Financiële onafhankelijkheid - Deel 3

[merauder]

Wat hier qua boodschappen e.d. erg goed helpt om de kosten te drukken is het aantal transacties naar beneden te brengen, oftewel het doen van o.a. weekboodschappen.

Het voordeel van minder transacties is namelijk dat je ook minder snel geneigd bent om zooi mee te nemen die je domweg niet nodig hebt. Ook voor het kopen van non-food ( denk aan huisraad, schoonmaakmiddelen en kleding ) zijn we nu ook aan het kijken of we dit niet terug kunnen brengen naar 1 moment per maand.

[Lethalis]

Verwijderd schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 14:27:
[...]

Van de categorieën Weinig/Normaal/Veel/Extreem vind ik €600/m voor 2p toch wel onder Veel vallen hoor
Hoe krijg je dat voor elkaar? Veel duur vlees? Nespresso koffie? Dure shampoo en make-up? Elk weekend een kaasplankje?

We eten sowieso elke dag vlees. Ook eet ik vrij veel ham en kaas op mijn 8 boterhammen per dag. Daarnaast is het een all-in bedrag, dus schoonmaakspullen en wc papier zit er ook bij. Het is niet 600 euro eten.

Een deel van het probleem zit in het gebrek van een planning en alles kopen bij 1 winkel.

Overigens heb ik nog wel ideeën waarmee ik de boel kan verbeteren:
- Grotere hoeveelheden klaarmaken en invriezen voor meerdere dagen. Je betaalt immers ook voor de verpakking en dat is zonde. Naast kosten scheelt dit ook tijd.
- Er zit nog steeds een groot deel in andere zaken, zoals handzeep. Het is makkelijk om even een Palmolive dispenser te halen, maar uiteindelijk verschrikkelijk duur. Eigenlijk wil je ergens een grote fles handzeep halen en die dispensers gewoon bijvullen. Dat soort dingen.

Het kan ook efficiënter zonder te besparen op een toetje.

Alleen ontbreekt het een beetje aan gewoontes doorbreken en ook niet weten waar je iets kan halen. Ik ben een typische autist. Ik ben een vreemdeling in de Kruidvat. Ik zoek mij helemaal de ram bam. De supermarkt in 10 minuten doorknallen en wegwezen past lekker in de comfort zone.

Maar dat is dus duur...

Dus praktische vraag: waar haal ik een grote fles handzeep? Laten we ergens beginnen.

[murphsy]

Nee ik weet dat ik een deel van mijn vaste klanten kwijt ben aan andere dienstverleners als ik langer dan een maand er tussenuit ben. Ik heb gelukkig nog een paar maanden om een goede keuze te maken.

Over een paar jaar kunnen de kinderen mooi klusjes doen bij de buren voor passief inkomen (voor mij dan ).

Alleen ontbreekt het een beetje aan gewoontes doorbreken en ook niet weten waar je iets kan halen. Ik ben een typische autist. Ik ben een vreemdeling in de Kruidvat. Ik zoek mij helemaal de ram bam. De supermarkt in 10 minuten doorknallen en wegwezen past lekker in de comfort zone.

Verandering vindt plaats buiten je comfortzone.

Of zoals ik zelf zo'n mooie uitdrukking vind: 'de definitie van een dwaas is hetzelfde doen maar een andere uitkomst verwachten'.

[ Voor 43% gewijzigd door murphsy op 27-10-2017 14:43 ]

[Railgunner]

Lointje schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 14:36:
[...]

Gewoon blijven freelancen. Die 2 in de opvang is toch maar een jaartje waarschijnlijk, daarna gaat de oudste naar de kleuterklas (vanaf 2.5-3j) en heb je enkel nog de jongste in de opvang en zit je in dezelfde situatie als nu?
Of kan je eenvoudig je freelance een jaar stopzetten en dan aan hetzelfde tempo met evenveel klanten terug beginnen? Als je daar snel terug aan zit kan je het wel opschorten voor een jaar. Echter is het vaak terug bijna van 0 beginnen en dat is het misschien niet waard.
(Al blijft quality time ook belangrijk met het kindje)

In Nederland gaan kinderen op hun vroegst vanaf 4 jaar naar school, dus dat is een langere periode met opvang.

[B-lex]

Lethalis schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 14:40:
[...]
Dus praktische vraag: waar haal ik een grote fles handzeep? Laten we ergens beginnen.

Bij de AH, onderin het schap.

[!null]

@Lethalis Als je iedere dag zowel bij het avondeten als bij de lunch vlees eet, tja, dan moet je niet gek opkijken van hoge maandelijkse kosten aan boodschappen.
En dan denk ik, wat doe je voor zwaar werk dat je dat allemaal nodig hebt?

[Verwijderd]

Lethalis schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 14:40:
[...]

We eten sowieso elke dag vlees. Ook eet ik vrij veel ham en kaas op mijn 8 boterhammen per dag. Daarnaast is het een all-in bedrag, dus schoonmaakspullen en wc papier zit er ook bij. Het is niet 600 euro eten.

Een deel van het probleem zit in het gebrek van een planning en alles kopen bij 1 winkel.

Overigens heb ik nog wel ideeën waarmee ik de boel kan verbeteren:
- Grotere hoeveelheden klaarmaken en invriezen voor meerdere dagen. Je betaalt immers ook voor de verpakking en dat is zonde. Naast kosten scheelt dit ook tijd.
- Er zit nog steeds een groot deel in andere zaken, zoals handzeep. Het is makkelijk om even een Palmolive dispenser te halen, maar uiteindelijk verschrikkelijk duur. Eigenlijk wil je ergens een grote fles handzeep halen en die dispensers gewoon bijvullen. Dat soort dingen.

Het kan ook efficiënter zonder te besparen op een toetje.

Alleen ontbreekt het een beetje aan gewoontes doorbreken en ook niet weten waar je iets kan halen. Ik ben een typische autist. Ik ben een vreemdeling in de Kruidvat. Ik zoek mij helemaal de ram bam. De supermarkt in 10 minuten doorknallen en wegwezen past lekker in de comfort zone.

Maar dat is dus duur...

Dat het geen €600 aan eten is lijkt me niet meer dan logisch (dat zou echt extreem zijn).
Wij doen met 2p met zo'n €375/m, inclusief drogist etc. Elke dag een versgekookte (vlees)maaltijd, ook brood met vlees/kaas, regelmatig vrienden over de vloer, altijd iets te snacken op voorraad. Kom niets tekort, maar ik weet zeker dat er nog genoeg ruimte is voor besparing met weinig impact.

Wat we wel al goed doen is letten op aanbiedingen (ah, zo te zien eten we deze week 2x kip; shampoo/wasmiddel in de aanbieding -> inslaan voor 2 maanden). Zeker alles wat met schoonmaak en persoonlijke verzorging te maken heeft, is regelmatig in de aanbieding (3 of 4 voor de prijs van 2). Gilette scheermesjes in bulk via internet is gewoon de helft van de prijs in de supermarkt. Daar doe ik dan ook 2 jaar mee, dus je hoeft ook niet elke week te checken of ze al weer op zijn. Als je dat altijd gewoon willekeurig koopt wanneer het op is, dan scheelt dat echt behoorlijk.

Daarnaast niet bang zijn huismerk te proberen. Soms valt het tegen, maar vaak ook niet. Persoonlijke verzorging ben ik (behalve tandpasta) helemaal over op Kruidvat (denk ik) huismerk. Scheelt echt op jaarbasis, en het is een prima oefening om je emotionele binding aan (A-) merken los te laten

[Lethalis]

!null schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 15:03:
@Lethalis Als je iedere dag zowel bij het avondeten als bij de lunch vlees eet, tja, dan moet je niet gek opkijken van hoge maandelijkse kosten aan boodschappen.
En dan denk ik, wat doe je voor zwaar werk dat je dat allemaal nodig hebt?

Programmeren

Maar het heeft vooral te maken met het feit dat ik een zenuwpees ben. Ik verbruik in rust al meer energie dan andere mensen die aan het werk zijn. Dat ik 1m89 lang ben helpt ook niet. Dan moet ik in absolute zin ook zwaarder zijn dan iemand van 1m75 en dat betekent ook meer eten.

Mijn vriendin van 1m63 eet niet eens de helft van wat ik eet (zonder af te vallen).

[ Voor 6% gewijzigd door Lethalis op 27-10-2017 15:18 ]

[JURIST]

@murphsy Gefeliciteerd! Twee dagen opvang is op zichzelf niet veel. Persoonlijk vind en vond ik het waardevol voor de band om een dag met de kinderen door te brengen en tussendoor - als ze sliepen - nog wat te werken. Dat is niet vol factureerbaar, maar je kunt wel iets doen.
Belangrijk bij de afweging is dat je een keuze maakt voor maximaal 4 jaar. Dat kan net zo goed een argument zijn om wel voor opvang te kiezen, maar ik bedoel te zeggen: het is te overzien.
Bij ons gaat de jongste medio volgend jaar naar de basisschool en dat is dan financieel wel weer een moment om naar uit te kijken

[armageddon_2k1]

Lethalis schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 15:17:
[...]

Programmeren

Maar het heeft vooral te maken met het feit dat ik een zenuwpees ben. Ik verbruik in rust al meer energie dan andere mensen die aan het werk zijn. Dat ik 1m89 lang ben helpt ook niet. Dan moet ik in absolute zin ook zwaarder zijn dan iemand van 1m75 en dat betekent ook meer eten.

Mijn vriendin van 1m63 eet niet eens de helft van wat ik eet (zonder af te vallen).

Ik ben exact 1m89 en heb ook een zittend beroep en sport regelmatig. Maar.... elke dag kaas en ham, dude. Niet gezond (zout!). Ik zou even over gaan op wat anders, voel je je beter en is ook nog eens goedkoper.

[Lethalis]

armageddon_2k1 schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 15:25:
[...]


Ik ben exact 1m89 en heb ook een zittend beroep en sport veel. Maar.... elke dag kaas en ham, dude. Niet gezond (zout!). Ik zou even over gaan op wat anders, voel je je beter en is ook nog eens goedkoper.

Vertel eens wat jij de hele dag eet dan

[armageddon_2k1]

Lethalis schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 15:26:
[...]

Vertel eens wat jij de hele dag eet dan

Ik ga je even DM'en, want anders komen we weer op zelfgemaakte muesli uit en dat is een beetje out-of-scope van het FO-topic

[Highland]

@Lethalis De how-to-bespaar op je boodschappenlijst voor de autist in je:
- Bewaar de komende vier weken de boodschappenbonnetjes van je weekboodschappen
- Bekijk over vier weken de bonnetjes en selecteer er een standaardboodschappenlijst uit: spullen die je elke week koopt (melk, brood, kaas, ...) en die je elke maand koopt (wc-papier, wasmiddel, ...)
- maak een account aan bij de bezorgsupermarkt die voor jou handig is en laat de standaardboodschappen bezorgen op bv vrijdagavond.
- op zaterdagochtend maak je een weekmenu (heb je al een receptenboek met handige maaltijden? Zo niet: vragen voor je verjaardag) en bekijk je wat je nog mist
- dan fiets je naar de supermarkt of weekmarkt met je rugzakje en koop je de resterende bijzondere dingetjes.
- eens per maand (of jaar) tweak je je lijstje en je receptenboek.

Je zou het bijna kunnen automatiseren :-)

Succes!

[Verwijderd]

@Highland De echte autist heeft een maandelijks abonnement waarmee automatisch Jimmy Joy (Joylent) naar het huisadres wordt gestuurd. Dan ben je voor €165 per maand klaar en hoef je nooit meer te koken.

[-AzErTy-]

Verwijderd schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 16:40:
@Highland De echte autist heeft een maandelijks abonnement waarmee automatisch Jimmy Joy (Joylent) naar het huisadres wordt gestuurd. Dan ben je voor €165 per maand klaar en hoef je nooit meer te koken.

Off topic: maar deze maaltijden bevatten slechts 400kcal. De aanvebevolen intake voor een volwassen man van 70kg zit toch rond de 2000kcal dus heb je per dag 5 van die "maaltijden" nodig. Dan kom ik per maand op een prijs van ~255€ per persoon.
Dus helemaal niet zo goedkoop en vermoedelijk bij langdurig gebruik ook niet zo gezond als men wil laten uitschijnen...

On topic: hier wordt vooral bespaard door inderdaad een lijst te maken met benodigde ingredienten vooraf voor het week-menu.
Huismerk waar enigszins mogelijk en rekening houden met acties zoals 1+1 of 33% korting als je x-hoeveelheid koopt.
Sinds er een diepvries is, slagen we er ook beter in om gebruik te maken van acties op vlees. 1 van de grootste kosten op de maaltijd rekening.
Rekening houden met seizoensgroenten en fruit helpt ook enorm.

Tot slot alles bijna bij Colruyt (als Belg zijnde) gewoon omdat dit quasi altijd de goedkoopste is voor ons.

[ Voor 29% gewijzigd door -AzErTy- op 27-10-2017 16:57 ]

[Onbekend]

Als het goed is eet je naast je avondmaaltijd toch ook een lunch en ontbijt. En ook 2 stuks fruit en mogelijk een versnapering bij de koffie in de vorm van een koekje.
Samen tikt dat wel aardig aan richting de 2000kcal.

[Ibbel]

Blik1984 schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 08:26:
[...]


Die mensen geven 3000-4000 uit aan alles bij elkaar, niet enkel vaste lasten. En vaak incl. kinderen en ook vakanties.

Jij presenteert je eigen uitgavenpatroon als 1500, maar dan komt er opeens 300 euro bij aan je eigen lasten, waarschijnlijk ook nog eenzelfde bedrag bij je partner en vakantiekosten erbij. En dan zit je zomaar tegen de 2500 per maand... zonder kinderen en lage hypotheek

Daar heb je helemaal gelijk in, dat wij bij elkaar ook net iets meer dan 2000 euro uitgeven per maand! Maar ik las enkele pagina's terug toch echt dat mensen het hebben over 3500 exclusief kinderopvang en hypotheek of 6000 euro aan inkomsten hebben en hier soms niet van rond komen, of 600 euro aan boodschappen voor 2 personen. Nu zijn onze situaties niet vergelijkbaar en ons inkomens ook niet, maar ik schrok er toch van. Dat betekent niet dat ik er een waardeoordeel aan hang.

Ik vind het leerzaam en zorgt er ook voor dat ik voor mezelf besef wat voor mij belangrijk is en waar ik geld aan uit wil geven en wat voor mij posten zijn om misschien nog wel meer op te minderen.

@ Boodschappen discussie. Sinds we hier wonen hebben we eindelijk een vriezer en dat zorgt ook voor een kleine besparing. Dingen in de aanbieding in bulk kopen en invriezen, grotere porties koken en invriezen (plus, als we geen zin hebben om te koken halen we iets uit de vriezer ipv afhaal). Verder geven we redelijk stabiel elke maand hetzelfde uit en is er geen reden om hier verder op te bezuinigen. Ik heb een tijdje boodschappen gedaan toen ik weekmenu's maakte en dat scheelde wel iets in de kosten. Maar eerlijk gezegd vind ik het me veel tijd kosten om een weekmenu te maken en alles op elkaar af te stemmen, terwijl in de praktijk nu we dat niet meer doen eigenlijk ook geen eten weggooien en ik het wat relaxter vind om per twee a drie dagen te beslissen wat we eten, ipv een week van te voren.

[Ernie]

Purehz schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 13:06:
[...]


Wat me ook opvalt is dat contant geld hier weinig besproken wordt in dit topic.
Net even FO- deel 2 doorzocht en slechts 1 pagina hits.

Er zijn vast heel veel voordelen om contant geld langzaam uit te bannen.
Maar persoonlijk vindt ik het hebben van 200 euro cash in de portomonee of 200 op mn rekening, de cash optie beter.
1. Niet afhankelijk van techniek.
2. Privacy, anoniem aankopen doen met cash.
3. Digitaal geld uitgeven is abstracter dan dat briefje van 50/100 wat je kunt vasthouden.

Hoe kijken we hier tegen aan?

Even terugkomend op het onderwerp van contant geld. Ik heb nauwelijks contant geld beschikbaar. De eerste stap naar FO voor mij was het terugdringen van cash uitgaven. Er was een kostenpost met cash van €1200 per jaar zonder verklaring. Terugdringen van cash uitgaven bracht niet zozeer een vermindering van uitgaven als een toename van zichtbaarheid waar het bleef.

Over puntje 1. Helaas is het mij één keer overkomen dat de complete techniek faalde in de gehele stad. Pinnen in de winkel of bij de automaat was onmogelijk. Creditcard werd niet geaccepteerd. Daar sta je dan met je boodschappen. Uiteindelijk bood een gentlemen's agreement uitkomst. Maar ik denk dat ik toch een envelopje met wat cash in huis bewaren erg handig kan zijn.

murphsy schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 13:46:
Ik merk dat er een (groeiende?) groep in dit topic wel de FO-wens heeft, maar niet de FO-mindset (waarop dit topic gebaseerd is) wil omarmen. Dit is niet erg, FO-denken en doen is vrijwillig. Maar wat doe je dan precies in dit topic? Het gaat een beetje ten koste van het topic.

Het idee is om je geld uit te geven voor enkel zaken die je levensgeluk vergroten. 800-100 boodschappen per maand en perse een toetje willen heeft, wat mij betreft, niet zoveel te maken met dit topic. Van een toetje wordt je leven écht niet anders. En van Mona-pudding al helemaal niet.

Ben ik nou te hard en kan ik beter overstappen naar de MMM of ERE forums?

Misschien moeten we wat meer facepunches uitdelen (en er tegelijk een link naar een vergelijkbare casestudie van MMM bij plaatsen als nuancering). Dit topic is natuurlijk nogal extreem en trekt ook mensen aan die enkel besparingstips willen, alhoewel er ook ergens een besparingstopic is.

Mijn spaarquote is momenteel ~55% en is recentelijk uit eigen keuze verlaagd naar ongeveer 47% om wat meer luxe en gemak te hebben. Dat gezegd hebbende, ik sta aan het begin van mijn carriere en stappen omhoog in inkomen zijn waarschijnlijk.

[Wozmro]

Nog iets over het beleggen ifv FO: momenteel zit ik vooral in aandelen/fondsen maar heb ook nog een klein bedrag in een termijnrekening op 10 jaar, die geeft een 3% netto opbrengst, maandelijks uitbetaald.

Bij rabobank(be) volg ik de huidige rentetarieven op en merk dat die toch heel traag aan het stijgen zijn, momenteel 0,77% netto op 10j.
De opvolger van Janet Yellen is ook voorstander van renteverhogingen dus het zou kunnen dat de trend stijgend is voor de komende jaren.

Ben zelf van plan om gespreid in te stappen in 10 jarige termijnrekeningen van zodra die netto boven de 2% uitkomen.

Iemand anders een idee hier over?

[dvko]

Heeft iemand hier 'n goed alternatief voor de portfolio functionaliteit van Google Finance? Daar trekken ze halverwege November de stekker uit, terwijl dat precies doet wat ik zoek in een portfolio tracker...

[jaapbrandhof]

dvko schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 19:44:
Heeft iemand hier 'n goed alternatief voor de portfolio functionaliteit van Google Finance? Daar trekken ze halverwege November de stekker uit, terwijl dat precies doet wat ik zoek in een portfolio tracker...

Zelf ben ik sharesight gaan gebruiken. Zie ook deze post. https://gathering.tweaker...message/52763475#52763475

[Poecillia]

murphsy schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 14:21:
Zijn er hier FO-strevers met 2 kids? En hoe vliegen jullie dat aan?

Nou, ik heb twee 'kids' van 21 en 19 en kan je zeggen dat een FO-streven met 2 kids in loondienst kansloos is. Beide kids zijn nu aan het studeren en ik zit op ongeveer 1500 per maand aan studiekosten, met zo nu en dan nog een extra rekeningetje voor collegegeld of boeken. Natuurlijk netjes een flinke spaarpot aangelegd van 24K voor deze kosten, maar die was in anderhalf jaar al op. Ik kan er natuurlijk voor kiezen om de kids met een studieschuld op te zadelen, maar dat vind ik ook geen goede start voor hun FO.......

[Xoxol]

Wij hebben twee kids van 8 en 1 jaar. Wij streven dat ze voor 21ste iig 20-25k op hun rekening hebben staan voor studie.
Tot nu toe hebben wij voor de oudste 12k gespaard en voor de jongste 1k.

Zelf waren wij vrij laat met FO gedachte (nu beide 33 jaar). Na veel lezen op dit forum was ik begin dit jaar begonnen met inleggen voor index fonds en nog wat geld in de cryptocurrencies.

Gezamenlijke inkomsten rond 6000 p.m. en totale uitgaven rond 3000. Zoals bij de meeste op dit forum is hypotheek en BSO/KDV de grootste uitgaven.

[mekkieboek]

Poecillia schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 22:27:
Ik kan er natuurlijk voor kiezen om de kids met een studieschuld op te zadelen, maar dat vind ik ook geen goede start voor hun FO.......

Tsjonge, waarom zo zwart-wit? Je zadelt je kids op met een VWO opleiding en een universitaire graad. Als dat geen goede start voor FO is? Een beetje studieschuld is niets mis mee. Met de juiste studiekeuze is dat zo weggewerkt. Ze zullen zo langzamerhand ook wel beseffen dat niet alles gratis is. En ook dat is voorbereiden op FO, toch?

[finsdefis]

Poecillia schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 22:27:
[...]

Nou, ik heb twee 'kids' van 21 en 19 en kan je zeggen dat een FO-streven met 2 kids in loondienst kansloos is. Beide kids zijn nu aan het studeren en ik zit op ongeveer 1500 per maand aan studiekosten, met zo nu en dan nog een extra rekeningetje voor collegegeld of boeken. Natuurlijk netjes een flinke spaarpot aangelegd van 24K voor deze kosten, maar die was in anderhalf jaar al op. Ik kan er natuurlijk voor kiezen om de kids met een studieschuld op te zadelen, maar dat vind ik ook geen goede start voor hun FO.......

Zoals eerder besproken is dat natuurlijk een keuze - het is m.i. niet kansloos als je de keuze maakt om alleen gezette kosten te betalen, zoals collegegeld+boeken. 24k had ik alleen maar van kunnen dromen als beginnend student en daar had ik mijn hele studie mee kunnen bekostigen (los van stufi). Mijn studielening zag ik vooral als een investering in mezelf. 1500 euro p/m is dan ook wel enorm veel, zijn daar bijzondere (buitenlandse/excellente) opleidingskosten aan verbonden?

Een studieschuld hoeft niet ook belemmerend te werken voor een FO-streven. In mijn geval was die studieschuld juist de trigger/drijfveer om bewuster te gaan leven. Afhankelijk van het karakter kan financiële ondersteuning juist averechts werken, maar dat verschilt natuurlijk per individu.

In die zin is dit topic dan ook vooral geschikt als je het taboe rondom die ruime financiële ondersteuning durft te doorbreken. Het gebrek aan een ruime ouderlijke bijdrage heeft mij ook geen windeieren gelegd.

Uiteraard is het aan iedereen om daarin de keuze te maken zonder elkaar te veroordelen; hoewel ik natuurlijk een voorkeur heb begrijp ik andere keuzes ook best.

[ Voor 3% gewijzigd door finsdefis op 27-10-2017 22:58 ]

[Zenix]

Ik had als student zo'n 2200 euro kosten per jaar bij HBO-ICT inclusief boeken en laptop. Maar ik kreeg wel prestatiebeurs+aanvullend zo'n 3600 euro per jaar, dus studie was winstgevend. Aanvullend krijg je alleen als ouders te weinig verdienen. Alleen moet je dan wel thuis wonen en geen dure boeken of laptops kopen. 1500 p/m is wel veel.

Mijn ouders hadden ook graag bijgedragen, maar dat konden ze niet. En dat is hetzelfde bij veel anderen studenten. Lenen is geen schande en een bijbaan ook niet. Ook met een laptop van 500 euro kon ik HBO-ICT afronden.

[ Voor 56% gewijzigd door Zenix op 28-10-2017 00:00 ]

[pirke]

Als uitwonende student leefde ik gewoon lekker, had meestal wel een auto of een motor, dikke pc, etc. Ik werkte gemiddeld zo'n 2 a 3 dagen naast de studie en heb toch nog studieschuld opgebouwd. Ik beschouwde dat als een lening van m'n toekomstige zelf wanneer ik wel genoeg geld had Ik heb er geen spijt van, het was een mooie tijd, en nu ben ik financieel minder afhankelijk, dus who cares?

[Zenix]

Inderdaad ik snap de vrees ook niet zo voor die studielening als je veel gaat verdienen kan het makkelijk worden afgelost. Verdien je minumloon los je wel af, maar betaal je niks.

[Verwijderd]

Het ligt er natuurlijk helemaal aan hoe je je studententijd inricht. Er is nogal een verschil tussen iemand die gratis bij z'n ouders inwoont en met de metro naar college gaat, en iemand die in een grote stad op kamers woont i.c.m. een vereniging. De tweede manier levert kosten op, maar ook heel andere persoonlijke ontwikkeling. Ik zou het mijn kinderen absoluut niet ontzeggen (na eindexamen naar de Ikea 'want je gaat nu op kamers' ).

[dvko]

Tsja. Maar ook dat kan prima zonder financiele steun van je ouders. Genoeg jongeren die het doen en alsnog zonder studieschuld weten te eindigen.

Zelf hebben mijn ouders mij nooit kunnen helpen, heb ik altijd maximaal geleend en met dat geld ben ik mijn huidige bedrijf gestart. 2 jaar na mijn studie heb ik met de opbrengst daarvan ineens de totale som van 25K af kunnen lossen.

Puur financieel bekeken vind ik dat als je kinderen tegen 0% kunnen lenen bij DUO dat je dan beter zelf rendement kunt blijven pakken op dat geld. Dat is gewoon gratis geld en hopelijk leert je kind er iets van qua omgaan met geld... Gaat de rente op die lening dan later omhoog dan kan je alsnog bijspringen.

Dat gezegd hebbende, als er een gat ontstaat in bijvoorbeeld de hoogte van de aanvullende beurs dan zou ik dat graag opvullen als ouder.

[ Voor 14% gewijzigd door dvko op 28-10-2017 08:08 ]

[Lethalis]

Op het moment dat je kinderen overal in gaat ondersteunen financieel, dan raken ze daar aan gewend.

En dat lijkt me niet handig.

Natuurlijk kan het goed gaan als je mazzel hebt en het kind een goed verdienende advocaat wordt ofzo, want dan boeit het niet. Maar in de meeste andere gevallen zullen ze het lastig vinden om aan een andere situatie te wennen en lopen ze een groter risico om schulden te krijgen later.

[dvko]

Lethalis schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 08:20:
Op het moment dat je kinderen overal in gaat ondersteunen financieel, dan raken ze daar aan gewend.

Thomas Stanley schrijft hier over in zijn boek The Millionaire Next Door, in het hoofdstuk "Economic Outpatient Care". Hij beschrijft daarin hoe volwassen kinderen die financiele steun van hun ouders krijgen het statistisch gezien 'n stuk minder goed doen (financieel gezien) dan de kinderen die dit niet krijgen.

Kleine samenvatting op Wikipedia: Wikipedia: The Millionaire Next Door

Economic Outpatient Care (EOC) is a term used to express when an affluent parent provides money to an adult child. Besides offspring observations resulting in UAW children, EOC is a contributing factor to the passing on of the UAW belief. Offspring who receive EOC have 98% of the annual income compared to their counterparts who are not recipients of EOC. In comparison, they also have 57% of the net worth.[1] EOC gives recipients a false sense of financial security. For this reason they purchase homes in upscale neighborhoods that exceed the recommended value according to their incomes. Thirty percent of American families live in homes valued at $300,000, yet only earn an annual income of $60,000.[1] These homes then demand nice cars for the driveway, nice furniture for the living room, and a nice plasma TV to complement the furniture. These offspring also purchase and consume the EOC rather than invest it. If a dose of EOC is given on a regular basis, the EOC can actually be absorbed into the individual’s perceived annual income. Expenditures are then calculated with the anticipation of a regularly scheduled dose of EOC.

[Rukapul]

Kinderen moet je op weg helpen, voorbereiden, hindernissen helpen overkomen. Dat betekent echter niet automatisch een min of meer blanco cheque afgeven. Juist het laten ervaren van financiele beperkingen en (goedkoopst mogelijke!) schulden zou disciplinerend moeten werken. Tevens biedt het op voorhand een tegenwicht aan 'onderwijs als consumentengoed' waar je onderwijs onder kunt scharen dat geen goede verwachtingswaarde biedt op investering.

Financiele ondersteuning is dus pas nodig om belemmeringen weg te nemen. Alles wat in die fase niet gegeven wordt kan op een later moment nog komen. Dat heeft niet per se te maken met een verkeerd soort zuinigheid.

[Poecillia]

Rukapul schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 08:34:
Kinderen moet je op weg helpen, voorbereiden, hindernissen helpen overkomen. Dat betekent echter niet automatisch een min of meer blanco cheque afgeven. Juist het laten ervaren van financiele beperkingen en (goedkoopst mogelijke!) schulden zou disciplinerend moeten werken. Tevens biedt het op voorhand een tegenwicht aan 'onderwijs als consumentengoed' waar je onderwijs onder kunt scharen dat geen goede verwachtingswaarde biedt op investering.

Financiele ondersteuning is dus pas nodig om belemmeringen weg te nemen. Alles wat in die fase niet gegeven wordt kan op een later moment nog komen. Dat heeft niet per se te maken met een verkeerd soort zuinigheid.

Veel reacties op onze bijdrage aan de studie van de kinderen. Wij hebben veel aandacht besteed aan de financiële ontwikkeling van onze kinderen. Ze kennen de waarde van geld en hebben regelmatig gewerkt. Ze hebben beide zelfs een aardige bankrekening opgebouwd.

Ik denk dat ik en vele generatiegenoten hier gouden tijden hebben meegemaakt. Goede opleiding, altijd volop werk, goedkoop huis gekocht, hypotheekrenteaftrek, leaseauto. Nu profiteren we bovendien van de lage rente voor de hypotheek (Aflossingsvrij kost mij 0,6% per jaar). Ik heb een paar ton vrij, deels belegd, maar ook nog veel tegen (nog lagere) rente weggezet. Betalen we wel vermogensrendementsheffing over, de studie van onze kinderen betalen betekent met ons inkomen dat we minder overhouden dan we anders zouden doen.

Voor onze kinderen wordt de start minder makkelijk. Ze hebben gewilde opleidingen, maar het zijn geen carrieremakers verwacht ik. Het kopen van een huis zal niet makkelijk voor ze zijn. Ze zullen in de toekomst bovendien aanlopen tegen de effecten van digitalisering/robotisering. Ik denk niet dat we onze gouden generatie kunnen vergelijken met de komende generatie. Energietransitie, klimaatverandering, migratie, vergrijzing, gezondheidszorg, geen gasbaten meer, het zal er allemaal inhakken de komende jaren. Dan hebben wij onze schaapjes wel zo'n beetje op het droge, terwijl onze kinderen dan nog belemmerd zouden worden door een studieschuld. Die keuze maken we dus niet.

[Tommie12]

Wozmro schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 17:43:
Nog iets over het beleggen ifv FO: momenteel zit ik vooral in aandelen/fondsen maar heb ook nog een klein bedrag in een termijnrekening op 10 jaar, die geeft een 3% netto opbrengst, maandelijks uitbetaald.

Bij rabobank(be) volg ik de huidige rentetarieven op en merk dat die toch heel traag aan het stijgen zijn, momenteel 0,77% netto op 10j.
De opvolger van Janet Yellen is ook voorstander van renteverhogingen dus het zou kunnen dat de trend stijgend is voor de komende jaren.

Ben zelf van plan om gespreid in te stappen in 10 jarige termijnrekeningen van zodra die netto boven de 2% uitkomen.

Iemand anders een idee hier over?

Geld vast zetten op 10 jaar aan 2% vind ik niet slim. Als je dat geld echt 10 jaar kan missen, koop dan aandelen of fondsen.
Met 2% hou je amper de inflatie bij.

[Sandyman538]

Tommie12 schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 09:37:
[...]


Geld vast zetten op 10 jaar aan 2% vind ik niet slim. Als je dat geld echt 10 jaar kan missen, koop dan aandelen of fondsen.
Met 2% hou je amper de inflatie bij.

Ik zie je nu al een paar keer de 'blinde' optie aandelen hier als advies geven. Op zich ben ik het gedeeltelijk wel met je eens, afhankelijk wat het plan is na die 10 jaar met dat geld. Als je gepland hebt dat in jaar 11 uit te geven en er komt een beurscrash in jaar 9, dan vind ik aandelen helemaal niet zo verstandig als advies.

[Tommie12]

Over kinderen.

Ik ben het eens dat je steunt en coacht, maar wel met de juiste financiële opvoeding er bij. Mijn kinderen sparen en beleggen geld wat ze verdienen. Ze weten ook waarom.
Ik vind dat er een groot verschil zit tussen alles aan je kinderen geven wat ze willen, en steunen in hun studie.
Ik ken er genoeg die op 20 een auto krijgen en altijd geld hebben voor benzine, pintjes en GSMs, en dan niks van hun studie bakken.
Ik steun mijn kinderen met hun studie, en als ze een appartement kopen dan mogen ze nog eens komen praten.

[Zenix]

Rukapul schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 08:34:
Kinderen moet je op weg helpen, voorbereiden, hindernissen helpen overkomen. Dat betekent echter niet automatisch een min of meer blanco cheque afgeven. Juist het laten ervaren van financiele beperkingen en (goedkoopst mogelijke!) schulden zou disciplinerend moeten werken. Tevens biedt het op voorhand een tegenwicht aan 'onderwijs als consumentengoed' waar je onderwijs onder kunt scharen dat geen goede verwachtingswaarde biedt op investering.

Financiele ondersteuning is dus pas nodig om belemmeringen weg te nemen. Alles wat in die fase niet gegeven wordt kan op een later moment nog komen. Dat heeft niet per se te maken met een verkeerd soort zuinigheid.

Dit is eigenlijk mijn verhaal. Ouders altijd moeilijk financieel gezien dus ik heb de beperkingen en problemen ondervinden. Ik wil dat zelf niet meemaken en dat is juist de reden om FO na te streven.

Persoonlijk zou ik de kinderen eerder helpen met het kopen van een huis, want daar hebben ze meer aan dan een studielening. Een studielening is een stuk gunstiger qua voorwaarden dan een hypotheek.

[rube]

Aan een huis hebben ze veelal juist minder. Als ze zelf het huis niet kunnen betalen wonen ze dus eigenlijk te duur. Vaak ook te groot met alle bijkomende en doorlopende (!) kosten die ze wel zelf op moeten brengen.

Met een studie daarentegen help je ze om zelfstandig te worden.

[Verwijderd]

Ook dat verschilt per situatie. Als ze met hulp net een iets grotere woning kunnen kopen, scheelt dat op termijn wellicht weer een verhuizing (die zonder hulp 5 jaar later plaats zou vinden), en dat hakt er pas echt in.

[Zenix]

Als ze zelf het huis niet kunnen betalen moeten ze het ook niet kopen, maar je zou ook gewoon kunnen helpen bij een huis dat ze wel kunnen betalen, zodat er minder hypotheek betaald moet worden en ze daarvan juist op de langere termijn meer van profiteren. Dat is financieel gezien een betere keuze dan de studie sponsoren. Zeker ook rekening houdend met eventuele problemen in de toekomst financieel gezien is een lagere hypotheek een groot voordeel. Een groter voordeel dan geen studielening.

[Poecillia]

Een veel betere beslissing is het kopen van een appartement voor de studie van je kinderen. Is meestal een aardige belegging en scheelt VRH. Wij hebben daarin helaas de boot gemist omdat ze in verschillende steden gingen studeren en zijn nu alleen al aan kamerhuur 900 per maand kwijt.

[Zenix]

Dat klopt als ze op kamers gaan, maar daarvoor zie ik geen noodzaak binnen Nederland. Het is een luxe als je kan wonen op kamers en daar zit een fiks prijskaartje aan. Maar je kan ook gewoon met het OV gaan. Dan kan het best zijn dat je twee uur een enkele reis hebt, dat is fors maar studeren in de trein kan ook. Ik had genoeg medestudenten die meerdere uren per dag in OV zaten, omdat een kamer niet te betalen was.

[Tommie12]

Dat heb ik ook overwogen maar niet gedaan. Je koopt bv een appartement met 2 slpk, en dan zitten ze daar alleen, of ze gaan in een andere stad studeren. En wat doe je na die studies? Verkopen, dan heb je zeker verlies door de registratie en makelaarskosten, of verhuren met laag rendement?

Ik wil niks verhuren. De opbrengst is laag, en je zit met een pak risicos als je huurder niet betaalt of de boel vernielt.

[Sissors]

Niet 4+ uur reizen elke dag is een luxe? Ik had één jaargenoot die dat probeerde, heeft dat een week volgehouden. Zelf vind ik dat in zo goed als elke situatie een bijbaantje op zaterdag geen studievertraging hoort op te leveren, maar elke dag 4 uur reistijd kan ik prima begrijpen als dat wel erop gaat inhakken.

[Zenix]

Ik zei dat kamers een luxe is. Dat is het ook gewoon hoor, het overgrote deel woont tegenwoordig zeker met het leenstelsel gewoon bij zijn ouders. De kamers worden in de grote studentensteden ook steeds duurder. Het is ook gewoon mogelijk om een goedkope kamer te nemen (350~euro) en dan met het OV naar de stad. Anti-kraak is ook nog vaak mogelijk, voor een lage prijs, maar dat geeft geen zekerheid.

Maar is ook afhankelijk van de opleiding of de reistijd een probleem is, bij mijn opleiding was het meestal 3-4 dagen college rest was zelfstudie en projecten. Met de projectgroep werkten wij alleen op de dagen als er college was. Verder namen de meeste studenten de vrij in vrijdag zeer letterlijk Tenslotte is het ook niet nodig om bij elk college aanwezig te zijn, tenzij je het niet begrijpt natuurlijk.

[ Voor 83% gewijzigd door Zenix op 28-10-2017 13:42 ]

[Verwijderd]

De optie die veel studenten vergeten is op kamers gaan maar niet in de stad waar je studeert.

Zelf had ik de keuze uit op kamers gaan in een drukke studentenstad of een studio in het nabijgelegen dorp. Had ik zelfs een eigen badkamer, keuken en woonkamer. Dat was snel besloten. Mijn reistijd naar de campus was net zoveel als iemand uit het centrum.

Voor een student in Amsterdam. Een student in Leiden. Of een student in Utrecht. Binnen een half uur in het centrum van de steden.

Is dat niet saai? Misschien, maar als je vader krom ligt om jouw huur te betalen moet je niet teveel eisen stellen.

[Verwijderd]

Op kamers gaan is niet alleen een beslissing die gemaakt wordt obv reistijd e.d. Het op kamers gaan is ook een investering in jezelf (althans, dat zag én zie ik in mijn omgeving wel). Dat is moeilijk in waarde aan te duiden, maar het maakt de vergelijking niet zo eenvoudig.

Die vier uur reistijd per dag met je gratis OV, is 16u in de week. Als je die 16u zou gaan werken, kun je die kamerhuur plús extra zakcenten eenvoudig bij elkaar werken.

[Wozmro]

Tommie12 schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 09:37:
[...]


Geld vast zetten op 10 jaar aan 2% vind ik niet slim. Als je dat geld echt 10 jaar kan missen, koop dan aandelen of fondsen.
Met 2% hou je amper de inflatie bij.

Bij de volgende crisis zal je blij zijn dat een deel van je geld in termijnrekeningen zit die 'maar' 2 à 3 procent netto opbrengen.

Als ik me goed herinner waren de termijnrekeningen in 2007 op 10 jaar meer dan 4%, dat werd toen ook als laag beschouwd.

Ik zeg niet dat iedereen al zijn geld in termijnrekeningen moet steken maar gespreid instappen bij stijgende trend lijkt mij geen slecht plan ter diversificatie.

Ook niet vergeten dat je je ingelegd geld indien echt noodzakelijk op ieder moment kan terugvragen mits betalen van een vergoeding.

[Tommie12]

Je moet echt al verkeerde aandelen en fondsen kiezen om na 10 jaar nog op stevig verlies te staan.
Ik heb op,5 jaar nu een gemiddeld jaarlijks rendement van 8,5%.
Er mag al eens een crisis komen voor ik op verlies sta.
Maar je moet daar inderdaad mee kunnen leven dat je eens een dikke dip maakt.

[route99]

Ik ken mensen die echt wisten wat ze deden, die rond de laatste crisis ruim 60% van hun vermogen verloren hebben.. dan heb je wel een paar jaartjes nodig van gemiddeld jaarlijks rendement van 8,5% om dat weer goed te maken... Je kunt het wellicht doen van een deel van je vermogen waarvan je vindt dat het min of meer niet uitmaakt dat je dat risico loopt. Ik denk dat dit voor veel huishoudens niet geldt....

[Tommie12]

Tuurlijk! Maar als je iets 10 jaar op een termijnrekening zet kan je er na 8 jaar ook niet aan.
Goed spreiden, en niet te rap emotioneel reageren.
Ik heb al aandelen gehad die op 2 jaar waardeloos waren, maar andere die op 2-3 jaar los verdubbelen.
En dan zijn er nog dividenden, in Nederland zeer voordelig belast! Daar kunnen we in België alleen van dromen.

[route99]

Lijkt toch een beetje op korte termijn werken, met dito risico, als je dit "Maar als je iets 10 jaar op een termijnrekening zet kan je er na 8 jaar ook niet aan. " niks vindt ..(heb het niet hoor)
Goed spreiden dachten zij ook gedaan te hebben, eentje is er zelfs accountant dus erg goed in de financien en dat ze moeten kloppen..

[Soulfix]

Tja, goed spreiden... Zat het dan allemaal in aandelen, of deels aandelen/obligaties/vastgoed/goud/cash enzovoorts?

Je kan nog zo goed spreiden, maar als de verschillende dingen waarin je hebt belegd hevig correleren (toegegeven: niet altijd even duidelijk wat de correlaties precies zijn) dan heb je er alsnog weinig aan.

[route99]

Precies, en achteraf is het allemaal heel "verklaarbaar"... tja economie is nu eenmaal totaal geen wetenschap... Immers hoe kun je een model maken obv van bijv bing bing bing gedoe van sommige presidenten...;) en zo'n kwast/zandhaas in Z-O Azie en Mr P in Russia en hun onvoorspelbare "neigingen"....

[ Voor 5% gewijzigd door route99 op 28-10-2017 17:53 ]

[cerberusss]

Poecillia schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 09:15:
Nu profiteren we bovendien van de lage rente voor de hypotheek (Aflossingsvrij kost mij 0,6% per jaar)

Dit lees ik vaker, maar ik wijs je er wel even op dat (als je die hebt) je pensioen de afgelopen 10 jaar waarschijnlijk niet geindexeerd is. Met dank aan de lage rentes.

Je profiteert niet, hoor. Ja, je profiteert van een sigaar uti eigen doos.

Lethalis schreef op vrijdag 27 oktober 2017 @ 14:40:
- Er zit nog steeds een groot deel in andere zaken, zoals handzeep. Het is makkelijk om even een Palmolive dispenser te halen, maar uiteindelijk verschrikkelijk duur. Eigenlijk wil je ergens een grote fles handzeep halen en die dispensers gewoon bijvullen. Dat soort dingen.

Dan koop je toch gewoon een ouderwets blokje zeep? Goedkoop en gaat krankzinnig lang mee.

[ Voor 34% gewijzigd door cerberusss op 28-10-2017 20:18 ]

[Lud0v1c]

cerberusss schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 20:12:
[...]

Dit lees ik vaker, maar ik wijs je er wel even op dat (als je die hebt) je pensioen de afgelopen 10 jaar waarschijnlijk niet geindexeerd is. Met dank aan de lage rentes.

Je profiteert niet, hoor. Ja, je profiteert van een sigaar uti eigen doos.


[...]


Dan koop je toch gewoon een ouderwets blokje zeep? Goedkoop en gaat krankzinnig lang mee.

De AOW wordt netjes geïndexeerd elk jaar. In 2014 kreeg je nog €13.808 bruto per jaar dat is 3 jaar later alweer €14.477 bruto per jaar voor alleenstaanden.

Wat betreft werknemerspensioen heb je gelijk dat ze niet kunnen indexeren omdat de lage rekenrente op dit moment ze weerhoudt om een toeslag te verlenen. Maar dat neemt niet weg dat pensioenfondsen gewoon beleggen op de beurs. De daadwerkelijke rendementen zijn gewoon heel goed. Zolang je nog niet met pensioen gaat zou ik mij nog geen zorgen maken hierover. Die toeslagverlening wordt wel weer ingehaald komende jaren als de rente weer gaat stijgen.

Op de site van mijn pensioenfonds staat dat ze indexatie kunnen inhalen mits ze voldoen aan 3 voorwaarden:

• een inhaalindexatie kan pas aan de orde komen nadat er volledig kan worden geïndexeerd;
• áls er dan ruimte overblijft, kán het pensioenfonds besluiten om een inhaaltoeslag te geven. De dekkingsgraad moet dan wel hoger zijn dan het vereist vermogen van het pensioenfonds. Op dit moment zou de dekkingsgraad dan hoger moeten zijn dan circa 115%;
• een inhaaltoeslag gaat maximaal 5 jaar terug. Stel dat in 2015 besloten wordt misgelopen indexaties in te halen, dan geldt dat niet voor 2008 en 2009.

[ Voor 22% gewijzigd door Lud0v1c op 28-10-2017 20:48 ]

[cerberusss]

Lud0v1c schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 20:27:
De daadwerkelijke rendementen zijn gewoon heel goed. Zolang je nog niet met pensioen gaat zou ik mij nog geen zorgen maken hierover. Die toeslagverlening wordt wel weer ingehaald komende jaren als de rente weer gaat stijgen.

Op basis waarvan doe jij die voorspelling?

[Poecillia]

cerberusss schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 20:12:
[...]
Dit lees ik vaker, maar ik wijs je er wel even op dat (als je die hebt) je pensioen de afgelopen 10 jaar waarschijnlijk niet geindexeerd is. Met dank aan de lage rentes.

Nee hoor, mijn BPR pensioen is belegd in aandelen. Ik heb meerdere pensioenregelingen, maar kan zelf bepalen hoe ik deze belegd wil hebben. Een paar jaar geleden zag ik de rente dalen en heb ik het percentage beleggingen in aandelen op 100% gezet. Nu 18 jaar voor mijn pensioen durf ik dat wel aan, maar in de toekomst zal ik meer (bedrijfs)obligaties en vastrentende waarden kiezen om het risico van een crash voor mijn pensioendatum te beperken.

[Ortep]

cerberusss schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 22:06:
[...]


Op basis waarvan doe jij die voorspelling?

Dat is geen rare voorspelling. De pensioenfondsen, ook de slechts presterende, maken al 10-tallen jaren rendementen van 6-8% gemiddeld. De crisis van 1987, 2000 en 2008 dus meegerekend. Ze barsten van het geld. Ze moeten echter wettelijk net doen alsof hun rendement niet hoger is dan de kunstmatig laag gehouden rekenrente van ~1.5%.

Als die rente een paar tienden omhoog gaat schieten de dekkingsgraden omhoog.
Bij mijn pensioenfonds ging de rekenrente met 0.03% omhoog en de dekkingsgraad ging bijna alleen daar door al met 1.5-2% omhoog. Het afgelopen kwartaal waren er een heel stel fondsen die een dekkingsgraad van 120-135% hadden. Die indexeren gewoon hoor. Mijn fonds doet dat al jaren zonder mankeren.
Als Draghi volgend jaar echt stopt met het opkopen van obligaties dan gaat de rente stijgen. En als die stijgt naar een nog steeds lage 3% dan hebben alle pensioenfondsen plotseling dekkingsgraden van 150-200%. Zonder dat er echt een cent meer in de pot zit.
Ze hebben op dit moment zoveel geld dat als er vanaf vandaag geen enkele euro meer binnen komen en zou het werkelijke rendement 0% zijn dan nog kunnen ze iets van 30-40 jaar lang gewoon de pensioenen uitbetalen.

En wat indexering betreft, er zijn een paar fondsen die niet kunnen indexeren op dit moment, maar de meeste kunnen dat wel. Helaas zijn die paar die het niet kunnen wel de grootste wat deelnemers betreft.

[Chief]

Ortep schreef op zondag 29 oktober 2017 @ 14:23:
[...]

Dat is geen rare voorspelling. De pensioenfondsen, ook de slechts presterende, maken al 10-tallen jaren rendementen van 6-8% gemiddeld. De crisis van 1987, 2000 en 2008 dus meegerekend. Ze barsten van het geld. Ze moeten echter wettelijk net doen alsof hun rendement niet hoger is dan de kunstmatig laag gehouden rekenrente van ~1.5%.

Psf mogen pas het hoger rendement verrekenen op het moment dat het gerealiseerd is. Vandaar dat ze hun verplichtingen moeten disconteren met swaprentes. Daar is niets kunstmatigs aan, dat is simpelweg een keuze of je vooraf danwel achteraf een hoger verwacht rendement toelaat.

Als die rente een paar tienden omhoog gaat schieten de dekkingsgraden omhoog.

Dat is afhankelijk van hoe groot het gat is tussen de rentegevoeligheid van de beleggingen en de verplichtingen van het psf. Dit kan veel verschillen van psf tot psf

Het afgelopen kwartaal waren er een heel stel fondsen die een dekkingsgraad van 120-135% hadden. Die indexeren gewoon hoor. Mijn fonds doet dat al jaren zonder mankeren.

De officiele statistieken van de DNB geven een heel ander beeld hier https://www.dnb.nl/en/sta...a-pension-funds/index.jsp en download dan de kwartaallijkse statistieken. Voor Q2-2017:
- Slechts 25 van de 218, oftewel iets meer dan 11%, psf waar dekkkingsgraad van te zien is hebben een dekkingsgraad van >120%
- Deze 25 vertegenwoordigen slechts iets meer dan 10% van het totaal van het belegd vermogen van psf

Als Draghi volgend jaar echt stopt met het opkopen van obligaties dan gaat de rente stijgen. En als die stijgt naar een nog steeds lage 3% dan hebben alle pensioenfondsen plotseling dekkingsgraden van 150-200%. Zonder dat er echt een cent meer in de pot zit.
Ze hebben op dit moment zoveel geld dat als er vanaf vandaag geen enkele euro meer binnen komen en zou het werkelijke rendement 0% zijn dan nog kunnen ze iets van 30-40 jaar lang gewoon de pensioenen uitbetalen.

En wat indexering betreft, er zijn een paar fondsen die niet kunnen indexeren op dit moment, maar de meeste kunnen dat wel. Helaas zijn die paar die het niet kunnen wel de grootste wat deelnemers betreft.

Sorry maar 178 van de 218 fondsen hebben een dekkingsgraad lager dan de vereiste dekkingsgraad dus hoe kom jij bij de stelling dat er maar "een paar" niet kunnen indexeren?

/edit Overigens, het is een hele grote "ALS". Dat de ECB ooit zal stoppen met het huidige opkoopprogramma staat vast maar wanneer en met welke snelheid is maar de vraag. De rente zal in veruit de meeste gevallen stijgen maar met welke snelheid en tot hoe hoog, dat is ook een relevante en niet te voorspellen vraag

[ Voor 6% gewijzigd door Chief op 30-10-2017 07:38 ]

[pirke]

Vergeet niet dat de inflatie en de rente ook gecorreleerd zijn. In de jaren 80 was de rente 8-12%, maar de inflatie 6-9%. Als je die twee grafiekjes op elkaar legt is het bijna hetzelfde plaatje, waarbij er een klein offsetverschil is tussen die twee.

Uiteindelijk maakt het geen drol uit wat de rente doet, indexatie van je pensioenpot is meestal lager dan de inflatie.

[ Voor 19% gewijzigd door pirke op 30-10-2017 07:57 ]

[cerberusss]

Chief schreef op maandag 30 oktober 2017 @ 01:31:
De officiele statistieken van de DNB

Fascinerend, die statistieken. Ik heb er net even mee zitten spelen, o.a. gesorteerd op huidige dekkingsgraad. Sommige fondsen staan er echt HEEL slecht voor, en sommigen echt briljant goed. Er zitten ook echt mini-fondsjes bij, bijv. die van Pon.

Opvallend wel dat banken niet automatisch bovendekkingsgraad zitten. Kas Bank, ING Bank CDC, SNS Reaal, Rabobankorganisatie, allemaal er onder.

Ook grappig, die hele kleine fondsjes. B&S Pensioen: 33 miljoen euro. Waanzin.

Wat ik wel gaaf zou vinden, is als de TER van elk pensioenfonds beschikbaar zou zijn.

[kabelmannetje]

cerberusss schreef op maandag 30 oktober 2017 @ 08:00:
[...]
Wat ik wel gaaf zou vinden, is als de TER van elk pensioenfonds beschikbaar zou zijn.

Triest. Naast dat er een grote niet-renderende component in zit, dure panden, allerlei overhead als adminstratie, dure adviseurs, graaiers en andere pieven die ons geld inpikken. En ieder fonds vindt vrolijk het wiel opnieuw uit.

Wat mij betreft breken we het huidige systeem af en zetten we een minimaal staatsfonds volgens de opzet van Vanguard op. En als de TER > 0,15% uitkomt, gaan we de hele boel sluiten.

[roda_djavulen]

@kabelmannetje Je link is niet te openen zonder abonnement. Los daarvan; volgens mij zit er inderdaad veel overhead in de pensioenfondsen, heb een tijdje in die van zorg en welzijn gezeten. Krijg je regelmatig tijdschriften, kun je ipads winnen enz. Waar houden die zich allemaal mee bezig vraag je je dan af..

[BTU_Natas]

kabelmannetje schreef op maandag 30 oktober 2017 @ 10:30:
[...]

Triest. Naast dat er een grote niet-renderende component in zit, dure panden, allerlei overhead als adminstratie, dure adviseurs, graaiers en andere pieven die ons geld inpikken. En ieder fonds vindt vrolijk het wiel opnieuw uit.

Wat mij betreft breken we het huidige systeem af en zetten we een minimaal staatsfonds volgens de opzet van Vanguard op. En als de TER > 0,15% uitkomt, gaan we de hele boel sluiten.

Dit is de precies de reden dat ik zelf ben gaan beleggen! Ik heb echt geen duur pak nodig wat over een opwaartse trend of een neergaande spiraal praat. Om at random wat aandelen in winstgevende ondernemingen te kopen.

Ik hou mijn jaarlijkse TER < 0,10 en dan versla ik op dom geluk na, elke benchmark.

[kabelmannetje]

Nederlandse pensioenfondsen: TER van 0,60%. Was enkele jaren geleden 0,63%.
400% hoger dan wat je als particulier bij Vanguard betaald.

[ Voor 16% gewijzigd door kabelmannetje op 30-10-2017 16:04 ]

[CornermanNL]

De pensioenindustrie is zwaar over betaald voor wat ze doen, echter het is broodnodig wat ze doen. De gemiddelde mens is niet in staat om voor zichzelf een pensioen bij elkaar te verzamelen door middel van verstandige financiële beslissingen. Simpele concepten als tijdswaarde , rente op rente etc. zijn voor velen zeer abstracte begrippen.

Zodra je de collectieve pensioenen er uit haalt zullen veel mensen een arme oude dag tegemoet gaan.

In dit FO topic is het een gewoonte om met het nut van aankopen bezig te zijn, na het bepalen van het nut wordt ook nog tijd besteed aan het bekijken en vergelijken van de "running costs". Er wordt een lijstje van levensdoelen en daarbij behorende kosten gemaakt.

De meeste mensen doen dit niet, laat staan echt goed voor zichzelf zorgen op financieel gebied na het pensioen.

Het grote voordeel is ook nog eens dat de pensioenfondsen met hele grote bedragen bezig zijn en hun risico beter kunnen afdekken. En zo slecht doen de meesten het toch ook niet , de verplichtingen worden prima voldaan. Natuurlijk kan het beter. Maar voor de grote meerderheid is het een prima systeem.

[Lud0v1c]

kabelmannetje schreef op maandag 30 oktober 2017 @ 16:03:
Nederlandse pensioenfondsen: TER van 0,60%. Was enkele jaren geleden 0,63%.
400% hoger dan wat je als particulier bij Vanguard betaald.

Ik vind de TER eigenlijk best wel meevallen. Je vergelijkt een beetje appels met peren als je een Vanguard fonds vergelijkt met een werknemer pensioenfonds. Dit fonds neemt al het denkwerk uit handen. Je hoeft alleen maar het geld over te maken en zij nemen de investeringen en beheer over. Het ontzorgen van je pensioenvoorziening. Vergelijk het dan met Brand New Day of Meesman qua kosten, dat vind ik eerlijker.

Meesman TER = 0,50 %
Brand New Day TER = 0,59 %

[ Voor 7% gewijzigd door Lud0v1c op 30-10-2017 16:48 ]

[ybos]

Lud0v1c schreef op maandag 30 oktober 2017 @ 16:47:
[...]


Ik vind de TER eigenlijk best wel meevallen. Je vergelijkt een beetje appels met peren als je een Vanguard fonds vergelijkt met een werknemer pensioenfonds. Dit fonds neemt al het denkwerk uit handen. Je hoeft alleen maar het geld over te maken en zij nemen de investeringen en beheer over. Het ontzorgen van je pensioenvoorziening. Vergelijk het dan met Brand New Day of Meesman qua kosten, dat vind ik eerlijker.

Meesman TER = 0,50 %
Brand New Day TER = 0,59 %

Is ook maar weer deels waar.
Meesman beheert (in verhouding) een fractie van het geld van een pensioenfonds. Hoe meer je beheert hoe lager de kosten kunnen zijn.

[Chief]

Als je alleen kijkt naar de TER van de psf (schijnbaar 0.60%) en dat vergelijkt met een ETF in een grote index (zoals S&P500) dan lijkt dat erg veel maar is geen eerlijke vergelijking:

* Een pensioenfonds belegt niet alleen in aandelen. Een psf heeft een grote, waarschijnlijk grootste, allocatie naar obligaties. Beheervergoeding voor staatsobligaties is vaak laag (paar bps) maar bedrijfsobligaties is stuk hoger
* een psf heeft doorgaans ook rentederivaten in portefeuille die relatief duur zijn in beheer
* in die kosten zitten zeer waarschijnlijk ook servicekosten. Een psf heeft veel meer gedetailleerde informatie nodig vanwege de verplichtingen naar toezichthouder, accountant, deelnemers etc

Of de beheerkosten dalen met de toename van het vermogen:
* voor ABP en de andere grote jongens wel, die hebben een eigen organisatie. Toename van vermogen betekent niet meteen meer personeel en dus daalt het kosten %
* veruit de meeste psf hebben vermogensbeheer uitbesteedt. Je krijgt soms korting naarmate je meer belegt maar die korting, daar zit een cap op. Als je van 10mm naar 100mm gaat dan krijg je wel wat korting maar of je als klant 100mm of 200mm meeneemt, dat maakt de beheerder niet meer uit.

[Sissors]

En pensioenfondsen moeten ook gewoon meer dienstverlening aanbieden dan wat een fonds doet. Sowieso vind ik dat relatief vergelijken van TERs die behoorlijk laag zijn niet relevant. Gaan we dan ook doen als ene een TER heeft van 0.05% en andere 0.1% klagen dat die andere twee keer zo hoog is? Uiteindelijk kom je op een punt waar het gewoon niet heel relevant meer is.

En hoewel ik voor particulieren echt wel in indexbeleggen geloof, en het zelf doe, en ik ook geloof dat er ook via pensioenfondsen geinvesteerd wordt bij fondsmanagers die vooral overbetaald wordt, ben ik erg skeptisch of het een goed idee zou zijn als alle pensioenfondsen maar blind in een ETF stappen. De hoeveelheden geld worden te groot, en beurs kan per definitie niet werken als alles maar ETFs zijn.

Ik vind iig de TER van Nederlandse pensioenfondsen niet onredelijk klinken.

[Chief]

is de genoemde TER van psf incl ALLE kosten? If so dan is het zelfs erg laag te noemen.

Toch vind ik het enigzins tenenkrommend dat ik regelmatig stellingen als "overbetaald", "mannen in dure pakken" enzo lees.

Het is heel simpel: een WG biedt jou een contract aan met bepaalde arbeidsvoorwaarden. Als jou WG dadelijk binnenkomt en jou 10k meer biedt voor EXACT hetzelfde, ga jij dan zeggen: neuh, bedankt, dan ben ik overbetaald.....

Er zullen echt enkelen bij zijn die nee zullen zeggen maar dat lijkt mij de minderheid..... het is een gegeven dat wij in een markteconomie leven, waar prijzen, en ook lonen, gedreven worden door vraag/aanbod. Wat iemand waard is, het is net wat de gek er voor geeft. Kijk ook maar eens naar de transfersommen binnen het voetbal. Voor aandelen geldt hetzelfde, de prijs van het aandeel hoeft niet overeen te komen met de waarde (en dan laat ik de waardebepaling even voor wat het is) van het onderliggende bedrijf.

/edit
Ik heb drie jaar als consultant - volgens velen iemand die overbetaald wordt - in de pensioenwereld gewerkt en met name voor de middelgrote tot kleine pensioenfondsen. Het overgrote deel van de mensen die ik sprak die het psf vertegenwoordigen zijn vaak de CFO, HR manager etc van het bedrijf. Die worden echt niet vorstelijk betaald voor het voeren van het psf. Die doen dit naast hun normale baan, soms zelfs zonder extra vergoeding maar hoort het gewoon bij hun takenpakket. Misschien bedoelt men de salarissen van besturen van bv Shell, ABP maar zoveel van dit soort psf zijn er niet in NL......

[ Voor 24% gewijzigd door Chief op 31-10-2017 07:52 ]

[ApexAlpha]

route99 schreef op zaterdag 28 oktober 2017 @ 17:34:
Ik ken mensen die echt wisten wat ze deden, die rond de laatste crisis ruim 60% van hun vermogen verloren hebben.. dan heb je wel een paar jaartjes nodig van gemiddeld jaarlijks rendement van 8,5% om dat weer goed te maken... Je kunt het wellicht doen van een deel van je vermogen waarvan je vindt dat het min of meer niet uitmaakt dat je dat risico loopt. Ik denk dat dit voor veel huishoudens niet geldt....

Dit ligt er dus aan wat je tijdens zo een crisis doet! Als je in 2007 al je aandelen hadden gekocht kon je inderdaad wel eens 60% kwijt zijn geraakt tijdens de crisis. Maar als je ze toen niet had verkocht dan stond je rond 2012 weer op het niveau van 2007.

Dat is dus precies de reden voor het advies: 'koop alleen aandelen met geld dat je echt kan missen.'

Of zoals de Amerikanen zeggen: You only die on a rollercoaster if you get off in the middle.

kabelmannetje schreef op maandag 30 oktober 2017 @ 16:03:
Nederlandse pensioenfondsen: TER van 0,60%. Was enkele jaren geleden 0,63%.
400% hoger dan wat je als particulier bij Vanguard betaald.

Je vergeet hier wel te melden dat je pensioenfonds in meer belegt dan alleen aandelen en obligaties. Ze investeren ook in infrastructuur en andere zaken. Ze innen geld van je, beleggen dit, betalen uit als je de pensioenleeftijd krijgt, regelen belastingen etc..

Zo gek is de TER niet. Daarnaast halen ze netjes 7% per jaar rendement. En dat is dus niet met 100% aandelen.

[ Voor 24% gewijzigd door ApexAlpha op 31-10-2017 16:16 ]

[TmZ]

ApexAlpha schreef op dinsdag 31 oktober 2017 @ 16:03:
[...]


Dit ligt er dus aan wat je tijdens zo een crisis doet! Als je in 2007 al je aandelen hadden gekocht kon je inderdaad wel eens 60% kwijt zijn geraakt tijdens de crisis. Maar als je ze toen niet had verkocht dan stond je rond 2012 weer op het niveau van 2007.

Dat is dus precies de reden voor het advies: 'koop alleen aandelen met geld dat je echt kan missen.'

Of zoals de Amerikanen zeggen: You only die on a rollercoaster if you get off in the middle.

Daarnaast wordt het verhaal heel anders als je periodiek inlegt. Als je nu in een keer veel geld inlegt is het risico inderdaad dat je bij een crisis in een keer veel koersverlies hebt. De strategie van velen is echter om elke maand te kopen, hiermee zorg je ervoor dat je op de piek koopt, op de bodem en alles ertussen.

In zekere zin betaal je dan dus altijd een "gemiddelde prijs" terwijl een grote investering op een moment dat niet biedt. Maar ook hier geldt dat je dus niet opeens moet stoppen als de beurzen dalen....

Overigens ben ik zelf nu niet actief op de beurs omdat ik in de afgelopen jaren mijn geld vooral in verhuurd vastgoed en recent in eigen woonhuis heb gestopt. Gezien de hoge stand van de beurzen maak ik nu even geen haast.

[ApexAlpha]

TmZ schreef op dinsdag 31 oktober 2017 @ 16:19:
[...]


Daarnaast wordt het verhaal heel anders als je periodiek inlegt. Als je nu in een keer veel geld inlegt is het risico inderdaad dat je bij een crisis in een keer veel koersverlies hebt. De strategie van velen is echter om elke maand te kopen, hiermee zorg je ervoor dat je op de piek koopt, op de bodem en alles ertussen.

In zekere zin betaal je dan dus altijd een "gemiddelde prijs" terwijl een grote investering op een moment dat niet biedt. Maar ook hier geldt dat je dus niet opeens moet stoppen als de beurzen dalen....

Overigens ben ik zelf nu niet actief op de beurs omdat ik in de afgelopen jaren mijn geld vooral in verhuurd vastgoed en recent in eigen woonhuis heb gestopt. Gezien de hoge stand van de beurzen maak ik nu even geen haast.

Klopt. Je moet vooral niet eruit stappen als er een (beurs)crisis is.

Maar dat is wel makkelijk gezegd. Als jij (en / of je partner) door de crisis een baan verliezen en de waarde van het huis staat ineens onder water dan word je soms gedwongen om te verkopen. En dát is waarom zo veel mensen zo de boot in gaan tijdens zo een crisis. 'Dit geld kan ik missen' word vaak bepaald met de aanname dat je baan en huis in orde zijn.

Maar je moet juist van een slecht scenario uitgaan, want als je inderdaad in 2009 je aandelen en je huis moet verkopen dan is alles in een keer verdampt.

[Piper]

Ik denk dat het meer emotie is waardoor mensen het schip ingaan dan dat ze daadwerkelijk hun huis moeten verkopen omdat ze hun baan kwijt zijn in een crisis..

[Lud0v1c]

Dit weekend was ik aan het opruimen toen ik een oude doos vond met 25 Nederlandse jaargangen met postzegels die ik in 2007 van mijn vader heb gekregen. De hele set is toch al snel 600 euro waard en moet nog even navragen bij mijn vader wat hij heeft betaald voor het abonnement bij de PTT. Nou heb ik zelf helemaal niets met postzegels, maar het hebben van een fysiek product die een waarde vertegenwoordigt (en eventueel kan stijgen) heeft me aan het denken gezet.

Na een aantal artikelen te hebben gelezen kwam ik op het idee om edelmetalen te kopen als manier om diversificatie in mijn portefeuille aan te brengen en als alternatief voor cash op de spaarrekening. Ik speel met de gedachte om fysiek goud aan te schaffen in de vorm van beleggingsmunten van 1 troy ounce. In deze eenheid wordt de koers van het goud bijgehouden en dat is handig. De keuze voor de munten boven goudbaren is dat ze echtheidskenmerken hebben die je niet snel kan namaken. Ze zijn populair in het wereldje en zijn hierom dus iets beter verhandelbaar.



In het licht van het hier vaker genoemde permanent portfolio waarin 25% goud zit en door uitspraken van Ray Dalio (vermogensbeheerder én oprichter van 's werelds grootste hedgefonds Bridgewater Associates) zit ik eraan te denken om 5% van mijn portefeuille in goud te investeren. Ik lees dat goud een "hedge" is tegen inflatie, weet niet helemaal of dat waar is. Hebben jullie dit al in het portfolio zitten?

Fysiek goud of goud ETF?
Kopen jullie goudbaren of gouden munten?
Thuis bewaren of een kluisje huren?

[ Voor 20% gewijzigd door Lud0v1c op 31-10-2017 19:56 ]

[Terpen Tijn]

Iets als goud genereert geen waarde, in tegenstelling tot bedrijven. Je speculeert dus puur op een waardestijging.

Ik vind het persoonlijk niet zo aantrekkelijk om dat te doen.

[!null]

Het is een soort verzekering tegen inflatie ten kosten van rendement?

Zou je misschien voorzichtig kunnen stellen dat goudprijzen opleven tijdens een crisis? Dat zou een mooie eigenschap zijn, maar waarschijnlijk afhankelijk van te veel factoren om dat überhaupt te zeggen.

[axis]

Lud0v1c schreef op dinsdag 31 oktober 2017 @ 19:36:
Fysiek goud of goud ETF?
Kopen jullie goudbaren of gouden munten?
Thuis bewaren of een kluisje huren?

Ik heb een aantal jaren geleden wat gouden munten gekocht (maple leafs) en pas geleden verkocht omdat ik geld nodig had om een hypotheek over te sluiten. Gekocht voor 790 euro, verkocht voor 1250 euro. Kwam toevallig erg mooi uit! Ik had ook nog een kluis op het werk die ik kon gebruiken, maar niet iedereen heeft misschien die luxe. En je wil niet dat een inbraak of een woningbrand je portfolio in niets doet opgaan. Tip is trouwens Prakken Edelmetaal, een bedrijf met hele lage kosten, dat scheelt behoorlijk veel met de bied- en laatprijzen van de bekendere goudhuizen.

[merauder]

I.p.v. goud heb ik zelf een semi klassieker (motor) als belegging in de schuur staan. Inmiddels heb ik op papier hiermee een stevig rendement kunnen halen, en verwachting is dat dit verder zal oplopen. Op mooie dagen gaat hij overigens ook gewoon de weg op.

Wat ik verder ook nog wel eens doe qua hobby is spullen meenemen van de kringloop zoals oude consoles, deze schoonmaken en testen, paar weken mee spelen en dan weer verkopen op marktplaats oid. Dit is voor mij meer hobby, maar kan mij voorstellen dat dit op grote schaal veel oplevert.

[Verwijderd]

Dat je die dingen daar nog vindt. Ik kom er meestal vooral veel oude meuk en lelijke bankstellen tegen.

[Sissors]

Het is leuke hobby hoor, maar hoe vindt de kringloop het wanneer je op grote schaal consoles van ze gaat inkopen en voor meer verkopen? En als ik kijk wat ZZP tarief is in mijn werkgebied, laten we zeggen een €80 per uur, dan ga je dat niet zomaar met wat consoles verkopen redden.

Net zo als een klassieke motor, prima als hobby, en als het dan uiteindelijk nog wat oplevert is het mooi. Maar ik zou het niet aanraden als investering.

!null schreef op dinsdag 31 oktober 2017 @ 23:42:
Het is een soort verzekering tegen inflatie ten kosten van rendement?

Zou je misschien voorzichtig kunnen stellen dat goudprijzen opleven tijdens een crisis? Dat zou een mooie eigenschap zijn, maar waarschijnlijk afhankelijk van te veel factoren om dat überhaupt te zeggen.

Yep, dat is wel grotendeels een self-fulfilling prophecy, maar het is wel wat er gebeurd. Maar uiteindelijk volg ik daarin toch meer Buffet: Als je nu een klomp goud koopt, heb je over 20 jaar nog een klomp goud (als het niet gestolen is). Als je in een bedrijf investeert dan heeft dat bedrijf een hoop geproduceerd in die tijd.

[ Voor 7% gewijzigd door Sissors op 01-11-2017 08:23 ]

[Piper]

Wat kost het om dat fysieke goud te bewaren?

Ik zou dat geld liever uitgeven aan een paar putopties op de AEX -20%. Die keren namelijk sowieso uit als e boel in elkaar klapt; bij goud is het toch maar afwachten wat er gaat gebeuren. Ook daar zijn in het verleden behaalde rendementen geen garantie voor de toekomst ;-)

[Verwijderd]

Voor degenen die goud of een andere hedge aanhouden: heb je een analyse gedaan wat die hedge betekent voor je lange termijn-rendement en -risico, zowel bij economische groei als bij een recessie?
En hoe dat zich verhoudt tot het aanhouden van relatief meer cash?

Mijn gevoel zegt dat het bewust aanhouden van sterk negatief gecorreleerde assets je op de lange termijn veel rendement kost. Prima als je een korte horizon hebt of in afbouwfase zit, maar minder verstandig als je nog tientallen jaren te gaan hebt.

[Highland]

Verwijderd schreef op woensdag 1 november 2017 @ 10:16:
...heb je een analyse gedaan ...

Verwijderd schreef op woensdag 1 november 2017 @ 10:16:...Mijn gevoel zegt ...

Voorlopig bestaat mijn 'hedge' tegen tegenvallende markten uit het aflossen van mijn hypotheekschuld. Vandaag weer een extra aflossing gedaan. Elke 10.000 aflossing scheelt netto slechts 9 euro per maand. Maar vanaf 2006 schelen al die beetjes inmiddels netto al weer een aanzienlijk bedrag.

Tegen de tijd dat ik hypotheekvrij ben en geen studerende kinderen meer heb, ga ik me wel druk maken over andere vormen van hedging. En omdat goud geen dividend oplevert vermoed ik dat ik in andere 'assets' ga investeren.

[Verwijderd]

Hallo iedereen,

ik heb al een hele tijd dit topic niet gevolgd, hoewel FO al heel lang in mijn leven 'gebakken' zit, gaan de discussies vaak over zaken waar ik helaas niet echt mee bezig ben.
Ben er zelf van overtuigd dat iedereen het op zijn manier moet doen, waar je jezelf goed bijvoelt. Heb ook wel eens geprobeerd andere dingen te doen door erover te lezen zoals ETF beleggen etc maar uiteindelijk val ik toch op mijn eigen systeem terug.
Voor mij is dat vastgoed en verhuren, heb nu 2 appartementen die ik verhuur en sta op het punt mijn derde aan te kopen. Wanneer ik dan FO ben is voor mij niet zo'n punt, heb me altijd bijna FO gevoeld, als je weet dat je met weinig kan overleven (en toch gelukkig zijn) en geen kinderen of grote schulden hebt dan ben je met weinig al FO en dat gevoel is voor mij 'onbetaalbaar'. Nu de FO in cijfers wel erg duidelijk is besef je ook dat het wel leuk zou zijn toch te blijven werken en aan andere zaken geld uit te geven: (toch) een kind, een 'indrukwekkend' huis, luxuees reizen etc.
Ik wil maar zeggen, maak je niet te druk over percentages, aflossen of niet, vlees op de boterham of niet, maar doe waar je je goed bij voelt en geniet van je vrije tijd! Want de meesten willen FO zijn om tijd te hebben zonder hun werk, maar lijken daar zo mee bezig te zijn dat ze hun HUIDIGE vrije tijd uit het oog verliezen.
Iedereen wens ik veel succes met het uitwerken van hun plannen, de reis naar de bestemming is zeker zo mooi als de bestemming denk ik (zoals een bekende welstellende vlaming het zei: rijk zijn is niks aan, rijk worden, dat is plezant!).

[Verwijderd]

Highland schreef op woensdag 1 november 2017 @ 13:58:
[...]
[...]

Als ik zin zou hebben om die analyse te doen, zou ik het wel zelf doen
Juist omdat ik het idee krijg dat de keuze voor bijvoorbeeld goud als hedge vaak voortkomt uit een mooie filosofie of het lezen van een paar willekeurige artikelen, maar niet wordt onderbouwd met cijfers/analyses, ben ik benieuwd of iemand (die wel in goud belegt) die analyse wél heeft gedaan

Aflossen op de hypotheek zie ik trouwens meer als diversificatie dan als hedge. Al zou je natuurlijk kunnen betogen dat er een groot grijs gebied tussen die twee zit.

[saveljos]

Lud0v1c schreef op dinsdag 31 oktober 2017 @ 19:36:

Fysiek goud of goud ETF?
Kopen jullie goudbaren of gouden munten?
Thuis bewaren of een kluisje huren?

Mijn pad naar FO zal bestaat voor een groot gedeelte uit zilver. Tot nu toe nog niet zoveel in huis dus qua kluis en dergelijke hoef ik me geen zorgen te maken. Zilveren maple leaf munten want de baren zijn helaas belast met btw. Goud is zo klein dat je daar ook geen kluis voor nodig hebt denk ik. Er zijn genoeg verstop plekken in huis waar niemand het ooit zou kunnen vinden.

[Magpie]

Het aanhouden van minder gecorreleerde assets zoals goud, maar wellicht ook obligaties kost je inderdaad wat rendement. Hoewel de Permanent Portfolio (vanaf 1972 gedocumenteerd met jaarlijkse herbalancering) het qua rendement niet eens veel slechter doet dan een 100% aandelenportfolio. Dat wordt veroorzaakt doordat grote drawdowns vermeden worden. Ik geloof dat het slechtste resultaat op jaarbasis iets van minus 5% is.

Wat mij - zeker in een FO topic - opvalt, is dat er schijnbaar zo weinig naar risico wordt gekeken. Een permanent portfolio is veel minder volatiel dan 100% aandelen, waardoor de Safe Withdrawal Rate hoger ligt. De kans op domme beslissingen (buy high, sell low) neemt dan ook af, mits je accepteert dat je altijd achterblijft als aandelen het goed doen.

Mijn portfolio bevat altijd minimaal 40% goud en obligaties. Dit aandeel ligt regelmatig ook tussen 50 en 60%, als hiermee de kans op minder volatiliteit toeneemt. Vaak ligt het aandeel goud 2-3x lager dan het aandeel obligaties. Alles altijd in ETF's.

PS. Juist de permanent portfolio is gebaseerd op een analyse van welke assets in bepaalde economische klimaten het goed doen (langs de assen inflatie-deflatie en recessie-hoogconjunctuur). En de backtest vanaf 1972 spreekt boekdelen dat de bedenker, Harry Browne, het aardig heeft gezien. Hierover is op internet nog veel meer te lezen.

[ Voor 16% gewijzigd door Magpie op 01-11-2017 17:13 ]

[Lud0v1c]

Terpen Tijn schreef op dinsdag 31 oktober 2017 @ 23:21:
Iets als goud genereert geen waarde, in tegenstelling tot bedrijven. Je speculeert dus puur op een waardestijging.

Ik vind het persoonlijk niet zo aantrekkelijk om dat te doen.

Volgens meesman moet je je portfolio verdelen in een groei en een veilig component. In groei vallen de aandelen en in veilig de obligaties. Daarnaast hanteren beleggers vaak ook een gedeelte cash (buffer). Je vergelijkt goud met aandelen, maar ik zet goud juist in het veilige gedeelte naast obligaties omdat ze hetzelfde effect hebben bij een laagconjunctuur. (zie PP) Daarnaast vind ik het een goed alternatief voor cash, omdat de inflatie nu hoger is dan de spaarrente en je eigenlijk langzaam verliest op cash. Schijnbaar groeit Goud minimaal in waarde gelijk aan de inflatie omdat het een grondstof is.

Piper schreef op woensdag 1 november 2017 @ 09:34:
Wat kost het om dat fysieke goud te bewaren?

Opslagtarieven op jaarbasis over de actuele vervangingswaarde bij Amsterdamsafe

• Goud 0,75 %
• Zilver 1,25 %
• Palladium 0,75 %
• Platina 0.75 %

Een kluisje huren vind ik eigenlijk geen optie omdat ik maar zeer beperkt goud ga aanschaffen de komende jaren.

[Sissors]

Magpie schreef op woensdag 1 november 2017 @ 17:04:
Het aanhouden van minder gecorreleerde assets zoals goud, maar wellicht ook obligaties kost je inderdaad wat rendement. Hoewel de Permanent Portfolio (vanaf 1972 gedocumenteerd met jaarlijkse herbalancering) het qua rendement niet eens veel slechter doet dan een 100% aandelenportfolio. Dat wordt veroorzaakt doordat grote drawdowns vermeden worden. Ik geloof dat het slechtste resultaat op jaarbasis iets van minus 5% is.

Wat mij - zeker in een FO topic - opvalt, is dat er schijnbaar zo weinig naar risico wordt gekeken. Een permanent portfolio is veel minder volatiel dan 100% aandelen, waardoor de Safe Withdrawal Rate hoger ligt. De kans op domme beslissingen (buy high, sell low) neemt dan ook af, mits je accepteert dat je altijd achterblijft als aandelen het goed doen.

Mijn portfolio bevat altijd minimaal 40% goud en obligaties. Dit aandeel ligt regelmatig ook tussen 50 en 60%, als hiermee de kans op minder volatiliteit toeneemt. Vaak ligt het aandeel goud 2-3x lager dan het aandeel obligaties. Alles altijd in ETF's.

PS. Juist de permanent portfolio is gebaseerd op een analyse van welke assets in bepaalde economische klimaten het goed doen (langs de assen inflatie-deflatie en recessie-hoogconjunctuur). En de backtest vanaf 1972 spreekt boekdelen dat de bedenker, Harry Browne, het aardig heeft gezien. Hierover is op internet nog veel meer te lezen.

Ik wil het niet zomaar wegstrepen hoor, maar achteraf bedenken wat een hoog rendement had opgeleverd zegt natuurlijk niet heel veel. En obligaties zie ik bij een voldoende grote portefeuille als zeker iets wat een optie is (tegen die tijd uitzoeken), maar goud zie ik principieel gewoon echt niks in. Zoals @Verwijderd schreef, je moet je er ook goed bij voelen .

En waarom bij een voldoende grote portefeuille pas wat anders als aandelen? Vooralsnog zit ik vooral zwaar in vastgoed (of je hypotheek hebt of niet maakt weinig uit voor dat je zwaar in vastgoed zit, wel dat hypotheek aflossen een hele veilige methode van rendement is). Als die hypotheek weg is zal er naast de buffer ook gewoon meer geld op de bankrekening blijven staan, en pas als ik op het punt kom dat aandelen echt een groot gedeelte gaan uitmaken van mijn complete vermogen zal ik eens gaan kijken naar hoe ik het daarna wil gaan doen.

Overigens had ik het al weleens eerder gezegd, maar helemaal eens met @Verwijderd dat nu veel vrije tijd opgeven zodat je later meer vrije tijd hebt mijn inziens niet logisch is.

[ Voor 3% gewijzigd door Sissors op 01-11-2017 19:33 ]

[JURIST]

Magpie schreef op woensdag 1 november 2017 @ 17:04:
Het aanhouden van minder gecorreleerde assets zoals goud, maar wellicht ook obligaties kost je inderdaad wat rendement. Hoewel de Permanent Portfolio (vanaf 1972 gedocumenteerd met jaarlijkse herbalancering) het qua rendement niet eens veel slechter doet dan een 100% aandelenportfolio. Dat wordt veroorzaakt doordat grote drawdowns vermeden worden. Ik geloof dat het slechtste resultaat op jaarbasis iets van minus 5% is.

Wat mij - zeker in een FO topic - opvalt, is dat er schijnbaar zo weinig naar risico wordt gekeken. Een permanent portfolio is veel minder volatiel dan 100% aandelen, waardoor de Safe Withdrawal Rate hoger ligt. De kans op domme beslissingen (buy high, sell low) neemt dan ook af, mits je accepteert dat je altijd achterblijft als aandelen het goed doen.

Mijn portfolio bevat altijd minimaal 40% goud en obligaties. Dit aandeel ligt regelmatig ook tussen 50 en 60%, als hiermee de kans op minder volatiliteit toeneemt. Vaak ligt het aandeel goud 2-3x lager dan het aandeel obligaties. Alles altijd in ETF's.

PS. Juist de permanent portfolio is gebaseerd op een analyse van welke assets in bepaalde economische klimaten het goed doen (langs de assen inflatie-deflatie en recessie-hoogconjunctuur). En de backtest vanaf 1972 spreekt boekdelen dat de bedenker, Harry Browne, het aardig heeft gezien. Hierover is op internet nog veel meer te lezen.

Terechte opmerking over aandacht voor riskmanagement. Het lijkt soms alsof veel mensen vol in aandelen zitten, maar de meesten zijn huiseigenaar, lossen flink af op hun hypotheek en hebben spaargeld, Dan valt het voor de hele portefeuille wel mee met het risicoprofiel.
Mede naar aanleiding van een van je eerdere posts ben ik wel getriggerd om meer te lezen over minder of negatief correlerende assets.
Beleggen in edelmetaal spreekt mij niet meteen aan vanwege fysiek in bezit houden en ontbreken cashflow, obligaties heb ik wel maar nu een klein percentage.Ik ben echter wel op zoek naar een portfeuillemix die door de cyclus heen blijft werken.

Ik vraag me overigens af of het huidige historisch lage rente tijdperk iets gaat betekenen voor de PP. Wat dat betreft is de huidige tijd uitzonderlijk en niet vergelijkbaar met het verleden. Het vooruitzicht van rendement op cash en obligaties is zelden zo matig geweest. This time is different lijkt voorlopig wel te gelden voor de rentemarkt

[ Voor 4% gewijzigd door JURIST op 01-11-2017 21:40 ]

[Wozmro]

Volgens mij hebben sommige mixfondsen ook wel een deeltje belegd in goud en aanverwanten.

Je hebt dan geen fysiek goud maar dan ook niet de nadelen daarvan.

Qua riskmanagement schat ik geen schulden hebben hoger in dan bezit van een stuk goud.

[Tommie12]

Dat vervroegd terugbetalen van een hypotheek snap ik niet goed.
Met wat geluk heb je een hypotheek met een rente van 2.5% of minder.

Als je dan 10k bij elkaar gespaard hebt, en inderdaad kan missen voor 10 jaar, dan kan je dat echt beter beleggen in een goed fonds of een paar brave aandelen. De kans dat dat minder oplevert dan 2.5% acht ik bijzonder laag. Ik haalde de afgelopen 5 jaar gemiddeld 8.5% op een portefeuille van ca 30% obligaties en 70% aandelen. Dat is belegd ca 60% in gemengde fondsen en 40% in losse aandelen.

[Sissors]

Jij kan me risicoloos rendement van meer dan 2.7% garanderen? (Ik zit op randje van wet Hillen). Nee dat kan je niet, dus dan rendement van je aandelen doortrekken naar de toekomst is makkelijk, maar met die logica kan je altijd wel elke lening maximaal aangaan die minder dan 7% rente kost.

En zoals al vaak is langs gekomen, het is ook voor velen een lekker gevoel om hypotheekloos te zijn, en een minder lekker gevoel om te zien dat je aandelen op -20% staan.

[Verwijderd]

Om het eens om te draaien. Als je nu hypotheekloos bent, zou je dan een hypotheek afsluiten om met dat geld te gaan beleggen? HRA / Hillen daargelaten.

[Wozmro]

Goeie Cerebral! De meeste mensen zeggen spontaan 'nee' als je dit zou voorstellen.

Een lening is meer dan een intrestvoet. Je kan 100k lening niet zo maar wegstrepen tegen 100k spaargeld om dan te zeggen dat je 0€ schulden hebt.

Bij een lening heb je beloofd om voor x jaar iedere maand stipt x geld terug te storten zonder uitvluchten als: ik ben mijn werk kwijt, ik ga scheiden, de beurs is gecrasht, ik ben ziek,...

[merauder]

Sissors schreef op woensdag 1 november 2017 @ 08:22:
Het is leuke hobby hoor, maar hoe vindt de kringloop het wanneer je op grote schaal consoles van ze gaat inkopen en voor meer verkopen? En als ik kijk wat ZZP tarief is in mijn werkgebied, laten we zeggen een €80 per uur, dan ga je dat niet zomaar met wat consoles verkopen redden.

Daarom is het ook een hobby. Als je echt op grote schaal wil werken en hiervan wilt kunnen leven zul je zowel de inkoop, revisie en verkoop op een profesionele manier op moeten zetten, en zal je meer inkoopkanalen nodig hebben.

Net zo als een klassieke motor, prima als hobby, en als het dan uiteindelijk nog wat oplevert is het mooi. Maar ik zou het niet aanraden als investering.

Het is vooral een speculatieve investering. Van dit type wist ik dat de kans erg groot was dat de waarde de komende jaren zou gaan stijgen en was in staat om deze voor een lage prijs ( want ze werden destijds nog niet als klassieker gewaardeerd ) aan te schaffen. We hebben het hier niet over een stijging van €500 naar € 750, maar over een stijging van € 1500 richting de €7000.