Financiële onafhankelijkheid - Deel 4

[Rubbergrover1]

Ascension schreef op zaterdag 25 april 2020 @ 17:57:
@Rubbergrover1 Hoe vaak heeft de huizenmarkt een dip gehad de afgelopen 30 jaar? Volgens mij is dat echt geen wetmatigheid hoor, 2008-2013 is een uitzondering geweest.

Bij de huizenmarkt gebeurt dat minder vaak, inderdaad. Vandaar dat ik die ook slechts tussen haakjes benoemde. Maar je zult het moeilijk een wetmatigheid kunnen noemen dat de prijzen steeds zouden stijgen. (Kijk alleen maar naar eind jaren 70.)

[JURIST]

President schreef op zaterdag 25 april 2020 @ 11:03:
Ik zie de huidige situatie vooral als een voordeel om FO te worden. Uiteraard snap ik ook dat de huidige situatie voor veel mensen vervelend is, zowel op gezondheidsgebied alsmede op financieel gebied. Ik plaats dit bericht dan ook alleen uit mezelf gedacht.

Om FO te zijn moet er een verschil zijn tussen 'de gemiddelde Nederlander' en degene die FO wil zijn. Arm en rijk; een balans die er bij hoort (alhoewel 'rijk' niet hoeft te betekenen dat je miljoenen hebt).

De afgelopen 10 jaar is de economie flink gegroeid, met alle nadelen. Nadelen qua milieu, maar zeker ook op financieel gebied. De AEX is weer boven de 600 uitgekomen; zelfs particulieren werden de afgelopen maanden aangemoedigd hun spaargeld naar de beurs te brengen. Dat moest een keer gaan klappen, maar dat dit door een virus zou komen is wel erg onverwachts (ik had eerder iets van een terroristische aanslag, oorlog of iets dergelijks verwacht).

Zelf zitten mijn vrouw en ik goed in het onderwijs en in de zorg. Wat er ook gaat gebeuren met de economie (en ik geloof dat dit pas over een aantal maanden zichtbaar gaat worden), wij zijn gegarandeerd van inkomsten. Een luxe die genoeg mensen niet hebben; nu niet en in de toekomst niet. Ik denk namelijk ook wel dat er genoeg mensen zijn die door de huidige situatie hun uitgavepatroon gaan aanpassen.

In dat opzicht ben ik blij. Ik heb afgelopen jaar een korte tijd wat geld in aandelen gestopt en toen wel een rendement gepakt van een paar procenten (+ de beloning die de bank gaf). Maar tegelijkertijd durfde ik niet met beleggen te beginnen... Achteraf gezien goed, alhoewel ik ook wel vanuit hier erg begrijp dat het om de lange termijn gaat. En 'timing the market' dat werkt niet, daarvan ben ik ook overtuigd... Maar ik ga toch eerst zeker tot het eind van het jaar eerst eens kijken hoe het met 'the market' gaat! Ik vind het namelijk erg interessant om een verandering in de economie en de maatschappij te zien.

Dat dit invloed gaat hebben op pensioenen in de toekomst: absoluut! Maar goed, daarom ben ik juist zo blij dat we al een aantal jaar financieel bewust zijn! Financieel onafhankelijk zal voor mij dus vooral financieel zorgeloos zijn, al zou ik mij nog steeds niet onafhankelijk of zorgeloos voelen als ik morgen 10 miljoen euro zou winnen met een loterij

Zonder economische groei is welvaartsgroei lastig en dit is het FO-topic, niet het risicovrij topic. Ik zie weinig FO-voordelen van de huidige situatie (of zou dat in jullie geval een baan in onderwijs of zorg moeten zijn? Lagere assetprijzen kan ook, maar dan moet je wel willen en durven instappen).

Ik vind het net als jij wel interessant om te volgen of en hoe de economie verandert, bijvoorbeeld als overheden voorwaarden gaan verbinden aan ondersteuning. Verder is er natuurlijk een ontnuchterende bewustwording dat welvaart meer is dan geld, voorwaarde is wel dat je gezond bent. Dit geldt ook voor het klimaat en biodiversiteit, ook al is de persoonlijke invloed daarop beperkt: het moet wel leefbaar blijven anders heb je niets aan financiële welvaart. Wat dat betreft leven we wel in een interessante tijd.

[PLAE]

Werken in de zorg en het onderwijs, fysiek edelmetaal in huis willen hebben. Beleggen spannend vinden. Het hele leven lijkt nogal risicomijdend bij jou President

[ Voor 6% gewijzigd door PLAE op 25-04-2020 22:22 ]

[President]

JURIST schreef op zaterdag 25 april 2020 @ 21:56:
[...]
Zonder economische groei is welvaartsgroei lastig en dit is het FO-topic, niet het risicovrij topic.

Klopt, maar dat is omdat ik onafhankelijkheid breder pak dan 'niet werken' zoals in de topicstart wordt omschreven

De basis van financiële onafhankelijkheid is dat je een bepaald uitgavenpatroon kunt volhouden zonder daarvoor te hoeven werken. Dat wil zeggen dat je voldoende inkomsten uit andere bronnen - met name vermogen(sgroei) - haalt om je uitgaven mee af te dekken.

Ik vind namelijk dat als je voldoende inkomsten uit andere bronnen nodig hebt om je uitgaven te dekken, je niet meteen onafhankelijk bent. Je bent namelijk afhankelijk van hoe de beurs zich ontwikkeld, of je huurder wel betaalt, etc.

Daarnaast blijf je dat natuurlijk hebben aangezien je altijd afhankelijk blijft van de overheid. Ook pensioen en AOW vind ik een afhankelijkheid, al is de eerste 'mijn eigendom' en heeft dat toch wel een bepaalde zekerheid. In tegenstelling tot AOW, waarvan ik mezelf afvraag of iedereen over 40 jaar hetzelfde bedrag krijgt of dat je gekort wordt op basis van pensioen/eigen vermogen.

Huis is in ieder geval binnen 5 jaar afbetaald, al zit ik wel steeds meer en meer na te denken om eindelijk op de beurs in te stappen. Ik wacht alleen tot 2021 en ja, ik besef dat ik te risicomijdend ben. Maar zegt men hier niet altijd dat je alleen geld in aandelen moet stoppen wat je 'niet nodig hebt'.. Ik heb dus voor mijn gevoel wel alle euro's nodig

[assje]

President schreef op zondag 26 april 2020 @ 07:01:
Maar zegt men hier niet altijd dat je alleen geld in aandelen moet stoppen wat je 'niet nodig hebt'.. Ik heb dus voor mijn gevoel wel alle euro's nodig

"Niet nodig hebben" vind ik een vrij vage uitdrukking maar ik zou zeggen dat voor (vrijwillig) aflossen van je hypotheek hetzelfde geldt.

[Rubbergrover1]

President schreef op zondag 26 april 2020 @ 07:01:
Ik vind namelijk dat als je voldoende inkomsten uit andere bronnen nodig hebt om je uitgaven te dekken, je niet meteen onafhankelijk bent. Je bent namelijk afhankelijk van hoe de beurs zich ontwikkeld, of je huurder wel betaalt, etc.

Daarnaast blijf je dat natuurlijk hebben aangezien je altijd afhankelijk blijft van de overheid. Ook pensioen en AOW vind ik een afhankelijkheid, al is de eerste 'mijn eigendom' en heeft dat toch wel een bepaalde zekerheid. In tegenstelling tot AOW, waarvan ik mezelf afvraag of iedereen over 40 jaar hetzelfde bedrag krijgt of dat je gekort wordt op basis van pensioen/eigen vermogen.

Je hoeft voor FO niet per definitie afhankelijk te zijn van risicovolle investeringen. Je kunt ook je uitgavenpatroon zodanig aanpassen dat je van je inkomen zo veel overhoudt dat je op een gegeven moment van die 'oude sok' kunt leven. Alleen moet je dan op de lange termijn wel een hoop meer sparen (of een stuk langer doorsparen) dan als je risicovollere investeringen doet die gemiddeld genomen op langere termijn beter renderen. Bovendien ben je in de tijd waarin je je kapitaal opbouwt sowieso niet FO, dus zie ik ook geen reden waarom je in die kapitaalopbouw op een 'onafhankelijke' manier zou moeten investeren. Ik zou het dus niet raar vinden om tijdens de opbouw flink risicovol te zijn en in de 'uitkeerfase' een meer zeker kapitaal te hebben, om echt onafhankelijk te zijn. (Al is dat op termijn vaak niet de meest voordelige keus, dat weet ik ook.)

Daarnaast hebben we in Nederland natuurlijk de luxe dat er een AOW bestaat, wat niet in ieder land zo is. Dit is geen principieel uitgangspunt voor FO, maar de praktische uitvoering van FO in Nederland zal voor veel mensen dus logischerwijs wel betekenen dat de 'toekomst' wordt opgeknipt in een stuk voor AOW en een stuk na AOW.

(En lang niet iedereen heeft trouwens de luxe dat de werkgever een goede pensioenregeling heeft. Wat ook wel weer kansen biedt om je oudedag op de manier te regelen die bij jou past.)

[Zr40]

President schreef op zondag 26 april 2020 @ 07:01:
[...]
Maar zegt men hier niet altijd dat je alleen geld in aandelen moet stoppen wat je 'niet nodig hebt'.. Ik heb dus voor mijn gevoel wel alle euro's nodig

Eigenlijk zou het moeten zijn, geld dat je niet nodig hebt in de komende 10 jaar. Als je een deel van je geld nooit nodig zou hebben, dan ben je feitelijk al FO

[rube]

Ik ben hier tegenwoordig niet meer zo actief als in het verleden, maar even een update van mijn kant.

Ik werkte altijd al regelmatig vanuit huis, maar nu al 6 weken. En partner ook 100% vanuit huis nu. Onze kinderen zijn al tieners, dus dat is een stuk makkelijker dan met echt jonge kinderen.

Oorspronkelijk was mijn planning om nu zo'n beetje mijn ontslag brief te sturen en eventueel overeen te komen om parttime te gaan werken. Maar omdat ik nu niet hoef te reizen voor werk, het thuis allemaal wat rustiger is en we toch niet alles kunnen doen zoals in een normale situatie, bekijk ik het de komende periode van week tot week hoe de situatie zich ontwikkeld.

Ik denk niet dat zozeer dat dit het "one more year syndrome" is vanwege "angst", maar meer omdat het wel "okay" gaat zo. Bovendien: ik heb ook nog veel vrije dagen van voorgaande jaren opgebouwd. Dus ik heb voor de komende drie maanden 1 dag in de week vrij genomen, dus de komende drie maanden werk ik in ieder geval al niet meer fulltime en voor de 4de maand heb ik 3 weken vrij.

We hadden procentueel gezien heel weinig in aandelen zitten en een kleine beetje in edelmetalen. Daar is per saldo niet veel mee gebeurd (aandelen iets omlaag, goud omhoog). Er zijn wat moeilijkheden voor een paar van de huurders om de volledige huur te betalen, maar daar is aangewerkt en lijkt binnenkort ook opgelost zonder dat het ons veel geld heeft gekost. Uitgaven voor april zijn laag, inkomen uit werk loopt door, passief inkomen (huur) loopt dus grotendeels door, totaal vermogen stijgt en het leven is wat rustiger geworden. Afhankelijk hoe de deze crisis zich ontwikkeld houd ik er wel rekening mee dat vastgoed in waarde kan dalen, net zoals in circa '10-14 na de crisis in '08-'09. Maar ik voorzie daar ook niet echt problemen mee voor ons.

Voor heel veel andere mensen kan dit echter wel eens weer een hele lastig tijd worden. In de USA zie je dat ook al, maar nog veel meer voor de echt arme mensen, miljoenen voedsel te korten e.d. Dat zal erg treurig zijn. We zullen zien de komende tijd hoe het een en ander gaat lopen.

[Pannencouque]

Mooi dat je een update plaatst rube. En ook goed om te zien dat je niet wankelt, maar dat je je ingeslagen koers lekker kunt blijven volgen.

[Ko.Kane]

President schreef op zaterdag 25 april 2020 @ 11:03:
Dat dit invloed gaat hebben op pensioenen in de toekomst: absoluut! Maar goed, daarom ben ik juist zo blij dat we al een aantal jaar financieel bewust zijn! Financieel onafhankelijk zal voor mij dus vooral financieel zorgeloos zijn, al zou ik mij nog steeds niet onafhankelijk of zorgeloos voelen als ik morgen 10 miljoen euro zou winnen met een loterij

Het is mij wel eens eerder opgevallen bij jouw posts, maar dit lijkt mij niet prettig leven? En misschien juist eens meer focus leggen op het mentale aspect van hoe zorgeloos te leven in het algemeen? Geld lijkt namelijk niet echt probleem te zijn, en jullie hebben stabiele banen in stabiele branches. Eigenlijk weinig reden tot zorgen lijkt mij. Ik lees nu bv over de Stoics en dat vind ik wel interessant. Maar zal niet bij iedereen resoneren.

Het lijkt mij beetje dat je "financieel bewustzijn" nog in de fase van vooral beren op de weg zien is. Gedomineerd door vragen als: Wat als AOW wegvalt, wat als pensioen pot leeg is, wat als de euro valt, wat als de banken vallen, wat als er oorlog uitbreekt, wat als leraren door robots vervangen worden?

De volgende stap is dat je daar mee om weet te gaan. Je bent ook niet bang elke keer dat je je huis verlaat en in de auto stapt dat je huis opbrandt en je een auto ongeluk krijgt. Dat zijn risico's die je gemanaged hebt: daarom laat je geen pan op het vuur staan en heb je een brandverzekering, daarom doe je een gordel om en stap je nuchter in je auto.

Een robuust plan zou zorgeloosheid moeten leveren. Doet het dat niet dan is het niet robuust genoeg voor een persoon. Maar er is een punt dat een plan echt wel robuust genoeg is, maar dat het probleem niet in het plan zit maar ergens anders.

Voor de meesten hier in het topic zit het FO-target denk ik zo tussen 500k en 1miljoen. Ik snap dat het beetje tongue in cheek opmerking waarschijnlijk is. Maar als ik 1 miljoen zou winnen zou ik eerst even jaartje gebruiken om het slim in te richten, maar dan zou ik al zorgeloos zijn. Bij 10 miljoen is het zo makkelijk dat ik per direct zou stoppen en dan de boel mooi opzetten en meteen FAT-FIRE zijn.

Ik denk dat het voor de meesten hier dan een eitje zou zijn, dus als het voor jou niet werkt, zou ik me focussen op wat dan nog het probleem is. Want door dat nu aan te pakken pluk je daar nu al vruchten van in gemoedstoestand. Want als (streven naar) FO niet de oplossing is voor je geluk, dan kun je beter je energie op iets richten wat wel werkt voor je.

In mijn geval is Stoicisme echt perfect voor de huidige situatie.

Edit: de reden waarom het bij het winnen van geld bedrag een eitje is, is omdat er al een compleet plan ligt, echter nu moet ik gewoon nog naar FO-target toe werken. Een bedrag winnen brengt me gewoon fast forward op de tijdslijn naar de volgende stap in de uitvoer. Een toekomst plan hebben geeft mij ook al rust.

[ Voor 7% gewijzigd door Ko.Kane op 26-04-2020 14:32 ]

[Rubbergrover1]

In feite zeg je daarmee dat voor President FO niet realistisch is, omdat op het moment dat hij objectief gezien FO is of kan zijn, hij toch niet het 'bijbehorende' zorgeloze gevoel zal hebben. En dus toch door zal (willen) blijven werken om een nog grotere buffer te krijgen.

[James008]

Het komt nog al eens voorbij het lezen van boeken over stoïcisme, is er iemand wie een bepaald boek aanraadt. Mijn nieuwsgierigheid is geprikkeld?

[Ko.Kane]

Rubbergrover1 schreef op zondag 26 april 2020 @ 14:30:
In feite zeg je daarmee dat voor President FO niet realistisch is, omdat op het moment dat hij objectief gezien FO is of kan zijn, hij toch niet het 'bijbehorende' zorgeloze gevoel zal hebben. En dus toch door zal (willen) blijven werken om een nog grotere buffer te krijgen.

Niet zozeer dat het 'niet realistisch' is maar wellicht momenteel niet het juiste vehikel om te gebruiken voor zingeving en verhoging van levensgeluk.

Mijn inziens is FO een streven naar een "staat van zijn" in de toekomst gedurende de opbouwfase en kan in zover dus ook een (deel)doel in je leven bieden. Een koers om te varen.
En later is FO een "staat van zijn", die je bepaalde mogelijkheden geeft, die je eerst niet had. Dat is het einddoel dat het het waard maakt om er naar te streven. Dat kan voor iedereen anders zijn van niet hoeven te werken of non-stop te kunnen hobbyen of reizen, of gewoon het gevoel niet afhankelijk te zijn.

Alleen, je kan dat niet bereiken als je continue leeft met het gevoel of er een zwaard van Damokles boven je hangt en je er zorgen over maakt.* Dan is ook doorwerken tot een grotere buffer niet de oplossing, omdat je hem nooit groot genoeg vindt. Er is komt geen einde aan, en in die zin is een grotere buffer dus geen oplossing, als dat geen oplossing is dan ligt het probleem ook wellicht ergens anders.

Het lastig te kwantificeren wanneer de zorgen irrationeel zijn en op welk punt je exact de oplossing ergens anders moet vinden. Want ik voel mij natuurlijk ook zorgelozer met 20k per jaar dan 10k budget per jaar. En er is zeker een grijs gebied, sommigen zullen minimaal 50k nodig hebben. Maar met 4% rule is 10 miljoen 400k per jaar...


* Een Stoïc zou trouwens denken: kan ik wat aan dat zwaard doen? Zo ja, doe dat. Zo nee, dan heeft het ook geen zin om druk te maken over dat zwaard.... Maar dat is een state-of-mind die voor sommigen mensen makkelijk is en anderen zullen moeten trainen.

@James008 A guide to the good life. Irvine. Focust ook erg op gelukkig zijn met wat je hebt, in tegen stelling tot geluk zoeken in streven naar iets wat je niet hebt. Ook behandeling van de geschiedenis van Stoicisme.

[underrated]

James008 schreef op zondag 26 april 2020 @ 15:02:
Het komt nog al eens voorbij het lezen van boeken over stoïcisme, is er iemand wie een bepaald boek aanraadt. Mijn nieuwsgierigheid is geprikkeld?

Encheiridion (zakboekje) van Epictetus.
Overpeinzingen van Marcus Aurelius.
Dialogen van Seneca.

Dan heb je de klassiekers. Encheiridion is een dun boekje maar met wijze inhoud, aanrader om te beginnen.

_{Wel even mentaal naar de huidige tijd/ je eigen situatie vertalen. De voorbeelden gaan b.v. over hoe je met een slaaf om moet gaan die een vaas omstoot of een asociaal in het badhuis. Ik heb geen vazen en de sauna is dicht nu.}

[Ko.Kane]

underrated schreef op zondag 26 april 2020 @ 23:15:
[...]

Encheiridion (zakboekje) van Epictetus.
Overpeinzingen van Marcus Aurelius.
Dialogen van Seneca.

Dan heb je de klassiekers. Encheiridion is een dun boekje maar met wijze inhoud, aanrader om te beginnen.

_{Wel even mentaal naar de huidige tijd/ je eigen situatie vertalen. De voorbeelden gaan b.v. over hoe je met een slaaf om moet gaan die een vaas omstoot of een asociaal in het badhuis. Ik heb geen vazen en de sauna is dicht nu.}

Dat is fijne aan Irvine, die behandelt de oude klassiekers maar brengt het naar hedendaagse relevantheid.

[GG85]

underrated schreef op zondag 26 april 2020 @ 23:15:
[...]

Encheiridion (zakboekje) van Epictetus.
Overpeinzingen van Marcus Aurelius.
Dialogen van Seneca.

Dan heb je de klassiekers. Encheiridion is een dun boekje maar met wijze inhoud, aanrader om te beginnen.

_{Wel even mentaal naar de huidige tijd/ je eigen situatie vertalen. De voorbeelden gaan b.v. over hoe je met een slaaf om moet gaan die een vaas omstoot of een asociaal in het badhuis. Ik heb geen vazen en de sauna is dicht nu.}

Hoewel dit de "echte" Stoic boeken zijn, de klassiekers, zijn ze misschien niet de beste start als je meer wilt weten over Soicisme in het algemeen en hoe je het, laagdrempelig, toe kunt passen.
In die zin sluit ik me helemaal aan bij @Ko.Kane en kan ik iedereen "A Guide to the Good Life" van Irvine aanraden.

Voor mij, als een echte pessimist (hoewel ik dat zelf nooit toe gaf en mezelf een 'realist' noemde), geboren peikeraar en "control freak" is dit boek een hele grote eye opener en hulp om, langzaam maar zeker, anders in het leven te staan.
Concreet gezegd sta ik, met heel veel vallen en opstaan, luchtiger in het leven, pieker ik minder over "het klimaat", "Trump en de rechtstaat hier", "Corrona", "mijn nieuwe manager en wat die allemaal gaat bekokstoven" en zelfs over mijn vader die in de 2e week van de intelligente lockdown te horen heeft gekregen dat hij stadium 3 longkanker heeft en alle extra risico's en uitgestelde behandelingen die daarmee in deze tijd gepaard gaan.
Vooral in de laatste situatie merk ik dat Stoicisme me echt helpt. In plaats van boosheid, machteloosheid en angst kan ik, denk ik meer dan zonder Stoicisme, me meer richten op genieten van de momenten die we samen hebben terwijl ik me er van bewust ben dat die momenten helaas eindig gaan zijn.

Overigens een kort (gratis) boekje over het toepassen van Stoicisme onder extreme omstandigheden in de moderne tijd is het verhaal van James Stockdale . Een Amerikaanse piloot die tijdens de Vietnam oorlog bijna 7,5 jaar gevangen heeft gezeten onder embarmelijke omstandigheden en hoe Stoicisme hem geholpen heeft 'sane' te blijven en meer.

[TucanoItaly]

@President

Prettige gedachte, zekerheid van baan. Het heeft mij altijd gerust gesteld. En beleggen, het duurde vrij lang voordat ik die stap nam. Uiteindelijk een portefeuille met lage volatiliteit, weinig risico.

Als je er tijdens een crisis achter komt dat beleggen niks voor jou is, dan kun je ettelijke maanden in de stress zitten.

Terwijl FO ook te bereiken is zonder beleggen. Duurt wat langer, maar je komt er gewoon.

[ Voor 27% gewijzigd door TucanoItaly op 27-04-2020 22:27 ]

[Rubbergrover1]

Helemaal mee eens. Aanvullend daarop, het is natuurlijk ook niet alles-of-niets. Waar de een 10k op de spaarrekening laat en de rest vol in de beleggingen stopt, zal een ander misschien pas bij een of twee ton spaargeld gaan denken aan een plukje aandelenfonds.

[TucanoItaly]

@Rubbergrover1

Ja, da's een goed punt. Bij mij gaf het veel rust toen ik een buffer van een jaar had. Toen kwam er mentaal ruimte om te beleggen.

[tomtom901]

GG85 schreef op maandag 27 april 2020 @ 10:02:
[...]


Hoewel dit de "echte" Stoic boeken zijn, de klassiekers, zijn ze misschien niet de beste start als je meer wilt weten over Soicisme in het algemeen en hoe je het, laagdrempelig, toe kunt passen.
In die zin sluit ik me helemaal aan bij @Ko.Kane en kan ik iedereen "A Guide to the Good Life" van Irvine aanraden.

Thanks voor de tip, ik ben gisteren aan deze begonnen.

[Tdem]

TucanoItaly schreef op dinsdag 28 april 2020 @ 09:04:
@Rubbergrover1

Ja, da's een goed punt. Bij mij gaf het veel rust toen ik een buffer van een jaar had. Toen kwam er mentaal ruimte om te beleggen.

Precies! Ik heb ook een jaar buffer, voel ik me prettig bij. Ook hypotheek versneld aan het aflossen. Daarnaast beleg ik 100 per maand om alvast aan beleggen te wennen.

[Perseus]

Ik lees hier alweer twee jaar mee en iets langer dan 1,5 jaar geleden zelf begonnen met het FO-pad. Geen harde berekeningen uitgevoerd met een specifiek jaartal, maar zoals hier ook vaker genoemd, gepoogd de 'FO-mindset' te creëren. Toch is het streven halverwege de 40 FO te zijn. Ondanks dat we nog maar anderhalf jaar bezig zijn, merken wij beide dat we ons nu al vrijer voelen. Mijn geluk is dat vriendinlief na het voorstel tot van het nastreven van FO net zo enthousiast werd als ik. Daarnaast is het stoïcisme inderdaad een interessante filosofie die goed aansluit bij het FO-denken.

Wij zijn een stel van begin 30 met een goed dubbel inkomen en geen kinderen (wel plannen). Vorig jaar onze beide koophuizen verkocht. Hiervoor een huis teruggekocht op de helft van onze leencapaciteit. Dit voldeed aan al onze wensen. We hanteren een simpele, risicomijdende strategie. Momenteel halen wij een spaarquote van ongeveer 50%. Dit verdelen wij in ongeveer gelijke delen naar (1) extra aflossing, (2) Cash buffer en (3) het kopen van VWRL. Als de cashbuffer ons doelsaldo heeft gehaald wordt deze niet meer aangevuld en komt de focus alleen maar op aflossen en beleggen. Voornamelijk het maandelijks extra aflossen en de brief van de bank enkele dagen later met het bericht dat de maandlasten weer zullen dalen levert ons het meeste geluk en gevoel van vrijheid op.

[Ko.Kane]

Ik heb ook een jaar aan buffer (uitgaven niet inkomsten). Wat mij wel verstandig leek in mijn branche, en dat blijkt nu erg van pas te komen. Dat voorkomt ook de dubbele vervelende situatie dat je op moment als dit, zonder inkomen, nu aandelen had moeten verkopen.

[JURIST]

TucanoItaly schreef op maandag 27 april 2020 @ 22:27:
@President

Prettige gedachte, zekerheid van baan. Het heeft mij altijd gerust gesteld. En beleggen, het duurde vrij lang voordat ik die stap nam. Uiteindelijk een portefeuille met lage volatiliteit, weinig risico.

Als je er tijdens een crisis achter komt dat beleggen niks voor jou is, dan kun je ettelijke maanden in de stress zitten.

Terwijl FO ook te bereiken is zonder beleggen. Duurt wat langer, maar je komt er gewoon.

Beleggen moet natuurlijk bij je passen en je kan zeker ook defensief FO worden in meer tijd. Echter, onzekerheden zijn in het algemeen toegenomen. Sparen is bijvoorbeeld ook niet zonder risico, er is een aanzienlijke kans op negatieve reële rendementen, die moet je dan ook goed maken. Wat dat betreft is hypotheek aflossen nog relatief gunstig, maar dat is een keer afgerond.

[Perkouw]

Tja hypotheek aflossen is een keer klaar, maar dat geld ook voor de hypotheek rente aftrek en dan zitten we nog met het stukje 'Wet van Hillen' die wordt afgebouwd. Straks kost het, vrij, hebben van een woning je meer (nog even afgezien van Vermogensrendementsheffing 2.0 - 1 jan 2022)

Het hebben van een huis maakt het niet ineens een groter risico, maar wel een grotere kostenpost op deze manier. Blijft goed zoeken naar een 'balans' die voor je werkt. Dat is een feit.

[ Voor 7% gewijzigd door Perkouw op 28-04-2020 14:31 ]

[finsdefis]

Perkouw schreef op dinsdag 28 april 2020 @ 14:31:
Tja hypotheek aflossen is een keer klaar, maar dat geld ook voor de hypotheek rente aftrek en dan zitten we nog met het stukje 'Wet van Hillen' die wordt afgebouwd. Straks kost het, vrij, hebben van een woning je meer (nog even afgezien van Vermogensrendementsheffing 2.0 - 1 jan 2022)

Het hebben van een huis maakt het niet ineens een groter risico, maar wel een grotere kostenpost op deze manier. Blijft goed zoeken naar een 'balans' die voor je werkt. Dat is een feit.

Het huis wat je bewoont valt niet in box 3, dus is ook niet onderhevig aan de VRH. Dat van de afschaffing Wet Hillen blijft wel wrang ja.

Zojuist weer eens dat boek van Kiyosaki doorgebladerd. Blijft een louche figuur (imho), maar o.a. het idee dat je huis een liability en geen asset is kan in dit geval nog wel een interessante invalshoek zijn, aangezien zijn definitie van een asset simpelweg iets is waar je inkomsten door ontvangt. En aan een door jezelf bewoond huis ben je alleen maar geld kwijt (plus opportunity costs).

Aan de andere kant verwacht ik ook steeds meer mogelijkheden om vermogen uit je huis te onttrekken zonder te verhuizen (die zijn er op dit moment ook al). Misschien niet zo positief voor een evt. nalatenschap, maar dat terzijde.

[Perkouw]

Eens hoor @finsdefis, was dan ook bedoelt als zijnde dat een woning generiek meer gaat kosten. Of het nu in Box3 valt (met dus het nieuwe voorstel rondom Box 3 dat op tafel ligt) of dat je het nu zelf bewoond.

[jordyc]

Zou dat het juist niet interessanter maken om een aflossingsvrije hypotheek aan te gaan waarvan de rente bijna gelijk is aan het forfait. Deze twee bedragen heffen elkaar dan op en in ruil daarvoor krijg je een lagere belastingdruk in box 3 en heb je beduidend minder missed opportunity costs.

Of zie ik nu iets over het hoofd?

[Rubbergrover1]

jordyc schreef op dinsdag 28 april 2020 @ 15:20:
Zou dat het juist niet interessanter maken om een aflossingsvrije hypotheek aan te gaan waarvan de rente bijna gelijk is aan het forfait. Deze twee bedragen heffen elkaar dan op en in ruil daarvoor krijg je een lagere belastingdruk in box 3 en heb je beduidend minder missed opportunity costs.

Of zie ik nu iets over het hoofd?

Als je geen hypotheek voor 2013 had, dan mag je de rente hiervoor niet in box 1 in mindering brengen op het eigenwoningforfait.

Los daarvan is het vooral psychologie. Je betaalt het grootste deel nog altijd zelf. Stel je hebt een huis van 5 ton, dan is het EWF vanaf 2023 0,45% = € 2.250. Daar betaal je dan over 30 jaar (als het afschaffen van Hillen ongeveer afgerond is) ongeveer 900 belastingen over. Houd je een schuld van een ton tegen 2,25%, dan betaal je € 2.250 rente en vallen rente en EWF tegen elkaar weg. Scheelt je dus 900 EWF, maar Per saldo dus nog steeds 1350 duurder dan geen hypotheek. Netto kost die tont hypotheek je dan dus 1350. Zou je 2 ton hypotheek hebben, dan zou je na het EWF in totaal 2250 aftrek hebben, dus zou je 900 terug krijgen en moet je netto per saldo over die tweede ton ook 1350 betalen.

Het is puur dat je het gevoel hebt dat je geen belasting wilt betalen dat je een schuld wilt aanhouden. Maar die aangehouden ton ter compensatie van Hillen kost je netto gewoon net zo veel als iedere andere extra geleende ton.

Daar komt bij dat je waarschijnlijk in de situatie dat je FO bent op een gegeven moment stopt met werken en weinig box 1 inkomen hebt. Grote kans dat je je heffingskortingen dan niet 'op maakt'. Dat betekent dat ook als je 900 belasting zou moeten betalen vanwege Hillen, dit waarschijnlijk nog binnen de heffingskortingen valt en je per saldo toch niet hoeft te betalen.

[ph4ge]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 28 april 2020 @ 15:41:
[...]

Als je geen hypotheek voor 2013 had, dan mag je de rente hiervoor niet in box 1 in mindering brengen op het eigenwoningforfait.

Los daarvan is het vooral psychologie. Je betaalt het grootste deel nog altijd zelf. Stel je hebt een huis van 5 ton, dan is het EWF vanaf 2023 0,45% = € 2.250. Daar betaal je dan over 30 jaar (als het afschaffen van Hillen ongeveer afgerond is) ongeveer 900 belastingen over. Houd je een schuld van een ton tegen 2,25%, dan betaal je € 2.250 rente en vallen rente en EWF tegen elkaar weg. Scheelt je dus 900 EWF, maar Per saldo dus nog steeds 1350 duurder dan geen hypotheek. Netto kost die tont hypotheek je dan dus 1350. Zou je 2 ton hypotheek hebben, dan zou je na het EWF in totaal 2250 aftrek hebben, dus zou je 900 terug krijgen en moet je netto per saldo over die tweede ton ook 1350 betalen.

Het is puur dat je het gevoel hebt dat je geen belasting wilt betalen dat je een schuld wilt aanhouden. Maar die aangehouden ton ter compensatie van Hillen kost je netto gewoon net zo veel als iedere andere extra geleende ton.

Daar komt bij dat je waarschijnlijk in de situatie dat je FO bent op een gegeven moment stopt met werken en weinig box 1 inkomen hebt. Grote kans dat je je heffingskortingen dan niet 'op maakt'. Dat betekent dat ook als je 900 belasting zou moeten betalen vanwege Hillen, dit waarschijnlijk nog binnen de heffingskortingen valt en je per saldo toch niet hoeft te betalen.

Dit klopt helemaal, maar houd er rekening mee dat er constructies zoals familiebank of lenen van een bv zijn waardoor het wellicht wel het overwegen waard is om die ton aan te houden.

[Rubbergrover1]

ph4ge schreef op dinsdag 28 april 2020 @ 16:15:
[...]

Dit klopt helemaal, maar houd er rekening mee dat er constructies zoals familiebank of lenen van een bv zijn waardoor het wellicht wel het overwegen waard is om die ton aan te houden.

Zeker, maar dat staat dus helemaal los van het EWF.

[rube]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 28 april 2020 @ 15:41:
[...]
Als je geen hypotheek voor 2013 had, dan mag je de rente hiervoor niet in box 1 in mindering brengen op

Maar als je FO bent en geen of nauwelijks box 1 inkomen hebt is dat ook niet interessant, dan heb je liever die lening in box 3 om je vermogen lager te krijgen.

Daar komt bij dat je waarschijnlijk in de situatie dat je FO bent op een gegeven moment stopt met werken en weinig box 1 inkomen hebt. Grote kans dat je je heffingskortingen dan niet 'op maakt'. Dat betekent dat ook als je 900 belasting zou moeten betalen vanwege Hillen, dit waarschijnlijk nog binnen de heffingskortingen valt en je per saldo toch niet hoeft te betalen.

De heffingskortingen helpen, maar om een gegeven moment moet je bij voldoende vermogen toch echt belasting gaan betalen. Daarom kan het soms handig zijn om je hypotheek voor je eigen woning in box 3 te hebben. Dat is, zolang je huis wel in box 1 valt (voorlopig nog wel, maar over 5-10 of langer nog steeds?).
Wat het beste is, is erg persoonsafhankelijk en wat de belastingregels zijn/worden.

[Rubbergrover1]

En wederom, bij zo'n box 3 lening heeft de lening dus weinig te maken met het eigenwoningforfait/Hillen, waar jordyc het over had en waarop ik reageerde...

[Unito]

finsdefis schreef op dinsdag 28 april 2020 @ 14:47:
[...]
Zojuist weer eens dat boek van Kiyosaki doorgebladerd. Blijft een louche figuur (imho)

Een aantal dingen zijn inderdaad best wel dubieus. Hij heeft het geloof ik ergens over gebruik maken van voorkennis. Verder echt wel een interessant boek maar ik wil zelf op een wat fijnere manier FO worden.

Ik vond qua mindset "Your money or your life" interessanter. Met name de stukken over of je uitgaven in lijn liggen met je doelen en overtuigingen.

[ Voor 15% gewijzigd door Unito op 28-04-2020 22:11 . Reden: toevoeging over beter boek ]

[jordyc]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 28 april 2020 @ 15:41:
[...]

Ah top, dankje. Ik dacht al dat het te gemakkelijk gedacht was.

[Rubbergrover1]

jordyc schreef op woensdag 29 april 2020 @ 10:59:
[...]


Ah top, dankje. Ik dacht al dat het te gemakkelijk gedacht was.

Er is op dit punt dus weinig voordeel aan het bewust aanhouden van een schuld in plaats van die 'gewoon' aflossen. Uiteraard kunnen er wel andere argumenten zijn om een lening in Box 3 te willen hebben, zoals hierboven ook al aangegeven is. Bij een lage rente en een hoog vermogen kan het interessant zijn om juist een niet-aftrekbare lening te hebben, omdat het voordeel van een lager box 3 vermogen soms groter is dan het voordeel van renteaftrek.

(Voorbeeld: ton tegen 1,8% rente geeft bij 40% IB een voordeel van renteaftrek van 720 euro per jaar. Maar als je meer dan twee ton vermogen hebt, dan betekent het verlagen van je box 3 vermogen van 2 ton naar 1 ton dat je box 3 belasting met ongeveer 1255 daalt. En dit effect wordt groter naarmate de box 1 heffing lager wordt (na AOW leeftijd)).

[Perseus]

tomtom901 schreef op dinsdag 28 april 2020 @ 09:14:
[...]


Thanks voor de tip, ik ben gisteren aan deze begonnen.

Struikelde laatst over een Youtube-kanaal dat met Mind-Maps de rode draad (en een soort van samenvatting) van een boek geeft. Hij heeft dit ook gedaan met dit boek. https://www.youtube.com/watch?v=BjScQSQpst8. Wellicht ook interessant voor anderen.

[Kluifjes]

underrated schreef op zondag 26 april 2020 @ 23:15:
[...]

Encheiridion (zakboekje) van Epictetus.
Overpeinzingen van Marcus Aurelius.
Dialogen van Seneca.

Dan heb je de klassiekers. Encheiridion is een dun boekje maar met wijze inhoud, aanrader om te beginnen.

_{Wel even mentaal naar de huidige tijd/ je eigen situatie vertalen. De voorbeelden gaan b.v. over hoe je met een slaaf om moet gaan die een vaas omstoot of een asociaal in het badhuis. Ik heb geen vazen en de sauna is dicht nu.}

Ik blijf het jammer vinden dat er - naar mijn mening - zo weinig filosofische gedachten van vroeger vertaald worden naar de huidige maatschappij. Met name van het stoïcisme en absurdisme waar ik de meest belangstelling voor heb. En hoewel mijn Engels prima is, lees ik filosofieboeken toch het liefst in het Nederlands, waardoor ik nog twijfel om het genoemde boek van Irvine te gaan lezen.

Ik ben daarom ook wel benieuwd naar de hervertelling van Encheiridion die binnenkort verschijnt https://www.bol.com/nl/p/...EaRJIA.1_4.5.ProductTitle

[Wozmro]

Voor wie eens een interessant boek over filosofie, financiën en het leven wil lezen kan ik 'antifragiel' van Nassim Nicholas Taleb aanraden.

Het is zo'n boek dat je meerdere keren kan lezen en er goed moet bij nadenken. Terwijl het is ook een mooie mix tussen theorie en praktijk.


Hieronder ook eens mijn uitgaven in de eerste vier maanden van het jaar. Ik merk toch een corona-trend.

[Tehh]

Wozmro schreef op vrijdag 1 mei 2020 @ 12:08:
Voor wie eens een interessant boek over filosofie, financiën en het leven wil lezen kan ik 'antifragiel' van Nassim Nicholas Taleb aanraden.

Het is zo'n boek dat je meerdere keren kan lezen en er goed moet bij nadenken. Terwijl het is ook een mooie mix tussen theorie en praktijk.


Hieronder ook eens mijn uitgaven in de eerste vier maanden van het jaar. Ik merk toch een corona-trend.


[Afbeelding]

Dat is een forse daling. Ben je zo'n kroegtijger? Of heb je daarin ook de effecten van het terugkrijgen van eigen bijdrage kinderopvang in meegeteld? Bij ons is dat het enige besparende effect, ik denk zelfs dat we iets meer kosten hadden i.v.m. meer kopen bij lokale ondernemers.

[Wozmro]

Wat je ziet is de som van alle effectief uitgevoerde betalingen per maand. De gemeenschappelijke uitgaven tel ik voor de helft mee.

Het verschil is grotendeels te verklaren door het wegvallen van ontspanning op verplaatsing, geen schoolrekeningen.

In januari en februari had ik nog wel wat eenmalige uitgaven. En ook nog sedert begin dit jaar wat algemeen geoptimaliseerd.


Ik schat dat Corona zo ongeveer 200€ verschil uitmaakt.

[Torgo]

Tehh schreef op vrijdag 1 mei 2020 @ 13:08:
[...]


Dat is een forse daling. Ben je zo'n kroegtijger? Of heb je daarin ook de effecten van het terugkrijgen van eigen bijdrage kinderopvang in meegeteld? Bij ons is dat het enige besparende effect, ik denk zelfs dat we iets meer kosten hadden i.v.m. meer kopen bij lokale ondernemers.

Er zijn toch wel meer uitgaven dan de kroeg die nu wegvallen? Voor ons, een gezin van drie: geen etentjes, geen drankjes, geen uitjes in het weekend (dierentuin, speelpark, etc), geen vakanties (girls weekend New York gaat niet door, familie bezoek Polen gaat niet door).

Al met al een behoorlijke besparing. En daar komt nog de 800 euro/maand bij wat onze eigen bijdrage KDV is.

We hebben ook wel wat extra uitgaven trouwens. Locale producten, extra lekkere boodschappen, meer alcohol 😅, van die huis tuin en keuken dingen zoals een hogedrukreiniger, inrichting dingen (dekbedovertrekje, sier plankje, etc.), bloemetjes (tulpen), veel extra kinderspeelgoed. 😂


Oh ja, en een boek. 😉

[ Voor 31% gewijzigd door Torgo op 01-05-2020 19:24 ]

[Baytep]

Wozmro schreef op vrijdag 1 mei 2020 @ 12:08:
Voor wie eens een interessant boek over filosofie, financiën en het leven wil lezen kan ik 'antifragiel' van Nassim Nicholas Taleb aanraden.

Het is zo'n boek dat je meerdere keren kan lezen en er goed moet bij nadenken. Terwijl het is ook een mooie mix tussen theorie en praktijk.

Daar wil ik me bij aansluiten! (al weet ik niet of ik verscheidene keren lezen overleef, het is wel een doorbijter).

We grappig overigens dat zoveel FO mensen ook hun best doen wat levensfilosofie betreft.
Als toevoeging eentje voor een gezonde levensinstelling:
"Life at the bottom" Theodore Dalrymple

[coldasice]

Wozmro schreef op vrijdag 1 mei 2020 @ 12:08:
Hieronder ook eens mijn uitgaven in de eerste vier maanden van het jaar. Ik merk toch een corona-trend.


[Afbeelding]

Ik ben wel jaloers op zon eenvoudig overzicht van uitgave....ik houdt het al een tijdje bij maar met een gezamenlijke rekening, een aparte rekening voor verhuur, het geschuif tussen alle rekeningen met sparen en dergelijke, krijg ik dit zo 1-2-3 nog niet voor elkaar.... mss toch maar een keer de hele zooi gaan downloaden en in een programma zetten....

[Wozmro]

Zoals gezegd: ik hou het heel eenvoudig, elke avond krijg ik een herinnering op mijn telefoon en dan denk ik even na over de betalingen die ik die dag gedaan heb en dat bedrag schrijf ik op.

Netto klopt het dus niet helemaal maar het gaat mij om de trend en het nadenken over waar het geld naar toe gaat.

@Baytep als de financiële zaken op orde staan dan komt er meer hersenruimte vrij om na te denken over het leven

[coldasice]

Wozmro schreef op vrijdag 1 mei 2020 @ 21:43:
Zoals gezegd: ik hou het heel eenvoudig, elke avond krijg ik een herinnering op mijn telefoon en dan denk ik even na over de betalingen die ik die dag gedaan heb en dat bedrag schrijf ik op.

Netto klopt het dus niet helemaal maar het gaat mij om de trend en het nadenken over waar het geld naar toe gaat.

@Baytep als de financiële zaken op orde staan dan komt er meer hersenruimte vrij om na te denken over het leven

Onze gezinsboodschappen(2 volwassen, 2 kleintjes) in april zijn al meer dan je totale uitgave...kijkend naar een totale uitgave in ons gezin is die ongeveer 4 a 5 keer zo hoog voor april...en ik probeer echt wel kritisch te kijken naar allerlei uitgaven...geen idee hoe je het doet...

[Rubbergrover1]

Baytep schreef op vrijdag 1 mei 2020 @ 19:58:
We grappig overigens dat zoveel FO mensen ook hun best doen wat levensfilosofie betreft.

Ik denk dat je het een ook niet los kunt zien van het ander. Iemand die FO wil worden en daar ook serieus mee bezig is, heeft haast per definitie al sterk over de toekomst nagedacht en over wat voor hen of haar echt belangrijk is. Dat daarbij de voorkeur ligt bij de verre toekomst en dat men bereid is daarvoor in het heden een hoop dingen niet te doen die theoretisch wel zouden kunnen, vergt een bepaalde mindset.

[JBplap]

coldasice schreef op vrijdag 1 mei 2020 @ 22:05:
[...]


Onze gezinsboodschappen(2 volwassen, 2 kleintjes) in april zijn al meer dan je totale uitgave...kijkend naar een totale uitgave in ons gezin is die ongeveer 4 a 5 keer zo hoog voor april...en ik probeer echt wel kritisch te kijken naar allerlei uitgaven...geen idee hoe je het doet...

Wel appels met appels vergelijken he
Hij geeft aan dat het persoonlijke financiën zijn (helft van totale gemeenschappelijke kosten zit er maar in).
Dan moet je dat niet vergelijken met jullie hele uitgaven als gezin.

Dat verschil zie ik hier wel vaker voor vertekening zorgen.

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 1 mei 2020 @ 23:05:
[...]

Ik denk dat je het een ook niet los kunt zien van het ander. Iemand die FO wil worden en daar ook serieus mee bezig is, heeft haast per definitie al sterk over de toekomst nagedacht en over wat voor hen of haar echt belangrijk is. Dat daarbij de voorkeur ligt bij de verre toekomst en dat men bereid is daarvoor in het heden een hoop dingen niet te doen die theoretisch wel zouden kunnen, vergt een bepaalde mindset.

Dat hoop dingen niet doen is ook maar relatief. Ik heb niet het gevoel dat ik dingen laat, ik heb gewoon weinig behoeften en daardoor bleef er een significant deel over en dan ga je kijken of je daar iets 'nuttigs' mee kan doen.

[coldasice]

JBplap schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 01:52:
[...]


Wel appels met appels vergelijken he
Hij geeft aan dat het persoonlijke financiën zijn (helft van totale gemeenschappelijke kosten zit er maar in).
Dan moet je dat niet vergelijken met jullie hele uitgaven als gezin.

Dat verschil zie ik hier wel vaker voor vertekening zorgen.

Daarom heb ik het er expliciet bij gezet dat we met zn 4en zijn, dus ik snap best dat dat een groot verschil geeft, met een gemeenschappelijke rekening is het niet te doen om alles op te splitsen in mijn ogen. Ik kan slecht de vervoerskosten voor een kwart aan mijn zoon van 1.5 toewijzen...

[Rubbergrover1]

JBplap schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 01:52:

Dat hoop dingen niet doen is ook maar relatief. Ik heb niet het gevoel dat ik dingen laat, ik heb gewoon weinig behoeften en daardoor bleef er een significant deel over en dan ga je kijken of je daar iets 'nuttigs' mee kan doen.

Daarmee geef je impliciet al een deel van die mindset aan. Bij veel mensen groeien de uitgaven en wensen net zo snel als het inkomen, of soms zelfs sneller. Ik ken genoeg mensen bij wie het inkomen iedere maand op gaat, terwijl ze niet bepaald een laag inkomen hebben. Daar zit er dus een sterke koppeling tussen inkomen en uitgaven. Bij jou kijkt dat er veel minder te zijn.

[CurlyMo]

Rubbergrover1 schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 08:10:
[...]
Ik ken genoeg mensen bij wie het inkomen iedere maand op gaat, terwijl ze niet bepaald een laag inkomen hebben.

Als mijn inkomen niet iedere maand 'op' gaat, dan heb ik ook iets niet goed gedaan. Dan heb ik te weinig geld afgelost, te weinig belegd, te weinig gespaard, of te weinig wensen gehad

Ik denk dat veel mensen gewoon moeilijk met beschikbaar geld om kunnen gaan. Maar als ze nu net als velen hier elke maand direct na het salaris gestort te krijgen, wat geld in aflossing of een deposito zouden stoppen, ze er ook geen last van zouden hebben. Dan is het geld namelijk ook niet meer beschikbaar zoals dat bij bijv. sparen of beleggen wel zo is. Alleen denken net zo weinig mensen na over de mogelijkheid ervan. Een hypotheek is nu eenmaal een vast gegeven van 30 jaar waar je niet al te lang zelf over nadenkt, laat staan dat je je realiseert dat je er invloed op uit kunt oefenen. Dat heeft de hypotheekadviseur al eenmalig voor ze gedaan en bij verhuizen regelt de hypotheekadviseur dat gewoon weer opnieuw voor ze.

[TechLight]

JBplap schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 01:52:
(...)
Dat verschil zie ik hier wel vaker voor vertekening zorgen.

Helemaal mee eens. Er wordt veel vergeleken in het leven en hier in deze thread, maar ik zie ook bijna altijd vraagtekens bij informatie die langs komt. Het is een tijdje terug al eens gegaan over spaarquotes, en dat mensen die behoorlijk verschillend berekenen, bijvoorbeeld met of zonder rente/dividend opbrengst, inclusief of exclusief huis/hypotheek, als alleenstaande, als helft van een samenwonend/getrouwd paar of als gezin, etc.

Bij inkomens is het ook ontzettend lastig de officiele statistiek te interpreteren. Modaal inkomen is 'geprikt', CBS getallen zijn vaak 'genormaliseerde inkomens', soms is bruto-netto niet eens duidelijk of wordt verkeerd gelezen. Bij salarissen is het vrijwel nooit duidelijk of verwacht wordt dat je iets inclusief of exclusief vakantiegeld opgeeft of vergelijkt. Je zit met een paar van die dingen al snel enorm scheef te vergelijken.

Bij withdrawl rates, of targets zijn ook verschillende rekenmethodes en voorkeuren die relevant zijn. Dan kan het bijvoorbeeld zijn dat iemand vindt dat 500k vermogen niet genoeg is, en een ander wel, terwijl ze wel rekenen met hetzelfde verwachte uitgavenpatroon. Maar dan is de vraag of je rekening houdt (wil houden) met pensioen en AOW (en hoeveel je dan opgebouwd hebt en of je dat ook met je vermogen meerekent, of niet), hoe lang je denkt te leven en gaat voor een 'eternal' target (vermogensbehoud) of prima vindt dat het na 30 of 40 jaar op is / kan zijn, en zo maar verder.

Discussies hierover zijn soms heel leuk, omdat het je nieuwe inzichten kan geven waar je over na kan denken. Zolang het geen welles-nietes wordt, maar met elkaar wat dieper gekeken wordt naar de achterliggende redenatie met betrekking tot de cijfers / vergelijking.

Ik blijf overigens wel een fan van vergelijken (benchmarken eigenlijk), omdat het best wat kan zeggen, maar je moet je wel bewust zijn van al die haken en ogen, en uiteindelijk gewoon op je eigen situatie afstemmen wat je doet. Je doet het ten slotte voor jezelf en niet voor een ander.

[Rubbergrover1]

CurlyMo schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 09:46:
[...]
Ik denk dat veel mensen gewoon moeilijk met beschikbaar geld om kunnen gaan. Maar als ze nu net als velen hier elke maand direct na het salaris gestort te krijgen, wat geld in aflossing of een deposito zouden stoppen, ze er ook geen last van zouden hebben. Dan is het geld namelijk ook niet meer beschikbaar zoals dat bij bijv. sparen of beleggen wel zo is. Alleen denken net zo weinig mensen na over de mogelijkheid ervan. Een hypotheek is nu eenmaal een vast gegeven van 30 jaar waar je niet al te lang zelf over nadenkt, laat staan dat je je realiseert dat je er invloed op uit kunt oefenen.

Precies. Een 'verkeerde' mindset, dus .
Vervolgens als de auto stuk gaat een lening afsluiten voor de nieuwe, waarbij het belangrijkste criterium is hoeveel je maximaal mag lenen. En als de lening afbetaald is het overgebleven maandelijks budget niet gaan sparen, maar het geld aan andere zaken besteden.

[Phony]

Ja, maar je moet wel een beetje leven he! En dan vooral "in het nu". Ik wil echt niet leven zoals jullie hier, dat kán toch niet?
Ik ga mezelf echt niet zoveel ontzeggen hoor. Jullie genieten helemaal niet. Met hard werken heb ik het ook wel verdiend dat ik regelmatig iets leuks voor mezelf koop.

Sparen levert niets op, dus waarom zou je dat doen? Lenen is prima, want door inflatie wordt je schuld lager. Of wacht, het is een renteloze lening, dus kost het helemaal niets extra, dus waarom niet. En ja, als je spaart komt de overheid het wel afpakken, dus dan kun je het maar beter uitgeven. Waarom zou ik me druk maken als er een prima sociaal vangnet is?

[Zr40]

Phony schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 11:16:
Ja, maar je moet wel een beetje leven he! En dan vooral "in het nu". Ik wil echt niet leven zoals jullie hier, dat kán toch niet?
Ik ga mezelf echt niet zoveel ontzeggen hoor. Jullie genieten helemaal niet.

Goed om te weten. * Zr40 stopt met genieten

Sparen levert niets op, dus waarom zou je dat doen?

Sparen, oftewel het niet uitgeven van geld, levert zeker iets op: vermogen. Vermogen stelt je in staat om niet te hoeven lenen als je te maken krijgt met een (al dan niet onverwachte) grote uitgave. En het stelt je in staat om eerder te kunnen stoppen met werken.

Wat je bedoelt te zeggen is dat geld op een spaarrekening weinig/geen rendement oplevert. En dat hoeft ook helemaal niet. Geld op de spaarrekening is bedoeld om direct beschikbaar te zijn wanneer je het nodig hebt. Omdat het direct beschikbaar is maak je er geen rendement mee.

Heb je inmiddels voldoende op de spaarrekening staan en heb je nog ander geld beschikbaar, dan zou je kunnen overwegen om het meerdere te gaan beleggen (of anderszins investeren). Dat is het geld waar je wel rendement mee gaat maken.

En ja, als je spaart komt de overheid het wel afpakken

Nee, als je niet spaart stel je jezelf niet in staat om vermogen op te bouwen. In feite ben je zelf degene die het vermogen van je afpakt.

Ik zou graag heel veel belasting willen betalen. Dat zou betekenen dat ik inmiddels heel veel vermogen heb opgebouwd, en meer rendement maak dan ik aan belasting betaal. En die belasting, ja, ik draag op die manier graag bij aan de samenleving

Waarom zou ik me druk maken als er een prima sociaal vangnet is?

Twee maanden geleden heb je zelf al een antwoord gegeven

Phony schreef op zondag 1 maart 2020 @ 14:18:
'Fuck you money' dus. Dat geeft al enorm veel meer vrijheid en mogelijkheden dan zonder.

[ Voor 24% gewijzigd door Zr40 op 02-05-2020 11:39 ]

[Rubbergrover1]

Haha, ja. En dan klagen omdat je tot je 68ste of langer door moet blijven werken en daarna voor je gevoel 'niets kunt' omdat het pensioen lager is dan je inkomen in het werkzame leven. Terwijl een beetje FO-er ook tijdens de opbouwfase al gewoon lekker leeft, maar intussen wel fors geld opzij zet en met 55 jaar of eerder kan stoppen met werken.

[poehee]

Phony schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 11:16:
Ja, maar je moet wel een beetje leven he! En dan vooral "in het nu". Ik wil echt niet leven zoals jullie hier, dat kán toch niet?
Ik ga mezelf echt niet zoveel ontzeggen hoor. Jullie genieten helemaal niet. Met hard werken heb ik het ook wel verdiend dat ik regelmatig iets leuks voor mezelf koop.

Sparen levert niets op, dus waarom zou je dat doen? Lenen is prima, want door inflatie wordt je schuld lager. Of wacht, het is een renteloze lening, dus kost het helemaal niets extra, dus waarom niet. En ja, als je spaart komt de overheid het wel afpakken, dus dan kun je het maar beter uitgeven. Waarom zou ik me druk maken als er een prima sociaal vangnet is?

Ik geniet meer als ik weet dat ik ook zonder werk een leuk leven heb. Mag dat ook?
En ik hou van mijn werk, en mijn opdrachtgevers hebben aan mij meer, dan iemand die moet werken en afhankelijk is van werk,

[Tazzios]

@Phony sarcasme is een aantal mensen vreemd zo te zien.

[coldasice]

TechLight schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 10:27:
[...]

Helemaal mee eens. Er wordt veel vergeleken in het leven en hier in deze thread, maar ik zie ook bijna altijd vraagtekens bij informatie die langs komt. Het is een tijdje terug al eens gegaan over spaarquotes, en dat mensen die behoorlijk verschillend berekenen, bijvoorbeeld met of zonder rente/dividend opbrengst, inclusief of exclusief huis/hypotheek, als alleenstaande, als helft van een samenwonend/getrouwd paar of als gezin, etc.

Bij inkomens is het ook ontzettend lastig de officiele statistiek te interpreteren. Modaal inkomen is 'geprikt', CBS getallen zijn vaak 'genormaliseerde inkomens', soms is bruto-netto niet eens duidelijk of wordt verkeerd gelezen. Bij salarissen is het vrijwel nooit duidelijk of verwacht wordt dat je iets inclusief of exclusief vakantiegeld opgeeft of vergelijkt. Je zit met een paar van die dingen al snel enorm scheef te vergelijken.

Bij withdrawl rates, of targets zijn ook verschillende rekenmethodes en voorkeuren die relevant zijn. Dan kan het bijvoorbeeld zijn dat iemand vindt dat 500k vermogen niet genoeg is, en een ander wel, terwijl ze wel rekenen met hetzelfde verwachte uitgavenpatroon. Maar dan is de vraag of je rekening houdt (wil houden) met pensioen en AOW (en hoeveel je dan opgebouwd hebt en of je dat ook met je vermogen meerekent, of niet), hoe lang je denkt te leven en gaat voor een 'eternal' target (vermogensbehoud) of prima vindt dat het na 30 of 40 jaar op is / kan zijn, en zo maar verder.

Discussies hierover zijn soms heel leuk, omdat het je nieuwe inzichten kan geven waar je over na kan denken. Zolang het geen welles-nietes wordt, maar met elkaar wat dieper gekeken wordt naar de achterliggende redenatie met betrekking tot de cijfers / vergelijking.

Ik blijf overigens wel een fan van vergelijken (benchmarken eigenlijk), omdat het best wat kan zeggen, maar je moet je wel bewust zijn van al die haken en ogen, en uiteindelijk gewoon op je eigen situatie afstemmen wat je doet. Je doet het ten slotte voor jezelf en niet voor een ander.

Dit komt ook vaak door een te korte periode te nemen waarin geen bijzondere uitgave zijn geweest, daarna komt vaak een periode van meer kosten of zelf beloning, prima, lekker doen. Een jaar over jaar vergelijk geeft al een beter beeld waarin periodes van beloning,kosten, vakanties of andere zaken zitten....

[GG85]

Kluifjes schreef op donderdag 30 april 2020 @ 11:31:
[...]


Ik blijf het jammer vinden dat er - naar mijn mening - zo weinig filosofische gedachten van vroeger vertaald worden naar de huidige maatschappij. Met name van het stoïcisme en absurdisme waar ik de meest belangstelling voor heb. En hoewel mijn Engels prima is, lees ik filosofieboeken toch het liefst in het Nederlands, waardoor ik nog twijfel om het genoemde boek van Irvine te gaan lezen.

Ik ben daarom ook wel benieuwd naar de hervertelling van Encheiridion die binnenkort verschijnt https://www.bol.com/nl/p/...EaRJIA.1_4.5.ProductTitle

Helemaal mee eens maar het boek van Irvine is qua engels heel behapbaar en leest makelijk weg.

[Phony]

Tazzios schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 11:50:
@Phony sarcasme is een aantal mensen vreemd zo te zien.

Haha, dank voor je reply. Het zijn wel de vaak gehoorde reacties van mensen die de principes van FO niet snappen of willen snappen. En als ze het wel snappen gelijk in de verdediging schieten omdat het voor hen absoluut niet mogelijk is. Tsja, keuzes... Maar dan moet je ook niet zeuren over hoe zwaar het allemaal is en gaan piepen als de auto of CV ketel stuk is...

[Sovieto]

Is dit het superioriteits-topic of financieel onafhankelijk-topic? Hou daar nou eens mee op om zo op andere mensen af te geven. Die doen dat ook niet allemaal zo uit vrije wil.

[Douweegbertje]

Wij hebben de afgelopen periode aardig wat gespaard. Het is voor ons een prettig gevoel, zeker in de huidige situatie, dat we vrij onafhankelijk zijn voor een langere periode. Zelfs al zouden we beide onze baan kwijt raken dan kunnen we het een ruime tijd uitzingen.

Ik probeer het dan ook positief te beredeneren dat we die luxe nu hebben waarbij we juist niet afhankelijk hoeven te zijn van een sociaal vangnet. Misschien wordt je links en rechts wel "gered" - de ellende daar omheen is iets wat je als niet prettig kan ervaren

Echter voelt het oprecht soms wel zuur. Nu ga ik een gevaarlijke richting op om dit te beginnen maar...

We hebben constant het gevoel dat de gene die enorme risico's nemen, of al hebben genomen, keer op keer worden gematst. Zei het ZZPers zonder buffer, huiseigenaren die uitstel krijgen, loonkorting bij enorme commerciële bedrijven die in betere tijden prima winsten maken, etc.

Begrijp mij niet verkeerd; ik ben ook van mening dat het nodig is om elkaar te helpen. Immers zijn we anders allemaal de sjaak als er een domino effect komt. Doch voelt het soms niet helemaal lekker. De eindstand is dat wij geen hulp nodig hebben/krijgen, maar ook niets "hebben" - we hebben nog steeds geen huis vanwege de bizare prijzen + risico's die andere bieders doen, ik ben geen fulltime ZZPer meer (al jaren) om juist zekerheid te hebben ipv een hoog (nep) uur tarief. Ik heb hier vrede mee, maar bij een crisis had ik juist verwacht dat vele mensen op hun plaat zouden gaan waarna ik (omdat ik geen risico's had genomen) juist er voordeliger uit zou komen. In dit geval lijkt het juist visa-versa...

Wat wil ik hier nu mee zeggen?

Nou ik was dus benieuwd naar jullie meningen hierover. Hebben jullie ook een soort ervaring gehad waarin het gevoel van een buffer en werken richting FO een soort drempel passeerde? Want voor mij voelt het op dit moment goed (stabiliteit, ruimte, vrijheid) maar het levert mij uiteindelijk nog bar weinig op. Is dit een kwestie van "je hebt nog te weinig gespaard" waardoor we niet de stappen kunnen zetten die we willen, of is de markt gewoon erg krom op dit moment (of beide natuurlijk).

Anyhow, wij gaan in elk geval door met hoe we leven/sparen. Het gras is natuurlijk altijd groener bij de buren. Onderaan de streep hebben we het uiteindelijk gewoon goed.

[underrated]

Vind je dat het jou bar weinig oplevert of vind je het stom dat anderen onterecht gematst worden (in jouw ogen)? Want dat zijn twee verschillende dingen. En over beiden zeg je ook het tegenovergestelde?

Als ik in jouw situatie zat zou stabiliteit, ruimte, vrijheid precies zijn wat het op moet leveren. Ken je situatie verder niet natuurlijk, maar basis is volgens mij: je doet nu a en b met resultaat y en z. Ben je tevreden met het resultaat, ga door. Ben je niet tevreden met het resultaat? Verander a of b. Kan je a of b niet veranderen (of het tempo van a of b)? Accepteer dan wat er is.

PS gras lijkt groener smaakt overal hetzelfde

[Krisp]

Het woordje 'onafhankelijkheid' impliceert een verlangen om juist in dit soort tijden niet (financieel) afhankelijk te zijn van anderen. Ik zou nu vooral naar jezelf kijken niet niet naar anderen. Geniet van het moment: voorlopig heb je (financieel) niets te vrezen.

[Ko.Kane]

Sovieto schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 13:25:
Is dit het superioriteits-topic of financieel onafhankelijk-topic? Hou daar nou eens mee op om zo op andere mensen af te geven. Die doen dat ook niet allemaal zo uit vrije wil.

Dit is eigenlijk precies wat @Phony aan de kaak probeert te stellen. Want hoezo doen ze dat niet uit vrije wil? Is er dan een externe dwang om zo te leven? Volgens mij is die externe dwang niet aanwezig, dus....

Dit is gewoon de trend tegenwoordig, meteen de slachtofferrol aannemen in plaats van de hand in eigen boezem steken.

@Douweegbertje Ik weet niet of dit helemaal gelijk is aan wat jij bedoelt: Maar sinds ongeveer rond het 50% mark heb ik er soms ook wel wisselde gedachtes over. Ik denk soms ook wel, goh veel geld, maar wat heb ik er aan/ik merk er niks van.
Echter heb ik wegens covid nu even geen inkomen, maar ook geen stress over mijn rekeningen. En al een tijdje heb ik tanend plezier in mijn huidige werk. Overweeg nu een carriére/branche switch te maken, dat kost mij inkomen omdat ik niet meer op mijn opgebouwde expertise kan kapitaliseren. Maar het hebben van FU-money en de wetenschap dat ik met minder toekan dat ik nu verdien, bieden dus wel degelijk de vrijheid om rond te kijken, zonder direct zorgen om geld te hebben. Dat is echt wel wat waard.

[TucanoItaly]

CurlyMo schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 09:46:
Ik denk dat veel mensen gewoon moeilijk met beschikbaar geld om kunnen gaan. Maar als ze nu net als velen hier elke maand direct na het salaris gestort te krijgen, wat geld in aflossing of een deposito zouden stoppen, ze er ook geen last van zouden hebben.

Mijn persoonlijke ervaring is iets genuanceerder.

Voordat ik het FIRE-fenomeen kende, ging ik inderdaad behoorlijk slordig met geld om. Dus toen ben ik dat in kaart gaan brengen en dat hielp. Maar het hielp eerlijk gezegd slechts een klein beetje.

Wat het probleem was, was dat ik me had "vastgezet" qua kosten. Een mooie jaren-30 woning van 100 m2 midden in de stad, terwijl ik genoeg had aan een flatje van 50 m2. Ik heb daar heel lang mee geworsteld: moest ik nou echt dat huis weg doen, om stappen in de FIRE richting te nemen? Ik heb die stap nooit genomen.

Het begon pas echt toen ik fors meer ging verdienen (freelancer), en omdat ik een partner ontmoette die inkomen had.

[RichieB]

@TucanoItaly ben je dan nu niet blij dat je in deze tijd van quarantaine iets meer ruimte hebt thuis? Ik ben 2 jaar geleden verhuisd van de stad naar een dorp net buiten de randstad. Ik ben daar nu heel content mee. Natuurlijk had ik het in de oude woning ook wel overleefd, maar ik heb hier op eigen terrein zoveel ruimte dat ik me totaal niet opgesloten voel. Dat geeft me momenteel meer gevoel van rijkdom dan geld kan uitdrukken.

[sebastiaan89]

@Douweegbertje

Ik snap het gevoel wel.

Aan de ene kant heb ik wat mensen in mijn omgeving die nu in aanmerking komen voor steun van de overheid, en ik kan je zeggen: Ik ben zelf heel erg blij dat ik die ambtelijke molen niet in hoef.

Aan de andere kant zie ik de overheid bijna rucksichtloos bedrijven redden en kredieten verlenen om een crisis af te vlakken/voorkomen. Als je naar bruto nationaal geluk kijkt is dat waarschijnlijk een goed idee (minder mensen werkeloos ed.) maar tegelijk verstoort het natuurlijk gigantisch de positieve bij-effecten van een crisis ( die daar zoal kunnen zijn: stimuleren van vindingrijkheid en ontwikkeling, ruimte vrijmaken op het speelveld, belonen van gedegen bedrijfsvoering etc.)

[JURIST]

Douweegbertje schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 14:20:


Nou ik was dus benieuwd naar jullie meningen hierover. Hebben jullie ook een soort ervaring gehad waarin het gevoel van een buffer en werken richting FO een soort drempel passeerde? Want voor mij voelt het op dit moment goed (stabiliteit, ruimte, vrijheid) maar het levert mij uiteindelijk nog bar weinig op. Is dit een kwestie van "je hebt nog te weinig gespaard" waardoor we niet de stappen kunnen zetten die we willen, of is de markt gewoon erg krom op dit moment (of beide natuurlijk).

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

Het zijn overigens wel onzekere tijden. Dit jaar wordt het voor ons waarschijnlijk moeilijk om financieel veel vooruit te komen, dividend wordt door een flink deel van de bedrijven naar beneden bijgesteld en de lange termijn-effecten voor het inkomen in het algemeen zijn onzeker. Het FO-plan blijft overeind, maar ik merk dat ik door de situatie met COVID-19 meer in het nu leef dan hiervoor.

[CurlyMo]

JURIST schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 22:31:
[...]


***members only***

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[JURIST]

CurlyMo schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 22:50:
[...]


***members only***

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[Aghanim]

Na 2 maanden (langer) twijfelen heb ik besloten om het overschot op mijn spaarrekening te gebruiken om 10% van de openstaande hypotheek ineens af te lossen. Met 2.3% rente is dat misschien niet de oplossing die het meeste rendement oplevert maar als ik eerlijk ben naar mezelf heb ik gewoon niet de ballen om meer dan 10K te beleggen. Ik werd al zenuwachtig met de dalingen van de afgelopen 2 maanden, wat geleid heeft tot de verkoop van een deel van mijn portfolio. Dat geld staat nu ook stil te staan om weer in te stappen maar met alle onzekerheid rondom Corona weet ik van mezelf dat ik dit maar zeer beperkt zal gaan investeren dit jaar. Gefaseerd herinvesteren en aanvullen met een maandelijks bedrag durf ik wel aan.

Isolatie woning en zonnepanelen heb ik gedaan.

Naast beleggen zie ik geen andere investering met beperkt risico en meer rendement dan hypotheek aflossen. Op de vraag wat ik over 3 maanden verwacht te hebben gedaan met dit overschot is het antwoord heel simpel: nog 3 maanden twijfelen

Ik zou soms willen dat ik wat meer risico zou durven nemen...dan zou ik het zwaartepunt leggen op assets opbouwen in plaats van lasten verlagen.

[ Voor 3% gewijzigd door Aghanim op 03-05-2020 08:34 ]

[CurlyMo]

@Aghanim om je twijfel aan te wakkeren. Ik ben juist begonnen met beleggen. Toeval wil dat dat net samen viel met corona. Sindsdien vrijwel alleen maar winst gemaakt.

Het zegt allemaal niks, want de markt is toch niet te plannen. Daarom zal uitstappen ook weinig zin hebben gehad, want je hebt nu weer de winst gemist.

[Aghanim]

CurlyMo schreef op zondag 3 mei 2020 @ 08:35:
@Aghanim om je twijfel aan te wakkeren. Ik ben juist begonnen met beleggen. Toeval wil dat dat net samen viel met corona. Sindsdien vrijwel alleen maar winst gemaakt.

Het zegt allemaal niks, want de markt is toch niet te plannen. Daarom zal uitstappen ook weinig zin hebben gehad, want je hebt nu weer de winst gemist.

Ik beleg* al een aantal jaren, maar dat is in verhouding met ongeveer 10% van mijn vermogen (ik heb ook nog aandelen via mijn werkgever maar die staan vast dus reken ik even niet mee). De cash reserve op mijn spaarrekening is ondertussen 3.5x mijn jaarbuffer. Dat begint dus aardig zinloos/zonde te worden en is een resultaat van iedere maand aanvullen met wat ik overhoud. Dat is overigens erg veel want ik heb mezelf een jaar geleden gechallenged om te kijken wat er gebeurt als je een maand lang niks voor jezelf koopt dat je niet echt nodig hebt. Dat viel heel erg mee, dus na een jaar terugkijken heb ik heel veel extra gespaard.

Het punt bij mij is om vervolgens iets met dat geld te doen. Mijn insteek van FO is om zo min mogelijk afhankelijk van externe factoren te zijn (werkgever - landelijke ontwikkelingen - de markt bij beleggen) omdat ik die niet kan beïnvloeden en daar onrustig van word. Op zich een prima insteek voor mij, maar het maakt wel dat ik zeer risicomijdend ben.

Ik durf het gewoon niet aan om (al dan niet gefaseerd) bedragen van 20k - 40k te beleggen. Ik ken alle theorieën, heb het geld de eerste 15 jaar sowieso niet nodig en rationeel gezien geloof ik niet dat er een continue golf van forse klappen op de beurs zullen zijn de komende 10 jaar. Maar emotioneel voelt het alsof ik naar het casino ga. Gefaseerd een paar honderd euro per maand inleggen durf ik wel aan en doe ik dus ook.

Over 10 jaar heb ik ongetwijfeld spijt, maar dat besef is helaas niet voldoende om het nu anders te doen. Als ik me continu zorgen moet maken over mijn belegging dan is dat voor mij gewoon niet de beste route.

* Overigens heb ik wel degelijk winst gemaakt met verkoop en opnieuw aankopen de afgelopen periode. Maar de markt goed timen is ongetwijfeld 1x geluk dus daar blijft het ook bij

[Pistachenootje]

@Aghanim begrijpelijk. Ik ben er de afgelopen periode ook achter gekomen dat mijn risico tolerantie lager is dan gedacht. Als je graag je risico tolerantie zou willen verhogen dan zou je dat stap voor stap kunnen proberen. Bijvoorbeeld dit jaar 10k, volgend jaar 20k etc.

[rube]

@hierboven: kijk dan naar portefeuilles die bestaan uit een combinatie van soorten beleggingen, zodat de (een eventuele) maximale* "drawdown" beperkt en voor jezelf acceptabel is. Je kunt de drawdown een heel stuk beperken zonder dat je enorm op het de te verwachtte rendement moet inleveren.

*Maximaal is natuurlijk geen 100% zekerheid want gebaseerd op historische data maar het geeft wel een redelijke indicatie.
Bijvoorbeeld via www.portfoliocharts.com

[Metro2002]

Phony schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 12:50:
[...]

Haha, dank voor je reply. Het zijn wel de vaak gehoorde reacties van mensen die de principes van FO niet snappen of willen snappen. En als ze het wel snappen gelijk in de verdediging schieten omdat het voor hen absoluut niet mogelijk is. Tsja, keuzes... Maar dan moet je ook niet zeuren over hoe zwaar het allemaal is en gaan piepen als de auto of CV ketel stuk is...

Het probleem is helaas wel dat dat soort mensen wél piepen en bij de overheid aan kloppen voor meer geld wat vervolgens weer bij de financieel verstandigere mensen weggehaald wordt

Sovieto schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 13:25:
Is dit het superioriteits-topic of financieel onafhankelijk-topic? Hou daar nou eens mee op om zo op andere mensen af te geven. Die doen dat ook niet allemaal zo uit vrije wil.

Ik denk inderdaad dat mensen die altijd een iets grotere auto dan de buurman moeten hebben en de nieuwste ipone op afbetaling kopen als die uitkomt en tig abonnementen hebben daar inderdaad toe gedwongen worden......

Mensen mogen ook wel eens naar zichzelf kijken. Eigen verantwoordelijkheid is er duidelijk flink uitgemept door goedkope leningen en de vangnetten van de overheid.

Douweegbertje schreef op zaterdag 2 mei 2020 @ 14:20:


Nou ik was dus benieuwd naar jullie meningen hierover.

Wat ik vooral zuur vindt is dat als je al je geld over balk smijt de overheid direct klaar staat om je te helpen maar als je wat spaargeld hebt de overheid zegt dat je dat dan maar eerst op moet maken. Dat vind ik heel krom.

Ik zie het sociale vangnet nog altijd als een verzekering, alleen keert deze verzekering niet aan iedereen gelijkwaardig uit.

Persoon A die elk jaar 3 keer op vakantie ging en elke 2 jaar een nieuwe auto kocht en zijn baan kwijtraakt krijgt direct een uitkering want hij had immers geen spaargeld.

Persoon B die zichzelf alles ontzegd had en verstandig met zijn geld omging om te kunnen sparen krijgt de middelvinger als hij zijn baan kwijtraakt. Versneld de hypotheek aflossen en vervolgens de wet hillen afgeschaft zien worden, investeren voor een aanvulling op je toch al niet zo beste pensioen meer en vervolgens de VRH aangepast zien worden, het voelt toch als messteken in je rug constant.

Toch ben ik liever persoon B. Onafhankelijk van de (grillen van de) overheid, geen stress als er een keer een maand het salaris wat later wordt betaald. FU money op de bank als ik ruzie krijg met mijn werkgever en altijd geld paraat als er iets stuk gaat.

Het is toch de O uit FO. Onafhankelijk en ik denk dat veel FO'ers ook die onafhankelijke mindset wel hebben. Je dopt je eigen boontjes wel.
Al blijft het zuur dat je wel fors mag betalen voor sociale premies en er eigenlijk geen gebruik van mag maken maargoed, dat is uiteindelijk ook een keuze.

[ Voor 70% gewijzigd door Metro2002 op 03-05-2020 09:45 ]

[Aghanim]

rube schreef op zondag 3 mei 2020 @ 09:13:
@hierboven: kijk dan naar portefeuilles die bestaan uit een combinatie van soorten beleggingen, zodat de (een eventuele) maximale* "drawdown" beperkt en voor jezelf acceptabel is. Je kunt de drawdown een heel stuk beperken zonder dat je enorm op het de te verwachtte rendement moet inleveren.

*Maximaal is natuurlijk geen 100% zekerheid want gebaseerd op historische data maar het geeft wel een redelijke indicatie.
Bijvoorbeeld via www.portfoliocharts.com

Bedoel je dan zaken als een permanent portfolio of bijvoorbeeld het butterfly portfolio?

Mijn indruk is dat een dergelijk portfolio samenstellen nu lastig is, omdat obligaties beperkt interessant zijn en ook goud of REITS niet zonder risico. Al heeft iedere specialist/adviseur weer een andere mening. Sommigen adviseren om naast een index het risico te dempen met cash.

[rube]

Niets is zonder 100% risico, maar je moet niet naar obligaties en/of goud kijken als in "het produceert niet, de rente is negatief". De waarde verandert wel en kan daarmee dempend of zelfs negatief gecorreleerd aan aandelen werken.

Cash kan als het ware dempend werken maar is niet negatief gecorreleerd (gaat niet meer worden als aandelen omlaag gaan).

En je hoeft niet alles in een GB of PP te gooien, maar ik probeer aan te geven dat er meer is dan alleen aandelen en dat je daar op de juiste manier gebruik van kan maken.

[Wozmro]

De perfecte oplossing bestaat niet, dat is een zekerheid.

Bij mij zorgt wonen in een volledig afbetaalde woning in combinatie met een grote cashbuffer voor een mentale ingesteldheid van waaruit ik meer risico's kan nemen in beleggen.

Alhoewel er nog steeds velen zullen zijn die mijn portefeuille redelijk defensief zullen vinden. Maar daar hoef ik mij niets van aan te trekken.

Voor mij gaat vrijheid voor op financieel rendement. Een werkgever of een bank kan mij eigenlijk niets maken als puntje bij paaltje komt.

[HereIsTom]

Aghanim schreef op zondag 3 mei 2020 @ 08:49:
[...]

Ik beleg* al een aantal jaren, maar dat is in verhouding met ongeveer 10% van mijn vermogen (ik heb ook nog aandelen via mijn werkgever maar die staan vast dus reken ik even niet mee). De cash reserve op mijn spaarrekening is ondertussen 3.5x mijn jaarbuffer. Dat begint dus aardig zinloos/zonde te worden en is een resultaat van iedere maand aanvullen met wat ik overhoud. Dat is overigens erg veel want ik heb mezelf een jaar geleden gechallenged om te kijken wat er gebeurt als je een maand lang niks voor jezelf koopt dat je niet echt nodig hebt. Dat viel heel erg mee, dus na een jaar terugkijken heb ik heel veel extra gespaard.

Het punt bij mij is om vervolgens iets met dat geld te doen. Mijn insteek van FO is om zo min mogelijk afhankelijk van externe factoren te zijn (werkgever - landelijke ontwikkelingen - de markt bij beleggen) omdat ik die niet kan beïnvloeden en daar onrustig van word. Op zich een prima insteek voor mij, maar het maakt wel dat ik zeer risicomijdend ben.

Ik durf het gewoon niet aan om (al dan niet gefaseerd) bedragen van 20k - 40k te beleggen. Ik ken alle theorieën, heb het geld de eerste 15 jaar sowieso niet nodig en rationeel gezien geloof ik niet dat er een continue golf van forse klappen op de beurs zullen zijn de komende 10 jaar. Maar emotioneel voelt het alsof ik naar het casino ga. Gefaseerd een paar honderd euro per maand inleggen durf ik wel aan en doe ik dus ook.

Over 10 jaar heb ik ongetwijfeld spijt, maar dat besef is helaas niet voldoende om het nu anders te doen. Als ik me continu zorgen moet maken over mijn belegging dan is dat voor mij gewoon niet de beste route.

* Overigens heb ik wel degelijk winst gemaakt met verkoop en opnieuw aankopen de afgelopen periode. Maar de markt goed timen is ongetwijfeld 1x geluk dus daar blijft het ook bij

Is daarom niet verstandig om je risico te spreiden en het in drieën te delen, een deel sparen, een deel beleggen en de rest aflossen.
Extra aflossen geeft je toch meer rust en ondanks dat de rente laag is bespaar je op de lange termijn toch ook een hoop rente, en alleen spaargeld levert nu ook bijna niks op.
En als je straks het grootste gedeelte hebt afgelost en je maandlasten lager zijn kun je ook weer meer sparen en beleggen.

[CornermanNL]

Wozmro schreef op zondag 3 mei 2020 @ 10:36:
De perfecte oplossing bestaat niet, dat is een zekerheid.

Bij mij zorgt wonen in een volledig afbetaalde woning in combinatie met een grote cashbuffer voor een mentale ingesteldheid van waaruit ik meer risico's kan nemen in beleggen.

Alhoewel er nog steeds velen zullen zijn die mijn portefeuille redelijk defensief zullen vinden. Maar daar hoef ik mij niets van aan te trekken.

Voor mij gaat vrijheid voor op financieel rendement. Een werkgever of een bank kan mij eigenlijk niets maken als puntje bij paaltje komt.

Ik heb ook wel zoiets maar op het moment dat straks mijn huis afbetaald zou zijn is er voor de overheid geen belemmering meer om dat 1 op 1 als vermogen te gaan beschouwen. En te gaan belasten tegen dezelfde onrealistische rendementen die in het nieuwe voorstel staan. En het levert geen rendement op.

Nu weet ik dat je met de regels van nu moet werken maar het is nogal eenvoudig te verkopen om afgeloste woningen als vermogen mee te tellen aan een meerderheid van mensen die zuchten onder bergen schuld. Je wordt snel een van de 'vermogenden'.

Je kan aan een generatie die straks voornamelijk huurt makkelijk verkopen dat die vermaledijde oudjes met die grote sommen geld in hun huis niet wat meer kunnen bijdragen. (Om maar wat extra beeldvorming te gebruiken)

Met de huidige enorme leningen die er ineens aangegaan worden door vadertje staat moeten deze ook snel weer terug. De nieuwe plannen zijn al een voorschot en het eigen woningbezit is een ideaal doelwit.

De 'Rijken' moeten meer betalen doet het altijd goed.

Ik zie mij namelijk niet zo snel zo vermogend worden dat ik enorm flexibel kan zijn met hoe ik dat inricht. Het huis blijft een groot deel uitmaken van het vermogen. Al beschouw ik dit zelf niet zo. Ik wil niet ongemerkt op een punt komen dat ik een belasting niet meer kan of wil betalen op een huis waar ik teveel vermogen in heb vastzitten. (Even kort omschreven)

Zeker met deze gekke lage rentes is het voor mij niet nuttig meer om af te lossen onder de 50% van de oorspronkelijke leensom. De rest hou ik er sowieso buiten. (Ook om andere redenen)

[underrated]

Aghanim schreef op zondag 3 mei 2020 @ 08:49:
[...]
Mijn insteek van FO is om zo min mogelijk afhankelijk van externe factoren te zijn (werkgever - landelijke ontwikkelingen - de markt bij beleggen) omdat ik die niet kan beïnvloeden en daar onrustig van word. Op zich een prima insteek voor mij, maar het maakt wel dat ik zeer risicomijdend ben.

Helemaal prima dan toch? Onder de streep moet jij je er ok bij voelen. Als je lang genoeg doorspaart wordt je ook FO. Als je 50 bent en je hebt 30 jaar aan jaarlijkse uitgaven staan, dan ben je gewoon FO.

Ik heb vorig jaar ongeveer 60k in aandelen (ETF) gestopt. Dat stond 4k in de plus en nu 6k in de min (tov inleg). Achteraf bezien had ik beter kunnen timen

[ Voor 36% gewijzigd door underrated op 03-05-2020 12:21 ]

[Wozmro]

In België speelt die huizenkwestie momenteel niet zo, maar zeg nooit nooit.

In mijn geval is de eigen woning een relatief klein deel van het totaal vermogen. En dit vooral omdat ik er voor kies om in een kleine rijwoning te wonen.

En stel dat de overheid er voor zou kiezen om het netto vermogen sterk te belasten dan zou ik in principe er voor kunnen kiezen om toch weer een lening aan te gaan om bijvoorbeeld renovatiewerken uit te voeren.

Ik zit nu in de positie om rustig af te wegen en te berekenen wat mijn beste optie is indien de omstandigheden wijzigen.

[Magpie]

Aghanim schreef op zondag 3 mei 2020 @ 09:49:
[...]

Bedoel je dan zaken als een permanent portfolio of bijvoorbeeld het butterfly portfolio?

Mijn indruk is dat een dergelijk portfolio samenstellen nu lastig is, omdat obligaties beperkt interessant zijn en ook goud of REITS niet zonder risico. Al heeft iedere specialist/adviseur weer een andere mening. Sommigen adviseren om naast een index het risico te dempen met cash.

In aanvulling op @rube Bekijk niet de individuele componenten maar ALTIJD de gehele portfolio.

Stel: 20% goud, 40% langlopende obligaties en 40% aandelen.

Ik verlies graag de gehele goudpositie als aandelen verdubbelen. Of de gehele obligatiepositie als goud verviervoudigd. In de praktijk zul je herbalanceren, maar minimaal één van de componenten doet vaak helemaal niks of is verliesgevend. Zie het gemiste rendement als de verzekeringspremie voor wanneer het bij een ander vermogensbestanddeel helemaal fout gaat.

Een heel ander spelletje, niet gericht op de vergelijking met aandelen of op spijt over gemiste kansen, maar puur op risicobeheersing. Snappen dat posities soms verliesgevend zullen zijn en zelfs onvermijdelijk moeten zijn vanuit de gekozen beleggingsmethodiek van spreiding over assets. Niets stijgt al maar door en je zit altijd voor een gedeelte erin. En volledig agnostisch over de toekomst. Wat gaat het goed doen de komende periode? Geen idee. Maar het gespreide portfolio is voorbereid op alle nu bekende scenario's. Niet om een vet rendement te draaien, maar wel een redelijk rendement tegen een acceptabel risico.

Let op: het bovenstaande gaat niet over spreiding via aandelen ETF's. Dat is puur om het individuele aandelenrisico weg te diversificeren en het aandelenmarktrisico over te houden. Echte spreiding heeft IMHO naast aandelen, ook minimaal goud en obligaties. Dan ben je aan het diversificeren om de effecten van verschillende macro economische regimes te dempen. Een wezenlijk verschil, waarbij het eerste natuurlijk noodzakelijk is, maar het tweede veel bepalender is voor resultaat en vooral risico van de portfolio.

De corona crisis was (is?) m.i. echt een test voor beleggers en systematieken. Nu kun je zien waar jij zelf mentaal staat in de omgang met verlies en hoe je werkwijze het doet. Natuurlijk kan de drawdown op de aandelenbeurs nog verder (zie 2008 bijvoorbeeld), maar zeker de snelheid van de dalingen op de beurs was ongekend. Mijn systematiek had een drawdown van tegen de 20%, eigenlijk - ook gegeven de felheid van de dalingen - redelijk volgens de backtests die op maandbasis max. 12% zaten. Maar drawdowns in backtests op maandbasis vertekenen, op dagbasis zijn ze altijd dieper. Deze drawdown was nog te behappen voor mij, maar ik weet ook zeker dat ik drawdowns van meer dan 30% op een groot belegd vermogen niet trek. Dan mag je m.i. nooit 100% in aandelen zitten.

Lang verhaal kort: je daadwerkelijke IRL houding ten aanzien van risico/geldelijk verlies is bepalend voor je beleggingsstrategie. Het rendement volgt daaruit.

[Redbull4u]

CornermanNL schreef op zondag 3 mei 2020 @ 12:03:
[...]

Je kan aan een generatie die straks voornamelijk huurt makkelijk verkopen dat die vermaledijde oudjes met die grote sommen geld in hun huis niet wat meer kunnen bijdragen. (Om maar wat extra beeldvorming te gebruiken)

Ik kan me goed voorstellen dat we die kant op gaan. Nu is het wel zo dat er vanaf 2013 nieuwe hypotheken alleen nog maar lineair of annuïtair afgesloten worden, om gebruik te mogen maken van hypotheekrenteaftrek.

Er komt dus ook een generatie van huizenbezitters aan die zijn woning (deels) afgelost heeft. Zij zullen ook een politieke voorkeur hebben voor een partij die hier redelijk mee om gaat.

[assje]

Magpie schreef op zondag 3 mei 2020 @ 13:07:
In aanvulling op @rube Bekijk niet de individuele componenten maar ALTIJD de gehele portfolio.

Maar in mijn benadering zou ik dan eigenlijk ook investeringen in kostenbesparing mee moeten rekenen (zonnepanelen, isolatie, elektrische auto), (extra) aflossingen op hypotheek en spaargeld.

Dat wordt toch lastig maar dat zijn wel degelijk de andere componenten van waar het vermogen blijft (tot nu toe). (on)bewust bekijk ik dus toch het gedeelte dat in aandelen zit afzonderlijk. In de min staan is niet erg maar als er op de lange termijn geen positieve ontwikkeling is had het beter op de spaarrekening kunnen staan.

[ Voor 17% gewijzigd door assje op 03-05-2020 13:18 ]

[JURIST]

CornermanNL schreef op zondag 3 mei 2020 @ 12:03:
[...]


Ik heb ook wel zoiets maar op het moment dat straks mijn huis afbetaald zou zijn is er voor de overheid geen belemmering meer om dat 1 op 1 als vermogen te gaan beschouwen. En te gaan belasten tegen dezelfde onrealistische rendementen die in het nieuwe voorstel staan. En het levert geen rendement op.

Nu weet ik dat je met de regels van nu moet werken maar het is nogal eenvoudig te verkopen om afgeloste woningen als vermogen mee te tellen aan een meerderheid van mensen die zuchten onder bergen schuld. Je wordt snel een van de 'vermogenden'.

Je kan aan een generatie die straks voornamelijk huurt makkelijk verkopen dat die vermaledijde oudjes met die grote sommen geld in hun huis niet wat meer kunnen bijdragen. (Om maar wat extra beeldvorming te gebruiken)

Met de huidige enorme leningen die er ineens aangegaan worden door vadertje staat moeten deze ook snel weer terug. De nieuwe plannen zijn al een voorschot en het eigen woningbezit is een ideaal doelwit.

De 'Rijken' moeten meer betalen doet het altijd goed.

Ik zie mij namelijk niet zo snel zo vermogend worden dat ik enorm flexibel kan zijn met hoe ik dat inricht. Het huis blijft een groot deel uitmaken van het vermogen. Al beschouw ik dit zelf niet zo. Ik wil niet ongemerkt op een punt komen dat ik een belasting niet meer kan of wil betalen op een huis waar ik teveel vermogen in heb vastzitten. (Even kort omschreven)

Zeker met deze gekke lage rentes is het voor mij niet nuttig meer om af te lossen onder de 50% van de oorspronkelijke leensom. De rest hou ik er sowieso buiten. (Ook om andere redenen)

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[rube]

assje schreef op zondag 3 mei 2020 @ 13:17:
[...]


Maar in mijn benadering zou ik dan eigenlijk ook investeringen in kostenbesparing mee moeten rekenen (zonnepanelen, isolatie, elektrische auto), (extra) aflossingen op hypotheek en spaargeld.

Dat wordt toch lastig maar dat zijn wel degelijk de andere componenten van waar het vermogen blijft (tot nu toe). (on)bewust bekijk ik dus toch het gedeelte dat in aandelen zit afzonderlijk.

Dat kun je toch ook prima meenemen in een overzicht. Je moet je vermogen en de ontwikkeling (en risico) als geheel bekijken. Overigens zullen de zonnepanelen/isolatie/electrische auto maar zeer beperkt bijdragen (op ge heel FO zijn/worden), een afgeloste hypotheek zal meer substantieel zijn.
Overigens ben ik zelf ook bezig met zonnepanelen nu op ons nieuw huis, dus ik ben er zeker wel mee bezig.

In de min staan is niet erg maar als er op de lange termijn geen positieve ontwikkeling is had het beter op de spaarrekening kunnen staan.

En als aandelen wel omhoog gaan had je het beter op de spaarrekening kunnen laten staan
Aan zo'n redenering heb je dus niet en nogmaals, je moet het dus als geheel zien in combinatie met je risico beheersing.

[Douweegbertje]

Redbull4u schreef op zondag 3 mei 2020 @ 13:11:
[...]


Ik kan me goed voorstellen dat we die kant op gaan. Nu is het wel zo dat er vanaf 2013 nieuwe hypotheken alleen nog maar lineair of annuïtair afgesloten worden, om gebruik te mogen maken van hypotheekrenteaftrek.

Er komt dus ook een generatie van huizenbezitters aan die zijn woning (deels) afgelost heeft. Zij zullen ook een politieke voorkeur hebben voor een partij die hier redelijk mee om gaat.

De grap van die nieuwe regeling van 2013 is dat dit naar mijn inziens een iets te vage regeling is. Ik spreek even voor mijn eigen situatie maar ik kan mij voorstellen dat deze voor vele geldt. Het maandelijks bedrag van zo'n hypotheek stelt eigenlijk nog steeds niet zo heel veel voor. Echter de initiële instap is veel groter en je aanbod beperkter.

Wat je dus ziet is dat starters bijna verplicht een instap woning moeten nemen omdat er totaal geen middelen zijn om zelf iets te kunnen verbouwing/opknappen. Ik mag wel een huis van 500.000 euro kopen maar ik mag niet een huis van 300.000 kopen en voor 75.000 euro verbouwen. Want de waarde van de verbouwing komt niet 1 op 1 overeen met de waarde wat het oplevert. En als je geluk hebt kom je op 75% uit van de waarde (heel veel gevallen niet zo). Dat betekend ongeveer 20k eigen inleg naast de 12-15k k.k. - Even goed afgerond met zekerheid, heb je dus opeens 35-40k eigen inleg nodig. Maar dan heb je gewoon nog een kaal huis..en spreek ik nog van een ideale situatie.

Uiteindelijk ben ik dus van mening dat door die striktheid van zo'n hypotheek veel te veel mensen een te duur kant-en-klaar huis "moeten" nemen wat alleen maar voor meer druk en onzekerheid geeft. Immers is de limiet van de hypotheek zelf alsnog vrij hoog en puur kijkend naar maandlasten zit daar een verschil in van zo'n 500 euro p/m, puur omdat je in een hoger segment moet gaan zitten omdat je een financiering van een veel veiligere oplossing niet rond krijgt. Er wordt alleen naar waarde gekeken in het totaalplaatje, niet perse maandlasten en wat het toevoegt voor de markt.

Voor mij weer een minder groot probleem, we zijn het zelf aan het sparen nu. Echter is dit wel typisch voor de markt.

[CornermanNL]

Wat een gevaarlijke ontwikkeling is die ik nu zie, is dat krediet voor bedrijven tegen de plinten klotst maar voor individuen steeds minder bereikbaar wordt. Starters hebben een slechtere positie op de arbeidsmarkt , door de flexibilisering en alle risico's vallen op de individuele schouders.

Hoe ik het ook bekijk, mijn weg naar FO is begonnen doordat ik op enig moment een enorm bedrag tot mijn beschikking kreeg, in de vorm van een lening op een huis. Waardoor ik doorkreeg dat ik een risico met beperkte middelen versneld kon verminderen. Als ik in plaats van koop dure vrije sector huur had moeten bewonen had ik mijn huidige situatie wellicht nooit bereikt.

Als maatschappij is dit zorgelijk, in de 11 jaar na de klap van de kredietcrisis is het credo voor bedrijven dat bij omval risico de staat wel even komt helpen om werkgelegenheid overeind te houden. Die illusie dat dat gebeurd is een hardnekkige. Je ziet nu als dat bedrijven 20% loon willen laten inleveren door het personeel.

Als je nu jong bent zijn er zoveel drempels op weg naar dat startkapitaal dat je voorlopig niet hoeft na te denken over het opbouwen van vrij vermogen. Op termijn houdt dat in dat de generatie daar net voor de rekening voor mee gaat betalen. Ik hou er dan ook rekening mee dat gezien de huidige scheve verhoudingen er nog weleens een extra zak geld bij moet om echt financieel onafhankelijk te worden.

Naast alle reeds bestaande fragiliteit op het gebied van wonen, werk en zorg is er bij deze 2e crisis weer een signaal afgegeven aan banken, luchtvaartmaatschappijen en grote bedrijven dat risico's lopen en aandeelhouderswaarde najagen zonder te kijken naar gevolgen loont.

Al het risico ligt bij de maatschappij. En dan voornamelijk de steeds groter wordende groep zwakke schouders. Op lange termijn heel slecht voor de groei van bedrijven en de gezondheid van het systeem. Wat het moeilijk maakt voor mensen met een FO doelstelling om de risico's nog juist in te schatten.

We moeten dus op de een of andere manier (naar mijn mening) toe naar een eerlijker risico verdeling , en dientengevolge een eerlijker inkomensverdeling. En een nieuw kijk op welvaart is dan ook noodzakelijk.

Tot die tijd wordt het voor jongeren en starters steeds moeilijker om een robuust bestaan op te bouwen en ook voor FO minded om de doelstelling te halen. Simpelweg omdat de afgewentelde risico's veel te groot zijn om met een 'gewone' baan nog dicht te krijgen tot aanvaardbaar niveau.

[Aghanim]

HereIsTom schreef op zondag 3 mei 2020 @ 11:52:
[...]

Is daarom niet verstandig om je risico te spreiden en het in drieën te delen, een deel sparen, een deel beleggen en de rest aflossen.
Extra aflossen geeft je toch meer rust en ondanks dat de rente laag is bespaar je op de lange termijn toch ook een hoop rente, en alleen spaargeld levert nu ook bijna niks op.
En als je straks het grootste gedeelte hebt afgelost en je maandlasten lager zijn kun je ook weer meer sparen en beleggen.

Dat is inderdaad precies mijn aanpak, waarbij sparen eigenlijk niet echt nut heeft omdat ik ruim voldoende buffer op de spaarrekening heb. Aflossen enerzijds en beleggen anderzijds is dan ook de insteek.

rube schreef op zondag 3 mei 2020 @ 10:27:
Niets is zonder 100% risico, maar je moet niet naar obligaties en/of goud kijken als in "het produceert niet, de rente is negatief". De waarde verandert wel en kan daarmee dempend of zelfs negatief gecorreleerd aan aandelen werken.

Cash kan als het ware dempend werken maar is niet negatief gecorreleerd (gaat niet meer worden als aandelen omlaag gaan).

En je hoeft niet alles in een GB of PP te gooien, maar ik probeer aan te geven dat er meer is dan alleen aandelen en dat je daar op de juiste manier gebruik van kan maken.

Ik zal nog eens verder een aantal PP's bestuderen. Had al eerder Golden Butterfly op het oog maar ik snap de werking nog niet helemaal? Uit mijn vorige analyse bleek (volgens mij) dat er te veel onzekerheden in goud en REITs zitten (o.a. filmpjes van Ben Felix) maar ik heb die vanuit individueel perspectief bekeken en niet in combinatie met ETF's en obligaties (al snap ik bij obligaties oprecht niet waarom die nu interessant zijn/worden maar dat terzijde).

Ik heb hier nog even kort naar gekeken, ook naar aanleiding van de post van @Magpie. Als ik dan bijvoorbeeld deze chart van de iShares Physical Gold ETF bekijk en de koers van de Vanguard REIT (VGSIX) analyseer dan zie ik een vergelijkbare koers ontwikkeling als mijn VWRL ETF. Dat geldt ook voor een tweetal obligatiefondsen die ik voorheen had, namelijk IEAG en IEAC.

Mijn kort door de bocht conclusie is dat geen enkel component in het portfolio 'VWRL - REIT - GOUD - BONDS' compenserend is geweest voor dit portfolio in de afgelopen maanden. Maar misschien kan dat ook niet. De drawdown zal inderdaad beperkter zijn dan met alleen aandelen.

underrated schreef op zondag 3 mei 2020 @ 12:19:
Helemaal prima dan toch? Onder de streep moet jij je er ok bij voelen. Als je lang genoeg doorspaart wordt je ook FO. Als je 50 bent en je hebt 30 jaar aan jaarlijkse uitgaven staan, dan ben je gewoon FO.

Ik heb vorig jaar ongeveer 60k in aandelen (ETF) gestopt. Dat stond 4k in de plus en nu 6k in de min (tov inleg). Achteraf bezien had ik beter kunnen timen

Dat durf ik dus helaas niet aan, al moet ik zeggen dat een fluctuatie van een aantal k ook weer niet super spannend voelt. Het punt is dan vooral de onzekerheid of het bij -6k blijft of richting -10k of verder gaat dalen. Het is dus meer het gevoel van onzekerheid wat mij onrust geeft dan het daadwerkelijke verlies.

Redbull4u schreef op zondag 3 mei 2020 @ 13:11:
[...]


Ik kan me goed voorstellen dat we die kant op gaan. Nu is het wel zo dat er vanaf 2013 nieuwe hypotheken alleen nog maar lineair of annuïtair afgesloten worden, om gebruik te mogen maken van hypotheekrenteaftrek.

Er komt dus ook een generatie van huizenbezitters aan die zijn woning (deels) afgelost heeft. Zij zullen ook een politieke voorkeur hebben voor een partij die hier redelijk mee om gaat.

Er komt denk ik ook een generatie aan die, als de hypotheek rente voor 10 jaar fors gestegen is, in de problemen komt omdat de maandlasten van de tophypotheek ineens 'onverwacht' toenemen en ze het niet meer kunnen betalen. Genoeg mensen in mijn kennissenkring die niet verder kijken dan 10 jaar rentevast omdat ze daarmee net wat meer konden lenen. Geen idee hebbende dat je rente dus maar 10 jaar zeker is.

[RichieB]

Douweegbertje schreef op zondag 3 mei 2020 @ 13:49:
[...]

Ik mag wel een huis van 500.000 euro kopen maar ik mag niet een huis van 300.000 kopen en voor 75.000 euro verbouwen. Want de waarde van de verbouwing komt niet 1 op 1 overeen met de waarde wat het oplevert. En als je geluk hebt kom je op 75% uit van de waarde (heel veel gevallen niet zo).
[...]

Ik heb in 2018 een woning gekocht en meteen flink verbeterd. Totale kosten waren €45.000. Na 1,5 jaar was alles wel zo’n beetje klaar en heb ik de woning opnieuw laten taxeren. De waarde kwam nu €65.000 hoger uit. Nu zit daar ergens ook wel een component in tbv stijging van de markt, maar dat maakt voor een bank niet veel uit als ik het geld voor de verbouwing had moeten lenen. Als de LTV onder de 100% blijft vindt de bank en de belastingdienst het prima.

Aghanim schreef op zondag 3 mei 2020 @ 14:43:
[...]

Er komt denk ik ook een generatie aan die, als de hypotheek rente voor 10 jaar fors gestegen is, in de problemen komt omdat de maandlasten van de tophypotheek ineens 'onverwacht' toenemen en ze het niet meer kunnen betalen. Genoeg mensen in mijn kennissenkring die niet verder kijken dan 10 jaar rentevast omdat ze daarmee net wat meer konden lenen. Geen idee hebbende dat je rente dus maar 10 jaar zeker is.

Waarom denk je dat de rente over 10 significant hoger zal zijn dan nu? Ja, hij staat nu historisch laag maar er zijn totaal geen aanwijzingen dat hij (hard) gaat stijgen. Eerder zal hij ivm de verwachte financiële crisis verder dalen de komende tijd.

Ik heb mijn rente 1 jaar vast staan en hij verloopt binnenkort. Ik ga hem weer voor 1 vastzetten denk ik.. ik zie geen reden om meer rente te betalen voor zekerheid die ik niet nodig heb.

[ Voor 35% gewijzigd door RichieB op 03-05-2020 14:53 ]

[JURIST]

rube schreef op zondag 3 mei 2020 @ 13:45:
[...]

Dat kun je toch ook prima meenemen in een overzicht. Je moet je vermogen en de ontwikkeling (en risico) als geheel bekijken. Overigens zullen de zonnepanelen/isolatie/electrische auto maar zeer beperkt bijdragen (op ge heel FO zijn/worden), een afgeloste hypotheek zal meer substantieel zijn.
Overigens ben ik zelf ook bezig met zonnepanelen nu op ons nieuw huis, dus ik ben er zeker wel mee bezig.

Zonnepanelen maken inderdaad niet FO, maar ik moet zeggen dat het voor mij boven verwachting bijdraagt aan het gevoel dat bij (F)O past. Na installatie begin dit jaar net de zonnigste aprilmaand ooit achter de rug en genoeg stroom voor ruim 1,5 maand ondanks hoge thuiswerk/thuisschool verbruik. Verwachte tvt is hier 7/8 jaar, voor wie ze nog niet heeft in tijdperk van negatieve reële rente, interessante business case (ook als salderingsregeling verdwijnt).

[assje]

rube schreef op zondag 3 mei 2020 @ 13:45:
Overigens zullen de zonnepanelen/isolatie/electrische auto maar zeer beperkt bijdragen (op ge heel FO zijn/worden), een afgeloste hypotheek zal meer substantieel zijn.

Op de lange termijn zou dat zeker zo moeten zijn maar op dit moment is het vooralsnog is de component spaargeld/aflossing/aandelen/geinvesteerd opgebouwd/uitgegeven tot nu toe ongeveer gelijk.

[ Voor 11% gewijzigd door assje op 03-05-2020 16:11 ]

[Shapeshifter]

Douweegbertje schreef op zondag 3 mei 2020 @ 13:49:
[...]

Wat je dus ziet is dat starters bijna verplicht een instap woning moeten nemen omdat er totaal geen middelen zijn om zelf iets te kunnen verbouwing/opknappen. Ik mag wel een huis van 500.000 euro kopen maar ik mag niet een huis van 300.000 kopen en voor 75.000 euro verbouwen. Want de waarde van de verbouwing komt niet 1 op 1 overeen met de waarde wat het oplevert. En als je geluk hebt kom je op 75% uit van de waarde (heel veel gevallen niet zo). Dat betekend ongeveer 20k eigen inleg naast de 12-15k k.k. - Even goed afgerond met zekerheid, heb je dus opeens 35-40k eigen inleg nodig. Maar dan heb je gewoon nog een kaal huis..en spreek ik nog van een ideale situatie.

Nu ben ik qua huis misschien geen starter meer, maar wij hebben begin dit jaar een nieuwbouwhuis gekocht van 555k met een bouwdepot van 75k om te verbouwen (ja we hebben een nieuwbouwwoning verbouwd, lang verhaal). Onze hypotheekverstrekker rekent met een waarde van 630k (is zelfs een taxatierapport voor opgesteld) dus een verbouwing kan zeker wel voor 100% de waarde van je woning verhogen (op papier). Overigens hebben we naast het bouwdepot ook zelf nog wel voor enkele tienduizenden euro's aan de verbouwing bijgedragen, maar dat weet de hypotheekverstrekker in principe niet...

[coldasice]

RichieB schreef op zondag 3 mei 2020 @ 14:47:
[...]

Ik heb in 2018 een woning gekocht en meteen flink verbeterd. Totale kosten waren €45.000. Na 1,5 jaar was alles wel zo’n beetje klaar en heb ik de woning opnieuw laten taxeren. De waarde kwam nu €65.000 hoger uit. Nu zit daar ergens ook wel een component in tbv stijging van de markt, maar dat maakt voor een bank niet veel uit als ik het geld voor de verbouwing had moeten lenen. Als de LTV onder de 100% blijft vindt de bank en de belastingdienst het prima.


[...]


Waarom denk je dat de rente over 10 significant hoger zal zijn dan nu? Ja, hij staat nu historisch laag maar er zijn totaal geen aanwijzingen dat hij (hard) gaat stijgen. Eerder zal hij ivm de verwachte financiële crisis verder dalen de komende tijd.

Ik heb mijn rente 1 jaar vast staan en hij verloopt binnenkort. Ik ga hem weer voor 1 vastzetten denk ik.. ik zie geen reden om meer rente te betalen voor zekerheid die ik niet nodig heb.

Het lastige is dat je rente niet goed kunt voorspellen, als iemand je 1 jan had verteld dat dit jaar olie voor een negatieve prijs verhandeld zou worden, zou je hem voor onmogelijk gehouden hebben, 4 maanden later is het zover. Economie zou dit jaar 1.5% groeien, o nee, ineens 8% daling.

[RichieB]

coldasice schreef op zondag 3 mei 2020 @ 17:22:
[...]

Het lastige is dat je rente niet goed kunt voorspellen,
[...]

Helemaal mee eens. Daarom snap ik nooit zo goed dat men hier gokt op de rentestanden 10, 20 of zelfs 30 jaar vooruit. Terwijl ze wel vol inzetten of de beurs. Ik heb het idee dat bij het vastzetten van de hypotheekrente te weinig de risico’s en kosten hiervan worden ingeschat. Hoeveel ga ik de komende tijd extra aflossen? Wat voor een effect heeft het verveelvoudigen van de rente tijdens de rentevaste periode? Wat kost me dat als ik het telkens 1 jaar vast zet tov 10, 20 of 30 jaar?

[rube]

Upside vs downside. Plus, also ik FO ben en niet meer in loondienst ben krijg ik niet meer zo makkelijk een hypotheek tegen de huidige gunstige voorwaarden.
Dus erg persoonlijk was de beste strategie is mbt vastzetten rente.