De Volkskrant, paywall heeft een schurend artikel geschreven. Schurend dan in de positieve connotatie, want het kan niet genoeg schuren. Gisteren werd het artikel al even aangehaald in
Spykie in "Strijdverloop in de Rusland Oekraïne oorlog 2024-M8"
Het beeld wat het artikel schetst bevindt zich niet aan de meest positieve kant van het spectrum. Zelf denk ik dat het heel goed is om zo de mensen door elkaar te schudden. Even afgezien van de groep die dit onderwerp dagelijks volgt moet de bulk van de mensen regelmatig met de neus op de feiten worden gedrukt. Voor dat laatste is dit artikel nuttig. Teruggekomen van vakantie is de Oekraïne oorlog nog steeds bezig, oh jee. De term zomerslaap viel in het artikel.
Concrete aanleiding voor het artikel was dat De Volkskrant "de politiek-strategische contouren" van het Koersk offensief duidelijk genoeg meent te kunnen onderscheiden.
Aangezien het niveau van de westerse militaire steun aan Oekraïne een cruciale (en steeds onzekerder) factor is geworden, kunnen de recente Oekraïense oorlogshandelingen, behalve als signaal aan Rusland, vooral worden begrepen als ‘dialoog met het Westen’: laat nu je reserves varen of betaal later zelf de hogere prijs.
Oekraïne zelf ziet de komende maanden als cruciaal. Om zich te blijven verzekeren van westerse steun hanteert Zelenskyy meer en meer als idioom dat wat Oekraïne nu nodig heeft noodzakelijk is om toe te werken naar vrede:
Kyiv lijkt de komende maanden te zien als cruciaal. Steeds vaker rechtvaardigt president Volodymyr Zelensky militaire handelingen vanuit het perspectief van de beëindiging van de oorlog. Het Koersk-offensief is daar één onderdeel van, maar voor andere aspecten van zijn ‘plan om van Rusland te winnen’ is Kyiv zeer afhankelijk van westerse landen: de economische en politieke druk op Rusland verhogen, en Oekraïne naoorlogse veiligheid bieden door middel van het Navo-lidmaatschap of anderszins.
Is Oekraïne in dialoog met het westen, De Volkskrant geeft de lezer op een wat meer directe Nederlandse manier feedback aan de lezer, voor ons geen nieuwe stellingname, maar nu wel voor groot publiek:
Met het Koersk-offensief zegt Zelensky tegen het Westen: waar een wil is, is een weg. Maar die kan alleen worden gevonden als de huidige halfbakken westerse aanpak overboord gaat. Zoals generaal Philip Breedlove, van 2013 tot 2016 de hoogste Navo-commandant, stelt: ‘Deze oorlog gaat exact zo eindigen als de westerse beleidsmakers besluiten dat hij zal eindigen. Als we blijven doen wat we nu doen, zal Oekraïne uiteindelijk verliezen. Want nu geven we Oekraïne doelbewust niet wat het nodig heeft om te winnen.’
Ook Litouwen, hierom bekend, is duidelijk:
‘We beschermen het Russische luchtruim beter dan de Oekraïense burgers’, zei hij deze week, verwijzend naar de restricties op het gebruik van westerse raketten dieper in Rusland. Hij zei dat nog geen van de in de zomer beloofde luchtverdedigingssystemen is geleverd en dat de laatste westerse munitieleverantie dateert van juni. ‘Europa geeft het signaal af dat het bereid is de oorlog te verliezen.’
Dat dit moment in de tijd voor Oekraïne zo cruciaal is heeft in belangrijke mate te maken met de Amerikaanse verkiezingen in november. Nu (gisteren) bezoekt een Oekraïense topdelegatie de VS om de criteria voor het gebruik van haar wapens verruimd te krijgen:
Een Oekraïense topdelegatie is in Washington in de hoop president Joe Biden te overtuigen zijn restricties op het aanvallen van doelen dieper in Rusland te laten varen. Oekraïne lijkt bezig met een ultieme – en riskante – poging de bakens van de oorlog te verzetten vóór de Amerikaanse verkiezingen.
Dat Oekraïne denkt dat het nu of nooit is wordt als volgt beredeneerd:
Ook als Harris de verkiezingen wint, beseft Oekraïne dat in de Verenigde Staten, net als in Duitsland, militaire steun aan Oekraïne niet langer gegarandeerd is, maar onderwerp van binnenlands-politieke strijd.
Het Koersk-offensief is een ultieme poging westerse landen te overtuigen dat ze meer moeten doen om te voorkomen dat er later nog veel grotere investeringen nodig zullen zijn om een ontketend, revanchistisch Rusland met een oorlogseconomie af te stoppen.
Is deze houding alarmistisch? Rusland heeft ook haar problemen. Het klampt zich wel vast aan de wankelmoedigheid die het bespeurt bij het westen, en moedigt twijfel bij het westen aan. Hier komt de Volkskrant tot een conclusie die hier in het forum al eerder rondging, maar nu door het uitblijven van Russische "overwinningen" alleen maar waarschijnlijker wordt. Het Russische bewind maakt van revanchisme haar overlevingsstrategie:
Dat betekent dat ook als vroeg of laat de wapens (even) zwijgen in Oekraïne, de Russische oorlogsmachine zal doordraaien. Als westerse landen denken dat ze hun veiligheidsproblemen kunnen afkopen met een deal inzake Oekraïne, kan het Russische revanchisme later als een boemerang in hun gezicht ontploffen.
Dat Rusland op deze revanchistische strategie overstapt wordt door Natalia Hoemenjoek (
Foreign Affairs, paywall)
als volgt onderbouwd:
Was Rusland eerst uit op gebiedsverovering, nu maakt het Oekraïense dorpen en steden die in het vizier komen met de grond gelijk. De Donbas als industrieel centrum bestaat al niet meer. Dat maakt de succesvolle verdediging van Charkiv dit jaar een des te groter succes, schrijft ze, dat buiten Oekraïne onvoldoende is doorgedrongen. Grote Russische gebiedsuitbreiding is uitgebleven en de Russische winst in de Donbas gaat ten koste van astronomische verliezen, waarvan Kyiv hoopt dat ze groot en pijnlijk genoeg zijn om het Russische model van oorlogvoering te verstoren.
De pijlen van Zelenskyy zijn met zijn Koersk offensief vooral gericht op de VS en Duitsland. Deze zet is risicovol, getuige wat er in Donbas gebeurt. Oekraïne moet moet haar armen vrij krijgen om een doorbraak in die Donbas te voorkomen en haar energiestructuur beter te kunnen beschermen met pre-emptive strikes.
Dat is de hoge inzet van wat er nu op het Oekraïense slagveld gebeurt. De wrange ironie echter is dat de westerse landen die Zelensky wakker wil schudden erg worden afgeleid door binnenlandse politieke besognes én door een crisis in het Midden-Oosten die, hoe toevallig, werd ontketend op 7 oktober, Poetins verjaardag.
Wat mij betreft hulde aan de Volkskrant voor dit artikel waarin de confrontatie niet wordt gemeden. Want wat aan het oppervlak een oorlog tussen Rusland en Oekraïne lijkt, verwordt meer tot een oorlog van het Western tegen zichzelf. Laten we hopen dat die delegatie in de VS wat klaar krijgt.