Lucht/Water warmtepomp om mee te verwarmen en koelen #6

[ronaldmathies]

Grolsch schreef op vrijdag 8 juni 2018 @ 13:03:
Ik heb me nog nooit afgevraagd of mijn thermostaat minimaal 10 minuten warmtevraag heeft, ik denk dan van waarom niet

Ik heb met m'n Danfoss in ieder geval niet zo'n tijdrelais, en heb het blijkbaar ook niet nodig.

Vergeet niet dat een WP met lage temperaturen werkt en dus errug traag is.

Je verhoogt niet "ff" in een uur de temperatuur 1 graad, dat duurt uren.

De kunst is je afgifte zo in te regelen dat je in het slechts mogelijke scenario (veel wind, regen, geen zon) de ruimtes "net" warm krijgt, dan gebruik je de thermostaat om de overige factoren te corrigeren (zon, koken, veel mensen, etc.)

Zo zou ik ook de stooklijn afstellen, zodat je de ruimtemperatuur net haalt bij "worst case scenario".

Is denk ik ook zo, enige scenario die ik kan bedenken is, je verhoogt de de thermostaat waardoor die aanslaat maar je zet hem toch weer lager waardoor hij afslaat. Of, je opent een deur en door koude tocht slaat hij aan.

De documentatie zegt in iedergeval dat hij dan minimaal 10min aan moet zijn. Ik speel gewoon op zeker.

[Grolsch]

ronaldmathies schreef op vrijdag 8 juni 2018 @ 13:15:
[...]


Is denk ik ook zo, enige scenario die ik kan bedenken is, je verhoogt de de thermostaat waardoor die aanslaat maar je zet hem toch weer lager waardoor hij afslaat. Of, je opent een deur en door koude tocht slaat hij aan.

De documentatie zegt in iedergeval dat hij dan minimaal 10min aan moet zijn. Ik speel gewoon op zeker.

Het is je eigen geld, dus speel gerust Maar ik was er absoluut niet bang voor dat het niet zou werken.

Het is heus niet zo dat je WP "ontploft" als er een run korter als 10 minuten is

Persoonlijk had ik het relais pas gekocht als er problemen zijn, en die heb je nog niet

[ronaldmathies]

Grolsch schreef op vrijdag 8 juni 2018 @ 13:37:
[...]


Het is je eigen geld, dus speel gerust Maar ik was er absoluut niet bang voor dat het niet zou werken.

Het is heus niet zo dat je WP "ontploft" als er een run korter als 10 minuten is

Persoonlijk had ik het relais pas gekocht als er problemen zijn, en die heb je nog niet

Tja, dat is een beetje een tik van mij, nogal snel overbezorgt...

Als ik hem aansluit moet het neem ik aan op de gemarkeerde aansluitingen?



(plaatje aangepast, had 1 van de 2 schroeven verkeerd)

Maakt de richting nog uit (+ / -)?

En naast het goedzetten van de dip-switch (wat ik moet doen als het apparaat helemaal uit staat) is er dan nog iets anders waar ik rekening mee moet houden?

En krijg ik dan het icoontje in beeld? (volgens mij het huisje met de thermometer )

[ Voor 11% gewijzigd door ronaldmathies op 08-06-2018 13:50 ]

[godfriedd]

ronaldmathies schreef op vrijdag 8 juni 2018 @ 13:46:
[...]


Tja, dat is een beetje een tik van mij, nogal snel overbezorgt...

Als ik hem aansluit moet het neem ik aan op de gemarkeerde aansluitingen?

[afbeelding]

(plaatje aangepast, had 1 van de 2 schroeven verkeerd)

Maakt de richting nog uit (+ / -)?

En naast het goedzetten van de dip-switch (wat ik moet doen als het apparaat helemaal uit staat) is er dan nog iets anders waar ik rekening mee moet houden?

En krijg ik dan het icoontje in beeld? (volgens mij het huisje met de thermometer )

Dat zijn inderdaad de contacten die je moet hebben. En het is een potentiaalvrij contact dus de richting maakt niet uit. Let dus wel op dat je alles doet terwijl de spanning eraf is want één van beide contacten staat 230V op (wist ik eigenlijk ook niet tot gisteren maar goed, het is logisch dat je alleen aan dit soort dingen werkt als de spanning eraf is). Het enige wat dus de thermostaat of je Watts-regeling doet is de 2 met elkaar verbinden.

Ik verwacht zelf dat je (afhankelijk van de warmtemodus die je geselecteerd hebt staan) enkel het icoontje van pauze op play ziet veranderen op het moment dat de wp aan gaat, maar 100% ben ik er niet van...

[ Voor 8% gewijzigd door godfriedd op 08-06-2018 14:02 ]

[Grolsch]

Zoals @godfriedd zegt, en kleine aanvulling, je krijgt geen extra icoontjes in je display.

Hoe de Dipswitch moet staan kom je proefondervindelijk achter, ik moest hem veranderden (dus tegenovergestelde van de standaard waarde).

[godfriedd]

Grolsch schreef op vrijdag 8 juni 2018 @ 14:03:

Hoe de Dipswitch moet staan kom je proefondervindelijk achter, ik moest hem veranderden (dus tegenovergestelde van de standaard waarde).

Ik denk dat je hem altijd moet aanpassen in de praktijk. De standaard situatie is dat de wp het zelf regelt en dan normaal functioneert, daarbij zijn die 2 contacten dus nooit met elkaar verbonden. Als je een externe regeling toepast die de wp aan of uit kan zetten zul je dus vrijwel altijd de wp moeten vertellen dat de 2 contacten die standaard nooit met elkaar verbonden zijn, ineens de actie tot gevolg heeft dat de wp op standby moet gaan en andersom, dat als die contacten wél met elkaar verbonden worden de wp ineens aan de gang zal moeten gaan.

Tenzij je een thermostaat of regeling hebt die het mijns inziens niet logische schakelgedrag heeft dat hij een contact verbreekt als hij aan moet gaan en een contact maakt als hij uit moet gaan...

[ Voor 11% gewijzigd door godfriedd op 08-06-2018 14:13 ]

[ronaldmathies]

Grolsch schreef op vrijdag 8 juni 2018 @ 14:03:
Zoals @godfriedd zegt, en kleine aanvulling, je krijgt geen extra icoontjes in je display.

Hoe de Dipswitch moet staan kom je proefondervindelijk achter, ik moest hem veranderden (dus tegenovergestelde van de standaard waarde).

Kan dus in iedergeval geen kwaat als de dip-switch verkeerd omstaat want dan is het gedrag alleen het tegenovergestelde.

en proefondervindelijk is denk ik vrij makkelijk, gewoon de verwarming hoger zetten Gezien mijn buffer al twee weken niet verwarmt is gaat hij meteen starten, en als ik de temp lager zet moet hij weer uit gaan (eventueel met 10 minuten uitloop.

[Grolsch]

ronaldmathies schreef op vrijdag 8 juni 2018 @ 14:10:
[...]


Kan dus in iedergeval geen kwaat als de dip-switch verkeerd omstaat want dan is het gedrag alleen het tegenovergestelde.

en proefondervindelijk is denk ik vrij makkelijk, gewoon de verwarming hoger zetten Gezien mijn buffer al twee weken niet verwarmt is gaat hij meteen starten, en als ik de temp lager zet moet hij weer uit gaan (eventueel met 10 minuten uitloop.

Yup, zo makkelijk is het.

Ik had hem ook aangesloten, warmtevraag gegenereerd en de WP ging uit, toen wist ik dus dat de dipswitch de andere kant op moest.

Nu heb ik met koelen dat m'n thermostaat dit niet via hetzelfde contact doorgeeft, dus nu heb ik de dipswitch weer andersom gezet, en werkt koelen niet met thermostaat dus met klokprogramma van de hydrobox. Maar ik koel al 2 weken niet meer omdat mijn vrouw het te koud vond

[J.o.r.i.s]

Jan Treur schreef op donderdag 31 mei 2018 @ 03:49:
[...]


Zo'n cooling kit is gewoon een verbindingsdraadje tussen twee punten A en B dat je ook zelf kunt kiezen en aan kunt brengen. Ik heb daar ooit de instructie voor toegestuurd gekregen vanuit Thercon toen mijn cooling kit weggeraakt was bij de installateur. Werkt nu al jaren, dus zonder officiele cooling kit. Geinteresseerd?

Zeker in geïnteresseerd. Heb sind januari 2018 hier ook een Fujitsu draaien maar dan WH11F

[Jan Treur]

Ik kan helaas de betreffende documentatie niet meer terug vinden.

Maar in een communicatie met iemand anders hier leek het er toch al op dat het bij de nieuwere typen iets anders was. Dus misschien toch maar die 100 euro uitgeven aan de Cooling Kit?

[ Voor 63% gewijzigd door Jan Treur op 08-06-2018 20:07 ]

[bouwmeester]

Ik ben al een poos aan het oriënteren of een warmtepomp wat voor ons is, ik ben enthousiast over de techniek en de verschillende systemen die er aangeboden worden. maar het valt me tegen w.b.t. de prijzen die ze op de offerte vragen als het complete systeem geïnstalleerd moet worden.
ik heb een aantal vragen en hoop dat jullie als ervaringsdeskundige ze kunnen beantwoorden:
- is het zo dat in de wintermaanden de condensor van de lucht/water warmtepomp bevriest en dat hij dan extra stroom verbruikt vanwege zijn warmte element die hij dan nodig heeft om te ontdooien? en hoe vaak doet hij dit dan?
- ik heb een paar offertes voor een lucht/water warmtepomp met een systeem van 12kW, maar voor een water/water zegt men dat een 6kW voldoende zou moeten zijn om ons huis warm te krijgen/houden. Zit er soms verschil in de berekening voor deze systemen of zou dit gelijk moeten zijn?
Ik heb een transmissie berekening gedaan en dan kom ik op 10,4kW (rekening houdend met de 80% regel)

[D!zzy]

J.o.r.i.s schreef op vrijdag 8 juni 2018 @ 19:44:
[...]

Zeker in geïnteresseerd. Heb sind januari 2018 hier ook een Fujitsu draaien maar dan WH11F

Zie D!zzy in "Lucht/Water warmtepomp om mee te verwarmen en koelen #6"
Hier heb ik links naar de betreffende handleidingen gezet. Ik heb jammer genoeg niet alle flat cables/connecties om die verbinding te realiseren. Misschien heb jij deze wel? Dan is het inderdaad een kwestie van een verbinding maken.

[ Voor 12% gewijzigd door D!zzy op 08-06-2018 20:42 ]

[koevlaas2]

DJT schreef op donderdag 7 juni 2018 @ 20:04:
[...]


https://www.oeg.net/nl/wa...armtewisselaars-516005195

Behoorlijk dure boiler, niet eens RVS jammer.

[koevlaas2]

@Grolsch Handig voor ons (en de overige ME bezitters): https://alklima.nl/storingscodes/

[koevlaas2]

bouwmeester schreef op vrijdag 8 juni 2018 @ 20:21:
Ik ben al een poos aan het oriënteren of een warmtepomp wat voor ons is, ik ben enthousiast over de techniek en de verschillende systemen die er aangeboden worden. maar het valt me tegen w.b.t. de prijzen die ze op de offerte vragen als het complete systeem geïnstalleerd moet worden.
ik heb een aantal vragen en hoop dat jullie als ervaringsdeskundige ze kunnen beantwoorden:
1 is het zo dat in de wintermaanden de condensor van de lucht/water warmtepomp bevriest en dat hij dan extra stroom verbruikt vanwege zijn warmte element die hij dan nodig heeft om te ontdooien? en hoe vaak doet hij dit dan?
2 ik heb een paar offertes voor een lucht/water warmtepomp met een systeem van 12kW, maar voor een water/water zegt men dat een 6kW voldoende zou moeten zijn om ons huis warm te krijgen/houden. Zit er soms verschil in de berekening voor deze systemen of zou dit gelijk moeten zijn?
Ik heb een transmissie berekening gedaan en dan kom ik op 10,4kW (rekening houdend met de 80% regel)

1: Het apparaat ontdooit met een zogenaamde 'reverse cycle' dwz het proces word omgedraaid en je gaat dus buiten heel even verwarmen met warmte vanuit je cv water. Alleen in extreme omstandigheden kan een electrisch element ingezet worden om dit ontdooien uit te voeren.

2: Als je huis 10.4 KW verlies kent bij -10c buiten zal je dus een WP (en afgifte systeem) moeten hebben die bij -10c nog 10.4 KW warmte kan leveren. 6 KW W/W is dan niet genoeg vermogen.

[AUijtdehaag]

Zou het wat zijn?
https://www.ebay.de/itm/W...aehler-MBUS-/282978355141

Bedrade M-bus, is 1x in de 3 minuten uitleesbaar (indien batterij) volgens manual.
M-bus manual

Ik ben al voorzien van een kamstrup 302 met m-bus, dus ik ga het niet proberen...

[koevlaas2]

AUijtdehaag schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 13:53:
Zou het wat zijn?
https://www.ebay.de/itm/W...aehler-MBUS-/282978355141

Bedrade M-bus, is 1x in de 3 minuten uitleesbaar (indien batterij) volgens manual.
M-bus manual

Ik ben al voorzien van een kamstrup 302 met m-bus, dus ik ga het niet proberen...

DN15

[AUijtdehaag]

@koevlaas2
G1"

[koevlaas2]

AUijtdehaag schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 13:55:
@koevlaas2
G1"

Maar dat is het ausengewinde, zegt weinig over de binnenzijde.
Qp (waar @Oxellaar het altijd over heeft) 1.5 m3 p/u

[AUijtdehaag]

@koevlaas2
Mijn kamstrup is 1" en 3/4" innen
https://www.energie-zaehl.../WMZ-Multical-302-25-Mbus
Dus weinig verschil lijkt me.

Qp = 1,5 m3/h = 25 ltr/min

Meer dan genoeg.

[ Voor 6% gewijzigd door AUijtdehaag op 09-06-2018 14:04 ]

[Naalroc]

koevlaas2 schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 13:55:
[...]


DN15

Op de derde foto staat DN20....

[thido]

AUijtdehaag schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 13:53:
Zou het wat zijn?
https://www.ebay.de/itm/W...aehler-MBUS-/282978355141

Bedrade M-bus, is 1x in de 3 minuten uitleesbaar (indien batterij) volgens manual.
M-bus manual

Ik ben al voorzien van een kamstrup 302 met m-bus, dus ik ga het niet proberen...

Ik wil het wel proberen, moet jij hem er alleen even tussen komen zetten :-)

[AUijtdehaag]

@thido
Geen probleem. Ik heb ook een rems pers.
Vergeet de 1" kogelkraantjes niet.
https://www.ebay.de/itm/W...ubehoer-MID-/271306205317

Is er ruimte genoeg?

[thido]

AUijtdehaag schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 15:33:
@thido
Geen probleem. Ik heb ook een rems pers.
Vergeet de 1" kogelkraantjes niet.
https://www.ebay.de/itm/W...ubehoer-MID-/271306205317

Is er ruimte genoeg?

Heel weinig, en de ruimte die er is zit niet ideaal vrees ik.
O.a. zo'n horizontaal met twee bochten dezelfde kant op waar je hem volgens het manual niet mag monteren.

[Xiphalon]

Kort vraagje: stel ik heb een lw-warmtepomp, met een indirecte boiler voor SWW. In die boiler zit ook een electrisch element.

Kan ik dan als de warmtepomp storing heeft die boiler dan gebruiken als 'normale' boiler? dus stekker aan het element en het stopcontact in.

Moet er dan per sé druk staan op de spiralen? Ik kan nergens vinden dat het niet kan en het is wel een mooie backup

[reneeke1970]

Xiphalon schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 16:38:
Kort vraagje: stel ik heb een lw-warmtepomp, met een indirecte boiler voor SWW. In die boiler zit ook een electrisch element.

Kan ik dan als de warmtepomp storing heeft die boiler dan gebruiken als 'normale' boiler? dus stekker aan het element en het stopcontact in.

Moet er dan per sé druk staan op de spiralen? Ik kan nergens vinden dat het niet kan en het is wel een mooie backup

Nee hoeft geen druk op, ik heb ook ongebruikte spiraal droog staan. Iets wat rond is druk je niet zomaar samen....

[Naalroc]

AUijtdehaag schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 15:33:
@thido
............
Vergeet de 1" kogelkraantjes niet.
https://www.ebay.de/itm/W...ubehoer-MID-/271306205317

Is er ruimte genoeg?

Waarom zou dat essentieel zijn? Op pompen is het ook een optie, maar hoe vaak moet je een pomp wisselen; dus hoe vaak zal je die kogelkranen nodig hebben op deze warmtemeter?

@Grolsch Zou je het voor deze prijs wèl willen inbouwen? met in gedachten, dat je het geen €200+ waard vindt om een Kamstrup te monteren; deze zou nauwkeuriger moeten zijn dan de ingebouwde in de Ecodan....

[Andrehj]

Xiphalon schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 16:38:
Kort vraagje: stel ik heb een lw-warmtepomp, met een indirecte boiler voor SWW. In die boiler zit ook een electrisch element.

Kan ik dan als de warmtepomp storing heeft die boiler dan gebruiken als 'normale' boiler? dus stekker aan het element en het stopcontact in.

Ja dat kan. Druk is geen probleem, maar ik zou wel even nadenken over de aansturing van dat elektrisch element. Normaliter wordt die aan- en uitgezet door de regeling van je WP. Daar zul je wel iets voor in de plaats moeten stellen.
(De meeste verwarmingselementen hebben ook nog zelf een thermische beveiliging, maar behalve dat dan je water veel te heet wordt, zijn die ook zeker niet bedoeld om als gewone regeling te gebruiken)

[koevlaas2]

Andrehj schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 20:59:
[...]

Ja dat kan. Druk is geen probleem, maar ik zou wel even nadenken over de aansturing van dat elektrisch element. Normaliter wordt die aan- en uitgezet door de regeling van je WP. Daar zul je wel iets voor in de plaats moeten stellen.
(De meeste verwarmingselementen hebben ook nog zelf een thermische beveiliging, maar behalve dat dan je water veel te heet wordt, zijn die ook zeker niet bedoeld om als gewone regeling te gebruiken)

De mijne heeft een thermostaat en kan dus element solo werken.

[Andrehj]

Aha. Dan kan het zeker solo. Maar dit zal @Xiphalon wel even moeten checken.
Hoe voorkom je bij een thermostaat in het element trouwens dat deze de interne regeling van de WP in de weg zit?
Want een losse thermostaat (voor gewoon boilerbedrijf) staat misschien op 55 graden, terwijl je voor een LPP naar 65 graden wilt.

[koevlaas2]

Andrehj schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 21:44:
Aha. Dan kan het zeker solo. Maar dit zal @Xiphalon wel even moeten checken.
Hoe voorkom je bij een thermostaat in het element trouwens dat deze de interne regeling van de WP in de weg zit?
Want een losse thermostaat (voor gewoon boilerbedrijf) staat misschien op 55 graden, terwijl je voor een LPP naar 65 graden wilt.

Staat bij mij op 64c en bivalent draaien betekend dat het electrische element de temperatuurinstelling van de WP overstijgt en dan gaat de WP standby.

[pleio65]

Vorst bescherming Panasonic mono.

In de instructie staat vermeld dat de pomp gaat draaien als de bevriezingstemperatuur wordt bereikt.
Het is mij niet duidelijk of de pomp dan andersom gaat draaien wat ik in dit forum heb gelezen. Ik zou dit willen weten omdat ik in het watercircuit een terugslagklep heb zitten en een omgekeerde waterstroom dan niet gaat werken.

[reneeke1970]

pleio65 schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 22:19:
Vorst bescherming Panasonic mono.

In de instructie staat vermeld dat de pomp gaat draaien als de bevriezingstemperatuur wordt bereikt.
Het is mij niet duidelijk of de pomp dan andersom gaat draaien wat ik in dit forum heb gelezen. Ik zou dit willen weten omdat ik in het watercircuit een terugslagklep heb zitten en een omgekeerde waterstroom dan niet gaat werken.

Nee hoor, gaat gewoon netjes vooruit

[pleio65]

reneeke1970 schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 22:21:
[...]

Nee hoor, gaat gewoon netjes vooruit

@reneeke1970

Helder. Bedankt, Ik overwoog dan namelijk om een warmtedraad om de leidingen buiten de pomp te wikkelen.

[reneeke1970]

pleio65 schreef op zaterdag 9 juni 2018 @ 22:40:
[...]


@reneeke1970

Helder. Bedankt, Ik overwoog dan namelijk om een warmtedraad om de leidingen buiten de pomp te wikkelen.

Dat kun je doen voor die paar tientjes, maakt het wel lastig isoleren.
Maar in de praktijk zul je het niet nodig hebben, zolang er stroom op de wp blijft is het goed. En zonder stroom werkt een lint ook niet

[space-one]

Onze cv ketel Vaillant VHR 24-28 is 16 jaar daarom ben al een tijd aan het meelezen. Sinds 1,5 jaar hebben wij in de keuken een Jaga strada en nu zouden we in de douch en aan de voorkant van de woonkamer ook graag de radiatoren vervangen door een Jaga ook i.v.m de toekomst. We stoken de cv ketel nu nog op 60 graden en als ik het zo lees is dat voor het rendement van een warmtepomp wel te hoog. Als je bijv naar een aanvoertemperatuur 40-45 graden wilt gaan zijn dan de radiatoren (10 jaar) op bijv de slaapkamers nog bruikbaar? Omdat die radiatoren ook niet op 21-22 graden draaien zoals in de woonkamer en radiatoren hebben nu nog wel over capaciteit (voetventiel of Heimeier Eclipse).

Ik heb warmtepomp-weetjes.nl gelezen dat de delta T van een warmtepomp juist aan lage kant moet zijn. Bij een cv ketel moet juist andersom zijn i.v.m het rendement. Zijn de Heimeier Eclipse kranen nog wel bruikbaar? (max 150 liter per uur) Deze zijn 1,5 jaar op advies van de installateur geplaatst. De leiding zijn 22 en 15 mm waarvan aan de voorkant de vloerverwarming van de douch en radiator in de douch en slaapkamer zijn aangesloten via een 15 mm buis. Is dit in de toekomst een probleem. Alleen de douch wordt regelmatig verwarmt.

Wij hadden eerst 5 Heimeier Eclipse kranen nu nog 3. Omdat de cv pomp alleen op max kan draaien onstond met die 5 Eclipse kranen op max en jaga nog steeds veel geluid in de woonkamer. Te veel overdruk in het systeem. De reactie van de installateur was eerste wacht maar tot je een nieuwe ketel krijgt. Ik had zelf nog gevraagd voor de installatie gaat dat wel met die pomp omdat deze niet instelbaar is ja nooit klachten over de Heimeier Eclipse kranen. Uiteindelijk is op advies van de importeur van de kranen het wel aangepast en zijn er 2 gewone kranen geplaatst in de woonkamer. Voor de convectorput was die 150 liter ook te weinig om op temperatuur te komen aan het begin was de temperatuur 10 graden lager dan
de aanvoertemperatuur. Ik had toevallig sensoren met raspberry pi draaien.

Voor een warmte pomp zit ik denken aan een Panasonic monoblock. Voor de cv installatie is een buffervat nodig met extra spiraal voor het warmwater en dan elektrische naverwarmen of extra buffervat voor het warmwater en dan naverwarmen tot 65 graden als de warmtepomp dat niet kan. Wat si de beste optie voor een 2 persoons huishouding Waar de cv nu staat staat ook nog een wasmachine en vaarwasser. zonder extra aanpassingen is er niet veel ruimte. Hoe groot moet zo buffervat worden? in welke prijs categorie / merk. ik heb wel gezocht maar is wat onduidelijk. Als er meer ruimte nodig is zou dat kunnen in de garage
maar dan worden leidingen wel veel langer of achter de broeikast. De broeikast heeft 2 stenen muren en met 2 kanten met glas en een doorzichtig dak. Achter de broeikast zijn de leidingen korter
en dan eerste 1,5 m extra te isoleren. Is het voor warmte beter om in de schaduw of de zon te staan (zuid)? Ik denk het laaste.

Twee onder één kap bouwjaar 1970
2 personen
Kruipruimte isolatie 3 jaar geleden (gespoten)
Muurisolatie oud leeftijd onbekend
Zolderisloatie glaswol 10 jaar
Achterkant woonkamer (schuifpui), keuken en zolder/dakkapel 3-5 geleden vervangen
Met uitzondering bij de voordeur is alles wel dubbelglas maar wel oud.
Aan de voorkant en achterkant hebben we hout over de breedte van het huis. Origineel zat daar een 5 cm tempex plaat in en nog 6 cm lucht en dat hebben we vervangen door glaswol.


Gas 1.334 m3
Elektriciteit 2.411 kWh

Radiatoren die regelmatig worden gebruikt

Woonkamer altijd open en overige radiatoren hebben een thermostaat kraan

R1 radiator 2,80x45 T20 oud
R2 convectorput 2,45x15 4 buizen oud
R3 radiator 90x90 T22 Heimeier Eclipse 2 jaar
R4 Jaga Strada 1,40x50 T11 twin 2jaar
Douch vloerverwarming met Heimeier RTL retourtemp. begrenzer en radiator 1,20x50 T22 Heimeier Eclipse 10 jaar
Zolder radiator 1,20x90 T22 Heimeier Eclipse 10 jaar

oppervlakte keuken 9,52
Inhoud keuken 23,8 m3
oppervlakte woonkamer 38,1
inhoud woonkamer 97,5 m3

Tekening https://imgur.com/QuBNt2g

Als er iemand antwoord zou geven op de vragen zou dat fijn zijn.

[AUijtdehaag]

@space-one
Een DJG warmtepomp vat op zijn kop zetten en (cv) inhoud op de WP.
De RVS spiraal als hygienespiraal gebruiken met een 3-fase doorstromer.

En dan met een aparte pomp werken voor je radiatoren, etc.
Die staat parallel over het vat met cv water en de WP (warmtepompweetjes buffervat schemas)

Zo heb ik het ook...(maar dan een 450 ltr rvs djg vat met 3-spiralen, niet verkrijgbaar meer)
https://www.groene-energi...r-rvs-300l-1ww-grijs.html
http://www.djg.com/en/sta...ten/warmtepomp-200-300-l/
https://www.pumpendiscoun...Oventrop-Kessel-Anbi.html

Verder geen stortdouche neem ik aan?
(dan is een WP boiler interessanter en heeft ook subsidie en hou je de pana wp voor enkel de cv)

[ Voor 22% gewijzigd door AUijtdehaag op 10-06-2018 12:57 ]

[space-one]

@AUijtdehaag

Dat schema is meer duidelijk. Ik twijfel nog over 3-fase doorstromer i.v.m het vermogen op een 3x25A. Ik zit meer een een A label boiler van 30/50 Liter en dan geen 2000W type maar bijv ook op 1000W kan verwarmen met zonepanelen overdag. In de winter het is buffervat op temperatuur en dan 1 dag in de week naar 65 graden. De zomer alleen de boiler. De warmtepomp zou dan helemaal uit kunnen als dat kan. Wij hebben geen stortdouch en de wp boiler zou eventueel wel op zolder kunnen maar duurd het warmer water in de keuken heel lang i.v.m lengte van de leiding. Dit wel weer op te lossen met kleine doorstromer voor alleen de keuken. De vaatwasser heeft een warmwater ingang dus die zou ook gekoppeld kunnen worden aan warmwater ingang van het buffervat.

Door de natte kruipruimte in de wimter en leeftijd van de leidingen moet eigelijk een groot gedeelde nog worden vervangen. Het laatste jaar moet ik de druk onder 1.5 bar houden anders moet ik om de 10 dagen
bijvullen. Als druk lager dan 1,5 bar blijft is het een week 7 of 8. In de straat hebben hetzelfde type huizen dezelfde problemen met de cv installaties.

Eigelijk is het de bedoeling om dit jaar voor de winter de Jaga radiatoren en de leidingen te doen en dan volgend jaar de warmtepomp. Als ik schema bekijk zou het dan een optie kunnen zijn om cv ketel zolang te gebruiken i.p.v een warmtepomp. Zodat later alleen de cv ketel kan worden afgekoppeld en de warmtepomp kan worden aangesloten. Wat is regeltechnische nodig naast een thermostaat (aan/uit) in dit schema.

[Helhond]

space-one schreef op zondag 10 juni 2018 @ 11:35:
Onze cv ketel Vaillant VHR 24-28 is 16 jaar daarom ben al een tijd aan het meelezen. Sinds 1,5 jaar hebben wij in de keuken een Jaga strada en nu zouden we in de douch en aan de voorkant van de woonkamer ook graag de radiatoren vervangen door een Jaga ook i.v.m de toekomst. We stoken de cv ketel nu nog op 60 graden en als ik het zo lees is dat voor het rendement van een warmtepomp wel te hoog. Als je bijv naar een aanvoertemperatuur 40-45 graden wilt gaan zijn dan de radiatoren (10 jaar) op bijv de slaapkamers nog bruikbaar? Omdat die radiatoren ook niet op 21-22 graden draaien zoals in de woonkamer en radiatoren hebben nu nog wel over capaciteit (voetventiel of Heimeier Eclipse).

Wij hebben dezelfde cv ketel, ik heb als eerste bij ons het vermogen gereduceerd naar het minimum van 40% vermogen. Daarna ben ik met de aanvoer temperatuur gaan testen. Tot 0 graden overdag houden wij nu ons huis ('72) warm met een aanvoer temperatuur van 40 graden. Pas als het ook overdag onder nul duikt krijgt het huis het lastig om zijn warmte vast te houden. Met continu stoken zou het nog moeten lukken, maar wij passen nachtverlaging toe en verlaging als wij weg zijn. Wij gebruiken nog de oude radiatoren die vanuit de bouw zijn geplaatst.

[reneeke1970]

Helhond schreef op maandag 11 juni 2018 @ 08:40:
[...]


Wij hebben zelfde cv ketel, ik heb als eerste bij ons het vermogen gereduceerd naar het minimum van 40% vermogen. Daarna ben ik met de aanvoer temperatuur gaan testen. Tot 0 graden overdag houden wij nu ons huis ('72) warm met een aanvoer temperatuur van 40 graden. Pas als het ook overdag onder nul duikt krijgt het huis het lastig om zijn warmte vast te houden. Met continu stoken zou het nog moeten lukken, maar wij passen nachtverlaging toe en verlaging als wij weg zijn. Wij gebruiken nog de oude radiatoren die vanuit de bouw zijn geplaatst.

Dan moet je dus de nacht verlaging afschaffen met een wp. Mogelijk is 35 dan ook genoeg

[HyperBart]

EDIT: Ik ben op zoek naar L/L (nu toch nog) en zat hier dus verkeerd

[ Voor 101% gewijzigd door HyperBart op 11-06-2018 14:48 ]

[Jan Treur]

Dat zijn veel vragen.

Wat betreft een krachtige WP speciaal voor het koelen, dat klinkt niet erg aannemelijk. De vermogens die voor koelen gebruikt worden zijn doorgaans een stuk lager dan die bij verwarmen gebruikt worden; ik neem aan dat het om een L/W warmtepomp gaat?

Voor koelen moet je bijvoorbeeld 12 graden temperatuurverschil overbruggen (van 30 buiten naar 18 graden water bijvoorbeeld). Bij verwarmen kan dat wel 40 graden verschil zijn tussen -10 buiten en 30 graden water, of nog meer. Dat laatste kost veel meer vermogen.

[HyperBart]

Jan Treur schreef op maandag 11 juni 2018 @ 14:27:

Koelen is toch altijd L/L? L/W lijkt me nu nog niet van toepassing omdat de ketel er nog niet tussen uit gaat, of wel?

[ Voor 32% gewijzigd door HyperBart op 11-06-2018 14:40 ]

[Grolsch]

Dan zit je in het verkeerde topic, want dit is het L/W WP topic

Dan kun je misschien beter hier ff buurten: Huis verwarmen met een lucht/lucht warmtepomp

[HyperBart]

Grolsch schreef op maandag 11 juni 2018 @ 14:44:
Dan zit je in het verkeerde topic, want dit is het L/W WP topic

Dan kun je misschien beter hier ff buurten: Huis verwarmen met een lucht/lucht warmtepomp

Daarop in hakend, hoe zou dan bv. hier met L/W gekoeld kunnen worden? Stuur je dan koud water door de vloerverwarming heen? Is dat dat principe?

[ Voor 20% gewijzigd door HyperBart op 11-06-2018 14:48 ]

[Grolsch]

HyperBart schreef op maandag 11 juni 2018 @ 14:46:
[...]



Daarop in hakend, hoe zou dan bv. hier met L/W gekoeld kunnen worden? Stuur je dan koud water door de vloerverwarming heen? Is dat dat principe?

Yup, maar verwacht daar geen wonderen van, het grote probleem is de RV, die pak je niet aan met een L/W WP, dus je kunt wel "een beetje" koelen, maar bij lange na niet het effect van een L/L WP (beter bekend als Airco in NL).

[HyperBart]

Grolsch schreef op maandag 11 juni 2018 @ 15:03:
[...]


Yup, maar verwacht daar geen wonderen van, het grote probleem is de RV, die pak je niet aan met een L/W WP, dus je kunt wel "een beetje" koelen, maar bij lange na niet het effect van een L/L WP (beter bekend als Airco in NL).

Ja, dat las ik nu idd ook, het is wel een aangenamere manier om te koelen naar het schijnt. Nu ja... Ik sta er soms nog van te kijken hoe warm het soms wordt. Zwaar geïnvesteerd in kwalitatief goede screens. 10cm isolatie in de muren, 22cm in het dak. De vloerplaat stevig geïsoleerd.

En dan wordt het hier nog 26°C . Gisterenavond alle ramen nog ff lekker open en 's nachts ook op de slaapkamers dat het goed koelt voor de volgende dag. Alleen 's nachts het ventilatiesysteem D laten draaien om door de dag geen warmte naar binnen te trekken. Nu ja, goed... Ik heb eens een dagje het automatisch sluiten van de screens per ongeluk ge-disable'ed... 29°C .

Een keer dat die warmte hier binnen zit krijg je er niet meer uit (duh, isolatie) maar hoe snel dat hier binnekomt, niet normaal.

[ Voor 8% gewijzigd door HyperBart op 11-06-2018 15:11 ]

[bouwmeester]

koevlaas2 schreef op vrijdag 8 juni 2018 @ 23:52:
[...]

1: Het apparaat ontdooit met een zogenaamde 'reverse cycle' dwz het proces word omgedraaid en je gaat dus buiten heel even verwarmen met warmte vanuit je cv water. Alleen in extreme omstandigheden kan een electrisch element ingezet worden om dit ontdooien uit te voeren.

2: Als je huis 10.4 KW verlies kent bij -10c buiten zal je dus een WP (en afgifte systeem) moeten hebben die bij -10c nog 10.4 KW warmte kan leveren. 6 KW W/W is dan niet genoeg vermogen.

1. Warmte van cv water bedoel je dan via de hydro-unit (warmtewisselaar) of via zijn buffervat? En kost dit veel stroom, in verhouding dan?

2. Ik ben benieuwd wat de installateur hierop te zeggen heeft.
Bedankt Koevlaas2

[Grolsch]

HyperBart schreef op maandag 11 juni 2018 @ 15:10:
[...]

Ja, dat las ik nu idd ook, het is wel een aangenamere manier om te koelen naar het schijnt. Nu ja... Ik sta er soms nog van te kijken hoe warm het soms wordt. Zwaar geïnvesteerd in kwalitatief goede screens. 10cm isolatie in de muren, 22cm in het dak. De vloerplaat stevig geïsoleerd.

En dan wordt het hier nog 26°C . Gisterenavond alle ramen nog ff lekker open en 's nachts ook op de slaapkamers dat het goed koelt voor de volgende dag. Alleen 's nachts het ventilatiesysteem D laten draaien om door de dag geen warmte naar binnen te trekken. Nu ja, goed... Ik heb eens een dagje het automatisch sluiten van de screens per ongeluk ge-disable'ed... 29°C .

Een keer dat die warmte hier binnen zit krijg je er niet meer uit (duh, isolatie) maar hoe snel dat hier binnekomt, niet normaal.

Zelf heb ik ook een nieuwe woning gebouwd (2017 opgeleverd) maar ervaar niet zoveel warmteproblemen als jij omschrijft. Ook screens voor de ramen, en gisteren zag ik in de keuken 24 graden voorbijkomen en in de woonkamer 23 graden.

Wel hebben wij ventilatiesysteem type C (CO2/RV gestuurd) misschien dat dat verschil maakt

Ik heb voorlaatst een keer een aantal dagen gekoeld door 14 graden water de vloer in te sturen met mijn L/W WP, maar dat werd door mijn vrouw niet als prettig ervaren Ook mede-Tweakers gaven aan dat je eigenlijk 18 graden water door je vloer moet sturen. Nu kun je wel nagaan dat de koelende werking dan niet zo heel groot is, het scheelt wel wat, maar komt niet in de buurt van een L/L WP (Airco)

Echt ramen openzetten is bij ons geen goed idee zonder horren. Wij wonen tussen de weilanden in, en als ik de ramen zo open zet barst het van de vliegen in huis.

[ Voor 4% gewijzigd door Grolsch op 11-06-2018 15:24 ]

[Gasschuif]

HyperBart schreef op maandag 11 juni 2018 @ 15:10:
[...]

Ja, dat las ik nu idd ook, het is wel een aangenamere manier om te koelen naar het schijnt. Nu ja... Ik sta er soms nog van te kijken hoe warm het soms wordt. Zwaar geïnvesteerd in kwalitatief goede screens. 10cm isolatie in de muren, 22cm in het dak. De vloerplaat stevig geïsoleerd.

Het is zeker geen aangenamere warmte, je draait slechts de RV omhoog omdat er niet ontvochtigd wordt.
De temperatuur zal wel ietsje zakken, maar wil je echt comfortabel koelen dan is een L/L noodzakelijk, zoals @Grolsch ook al meldt.

[HyperBart]

Bizarre dubbelpost

[ Voor 98% gewijzigd door HyperBart op 11-06-2018 15:36 ]

[HyperBart]

Grolsch schreef op maandag 11 juni 2018 @ 15:23:
[...]


Zelf heb ik ook een nieuwe woning gebouwd (2017 opgeleverd) maar ervaar niet zoveel warmteproblemen als jij omschrijft. Ook screens voor de ramen, en gisteren zag ik in de keuken 24 graden voorbijkomen en in de woonkamer 23 graden.

Wel hebben wij ventilatiesysteem type C (CO2/RV gestuurd) misschien dat dat verschil maakt

Ik heb voorlaatst een keer een aantal dagen gekoeld door 14 graden water de vloer in te sturen met mijn L/W WP, maar dat werd door mijn vrouw niet als prettig ervaren Ook mede-Tweakers gaven aan dat je eigenlijk 18 graden water door je vloer moet sturen. Nu kun je wel nagaan dat de koelende werking dan niet zo heel groot is, het scheelt wel wat, maar komt niet in de buurt van een L/L WP (Airco)

Echt ramen openzetten is bij ons geen goed idee zonder horren. Wij wonen tussen de weilanden in, en als ik de ramen zo open zet barst het van de vliegen in huis.

We hebben een paar ramen met horren in, onder andere die van twee langs elkaar liggende slaapkamers en de badkamer.

Tja, ik weet het echt niet, mijn woonkamer en keuken zijn wel verbonden door een opening van 1.8m en natuurlijk gaat ook regelmatig het schuifraam open om naar het terras te gaan.

Een deur tussen keuken en berging gaat misschien ook nog wat helpen want in de voormiddag komt daar via de achterdeur (zit een raam in van een kleine vierkante meter) ook wel wat warmte binnen alsook via een zijraam van de keuken.

Keuken en woonkamer beslaan de helft van het benedenverdiep en zijn wel sterk overwegend naar het ZO en ZW gericht.

Grolsch schreef op maandag 11 juni 2018 @ 15:23:
[...]

Ik heb voorlaatst een keer een aantal dagen gekoeld door 14 graden water de vloer in te sturen met mijn L/W WP, maar dat werd door mijn vrouw niet als prettig ervaren

Joh, dan kan je toch zwemmen over je vloer door condensvorming?

Om je een idee te geven. Ik heb een bureau ruimte van om en bij de 10m² met twee ramen op Noord Oost. Daar staat mijn NAS en een klein ESXi servertje. Dat lijkt me nu toch niet ZO veel qua warmte, toch? Wel... Daar wordt het een aangename gemiddelde temp van 28.20 graden over de laatste 48h!

De relatieve luchtvochtigheid in de woonkamer (living zoals wij Belgen zeggen) is 56 à 60% bij 25,8°C.

[ Voor 11% gewijzigd door HyperBart op 11-06-2018 15:44 ]

[Gasschuif]

HyperBart schreef op maandag 11 juni 2018 @ 15:29:
[...]


Tja, ik weet het echt niet, mijn woonkamer en keuken zijn wel verbonden door een opening van 1.8m en natuurlijk gaat ook regelmatig het schuifraam open om naar het terras te gaan.

Een deur tussen keuken en berging gaat misschien ook nog wat helpen want in de voormiddag komt daar via de achterdeur (zit een raam in van een kleine vierkante meter) ook wel wat warmte binnen alsook via een zijraam van de keuken.

Keuken en woonkamer beslaan de helft van het benedenverdiep en zijn wel sterk overwegend naar het ZO en ZW gericht.

Als je met L/L gaat koelen in de woonkamer loopt de keuken mee via de 1,8 m opening. De koude lucht loopt over de grond de keuken in, en drukt de warme lucht bovenin de keuken terug de woonkamer in. Ik heb hier 3 stuks L/L en kan dit uit ervaring melden.

[koevlaas2]

bouwmeester schreef op maandag 11 juni 2018 @ 15:13:
[...]


1. Warmte van cv water bedoel je dan via de hydro-unit (warmtewisselaar) of via zijn buffervat? En kost dit veel stroom, in verhouding dan?

2. Ik ben benieuwd wat de installateur hierop te zeggen heeft.
Bedankt Koevlaas2

Valt wel mee hoeveel stroom het kost, een ontdooi cyclus duurt maar enkele minuten en het opgenomen vermogen (verschilt per WP) valt mee.
Al met al merk je hier weinig van.

[HyperBart]

Gasschuif schreef op maandag 11 juni 2018 @ 15:34:
[...]


Als je met L/L gaat koelen in de woonkamer loopt de keuken mee via de 1,8 m opening. De koude lucht loopt over de grond de keuken in, en drukt de warme lucht bovenin de keuken terug de woonkamer in. Ik heb hier 3 stuks L/L en kan dit uit ervaring melden.

Nou ja, 3 stuks . Ik wou er eentje (die de woonkamer en keuken bedient) plaatsen(?)

[ Voor 4% gewijzigd door HyperBart op 11-06-2018 16:36 ]

[koevlaas2]

HyperBart schreef op maandag 11 juni 2018 @ 15:41:
[...]

Nou ja, 3 stuks . Ik wou er eentje plaatsen(?)

1 buitenunit en 3, 4 of 5 binnenunits ?

[HyperBart]

koevlaas2 schreef op maandag 11 juni 2018 @ 16:01:
[...]


1 buitenunit en 3, 4 of 5 binnenunits ?

Inderdaad, 1 buitenunit en 3 tot 4 binnenunits.

Maar mijn reactie (deze) was in de veronderstelling dat @Gasschuif 3 units had hangen in de keuken en woonkamer, maar dat lijkt dus ook niet het geval te zijn begrijp ik nu.

[ Voor 39% gewijzigd door HyperBart op 11-06-2018 16:26 ]

[Kaspers]

Iemand reeds bekend met het Caldameg systeem? (https://www.global-e-syst...ameg-45kw-heating-system/). Lijkt me een gewaagde concurrent voor de LWDV van Nathan Systems die in juli op de markt komt.

[koevlaas2]

HyperBart schreef op maandag 11 juni 2018 @ 16:24:
[...]

Inderdaad, 1 buitenunit en 3 tot 4 binnenunits.

Maar mijn reactie (deze) was in de veronderstelling dat @Gasschuif 3 units had hangen in de keuken en woonkamer, maar dat lijkt dus ook niet het geval te zijn begrijp ik nu.

Ik heb 2 separate airco's en dat zijn er over 2 weken 4, bevalt prima.
Normaliter komen de kinderen beneden klagen dat ze niet kunnen slapen maar nu slapen ze bij elkaar op de kamer (met airco) en we horen ze niet meer.

[HyperBart]

koevlaas2 schreef op maandag 11 juni 2018 @ 17:16:
[...]


Ik heb 2 separate airco's en dat zijn er over 2 weken 4, bevalt prima.
Normaliter komen de kinderen beneden klagen dat ze niet kunnen slapen maar nu slapen ze bij elkaar op de kamer (met airco) en we horen ze niet meer.

Dus evenveel buitenunits, of hoe moet ik je post lezen?

4 binnenunits op 4 buitenunits?

[dunklefaser]

Kaspers schreef op maandag 11 juni 2018 @ 16:41:
Iemand reeds bekend met het Caldameg systeem? (https://www.global-e-syst...ameg-45kw-heating-system/). Lijkt me een gewaagde concurrent voor de LWDV van Nathan Systems die in juli op de markt komt.

Over de economische levensduur van je investering gezien (15 jaar):
In vergelijking met een WP-LTV-systeem betaal je je blauw aan de elektrarekening,
zowel bij de LWDV Nathan als ook bij de Caldameg oplossing i.c.m. hoge cv-aanvoertemperaturen.
De natuurkundewetten kunnen ze niet buitenspel zetten.

[koevlaas2]

HyperBart schreef op maandag 11 juni 2018 @ 17:26:
[...]

Dus evenveel buitenunits, of hoe moet ik je post lezen?

4 binnenunits op 4 buitenunits?

5 als ik de lucht/water warmtepomp meereken

[koevlaas2]

dunklefaser schreef op maandag 11 juni 2018 @ 18:01:
[...]

Over de economische levensduur van je investering gezien (15 jaar):
In vergelijking met een WP-LTV-systeem betaal je je blauw aan de elektrarekening,
zowel bij de LWDV Nathan als ook bij de Caldameg oplossing i.c.m. hoge cv-aanvoertemperaturen.
De natuurkundewetten kunnen ze niet buitenspel zetten.

Lees in nou een delta T van 60c ?

[Fullpower]

Vorige werd duidelijk dat de boiler die bij ons op zolder geplaatst niet goed is: de WP spiraal heeft een te kleine oppervlakte waardoor hij zijn vermogen niet kwijt kan en hij zit te ver boven in, waardoor er maar 50 liter water warm gemaakt kan worden, terwijl ca. 200 liter de bedoeling was.

Nu had de installateur voorgesteld om een verswater boiler te plaatsen met voldoende grote spiralen, zonder hygiene spiraal.

Ik gaf aan dat ik het liefst een hygiene boiler wilde, zodat we niet wekelijk naar 60 graden hoeven op te warmen. Dat was in mijn beleving nu net het mooiste aan deze boiler.

Maar de boiler die ons is beloofd blijkt erg moeilijk of niet te vinden

Groter dan 300 liter zijn ze er wel, maar die krijgen we niet naar de zolder (deze 300 liter was al een drama).

Heeft hier iemand nog ideëen of adressen waar een dergelijke boiler wel te krijgen/bestellen is?

- 300 liter, rechtopstaand
- hygiene spiraal voor SWW
- spiraal midden/boven van 2.5 tot 3 m2 voor WP, die een redelijk deel van de hoogte van de boiler afdekt.
- spiraal onderin voor zonnecollector
- energie label B of A

Nu staat er een OEG HSP300-2

[reneeke1970]

Fullpower schreef op maandag 11 juni 2018 @ 20:28:
Vorige werd duidelijk dat de boiler die bij ons op zolder geplaatst niet goed is: de WP spiraal heeft een te kleine oppervlakte waardoor hij zijn vermogen niet kwijt kan en hij zit te ver boven in, waardoor er maar 50 liter water warm gemaakt kan worden, terwijl ca. 200 liter de bedoeling was.

Nu had de installateur voorgesteld om een verswater boiler te plaatsen met voldoende grote spiralen, zonder hygiene spiraal.

Ik gaf aan dat ik het liefst een hygiene boiler wilde, zodat we niet wekelijk naar 60 graden hoeven op te warmen. Dat was in mijn beleving nu net het mooiste aan deze boiler.

Maar de boiler die ons is beloofd blijkt erg moeilijk of niet te vinden

Groter dan 300 liter zijn ze er wel, maar die krijgen we niet naar de zolder (deze 300 liter was al een drama).

Heeft hier iemand nog ideëen of adressen waar een dergelijke boiler wel te krijgen/bestellen is?

- 300 liter, rechtopstaand
- hygiene spiraal voor SWW
- spiraal midden/boven van 2.5 tot 3 m2 voor WP, die een redelijk deel van de hoogte van de boiler afdekt.
- spiraal onderin voor zonnecollector
- energie label B of A

Nu staat er een OEG HSP300-2

Had ik al eerder vermeld, Versluys in wissekerke

Buffervat goedkoopste van geheel Nederland.
Op aanvraag
http://link.marktplaats.n...tm_campaign=socialbuttons

[ Voor 6% gewijzigd door reneeke1970 op 11-06-2018 20:35 ]

[AUijtdehaag]

@Fullpower
RVS, weegt geen drol.
Zet hem op zijn kop, dan heb je ook een hygienespiraal.
https://www.djg.com/en/st...ten/warmtepomp-200-300-l/
Bij de groene energiewinkel.

Kost een paar centen maar dan heb je ook wat.
(ik heb zelf een 3 spiralen versie, 450 ltr op zolder staan. Helaas uitverkocht)

Zonneboiler overheen gelezen.
Maar leg gewoon meer PV weg. Scheelt een hoop gedoe met lekkages en glycolveroudering / controle / stagnatie)

[ Voor 18% gewijzigd door AUijtdehaag op 11-06-2018 20:45 ]

[Andrehj]

Ik zal wel blond zijn, maar wat is een hygienespiraal? En waarom zou je met zo'n hygienespiraal niet meer geregeld naar 60 graden hoeven te verwarmen

[Erwin_83]

Fullpower schreef op maandag 11 juni 2018 @ 20:28:
Vorige werd duidelijk dat de boiler die bij ons op zolder geplaatst niet goed is: de WP spiraal heeft een te kleine oppervlakte waardoor hij zijn vermogen niet kwijt kan en hij zit te ver boven in, waardoor er maar 50 liter water warm gemaakt kan worden, terwijl ca. 200 liter de bedoeling was.

Nu had de installateur voorgesteld om een verswater boiler te plaatsen met voldoende grote spiralen, zonder hygiene spiraal.

Ik gaf aan dat ik het liefst een hygiene boiler wilde, zodat we niet wekelijk naar 60 graden hoeven op te warmen. Dat was in mijn beleving nu net het mooiste aan deze boiler.

Maar de boiler die ons is beloofd blijkt erg moeilijk of niet te vinden

Groter dan 300 liter zijn ze er wel, maar die krijgen we niet naar de zolder (deze 300 liter was al een drama).

Heeft hier iemand nog ideëen of adressen waar een dergelijke boiler wel te krijgen/bestellen is?

- 300 liter, rechtopstaand
- hygiene spiraal voor SWW
- spiraal midden/boven van 2.5 tot 3 m2 voor WP, die een redelijk deel van de hoogte van de boiler afdekt.
- spiraal onderin voor zonnecollector
- energie label B of A

Nu staat er een OEG HSP300-2

Groot dakraam maken en een hijskraan huren ? Zo heb ik mij warmtepomp (met ingebouwde boiler) op zolder gezet.

[Dylantje2]

Andrehj schreef op maandag 11 juni 2018 @ 20:45:
Ik zal wel blond zijn, maar wat is een hygienespiraal? En waarom zou je met zo'n hygienespiraal niet meer geregeld naar 60 graden hoeven te verwarmen

Sorry, maar ik blijf hem leuk vinden.
En niet om je te plagen, maar omdat het ook wel werkt...

http://lmgtfy.com/?q=hygienespiraal


Mar je kunt er dus mee je sww opwarmen. En soms is het verplicht om naar 55+ te gaan en daar wordt soms dit spiraaltje voor gebruikt
Of als je een sww boiler hebt die werkt op een zonneboiler, kun je in de winter de spiraal erbij aanzetten

Dus heel kort een grote dompelaar...

[bbbrumbrum]

Dylantje2 schreef op maandag 11 juni 2018 @ 20:52:
[...]


Sorry, maar ik blijf hem leuk vinden.
En niet om je te plagen, maar omdat het ook wel werkt...

http://lmgtfy.com/?q=hygienespiraal


Mar je kunt er dus mee je sww opwarmen. En soms is het verplicht om naar 55+ te gaan en daar wordt soms dit spiraaltje voor gebruikt
Of als je een sww boiler hebt die werkt op een zonneboiler, kun je in de winter de spiraal erbij aanzeten

Dus heel kort een grote dompelaar...

Ik zou eerst even je eigen advies opvolgen...

[Dylantje2]

bbbrumbrum schreef op maandag 11 juni 2018 @ 20:56:
[...]Ik zou eerst even je eigen advies opvolgen...

omdat.... de perfecte details niet helemaal kloppen?
of.......?

[Exigence]

Dylantje2 schreef op maandag 11 juni 2018 @ 21:07:
[...]

omdat.... de perfecte details niet helemaal kloppen?
of.......?

Omdat dit:

Dylantje2 schreef op maandag 11 juni 2018 @ 20:52:
[...]
Mar je kunt er dus mee je sww opwarmen. En soms is het verplicht om naar 55+ te gaan en daar wordt soms dit spiraaltje voor gebruikt
Of als je een sww boiler hebt die werkt op een zonneboiler, kun je in de winter de spiraal erbij aanzetten

Dus heel kort een grote dompelaar...

totaal niet klopt.

[Dylantje2]

Exigence schreef op maandag 11 juni 2018 @ 21:25:
[...]
Omdat dit:
[...]

totaal niet klopt.

Vertel :-)

[Felicia]

koevlaas2 schreef op maandag 11 juni 2018 @ 19:39:
[...]


Lees in nou een delta T van 60c ?

Dat las ik ook ja, maar dat doet een reguliere CV toch ook ongeveer?

[prammers]

Voor mijn nieuwbouw wil ik ook een warmtepomp willen toepassen (lucht water).

Ik heb daarbij een idee, waar installateurs en leveranciers nog niet echt mee konden helpen.

Vanuit het idee dat een lw warmtepomp boven 0 een flink beter rendement heeft dan onder 0, en gemiddeld genomen er in Nederland jaarlijks minder dan 5 dagen zijn waar de hele dag de temperatuur onder 0 blijft, en het sowieso overdag flink warmer is dan s' nachts, lijkt mij een oplossing waarbij de warmtepomp vooral overdag draait en een buffer vult met warm water en het huis de warmte neemt uit het buffer ideaal. Hebben jullie hier ervaring mee?

[LangeFries]

prammers schreef op maandag 11 juni 2018 @ 21:53:
Voor mijn nieuwbouw wil ik ook een warmtepomp willen toepassen (lucht water).

Ik heb daarbij een idee, waar installateurs en leveranciers nog niet echt mee konden helpen.

Vanuit het idee dat een lw warmtepomp boven 0 een flink beter rendement heeft dan onder 0, en gemiddeld genomen er in Nederland jaarlijks minder dan 5 dagen zijn waar de hele dag de temperatuur onder 0 blijft, en het sowieso overdag flink warmer is dan s' nachts, lijkt mij een oplossing waarbij de warmtepomp vooral overdag draait en een buffer vult met warm water en het huis de warmte neemt uit het buffer ideaal. Hebben jullie hier ervaring mee?

Bij vloerverwarming met zoals meestal een stevige laag cement buffer je al heel erg veel warmte. Je kunt er al snel 50kW in kwijt voor 0.5 graad warmer. Heb je ook geen (groot) buffervat in de weg staan, die rendement kost.

[AUijtdehaag]

@prammers
Hoe het maar op 8 graden. Daaronder wint de W/W warmtepomp het in COP, omdat de bron constanter is.
Maar daar hangt natuurlijk een veel hoger prijskaartje aan. (maar wel stil)

Ik heb eens geprobeerd met mijn 450 ltr cv water.
In 45 minuten was hij afgekoeld naar kamertemperatuur. (rijtjeshuis)
Je hebt dus wel heeeeel veel vat nodig.

Edit: ik moet er bij vermelden dat de vloerverwarming net onder het oppervlak ligt op 3 verdiepingen.
Dan is die wat sneller. (maar koelt ook sneller af)

[ Voor 20% gewijzigd door AUijtdehaag op 11-06-2018 22:02 ]

[koevlaas2]

Felicia schreef op maandag 11 juni 2018 @ 21:49:
[...]

Dat las ik ook ja, maar dat doet een reguliere CV toch ook ongeveer?

Nou, geen 60c maar 40 redt ie wel.

[bouwmeester]

Kaspers schreef op maandag 11 juni 2018 @ 16:41:
Iemand reeds bekend met het Caldameg systeem? (https://www.global-e-syst...ameg-45kw-heating-system/). Lijkt me een gewaagde concurrent voor de LWDV van Nathan Systems die in juli op de markt komt.

Deze zou bij de Technische Unie in Zwolle opgesteld staan zodat je hem daar kan bekijken met evt. extra Informatie erover

[kmf]

Dylantje2 schreef op maandag 11 juni 2018 @ 21:25:
[...]


Vertel :-)

http://lmgtfy.com/?q=hygienespiraal

Waar jij het over hebt is een verwarmingselement. Dat heeft niks met een hygienespiraal te maken.
Een hygienespiraal in een hygieneboiler is de warmtewisselende leiding waar SWW water direct door stroomt en de warmte van het vat water opneemt.
Omdat er dus in principe geen (grote hoeveelheden) water in blijft liggen en deze leiding ook nog eens van RVS is de kans op legionella dus zeer klein. Net zo groot als legionellavorming in een standaard sww leiding bij een kraan.

Waar een normale buffervat dus een paar honderd liter sww zit te wachten tot gebruik, zit er in een hygieneboiler CV water.

In zowel een normale als hygienevat kan een extra warmte-element toegevoegd worden om het water tot een bepaalde temperatuur bij te verwarmen.

[Naalroc]

Het bovenstaande is allemaal duidelijk, maar ik heb me wel altijd afgevraagd of deze hygiëne spiraal nu efficiënt is in een wp omgeving, want dit betekent direct, dat dat vat dan toch wel constant op tenminste 40-45*C gehouden moet worden, om sww water te kunnen garanderen.
En zulke hoge temperaturen wil je helemaal niet met een wp.
Toch?

[reneeke1970]

Naalroc schreef op dinsdag 12 juni 2018 @ 11:01:
Het bovenstaande is allemaal duidelijk, maar ik heb me wel altijd afgevraagd of deze hygiëne spiraal nu efficiënt is in een wp omgeving, want dit betekent direct, dat dat vat dan toch wel constant op tenminste 40-45*C gehouden moet worden, om sww water te kunnen garanderen.
En zulke hoge temperaturen wil je helemaal niet met een wp.
Toch?

Een boiler warm je toch ook op naar 55 dus wat is het verschil?
Een hygiëne boiler hoeft alleen niet meer met element naar 65 voor legionella
En hygiëne boiler is goedkoper want kan gewoon emaille zijn

[kmf]

Naalroc schreef op dinsdag 12 juni 2018 @ 11:01:
Het bovenstaande is allemaal duidelijk, maar ik heb me wel altijd afgevraagd of deze hygiëne spiraal nu efficiënt is in een wp omgeving, want dit betekent direct, dat dat vat dan toch wel constant op tenminste 40-45*C gehouden moet worden, om sww water te kunnen garanderen.
En zulke hoge temperaturen wil je helemaal niet met een wp.
Toch?

Ik heb afgelopen winter de temp op 30C gehouden. Direct na de hygieneboiler zit een doorstroomverwarmer welke de watertemp op 42C brengt. @2-4kW op dat moment.

Ik ben nog te lui om uit te rekenen hoeveel me dat kost qua stroomkosten... Maar de garantie op constante watertemp vind ik het wel geld waard.

[AUijtdehaag]

@kmf
Welke doorstroomverwarmer is dat dan van 4kW?
Kan je daar op douchen?
Ik ben speciaal overgestapt naar 3-fase voor een 11 kW doorstromer.
Voorheen ook een 7.25 kW op 1-fase. Het kan, maar dit is veel beter zo, verspreid over 3-fase.

En je hebt de keuze met hygienevat en doorstromer.
Als salderen is afgelopen gaat het vat naar 55 ipv 32.
Dan hoeft de doorstromer niks meer te doen.
En idd, twee keer zekerheid op warm water.

Ik koel nu ook het vat naar 17 graden. Dat gaat nog net met 11 kW doorstromer om fatsoenlijk te kunnen douchen.
Bypass moet ik nog steeds elektrisch aansluiten.

@Grolsch

[ Voor 15% gewijzigd door AUijtdehaag op 12-06-2018 11:49 ]

[Pietje555]

Grappig dat mensen vinden dat regelgeving niet voor hun geldt en dit zelfs adviseren aan anderen omdat kosten boven hun gezondheid gaat. De wet stelt gewoon via de ISSO norm dat tapwater regelmatig boven de 60 graden verwarmd moet worden om de leidingen te ontdoen van legionella.
Na een voorverwarmer moet altijd een naverwarmer zitten welke de 60 graden haalt.
En ik las dat de kraan uitloop ook niet gevoelig is voor legionella evenals RVS. Dat is een fabeltje. Materiaal heeft weinig invloed op de groei, alleen op de biofilm. Verzorgingstehuizen hebben niet voor niets leegloop automaten, en sporthallen worden inclusief de douchekop regelmatig automatisch gespoeld met 60 graden. Hiervoor is een klep geinstalleerd welke de mengautomaat overbrugd.
Beetje van ik rook, maar heb geen kanker dus roken is weinig risico.

[kmf]

@AUijtdehaag mijn Clage is de 11-13kW. Maar het verbruik om 30C->42C te brengen is max 4kW. Gemeten terwijl ik onder douche stond.

@Pietje555 vanaf maart gaat de temp regelmatig > 55C. Living on the edge voor de wintermaanden waarbij de zonnecollectoren het water niet boven de 40C krijgen dan maar.

[ Voor 39% gewijzigd door kmf op 12-06-2018 11:44 ]

[Naalroc]

reneeke1970 schreef op dinsdag 12 juni 2018 @ 11:26:
Een boiler warm je toch ook op naar 55 dus wat is het verschil?
Een hygiëne boiler hoeft alleen niet meer met element naar 65 voor legionella
En hygiëne boiler is goedkoper want kan gewoon emaille zijn

Ahh, OK duidelijk, maar dan hoeft hij ook niet geëmailleerd te zijn, kan gewoon ijzer, net als een buffervat, is ook van ijzer zonder behandeling, zit cv water in.

[ Voor 17% gewijzigd door Naalroc op 12-06-2018 11:47 ]

[Pietje555]

LangeFries schreef op maandag 11 juni 2018 @ 21:58:
[...]

Bij vloerverwarming met zoals meestal een stevige laag cement buffer je al heel erg veel warmte. Je kunt er al snel 50kW in kwijt voor 0.5 graad warmer. Heb je ook geen (groot) buffervat in de weg staan, die rendement kost.

Ik heb mijn vloerverwarming een tijd laten draaien met nachtverlaging. Gevolg was dat de temperatuur bij het vrijgeven van de verwarming weer snel omhoog wilde en een te hoge vloertemperatuur gaf. Dit resulteerde weer in het doorschieten van de woonkamer temperatuur waarna de verwarming weer stopte. Hierdoor had ik boven ook geen verwarming meer en koelde het daar te ver af.
Rustig doorverwarmen geeft een veel stabielere ruimte temperatuur in het hele huis.

[space-one]

AUijtdehaag schreef op dinsdag 12 juni 2018 @ 11:39:
@kmf
Welke doorstroomverwarmer is dat dan van 4kW?
Kan je daar op douchen?
Ik ben speciaal overgestapt naar 3-fase voor een 11 kW doorstromer.
Voorheen ook een 7.25 kW op 1-fase. Het kan, maar dit is veel beter zo, verspreid over 3-fase.

Clage kleine doorstroom waterverwarmer MBH 3

Capaciteit L/min 2 - bij delta-t 25ºC

Elektrische aansluiting 1 groep 16 A

Zijn er ook voor 20A groep

Capaciteit L/min 2.5 - bij delta-t 25ºC

[ Voor 6% gewijzigd door space-one op 12-06-2018 11:54 ]

[Pietje555]

@Pietje555 vanaf maart gaat de temp regelmatig > 55C. Living on the edge voor de wintermaanden waarbij de zonnecollectoren het water niet boven de 40C krijgen dan maar.

Daarom staat er in de norm ook een gasgestookte of voldoende grote elektrische doorstromer achter de zonneboiler schema's getekend. Was altijd al zo, ook voor de komst van WP's. Zonne boilers zijn namelijk voor particulieren altijd te klein omdat anders de kans zou kunnen ontstaan dat ze boven de 100 graden gaan en dan heb je een dubbel warmtewisselaar circuit nodig.

[Grolsch]

AUijtdehaag schreef op dinsdag 12 juni 2018 @ 11:39:
@kmf
Welke doorstroomverwarmer is dat dan van 4kW?
Kan je daar op douchen?
Ik ben speciaal overgestapt naar 3-fase voor een 11 kW doorstromer.
Voorheen ook een 7.25 kW op 1-fase. Het kan, maar dit is veel beter zo, verspreid over 3-fase.

En je hebt de keuze met hygienevat en doorstromer.
Als salderen is afgelopen gaat het vat naar 55 ipv 32.
Dan hoeft de doorstromer niks meer te doen.
En idd, twee keer zekerheid op warm water.

Ik koel nu ook het vat naar 17 graden. Dat gaat nog net met 11 kW doorstromer om gatsoenlijk te kunnen douchen.
Bypass moet ik nog steeds elektrisch aansluiten.

@Grolsch

Wat heb ik hier mee te maken ?

Pietje555 schreef op dinsdag 12 juni 2018 @ 11:41:
Grappig dat mensen vinden dat regelgeving niet voor hun geldt en dit zelfs adviseren aan anderen omdat kosten boven hun gezondheid gaat. De wet stelt gewoon via de ISSO norm dat tapwater regelmatig boven de 60 graden verwarmd moet worden om de leidingen te ontdoen van legionella.
Na een voorverwarmer moet altijd een naverwarmer zitten welke de 60 graden haalt.
En ik las dat de kraan uitloop ook niet gevoelig is voor legionella evenals RVS. Dat is een fabeltje. Materiaal heeft weinig invloed op de groei, alleen op de biofilm. Verzorgingstehuizen hebben niet voor niets leegloop automaten, en sporthallen worden inclusief de douchekop regelmatig automatisch gespoeld met 60 graden. Hiervoor is een klep geinstalleerd welke de mengautomaat overbrugd.
Beetje van ik rook, maar heb geen kanker dus roken is weinig risico.

Mwah, het ligt iets genuanceerder.

Ten eerste is een ISSO norm geen wet maar een norm / richtlijn.
Zover ik weet zijn er thuis geen wettelijke verplichtingen vanuit de wetgever, alleen richtlijnen.

Zoals door praktijkdeskundigen aangegeven (@Oxellaar ) is de kans op legionella bij koudwaterleidingen vele malen groter als bij warmwater leidingen.

En ja, ik zou ook zonder de situatie te kennen iedereen adviseren het water af en toe op 60 graden te zetten, maar we moeten niet vergeten wat de oorzaak van Legionella is, en dat is namelijk stilstaand water.

Dus als je zoals ik een 400 liter boiler hebt van RVS, en deze boiler 8 weken stil laat staan / niet gebruikt op 45 graden dan is er kans op legionella.

Maar, als je een boiler met Hygiëne spiraal hebt, en deze 8 weken stil laat staan, dan heb je ook kans op legionella.

Sterker nog, al heb je een CV ketel en het water staat 8 weken stil in de leidingen, is er ook kans op legionella.

het gevaarlijkste blijf ik de tuinslangen vinden waar de kindjes zo lekker mee sproeien. Water in de slang ligt weken buiten in de zon te bakken en daar gaat het verkeerd.

Nog een ander puntje met al het alu hoedjes gedrag, er is nog nooit iemand in een particulier woonhuis overleden ten gevolge van Legionella. Dit zegt ook wel iets over kans en risico.

Dus voor mij voldoende redenen om niet aan Legionella Preventie te doen, maar voor mij is het een weloverwogen gefundeerde beslissing omdat elke maximaal 2 dagen mijn vat leeg gaat. Legionella heeft geen tijd om te ontstaan.

[AUijtdehaag]

@space-one
2 ltr/min ga ik niet mee douchen...
Dat gaat mij zelfs te ver

[ Voor 23% gewijzigd door AUijtdehaag op 12-06-2018 11:57 ]

[Pietje555]

Nee, legionella ontstaat ook in onvoldoende snel stromend water en in schaduwhoeken van de moderne kunststof leidingen/koppelingen. Door te grote leiding diameters te gebruiken is de stroomsnelheid in de leiding onvoldoende om zelfreinigend te zijn. Een goede drukverliesberekening van je watersysteem is dan ook belangrijk.
De norm is wel degelijk wet middels verwijzing in het bouwbesluit en de Nen 1006 met Vewin werkbladen.

[kmf]

Grolsch schreef op dinsdag 12 juni 2018 @ 11:56:
[...]

Zoals door praktijkdeskundigen aangegeven (@Oxellaar ) is de kans op legionella bij koudwaterleidingen vele malen groter als bij warmwater leidingen.

En met de wildgroei aan achteraf gefreesde vloerverwarming heb je maar al te veel de kans dat de VVW-leidingen dichtbij de koudwaterleidingen staan. Sowieso, als de hele vloer constant 28C is. Paniek!

het gevaarlijkste blijf ik de tuinslangen vinden waar de kindjes zo lekker mee sproeien. Water in de slang ligt weken buiten in de zon te bakken en daar gaat het verkeerd.

Het is sowieso een goede gewoonte om de kraan dicht te draaien na gebruik. En flexibele slangen gebruiken tegenwoordig. Zodat er geen water overblijf in die slangen.

Nog een ander puntje met al het alu hoedjes gedrag, er is nog nooit iemand in een particulier woonhuis overleden ten gevolge van Legionella. Dit zegt ook wel iets over kans en risico.

Dus voor mij voldoende redenen om niet aan Legionella Preventie te doen, maar voor mij is het een weloverwogen gefundeerde beslissing omdat elke maximaal 2 dagen mijn vat leeg gaat. Legionella heeft geen tijd om te ontstaan.

Pragmatisch handelen is inderdaad ewl verstandig

[space-one]

@AUijtdehaag

Inderdaad alleen geschikt voor bijv de keuken

[kmf]

@space-one zelfs voor de keuken is het niet fijn. Ik heb zo eentje namelijk in de plaats van een close-in boiler. Deze is bedoeld om die 1,5 minuten te overbruggen voordat ik warm water heb vanuit de zolder. (op het moment dat het warme water de keuken heeft bereikt, schakelt de kleine clage zich terug)

Het is echt wel een pisstraaltje wat er uit komt.

[Pietje555]

@Grolsch Geen alu hoedjes. Kijk eens op de site van RIVM https://www.rivm.nl/Onderwerpen/L/Legionella
400 MELDINGEN per jaar. Vaak wordt de besmetting niet herkend dus het zijn er waarschijnlijk nog veel meer.

[Grolsch]

Pietje555 schreef op dinsdag 12 juni 2018 @ 12:00:
Nee, legionella ontstaat ook in onvoldoende snel stromend water en in schaduwhoeken van de moderne kunststof leidingen/koppelingen. Door te grote leiding diameters te gebruiken is de stroomsnelheid in de leiding onvoldoende om zelfreinigend te zijn. Een goede drukverliesberekening van je watersysteem is dan ook belangrijk.
De norm is wel degelijk wet middels verwijzing in het bouwbesluit en de Nen 1006 met Vewin werkbladen.

OK, dan wordt er niet op gehandhaafd

Pietje555 schreef op dinsdag 12 juni 2018 @ 12:07:
@Grolsch Geen alu hoedjes. Kijk eens op de site van RIVM https://www.rivm.nl/Onderwerpen/L/Legionella
400 MELDINGEN per jaar. Vaak wordt de besmetting niet herkend dus het zijn er waarschijnlijk nog veel meer.

Ik lees wederom dat dit bij instellingen gebeurd, over thuis zegt men zelfs:

Preventie thuis
Voor uw drinkwater thuis hoeft u geen legionella-beheersplan uit te voeren. De kans dat u thuis ziek wordt door legionellabacteriën is erg klein. U kunt legionella-groei wel beperken door op het volgende letten:

Stel de boiler of combiketel goed af (tenminte 60 graden).
Gebruik het warme en koude water minimaal wekelijks. Spoel direct na terugkeer van vakantie even de kranen en douche door om het water te verversen.
Maak niet zelf aanpassingen aan de drinkwaterinstallatie maar laat dat doen door een erkend installatiebedrijf.

U kunt beperken klinkt in mijn oren als adviseren, niet dwingend / verplicht, maar misschien lees ik het verkeerd

Eigenlijk zegt dat artikel hetzelfde als ik, de kans is heel erg klein, en bij regelmatig gebruik zelfs nihil.

[AUijtdehaag]

@space-one
Ik heb een grohe red in de keuken... de volle straal komt daar uit. (22 mm aanvoer ook)
In de keuken is heet water wel fijn soms...

En voor de douche (af en toe bad) dus een 11 kW Wijas op 3-fase icm hygienespiraal (in 450 ltr rvs vat) en douchewtw.

[ Voor 51% gewijzigd door AUijtdehaag op 12-06-2018 12:15 ]

[koevlaas2]

Grolsch schreef op dinsdag 12 juni 2018 @ 11:56:
[...]

Het gevaarlijkste blijf ik de tuinslangen vinden waar de kindjes zo lekker mee sproeien. Water in de slang ligt weken buiten in de zon te bakken en daar gaat het verkeerd.

Ik blaas mijn set altijd leeg met een compressor.