Panasonic 7kW J-Series Split + 190 liter SWW, 2750+2100Wp Oost-West
Coden is wat anders dan een paar domotica tools aan elkaar knopen. Vergelijk het met het installeren van een monoblock tov een split unit
Als @Dylantje2 het kan.. ;-)
:strip_icc():strip_exif()/u/40490/avatar23.jpg?f=community){kind=avatar}
Als ik die sheet bekijk ben ik 1 van de weinige die een 5 kW heeft besteld... Hopelijk is dat in mijn voordeel... 
:strip_icc():strip_exif()/u/45575/crop5eabccf00c955_cropped.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/54503/oogmoon.jpg?f=community)
Toevallig van de week nagevraagd bij Carboy - ik heb een 9 besteld maar kan (na aanschaf WPB) ook toe met een 7. Blijkt dat het qua levertijd niet gek veel uitmaakt, alles is op het moment schaars. Er is geen peil op te trekken welke eerder komt. Denk dat dat voor de 5 ook geldt.:
Als ik die sheet bekijk ben ik 1 van de weinige die een 5 kW heeft besteld... Hopelijk is dat in mijn voordeel...
Nomen nescio
:strip_icc():strip_exif()/u/341137/crop5955fc64acc1d_cropped.jpeg?f=community)
WH-MDC05H3E5, 5600 Wp zonnepanelen, 2 infrarood bad- en werkkamer, SWW Auer Edel water 100L, Daikin 2MXM50M9 airco met FTXM35N en FTXM20N
:strip_icc():strip_exif()/u/214605/crop5db1350c03392_cropped.jpeg?f=community)
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
/u/1375664/crop62fde419593e4_cropped.png?f=community)
WP Pana 5H - Solar 6m2 icm 300liter - PV 8970Wp: 27stuks Solar - Home Assistant - VW ID3 First 20” |
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
:strip_icc():strip_exif()/u/54750/crop5c31fbb9b9dcc_cropped.jpeg?f=community)
Offtopic: Natuurlijk HA. Domoticz is zo hopeloos verouderd en het ziet er niet meer uit anno 2022. De HA community is ook vele malen groter.
Afijn: Nog twee maandjes en we kunnen weer beginnen met het stookseizoen
Afijn: Nog twee maandjes en we kunnen weer beginnen met het stookseizoen
Gasloos sinds 2020 - 3240wp-Z Live 5100wp-W Live 8340wp-Merged Live Altantic Explorer 200 Live
WP Pana 5H - Solar 6m2 icm 300liter - PV 8970Wp: 27stuks Solar - Home Assistant - VW ID3 First 20” |
WH-MDC05H3E5, 5600 Wp zonnepanelen, 2 infrarood bad- en werkkamer, SWW Auer Edel water 100L, Daikin 2MXM50M9 airco met FTXM35N en FTXM20N
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
WH-MDC05H3E5, 5600 Wp zonnepanelen, 2 infrarood bad- en werkkamer, SWW Auer Edel water 100L, Daikin 2MXM50M9 airco met FTXM35N en FTXM20N
WP Pana 5H - Solar 6m2 icm 300liter - PV 8970Wp: 27stuks Solar - Home Assistant - VW ID3 First 20” |
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
Ik begrijp je vraag niet helemaal kun je die iets uitleggen?
Ik vind vooral leuk om te monitoren en soms wat in te grijpen. (Aan/uit , modus heat or DHW of aanpassen setpoint) Veel automatiseringen gewoon weer stopgezet.
:fill(white):strip_exif()/f/image/P3xIHyfnsCk8W3Ohqnuva0Ez.png?f=user_large)
WP Pana 5H - Solar 6m2 icm 300liter - PV 8970Wp: 27stuks Solar - Home Assistant - VW ID3 First 20” |
:strip_icc():strip_exif()/u/713729/crop6414568d96c3e_cropped.jpg?f=community)
Wil graag weten of er nog “opbrengst” is die ik kan toevoegen aan de Aquarea Cloud. Autoshift is tot nu toe echt iets wat het comfort enorm heeft verbeterd en uitzetten van de Wp met de CN4 om het standby verbruik te verlagen. Zien er nog meer acties?
:fill(white):strip_exif()/f/image/z9qSio6fQs0ZhiVDUwIswT1f.png?f=user_large)
WH-MDC05H3E5, 5600 Wp zonnepanelen, 2 infrarood bad- en werkkamer, SWW Auer Edel water 100L, Daikin 2MXM50M9 airco met FTXM35N en FTXM20N
PV: Zuid 3.5kWp | Z-W 1.6kWp | Horizontaal (dunne film buis) 2kWp | totaal 7.15kWp | 5kW Panasonic H icm Heishamon | infrarood vloerverwarming | Label A in huis uit 1939
WP Pana 5H - Solar 6m2 icm 300liter - PV 8970Wp: 27stuks Solar - Home Assistant - VW ID3 First 20” |
WP Pana 5H - Solar 6m2 icm 300liter - PV 8970Wp: 27stuks Solar - Home Assistant - VW ID3 First 20” |
Misschien is dit een begin?
Mochten anderen er wat aan hebben plaats het gerust in de TS of verbouw het naar je eigen inzicht :-)
Let wel ik heb 2x een Heishamon dus check ff de entity
code:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
| square: false
columns: 1
type: grid
cards:
- show_state: true
show_name: true
camera_view: live
type: picture-entity
entity: switch.aquarea_main_power
name: Warmtepomp Panasonic
hold_action:
action: more-info
image: local/WP12020.png
aspect_ratio: '16:9'
- square: true
columns: 3
type: grid
cards:
- type: gauge
entity: sensor.aquarea_compressor_frequency
min: 0
max: 120
name: Compressor freq
needle: true
severity:
green: 17
yellow: 45
red: 85
- type: gauge
entity: sensor.aquarea_outdoor_pipe_temperature
name: Outdoor pipetemp
min: -20
needle: true
severity:
green: 2
yellow: -7
red: -20
max: 40
- type: gauge
entity: sensor.aquarea_outdoor_ambient
max: 40
needle: true
min: -20
severity:
green: 5
yellow: -5
red: -20
name: Outdoor ambianttemp
- type: gauge
entity: sensor.aquarea_outlet_temperature
min: 0
needle: true
name: Outlet temp
max: 58
- type: gauge
entity: sensor.aquarea_inlet_temperature
min: 0
max: 60
needle: true
name: Inlet temp
- type: gauge
entity: sensor.aquarea_outlet_target_temperature
min: 0
max: 58
needle: true
name: Target temp
- type: gauge
entity: sensor.aquarea_actual_tank_temperature
min: 0
max: 90
name: Tank temperatuur
needle: true
severity:
green: 35
yellow: 51
red: 70
- type: gauge
entity: sensor.aquarea_pump_flow
min: 0
max: 25
needle: true
severity:
green: 0
yellow: 12
red: 16
- type: gauge
entity: sensor.wp1_s0_w
min: 0
needle: true
name: S0 Meter WP1
max: 2400
severity:
green: 0
yellow: 800
red: 1600 |
:fill(white):strip_exif()/f/image/MdBWfKM7OuE3qqtUBh5Z2GMk.png?f=user_large)
code:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
| type: grid
cards:
- type: entities
entities:
- entity: switch.aquarea_main_power
- entity: sensor.aquarea_defrost_state
- entity: input_select.heishamon_heatmode
- entity: input_select.heishamon_quietmode
- entity: sensor.kamer_thermostaat
state_color: true
title: Warmtepomp Pansonic Bediening
- type: custom:numberbox-card
border: false
entity: input_number.heishamon_heatshift
delay: '2000'
- type: custom:numberbox-card
border: false
entity: input_number.heishamon_tank_temp
delay: '2000'
columns: 1
square: false |
:fill(white):strip_exif()/f/image/5QoJSQoPqOO79qwAFRdYTLcn.png?f=user_large)
code:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
| type: history-graph entities: - entity: sensor.aquarea_compressor_frequency - entity: sensor.aquarea_outlet_temperature - entity: sensor.aquarea_outdoor_pipe_temperature - entity: sensor.aquarea_inlet_temperature - entity: sensor.aquarea_actual_tank_temperature - entity: sensor.kamer_thermostaat - entity: sensor.wp1_s0_w - entity: sensor.aquarea_outdoor_ambient hours_to_show: 2 refresh_interval: 0 title: Panasonic Warmtepomp Data 2uur |
:fill(white):strip_exif()/f/image/T19De2jOLgjQY5g0VVACLtAs.png?f=user_large)
code:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
| type: grid
cards:
- type: history-graph
entities:
- entity: sensor.aquarea_compressor_frequency
- entity: sensor.aquarea_outlet_temperature
- entity: sensor.aquarea_outdoor_pipe_temperature
- entity: sensor.aquarea_inlet_temperature
- entity: sensor.aquarea_actual_tank_temperature
- entity: sensor.kamer_thermostaat
- entity: sensor.wp1_s0_w
- entity: sensor.aquarea_outdoor_ambient
refresh_interval: 0
title: Panasonic Warmtepomp Data 10uur
hours_to_show: 10
- type: history-graph
entities:
- entity: sensor.aquarea_defrost_state
refresh_interval: 0
hours_to_show: 10
title: Defrost state
columns: 1
square: false |
N.b. om andere niet te frustreren ga ik weer "on topic" dus tag me gerust maar dan svp in het HA of Heishamon topic
[ Voor 25% gewijzigd door ErikVers op 18-08-2022 15:10 ]
WP Pana 5H - Solar 6m2 icm 300liter - PV 8970Wp: 27stuks Solar - Home Assistant - VW ID3 First 20” |
/u/866705/crop665b2732759fb_cropped.png?f=community)
Vervelend bericht voor alle Panasonic liefhebbers die een warmtepomp hebben besteld en nog wachten op aflevering medio? Per 1 oktober aflevering gaan de prijzen met 6% omhoog!
:fill(white):strip_exif()/f/image/zIMXuWNtOHRRg4RRT0Ken1Gl.png?f=user_large)
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
Dan hoop ik maar dat die van mij voor oktober geleverd wordt, maar mijn geluk in het leven kennende zal dat wel niet.
Tnx!
Nomen nescio
Ik weet niet waar je hem besteld hebt...[ of al betaald ]:
[...]
Dan hoop ik maar dat die van mij voor oktober geleverd wordt, maar mijn geluk in het leven kennende zal dat wel niet.
Naar ik vernomen heb komt er binnenkort een lading aan.
Dus als je interesse hebt. pm mag
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
Gelukkig heb ik vorig jaar al een Panasonic J generatie 5kW aangeschaft
Mijn Panasonic werkt alleen nogal anders dan bij de meeste forum leden.
Ik maak geen gebruik van Warm Water (DHW) omdat ik daar (energie efficienter) een aparte (Panasonic) warmtepomp voor heb die ondersteund wordt door zonnecollectoren.
Er is (op een ander deel van dit forum) een groep bezig met een "weersafhankelijke" regeling, maar volgens mij is men inmiddels aardig "doorgeschoten" van met Node-Red automations bouwen naar van alles en nog wat, in ieder geval is het voor mij niet meer echt te volgen.
Wellicht wil / kan iemand mij verder helpen met het volgende:
- Panasonic 5kW Delta-T van 4 graden
- Heishamon via MQTT op Home Assistant
- Geen eigen thermostaat, uitsluitend op basis van Water Temperatuur
- een losse thermostaat (via the cloud) van Honeywell Home (tot op 1/10 graad nauwkeurig) (home assistant)
- vloerverwarming (direct op de WP aangesloten, geen naregeling, anders dan Flow)
- naregeling voor radiatoren op verdieping (via Honeywell), staan in de praktijk nooit open tenzij buiten lager dan -10 graden.
De huidige instellingen:
- Delta-T van 4 graden
- Water temperatuur van max 30 graden
- Automation (HA), die de pomp inschakelt bij een temperatuur in huis van < 21,5 graden
- Automation (HA), die de pomp uitschakelt bij een temperatuur in huis van > 21,4 graden
Wat gebeurd er feitelijk:
Omdat het een Vloerverwarming betreft, duurt het wel even voordat de gewenste temperatuur bereikt is.
Maar doordat de vloer natuurlijk wat langer warmte blijft afgeven, wordt de temperatuur in huis (woonkamer) vaan hoger dan de gewenste 21,5 graden, zeker als de zon aan gaat.
het kan (zelfs in de "winter") zelfs boven de 22,5 graden warm worden.
Waar zou ik jullie hulp bij willen vragen...
Ons huis is zeer goed geïsoleerd en warmt snel op, mede wanneer er Zon is.
In plaats van "alleen naar de temperatuur in huis te kijken" zou ik ook, middels weersvoorspelling en zonmeting, de WP al eerder willen laten uitschakelen (als er zon komt / is)
Maar andersom, wanneer de zon uit gaat, de WP al laten opstarten ook al is de kamer nog warm genoeg.
Als de zon geschenen heeft (zeker voor een paar uur) is de vloer inmiddels weer afgekoeld en heeft deze tijd nodig om weer op te warmen alvorens hij weer warmte af gaat geven.
Het kan dan vrij makkelijk zelfs onder de 20 graden in huis worden is gebleken afgelopen januari.
Ik heb overwogen om een temperatuur sensor aan te brengen in/op de vloer zodat je kan meten wat de feitelijke temperatuur van de vloer is en deze (mede afhankelijk van de buiten temperatuur en uiteraard de weersverwachtingen) al vast op te laten warmen.
Ik zou graag een iets vlakker temperatuurbeeld willen gaan krijgen in huis (altijd 21,5 graden) gedurende het "stookseizoen". Er wordt vanuit huis gewerkt, dus eigenlijk zou het overdag altijd 21,5 graden moeten zijn.
In de praktijk heb ik het afgelopen stookseizoen de temperatuur 24/7 op 21,5 getracht te houden.
Maar zoals gezegd, met de zon gaat dat niet altijd goed.
Laat weten als je vragen of voorstellen hebt.
Bij voorbaat dank, Harpert
Mijn Panasonic werkt alleen nogal anders dan bij de meeste forum leden.
Ik maak geen gebruik van Warm Water (DHW) omdat ik daar (energie efficienter) een aparte (Panasonic) warmtepomp voor heb die ondersteund wordt door zonnecollectoren.
Er is (op een ander deel van dit forum) een groep bezig met een "weersafhankelijke" regeling, maar volgens mij is men inmiddels aardig "doorgeschoten" van met Node-Red automations bouwen naar van alles en nog wat, in ieder geval is het voor mij niet meer echt te volgen.
Wellicht wil / kan iemand mij verder helpen met het volgende:
- Panasonic 5kW Delta-T van 4 graden
- Heishamon via MQTT op Home Assistant
- Geen eigen thermostaat, uitsluitend op basis van Water Temperatuur
- een losse thermostaat (via the cloud) van Honeywell Home (tot op 1/10 graad nauwkeurig) (home assistant)
- vloerverwarming (direct op de WP aangesloten, geen naregeling, anders dan Flow)
- naregeling voor radiatoren op verdieping (via Honeywell), staan in de praktijk nooit open tenzij buiten lager dan -10 graden.
De huidige instellingen:
- Delta-T van 4 graden
- Water temperatuur van max 30 graden
- Automation (HA), die de pomp inschakelt bij een temperatuur in huis van < 21,5 graden
- Automation (HA), die de pomp uitschakelt bij een temperatuur in huis van > 21,4 graden
Wat gebeurd er feitelijk:
Omdat het een Vloerverwarming betreft, duurt het wel even voordat de gewenste temperatuur bereikt is.
Maar doordat de vloer natuurlijk wat langer warmte blijft afgeven, wordt de temperatuur in huis (woonkamer) vaan hoger dan de gewenste 21,5 graden, zeker als de zon aan gaat.
het kan (zelfs in de "winter") zelfs boven de 22,5 graden warm worden.
Waar zou ik jullie hulp bij willen vragen...
Ons huis is zeer goed geïsoleerd en warmt snel op, mede wanneer er Zon is.
In plaats van "alleen naar de temperatuur in huis te kijken" zou ik ook, middels weersvoorspelling en zonmeting, de WP al eerder willen laten uitschakelen (als er zon komt / is)
Maar andersom, wanneer de zon uit gaat, de WP al laten opstarten ook al is de kamer nog warm genoeg.
Als de zon geschenen heeft (zeker voor een paar uur) is de vloer inmiddels weer afgekoeld en heeft deze tijd nodig om weer op te warmen alvorens hij weer warmte af gaat geven.
Het kan dan vrij makkelijk zelfs onder de 20 graden in huis worden is gebleken afgelopen januari.
Ik heb overwogen om een temperatuur sensor aan te brengen in/op de vloer zodat je kan meten wat de feitelijke temperatuur van de vloer is en deze (mede afhankelijk van de buiten temperatuur en uiteraard de weersverwachtingen) al vast op te laten warmen.
Ik zou graag een iets vlakker temperatuurbeeld willen gaan krijgen in huis (altijd 21,5 graden) gedurende het "stookseizoen". Er wordt vanuit huis gewerkt, dus eigenlijk zou het overdag altijd 21,5 graden moeten zijn.
In de praktijk heb ik het afgelopen stookseizoen de temperatuur 24/7 op 21,5 getracht te houden.
Maar zoals gezegd, met de zon gaat dat niet altijd goed.
Laat weten als je vragen of voorstellen hebt.
Bij voorbaat dank, Harpert
Tsja
De magazijnen zijn niet helemaal leeg.
Alleen voor de verkoop is er niet voor iedereen.
Er wordt gewoon gebouwd, en er zijn installateurs die nou eenmaal voorrang hebben bij een groothandel.
Ik weet niet wat jouw zaak is, qua omvang enz.
Maar er zijn meer wegen naar Rome.
Als je kunt leveren hoor ik dat ook graag.
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
Het probleem zit niet zozeer in de productie maar eerder in de enorme vraag. Er zijn cowboys die de beschikbare warmtepompen aanbieden bij opbod momenteel ja. Ik ga voor de juiste prijs en voorwaarden. Met een inkoopprognose van 400 warmtepompen ben ik continu bezig met de inkoop. Feenstra als voorbeeld een van de grootste installateurs neemt voorlopig geen order meer aan dus dat zegt wat.,:
[...]
Tsja
De magazijnen zijn niet helemaal leeg.
Alleen voor de verkoop is er niet voor iedereen.
Er wordt gewoon gebouwd, en er zijn installateurs die nou eenmaal voorrang hebben bij een groothandel.
Ik weet niet wat jouw zaak is, qua omvang enz.
Maar er zijn meer wegen naar Rome.
Als je kunt leveren hoor ik dat ook graag.
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
:strip_icc():strip_exif()/u/430617/crop601acfe4153b3_cropped.jpeg?f=community)
Met DM kan er meer
Het ik-wil-een-warmtepomp FAQ topic- '23 MG5, douchen met wtw en Auer Edel Eau, verwarming met Vaillant Arotherm Plus.
Dit beeld is precies de reden waarom ik het liefste werk met WAR en automatisch shiften van de stooklijn. De overshoot is daarmee niet tot heel matig te voorkomen. De vloer is traag en de zon onverbiddelijk en snel. Maar wel het te lang wachten van de Wp om weer aan te slaan als de ruimtetemperatuur daalt.:
Gelukkig heb ik vorig jaar al een Panasonic J generatie 5kW aangeschaft
Mijn Panasonic werkt alleen nogal anders dan bij de meeste forum leden.
Ik maak geen gebruik van Warm Water (DHW) omdat ik daar (energie efficienter) een aparte (Panasonic) warmtepomp voor heb die ondersteund wordt door zonnecollectoren.
Er is (op een ander deel van dit forum) een groep bezig met een "weersafhankelijke" regeling, maar volgens mij is men inmiddels aardig "doorgeschoten" van met Node-Red automations bouwen naar van alles en nog wat, in ieder geval is het voor mij niet meer echt te volgen.
Wellicht wil / kan iemand mij verder helpen met het volgende:
- Panasonic 5kW Delta-T van 4 graden
- Heishamon via MQTT op Home Assistant
- Geen eigen thermostaat, uitsluitend op basis van Water Temperatuur
- een losse thermostaat (via the cloud) van Honeywell Home (tot op 1/10 graad nauwkeurig) (home assistant)
- vloerverwarming (direct op de WP aangesloten, geen naregeling, anders dan Flow)
- naregeling voor radiatoren op verdieping (via Honeywell), staan in de praktijk nooit open tenzij buiten lager dan -10 graden.
De huidige instellingen:
- Delta-T van 4 graden
- Water temperatuur van max 30 graden
- Automation (HA), die de pomp inschakelt bij een temperatuur in huis van < 21,5 graden
- Automation (HA), die de pomp uitschakelt bij een temperatuur in huis van > 21,4 graden
Wat gebeurd er feitelijk:
Omdat het een Vloerverwarming betreft, duurt het wel even voordat de gewenste temperatuur bereikt is.
Maar doordat de vloer natuurlijk wat langer warmte blijft afgeven, wordt de temperatuur in huis (woonkamer) vaan hoger dan de gewenste 21,5 graden, zeker als de zon aan gaat.
het kan (zelfs in de "winter") zelfs boven de 22,5 graden warm worden.
Waar zou ik jullie hulp bij willen vragen...
Ons huis is zeer goed geïsoleerd en warmt snel op, mede wanneer er Zon is.
In plaats van "alleen naar de temperatuur in huis te kijken" zou ik ook, middels weersvoorspelling en zonmeting, de WP al eerder willen laten uitschakelen (als er zon komt / is)
Maar andersom, wanneer de zon uit gaat, de WP al laten opstarten ook al is de kamer nog warm genoeg.
Als de zon geschenen heeft (zeker voor een paar uur) is de vloer inmiddels weer afgekoeld en heeft deze tijd nodig om weer op te warmen alvorens hij weer warmte af gaat geven.
Het kan dan vrij makkelijk zelfs onder de 20 graden in huis worden is gebleken afgelopen januari.
Ik heb overwogen om een temperatuur sensor aan te brengen in/op de vloer zodat je kan meten wat de feitelijke temperatuur van de vloer is en deze (mede afhankelijk van de buiten temperatuur en uiteraard de weersverwachtingen) al vast op te laten warmen.
Ik zou graag een iets vlakker temperatuurbeeld willen gaan krijgen in huis (altijd 21,5 graden) gedurende het "stookseizoen". Er wordt vanuit huis gewerkt, dus eigenlijk zou het overdag altijd 21,5 graden moeten zijn.
In de praktijk heb ik het afgelopen stookseizoen de temperatuur 24/7 op 21,5 getracht te houden.
Maar zoals gezegd, met de zon gaat dat niet altijd goed.
Laat weten als je vragen of voorstellen hebt.
Bij voorbaat dank, Harpert
Probeer het handmatig eens. Dus 24/7 WAR met een goed ingestelde stooklijn en dan handmatig op de controller -1 of -2 als de zon doorbreekt en de Wp anders zou blijven doordraaien en weer terug naar 0 als de kamertemperatuur iets gaat dalen. Zodra je -2 kiest gaat de Ta vlot met 2 graden omlaag zonder direct effect op de ruimtetemperatuur, dus overshoot blijft, maar zodra je 0 kiest en de Ta weer direct met 2 omhoog gaat, daalt de ruimtetemperatuur niet onder het gewenste niveau. Bij mij is omhoog shiften zodra de ruimtetemperatuur nog 0,1 boven gewenst is, het juiste moment.
Als dit resultaat oplevert, weet je wat te doen met de domotica…… Werken met het weerbericht is waardeloos, niet nauwkeurig genoeg. Heb het ook wel geprobeerd met een lux meter, maar uiteindelijk is de temperatuur van de ruimte volgens mij de bepalende factor.
Ik meet de temperatuur van de ruimte op 0,1 graad en speel met de autoshift tussen de 0 en -1. Bij -2 zal de Wp waarschijnlijk uitgaan, maar als je dan bij dalende temperatuur weer shift naar 0 is die direct weer aan. Uiteindelijk levert dat voor mij een behoorlijk constante temperatuur op, behoudens bij volle zon door mijn lichtkoepels en tijdens het koken, maar geen daling onder de voor mij gewenste temperatuur van 21,0.
WH-MDC05H3E5, 5600 Wp zonnepanelen, 2 infrarood bad- en werkkamer, SWW Auer Edel water 100L, Daikin 2MXM50M9 airco met FTXM35N en FTXM20N
Goedemorgen,
Enkele jaren geleden heb ik een huis gekocht met een panasonic L/W split warmtepomp.
Panasonic bevalt goed en ik heb daarom een maatje van mij ook voorgesteld om een panasonic monoblock te nemen voor zijn huis uit de jaren 60. Hij gaat dit huis helemaal strippen, isoleren en hij krijgt vloerverwarming door het hele huis.
We hebben een lijstje gemaakt met hetgeen wat we allemaal moet bestellen de WP te installeren.
Het lijstje wil ik eerst compleet maken voordat ik het lijstje door jullie laat controleren.
Het gaat om een 9kW monoblock. De 5,7 en 9 hebben hetzelfde minimale vermogen. De keus is daarom snel gemaakt.
We gaan een DJG WPS300 SWW tapvat installeren.
Onze vragen:
Vraag 1:
Welke temperatuur sensor hebben wij nodig? Er zijn bij de groene energie winkel meerdere varianten.
1: https://www.groene-energi...et-dompelbuis-cz-tk1.html
2: https://www.groene-energi...tsbu-buffervatsensor.html
3: https://www.groene-energi...sor-6mm-met-6m-kabel.html
Vraag 2:
De WP en het SWW tapwater vat komen 20 meter uit elkaar te staan. De kabel kan naar mijn inziens gewoon door de mantelbuis nadat ik hem verlengd heb?
Vraag 3:
Temp sensor moet in ingang H van het vat?
/f/image/w3fOkRbZbYqp8XKj9Z9CH8QG.png?f=fotoalbum_large)
:fill(white):strip_exif()/f/image/sxOTbpuv1Ar7KgXy0r4NHe4u.png?f=user_large)
Enkele jaren geleden heb ik een huis gekocht met een panasonic L/W split warmtepomp.
Panasonic bevalt goed en ik heb daarom een maatje van mij ook voorgesteld om een panasonic monoblock te nemen voor zijn huis uit de jaren 60. Hij gaat dit huis helemaal strippen, isoleren en hij krijgt vloerverwarming door het hele huis.
We hebben een lijstje gemaakt met hetgeen wat we allemaal moet bestellen de WP te installeren.
Het lijstje wil ik eerst compleet maken voordat ik het lijstje door jullie laat controleren.
Het gaat om een 9kW monoblock. De 5,7 en 9 hebben hetzelfde minimale vermogen. De keus is daarom snel gemaakt.
We gaan een DJG WPS300 SWW tapvat installeren.
Onze vragen:
Vraag 1:
Welke temperatuur sensor hebben wij nodig? Er zijn bij de groene energie winkel meerdere varianten.
1: https://www.groene-energi...et-dompelbuis-cz-tk1.html
2: https://www.groene-energi...tsbu-buffervatsensor.html
3: https://www.groene-energi...sor-6mm-met-6m-kabel.html
Vraag 2:
De WP en het SWW tapwater vat komen 20 meter uit elkaar te staan. De kabel kan naar mijn inziens gewoon door de mantelbuis nadat ik hem verlengd heb?
Vraag 3:
Temp sensor moet in ingang H van het vat?
:fill(white):strip_exif()/f/image/w3fOkRbZbYqp8XKj9Z9CH8QG.png?f=user_large)
[ Voor 5% gewijzigd door Mortel op 23-08-2022 08:19 ]
WH-UD05HE5-1 split / 300L, 1680Wp zonnepanelen (W) i.c.m. GW1500-XS
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
:strip_icc():strip_exif()/u/104484/pinguin.jpg?f=community)
enphase 8300wp (3460 ZO, 2740 ZW, 2100 NO), 2x20 vacuümbuizen op 300l SWW, Panasonic WH-MXC12J9E8, gasloos sinds Juni 2022 Stromer st3 voor woon-werk
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
:strip_icc():strip_exif()/u/1768442/crop633c791419e5d_cropped.jpg?f=community)
Je had al een antwoord van T Oswald, Wat ook hij ook al schreef onderstreep ik hier : zorg er voor dat de stooklijn zo goed als mogelijk is ingesteld... en die instellingen moet je zelf uitzoeken, bijvoorbeeld, een net iets steilere lijn kan net het gewenste comfort betekenen.:
Gelukkig heb ik vorig jaar al een Panasonic J generatie 5kW aangeschaft
Mijn Panasonic werkt alleen nogal anders dan bij de meeste forum leden.
Ik maak geen gebruik van Warm Water (DHW) omdat ik daar (energie efficienter) een aparte (Panasonic) warmtepomp voor heb die ondersteund wordt door zonnecollectoren.
Er is (op een ander deel van dit forum) een groep bezig met een "weersafhankelijke" regeling, maar volgens mij is men inmiddels aardig "doorgeschoten" van met Node-Red automations bouwen naar van alles en nog wat, in ieder geval is het voor mij niet meer echt te volgen.
Wellicht wil / kan iemand mij verder helpen met het volgende:
- Panasonic 5kW Delta-T van 4 graden
- Heishamon via MQTT op Home Assistant
- Geen eigen thermostaat, uitsluitend op basis van Water Temperatuur
- een losse thermostaat (via the cloud) van Honeywell Home (tot op 1/10 graad nauwkeurig) (home assistant)
- vloerverwarming (direct op de WP aangesloten, geen naregeling, anders dan Flow)
- naregeling voor radiatoren op verdieping (via Honeywell), staan in de praktijk nooit open tenzij buiten lager dan -10 graden.
De huidige instellingen:
- Delta-T van 4 graden
- Water temperatuur van max 30 graden
- Automation (HA), die de pomp inschakelt bij een temperatuur in huis van < 21,5 graden
- Automation (HA), die de pomp uitschakelt bij een temperatuur in huis van > 21,4 graden
Wat gebeurd er feitelijk:
Omdat het een Vloerverwarming betreft, duurt het wel even voordat de gewenste temperatuur bereikt is.
Maar doordat de vloer natuurlijk wat langer warmte blijft afgeven, wordt de temperatuur in huis (woonkamer) vaan hoger dan de gewenste 21,5 graden, zeker als de zon aan gaat.
het kan (zelfs in de "winter") zelfs boven de 22,5 graden warm worden.
Waar zou ik jullie hulp bij willen vragen...
Ons huis is zeer goed geïsoleerd en warmt snel op, mede wanneer er Zon is.
In plaats van "alleen naar de temperatuur in huis te kijken" zou ik ook, middels weersvoorspelling en zonmeting, de WP al eerder willen laten uitschakelen (als er zon komt / is)
Maar andersom, wanneer de zon uit gaat, de WP al laten opstarten ook al is de kamer nog warm genoeg.
Als de zon geschenen heeft (zeker voor een paar uur) is de vloer inmiddels weer afgekoeld en heeft deze tijd nodig om weer op te warmen alvorens hij weer warmte af gaat geven.
Het kan dan vrij makkelijk zelfs onder de 20 graden in huis worden is gebleken afgelopen januari.
Ik heb overwogen om een temperatuur sensor aan te brengen in/op de vloer zodat je kan meten wat de feitelijke temperatuur van de vloer is en deze (mede afhankelijk van de buiten temperatuur en uiteraard de weersverwachtingen) al vast op te laten warmen.
Ik zou graag een iets vlakker temperatuurbeeld willen gaan krijgen in huis (altijd 21,5 graden) gedurende het "stookseizoen". Er wordt vanuit huis gewerkt, dus eigenlijk zou het overdag altijd 21,5 graden moeten zijn.
In de praktijk heb ik het afgelopen stookseizoen de temperatuur 24/7 op 21,5 getracht te houden.
Maar zoals gezegd, met de zon gaat dat niet altijd goed.
Laat weten als je vragen of voorstellen hebt.
Bij voorbaat dank, Harpert
Het ene huis koelt snel af die van jou niet, daarbij geen één huishouden is het zelfde, de één vindt 18-20° prima, jij precies 21.5° enz.
Eerst de beste stooklijn vinden daarna fijntunen met handmatig shiften of automatisch shiften via software.
De stooklijn van Panasonic is nog simpel in vergelijking met een w/w wp van Nibe daar zag ik dat de stooklijn met 5 tussenliggende temperaturen kon worden ingesteld.
20x JA Solar 6.9KW; Fronius Symo 7.0; Panasonic 7H Mono; Atlantic Explorer V4; https://www.astrobin.com/users/naturalcolor/
Bijzondere tijden. Lijkt mij erg spannend als je orderboek volstaat maar er gaat geen product de deur uit.
Ik zal wel wat extra ruimte maken in m'n houthok.
Ik zal wel wat extra ruimte maken in m'n houthok.
....of een nieuwbouwwoning doe een warmtepomp nodig heeft en al in november opgeleverd wordt waarvan de warmtepomp november/december geleverd wordt.... 
:strip_icc():strip_exif()/u/78991/Image2.jpg?f=community)
Ook hout wordt het nieuwe goud. Hele productieketens lopen vast momenteel. Kijk in de automotive industrie gebeurd momenteel hetzelfde. Een van mijn Panasonic distributeurs (geen kleintje ) heeft mij vriendelijk gevraagd geen orders meer toe te sturen omdat het niet te overzien is momenteel. Dat wil wel wat zeggen.:
Bijzondere tijden. Lijkt mij erg spannend als je orderboek volstaat maar er gaat geen product de deur uit.
Ik zal wel wat extra ruimte maken in m'n houthok.
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
:strip_icc():strip_exif()/u/1075249/crop6257cdcf4ad75_cropped.jpg?f=community)
Gelezen op de website van Feenstra voor die mensen die zich afvragen waarom het allemaal zo lang duurt::
Bijzondere tijden. Lijkt mij erg spannend als je orderboek volstaat maar er gaat geen product de deur uit.
Ik zal wel wat extra ruimte maken in m'n houthok.
Door de coronapandemie is er een wereldwijd chip- en elektronicatekort. Dit heeft ook invloed op de productie van hybride warmtepompen. De toegenomen vraag naar warmtepompen door de ontwikkelingen op de gasmarkt draagt daar ook niet aan bij. Dit betekent dat wij op dit moment geen nieuwe aanvragen in behandeling kunnen nemen. Onze excuses hiervoor.
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
/u/58527/crop598f55cf0092d_cropped.png?f=community)
WP: ME PUHZ-SW75YAA + ERSD-VM2D + EV-WP-TWS-1W 300; AC: ME MXZ-2F42VF + 2x MSZ-LN25VGV; PV: 14.08 kWp O/W + SMA STP 8.0; Vent: Zehnder Q600 ERV + Ubbink AirExcellent.
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
Ik heb de warmtepomp om eens te proberen met dit warme weer (moet nog wat knutselen her en der) eens op koel functie geforceerd. En daarbij direct 18 graden ingesteld via het bedieningspaneel.
Gek genoeg zie ik in heishamon:
En
Dat komt op zich overeen met de door een andere sensor gemeten TA van 12 graden.
Maar waarom gaat ie nog onder de temperatuur zitten als je hem op een directe waarde instelt?
Gek genoeg zie ik in heishamon:
code:
1
2
3
| TOP5 Main_Inlet_Temp 16 °C TOP6 Main_Outlet_Temp 12 °C TOP7 Main_Target_Temp 13 °C |
En
code:
1
| TOP28 Z1_Cool_Request_Temp 20 °C |
Dat komt op zich overeen met de door een andere sensor gemeten TA van 12 graden.
Maar waarom gaat ie nog onder de temperatuur zitten als je hem op een directe waarde instelt?
[ Voor 7% gewijzigd door MikeyMan op 24-08-2022 17:30 ]
All-electric | Deye 12KSG04LP3 met 2x Yixiang V2, 32x MB31 314 Ah | Panasonic Aquarea J 5kW | Tesla MY, SmartEVSE | 5.2 kWp PV | Proxmox met HomeAssistant, Docker host, PfSense, TrueNas & Mailcow
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
Heb domoticz op een raspberry pi draaien. Inderdaad met evohome erop.
Dat hier nog winst in te halen valt qua aansturing geloof ik overigens meteen
Ben nu nog vooral aan het vechten met node-red overigens. Domoticz mqtt heb ik nu voor elkaar. Totaal geen held met programmeren etc
Ik heb overal vloerverwarming, en laat een stel groepen sowieso open staan. Dat wordt wat makkelijker als ik de goede verdelers heb. Heb nu Robot verdelers met pomp, waar ik overigens wel de thermostaten en voetventielen vanaf heb gesloopt.
Heb nu 21 groepen van rond de 10m2 draaien. 10cm hart op hart. Dus redelijk wat capaciteit. Alleen lijkt het zo te zijn dat de T-Cap niet heel lekker terugtunet mbt koeling.
[ Voor 22% gewijzigd door MikeyMan op 25-08-2022 11:42 ]
rpi 3 ? of welke?:
[...]
Heb domoticz op een raspberry pi draaien. Inderdaad met evohome erop.
Dat hier nog winst in te halen valt qua aansturing geloof ik overigens meteen
Ben nu nog vooral aan het vechten met node-red overigens. Domoticz mqtt heb ik nu voor elkaar. Totaal geen held met programmeren etc
Ik heb overal vloerverwarming, en laat een stel groepen sowieso open staan. Dat wordt wat makkelijker als ik de goede verdelers heb. Heb nu Robot verdelers met pomp, waar ik overigens wel de thermostaten en voetventielen vanaf heb gesloopt.
Heb nu 21 groepen van rond de 10m2 draaien. 10cm hart op hart. Dus redelijk wat capaciteit. Alleen lijkt het zo te zijn dat de T-Cap niet heel lekker terugtunet mbt koeling.
op een GOEDE sd kaart?
En waar heb je node red problemen mee?
Ik ben ook gene held hoor
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
Ja, Rpi3. Werkt op zich wel, maar zit er teveel mee te klooien voor verschillende hardware dat er weleens wat omvalt. Niet zozeer dat hij crasht. Das al een hele tijd geleden.
In node red krijg ik de json niet geimporteerd:
:fill(white):strip_exif()/f/image/utZOmYZ2ArXKShf7sUYuE3NE.png?f=user_large)
Alle stappen gevolgd, nu ff op nodered forum vragen wat het kan zijn.
:strip_exif()/u/1009013/crop5c88cd129b2df_cropped.gif?f=community)
De T aanvoer gaat soms gerust 2-3 graden onder T setpoint zitten, dat is normaal.
Waar ik wat minder blij mee ben is dat de panasonic wifi module soms ineens het T setpunt op 5 graden lager zet. Ik begrijp er geen reet van, staat ineens de Tsetpunt op 13 graden en krijg ik condens op de vloer. Ik zweer dat ik hem op Taanvoer 18 had gezet. Warmtepomp had er effe 20 kWh door gefietst in een dag, laat groenlinks het maar niet horen .
Waar ik wat minder blij mee ben is dat de panasonic wifi module soms ineens het T setpunt op 5 graden lager zet. Ik begrijp er geen reet van, staat ineens de Tsetpunt op 13 graden en krijg ik condens op de vloer. Ik zweer dat ik hem op Taanvoer 18 had gezet. Warmtepomp had er effe 20 kWh door gefietst in een dag, laat groenlinks het maar niet horen
.
2-3? Hij gaat er momenteel vijf graden onder zitten. Hij mikt nu op 13 graden, terwijl ik 18 heb ingesteld.:
De T aanvoer gaat soms gerust 2-3 graden onder T setpoint zitten, dat is normaal.
Waar ik wat minder blij mee ben is dat de panasonic wifi module soms ineens het T setpunt op 5 graden lager zet. Ik begrijp er geen reet van, staat ineens de Tsetpunt op 13 graden en krijg ik condens op de vloer. Ik zweer dat ik hem op Taanvoer 18 had gezet. Warmtepomp had er effe 20 kWh door gefietst in een dag, laat groenlinks het maar niet horen
Kan misschien met de delta t te maken hebben. Nog even uitzoeken wat daarvoor handig is qua instelling bij het koelen.
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
All-electric | Deye 12KSG04LP3 met 2x Yixiang V2, 32x MB31 314 Ah | Panasonic Aquarea J 5kW | Tesla MY, SmartEVSE | 5.2 kWp PV | Proxmox met HomeAssistant, Docker host, PfSense, TrueNas & Mailcow
Staat inderdaad op ruimtethermostaat voorlopig. Die staat nu op 20.
Flow; ik zie 30 liter per minuut langs komen. Hij schaalt hoger dan zn minimale vermogen, dus ik zou haast zeggen dat dat (nu) niet het actuele probleem is. Maar ik weet dat ik daar nog e.e.a. moet oplossen
All-electric | Deye 12KSG04LP3 met 2x Yixiang V2, 32x MB31 314 Ah | Panasonic Aquarea J 5kW | Tesla MY, SmartEVSE | 5.2 kWp PV | Proxmox met HomeAssistant, Docker host, PfSense, TrueNas & Mailcow
All-electric | Deye 12KSG04LP3 met 2x Yixiang V2, 32x MB31 314 Ah | Panasonic Aquarea J 5kW | Tesla MY, SmartEVSE | 5.2 kWp PV | Proxmox met HomeAssistant, Docker host, PfSense, TrueNas & Mailcow
Deel eens beter je settings..:
De T aanvoer gaat soms gerust 2-3 graden onder T setpoint zitten, dat is normaal.
Waar ik wat minder blij mee ben is dat de panasonic wifi module soms ineens het T setpunt op 5 graden lager zet. Ik begrijp er geen reet van, staat ineens de Tsetpunt op 13 graden en krijg ik condens op de vloer. Ik zweer dat ik hem op Taanvoer 18 had gezet. Warmtepomp had er effe 20 kWh door gefietst in een dag, laat groenlinks het maar niet horen
Ik had hem eerste zomer alleen op koelen..
maar koste me max 4-5 KWh per dag..
Dus ik denk dat hij ergens verkeerd staat.
Waar sta je op war? of vaste temp?
Dan heb je nog setpoint voor aan en uit van de koeling
Iets meer info. met plaatjes.
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
All-electric | Deye 12KSG04LP3 met 2x Yixiang V2, 32x MB31 314 Ah | Panasonic Aquarea J 5kW | Tesla MY, SmartEVSE | 5.2 kWp PV | Proxmox met HomeAssistant, Docker host, PfSense, TrueNas & Mailcow
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
:strip_icc():strip_exif()/u/298236/avatar2.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/252293/crop618564d5b886c_cropped.jpg?f=community)
WH-MDC09J3E5 + ITHO AMBER 9.5. 26x245 WP Panelen. WP boiler 200L EV I3. Duurzaamheid coach NL gemeenten.
zonneboiler, pelletkachel, 36 panels, Atlantic Wpb, pana 5 Kw H, Heishamon, Domoticz, Grafana, Solarmeters, PVO: https://pvoutput.org/list.jsp?id=15321&sid=19520
WP: ME PUHZ-SW75YAA + ERSD-VM2D + EV-WP-TWS-1W 300; AC: ME MXZ-2F42VF + 2x MSZ-LN25VGV; PV: 14.08 kWp O/W + SMA STP 8.0; Vent: Zehnder Q600 ERV + Ubbink AirExcellent.
:strip_icc():strip_exif()/u/1268322/crop5ee772f3aa806_cropped.jpeg?f=community)
WP: ME PUHZ-SW75YAA + ERSD-VM2D + EV-WP-TWS-1W 300; AC: ME MXZ-2F42VF + 2x MSZ-LN25VGV; PV: 14.08 kWp O/W + SMA STP 8.0; Vent: Zehnder Q600 ERV + Ubbink AirExcellent.
Dit topic is gesloten.