Financiële onafhankelijkheid - Deel 4

[Longcat]

@Ko.Kane met 200% leverage kom je bij portefeuille 1 ook op 8% rendement. Dat was het punt dat @Magpie maakte. Mijn probleem daarmee is dat je dan voor het gemak even de rente vergeet, die op lange termijn behoorlijk kan fluctueren. Ook ga je ervan uit dat je van te voren je risico en rendement per asset class kan bepalen.
Wat als de rente op je lening plots stijgt? Dan haal je die 8% niet meer en moet je meer gaan lenen. Of als de asset classes een tijd lang hoog gecorreleerd zijn, dan heb je ineens meer risico dan je had verwacht (lager rendement per eenheid risico). Wat als je broker de margin verplichtingen aanpast?

[ Voor 78% gewijzigd door Longcat op 26-03-2020 21:44 ]

[Ko.Kane]

Leverage is gewoon nooit 'gratis' extra rendement vanuit risico perspectief gezien.

[coldasice]

assje schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 21:21:
Zojuist de tabel die ik al had voor weergave marginale en gemiddelde belastingdruk* maar eens een update gegegven voor 2020:
[Afbeelding]
*gebaseerd op inkomen uit arbeid vóór het bereiken van de AOW leeftijd

Omdat ik ieder jaar de vraag krijg waar dit voor dient; het marginale tarief is dus dat wat je betaalt over iedere euro extra aan inkomsten (of iedere euro minder). Dit is dus het juiste tarief om mee te rekenen als je de impact van aftrekposten (HRA) of extra inkomen (loonsverhoging/bijtelling) wilt berekenen. Ook specifiek te berekenen bijvoorbeeld hier (niet vergeten iets in te vullen bij "extra inkomen").

Je ziet dan dus dat naast de belastingschijven (die iedereen kent en we er nu maar twee meer van hebben) er ook nog de arbeidskorting en algemene heffingskorting zijn die een rol spelen

Daarnaast kan het interessant zijn om rekening te houden met de sprongen in marginale belastingdruk, zelf maar ik er bijvoorbeeld een sport van om exact datgene dat in het hogere belastingtarief in te leggen in mijn vrije ruimte (zo lang dat kan).

Ik heb ook eens een plaatje gemaakt van de ontwikkeling afgelopen jaren:
[Afbeelding]

Ik ga nog eens overwegen de bijdrage ZVW ook mee te nemen, dat heb ik eerder niet gedaan maar lijkt me eigenlijk wel relevant voor de situatie die ik als uitgangspunt neem (iemand in loondienst met inkomen uit arbeid).

Als ik even vlug hier nog de kinderopvangtoeslag in meeneem, springen de tranen helemaal in de ogen. Volgens mij verlies ik dan nog eens 6%....mijn redenatie is ik betaal 1300 per maand *12=15600 per jaar, als ik een rijtje opschuif (buckets van 3200), verlies ik 190 euro...per duizend euro zou dat 6% zijn.... dit is wel ongeveer want ik heb het gemiddeld van het verlies voor 2 kinderen genomen... of heb ik ergens een rekenfout gemaakt, vandaar dat ik het in detail heb uitgewerkt....

[Magpie]

Ik kan het niet laten om nog even een mind teaser erin te zetten. Het is een backtest vanaf 1998 van het model dat heel dicht bij mijn eigen beleggingsstrategie komt. Zes asset categorieën (aandelen US/aandelen Europa/aandelen EM/langlopende US obligaties/vastgoed/goud). Per maand de drie beste op basis van gemiddelde momentum over 3/6/9/12 maanden pakken en aankopen in de verhoudingen die op basis van de driemaandse volatiliteit en correlaties ex ante de minimale volatiliteit geven.

De enige verschillen met mijn model (let op: niet noodzakelijk verbeteringen) is dat ik 4 momentum indicatoren pak, ook nog grondstoffen ETF toevoeg en de volatiliteiten/correlaties middel over 1/2/3/4/5/6 maanden. Maar relatief gezien tweaks om te proberen zoveel mogelijk ruis uit de signalen te halen. En ik gebruik leverage of cash om ex ante op een risico van 8% uit te komen.

Maar goed de uitkomsten: https://www.portfoliovisu...&volatilityPeriodWeight=0

Natuurlijk bevat de periode vanaf 1998 twee dikke aandelen drawdowns (tech en financiële crisis). Daarom is het ook goed om naar de zogenaamde "rolling returns" te kijken. Backstests zijn nooit een garantie voor de toekomst, zeker niet nu deze strategieën aan populariteit winnen. Ook kan het wel eens minder goed gaan met de dempende en rendementsverhogende rol van obligaties. Allemaal mitsen en maren, maar dit zou toch een strategie moeten zijn die @Ko.Kane kan aanspreken.

Het kernelement is dat je geen positie inneemt met verwachtingen over de toekomst. Het enige dat telt is gemeten momentum, volatiliteit en correlaties met de hoop dat die rendement genereren in de maand daarop. Gaat de rente in de USA negatief, dan is de kans groot dat obligaties in de top3 staan. Komt er hyperinflatie? Dan kunnen zo maar eens goud en grondstoffen voor rendement gaan zorgen.

Het probleem bij bovenstaande is niet zo zeer om deze strategie nu vol te houden. Wel vorig jaar toen aandelen door het dak gingen. maar ook buy-en-hold beleggers kunnen hier goed de mist mee ingaan.

@Longcat Overigens gebruik ik leverage via zogenaamde box spreads en zijn de marginvereisten inderdaad aangepast. Maar omdat ik nu op een leverage van 91% zit was dit geen enkel probleem. Het model zat zelfs bij deze crash met enorme uitslagen al meer in cash voordat de vereisten werden aangescherpt. En met minus 1% ytd is de portfolio ook niet bepaald uitgehold. Wel is het zo dat de schommelingen niet alleen voor het model maar ook voor mezelf een echte stresstest waren. Daar moet ik eerlijk in zijn. Verder met je eens dat de kosten van leverage voor de particuliere belegger hoog kunnen zijn en de praktische uitvoerbaarheid in de weg kunnen staan. Ik sluit niet uit dat ik op termijn (mocht leverage duurder worden) deze optie niet meer gebruik en alleen risico verminder met een eventuele cash allocatie.

@Longcat Je andere comment met betrekking tot ex ante volatiliteit snijdt ook hout. Om die reden is maandelijks herbalanceren een absolute must.

[Zenix]

@Magpie Voor mij is zo'n PP helemaal niet interessant met de komende VRH regels in 2022. Met die regels is het simpelweg interessanter om aandelen te hebben en spaargeld. Want obligaties en goud zijn qua rendement niet interessant genoeg om daar de beoogde belasting over te betalen. Dat zie je helaas niet terug in die mooie portfolio visualiser.

[Longcat]

@Magpie als ik het goed begrijp heb je een drawdown gehad van 15%. Kan ook meer zijn geweest want je postte dat meer dan een week geleden. De PP portefeuilles die je post hebben een lagere max drawdown dan dat. Hoe kijk je daar tegenaan?
Ik bedoel mijn posts trouwens als opbouwende kritiek. Ik vind die PP ontzettend interessant, maar persoonlijk vooral vanaf FO datum of bij lage risk appetite.

[ Voor 26% gewijzigd door Longcat op 26-03-2020 22:28 ]

[Rubbergrover1]

coldasice schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 21:57:
[...]


Als ik even vlug hier nog de kinderopvangtoeslag in meeneem, springen de tranen helemaal in de ogen. Volgens mij verlies ik dan nog eens 6%....mijn redenatie is ik betaal 1300 per maand *12=15600 per jaar, als ik een rijtje opschuif (buckets van 3200), verlies ik 190 euro...per duizend euro zou dat 6% zijn.... dit is wel ongeveer want ik heb het gemiddeld van het verlies voor 2 kinderen genomen... of heb ik ergens een rekenfout gemaakt, vandaar dat ik het in detail heb uitgewerkt....

Klopt. Met kinderopvangtoeslag ben je eigenlijk een dief van je eigen portemonnee als je meer gaat verdienen.
Daarnaast kunnen andere toeslagen ook een behoorlijke impact hebben.

[Torgo]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 23:20:
[...]

Klopt. Met kinderopvangtoeslag ben je eigenlijk een dief van je eigen portemonnee als je meer gaat verdienen.
Daarnaast kunnen andere toeslagen ook een behoorlijke impact hebben.

Zie het als een investering. Als je jaar op jaar maximaal probeert in te zetten op meer verdienen, tikt het na een lange periode flink aan. Ik denk dat ik door bovengemiddelde beoordelingen 2 a 3% meer loonsverhoging heb gekregen dan wanneer ik gemiddeld had gepresteerd. Dat is na 10 jaar 22-34% extra salaris. Als je dat ook nog allemaal extra investeert tikt het dubbel aan.

[ Voor 5% gewijzigd door Torgo op 26-03-2020 23:34 ]

[TucanoItaly]

Magpie schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 21:17:
Ik kan er niet bij waarom je als belegger meer risico zou willen nemen dan strikt noodzakelijk om een gegeven rendement te behalen.

Volgens mij zijn hier twee dingen aan de hand. Ten eerste, mensen hebben een kort geheugen en zijn de vorige recessie vergeten, of hebben die niet meegemaakt. En ten tweede, de niet-bestaande rente zorgt voor het najagen van rendement.

Er is een soort vicieuze cirkel aan de gang in de wereld:
- Het gaat economisch gezien zo-zo
- Centrale banken dwingen de rente naar nul
- We zitten in een everything-bubble en die klapt door een onverwachte gebeurtenis
- Centrale banken pompen krankzinnige bedragen in de economie, en houden die op de balans
- Omdat de rente nul blijft, klotst het geld tegen de plinten, en jagen we rendement na, o.a. via leverage
- Bedrijven dreigen te klappen omdat ze geen vermogen hebben, onder druk van aandeelhouders die rendement willen zien
- De gewone man snapt er niks van, die zegt a) waarom krijg ik geen rente b) waar is mijn pensioen c) waarom zijn de huizen zo duur d) waarom moeten we die shitbedrijven uitkopen
- Omdat het evenwicht zo precair is, gaat het economisch gezien zo-zo
- Start weer bovenaan dit rijtje

Maar dit is de wereld waar we in leven. Ik weet 1 ding zeker: ik wil per sé goud in m'n portefeuille want ik weet niet waar dit eindigt.

Zenix schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 22:20:
Voor mij is zo'n PP helemaal niet interessant met de komende VRH regels in 2022. Met die regels is het simpelweg interessanter om aandelen te hebben en spaargeld. Want obligaties en goud zijn qua rendement niet interessant genoeg om daar de beoogde belasting over te betalen.

Jij ziet die onderdelen van de portefeuille los van elkaar, en dan denk je: dit kost me rendement. Ten eerste is dat niet helemaal zo, want goud heeft het zeer goed gedaan de afgelopen tijd.

Dus je negeert dat de portefeuille, op zichzelf staand, heel stabiel een bepaald rendement oplevert. Dat komt omdat de aandelen de motor zijn, en de de rest zijn de parachutes/kussens/hedges die ervoor zorgen dat je portefeuille als geheel niet omlaag dondert.

Wat heb je daar aan? Dat je op het dieptepunt je portefeuille kunt herbalanceren, d.w.z. extra aandelen kopen van het goud dat je teveel hebt

Als je alleen aandelen hebt, kun je niet extra aandelen van die aandelen kopen. Als je een mooi kussentje hebt van zaken die weinig met aandelen te maken hebben, dan kun je herbalanceren.

Tot zover de theorie. Als je daarentegen een stiekeme hedonist bent en aan het sparen bent voor een motor, dan herbalanceer je niet en gaat bovenstaande verhaal niet op

[ Voor 35% gewijzigd door TucanoItaly op 27-03-2020 07:36 ]

[Pistachenootje]

Spaargeld kan net zo goed als 'kussen' dienen en je kunt er ook mee herbalanceren. Alleen is spaargeld straks (als het doorgaat) belasting technisch interessanter én heeft het een licht positief rendement. Obligaties zijn belastingtechnisch minder interessant en staatsobligaties in de euro zone hebben meestal een licht negatief verwacht rendement.

Goud heeft het de afgelopen 5 jaar goed gedaan maar ik zou liever kijken naar de toekomst verwachting.

[thatanas]

Inmiddels alweer twee reekstopics geleden (in 2018) postte ik dat ik niet in aandelen en investeren wilde stappen, maar vol ben gaan zitten in het afbetalen van onze woning. Dit om eerst de schuld flink te drukken en dan verder te kijken.

We hebben inmiddels ruim 20% van de hypotheek afgelost in iets meer dan twee jaar tijd. Na het eerste jaar werd onze rente-opslag 0,3% lager (10% afgelost).

Met de gestegen WOZ-waarde hoop ik dat onze openstaande hypotheek komend jaar op 60% van de WOZ-waarde uitkomt. Daarmee besparen we nog eens 0,4% rente. We zijn dan van 3,05% naar 2,35% gedaald in drie jaar tijd.

We merkten dat het een hele tijd makkelijker ging om snel af te lossen omdat ik naast mijn vaste baan extra inkomsten had. Deze markt is door de coronacrisis in één klap geheel stil komen te liggen wereldwijd. Gelukkig is het een soort werk waar ik geen euro op verlies door het stil komen liggen van de markt, maar het extra inkomen is even helemaal weg.

Dat betekent dat we dit jaar de broekriem heel strak aan gaan trekken om toch weer te proberen ruim 10% af te lossen. Dat moet nu gaan komen uit enkel ons salaris uit loondienst.

Voorlopig vind ik investeren op de beurs zo nodig nog enger dan ik het vond in 2018 toen de beurzen soms week in week uit door het plafond heen schoten.

Ik zal ongetwijfeld niet de juiste strategie hanteren, maar het idee dat we met wat geluk over zes jaar de hypotheek afgelost hebben (ik ben dan 37) stemt me positief. We hebben dan 3,3 ton afgelost in negen jaar. Vanaf dat moment kunnen we voor mijn gevoel veel veiliger duizenden euro's gaan investeren.

Wat daarin gaat helpen ie dat onze maandelijkse lasten tegen die tijd zeer laag geworden zijn (zonnepanelen, huis afbetaald, telefoons en internet plus de sportschool betaald door de baas, enzovoort). Je hebt dan pakweg nog ons eten, verzekeringen, motor, reparaties, onderhoud, vervanging van spullen en belastingen over (als de zonnepanelen met een accu ondersteund worden dan, gezien de afbouw salderingsregeling).

Het is natuurlijk koffiedik kijken wat er de komende zes jaar gebeurt, maar voor mij voelt het eerst aflossen van schulden nog steeds als een goede strategie, hoewel dat rationeel ongetwijfeld anders is.

Ik vind de mensen die nu een jaar of twee in aandelen zitten niet te benijden. Wat een stress.

[Anoniem: 677216]

Zenix schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 22:20:
@Magpie Voor mij is zo'n PP helemaal niet interessant met de komende VRH regels in 2022. Met die regels is het simpelweg interessanter om aandelen te hebben en spaargeld. Want obligaties en goud zijn qua rendement niet interessant genoeg om daar de beoogde belasting over te betalen. Dat zie je helaas niet terug in die mooie portfolio visualiser.

Zoals @TucanoItaly al zegt moet je de onderdelen van een portefeuille niet los van elkaar zien. Zie bijvoorbeeld hier wat leesvoer: https://www.investopedia.com/terms/e/efficientfrontier.asp
In zo'n analyse kan je de belastingen op bepaalde assetcategorieën prima meenemen. Het is helemaal niet gezegd dat bonds en goud dan geen functie meer hebben.

Rubbergrover1 schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 23:20:
[...]

Klopt. Met kinderopvangtoeslag ben je eigenlijk een dief van je eigen portemonnee als je meer gaat verdienen.
Daarnaast kunnen andere toeslagen ook een behoorlijke impact hebben.

Zolang de marginale belastingdruk plus afbouw van toeslagen onder de 100% ligt (en dat is in vrijwel alle situaties zo, ook met KOVT) hou je netto nog steeds meer over als je bruto meer gaat verdienen. Waarom je dan een dief van je eigen portemonne zou zijn snap ik niet zo goed...

[Magpie]

Longcat schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 22:25:
@Magpie als ik het goed begrijp heb je een drawdown gehad van 15%. Kan ook meer zijn geweest want je postte dat meer dan een week geleden. De PP portefeuilles die je post hebben een lagere max drawdown dan dat. Hoe kijk je daar tegenaan?
Ik bedoel mijn posts trouwens als opbouwende kritiek. Ik vind die PP ontzettend interessant, maar persoonlijk vooral vanaf FO datum of bij lage risk appetite.

Het punt is dat in dit soort backtests de maandelijkse drawdown wordt gepresenteerd. Op dagbasis is die altijd hoger. De maximale daily drawdown lag al op een procent of 19 inderdaad. Nu ongeveer 11%. Aan de andere kant is die 19% wel een stuk minder dan de maximale daily drawdown van een 100% aandelen portfolio.

In die zin doelde ik ook op een stresstest voor het model. En geeft een backtest nooit assurance. Maar dat geldt ook voor beleggen in het algemeen. Er gebeuren altijd weer nieuwe dingen, voor mij was dat vooral de record snelle daling van de koersen. Normaal gesproken was er meer tijd om aan te passen. Ik vermoed dat dit een reden waarom de drawdown wat hoger ligt. Mijn persoonlijke risico tolerantie ligt op max 25 a 30% is mijn inschatting.

Graag ontvang ik opbouwende kritiek trouwens. De bedoeling voor mij is hier ook te leren van andere perspectieven.

[missTweakers]

Het is inderdaad een goede test hoe je emotioneel met je beleggingen om gaat. Ik zit nog heel erg in het begin van de opbouwfase, dus denk nu, liever nu dan later.

Ik heb een vraag voor de mensen die al FO zijn. Hoe gaan jullie om met een beurscrash?
Blijf je nog hetzelfde aan geld opnemen van jullie beleggingen om van te leven? De safe withdrawal rate?
Of ga je toch een beetje bezuinigen zodat je zo min mogelijk aandelen hoeft te verkopen voor dagelijks leven?

[Pistachenootje]

@missTweakers ik ben zeker zuiniger aan het leven. Voor iemand die nog niet zo lang FO is is sequence of return risk een potentieel groot probleem. Zijn vast mooie artikelen over te vinden.

[ Voor 3% gewijzigd door Pistachenootje op 27-03-2020 08:24 ]

[Rubbergrover1]

Torgo schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 23:31:
[...]


Zie het als een investering. Als je jaar op jaar maximaal probeert in te zetten op meer verdienen, tikt het na een lange periode flink aan. Ik denk dat ik door bovengemiddelde beoordelingen 2 a 3% meer loonsverhoging heb gekregen dan wanneer ik gemiddeld had gepresteerd. Dat is na 10 jaar 22-34% extra salaris. Als je dat ook nog allemaal extra investeert tikt het dubbel aan.

Het is zeker niet mijn intentie dat je niet moet streven om je langetermijn-inkomen te laten groeien. Dat is juist een gezond streven. Maar het is wel iets om in je achterhoofd te houden dat je in de periode dat beide kinderen nog niet op de basisschool zitten (als je spreekt over twee kinderen) wellicht wat kunt 'spelen' met je inkomen. Bijvoorbeeld de extra jaarruimte voor een pensioenvoorziening van de afgelopen jaren opmaken. Of wellicht dat je via de werkgever componenten van je inkomen kunt 'inruilen' voor andere componenten, bijvoorbeeld het inkopen van extra vakantiedagen voor de toekomst. Zo zijn er wel meer manieren om je fiscaal inkomen iets te verlagen.

De tabel met percentages voor de kinderopvangtoeslag gaat tot een inkomen van 50.000 in sprongen van ong. 1500 euro inkomen, daarboven in sprongen van 3100-3200 euro. Iedere verlaging van je inkomen met zo'n 3200 betekent dus de verhoging van het percentage toeslag met een sprongetje. Als je 2 kinderen 3 dagen op de opvang hebt, dan kost dat zo 12.000 per kind per jaar. Zo'n verlaging van inkomen kan dan ook ineens 350 euro meer toeslag betekenen. Het kan zeker geen kwaad om kort voor het eind van het jaar even te kijken hoe je inkomen er voor staat. Als je net een paar honderd euro boven zo'n grens uit zou komen, dan zou het jammer zijn als je dat 'gratis geld' zou mislopen.

[b]kpg schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 08:05:
Zolang de marginale belastingdruk plus afbouw van toeslagen onder de 100% ligt (en dat is in vrijwel alle situaties zo, ook met KOVT) hou je netto nog steeds meer over als je bruto meer gaat verdienen. Waarom je dan een dief van je eigen portemonne zou zijn snap ik niet zo goed...

Omdat het daarbij handig is om te kijken alleen hoeveel je in zijn totaliteit krijgt en niet alleen naar hoeveel je dit jaar krijgt. Bijvoorbeeld met de 'aanschaf' van een bankspaarrekening voor je pensioen verlaag je je huidige inkomen en verschuif je die uitkering naar later. Dat geld is dus niet weg. Daarnaast kan het zijn dat je net boven zo'n trapje verdient, zodat een paar honderd euro minder verdienen meteen een paar honderd euro extra toeslag betekent.

[ Voor 18% gewijzigd door Rubbergrover1 op 27-03-2020 09:10 ]

[JURIST]

Ik ben het eens met @kpg wat betreft de toeslagen: als je marginale belastingdruk onder de 100% ligt heeft meer verdienen zin. Bij lagere inkomens die meer gaan verdienen kan er sprake zijn van een armoedeval, maar ik krijg niet de indruk dat dat hier van toepassing is. Uiteraard houd je naar verhouding minder per euro over, maar netto na toeslagen ligt nog steeds hoger. Wel kan je je de vraag stellen wat het je waard is.
Dit jaar is het hoogste IB-tarief in NL gedaald naar 49,5%, wat meer verdienen met een hoger inkomen aantrekkelijk kan maken.

Over het persoonlijke sentiment in deze beurstijd: het is wennen lagere getallen en minnetjes, dat is wel slikken omdat je onterecht toch de neiging hebt om actuele standen makkelijk naar de toekomst door te trekken (tenminste ik). Tegelijkertijd zijn het ook 'dagkoersen' moet je je door de corectie voor de lange termijn niet laten ontmoedigen. De kasstroom blijft de leidraad, ook al zullen dividenduitkeringen ook wel wat lager uitpakken.
Ik heb de afgelopen maand flink wat meer ingelegd dan normaal. De markt kan nog een otere tik krijgen, maar mijn strategie was al om het aandeel aandelen in portefeuille te vergroten (van 30% naar 50%). Alleen al om het aandeel op peil te houden moet ik fors inleggen.

[finsdefis]

thatanas schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 07:43:
Ik vind de mensen die nu een jaar of twee in aandelen zitten niet te benijden. Wat een stress.

Als je je inbeeldt dat je hier stress van zou ondervinden heb je voor jezelf zeker de goede strategie gekozen! Misschien niet het optimale rendement, maar geen ongezonde dosis stress hebben lijkt me een essentieel onderdeel van een gezond FO-streven.

Zelf iets langer dan die 2 jaar geleden begonnen. Ik ervaar totaal geen stress. Het is geld wat ik kan missen. Het verandert niets in ons leefpatroon en we hebben een gezonde buffer.

En ik weet oprecht niet waar ik het geld anders aan uit zou willen geven op zo'n manier dat het mij/ons duurzaam gelukkig zou maken. En als ik wel nieuwe uitgaven zou verzinnen is de kans groot dat we mee gaan doen aan de hedonistische tredmolen. Zelfs mijn vrouw geeft tegenwoordig aan dat ze haar aankopen meer waardeert juist omdat ze een grens gesteld heeft.

Dus in ons geval ook bij deze crisis geen stress, ook al staan we qua aandelen nu 20% in de min (ofzo, geen idee precies).

Aan de andere kant heb ik ook niet de illusie dat dit een goed moment zou zijn om bij te kopen, want ergens in mij zit wel een irrationele (?) doemdenker die het idee heeft dat dit allemaal nog veel erger wordt.

[assje]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 23:20:
[...]

Klopt. Met kinderopvangtoeslag ben je eigenlijk een dief van je eigen portemonnee als je meer gaat verdienen.
Daarnaast kunnen andere toeslagen ook een behoorlijke impact hebben.

Maar vergeet hier ook niet pensioeninleg mee te nemen in de vergelijking. Daarnaast is er voor de minst verdienende partner nog de inkomensafhankelijk combinatiekorting.

Bij ons heeft mijn vrouw onder de streep door de IACK een negatieve belastingdruk. Kinderopvang is ook maar hoe je het doet, wij betalen bij de gastouder met 2 kinderen 2 dagen per week na KOT €3,68/uur netto per uur (KOT 54%/88,2%).

Meer verdienen blijft voor de minst verdienende partner sowieso écht wel interessant. Ik zou me dan meer zorgen maken over mijn eigen salaris als ik in de 55,5% terecht kom. Maar dan nog weegt dat echt wel op tegen de ietwat lagere KOT. Nee, ik maak me hier echt niet druk om, en anders nog, dan maar meer belasting betalen, het is voor een goed doel.

Ik denk alleen de situaties rondom huur/zorgtoeslag diegene zijn waar méér verdienen netto een negatieve impact zou kunnen hebben, dan nog zou ik het niet laten.

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 09:00:
De tabel met percentages voor de kinderopvangtoeslag gaat tot een inkomen van 50.000 in sprongen van ong. 1500 euro inkomen, daarboven in sprongen van 3100-3200 euro. Iedere verlaging van je inkomen met zo'n 3200 betekent dus de verhoging van het percentage toeslag met een sprongetje. Als je 2 kinderen 3 dagen op de opvang hebt, dan kost dat zo 12.000 per kind per jaar. Zo'n verlaging van inkomen kan dan ook ineens 350 euro meer toeslag betekenen. Het kan zeker geen kwaad om kort voor het eind van het jaar even te kijken hoe je inkomen er voor staat. Als je net een paar honderd euro boven zo'n grens uit zou komen, dan zou het jammer zijn als je dat 'gratis geld' zou mislopen.

Dit heb ik voor 2019 ook gedaan, €3k ingelegd in vrije ruimte pensioenbeleggingsrekening:

• Inkomen tegen marginaal tarief 57,75% voorkomen
• Geen VRH over €3k
• Precies een paar honderd euro onder een trapje KOT lager

Ik was zelf heel blij met hoe ik dit uitgewerkt/aangekoerst had, dit was heel lucratief geweest als de beurzen daarna niet direct -25% gedaan hadden

Hopelijk lukt het me dit jaar niet om inkomsten tegen het hogere tarief te voorkomen (want dat zou zeggen dat ik meer verdiend heb )

[ Voor 43% gewijzigd door assje op 27-03-2020 11:52 ]

[CornermanNL]

thatanas schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 07:43:

<knip>

Ik vind de mensen die nu een jaar of twee in aandelen zitten niet te benijden. Wat een stress.

Goed bezig, echter als je 3,3 ton kan aflossen in 9 jaar tijd is je inkomenspositie riant te noemen. In het kader van FO bereiken kom je nu echter wel snel op een punt dat je risico gaat verschuiven naar negatief omdat al je geld niet liquide vastzit in je huis dat niets oplevert aan rendement wat wel degelijk nodig is om FO te kunnen worden.

Ik vind de huidige discussie over portefeuilles heel waardevol en hoe je het ook inricht er zit altijd een verdeling in. Die is of heel conservatief , of meer risico gezind maar er is altijd een verdeling.

Die zie ik in jouw verhaal niet terug. Je kan straks zomaar te weinig tijd hebben om je vermogen dat rendeert op te bouwen , nu ben je in het voordeel dat je blijkbaar een hoog inkomen kan verdienen dus relatief door de hoge savingsrate korter nodig hebt maar ik zou zeker met een bedrag gaan beginnen.

Het FO principe (zo noem ik het voor het gemak even) rust namelijk nog steeds niet op market timen, maar op tijd in de markt en het opbouwen van renderend vermogen. Dat je dan kan afbouwen op het moment van FO (hoe je dat ook inricht, stoppen sabbaticals etc)

We komen uit een risicomijdend land en zijn gewend aan het aflossen van een huis, en sparen. Maar vergeet niet dan onze voorouders andere rentestanden hadden, zij hebben altijd gespaard met een rente boven de inflatie. Dat effect van rente op rente missen wij nu al 10 jaar op spaarrekeningen.

Dat is natuurlijk enorm spijtig voor onze generatie, zeker als we andere doelen hebben dan lenen en consumeren. We zullen moeten leren leven met meer risico, en wordt het stoppen van al je geld in een enkele categorie nog gevaarlijker. (Enige voordeel is dat je er lekker in woont).

Je laatste zin heb ik even laten staan, want dat geeft goed weer wat veel mensen nu blijkbaar doormaken , en wat dus haaks staat op het principe. Namelijk dat je continue blijft investeren, ongeacht de stand.

Ik vraag mij dus af waar dat gevoel vandaan komt. In jouw geval zeker, je zit niet als zodanig in die markt.
Waarom deze perceptie van stress?

Ik zou mij eerder druk maken om in deze tijden niet ziek te worden dan dat ik mij druk maak om dalende koersen.

[Sissors]

Waarom zou je hypotheek aflossen risicovol zijn? En rendement maakt FO worden makkelijker, maar is echt geen noodzaak. Je kan ook prima FO worden met sparen. Tenzij je FO definieert als dat je als je dood gaat nog evenveel geld moet hebben als wanneer je stopt met werken. Maar dat vind ik zelf een behoorlijk vreemd idee.

Ik durf ook wel te stellen dat genoeg mensen stress zullen hebben die flink wat aandelen hebben. En dat is na een paar weken. Oké, met een dalingssnelheid die niet nog weken door kan zetten realistisch gezien, maar dan nog. Wat als de beurs 2 jaar door kwakkelt, waarbij er iig geen stijging is? Of 5 jaar? Of 10 jaar? 20 jaar? Iedereen heeft een punt waarop hij/zij gaat afvragen of die gouden bergen echt gaan komen wanneer de beurs alleen maar onderuit gaat.

[R.van.M]

Magpie schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 22:18:
[..]
@Longcat Je andere comment met betrekking tot ex ante volatiliteit snijdt ook hout. Om die reden is maandelijks herbalanceren een absolute must.

Hier ben ik eigenlijk wel benieuwd naar. Ik zie verschillende strategien voorbij komen zoals maandelijks herbalanceren, bij 10% daling van aandelen herbalanceren en op een vaste datum herbalanceren.

Het probleem van te vroeg herbalanceren in een crisis is dat je steeds je veilige assets gaat verkopen terwijl deze in een stijgende lijn zitten om daar slecht preseterende aandelen voor terug te kopen.

Welke strategie volgen jullie en waarom?

[Rubbergrover1]

assje schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 11:34:
[...]


Maar vergeet hier ook niet pensioeninleg mee te nemen in de vergelijking. Daarnaast is er voor de minst verdienende partner nog de inkomensafhankelijk combinatiekorting.

Bij ons heeft mijn vrouw onder de streep door de IACK een negatieve belastingdruk. Kinderopvang is ook maar hoe je het doet, wij betalen bij de gastouder met 2 kinderen 2 dagen per week na KOT €3,68/uur netto per uur (KOT 54%/88,2%).

Nee, zeker niet die pensioeninleg vergeten mee te nemen!

In jou geval is het trouwens een relatief goedkope opvang. En ook voor niet extreem veel uren. Maar toch nog steeds interessant om te kijken hoe het uitpakt. Stel het hypothetische geval dat jij 60.000 verdient en je partner 32.000, dan betekent 1000 euro minder inkomen bij jou dat je netto inkomen ongeveer 496 daalt. Als je 2 keer 10 uur per week opvang hebt, dan stijgt de kinderopvangtoeslag met ongeveer 170 euro. Per saldo kost die 1000 euro bruto storting in je pensioenproduct je dus 496 euro netto, waarvan je 170 euro weer aan kinderopvangtoeslag terug krijgt. Onder de streep kost die 1000 euro extra pensioenstorting je dan dus maar 326 euro op je bankrekening.

Zouden de kinderen een dag meer gaan, dan zou het verschil in kinderopvangtoeslag ook de helft hoger zijn. En zou je een wat duurdere opvang hebben, bv. zo'n 8 euro per uur, dan zou de toeslag ook een kwart stijgen. Je kot dan uit op zo'n 320 euro meer toeslag bij 1000 euro minder inkomen, waarmee die 1000 euro bruto pensioenstorting je maar 496-320=176 euro van je bankrekening kost. Dat zijn toch leuke dingen. Maar uiteraard, zoals aangegeven, vooral interessant als je veel uren en veel kosten hebt.

[Wozmro]

Sissors schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 13:30:
Waarom zou je hypotheek aflossen risicovol zijn? En rendement maakt FO worden makkelijker, maar is echt geen noodzaak. Je kan ook prima FO worden met sparen. Tenzij je FO definieert als dat je als je dood gaat nog evenveel geld moet hebben als wanneer je stopt met werken. Maar dat vind ik zelf een behoorlijk vreemd idee.

Ik durf ook wel te stellen dat genoeg mensen stress zullen hebben die flink wat aandelen hebben. En dat is na een paar weken. Oké, met een dalingssnelheid die niet nog weken door kan zetten realistisch gezien, maar dan nog. Wat als de beurs 2 jaar door kwakkelt, waarbij er iig geen stijging is? Of 5 jaar? Of 10 jaar? 20 jaar? Iedereen heeft een punt waarop hij/zij gaat afvragen of die gouden bergen echt gaan komen wanneer de beurs alleen maar onderuit gaat.

Denk je dat alles op de spaarrekening nu de meest veilige keuze is?

Alles is mogelijk de komende tijd. Daarom dat ik kies voor zoveel mogelijk spreiding.

[CornermanNL]

Sissors schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 13:30:
Waarom zou je hypotheek aflossen risicovol zijn? En rendement maakt FO worden makkelijker, maar is echt geen noodzaak. Je kan ook prima FO worden met sparen. Tenzij je FO definieert als dat je als je dood gaat nog evenveel geld moet hebben als wanneer je stopt met werken. Maar dat vind ik zelf een behoorlijk vreemd idee.

Ik durf ook wel te stellen dat genoeg mensen stress zullen hebben die flink wat aandelen hebben. En dat is na een paar weken. Oké, met een dalingssnelheid die niet nog weken door kan zetten realistisch gezien, maar dan nog. Wat als de beurs 2 jaar door kwakkelt, waarbij er iig geen stijging is? Of 5 jaar? Of 10 jaar? 20 jaar? Iedereen heeft een punt waarop hij/zij gaat afvragen of die gouden bergen echt gaan komen wanneer de beurs alleen maar onderuit gaat.

Natuurlijk, als je dat zou kunnen des te beter , maar het is voor de meeste mensen geen realistische optie om het alleen met sparen en kosten verlagen te bereiken , zeker niet momenteel. Lage rentes en relatief hoge startkosten voor het kopen van een eigen huis maken dit een moeilijker proces.

Het valt en staat met het verschil tussen inkomsten en uitgaven , als dat maar groot genoeg is kun je het inderdaad redden met aflossen en sparen. Dan heb je ruimte om 2 procent per jaar dicht te lopen wellicht.

Voor veel mensen is dat echter geen haalbare kaart, niet iedereen verdient nu eenmaal bedragen die dat verschil afdoende groot maken. En dat probeerde ik aan te geven, voorheen was dat prima te doen omdat de rente de inflatie afdekte en ook nog wat extra opleverde, dus het rente op rente effect was afdoende.

Zo zijn veel mensen van mijn ouders leeftijd net na het afschaffen van pre pensioen regelingen alsnog met pre pensioen gegaan.

Naast het al dan niet halen van je FO benodigde bedrag schuilt er een ander risico in het vastzitten van je geld in een van je eerste levensbehoeftes. Stel dat je inderdaad straks werkloos raakt en dit duurt langer dan je cash buffer. Je hebt door je vermogen geen recht op bijstand , echter kan je dat niet zo eenvoudig opeten.
Je moet je huis verkopen. En dan eerst al dat geld uitgeven alvorens je bijstand krijgt en in aanmerking komt voor sociale huur.

Een extreem scenario ? Natuurlijk , gebeurd het ? Ook bij mensen met genoeg financieel verstand zeker. In de tijd dat ik revalideerde bij 2 mensen. Beide ZZP of ondernemer, ernstig blijvend letsel. Scheiding, en alles weg binnen het jaar.

Wat is dan uiteindelijk risicovoller? Je hebt niet alleen je eigen huishoudboekje maar ook andere factoren die van invloed zijn. Het over verzekeren van het ene risico (de garantie op goedkoop kunnen wonen) geeft wellicht teveel blootstelling aan een ander risico (liquiditeitsproblemen bij langdurig baanverlies of ziekte )

Is het een kleine kans ? Natuurlijk en ondanks dat ik met dezelfde kleine kans geconfronteerd ben , ben ik nog steeds van mening dat de kans klein is. Maar verdelen kan geen kwaad, en de kosten en risico's van oververzekeren worden nog weleens drastisch onderschat.

[Sissors]

Gezien de meeste een pensioen ook opbouwen, kunnen ook de meeste prima FO worden met puur sparen. Alleen het duurt langer. Maar als extreem voorbeeld: Een jaar voor je pensioen stoppen met werken kan iedereen hier probleemloos bereiken zonder een cent te beleggen. En dan is je mindere pensioenopbouw ook nog verwaarloosbaar.

Wil je 20 jaar eerder stoppen met werken, ja dan wordt het lastig. Maar ook 10 jaar eerder met stoppen zou voor mij prima te doen moeten zijn gebaseerd op mijn huidige uitgaven patroon en inkomsten zonder te beleggen. Dan wordt pensioen ook wel echt lager, maar goed, ik geef nu ook al veel minder uit dan er binnen komt, dus daar zit wel marge.

En voor de duidelijkheid, ik beleg momenteel ruwweg de helft van mijn vermogen. Ik ben het er alleen simpelweg niet mee eens dat je moet beleggen om FO te kunnen worden. (En ook bij mij al zijn al die berekeningen met 7-8% rendement leuk, maar met de helft van mijn vermogen momenteel belegt kan je dat dus al door twee delen).

[Rubbergrover1]

Sissors schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 15:51:
Gezien de meeste een pensioen ook opbouwen, kunnen ook de meeste prima FO worden met puur sparen. Alleen het duurt langer. Maar als extreem voorbeeld: Een jaar voor je pensioen stoppen met werken kan iedereen hier probleemloos bereiken zonder een cent te beleggen. En dan is je mindere pensioenopbouw ook nog verwaarloosbaar.

Maar die pensioenopbouw gebeurt niet met puur sparen. De reden dat pensioenopbouw nog enigszins betaalbaar is, is omdat het grootste deel van de pensioengelden belegd wordt. Op de lange termijn gezien levert een meer risicovolle belegging een hoger rendement op dan een zekere spaarpot of deposito.

Aflossen van de hypotheek is op termijn zeker een verstandige keus. Het 'rendement' daarvan is echter, zeker bij de huidige lage rente, niet heel hoog. Daar staat tegenover dat het een erg niet-liquide investering is. Het is dus vooral een goede investering als liquiditeit geen issue is en zekerheid wel prioriteit heeft. Het 'risico' zit hem dus vooral in de mogelijkheid dat je het geld alsnog nodig hebt. Daarom zou ik ook/eerst zorgen voor een fikse liquide buffer, of een buffer die makkelijker liquide te maken is, en pas daarna fors gaan aflossen.

Maar verder hoef je voor FO worden inderdaad in principe helemaal geen rendement te behalen. Door maandelijks een fors bedrag opzij te zetten zorg je namelijk al voor 1. wennen aan een laag/lager besteedbaar inkomen, en 2. het creëren van een grote zak geld waar je 'ooit' van kunt leven. Extra rendement maakt het echter wel een stuk makkelijker om FO te worden, of om dit eerder te worden.

[RuudvandeBeeten]

finsdefis schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 11:17:
[...]


Zelf iets langer dan die 2 jaar geleden begonnen. Ik ervaar totaal geen stress. Het is geld wat ik kan missen. Het verandert niets in ons leefpatroon en we hebben een gezonde buffer.

En ik weet oprecht niet waar ik het geld anders aan uit zou willen geven op zo'n manier dat het mij/ons duurzaam gelukkig zou maken. En als ik wel nieuwe uitgaven zou verzinnen is de kans groot dat we mee gaan doen aan de hedonistische tredmolen. Zelfs mijn vrouw geeft tegenwoordig aan dat ze haar aankopen meer waardeert juist omdat ze een grens gesteld heeft.

Dus in ons geval ook bij deze crisis geen stress, ook al staan we qua aandelen nu 20% in de min (ofzo, geen idee precies).

Precies dit.

Ik snap al dat panieken van mensen niet die een jaar geleden riepen 'altijd blijven kopen' en met termen smeten als 'dollar cost averaging'. Beleg alleen met geld dat je kan missen.

Ik kan zeker een jaar zonder inkomen overleven zonder me levensstijl aan te hoeven passen. Dit geeft nu juist de ruimte om wel bij te kopen wanneer de beurs 20-30% korting heeft.

[ybos]

thatanas schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 07:43:
Ik vind de mensen die nu een jaar of twee in aandelen zitten niet te benijden. Wat een stress.

Eind 2015 ingestapt.

Ik was bang dat ik inderdaad stress zou hebben bij flinke beursdaling. Nu het zover is: 0,0 stress!
Nu zit ik er nog niet diep in (nu 13k, was 17k). Vond het zelfs soort van komsch. Recent printscreen naar mn vrouw gestuurd: Yes, 4000 euro virtueel rendement! Laatste stand: 3 tientjes :-P

We kopen met zijn allen nu lekker goedkoop bij, is mooi voor het toekomstig rendement

[coldasice]

Voor ons zijn dit behoorlijk interessante maanden(gaat nog wel even duren), echt niet in het FO verhaal passende, maar wij geven veel minder uit, nu we er niet uit kunnen. Enkel boodschappen, geen uiteten, weinig vervoerskosten. Vooral omdat we normaal toch best wat uitgeven aan dit soort zaken. En ja, de echte FIRE mensen zullen dit niet herkennen, want wij zijn geen echte FIRE mensen. Maar we letten op, en sparen behoorlijk maar leven niet super zuinig.

Op dit moment geen aandelen (meer), sta wel op het punt om in te stappen....mijn ijkpunt is AEX 400 om in te stappen...

[RichieB]

coldasice schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 23:08:
[...]
mijn ijkpunt is AEX 400 om in te stappen...

Heb je dan 16 maart je instapmoment niet al gemist?

[Pistachenootje]

R.van.M schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 13:36:
[...]


Hier ben ik eigenlijk wel benieuwd naar. Ik zie verschillende strategien voorbij komen zoals maandelijks herbalanceren, bij 10% daling van aandelen herbalanceren en op een vaste datum herbalanceren.

Het probleem van te vroeg herbalanceren in een crisis is dat je steeds je veilige assets gaat verkopen terwijl deze in een stijgende lijn zitten om daar slecht preseterende aandelen voor terug te kopen.

Welke strategie volgen jullie en waarom?

Afgaande op de Vanguard studie die hier geciteerd wordt is 1 per jaar misschien wel optimaal als je een vaste frequentie wil gebruiken: https://www.kitces.com/bl...olerance-band-thresholds/

Maar misschien is het wel beter om percentages te gebruiken (wordt ook in het artikel genoemd). Ik zal er eens wat meer artikelen over lezen.

Ik zelf heb wel wat geld beschikbaar om mee te herbalanceren maar ik hou het nog even aan de zijlijn. Dit is niet gebaseerd op een strategie maar puur op gevoel.

[R.van.M]

coldasice schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 23:08:
Voor ons zijn dit behoorlijk interessante maanden(gaat nog wel even duren), echt niet in het FO verhaal passende, maar wij geven veel minder uit, nu we er niet uit kunnen. Enkel boodschappen, geen uiteten, weinig vervoerskosten. Vooral omdat we normaal toch best wat uitgeven aan dit soort zaken. En ja, de echte FIRE mensen zullen dit niet herkennen, want wij zijn geen echte FIRE mensen. Maar we letten op, en sparen behoorlijk maar leven niet super zuinig.

Op dit moment geen aandelen (meer), sta wel op het punt om in te stappen....mijn ijkpunt is AEX 400 om in te stappen...

Waarom een index als de AEX die voor een groot deel bepaald wordt door shell?

[AceAceAce]

R.van.M schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 08:14:
[...]


Waarom een index als de AEX die voor een groot deel bepaald wordt door shell?

Daarom is de invloed van Shell op de AEX gemaximaliseerd op 15% (toch?)

[R.van.M]

AceAceAce schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 08:20:
[...]


Daarom is de invloed van Shell op de AEX gemaximaliseerd op 15% (toch?)

Klopt, echter het heeft nog steeds een flinke invloed. Punt is, ik zou nooit de AEX als ijkpunt voor iets aanhouden. Neem gewoon de MSCI world zodat je een goede spreiding hebt, ook voor je instapmomenten

[Anoniem: 677216]

R.van.M schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 08:14:
[...]


Waarom een index als de AEX die voor een groot deel bepaald wordt door shell?

Shell is momenteel 'slechts' het derde fonds in de AEX: https://wijzerbeleggen.nl/samenstelling-en-weging-aex-index/
Ja, 3 bedrijven vormen samen meer dan 40% van de AEX

[coldasice]

R.van.M schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 08:14:
[...]


Waarom een index als de AEX die voor een groot deel bepaald wordt door shell?

Het is enkel een richting...ik twijfel ook nog een beetje tussen 2 vlakken, instappen in een ETF of instappen in ons eigen bedrijf, alleen we zitten nu in een trading blackout vanwege de kwartaalcijfers. Die blackout duurt nog tot mei dus daar kan ik toch niet instappen....ik denk dat we het dal ook nog niet bereikt hebben dus er is nog niet zoveel haast om in te stappen. Niet dat ik probeer precies bij het dal in te stappen, maar de vooruitzichten zijn er nog niet dat het snel omhoog gaat.

[R.van.M]

coldasice schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 11:01:
[...]


Het is enkel een richting...ik twijfel ook nog een beetje tussen 2 vlakken, instappen in een ETF of instappen in ons eigen bedrijf, alleen we zitten nu in een trading blackout vanwege de kwartaalcijfers. Die blackout duurt nog tot mei dus daar kan ik toch niet instappen....ik denk dat we het dal ook nog niet bereikt hebben dus er is nog niet zoveel haast om in te stappen. Niet dat ik probeer precies bij het dal in te stappen, maar de vooruitzichten zijn er nog niet dat het snel omhoog gaat.

Spreiding in alle grote bedrijven wereldwijd of Inzetten op 1 paard waar je ook nog eens qua inkomen afhankelijk van bent. Ik zou het wel weten.

Wat betreft de vooruitzichten, onthoud wel dat de beurs maanden vooruit kijkt. We zijn 25% gedaald, waarmee ruw gezegt een winstdaling van 25% ingecalculeerd is.

[Aghanim]

rube schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 10:39:
Zie ook de Golden Butterfly als vernieuwde/aangepaste versie van de Permanent Portfolio op portfoliocharts.
Soms is een net iets lager rendement beter als je daardoor beter kan slapen (lagere drawdowns) en dus voorkomt dat je gekke dingen gaat doen. En daardoor wellicht alsnog lagere rendementen gaat halen.

Ik heb een jaar of 2 wat lopen spelen met een portfolio gebaseerd op VWRL/bonds/cash en onlangs alles verkocht om opnieuw te kunnen beginnen.

Ik ben wat meer risk averse dan de meesten hier dus een permanent portfolio spreekt me wel aan. Ik vind het alleen moeilijk te bepalen of Golden Butterfly/All weather interessant is/blijft omdat ik er vrijwel niemand over hoor. Beide lijken ook weer totaal andere fondsen/trackers te gebruiken dan de vaak aangeraden VWRL/MSCI gebaseerde trackers.

Een heel concreet FO doel heb ik niet maar een gemiddelde van 5% rendement maken is de richting waar ik in zoek, tegen zo laag mogelijk risico natuurlijk.

[R.van.M]

Aghanim schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 11:23:
[...]

Ik heb een jaar of 2 wat lopen spelen met een portfolio gebaseerd op VWRL/bonds/cash en onlangs alles verkocht om opnieuw te kunnen beginnen.

Ik ben wat meer risk averse dan de meesten hier dus een permanent portfolio spreekt me wel aan. Ik vind het alleen moeilijk te bepalen of Golden Butterfly/All weather interessant is/blijft omdat ik er vrijwel niemand over hoor. Beide lijken ook weer totaal andere fondsen/trackers te gebruiken dan de vaak aangeraden VWRL/MSCI gebaseerde trackers.

Een heel concreet FO doel heb ik niet maar een gemiddelde van 5% rendement maken is de richting waar ik in zoek, tegen zo laag mogelijk risico natuurlijk.

5% is een redelijk fors rendement. Dat is bijna wat ik aanhoud als verwachting voor aandelen (5,5%)
Zelfs als je 7% zou nemen voor het deel in aandelen, dan wordt het lastig omdat alle andere asset classes op dit moment een rendement hebben dicht bij 0%.

Voor mijn FO berekeningen heb ik een verwachting van 4,5% op mijn totale vermogen waarbij 75% in aandelen zit.

[Aghanim]

R.van.M schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 11:36:
[...]


5% is een redelijk fors rendement. Dat is bijna wat ik aanhoud als verwachting voor aandelen (5,5%)
Zelfs als je 7% zou nemen voor het deel in aandelen, dan wordt het lastig omdat alle andere asset classes op dit moment een rendement hebben dicht bij 0%.

Voor mijn FO berekeningen heb ik een verwachting van 4,5% op mijn totale vermogen waarbij 75% in aandelen zit.

Jouw toelichting maakt precies dat ik het lastig te bepalen vind of een PP een goede keuze is. Er zit een aardig gedeelte bonds in en daarvan lees ik overal dat die de komende tijd totaal niet interessant zullen zijn door het rendement.

Waar ik over uit ben is dat ik een 65/35 wil aanhouden tussen aandelen en minder risico assets. Voorheen had ik deze verhouding in VWRL/IEGA/IEAC. VWRL wil ik weer opbouwen naar 65%. Verdere spreiding van de 35% categorie zou ik willen doen in goud/REIT/bonds. Cash heb ik daarnaast nog achter de hand.

In de voorgaande jaren zou je daarmee wel 5% rendement moeten kunnen halen, maar dat is nu inderdaad complex.

[CornermanNL]

Ik ga uit van 4% rendement en pas daar mijn bedragen op aan, dus ik verwacht goed te zitten. Qua beleggingen dan. Ik merk wel dat hoe hoger de cash buffer is hoe lastiger dat te behalen is. Als in ik verlies daar nu standaard 2% per jaar op. Om dat op peil te houden zou ik in theorie deze Cash buffer ieder jaar met 2% moeten aanvullen.

Nu is 2% inflatie arbitrair. Maar het is nu eenmaal het algemenen doelpercentage van de centrale banken. Dus er gaat een deel van je spaarquote naar onderhoud van je cash buffer. Ik hou een jaar vaste lasten aan.

Ik heb moet nog eens goed kijken of het risico over tijd van deze cash positie niet te groot is. Zelfs in hele slechte tijden op persoonlijk vlak heb ik deze buffer amper hoeven aanspreken. Ik heb het idee dat de huidige omstandigheden met rentes cash een verwrongen beeld van veiligheid geeft. Ik kan er mijn vinger nog niet achter krijgen maar ik ben er vrij zeker van dat FO met alleen sparen en bezuinigen voor mij nooit een haalbare kaart zou zijn. Ik heb die weg nooit overwogen maar het is een leuke gedachte oefening voor het cash vraagstuk.

Ik loop namelijk, zoals ik het nu bereken, vrij snel spaak op het met 2% aanvullen van het potje. Dus hoe mensen dit aanpakken met alleen kostenverlaging en sparen is mij eerlijk gezegd een raadsel. Of ze zijn feitelijk al FO ? Geen idee.

[ Voor 3% gewijzigd door CornermanNL op 28-03-2020 11:56 . Reden: verduidelijking ]

[Pistachenootje]

@Aghanim één ding dat nogal eens wordt vergeten over dat soort portfolios (golden butterfly etc) is dat ze in het verleden goed presteerden. Obligaties hadden in het verleden ook leuke rendementen. Als je kijkt naar de huidige situatie in Europa is de verwachting totaal anders. Staatsobligaties hebben een negatief verwacht rendement en dat blijft waarschijnlijk nog wel een tijdje zo. Bovendien komt er waarschijnlijk een VRH aan die die obligaties nog onaantrekkelijker maakt. Naar mijn mening kom je als Nederlandse belegger daarom vaak uit op een portfolio met aandelen en voor het veilige gedeelte deposito's (ladders en/of spaargeld). Ja het rendement op deposito's is laag maar belasting technisch is het straks aantrekkelijk en bovendien ben je tot 100k per instelling gedekt door DGS.

Qua goud zul je veel verschillende meningen horen maar ik raad je aan om de video van Ben Felix te kijken, dan hoor je een mening die gebaseerd is op wetenschappelijke publicaties: YouTube: Investing In Gold

Qua REIT, daar beleg je al in via VWRL. Ik zie geen reden om het zwaarder in je portfolio te laten wegen.

[ Voor 5% gewijzigd door Pistachenootje op 28-03-2020 11:57 ]

[Aghanim]

@Pistachenootje Bedankt. Ik denk dat het voor de termijn tot 2022 niet meer loont om nu nog laag risico beleggingen te gaan doen (bonds) in de hoop net wat meer rendement te pakken dan met een deposito. Daarop voorsorteren kan dus een goede optie zijn, al voelt het rendement zo enorm laag. Ik heb echter wel ‘te veel’ cash dus misschien los ik een deel op de hypotheek af. Netto pak ik daar toch 1.2% op. Ik ben redelijk risico avers dus 90% in aandelen stoppen durf ik niet.

Betekent wel als ik je goed begrijp dat de rest dus in aandelen gaat/moet wil je nog enig rendement maken de komende jaren.

Overigens haal je voor de tweede keer Ben Felix aan. Vind zijn video’s erg interessant!

[ Voor 7% gewijzigd door Aghanim op 28-03-2020 12:02 ]

[Pistachenootje]

@Aghanim ik begrijp je risico aversie maar al te goed. Ik heb de afgelopen weken grote bedragen zien verdampen ondanks dat mijn portfolio zo'n 50/50 was. Misschien is in jouw situatie ~70/30 wat. Er bestaan tools om je aa te bepalen.

Ben Felix heeft trouwens ook een video over REIT: YouTube: Real Estate Investment Trusts (REITs)

[R.van.M]

Kijk ook naar groen deposito's, dat is op dit moment nog interessant omdat deze buiten de VRH vallen en je er ook nog een heffingskorting op krijgt.

Verder is het ook interessant als je een bankspaarhypotheek hebt om bij te storten in het spaar gedeelte. Dat levert afhankelijk van je rente een heel hoog, risicoloos rendement op

Andere laag risico klasses zie ik op dit moment niet. Bij obligaties is de rente al hard gedaald en met de aanstaande crisis zouden die omhoog kunnen gaan wat een negatief effect heeft op de obligaties die je al bezit. Ook zijn deze niet meer interessant in het nieuwe VRH stelsel (indien het doorgaat zoals voorgesteld)

Huizenmarkt is ook niet zonder risico, zeker op het moment dat er nu weer een crisis zou komen. Daarnaast is ook dit zwaarder belast in het nieuwe VRH stelsel

[ Voor 10% gewijzigd door R.van.M op 28-03-2020 12:14 ]

[Rubbergrover1]

R.van.M schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 12:13:
Kijk ook naar groen deposito's, dat is op dit moment nog interessant omdat deze buiten de VRH vallen en je er ook nog een heffingskorting op krijgt.

Verder is het ook interessant als je een bankspaarhypotheek hebt om bij te storten in het spaar gedeelte. Dat levert afhankelijk van je rente een heel hoog, risicoloos rendement op

Andere laag risico klasses zie ik op dit moment niet. Bij obligaties is de rente al hard gedaald en met de aanstaande crisis zouden die omhoog kunnen gaan wat een negatief effect heeft op de obligaties die je al bezit. Ook zijn deze niet meer interessant in het nieuwe VRH stelsel (indien het doorgaat zoals voorgesteld)

Huizenmarkt is ook niet zonder risico, zeker op het moment dat er nu weer een crisis zou komen. Daarnaast is ook dit zwaarder belast in het nieuwe VRH stelsel

Groendeposio's en groensparen zijn volgens mij al een tijd gesloten voor nieuwe inleg. Een bankspaarhypotheek kan ook alleen nog als je die al had. Zijn voor veel mensen die geen optie.

[Pistachenootje]

Verder zie ik in de toekomst nog wel een diversificatie mogelijkheid door te investeren in P2P leningen en crypto. Maar op dit moment nog te risicovol/volatiel imo. Ik besteed er niet meer dan 2% van mijn portfolio aan.

[ Voor 4% gewijzigd door Pistachenootje op 28-03-2020 12:20 ]

[Rubbergrover1]

Crowdfunding leningen zijn ook een leuke niche voor een klein deel van je kapitaal.

[Ko.Kane]

coldasice schreef op vrijdag 27 maart 2020 @ 23:08:
Voor ons zijn dit behoorlijk interessante maanden(gaat nog wel even duren), echt niet in het FO verhaal passende, maar wij geven veel minder uit, nu we er niet uit kunnen. Enkel boodschappen, geen uiteten, weinig vervoerskosten. Vooral omdat we normaal toch best wat uitgeven aan dit soort zaken. En ja, de echte FIRE mensen zullen dit niet herkennen, want wij zijn geen echte FIRE mensen. Maar we letten op, en sparen behoorlijk maar leven niet super zuinig.

Op dit moment geen aandelen (meer), sta wel op het punt om in te stappen....mijn ijkpunt is AEX 400 om in te stappen...

Dat is trouwens prima in lijn met FIRE, hobbies zijn niet verboden binnen FIRE, dat kan ook uiteten zijn. Als je het maar meeneemt in je maandelijks budget en uiteindelijk FO budget.

Wij merken het ook erg. Outdoor hobbies zijn verboten momenteel, terwijl we normaal elk weekend weg zijn. Auto wordt eigenlijk alleen voor de hobby gebruikt. Verder al 4 weken niet naar een cafe of restaurant geweest.

Desondanks toch negatieve maanden door wegvallen mijn inkomen. En bedrijf van vriendin gaat wellicht arbeitszeitverkurzung aanvragen, waar bij je dan 'vrij' bent, maar tegen lager netto loon.

Maar geen stress financieel: beiden sowieso een 12 maanden uitgaven reserve. Plus dat vriendin wel recht heeft op lokaal ww indien nodig. Enige 'spannende' qua financiën is nu wat extra inleggen.

Wat eigenlijk vervelender is is het in lockdown zitten. Rondje joggen is zelfs verboden.

[Pistachenootje]

Rubbergrover1 schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 12:21:
Crowdfunding leningen zijn ook een leuke niche voor een klein deel van je kapitaal.

Welk platform is volgens jou aan te raden qua veiligheid?

[Aghanim]

Crowdfunding lijkt mij momenteel vrij risicovol? MKB dat hard geraakt lijkt te worden en particulieren die mogelijk ook geen terugbetalingen kunnen doen?

Ik ga zelf:
- 50% VWRL
- 30% aflossen hypotheek (1.2% rendement)
- 20% deposito ladders

Cash buffer heb ik dan ook nog. Maandelijks ga ik de inleg dan ook in deze ratio verdelen.

[R.van.M]

Ik zou crowdfunding of peer-2-peer leningen zeker niet als veilig classificeren. Afhankelijk van wie je het vraagt zit it qua risico tussen bedrijfobligaties en aandelen of hoger risico dan aandelen

[Pistachenootje]

Natuurlijk, ik ben me er van bewust dat crowdfunding risicovol is. Was alleen even benieuwd wat @Rubbergrover1 of anderen denken dat relatief het veiligste platform is.

Ik vind het wel nuttig om die markten in de gaten te houden want ik denk dat ze in de toekomst goed kunnen zijn voor diversificatie.

[ Voor 28% gewijzigd door Pistachenootje op 28-03-2020 16:13 ]

[Aghanim]

@Pistachenootje mintos is volgens mij vrij populair.

[Pistachenootje]

Aghanim schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 16:22:
@Pistachenootje mintos is volgens mij vrij populair.

Die gebruik ik best veel en ben er tevreden over, maar dat noem ik P2P lending.

[Rubbergrover1]

Pistachenootje schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 16:11:
Natuurlijk, ik ben me er van bewust dat crowdfunding risicovol is. Was alleen even benieuwd wat @Rubbergrover1 of anderen denken dat relatief het veiligste platform is.

Ik vind het wel nuttig om die markten in de gaten te houden want ik denk dat ze in de toekomst goed kunnen zijn voor diversificatie.

Weet ik eerlijk gezegd niet. Ik zit er zelf ook nog niet in. Hangt denk ik ook af waar je in wilt beleggen.

Lijkt me ook iets waarbij je je wel even moet verdiepen in waar je in investeert of wilt investeren. Zelf zie ik nog wel eens projecten met bijvoorbeeld zonnepanelen of windmolens langs komen, wat mij op zich wel sympathiek lijkt om een paar duizend in te stoppen. En dan niet puur voor het rendement. Maar volgens mij zit daar ook veel kaf tussen het koren.

[Zr40]

Pistachenootje schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 16:11:
Natuurlijk, ik ben me er van bewust dat crowdfunding risicovol is. Was alleen even benieuwd wat @Rubbergrover1 of anderen denken dat relatief het veiligste platform is.

Ik vind het wel nuttig om die markten in de gaten te houden want ik denk dat ze in de toekomst goed kunnen zijn voor diversificatie.

Let goed op de vraagstelling. Gaat het om de stabiliteit van het platform, of om de mate van risico van de projecten waarin je investeert?

Bij het crowdfundingplatform waarbij ik in redelijk wat Nederlandse projecten heb geïnvesteerd (OnePlanetCrowd) kreeg ik gisteren de vraag om voor een stuk of 5 projecten toestemming te verlenen om de aflossingen (niet de rente) een kwartaal op te schuiven. Natuurlijk doe ik dat want het is in niemands belang, ook niet die van mij, om nu in de huidige crisis de volledige lening op te eisen terwijl de ondernemer netjes op tijd om uitstel heeft gevraagd. En in principe zijn al deze ondernemingen nog levensvatbaar nadat deze ellende voorbij is. Daar draag ik graag aan bij

En mochten er een aantal failliet gaan, daar heb ik persoonlijk weinig last van. Want ik heb een gespreid portfolio met kleine losse investeringen, en met de rente die ik ontvang (een fatsoenlijke rente, dus niet van het niveau P2P leningen) is daar gewoon ruimte voor. Maar het zou vooral heel jammer zijn voor de ondernemer en zijn klanten.

[Tdem]

GoEV6 schreef op zaterdag 7 maart 2020 @ 11:02:
[...]

En waar kan ik h’m luisteren?

De podcast staat inmiddels online. Was leuk om te maken en hebben veel vragen kunnen beantwoorden!

offtopic:
Link plaatsen voelde eigenlijk beetje te veel als schaamteloze zelfpromotie, maar omdat er mensen naar vroegen toch de link geplaatst.

[ Voor 4% gewijzigd door Tdem op 28-03-2020 18:05 ]

[GoEV6]

Tdem schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 18:05:
[...]

De podcast staat inmiddels online. Was leuk om te maken en hebben veel vragen kunnen beantwoorden!

offtopic:
Link plaatsen voelde eigenlijk beetje te veel als schaamteloze zelfpromotie, maar omdat er mensen naar vroegen toch de link geplaatst.

Bedankt. Informatieve podcast!

[Aghanim]

@Pistachenootje Ben Felix is wel een party pooper zeg
REIT's niet aan beginnen, dividend aandelen 'onzin' en goud ook niet doen. Nu nog op zoek naar het filmpje waarin hij vertelt wat je wel moet doen. Hopelijk is dat in Asset Allocation

[ Voor 18% gewijzigd door Aghanim op 28-03-2020 18:51 ]

[Pannencouque]

Over crowdfunding: ik ben daar een tijdje acties in geweest, maar er alweer mee gestopt. Er lopen nu nog wat uitbetalingen. Ik doe alleen nog mee aan een incidenteel project (2019: 1 project), waar ik de gunfactor voorop heb staan.

Mijn ervaringen: het is vooral moeilijk inzichtelijk. Je krijgt weinig goede cijfers, je kunt het zelf niet checken, eea is gekleurd en de hoeveelheid hockeystickprognoses is niet van de lucht. Daarnaast moest je enkele jaren geleden liefst meteen inschrijven, want even de boel doorlezen en daarna inschrijven betekende meestal dat je te laat was. Paar defaults erbij in een vroeg stadium en je rendement verdwijnt als sneeuw voor de zon. Ik blijf er bewust weg tegenwoordig.

P2P-lending heb ik een tijdje via Twino gedaan. Om ethische redenen mee gestopt. Als jij al >10% rendement hebt incl buybackgarantie, hoeveel moet het platform dan verdienen aan de lener? En hoe erg zit die lener dan in de stront als dit de beste optie is? Dat is nou juist de club mensen die geen lening moet hebben, maar lessen 'omgaan met geld'. Ik vond het daarom naar mezelf niet te verantwoorden om mijn geld beschikbaar te blijven stellen.

[Baytep]

assje schreef op donderdag 26 maart 2020 @ 21:21:
Zojuist de tabel die ik al had voor weergave marginale en gemiddelde belastingdruk* maar eens een update gegegven voor 2020:

Misschien een idee om ook de PAWW premie mee te nemen.
Deze loopt op naar 0,75% van het loon (tot rond de 65.000 Euro), en daarna waarschijnlijk naar een stuk meer.

Dit is feitelijk verkapte belasting bij elkaar bedacht door de "sociale partners", en verplicht gesteld per ministerieel decreet.

Het is officieel een aanvullende WW verzekering, maar ik durf er een mooi flesje op te zetten dat niemand die dit leest er ooit aanspraak op zal (mag) maken. Dus feitelijk belasting.

[GioStyle]

@Baytep

Als je van baan verwisselt en je nieuwe werkgever doet niet mee met deze onzin, dan kan je ook geen aanspraak maken. Ook al heb je jarenlang verplicht premie afgedragen bij je oude werkgever.

Niemand, maar dan ook niemand in mijn omgeving is op de hoogte van deze gruwelijke met dwang opgelegde regeling.

[HereIsTom]

Pistachenootje schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 15:52:
[...]

Welk platform is volgens jou aan te raden qua veiligheid?

Ik investeer al enige tijd bij Sameningeld, dan heb je hypothecaire zekerheid en is aangesloten bij de AFM.

[Rubbergrover1]

GioStyle schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 21:44:
@Baytep

Als je van baan verwisselt en je nieuwe werkgever doet niet mee met deze onzin, dan kan je ook geen aanspraak maken. Ook al heb je jarenlang verplicht premie afgedragen bij je oude werkgever.

Niemand, maar dan ook niemand in mijn omgeving is op de hoogte van deze gruwelijke met dwang opgelegde regeling.

Wellicht ken jij vooral jongere mensen of mensen met een relatief korte werkcarriere, voor wie dit minder relevant is. De meeste mensen in mijn omgeving zijn bijvoorbeeld ook totaal niet op de hoogte van de pensioenregeling waaraan ze meedoen (of überhaupt van het feit dat ze aan een pensioenregeling meedoen). Dat maakt die pensioenregeling nog niet tot een onzinnige regeling.

[Pistachenootje]

Pannencouque schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 19:12:
P2P-lending heb ik een tijdje via Twino gedaan. Om ethische redenen mee gestopt. Als jij al >10% rendement hebt incl buybackgarantie, hoeveel moet het platform dan verdienen aan de lener? En hoe erg zit die lener dan in de stront als dit de beste optie is? Dat is nou juist de club mensen die geen lening moet hebben, maar lessen 'omgaan met geld'. Ik vond het daarom naar mezelf niet te verantwoorden om mijn geld beschikbaar te blijven stellen.

Begrijpelijk, ik wil mijn geld ook niet beschikbaar stellen aan woekerrentes. Bij Mintos geven ze inzicht in wat de klant aan rente betaalt en kun je ervoor kiezen om alleen in de lagere APRs te investeren. Dan kun je overigens nog steeds een aardig rendement maken. Wel is het zaak om alleen in de veiligste LOs te investeren want er zijn er al een aantal omgevallen.

Aghanim schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 18:49:
@Pistachenootje Ben Felix is wel een party pooper zeg
REIT's niet aan beginnen, dividend aandelen 'onzin' en goud ook niet doen. Nu nog op zoek naar het filmpje waarin hij vertelt wat je wel moet doen. Hopelijk is dat in Asset Allocation

Deze: YouTube: Small Cap and Value Stocks

Criticasters van deze strategie zullen wijzen op de recente periode van underperformance (met name in see VS). Hoe zal small value de komende 10-20 jaar presteren, dat is de vraag. Ik tilt iig wel naar small en value.

[ Voor 36% gewijzigd door Pistachenootje op 29-03-2020 09:53 ]

[Aghanim]

HereIsTom schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 22:44:
[...]

Ik investeer al enige tijd bij Sameningeld, dan heb je hypothecaire zekerheid en is aangesloten bij de AFM.

Bedankt voor de tip. Dit ziet er in eerste instantie niet verkeerd uit. Ik ga eens verder onderzoeken.

[Maahes]

Aghanim schreef op zaterdag 28 maart 2020 @ 18:49:
@Pistachenootje Ben Felix is wel een party pooper zeg
REIT's niet aan beginnen, dividend aandelen 'onzin' en goud ook niet doen. Nu nog op zoek naar het filmpje waarin hij vertelt wat je wel moet doen. Hopelijk is dat in Asset Allocation

Over die REIT video van Ben Felix: Het is wel een backtest met een vergelijking op een nogal specifieke set van assets (small cap + bonds). Het is niet gezegd dat dit voor de toekomst ook geldig is. Daarnaast lijkt de studie die hij aanhaalt ook strijdig met een andere video waarin hij een studie aanhaalt waaruit blijkt dat small cap geen risk-adjusted performance voordeel heeft t.o.v. large cap.

Als we die redenering volgen uit de REIT video van Ben Felix, dan zouden we dus eigenlijk een world ETF exclusief REIT moeten kopen?

Overigens vind ik de video's van Ben Felix ook uitstekend! Hij zet je goed aan het denken. Maar de wetenschappelijke literatuur die hij aanhaalt in verschillende video's hoeft ook niet per se in overeenstemming te zijn.

[TucanoItaly]

Kort interview op nu.nl van een stel die met hun 62e met pensioen gaat:
https://www.nu.nl/geldzak...en-eerder-met-werken.html

Mooie quote:

Je stapt nu op je 62e op. Waarom wilde je graag vervroegd met pensioen?

"De pensioenleeftijd gaat steeds verder omhoog. Toen ik 52 was dacht ik: ik houd het wel vol tot mijn 67e. Maar naarmate de tijd verstrijkt, merk je toch dat je ouder wordt. Ik werk fulltime en op vrijdagmiddag hangen mijn oogleden echt op m'n tenen van vermoeidheid. Ik heb zeker geen hekel aan mijn werk, maar het kost zoveel tijd en er zit zoveel druk achter."

Bovenstaande is natuurlijk accurater te omschrijven als vroegpensioen dan FO, maar toch lijkt er bij nu.nl een redacteur te zitten die geinteresseerd is in FO.

[Unif]

Hoe zit het met jullie uitgaven?

Ik neem aan dat dat bij een flink aantal mensen gedaald is, nu we zo goed als nergens meer heen kunnen.
Niet iedere week uit eten, kroeg of evenement.
En misschien duurt zo lang dat we de zomervakantie ook wel kunnen vergeten.

Bij mij valt het wel mee, ik gaf voor de lock down al niet veel uit aan dat soort dingen.

[Rubbergrover1]

Hier ook weinig aanpassingen, omdat we al niet heel veel dingen buiten de deur deden. Nadeel is wel dat we daarom nu ook weinig besparen en weinig extra tijd over hebben... De verhalen over mensen die niet weten wat ze nu moeten doen verbazen mij trouwens enorm. Blijkbaar zijn er heel veel mensen die zich helemaal niet zelf thuis kunnen vermaken?

Over dat stukje op NU.nl:
“Ons maandinkomen wordt wat lager, maar daar staat tegenover dat we vijf jaar vrije tijd hebben gekocht”. Zouden ze met dat maandinkomen het inkomen vóór hun spaar-uitgaven bedoelen of het inkomen na aftrek van sparen? Ik vraag mij bij zulke zinnen namelijk vaak af waar de mensen voorheen dat geld dan voor gebruikten. En hoe ze dat na het stoppen denken op te vangen. Zou dat wel goed gaan?

Ik weet zelf ongeveer hoeveel we per maand/jaar uitgeven en hoeveel er dus overblijft om 'voor later' op te sparen. Maar ik heb niet het idee dat ik na het stoppen met werken minder zou gaan uitgeven. In tegendeel, er is dan juist meer tijd om 'leuke dingen' te doen (vakantiedagen zijn nu immers nog schaars). En dan is het redelijk eenvoudig om na te gaan wanneer je (vervroegd) kunt stoppen. En of dit voor jou 'past' of dat je je uitgaven zou moeten aanpassen (nu en later).

[Mirved]

Rubbergrover1 schreef op maandag 30 maart 2020 @ 10:04:
Hier ook weinig aanpassingen, omdat we al niet heel veel dingen buiten de deur deden. Nadeel is wel dat we daarom nu ook weinig besparen en weinig extra tijd over hebben... De verhalen over mensen die niet weten wat ze nu moeten doen verbazen mij trouwens enorm. Blijkbaar zijn er heel veel mensen die zich helemaal niet zelf thuis kunnen vermaken?

Met al die extra tijd die ik er bij heb gekregen heb ik nog geen kwart van de dingen gedaan die ik allemaal wil doen. Zoveel boeken, films en series die ik wil kijken. Nog te weinig tijd gehad om km's te maken met de wielrenfiets. Nog genoeg klusjes rondom huis. Nog flink wat games liggen die ik nog moet spelen.

Snap inderdaad niet hoe mensen zich kunnen vervelen.

[ph4ge]

Rubbergrover1 schreef op maandag 30 maart 2020 @ 10:04:
Hier ook weinig aanpassingen, omdat we al niet heel veel dingen buiten de deur deden. Nadeel is wel dat we daarom nu ook weinig besparen en weinig extra tijd over hebben... De verhalen over mensen die niet weten wat ze nu moeten doen verbazen mij trouwens enorm. Blijkbaar zijn er heel veel mensen die zich helemaal niet zelf thuis kunnen vermaken?

Probeer eens kleine kinderen in huis te vermaken, dat valt niet mee. En dan hebben wij nog een tuin en mooi weer. Vergeet ook niet dat een groot deel van de mensen op een kamer of in een studiotje woont, waar niet veel meer dan een bed in staat.

Overigens geven wij ook bijna niets uit. Ik merk alleen dat ik meer comfort food koop en eet en iets meer drink. . Normaal gesproken drink ik thuis nooit alcohol behalve als er een feestje is, zelfde geldt voor chips enzo, maar nu is het bijna elke avond raak. Maar goed, dat soort uitgave zijn relatief heel klein.

[Wozmro]

Hier ook weinig aanpassingen maar het scheelt toch een beetje.

Wij hadden bijvoorbeeld een wekelijks aperitiefje in de bar bij de muziekschool van de zoon. Toch zo'n 10 à 15€ per keer. En tussendoor ook wel eens een koffie en zo op verplaatsing.
En met het mooie weer hadden we waarschijnlijk wel een weekendje doorgebracht aan zee in het appartementje van mijn vriendin. Dat kost een beetje extra aan treintickets, iets gaan eten,...

De boodschappen zijn nu ook meer gebundeld, enkel mijn vriendin gaat winkelen. Ik had gedacht dat we meer gingen uitgeven aan drank en chips uit verveling maar het valt heel goed mee.
Nog nooit zo gezond geleeft eigenlijk: dagelijkse wandeling, veel soep maken van de groenten van onze lokale bioboer, veel lezen,...
Eigenlijk geen stress, zeker geen financiële. Focus ligt op de periode uitzweten en trachten gezond te blijven.

Vandaag voor de eerste keer in mijn werkcarrièrre een aanvraag ingediend voor een werkloosheidsuitkering wegens overmacht (een goed jaar geleden ben ik overgestapt van zzp'er naar werknemer, is dit ook een vorm van markettiming? ) .
Doet wel raar. Zelfs in de financiële crisis van 2008 heb ik dit niet meegemaakt.

In België hebben tijdelijke werklozen nu ook recht op een maand gratis elektriciteit/gas/water. Het gemiddeld bedrag (wat iedereen krijgt) werd door de regering vast gelegd op 202,86€. Wij zitten op iets minder dan de helf daarvan.

[ Voor 17% gewijzigd door Wozmro op 30-03-2020 10:25 ]

[TucanoItaly]

Rubbergrover1 schreef op maandag 30 maart 2020 @ 10:04:
Hier ook weinig aanpassingen, omdat we al niet heel veel dingen buiten de deur deden.

Hier ook... partner is wegens medische redenen bezig met een streng dieet. Dat maakt buiten de deur eten vrijwel onmogelijk. Een kopje koffie is prima, maar dat is allemaal kruimelwerk op een hele maand dus daar merken we weinig van.

Over dat stukje op NU.nl:
“Ons maandinkomen wordt wat lager, maar daar staat tegenover dat we vijf jaar vrije tijd hebben gekocht”. Zouden ze met dat maandinkomen het inkomen vóór hun spaar-uitgaven bedoelen of het inkomen na aftrek van sparen?

Tsja, of ze het echt wel goed uitgerekend hebben, dat weet je niet.

Maar och, ik zie dat bij een wat oudere werknemer bij een klant van me, die doet hetzelfde (en maakt daar geen geheim van). Die heeft "simpelweg" een ton gespaard en gaat daarmee drie jaar eerder met pensioen (zijn vrouw zeven jaar). Ze hebben het gewoon supersimpel uitgerekend, niks belegd, negeren inflatie volledig, gewoon sparen... het kan prima werken met een beetje marge.

[ Voor 3% gewijzigd door TucanoItaly op 30-03-2020 10:33 ]

[assje]

Unif schreef op maandag 30 maart 2020 @ 10:01:
Hoe zit het met jullie uitgaven?

Ik neem aan dat dat bij een flink aantal mensen gedaald is, nu we zo goed als nergens meer heen kunnen.
Niet iedere week uit eten, kroeg of evenement.
En misschien duurt zo lang dat we de zomervakantie ook wel kunnen vergeten.

Bij mij valt het wel mee, ik gaf voor de lock down al niet veel uit aan dat soort dingen.

Mijn vrouw werkt in de zorg en ik in een fabriek die gewoon door gaat, wij krijgen dus bijzonder weinig mee van de wereld die stil staat. Qua werkzekerheid/veranderingen idem, afgelopen maand gaat voor ons bedrijf de hoogste verkoop ooit opleveren (wij draaien ieder weekend overuren en extra diensten).

Qua uitgaven, zelf werk ik wel zo veel mogelijk thuis, er is een duidelijk effect op de inkoop van koffiebonen merkbaar Qua uitgaven heb ik het idee dat er meer online geshopt wordt, daar moet ik het met mijn vrouw eens over hebben...

Over een hele maand zouden we het qua uitjes wel moeten gaan merken, komende maand stond er bijvoorbeeld een feesttent met vriendengroep en een concert samen met de vrouw op de agenda. Dat gecombineerd met minder uit eten etc. zou toch wel snel enkele honderden euro's per maand moeten schelen. Oja, de vrouw zou ook nog op een mini-ski gaan volgende week, dat scheelt al snel in de richting van €800 gok ik (geintje, vind het jammer voor haar dat het niet door gaat).

TucanoItaly schreef op maandag 30 maart 2020 @ 10:32:
Die heeft "simpelweg" een ton gespaard en gaat daarmee drie jaar eerder met pensioen (zijn vrouw zeven jaar). Ze hebben het gewoon supersimpel uitgerekend, niks belegd, negeren inflatie volledig, gewoon sparen... het kan prima werken met een beetje marge.

Als je heel simpel rekent kan je met een spaarratio van bijvoorbeeld 20% gewoon iedere 4 jaar gewerkt 1 jaar eerder met pensioen, zeker als je later in je carrière begint met rekenen als je inkomen min of meer stabiel is. Voor een doel als 3 jaar eerder stoppen voldoet zo'n benadering ook prima lijkt me, gewoon iets naar beneden afronden om te corrigeren voor inflatie.

In een geval waar je niet meedoet aan een wooncarrière kan dit ook bijna vanzelf gaan. Eerst betaal je 30 jaar je woning af en vervolgens zet je die maandlast nog een jaar of 10 opzij en voila je kan een paar jaar eerder stoppen met werken.

[ Voor 56% gewijzigd door assje op 30-03-2020 11:48 ]

[Blik1984]

Ik merk het wel in de uitgaven. Gezin met 3 kinderen, dus geen uitjes meer naar een museum, niet wandelen in het bos en daarna een koffie drinken of pannenkoek eten, kdv/bso kosten krijgen we terug. Scheelt ook al snel 300 euro netto, Datenight (ik ga 1x in de maand met mijn vrouw wat leuks doen, en dan hebben we oppas thuis, gecancelled voor deze maand, etc.

Zonder dollen, denk dat het me zo 500 euro scheelt deze maand

[TucanoItaly]

assje schreef op maandag 30 maart 2020 @ 11:39:
Qua uitgaven heb ik het idee dat er meer online geshopt wordt

Oef... ik moet me enorm inhouden op dit gebied. Ik ben geld opzij aan het zetten voor een motor. Maar omdat niemand meer een rijbewijs kan halen, lijkt dat doel nu wat ver weg. En nu zit ik te kijken naar een mooie 43" monitor, terwijl ik al een gigantische 32" heb...

[MisterBlue]

Na lange tijd juist weer veel uitgegeven aan nieuwe hardware: iPad Pro, nieuwe WiFi router en hue starterpack. Deel is om thuiswerken aangenamer te maken. De iPad was een vorige generatie in de aanbieding, helemaal los ben ik dus niet gegaan.
Wilde ook nog een game console lopen, heb er nu geen, maar wacht nog af of ik me echt ga vervelen.
De periodieke uitgaven zijn wel omlaag, helemaal als mijn ns abonnement straks stopt.

[Barrycade]

Wij merken er niet veel van, wel zijn de spontane aankoopjes bij de super of de drogist weggevallen.
Ik eet niet op het werk. Maar die kosten komen net zo hard terug als kosten voor koffiebonen thuis nu ik al 3 weken vanuit huis werk.

Nu werk ik in de voedingsindustrie dus ik maak me niet echt zorgen. Maar ik merk wel dat het super relaxed voelt om toch een goede buffer achter de hand te hebben. Stel je voor dat je nog maar 1 maandsalaris nu op je rekeningen zou hebben en je in een bedrijf werkt dat stilligt.

[Wozmro]

Voor de koffie koop ik oploskoffie van de witte producten, 1,5€ voor 200gr. Daar kan ik een weekje mee voort.

Voor de rest qua online-shopping: preventief wat dingen gekocht tegen de eerst volgende hittegolf.
- 5kg witkalk om op het dakraam te smeren. (genoeg voor 10 zomers schat ik)
- Een driehoekige zonnedoek voor boven het terras en om instraling van de zon uit het westen door onze ramen tegen te gaan.
Alles samen, aan huis geleverd: 87€

Ik koop het liever nu dan binnen 2 maanden, herinner u de toestanden met de mobiele airco's vorig jaar.

[ Voor 3% gewijzigd door Wozmro op 30-03-2020 13:41 ]

[CurlyMo]

Zojuist mijn eerste ervaring opgedaan met (een mixed) aandelen (fonds)

Inleg 2x € 50 euro over twee fonden. Huidige waarde over beide fondsen € 98,93 Nu krijg ik alleen direct de neiging om meer te kopen

Zonder gekheid. Leuk om te zien hoe het werkt. Dat je inderdaad direct ziet wat de actuele waarde van je inleg is.

[Pistachenootje]

CurlyMo schreef op maandag 30 maart 2020 @ 16:23:
Zojuist mijn eerste ervaring opgedaan met (een mixed) aandelen (fonds)

Inleg 2x € 50 euro over twee fonden. Huidige waarde over beide fondsen € 98,93 Nu krijg ik alleen direct de neiging om meer te kopen

Zonder gekheid. Leuk om te zien hoe het werkt. Dat je inderdaad direct ziet wat de actuele waarde van je inleg is.

Wat voor mix fondsen ben je dan aan het kopen? Wat zijn de interne kosten?

[CurlyMo]

Pistachenootje schreef op maandag 30 maart 2020 @ 16:49:
[...]

Wat voor mix fondsen ben je dan aan het kopen? Wat zijn de interne kosten?

Zoals eerder gezegd, de ASN Neutraal en Offensief. Kosten weet ik niet zo. Vond ik ook minder belangrijk. Goedkoper dan Triodos, maar wel lekker duurzaam

[Herko_ter_Horst]

CurlyMo schreef op maandag 30 maart 2020 @ 16:51:
[...]

Zoals eerder gezegd, de ASN Neutraal en Offensief. Kosten weet ik niet zo. Vond ik ook minder belangrijk. Goedkoper dan Triodos, maar wel lekker duurzaam

1,2% kosten is anders best fors (0,9% fondskosten + 0,3% servicekosten).

[CurlyMo]

Herko_ter_Horst schreef op maandag 30 maart 2020 @ 17:03:
[...]

1,2% kosten is anders best fors (0,9% fondskosten + 0,3% servicekosten).

Je moet wat overhebben voor een betere wereld

Als iemand een goedkopere én (net zo of nog) duurzame(re) optie weet, dan sta ik er natuurlijk voor open. Ik ben nog in de beginfase van serieus beleggen. Bij Triodos betaal je als snel 1,5% tot nog boven de 2% aan kosten.

En ik draag liever 1,2% af aan een duurzame organisatie dan 0,5% aan een niet duurzame organisatie.

[Metro2002]

Unif schreef op maandag 30 maart 2020 @ 10:01:
Hoe zit het met jullie uitgaven?

Ik neem aan dat dat bij een flink aantal mensen gedaald is, nu we zo goed als nergens meer heen kunnen.
Niet iedere week uit eten, kroeg of evenement.
En misschien duurt zo lang dat we de zomervakantie ook wel kunnen vergeten.

Bij mij valt het wel mee, ik gaf voor de lock down al niet veel uit aan dat soort dingen.

Wij waren al geen big spenders, af en toe eens naar de sauna of bv naar een mooi natuurgebied om te wandelen. Nu wandelen we om de hoek wel een stukje. Er is dus relatief weinig veranderd in ons uitgavenpatroon.
Als de zomervakantie niet doorgaat dan scheelt dat wel wat geld al zijn we dan de aanbetaling wel kwijt maargoed, dat is 'maar' 160 euro. Vakantie zelf scheelt ongeveer zo'n 1500 euro.

Wel heb ik het aflossen van de hypotheek even op pauze gezet in afwachting van wat er allemaal in de economie gaat gebeuren

Aan de andere kant ben ik héél blij met onze lage maandlasten, rondkomen lukt met elke minimumloonbaan makkelijk.

[DeveloperNL]

Blik1984 schreef op maandag 30 maart 2020 @ 11:49:
Ik merk het wel in de uitgaven. Gezin met 3 kinderen, dus geen uitjes meer naar een museum, niet wandelen in het bos en daarna een koffie drinken of pannenkoek eten, kdv/bso kosten krijgen we terug. Scheelt ook al snel 300 euro netto, Datenight (ik ga 1x in de maand met mijn vrouw wat leuks doen, en dan hebben we oppas thuis, gecancelled voor deze maand, etc.

Zonder dollen, denk dat het me zo 500 euro scheelt deze maand

Op een servetje berekend: ik bespaar ongeveer 1000 euro per maand door full time thuis te werken en in het weekend geen restaurants. Deels zakelijk kosten (parkeergeld 15 euro per dag, benzine) en deels door overbodige uitgaven. Ik drink nu thuis koffie ipv koffie onderweg of bij klanten, geen lunch onderweg (neem meestal wel zelf mee). Geen borrels. Was al wel wat kritischer aan het kijken naar mijn uitgaven, maar als crisis over is wil ik wel doorzetten (met OV, zelf koffie/lunch mee en 1x in de maand een borrel ipv elke week).

[James008]

Vorig jaar zomer was ik blij dat ik een mijlpaal was gepasseerd. Deze zomer hoop ik weer dezelfde mijlpaal te passeren. Ach ja in de opbouw fase leer je veel van deze crisis.

[Phony]

James008 schreef op maandag 30 maart 2020 @ 22:58:
Vorig jaar zomer was ik blij dat ik een mijlpaal was gepasseerd. Deze zomer hoop ik weer dezelfde mijlpaal te passeren. Ach ja in de opbouw fase leer je veel van deze crisis.

Hahahaha. +1

[TechLight]

CurlyMo schreef op maandag 30 maart 2020 @ 17:08:
Je moet wat overhebben voor een betere wereld

Als iemand een goedkopere én (net zo of nog) duurzame(re) optie weet, dan sta ik er natuurlijk voor open. Ik ben nog in de beginfase van serieus beleggen. Bij Triodos betaal je als snel 1,5% tot nog boven de 2% aan kosten.

En ik draag liever 1,2% af aan een duurzame organisatie dan 0,5% aan een niet duurzame organisatie.

(beetje meer voor het beleggen topic wellicht, alhoewel duurzaam als thema wel goed bij FO past omdat je toch naar de wat langere termijn kijkt )
Je kunt ook je 'eigen' mixfonds maken met het ASN aandelenfonds en de rest als cash op een bankrekening of deposito (obligaties zijn momenteel niet zo interessant begrijp ik). Scheelt qua kosten omdat je dan 0.85 fondskosten hebt, maar alleen over het aandelendeel en dus niet over de cash. Je kunt naar de verdeling van het mixfonds kijken om te schatten hoe je allocatie ongeveer zou moeten zijn.

Ik vermoed dat er niet zo veel fondsen duurzamer zijn dan ASN met lagere kosten. De meeste volgen een wereldindex met een aantal uitsluitingen op algemene termen. Ik denk dat ASN een wat strakker beleid heeft dan de meeste (maar dan moet je echt in de fondsen duiken).

[OneTimer]

Metro2002 schreef op maandag 30 maart 2020 @ 20:16:
[...]
Wel heb ik het aflossen van de hypotheek even op pauze gezet in afwachting van wat er allemaal in de economie gaat gebeuren

Waarom? Uiteindelijk moet je het toch betalen. Bij sommige banken zelfs met extra rente.
Of heb je op dit moment geen inkomen meer?

[Zwelgje]

PM_Petrol schreef op dinsdag 31 maart 2020 @ 00:29:
[...]

Waarom? Uiteindelijk moet je het toch betalen. Bij sommige banken zelfs met extra rente.
Of heb je op dit moment geen inkomen meer?

ik denk dat hij bedoeld het extra aflossen op de hypotheek en niet zozeer het maandelijks aflossen wat hij altijd al deed.

Cash is king de komende tijd, verstandig besluit om je geld wat je over hebt even in je zak te houden

[Unito]

Wij geven ook minder uit.
Echter gaan we uiteindelijk met zijn allen flink meebetalen (via belasting) aan alle reddingsmaatregelen. Per saldo (richting fire) pakt het eerder negatief dan positief uit imho. Hoe zien jullie dit?

[MisterBlue]

Blijft koffiedik kijken wat de invloed is op lange termijn. Zelf blijf ik positief dat het geen invloed heeft op mij FO plannen. Ik blijf de komende periode wel alert op veranderingen die nu komen, dit is typisch zo een event waardoor het spel verandert in de wereld.

[CurlyMo]

TechLight schreef op dinsdag 31 maart 2020 @ 00:13:
[...]

(beetje meer voor het beleggen topic wellicht, alhoewel duurzaam als thema wel goed bij FO past omdat je toch naar de wat langere termijn kijkt )
Je kunt ook je 'eigen' mixfonds maken met het ASN aandelenfonds en de rest als cash op een bankrekening of deposito (obligaties zijn momenteel niet zo interessant begrijp ik). Scheelt qua kosten omdat je dan 0.85 fondskosten hebt, maar alleen over het aandelendeel en dus niet over de cash. Je kunt naar de verdeling van het mixfonds kijken om te schatten hoe je allocatie ongeveer zou moeten zijn.

Als ik het goed begrijp.

Het ASN Duurzaam Mixfonds Offensief belegt:
- 70% in aandelen
- 22% in obligaties
- 8% in microfinancieringsinstellingen

Daar betaal ik 1,2% fondskosten over.

Of je zegt dit:
- 70% in het ASN Duurzaam Aandelenfonds tegen 1,15% kosten
- 30% in het ASN Duurzaam Obligatiefonds tegen 0,75% kosten

Dan betaal ik totaal 1,03% aan kosten. Dat scheelt wel heel weinig met het mixed fonds. Maar inderdaad over € 200.000 wel € 3400, oftewel de moeite niet.

Of die 30% verdelen over 15% obligaties en 15% spaargeld.

Ik ga erover nadenken.

[Unif]

Ik denk zelf dat ik er geen blijvende last zal ondervinden van deze crisis.
Ik ben nog redelijk jong, heb nog ongeveer 20 jaar te gaan met opbouwen, tegen die tijd zijn de aandelen wel weer gestegen.

Ben niet bang om mijn baan te verliezen (voedingsindustrie)

Wat ook scheelt is dat ik aardig zuinig ben, heb een modaal salaris en heb daarvan 77.28% gespaard over de eerste drie maanden van het jaar. (reserveringen tel ik niet mee)

[Tdem]

Unif schreef op dinsdag 31 maart 2020 @ 08:41:
Ik denk zelf dat ik er geen blijvende last zal ondervinden van deze crisis.
Ik ben nog redelijk jong, heb nog ongeveer 20 jaar te gaan met opbouwen, tegen die tijd zijn de aandelen wel weer gestegen.

Ben niet bang om mijn baan te verliezen (voedingsindustrie)

Wat ook scheelt is dat ik aardig zuinig ben, heb een modaal salaris en heb daarvan 77.28% gespaard over de eerste drie maanden van het jaar. (reserveringen tel ik niet mee)

Wow! Mooie savingsrate zeg.

Ik ga er ook vanuit dat alles weer bijtrekt en word minder zenuwachtig van de dalingen dan vooraf gedacht.

Extra hypotheekaflossing mogen we sowieso in januari 2021 pas weer overwegen. Tegen die tijd is de wereld hopelijk weer draaiende . Nu ook lekker veel sparen. Thuiszitten scheelt een paar honderd euro aan uitgaven.

[Anoniem: 677216]

CurlyMo schreef op dinsdag 31 maart 2020 @ 08:26:
Dan betaal ik totaal 1,03% aan kosten. Dat scheelt wel heel weinig met het mixed fonds. Maar inderdaad over € 200.000 wel € 3400

Je hebt een 0 te veel