenario gaan calculeren.


[...]


Inderdaad 4% withdrawal rate met een allocatie stocks en cash.


[...]


Mijn carriepad is inderdaad alles behalve traditioneel te noemen ja, op jonge leeftijd (15) al een onderneming gestart in de IT, daarbij altijd in loondienst blijven werken vanaf 18 (40 uur) en met de nodige certificeringen en een dosisje geluk flink wat ervaring op kunnen doen. Op dit moment in dienst bij een van de grote(re) tech namen, geen FAANG, het eigen bedrijf bestaat nog steeds en biedt me een vast maandelijks inkomen uit een abbonementen dienstverlening en de ruimte om wat freelance projecten te doen op parttime basis wanneer die ruimte en zin er is.

Ik ben benieuwd hoe je zo een continu inkomen haalt uit die abonnementen, en of dat zonder veel werk ook binnen 5 en 10 jaar nog blijft binnen komen.
Je hebt toch altijd wat verlies aan klanten, je moet updaten en blijven verkopen om je klantenbasis op peil te houden verwacht ik.

Ik heb enorm respect voor wat je al gerealiseerd hebt!

[tomtom901]

Tommie12 schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 15:14:
[...]

Ik ben benieuwd hoe je zo een continu inkomen haalt uit die abonnementen, en of dat zonder veel werk ook binnen 5 en 10 jaar nog blijft binnen komen.
Je hebt toch altijd wat verlies aan klanten, je moet updaten en blijven verkopen om je klantenbasis op peil te houden verwacht ik.

Ik heb enorm respect voor wat je al gerealiseerd hebt!

5 jaar verwacht ik wel, 10 jaar is te ver weg om in een branche als de IT vooruit te kijken naar mijn mening, dan kan de wereld er alweer significant anders uitzien.

Overigens is en was FIRE / FO geen echt doel, ik geniet met name van de “keuzevrijheid” die het me oplevert. Daarmee bedoel ik dat ik nergens omwille van geld gevonden zit.

Zie ik een andere baan die me meer behaagt op technisch vlak (noem maar iets), maar minder betaalt, dan kan ik die vrij nemen. Wil ik een tijdje vrij, dan is dat ook een optie. Of zie ik, zoals eerder dit jaar, een appartement wat precies aansluit bij mijn wensen, dan kan ik daar ook gebruik maken van diezelfde vrijheid. Dat is voor mij de definitie van FO.

[Tommie12]

Goeie keuzes gemaakt!
Beetje financiële vrijheid is altijd goed. Ik denk dan ook dat je ook op financieel gebied goed opgevoed bent. Iets wat ik mijn kinderen ook heb geleerd. Eerst geld hebben, dan geld uitgeven, tenzij voor een huis, en sparen doe je aan het begin van de maand, niet het einde etc etc.

Ik heb een mooi staaltje daarvan gezien bij mijn dochter.
Ze studeerde vorig jaar af als arts en dan start je met een redelijk loon in B, maar je moet gaan werken waar ze je inzetten. Bij haar was dat 140km verder, en we hadden nog een oude Polo die ze van ons als "oprotpremie" mee kon krijgen.
Zo lang ze studeerde was die auto altijd OK, maar toch maar een oude bak.

Haar plan was aanvankelijk om dan bij de start een nieuwe auto te kopen. Dus ik met haar naar een garage.
Voor een mooie Skoda Fabia kreeg ze dan een offerte met overname van ca 14.000€.
Ik wou haar nog een renteloze lening geven hiervoor zodat ze die op ca 1.5-2 jaar kon terugbetalen.
Maar toch kreeg ze toen een "financiële" kramp.
Ze besefte dat ze met die nieuwe auto amper kon sparen het eerste jaar, en 14k uitgeven zonder dat ze al echt gewerkt had was een brug te ver.
Dus, dat oud barrel rijdt nog, en haar spaarrekening groeit... Toen dacht ik.. die komt er wel.
Nu begint ze samen met haar vriend naar huizen te kijken, en ze schat haar "afbetalingscapaciteit" behoorlijk conservatief in, terwijl er in B banken zijn die speicale afbetalingsplannen hebben voor mensen die verwachten dat hun inkomen wel sterk zal stijgen. Ze voelt dat echt aan als een blok aan het been, en baseert haar beslissingen mooi op wat ze nu (samen) verdienen en vrij makkelijk kunnen betalen.
Sommige van haar collega's zitten nog niet in een vast job, en kijken al naar huizen van 1mio :-o

[Neutron]

Galactic schreef op dinsdag 9 juni 2020 @ 11:03:
[...]


Ik heb altijd in loondienst gewerkt. Maar ook volledig zelf ons eigen huis gebouwd (scheelt heel veel) en natuurlijk heeft het beleggen ook het nodige opgebracht. We hebben met dat bouwen wel 3 pittige jren gehad hoor. Weken van 80-90 uren.

Je opmerking over eigen huis triggert mij omdat dat mijn droom is. Kun je eens toelichten hoe je dit hebt aangepakt? Overigens maak ik weliswaar mijn eigen meubilair maar da’s nog wel een ander niveau dan je eigen huis vind ik. Ben redelijk handig maar of ik dat kan weet ik zo 123 nog niet.

[Tommie12]

Neutron schreef op woensdag 10 juni 2020 @ 08:37:
[...]


Je opmerking over eigen huis triggert mij omdat dat mijn droom is. Kun je eens toelichten hoe je dit hebt aangepakt? Overigens maak ik weliswaar mijn eigen meubilair maar da’s nog wel een ander niveau dan je eigen huis vind ik. Ben redelijk handig maar of ik dat kan weet ik zo 123 nog niet.

Ik heb 2 keer een huis gebouwd, maar zeker niet helemaal zelf gedaan.
Het begint natuurlijk met een stuk bouwgrond...

Maar dan moet je selectief zijn in wat je zelf doet en wat je laat doen.
Als je nog nooit gemetst hebt en beton gegoten, dan maak je gegarandeerd grote fouten die achteraf een pak meer tijd kosten om ze terug recht te zetten. Een vergeten afvoerbuis bv is een drama.

Sommige werken kan je ook beter laten doen omdat je er amper iets mee bespaart. Ik denk aan waterleidingen en electriciteit, tenzij je daar echt het goede materiaal/gereedschap voor kan lenen of huren.
Funderingen uitgraven... altijd een kraan laten komen, waar jij weken aan gaat graven doen ze op een dag.
Muren bepleisteren is nog zo iets... kruipen enorm veel uren in, en het duurt een paar kamers voor je er iets van terecht brengt.
Ik heb zeker respect voor mensen die het zelf doen, maar zonder 2 rechterhanden en de wil om er veel tijd in te steken gaat het niet lukken.

[CornermanNL]

Ik heb ook de 'droom' om nog eens een eigen huis te bouwen. Echter valt en staat het met een stuk grond. En dan ook nog op de juiste locatie. Ik ben er al eens behoorlijk ver mee geweest maar toentertijd werden de vrije kavels toch voorzien van makkelijker verkoopbare rijtjes en 2 ondereenkappers.

Ik kijk er af en toe nog steeds naar, en met de nieuwe technieken is het steeds 'gemakkelijker' om je eigen huis te ontwerpen en te bouwen. Zeker als je een beetje technisch aangelegd bent en er interesse voor hebt. Het ontwerp is dat het belangrijkste. In Nederland is grond en vergunningen het moeilijkste. Ik kan nu niet meer goedkoper en qua locatie beter wonen dan ik nu doe. Dus zou het meer een hobby project worden na FO, ach je mag dromen

Als ik kijk naar bijvoorbeeld Duitsland dan is grond een flink stuk goedkoper , emigreren en zelf bouwen maakt het dan wel weer aantrekkelijk. Dan hou je in theorie , via de bierviltjes methode geld over. Maar ik heb geen idee wat de regels daar zijn.

Overigens is het voordeel van zelfbouw voornamelijk het effectief gebruiken van ruimte. Muren als kasten, meer mogelijkheden qua 0 op de meter. Ik heb eens gekeken en met een klein gelijkvloers vrijstaand huisje en een werkplaats/kantoortje ben ik klaar. Qua vierkante meters een stuk minder dan ik nu heb. Alleen die grond.

[x37]

Je moet er ook weer niet te moeilijk over denken. Ik heb als kind (12 of 13jr) verschillende muren gemetseld in mijn ouderlijk huis toen mijn ouders aan het verbouwen waren. Wel vuil werk natuurlijk, maar die staan er nu nog prima hoor. Is echt niet zo moeilijk als het niet zo nauw komt. En veel echte metselaars bakken er overigens ook niet veel van als het wel zichtwerk is. Als ik hier in onze nieuwbouwwijk kijk naar de gevels, dan is het echt om te huilen, maar volgens de uitvoerder moest ik niet zeuren, want die metselaars hadden allemaal 40 jaar ervaring!

Alles zelf doen is waarschijnlijk niet het beste idee, omdat dat niet alleen ontzettend veel vaardigheden en gereedschappen vereist, maar ook omdat er gigantisch veel uren in gaan zitten. Je kosten lopen ook door intussen (bouwrente, steigerhuur, etc.). Huur voor bepaalde projecten een ZZP'er in om jou te helpen, dan gaat het waarschijnlijk meer dan dubbel zo snel, je kunt zijn specialistisch gereedschap gebruiken en het is een stuk gezelliger werken waarschijnlijk.

[Rubbergrover1]

CornermanNL schreef op woensdag 10 juni 2020 @ 09:59:
Als ik kijk naar bijvoorbeeld Duitsland dan is grond een flink stuk goedkoper , emigreren en zelf bouwen maakt het dan wel weer aantrekkelijk. Dan hou je in theorie , via de bierviltjes methode geld over. Maar ik heb geen idee wat de regels daar zijn.

Je moet daar ook weer niet te makkelijk over denken. Grond in de buurt van steden is ook in Duitsland wel aan de prijs en andersom is afgelegen grond in Nederland ook soms best goedkoop. Alleen zijn er in Duitsland natuurlijk veel meer gebieden die wat verder van de steden verwijderd zijn en is er dus meer goedkope grond.

Maar bij Nederland zeggen mensen dan al gauw dat je daar toch niet wilt wonen, terwijl bij zo'n afgelegen kavel in Duitsland juist de fantasie geprikkeld wordt.

Houd er ook rekening mee dat je in Duitsland vaak puur voor de kale grond betaalt. Alle voorzieningen zul je dan zelf nog moeten regelen en betalen. Kennis van mij heeft nog een hoop kosten en vooral gedoe gehad omdat ze bij hun blokje woningen de toegangsweg naar hun huizen zelf maar moesten aanleggen. (En onderhouden.) dan krijg je dat de ene buren alles zo goedkoop mogelijk willen en de andere willen het juist in een keer goed doen etc. Goedkoop kavel, maar onder aan de streep waarschijnlijk toch duurder uit dan in Nederland.

Overigens is het voordeel van zelfbouw voornamelijk het effectief gebruiken van ruimte. Muren als kasten, meer mogelijkheden qua 0 op de meter. Ik heb eens gekeken en met een klein gelijkvloers vrijstaand huisje en een werkplaats/kantoortje ben ik klaar. Qua vierkante meters een stuk minder dan ik nu heb. Alleen die grond.

De kosten gaan ook niet echt in de vierkante meters zitten. Als je je huis een kwart groter maakt, gaan de kosten niet met een kwart omhoog. Vaak is een kleinere woning juist duurder, omdat je 'slimme' en daarmee vaak dure, oplossingen wilt bedenken voor je beperkte ruimte. Valkuil bij veel tiny houses.

[!null]

Tiny houses die je niet zelf bouwt kunnen sowieso duur uitpakken per m2. Maar totale bedrag is alsnog laag wat heel erg fijn is in termen van financiele onafhankelijkheid.

Maar grond in Duitsland bij steden is inderdaad ook duur, alleen hoef je naar mijn idee niet zo ver weg voordat het goedkoper wordt. Waar je hier in Nederland de randstad en daarbuiten, een heel groot gebied hebt dat kavels gewoon duur zijn. Dus dan moet je substantieel verderweg. Maar ik heb in het verleden ook wel eens een kaveltje met prima ruimte voor een bescheiden huis, gezien voor 50K in Friesland. Zal nu wat meer zijn.

Nu zijn de huizenprijzen hartstikke hoog, maar in het verleden, ook in dit topic, kan ik me nog wel de discussies herinneren dat het helemaal niet zo gek is om een appartementje in de stad te hebben (vermoedelijk rond de tijd dat het 200K kostte o.i.d.) en je verder nauwelijks vervoerskosten e.d. had, of niet eens een auto, dat soort dingen.

Je moet wel alles meerekenen, en in Duitsland moet je inderdaad veel meer zelf doen, waar je hier vaak al een kavel hebt met nuts voorzieningen aan de rand van de kavel.

[!null]

Neutron schreef op woensdag 10 juni 2020 @ 08:37:
[...]


Je opmerking over eigen huis triggert mij omdat dat mijn droom is. Kun je eens toelichten hoe je dit hebt aangepakt? Overigens maak ik weliswaar mijn eigen meubilair maar da’s nog wel een ander niveau dan je eigen huis vind ik. Ben redelijk handig maar of ik dat kan weet ik zo 123 nog niet.

Je kunt ook prefab achtige zaken, of zelf ontworpen bouwpakketen (houten huis) afnemen. Als je handig zat bent dan lukt dat wel en wordt je geholpen door mensen/bedrijven met ervaring.
Vooral houten huizen zijn meer maakbaar door de gewone man.

Wij gaan dat doen, en dan nog vrij bescheiden ook op ~60m2 en dan zitten we vermoedelijk ergens rond de 80K kosten exclusief de grond. En heel goed geisoleerd. Had nog wel wat goedkoper gekund maar komt door onze keuzes.
Het mooie is dat je dan op marktplaats een grote partij triple glas kozijnen koopt en de vrijheid hebt om die in je huis te verwerken. Dat soort dingen bespaart gewoon geld.
Maar fundering bijvoorbeeld moet je toch uit besteden.

[geenstijl]

R.van.M schreef op woensdag 3 juni 2020 @ 09:29:
Ter info; het groen deposito van Moneyou staat weer open sinds een aantal dagen.

Het betreft een deposito met 0% rente. Het is echter nog steeds interessant omdat je een vrijstelling krijgt op je VRH voor dit bedrag en daar bovenop nog een heffingskorting van 0,7%

Het bedrag is gemaximaliseerd op; Zonder fiscale partner € 59.477 / Met fiscale partner € 118.954

Bedank voor de tip, inmiddels is mijn groen deposito actief.

Wellicht goed om nog even te benoemen dat het groen spaardeposito onder een andere banklicentie valt dan bv de normale (spaar) rekening bij moneyou of abn amro, dus als je € 100.000 bij een normale spaarrekening hebt bij 1van die 2 banken en € 100.000 op de groen spaardeposito, dan ben je dus voor beide bedragen volledig gedekt onder het garantiestelsel.

Een overzicht met "alle" groenfondsen:
https://download.belastin...ngvoordeel_ib2001z2pl.pdf

[ Voor 8% gewijzigd door geenstijl op 10-06-2020 21:05 ]

[Tommie12]

!null schreef op woensdag 10 juni 2020 @ 14:04:
Tiny houses die je niet zelf bouwt kunnen sowieso duur uitpakken per m2. Maar totale bedrag is alsnog laag wat heel erg fijn is in termen van financiele onafhankelijkheid.

Maar grond in Duitsland bij steden is inderdaad ook duur, alleen hoef je naar mijn idee niet zo ver weg voordat het goedkoper wordt. Waar je hier in Nederland de randstad en daarbuiten, een heel groot gebied hebt dat kavels gewoon duur zijn. Dus dan moet je substantieel verderweg. Maar ik heb in het verleden ook wel eens een kaveltje met prima ruimte voor een bescheiden huis, gezien voor 50K in Friesland. Zal nu wat meer zijn.

Nu zijn de huizenprijzen hartstikke hoog, maar in het verleden, ook in dit topic, kan ik me nog wel de discussies herinneren dat het helemaal niet zo gek is om een appartementje in de stad te hebben (vermoedelijk rond de tijd dat het 200K kostte o.i.d.) en je verder nauwelijks vervoerskosten e.d. had, of niet eens een auto, dat soort dingen.

Je moet wel alles meerekenen, en in Duitsland moet je inderdaad veel meer zelf doen, waar je hier vaak al een kavel hebt met nuts voorzieningen aan de rand van de kavel.

En reken maar dat het in Duitsland allemaal héél erg gereglementeerd is over wat je mag doen, en hoe het moet.
Zonder begeleiding van een architect zou ik het sowieso dik afraden.

[Rubbergrover1]

geenstijl schreef op woensdag 10 juni 2020 @ 16:23:
[...]
Bedank voor de tip, inmiddels is mijn groen deposito actief.

Wellicht goed om nog even te benoemen dat het groen spaardeposito onder een andere banklicentie valt dan bv de normale (spaar) rekening bij moneyou of abn amro, dus als je € 100.000 bij een normale spaarrekening hebt bij 1van die 2 banken en € 100.000 op de groen spaardeposito, dan ben je dus voor beide bedragen volledig gedekt onder het garantiestelsel.

Goede tip, daar had ik nog niet bij stilgestaan.

Is eigenlijk al bekend hoe hoog de vrijstelling voor 2021 is? Of is dat pas rond Prinsjesdag bekend?

[rube]

Tommie12 schreef op woensdag 10 juni 2020 @ 16:38:
[...]
En reken maar dat het in Duitsland allemaal héél erg gereglementeerd is over wat je mag doen, en hoe het moet.
Zonder begeleiding van een architect zou ik het sowieso dik afraden.

Off topic maar een architect in België en een architect in Nederland hebben vaak nogal verschillende rollen, in Nederland is de architect veelal minder belangrijk/betrokken na het initiële ontwerp

[Codor]

Hallo FO'ers (in spe),

Ik ben me aan het inlezen in het hele FO verhaal en wil hier graag en toe mee posten en wellicht wat advies opvragen. Erg interessant wat hier allemaal besproken wordt. Eerlijk gezegd vind ik het wel een beetje spannend om te gaan beginnen met beleggen. Als ik het goed begrijp is het belangrijk om een financiële strategie te hebben, deze wil ik gaan opzetten, maar ik kan nu nog niet zo goed overzien waar ik allemaal rekening mee moet gaan houden.

Mijn huidige situatie:
- Jong gezin met 2 kinderen en vriendin die parttime werkt.
- Zelf ZZP'er
- Koopwoning waar we nog wel een keer weg willen, we hebben een annuiteitenhypotheek waar we momenteel niets extra's op afgelost hebben.
- Er is wel wat spaargeld, maar verwacht ook wat mindere maanden qua opdrachten
- Ik moet wellicht nog iets gaan doen aan pensioenopbouw, nu niets geregeld
- Onze vaste maandlasten hebben we al voor een deel teruggebracht door allerlei abonnementen op te zeggen
- Voor onze kinderen sparen we maandelijks een bedrag en we gebruiken wat "spaarpotjes" bij de Rabobank (voor toekomstig huis en vervangen auto).
- Momenteel blijft er niet heel veel over na die inleg in de spaarpotjes, maar als ik weer meer opdrachten heb kan dat snel anders zijn.

We zijn dertigers en willen beide nog best een hele periode werken, maar ook wel een keer kunnen zeggen dat het niet meer hoeft, dus het is niet dat we nu al een doel in ons hoofd hebben dat we over 10/15/20 jaar FO willen zijn. Toch wil ik wel graag proberen de afhankelijkheid van geld af te bouwen.

Hoe denken jullie dat we het beste kunnen beginnen?

[CurlyMo]

Codor schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 11:37:
Hoe denken jullie dat we het beste kunnen beginnen?

Je zegt het topic doorgekeken te hebben. Wat zijn dan je eigen ideeën?

Op veel van wat je schrijft zijn hier in het topic alternatieven aangedragen. Je gaat er op geen van allen in.

Eerste reactie op het forum zie ik ook. Dit forum is vooral geen helpdesk. Je zult dus eerst zelf met een plan moeten komen voordat je ons als financieel adviseur gaat inzetten vanuit alleen een blanco situatieschets. Als er een plan is, dan krijg je daar natuurlijk inhoudelijke reacties op.

[ Voor 30% gewijzigd door CurlyMo op 12-06-2020 11:43 ]

[President]

Codor schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 11:37:
Hoe denken jullie dat we het beste kunnen beginnen?

Een buffer opbouwen, zeker met twee kinderen. Afhankelijk van je situatie bijvoorbeeld zorgen dat je 30.000 aan spaargeld hebt en daarna elke maand wat inleggen.

Maar
- is die 30.000 genoeg als zzp'er?
- over hoeveel jaar wil je een nieuwe woning kopen
- heb je daarvoor naast je spaargeld dan genoeg?

[Codor]

CurlyMo schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 11:42:
[...]

Je zegt het topic doorgekeken te hebben. Wat zijn dan je eigen ideeën?

Op veel van wat je schrijft zijn hier in het topic alternatieven aangedragen. Je gaat er op geen van allen in.

Eerste reactie op het forum zie ik ook. Dit forum is vooral geen helpdesk. Je zult dus eerst zelf met een plan moeten komen voordat je ons als financieel adviseur gaat inzetten vanuit alleen een blanco situatieschets. Als er een plan is, dan krijg je daar natuurlijk inhoudelijke reacties op.

Dit topic bestaat uit 343 pagina's. Ik geeft eerlijk toe dat ik die niet allemaal gelezen heb en begrijp dat dit forum niet als helpdesk gezien moet worden. Ik wil best een plan gaan maken, maar heb denk ik gewoon wat meer informatie nodig over hoe en wat. Mijn huidige situatie heb ik geschetst om daar op- of aanmerkingen op te kunnen geven. Er wordt bijvoorbeeld geld opzij gezet voor een huis en auto, maar is dat zinvol als ik in die toekomst (grotendeels) FO wil worden? Kan ik het dan niet beter beleggen of zorgen dat ik nu extra aflos op mijn hypotheek?

Er zijn gewoon een aantal zaken waar jullie ongetwijfeld al tegenaan zijn gelopen toen jullie begonnen hiermee en ik wil graag voorkomen dat ik eventueel dezelfde fouten maak.

Nogmaals, als ik eerst zelf meer onderzoek moet doen, dan begrijp ik dat en ga ik dat doen en kom ik hier vanzelf wel terug met een plan.

[Codor]

President schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 11:47:
[...]

Een buffer opbouwen, zeker met twee kinderen. Afhankelijk van je situatie bijvoorbeeld zorgen dat je 30.000 aan spaargeld hebt en daarna elke maand wat inleggen.

Maar
- is die 30.000 genoeg als zzp'er?
- over hoeveel jaar wil je een nieuwe woning kopen
- heb je daarvoor naast je spaargeld dan genoeg?

Ik heb nu wel circa 30.000 maar een deel daarvan is om onverwachte kosten op te vangen, de rest voor een nieuw huis en vervanging auto. En plus inderdaad eventueel opvangen van wegvallende inkomsten als ZZP'er.

Sowieso twijfel ik dus om verder te gaan als ZZP'er als ik dit wil gaan doen, er is een leuke boterham mee te verdienen, maar als ik in loondienst zou zijn hoef ik zeker niet heel veel minder te verdienen. Het enige is dat ik nu een hoop vrijheid heb die ik dan wat meer in zou moeten leveren.

[CurlyMo]

Codor schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 12:42:
[...]


Dit topic bestaat uit 343 pagina's. Ik geeft eerlijk toe dat ik die niet allemaal gelezen heb en begrijp dat dit forum niet als helpdesk gezien moet worden. Ik wil best een plan gaan maken, maar heb denk ik gewoon wat meer informatie nodig over hoe en wat. Mijn huidige situatie heb ik geschetst om daar op- of aanmerkingen op te kunnen geven.

Als je zoekt op "sparen kinderen" dan veranderen die 343 pagina's opeens in 4 pagina's.
Als je zoekt op "aflossen" dan zijn dat 'maar' 35 pagina's.

Oftewel, genoeg schifting te maken voor je inlees opgave.

[x37]

Codor schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 11:37:
Hallo FO'ers (in spe),

Ik ben me aan het inlezen in het hele FO verhaal en wil hier graag en toe mee posten en wellicht wat advies opvragen. Erg interessant wat hier allemaal besproken wordt. Eerlijk gezegd vind ik het wel een beetje spannend om te gaan beginnen met beleggen. Als ik het goed begrijp is het belangrijk om een financiële strategie te hebben, deze wil ik gaan opzetten, maar ik kan nu nog niet zo goed overzien waar ik allemaal rekening mee moet gaan houden.

Mijn huidige situatie:
- Jong gezin met 2 kinderen en vriendin die parttime werkt.
- Zelf ZZP'er
- Koopwoning waar we nog wel een keer weg willen, we hebben een annuiteitenhypotheek waar we momenteel niets extra's op afgelost hebben.
- Er is wel wat spaargeld, maar verwacht ook wat mindere maanden qua opdrachten
- Ik moet wellicht nog iets gaan doen aan pensioenopbouw, nu niets geregeld
- Onze vaste maandlasten hebben we al voor een deel teruggebracht door allerlei abonnementen op te zeggen
- Voor onze kinderen sparen we maandelijks een bedrag en we gebruiken wat "spaarpotjes" bij de Rabobank (voor toekomstig huis en vervangen auto).
- Momenteel blijft er niet heel veel over na die inleg in de spaarpotjes, maar als ik weer meer opdrachten heb kan dat snel anders zijn.

We zijn dertigers en willen beide nog best een hele periode werken, maar ook wel een keer kunnen zeggen dat het niet meer hoeft, dus het is niet dat we nu al een doel in ons hoofd hebben dat we over 10/15/20 jaar FO willen zijn. Toch wil ik wel graag proberen de afhankelijkheid van geld af te bouwen.

Hoe denken jullie dat we het beste kunnen beginnen?

Ik denk dat je goed begonnen bent door overbodige kosten terug te brengen. Toevallig heb ik eergisteren en gisteren weer eens heel uitgebreid met mijn vriendin specifiek over FO gesproken om te zorgen dat we weer/nog steeds op één lijn zitten. Dat is volgens mij heel belangrijk. We hebben het uitgebreid gehad over hoe luxe we willen leven. (De conclusie is dat we vooral ook een beetje relaxed willen leven, maar wel efficiënt. Dat klinkt vaag, maar we begrijpen elkaar goed en zitten op 1 lijn.)

Ik zal mijn mening geven over je puntenlijstje:
- Ik weet niet wat je als ZZP'er doet, maar volgens mij is de combi van ZZP en loondienst ideaal om snel onafhankelijk te worden. Je vriendin zorgt voor een veilig vangnet van een minimale hoeveelheid inkomsten en jij kunt hopelijk goed verdienen maar met wat meer risico. Je vriendin verdient misschien wel iets minder (aanname), maar zorgt voor zekerheid waardoor jij vrijer kunt ondernemen. Schijnt dat ondernemers met een partner die een vast inkomen heeft succesvoller zijn om die reden!
- Een annuïteitenhypotheek is top. Je lost verplicht af iedere maand en bouwt daarmee vermogen op. Worst-case scenario als je niets doet heb je over 30jr je huis vrij. Ik zie de maandelijkse aflossing als een soort illiquide obligatie investering. De kans dat de bank de schuld niet komt innen acht ik lager dan dat een AAA-obligatie omvalt, dus vanuit mijn optiek is het de meest veilig investering die je kunt doen. Meer aflossen dan de annuïteit doe ik trouwens ook niet, want in de opbouw fase neem ik liever wat meer risico met hopelijk een hoger rendement.
- Beetje spaargeld is goed. Maak voor jezelf een plan hoe je realistische tegenslagen kunt overbruggen. E.g. je krijgt een ongeluk (struikelt van de trap, of wordt aangereden op de fiets, etc). Je hebt een AOV? Of er komt een flinke economische crisis en je moet 2(?) jaar overbruggen met weinig opdrachten. Dat part-time loon van je vrouw helpt fantastisch in dat soort scenario's. Het moet iets zijn waar jullie comfortabel bij zijn. Om dit fatsoenlijk te kunnen doen met je wel inzicht hebben in je maandelijkse uitgaven. Wat zijn vaste verplichtingen en wat zijn optionele uitgaven in een SHTF scenario. Obviously als je maandelijkse uitgaven omlaag gaan kan je nood-scenario uit met minder geld. Alles wat je meer hebt dan je noodscenario kun je rustig investeren als je dat wil.
- Reken je reserveringsruimte uit. Pensioenbeleggingen zijn fiscaal super voordelig. Je houd er waarschijnlijk 2x - 3x zoveel geld aan over. Nadeel is dat het vast staat, maar als je FO bent heb je natuurlijk ook geld nodig na je 67e, dus dat lijkt me prima.

https://www.financieelona...-day-pensioen-ervaringen/
- Dat is natuurlijk pure winst, dus blijf er kritisch naar kijken wat je nodig hebt. Voor de zaken die je wel nodig hebt moet je vooral ook even de tijd nemen om goed te kijken of je ze nu wel efficiënt regelt. E.g. overstappen van energieleverancier, verzekeringen, Spotify family nemen en met 6 personen delen, etc. Voor mij werkt het goed om een spreadsheet bij te houden waarin ik maandelijks alle inkomsten en uitgaven op een rij zet. 1 kolom per maand. Daar zet ik ook alle losse uitgaven in. Daardoor krijg ik ook goed inzicht in de "losse" vaste lasten boodschappen en winkelen.
- Spaarpotjes zijn een noodzakelijk(?) kwaad. Het is geld dat achteruit holt. Wel inflatie en geen rendement. Voer stap 3 dus secuur uit en maak een onderbouwd plan voor hoeveel je in spaarpotjes opzij wilt zetten. Denk vooral ook na of alles in aparte potjes moet en of de kans groot is dat risico's die je met de potjes dekt zich tegelijk manifesteren. Beetje hypocriet dit, want we hebben zelf ook een veel te groot deel van ons vermogen in spaargeld zitten.
- Dat maakt niet uit. Je bouwt tenminste op en zoals gezegd kan het straks hard gaan. Zeker als je nu het fundament legt door een goed plan te maken dat je makkelijk kunt volhouden.

Wij vonden het ook heel lastig om te beginnen met beleggen. Je moet een keer iets doen. Begin met een maandelijkse inleg bij Meesman of DeGiro. Meesman is het simpelst en meest ontzorgd. Hun Wereldwijd Aandelen Totaal fonds is super breed, dus dat is wat wij doen. Bij DeGiro kopen we steeds VWRL (een super breed Vanguard fonds). Wij konden niet kiezen, dus hebben we het allebei gedaan. Vooral omdat ik te lang bezig was met optimaliseren waardoor ik te lang wachtte. Als je gewoon iets wil doen, dan raad ik Meesman aan. Voor de duidelijkheid: Het zijn aandelenfondsen, dus die fluctueren en je kunt daadwerkelijk geld verliezen. Je wilt waarschijnlijk voor de lange termijn beleggen, dus behandel het geïnvesteerde geld alsof het weg is of vast staat tot je pensioen.

Voor mij was de truc om te beginnen. Iedere maand een klein bedrag inleggen. Of dat €100, €500 of €1000,- per maand is moet je zelf weten. Inmiddels heb ik er veel meer gevoel bij en is het maandelijkse bedrag flink verhoogd. Vooral nu ik wat fluctuaties meegemaakt heb en weet dat ik mentaal prima daarmee kan omgaan.

[Codor]

CurlyMo schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 12:45:
[...]

Als je zoekt op "sparen kinderen" dan veranderen die 343 pagina's opeens in 4 pagina's.
Als je zoekt op "aflossen" dan zijn dat 'maar' 35 pagina's.

Oftewel, genoeg schifting te maken voor je inlees opgave.

Kijk, dit wist ik als newbie al niet. Bedankt.

[CurlyMo]

Codor schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 12:46:
[...]


Kijk, dit wist ik als newbie al niet. Bedankt.

Dingen als versneld aflossen zou je toch al wel kunnen kwantificeren? Dat is gewoon harde wiskunde. Beleggen is een ander verhaal.

[Codor]

CurlyMo schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 12:47:
[...]

Dingen als versneld aflossen zou je toch al wel kunnen kwantificeren? Dat is gewoon harde wiskunde. Beleggen is een ander verhaal.

Ik hoopte hier vooral snel wat best practises op te halen waar ik mee aan de slag kon. Eigenlijk zoals @x37 nu in is gegaan op mijn post. Uiteraard kan ik wel berekenen wanneer ik hypotheek-vrij zou kunnen zijn, maar misschien is dat wel helemaal niet zinvol als ik toch nog een keer wil gaan verhuizen, dat soort zaken hoop ik hier o.a. een antwoord op te krijgen.

[Codor]

x37 schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 12:46:
[...]

Ik denk dat je goed begonnen bent door overbodige kosten terug te brengen. Toevallig heb ik eergisteren en gisteren weer eens heel uitgebreid met mijn vriendin specifiek over FO gesproken om te zorgen dat we weer/nog steeds op één lijn zitten. Dat is volgens mij heel belangrijk. We hebben het uitgebreid gehad over hoe luxe we willen leven. (De conclusie is dat we vooral ook een beetje relaxed willen leven, maar wel efficiënt. Dat klinkt vaag, maar we begrijpen elkaar goed en zitten op 1 lijn.)

Ik zal mijn mening geven over je puntenlijstje:
- Ik weet niet wat je als ZZP'er doet, maar volgens mij is de combi van ZZP en loondienst ideaal om snel onafhankelijk te worden. Je vriendin zorgt voor een veilig vangnet van een minimale hoeveelheid inkomsten en jij kunt hopelijk goed verdienen maar met wat meer risico. Je vriendin verdient misschien wel iets minder (aanname), maar zorgt voor zekerheid waardoor jij vrijer kunt ondernemen. Schijnt dat ondernemers met een partner die een vast inkomen heeft succesvoller zijn om die reden!
- Een annuïteitenhypotheek is top. Je lost verplicht af iedere maand en bouwt daarmee vermogen op. Worst-case scenario als je niets doet heb je over 30jr je huis vrij. Ik zie de maandelijkse aflossing als een soort illiquide obligatie investering. De kans dat de bank de schuld niet komt innen acht ik lager dan dat een AAA-obligatie omvalt, dus vanuit mijn optiek is het de meest veilig investering die je kunt doen. Meer aflossen dan de annuïteit doe ik trouwens ook niet, want in de opbouw fase neem ik liever wat meer risico met hopelijk een hoger rendement.
- Beetje spaargeld is goed. Maak voor jezelf een plan hoe je realistische tegenslagen kunt overbruggen. E.g. je krijgt een ongeluk (struikelt van de trap, of wordt aangereden op de fiets, etc). Je hebt een AOV? Of er komt een flinke economische crisis en je moet 2(?) jaar overbruggen met weinig opdrachten. Dat part-time loon van je vrouw helpt fantastisch in dat soort scenario's. Het moet iets zijn waar jullie comfortabel bij zijn. Om dit fatsoenlijk te kunnen doen met je wel inzicht hebben in je maandelijkse uitgaven. Wat zijn vaste verplichtingen en wat zijn optionele uitgaven in een SHTF scenario. Obviously als je maandelijkse uitgaven omlaag gaan kan je nood-scenario uit met minder geld. Alles wat je meer hebt dan je noodscenario kun je rustig investeren als je dat wil.
- Reken je reserveringsruimte uit. Pensioenbeleggingen zijn fiscaal super voordelig. Je houd er waarschijnlijk 2x - 3x zoveel geld aan over. Nadeel is dat het vast staat, maar als je FO bent heb je natuurlijk ook geld nodig na je 67e, dus dat lijkt me prima.
[Afbeelding]
https://www.financieelona...-day-pensioen-ervaringen/
- Dat is natuurlijk pure winst, dus blijf er kritisch naar kijken wat je nodig hebt. Voor de zaken die je wel nodig hebt moet je vooral ook even de tijd nemen om goed te kijken of je ze nu wel efficiënt regelt. E.g. overstappen van energieleverancier, verzekeringen, Spotify family nemen en met 6 personen delen, etc. Voor mij werkt het goed om een spreadsheet bij te houden waarin ik maandelijks alle inkomsten en uitgaven op een rij zet. 1 kolom per maand. Daar zet ik ook alle losse uitgaven in. Daardoor krijg ik ook goed inzicht in de "losse" vaste lasten boodschappen en winkelen.
- Spaarpotjes zijn een noodzakelijk(?) kwaad. Het is geld dat achteruit holt. Wel inflatie en geen rendement. Voer stap 3 dus secuur uit en maak een onderbouwd plan voor hoeveel je in spaarpotjes opzij wilt zetten. Denk vooral ook na of alles in aparte potjes moet en of de kans groot is dat risico's die je met de potjes dekt zich tegelijk manifesteren. Beetje hypocriet dit, want we hebben zelf ook een veel te groot deel van ons vermogen in spaargeld zitten.
- Dat maakt niet uit. Je bouwt tenminste op en zoals gezegd kan het straks hard gaan. Zeker als je nu het fundament legt door een goed plan te maken dat je makkelijk kunt volhouden.

Wij vonden het ook heel lastig om te beginnen met beleggen. Je moet een keer iets doen. Begin met een maandelijkse inleg bij Meesman of DeGiro. Meesman is het simpelst en meest ontzorgd. Hun Wereldwijd Aandelen Totaal fonds is super breed, dus dat is wat wij doen. Bij DeGiro kopen we steeds VWRL (een super breed Vanguard fonds). Wij konden niet kiezen, dus hebben we het allebei gedaan. Vooral omdat ik te lang bezig was met optimaliseren waardoor ik te lang wachtte. Als je gewoon iets wil doen, dan raad ik Meesman aan. Voor de duidelijkheid: Het zijn aandelenfondsen, dus die fluctueren en je kunt daadwerkelijk geld verliezen. Je wilt waarschijnlijk voor de lange termijn beleggen, dus behandel het geïnvesteerde geld alsof het weg is of vast staat tot je pensioen.

Voor mij was de truc om te beginnen. Iedere maand een klein bedrag inleggen. Of dat €100, €500 of €1000,- per maand is moet je zelf weten. Inmiddels heb ik er veel meer gevoel bij en is het maandelijkse bedrag flink verhoogd. Vooral nu ik wat fluctuaties meegemaakt heb en weet dat ik mentaal prima daarmee kan omgaan.

Thanks voor je uitgebreide reactie. Ik heb wel iets om mee aan de slag te gaan. Mijn vrouw hier ook helemaal in mee laten gaan is wel een dingetje. Ze wil volgens mij vooral de lusten en niet de lasten (minder/goedkoper shoppen krijg ik er nog niet echt in bij haar). Hoe hebben jullie je partner overtuigd? Door het laten zien van rekenvoorbeelden?

[CurlyMo]

Codor schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 13:03:
[...]
Uiteraard kan ik wel berekenen wanneer ik hypotheek-vrij zou kunnen zijn, maar misschien is dat wel helemaal niet zinvol als ik toch nog een keer wil gaan verhuizen, dat soort zaken hoop ik hier o.a. een antwoord op te krijgen.

Ik zou deze eens doorlezen als ik jou was. Lekker kort en concreet op één onderwerp.

[Verwijderd]

@Codor In het algemeen (en dat lijkt ook van toepassing op jouw situatie) zou ik zeggen:
1. Dit is een doorlopend proces waar je al mee begonnen bent - bekijk je uitgaven kritisch. Breng ze in kaart door alle uitgaven te categoriseren om nog bewuster te worden waar je geld heen gaat. Doe dit samen want in je eentje heeft het weinig zin.
2. Zorg voor een buffer waar je je goed bij voelt om onverwachte inkomensdalingen en uitgaven op te vangen (als ZZP-er met gezin zou ik zeggen 6-12 maanden aan uitgaven). Is dit op peil, ga door naar 3.
3. Spaar voor specifieke uitgaven die te groot zijn om uit je maandelijkse inkomsten of uit je buffer te betalen (een weekendje weg of eenvoudige tweedehands auto betaal je 'zomaar', maar voor een wereldreis, 2 jaar oude middenklasser of verbouwing/verhuizing kan je beter los sparen).
Zowel 2. als 3. hou je cash (spaarrekening) omdat je wil dat het bedrag gegarandeerd is. Als 2. en 3. op peil zijn ga je door naar 4.
4. Investeer! Zet het geld dat je na 2. en 3. overhoudt aan het werk om rendement te behalen. Dat kan op verschillende manieren (op de beurs, zelf vastgoed kopen en verhuren), van laag risico (hypotheek aflossen, obligaties kopen) tot hoog risico (bitcoin, individuele aandelen) en daar tussenin (meest aan te raden: breed gespreide indexfondsen waarmee je in bedrijven wereldwijd investeert).

In eerste instantie zal de focus moeten liggen op het bepalen van de hoogte van 2. en de risicoverdeling en investeringskeuzes voor 4. Maar als dat eenmaal ingeregeld is, heb je het belangrijkste gedaan. Dan is het een kwestie van monitoren, bijsturen en volhouden.
En zoals met alles in het leven is het een kwestie van flexibel zijn en je plannen bijstellen naarmate je omgeving, inzichten en doelen veranderen

Een leuke site over verschillende kanten van het FO principe is de site van Mr. Money Mustache wel leuk, met deze post als goed beginpunt. Beetje Amerikaans en behoorlijk gericht op beleggen, maar hij geeft ook veel leuke voorbeelden van praktische keuzes in het dagelijks leven die relevant zijn voor je FO-plannen.

[Codor]

CurlyMo schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 13:07:
[...]

Ik zou deze eens doorlezen als ik jou was. Lekker kort en concreet op één onderwerp.

Wat bedoel je precies? Of een linkje vergeten?

[CurlyMo]

Codor schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 13:43:
[...]


Wat bedoel je precies? Of een linkje vergeten?

Klopt:
Geld sparen voor kinderen

@Codor en geef vooral ook je eigen mening en ideeën op alles wat je leest.

[ Voor 25% gewijzigd door CurlyMo op 12-06-2020 14:15 ]

[x37]

Codor schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 13:05:
[...]


Thanks voor je uitgebreide reactie. Ik heb wel iets om mee aan de slag te gaan. Mijn vrouw hier ook helemaal in mee laten gaan is wel een dingetje. Ze wil volgens mij vooral de lusten en niet de lasten (minder/goedkoper shoppen krijg ik er nog niet echt in bij haar). Hoe hebben jullie je partner overtuigd? Door het laten zien van rekenvoorbeelden?

Ik weet niet hoe goed mijn situatie aansluit op die van jou, want bij mij was het uitgangspunt anders. Wat @Verwijderd ook zegt is heel belangrijk. Het is een continu proces. Zeker geen hype of even een jaartje doorbikkelen om weer op een gezond financieel pad te komen, maar iets wat je al snel 20 jaar (en voor veel mensen langer) vol moet houden.

Volgens mij is het vooral belangrijk dat je heel veel samen praat over geld, zodat je zoveel als mogelijk op één lijn komt waar jullie je allebei fundamenteel goed bij voelen. Wat dat is, maakt niet zoveel uit. FO is geen heilig doel en dat jullie gelukkig zijn samen is dus belangrijker. Als je allebei iets anders wil met jullie geld, dan gaat het niet werken.

Ik las deze week dit stukje en lijkt me misschien wel interessant voor jou:
https://pfauth.com/financiele-onafhankelijkheid/
Vooral stap 1 & 2 klinkt het alsof jullie daar nog niet samen een goed antwoord op hebben:

1) Onderzoek de rol van geld in je leven;
2) Bepaal je gelddoelen;

FO is volgens mij ook best een beetje tegengesteld aan de "genoeg is genoeg" mentaliteit. Allebei prima. Als je vooral een beetje wil rondkomen, niet teveel zorgen, niet teveel moeite wil doen en het prima vindt om tot je 67e te werken, dan doe je als het gros van de Nederlanders. Maar dat verenigt zichzelf niet zo lekker met een oprecht FO-streven. Je moet dus wel allebei een beetje ambitie hebben imho.

Concreet
FO verkopen aan mijn vriendin was niet zo moeilijk. Niet meer hoeven werken op termijn was een easy sell. Investeren en vermogen laten groeien klonk voor haar ook heel normaal.

Mijn vriendin was altijd al zuinig efficiënt met geld. Van huis uit goede gewoontes meegekregen en niet materialistisch ingesteld. Ik idem. Het verschil tussen ons is vooral dat zij een schaarste mentaliteit heeft en ik een efficiëntie mentaliteit. E.g. zij wil voor alle grote uitgaven een potje met geld maken terwijl ik nooit ergens voor spaar maar vooral heel goed afweeg of iets nuttig en noodzakelijk is. (Dat laatste werkt prima als je het van jongs af aan doet en daardoor altijd geld overhoud en dus altijd genoeg geld hebt.)

Dit klinkt misschien als een klein verschil, maar het komt oprecht niet in mij op om te overwegen of we ergens geld voor hebben (behalve toen we een huis gingen kopen). Ik maak me dus nooit zorgen om geld en voel me daardoor heel rijk. Mijn vriendin begon het FO-plan na 1,5jr inmiddels iets meer tegen te staan, want zij kreeg er heel erg een schaarste gevoel door terwijl we allebei een goed loon verdienen. Dit verschil tussen ons identificeren was belangrijk.

Daar hebben we het vervolgens weer eens goed over gehad. Zij houd niet van boekhouden ondanks dat ze heel goed is met cijfers. Ik heb dus alle spreadsheets eens bijgewerkt met haar erbij en eens systematisch doorgewerkt hoeveel vermogen we eigenlijk hebben (cash, aandelen, overwaarde). Dat ons vermogen flink gegroeid is ondanks de koop van een nieuwbouwhuis. Dat we ruim onder budget zijn gebleven (om aan te tonen dat we echt wel goed kunnen budgetteren). Dat ons investeringsplan houdbaar is en zelfs verhoogd kon worden. Dat het ook mogelijk is om minder te gaan werken als we bijvoorbeeld kinderen krijgen.

Vervolgens heb ik haar weer laten zien dat we met ons investeringsplan echt wel zoden aan de dijk zetten. Daarvoor heb ik uitgerekend hoe lang het duurt voordat we in een gemiddeld scenario op €1M belegd vermogen zitten. Dat spreekt tot de verbeelding. Ze wil graag t.z.t. onze nu nog hypothetische kinderen helpen. Geen idee waarmee en hoeveel, maar dat gaat wel lukken. Misschien willen we lekker veel reizen als de kinderen de deur uit zijn. Dat kan ook. De rest zien we dan wel weer.

[DeveloperNL]

Codor schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 11:37:
Hallo FO'ers (in spe),

Ik ben me aan het inlezen in het hele FO verhaal en wil hier graag en toe mee posten en wellicht wat advies opvragen. Erg interessant wat hier allemaal besproken wordt. Eerlijk gezegd vind ik het wel een beetje spannend om te gaan beginnen met beleggen. Als ik het goed begrijp is het belangrijk om een financiële strategie te hebben, deze wil ik gaan opzetten, maar ik kan nu nog niet zo goed overzien waar ik allemaal rekening mee moet gaan houden.

Mijn huidige situatie:
- Jong gezin met 2 kinderen en vriendin die parttime werkt.
- Zelf ZZP'er
- Koopwoning waar we nog wel een keer weg willen, we hebben een annuiteitenhypotheek waar we momenteel niets extra's op afgelost hebben.
- Er is wel wat spaargeld, maar verwacht ook wat mindere maanden qua opdrachten

Hoe denken jullie dat we het beste kunnen beginnen?

Ik heb ongeveer zelfde situatie.

Wat ik doe:
200 euro per maand kinderrekening voor toekomst studie.
1500 euro per maand sparen
500 euro per maand beleggen
max pensioen inleg einde van het jaar (8-10k per jaar)
De rest blijft zakelijk als buffer (10-20k per jaar).
Als ik op spaarquote zit ga ik meer beleggen (50k).

Doel is over 5 jaar (misschien) verhuizen en 60 FO te zijn en op 65e stoppen met werken.
Als ik niet verhuis wordt dat 58 of misschien een sabbitical op 40e.

[Henkiejoo]

Serieuze vraag:
Niet dat ik geloof in een "we gaan er allemaal aan"-scenario, het zijn nu wel tijden waarin er dingen gebeuren die we nog nooit eerder in deze mate hebben meegemaakt.

Wie kent bijvoorbeeld "The big reset" van Willem Middelkoop? Wat vinden we daarvan en houden we hier op een bepaalde manier rekening mee?

[Red devil]

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[darklord007]

Red devil schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 16:48:
***members only***

ik heb me hier behoorlijk in verdiept een paar jaar geleden en kwam tot het volgende (onze situatie betreft nog 4.4% rente)

bedrag 1 is aflossing --> bij een gelijkbluivende huizenprijs is dit sparen en niet uitgeven
begrag 2 is ontvangen rente --> dit is gratis geld als je van de maandlasten mag aftrekken (bij gelijkblijvende huizenprijs)
bedrag 3 is bruto rente --> dit is een uitgave, dit geld ben je kwijt
bedrag 4 is HRA --> dit is gratis geld en mag je dus van je uitgave aftrekken.

Kort gezegt de kosten van een spaarhypotheek zijn bruto rente - HRA - ontvangen rente

Hier zit een omslagpunt in, zo iets over de helft.
Dan is de uitkomst van bovenstaande som (kosten) negatief en brengt de schuld dus geld op

Deze periode moet je zo snel mogelijk bereiken en zo lang mogelijk in blijven

[Torgo]

darklord007 schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 17:53:
[...]

ik heb me hier behoorlijk in verdiept een paar jaar geleden en kwam tot het volgende (onze situatie betreft nog 4.4% rente)

bedrag 1 is aflossing --> bij een gelijkbluivende huizenprijs is dit sparen en niet uitgeven
begrag 2 is ontvangen rente --> dit is gratis geld als je van de maandlasten mag aftrekken (bij gelijkblijvende huizenprijs)
bedrag 3 is bruto rente --> dit is een uitgave, dit geld ben je kwijt
bedrag 4 is HRA --> dit is gratis geld en mag je dus van je uitgave aftrekken.

Kort gezegt de kosten van een spaarhypotheek zijn bruto rente - HRA - ontvangen rente

Hier zit een omslagpunt in, zo iets over de helft.
Dan is de uitkomst van bovenstaande som (kosten) negatief en brengt de schuld dus geld op

Deze periode moet je zo snel mogelijk bereiken en zo lang mogelijk in blijven

Het omslagpunt verschuift wel langzaam met de jaarlijkse verlaging van de HRA. Ik zelf heb inmiddels ook meer dan 50% in de spaarpot zitten, voor het gedeelte van mijn hypotheek die banksparen is. Ik mag ook niets meer extra inleggen vanwege de fiscale bandbreedte. Uiteindelijk zal het wel een voordeel opleveren, maar het is toch wel wat complex allemaal. Eigenlijk beter dat deze constructie vandaag de dag niet meer kan.

@Codor , Begin gewoon langzaam met alle punten van een FO strategie aan te pakken.

Bijv:
Uitgaven verminderen, altijd goed.
Voorzichtig beginnen met (index) beleggen (met geld dat je kan missen) en ervaring op doen, altijd goed.
Blogs lezen, en zaken zoals je savings rate proberen te berekenen, altijd goed.
Een financieel (jaar) verslag maken zodat je je voortgang jaar op jaar kan volgen. Dit werkt heel motiverend en hoe meer data je hebt, hoe leuker het wordt.

En blijf ondertussen dit topic volgen, alles komt wel weer een keer voorbij.

[ Voor 15% gewijzigd door Torgo op 12-06-2020 18:42 ]

[MijnCommentaar]

mijn strategie is, zorg dat je maandelijkse kosten heel laag zijn, dus geen hypotheek, minimale kosten aan energie (denk aan zonnepanelen) , investeer in vastgoed bv een huisje wat je verhuurt, levert al gauw 5% rendement op. maak een spaarpot waar je bij kunt, je hebt geen rente maar je kunt wel bij het geld, zorg voor je oude dag, pensioen, lijfrente oid.

[Red devil]

darklord007 schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 17:53:

Kort gezegt de kosten van een spaarhypotheek zijn bruto rente - HRA - ontvangen rente

Hier zit een omslagpunt in, zo iets over de helft.
Dan is de uitkomst van bovenstaande som (kosten) negatief en brengt de schuld dus geld op

Deze periode moet je zo snel mogelijk bereiken en zo lang mogelijk in blijven

Duurde even maar ik volg nu je redenering :-). Echter, ik zit denk ik al over de helft, weet zo niet of ik al over de helft zit qua bankspaar inleg maar volgens mij berekening is 1 jaar verkorten wel goedkoper. Weet alleen niet waar ik dan de fout maak.

[Torgo]

Red devil schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 18:50:
[...]


Duurde even maar ik volg nu je redenering :-). Echter, ik zit denk ik al over de helft, weet zo niet of ik al over de helft zit qua bankspaar inleg maar volgens mij berekening is 1 jaar verkorten wel goedkoper. Weet alleen niet waar ik dan de fout maak.

In scenario 1 heb je 8 jaar lang elk jaar minder HRA, heb je dat ook mee genomen?

[Red devil]

Torgo schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 19:21:
[...]


In scenario 1 heb je 8 jaar lang elk jaar minder HRA, heb je dat ook mee genomen?

Ah niet echt meegenomen maar het is toch gelijk? Ik heb 90% banksparen en die hypotheek blijft tot het einde van de looptijd gelijk. Dat is reden dat het zo populair was, je hebt tot de laatste dag de max HRA.

[darklord007]

Red devil schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 18:50:
[...]


Duurde even maar ik volg nu je redenering :-). Echter, ik zit denk ik al over de helft, weet zo niet of ik al over de helft zit qua bankspaar inleg maar volgens mij berekening is 1 jaar verkorten wel goedkoper. Weet alleen niet waar ik dan de fout maak.

Ja, als ik het zo teruglees idd niet het duidelijkste verhaal haha.

Nog enkele punten mbt dit onderwerp:

- Looptijd verkorten mag vertegenwoordig onbeperkt zolang de inleg de bandbreedte niet overschrijd.
- HRA blijft per maand gelijk want je lost niet af
- kantelpunt is idd niet bij precies 50% en wordt ieder jaar hoger door de terugloop van HRA

Wij hebben sinds de start ieder jaar maximaal ingelegd, eerst met maandlasten verlagen, dan looptijd.
Toen zijn de regels aangepast en hebben we de looptijd nog verder kunnen verkorten.
Tot nu, we zijn nu ruim over de helft en krijgen iedere maand meer rente+HRA an dat we rente betalen.
Nu leggen we dus nix meer in en hopen we nog wat 'terug te verdienen van de hypotheekkosten'

[Red devil]

darklord007 schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 20:21:
[...]


Ja, als ik het zo teruglees idd niet het duidelijkste verhaal haha.

Nog enkele punten mbt dit onderwerp:

- Looptijd verkorten mag vertegenwoordig onbeperkt zolang de inleg de bandbreedte niet overschrijd.
- HRA blijft per maand gelijk want je lost niet af
- kantelpunt is idd niet bij precies 50% en wordt ieder jaar hoger door de terugloop van HRA

Wij hebben sinds de start ieder jaar maximaal ingelegd, eerst met maandlasten verlagen, dan looptijd.
Toen zijn de regels aangepast en hebben we de looptijd nog verder kunnen verkorten.
Tot nu, we zijn nu ruim over de helft en krijgen iedere maand meer rente+HRA an dat we rente betalen.
Nu leggen we dus nix meer in en hopen we nog wat 'terug te verdienen van de hypotheekkosten'

Dus je lost helemaal niks meer af? Dus geen maandelijkse premies? Of bedoel je dat je geen jaarlijkse stortingen meer doet.

Om je verhaal een beetje te illustreren, stel je hebt hypotheek van 300k. Je hebt 150k in banksparen en je betaalt 3% rente.

Dan betaal je:

9k rente aan de bank

Je "krijgt":
4k HRA (gokje)
3% rente op de 150k in je banksparen = 4.5k

Dus 9k betalen en 8.5k terugverdienen. Dus als je net iets over de 50% zit speel je quitte. Alles wat je vervolgens in je banksparen stopt is puur sparen.

[darklord007]

Red devil schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 20:28:
[...]


Dus je lost helemaal niks meer af? Dus geen maandelijkse premies? Of bedoel je dat je geen jaarlijkse stortingen meer doet.

Om je verhaal een beetje te illustreren, stel je hebt hypotheek van 300k. Je hebt 150k in banksparen en je betaalt 3% rente.

Dan betaal je:

9k rente aan de bank

Je "krijgt":
4k HRA (gokje)
3% rente op de 150k in je banksparen = 4.5k

Dus 9k betalen en 8.5k terugverdienen. Dus als je net iets over de 50% zit speel je quitte. Alles wat je vervolgens in je banksparen stopt is puur sparen.

Wij betalen nog steeds iedere maand aan het spaardeel ('aflossing') maar dit is sparen, dus geen uitgave.
En idd zoals je aangeeft streep je bij iets over de helft de betaalde rente iedere maand weg door een dee HRA en een deel ontvangen rente


Nadeel is dat over +-2jaar onze rente periode afloopt en we dus helaas minder rente moeten gaan betalen
Hierdoor stijgt het 'aflosdeel', maar zoals ik al zei, dat is geld verplaatsen naar stenen, en geen 'uitgave'.
De rente, HRA en ontvangen rente wordt allemaal naar ratio minder, maar onder de streep maakt het niet zoveel uit

[ Voor 15% gewijzigd door darklord007 op 12-06-2020 20:46 ]

[Torgo]

Red devil schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 20:21:
[...]


Ah niet echt meegenomen maar het is toch gelijk? Ik heb 90% banksparen en die hypotheek blijft tot het einde van de looptijd gelijk. Dat is reden dat het zo populair was, je hebt tot de laatste dag de max HRA.

Oh ja je hebt gelijk, in beide gevallen leg je in op het bankspaar gedeelte. Nou ja, dan weet ik het ook niet, zonder het na te rekenen. Met 2.4% maakt het ook allemaal minder uit dan in de “goede” oude tijd van 5%+ 🙂.

[CornermanNL]

DeveloperNL schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 15:30:
[...]


Ik heb ongeveer zelfde situatie.

Wat ik doe:
200 euro per maand kinderrekening voor toekomst studie.
1500 euro per maand sparen
500 euro per maand beleggen
max pensioen inleg einde van het jaar (8-10k per jaar)
De rest blijft zakelijk als buffer (10-20k per jaar).
Als ik op spaarquote zit ga ik meer beleggen (50k).

Doel is over 5 jaar (misschien) verhuizen en 60 FO te zijn en op 65e stoppen met werken.
Als ik niet verhuis wordt dat 58 of misschien een sabbitical op 40e.

Waarom de verhouding 1500 sparen en slechts 500 beleggen? Heb je de cash snel nodig?

Anders hou je er (bierviltje berekening met 7% rendement en -2% inflatie ) door de verhouding 5 euro rendement aan over per jaar.

Even meer algemeen een vraag of wellicht observatie maar ik ben erg nieuwsgierig waar dit uit voortkomt
Ik lees altijd veel opmerkingen in de richting van "het is eng om te beginnen met beleggen" vaak gecombineerd met een ik slaap beter als het op de spaarrekening staat.

In de huidige tijd is sparen langzaam arm worden en uitgaven die je niet binnen 5 jaar hoeft te doen is bijna alles beter. Je kan ook als je slechts 1,07% hypotheekrente hebt dan nog beter al dat geld gewoon aflossen in je hypotheek.

Er staan in Nederland in het algemeen enorme bedragen op spaarrekeningen. Allemaal te verrotten feitelijk. Dat je een cash flow tekort door werkloosheid in cash wil hebben snap ik. Maar bedragen wegzetten op spaarrekeningen die voor veel mensen het totale maandinkomen zijn is wellicht wat overdreven.

Het feit dat er zulke bedragen gespaard kunnen worden betekend ongetwijfeld dat er al veel zaken meer dan op orde zijn. Zeker in vergelijking met de gemiddelde mens. Ook in termen van reëel risico wordt er vooral naar bedragen gekeken , zoveel keer de jaarlasten in cash hebben voor het geval dat. Dan ga je ervan uit dat er dus die X jaar geen cent binnenkomt en er geen enkele verdiencapaciteit is. En in al die tijd dat het niet gebeurd wordt de pot gewoon aangehouden. En wil je dat goed doen, moet je feitelijk die pot ieder jaar bijspekken met 2%.

Tijd wordt hierbij genegeerd, evenals rente op rente effecten, waarbij ook weer tijd de belangrijkste component is.

Er wordt altijd heel veel gerekend over welk deel er het beste van een hypotheek kan worden afgelost maar voor de 'veiligheid' en het fijne slapen worden hele grote bedragen tegen negatief rendement weggezet.

Het is eeuwig zonde. Zelfs al zou je aan het sparen zijn voor een woning voor de verhuur waarom dat niet zo snel mogelijk naar voren halen ? Tijd is de belangrijkste factor. 20 jaar huur ontvangen daarvoor lenen tegen 20 jaar sparen en dan beginnen scheelt nogal. Als je al tegen de prijsstijging aan kan sparen.

Ik snap dat hefbomen als gevaarlijk worden verondersteld , maar enorm veilig gaan zitten en risico's proberen af te wegen die amper voorkomen en waarschijnlijk al meer dan voldoende afgedekt zijn is gewoon zonde. Waarom dan al die moeite ?

[ Voor 57% gewijzigd door CornermanNL op 12-06-2020 22:49 . Reden: Vraag toegevoegd ]

[Tweezitsbank]

CornermanNL schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 21:37:
[...]
Even meer algemeen een vraag of wellicht observatie maar ik ben erg nieuwsgierig waar dit uit voortkomt
Ik lees altijd veel opmerkingen in de richting van "het is eng om te beginnen met beleggen" vaak gecombineerd met een ik slaap beter als het op de spaarrekening staat.

Waarschijnlijk omdat sparen voorspelbaarder is dan beleggen (hoewel je bij sparen ook niet weet wat bijvoorbeeld de overheid gaat doen maar in dat geval kun je tenminste een ander de schuld geven als je spaargeld ineens sneller verdampt dan verwacht). Zekerheid is voor veel mensen een prettig gevoel dus zelfs een negatief rendement kan dan de voorkeur hebben. Men weet dan waar ze aan toe zijn en kunnen uitrekenen hoe lang er nog gewerkt moet worden voordat ze met (vroeg)pensioen kunnen (ik noem het bewust vroegpensioen en niet FO, puristisch gedacht wordt dat lastig met 0 rendement op spaargeld). Verder zullen er ook mensen zijn die van huis uit hebben meegekregen dat sparen veilig is en beleggen... nou ja... eng dus. Het kan veel moeite en zelfoverreding kosten om die gedachte te doen kantelen.

Ik ben zelf overigens niet tegen beleggen maar begrijp de aversie wel.

[Wozmro]

Henkiejoo schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 16:34:
Serieuze vraag:
Niet dat ik geloof in een "we gaan er allemaal aan"-scenario, het zijn nu wel tijden waarin er dingen gebeuren die we nog nooit eerder in deze mate hebben meegemaakt.

Wie kent bijvoorbeeld "The big reset" van Willem Middelkoop? Wat vinden we daarvan en houden we hier op een bepaalde manier rekening mee?

Ik lees die zijn tweetlijn ook wel eens. Die verzamelt gewoon alle slechtnieuws berichten. Maakt niet uit of ze waar zijn of niet. En hij is zeker niet de enige.

Het is allemaal van: collapse, meltdown, the Endgame part 1, part 2,...

En dat allemaal om boeken en grondstoffen te verpatsen.

De belangrijkste les volgens mij: er is meer dan financieel kapitaal. Besteed ook aandacht aan je lokale verankering: famillie, vrienden, buren,..., sociaal en cultureel kapitaal,... Geld in gelijk welke vorm speelt daar heel weinig een rol in.

[Tommie12]

MijnCommentaar schreef op vrijdag 12 juni 2020 @ 18:46:
mijn strategie is, zorg dat je maandelijkse kosten heel laag zijn, dus geen hypotheek, minimale kosten aan energie (denk aan zonnepanelen) , investeer in vastgoed bv een huisje wat je verhuurt, levert al gauw 5% rendement op. maak een spaarpot waar je bij kunt, je hebt geen rente maar je kunt wel bij het geld, zorg voor je oude dag, pensioen, lijfrente oid.

Waarom past daar geen hypotheek in?
Met een rente van minder dan 2% en een opbrengst van 3-4% is een hypotheek juist wel interessant.
En besef dat spaargeld zonder rente gewoon een smeltende ijsberg is door inflatie.

Er ontbreekt echt een doordachte beleggingsstrategie in je plan.

[R.van.M]

Wozmro schreef op zaterdag 13 juni 2020 @ 08:18:
[...]


Ik lees die zijn tweetlijn ook wel eens. Die verzamelt gewoon alle slechtnieuws berichten. Maakt niet uit of ze waar zijn of niet. En hij is zeker niet de enige.

Het is allemaal van: collapse, meltdown, the Endgame part 1, part 2,...

En dat allemaal om boeken en grondstoffen te verpatsen.

De belangrijkste les volgens mij: er is meer dan financieel kapitaal. Besteed ook aandacht aan je lokale verankering: famillie, vrienden, buren,..., sociaal en cultureel kapitaal,... Geld in gelijk welke vorm speelt daar heel weinig een rol in.

Volgens dit soort mensen is de wereld al vaker vergaan, peak oil, bankencrisis 2008 etc.

Wat je ziet in de politiek dat we altijd heel lang op een muur afrijden en vlak voor het moment dat we crashen is iedereen het toch wel eens dat we iets moeten doen en dan maken we een kleine correctie. Dat zal nu niet anders zijn

[Tommie12]

Als je die voorspellingen leest, altijd de achtergrond van de auteurs checken. Meestal hebben die inderdaad een goudhandel of ze willen een andere duistere belegging onder de aandacht brengen.

Meer dan ooit is spreiden belangrijk. Wat aandelen, wat vastgoed, wat grondstoffen, en bij een crash van het ene wint het andere. Het gaat om lange termijn toch, en wat crasht recupereert vaak wel.