*Algemeen Advies* HTPC en Homeserver Advies Guide

[player-x]

De HTPC en Homeserver Advies Guide

Het samenstellen van specifieke systemen als HTPC's en thuisservers is lastiger dan het lijkt. Bij het samenstellen van de verschillende componenten moet je met een groot aantal verschillende factoren rekening houden. Denk hierbij aan grootte van de behuizing, budget, stroomverbruik, a/v aansluitingen enz.

In dit topic zullen verschillende samenstellingen besproken worden die samengesteld zijn vanuit verschillende invalshoeken. Denk hierbij aan zo zuinig en stil mogelijke systemen, HTPC met game mogelijkheden, luxe high end HTPC enz enz.

De uiteindelijke samenstelling van je HTPC moet natuurlijk aangepast worden aan je specifieke eisen en wensen. Gebruik deze guide dan ook vooral als inleiding tot een HTPC systeem.

Doel van deze guide

Het doel van deze guide is om verschillende voorbeelden van HTPC configuraties te geven. Er zal bij ieder fictief systeem ingegaan worden op de mogelijkheden van de build en de voor en nadelen van een dergelijk systeem.

Ook word er gekeken naar verschillend opslagsystemen, want soms kan een goed file systeem wanneer nodig een goede aanvulling zijn op je HTPC, zij het in de form van een NAS, Homeserver(HS) of een HTPC/Homeserver in een kast.

Er word voornamelijk hier over een basis Homeserver besproken, en het voornamelijk doel van de besproken HS is download bak, file server en backup.

En ga lichtjes over de mogelijke zwaardere functies van een server.
Daar voor word je doorverwezen naar meer gespecialiseerde topics.

Let op

Maar voor we beginnen, het is niet de bedoeling om in deze guide eigen persoonlijke componenten aankoop vragen te stellen, maar juist om op algemene vragen, antwoorden te vinden, en is dus dit topic puur bedoeld voor de discussie en verbetering van de gebruikte hardware in dit advies.

Algemene vragen die wel of niet in de guide aan bot zijn gekomen mogen uiteraard wel gevraagd worden.

Maar heb je dus vragen voor je eigen HTPC/server project, open dan een nieuw eigen topic en stel daar je vragen en houd deze schoon van topic kapingen.

Build log plaatsen SVP

Als je klaar ben met je build zou het leuk zijn als je een buildlog schrijft in een post, met foto's.

En waar je vooral ook je problemen omschrijft (met foto's bij voorkeur), en hoe je die heb opgelost.

.

Deze guide is nog niet af, en moet hier en daar nog uitgebreid worden.
En zal waarschijnlijk ook nooit helemaal klaar zijn.
En elke keer dat er nieuwe inzichten zijn, of er nieuwe hardware is zal hij aangepast worden.

Index

Inleiding:
Voorbijrijdende afwegingen
Welke CPU is het meest geschikt voor mijn doel
Een zuinig systeem

Deel I de HTPC

Kant en klare HTPC oplossingen

Zelfbouw HTPC

• CPU/APU
• Moederbord
• Opslag en systeem schijven
• Behuizing
• Voeding
• Geheugenmodules

Het standaard HTPC componenten lijstje

Game HTPC opties

• CPU
• Moederbord
• GPU
• Geluidskaart
• Behuizing
• CPU koeler
• Videokaartkoelers

Deel II de Homeserver

• CPU
• CPU-koeler
• Geheugenmodules
• Moederbord
• Behuizing
• Harddisks/SSD's
• Nutige links en informatie over servers

Het standaard server advies.

De server OS keuze

• Windows Homeserver & Windows server 20008R2
• Linux

Aanvullende informatie
ZFS
Virtual Machine

Index

Voorbijrijdende afwegingen

En voordat je begint zijn er een aantal dingen die je jezelf moet afvragen en op een rij moet zetten.

Wat wil je met en wat moet je HTPC en/of homeserver (HS) kunnen doen, en wat is je budget?

HTPC

• Simpel afspelen van audio en video, of moet hij meer kunnen?
• Wat is je budget?!?
• Waar sla je de data op?, Op de HTPC zelf, een server of een NAS?
• Wat voor behuizing past bij je a/v systeem en wat zijn de maximale afmetingen?
• Is een kant en klaar Mini-PC niet een simpeler optie.
• Wil je er op je HTPC gamen? nee, casual, serieus of High End gaming?

Homeserver

• Moet je HS uitbreidbaar zijn?
• Moet het een klein stil doosje zijn?, of mag hij groter zijn.
• Wil je er VMs op draaien?

HTPC/Homeserver combinatie

• Ben ik beter af met het combineren van de twee? (kan later altijd nog gesplitst worden)

NAS

• Is een NAS niet de betere oplossing voor mij?

Zint voor gij begint

Maar boven alles, denk goed na over al deze dingen voor je begint met bouwen.

Met goed plannen en vooronderzoek kan je veel problemen vermijden, en ook geld besparen, of voorkomen dat je verkeerd bespaart, en uiteindelijk duurder uit bent of niet tevreden met je systeem.

Maak een lijstje met wat je HTPC moet kunnen, en vink alles af voor je begint te kopen.

Daar een te simpel systeem niet zal doen wat je er van verwacht, en een te duur systeem gewoon geldverspilling.

Index

Welke CPU is het meest geschikt voor mijn doel

Veel mensen hebben moeite met het kiezen van de juiste CPU/APU die het meest geschikt is voor hun doel, hier is een lijstje met de meest gangbare CPU's en APU's die in servers en HTPCs gebruikt worden.

En juist de CPU/APU is het hart van je systeem, en een van de belangrijkste componenten die het stroomverbruik en de kracht van je systeem bepalen

Als je het lijst je met afwegingen hierboven heb doorlopen, en je hebt opgeschreven of weet wat van CPU/APU verlangt, dan kan je hier je keuze maken, met welke CPU/APU de hoogste scores heeft voor jouw doel

Model
FM1 A4	8	8	9	7	9	9	9	6	4	2	6	5	4	3	4	2	1
FM1 A6	8	8	9	5	9	9	9	7	6	4	6	5	4	3	4	2	1
FM1 A8	8	8	9	2	8	8	9	8	6	5	4	5	4	3	3	3	3
FM2 A4	9	9	x	8	9	9	x	4	2	1	6	6	4	2	3	1	1
FM2 A6	9	9	7	7	9	9	8	5	2	1	6	6	5	2	3	1	1
FM2 A8	9	9	8	5	9	9	9	8	4	3	7	6	6	3	5	3	3
FM2 A10	9	9	8	5	9	9	9	9	6	4	7	7	6	4	5	3	3
AM3+	5	4	x	5	x	x	x	x	x	6	x	7	6	6	3	5	6
Celeron	9	9	8	7	7	6	6	7	2	1	7	9	9	7	7	4	1
Pentium	9	9	8	7	7	6	6	7	2	1	7	9	9	7	7	4	1
i3	9	9	8	7	9	8	8	7	4	6	8	9	9	7	9	5	3
i5	8	8	8	4	9	8	8	8	5	9	6	5	7	9	5	7	7
i7	8	8	8	4	9	8	8	8	5	9	6	5	7	9	5	7	8
Intel K	8	8	8	4	9	8	8	8	5	9	6	5	7	9	5	5	5
Intel HD	x	x	x	x	8	6	x	7	2	1	x	x	x	x	x	x	x
HD 2000	x	x	x	x	8	6	6	8	6	1	x	x	x	x	x	x	x
HD 2500	x	x	x	x	8	7	6	8	6	1	x	x	x	x	x	x	x
HD 3000	x	x	x	x	8	6	6	8	6	1	x	x	x	x	x	x	x
HD 4000	x	x	x	x	8	7	8	8	7	1	x	x	x	x	x	x	x

Zware VM staat er bij maar daar zou je eigenlijk eerder een Xeon voor kiezen, maar dat valt buiten de scope van deze guide, het staat er dus meer bij voor reverentie.

Xeon's zijn sowieso een goed alternatief, daar ze vergelijkbaar geprijsd zijn met gewone desktop CPUs maar wat voordelen hebben voor servers.

Zoals volledig VT & EPT support voor VMs, en ECC error parity geheugen controle, en de meer kosten van ECC geheugen is nihil tegenover de baten.

Index

Een zuinig systeem

Tegenwoordig is stroomverbruik een populaire term bij het samenstellen van computers. De trend naar "groen" "duurzaam" en "zuinig" is ook eindelijk doorgedrongen tot de wereld van consumenten computer. Dat deze trend ook gunstig is voor de consument is natuurlijk heel mooi meegenomen, 1W 24/7 kost immers ~€2,- en zo kan je met een systeem wat 10W zuiniger is al gauw €20,- per jaar besparen.

Maar let op, een energie zuinig systeem is een doel om kosten te besparen, niet een doel op zich zelf!

Let op dat het stroomverbruik vooral relevant is wanneer de HTPC/server 24/7 aan staat. Gebruik je de HTPC alleen om 's avonds of in het weekend media af te spelen dat is het niet nodig om hiervoor speciale duurdere en zuinigere hardware aan te schaffen.

De € 30,- meerkosten van een € 65,- kostende Platinum voeding, over een € 35,- bronzen model, zal je waarschijnlijk nooit terug verdienen voor dat je de onderdelen weer gaat vervangen/vernieuwen. Het systeem zal minstens 10W zuiniger moeten zijn om dit binnen 2 jaar terug te verdienen. Bij systemen die 500W verbruiken is 10W natuurlijk geen probleem, maar wanneer het systeem (idle) maar 30W verbruikt, is 10W natuurlijk veel lastiger haalbaar. Maar voor jezelf de berekening of bijvoorbeeld een duurdere voeding op de (middel)lange termijn zijn meerkosten terug gaat verdienen.

Het verbruik van een HTPC inschatten is niet moeilijk, doe wat onderzoek, bijna alle onderdelen zijn wel eens getest en met deze gegevens kun je uitrekenen hoeveel je moet besparen voordat het loont om een duurder zuiniger product te nemen, of een ouder nog steeds werkend onderdeel te vervangen.

Wat wel een voordeel is van energie zuinige onderdelen, is dat ze bijna altijd stiller zijn, daar ze minder stroom verbruiken, en daar door minder warmte creëren, en zo dus met minder koeling af kunnen. Ook zijn de gebruikte componenten (vooral in het geval van voedingen) van betere kwaliteit.

Heb je nog meer vragen over een zuinig systeem dan zijn deze twee topics een goed begin.
Het grote zuinige server topic
Stroomverbruik van een systeem

Index

Deel I de HTPC

Denk na over wat je wilt, want hier zijn een aantal keuzes afhankelijk van.
Zo als wat voor een behuizing wil je, moet het netjes tussen je andere apparatuur staan of kan je af met een cube of een kleine tower en die ergens achter weg zetten.

Bedenk ook of je een systeem wilt hebben dat zo stil mogelijk is, voor sommigen is het erg storend om de HTPC op de achtergrond te kunnen horen. Echter is dit natuurlijk persoonsgebonden.

Index

Kant en klare (mini) HTPC's

Zelf gebouwde HTPC is meestal krachtiger, maar er zijn een aantal kant en klare oplossingen.

Maar er zijn er twee die er qua HTPC gebied uitspringen.

Xtreamer Ultra 2

De eerste daar van is de Xtreamer Ultra 2, een kant en klare op Linux gebaseerde XBMC oplossing, die krachtig genoeg is om zo de meeste video af te spellen.

Maar heeft wel een hoorbare fan, en niet iedereen is helemaal te spreken over het apparaat, daar naast is de support van de fabrikant niet echt de beste die er is.



Een echte aanrader of afrader is het dus niet, maar als je naar een kant en klaar product zoekt is het een oplossing, en men kan hem natuurlijk altijd terug sturen als hij niet bevalt binnen twee weken.

Medion Akoya X-PC

De tweede is de Medion Akoya X-PC met een AMD E2-1800 1,7GHz APU, die komt met Win7 Home Premium 64-bit, 4GB, een 320GB HDD en een HD7340 videokaart, welke snel genoeg moet zijn om alle video formaten af te spellen



Hoewel dit ook geen hoog vlieger is, is als je de behuizing niet tegen staat een redelijke oplossing, en Medion staat bekend dat het waar voor zijn geld geeft, en voor 300 euro is deze een aanrader als men een basis HTPC wilt.

E-450 oplossingen

De laatste categorie zijn de E-450 mini PCs, welke redelijk goed te gebruiken zijn als een simpele HTPC platform.

Waar van de Zotac Zbox de meest interessante is qua ontwerp en zijn ingebouwde BR speller, de andere oplossing is de MSI Wind Box, welke een kaal E-450 mini-pctje is, en klein genoeg om gemakkelijk te verbergen.



Beide zijn redelijke oplossingen, heb zelf ook twee E-450s, een in de keuken en een in de slaapkamer, waar ze beide onder andere dienst doen als MCs.
De E-450 is niet de perfecte oplossing, maar is prima voor de meeste gangbare formaten.

Toekomstige oplossingen

Maar waar we eigenlijk op zitten te wachten is de opvolger van de E-450 (aka Brazos 2.0), en dat is de Kabini APU die rond juni uit moet komen, en als AMD deze geïntegreerde SoC APU niet gecastreerd heeft, zal die waarschijnlijk de eerste keuze HTPC basis platform worden.



Waar de geintregreede Kabini waarschijnlijk het eerste keuze platform word voor een basis HTPC, en de FM2 Trinity of de Richland de keuze word voor de luxere HTPCs, Richland is trouwens meer een nieuwe stepping dan een echte update van Trinity, maar als de eerste geruchten kloppen wel iets zuiniger is..

Mediaspelers

Mediaspelers zijn ook een goede optie en zijn te krijgen van € 50 tot wel € 1500, maar de meest gangbare, en populaire modellen zitten tussen de € 50 en € 300.

Kom je er later achter dat je mediaspeler toch niet voldoende is voor wat jij er van wilt, kan hij vast een ander plaatsje in huis vinden waar hij wel voldoet, en anders is er vast wel iemand voor te vinden in de V&A

Maar op deze apparaten word in deze guide niet veder in gegaan.

Links naar relevante sites gezocht.

Index

Zelfbouw HTPC

Zelfbouw is meestal iets duurder dan kant-en-klare HTPC of Media Players, maar zijn vaak ook een stuk krachtiger, en vooral veelzijdiger en geheel naar eigen wensen te bouwen.

CPU / APU

Op het moment is het AMD Trinity platform in veel gevallen de beste keuze voor HPTC gebruik. Dit platform heeft de juiste balans tussen zuinigheid en de verhouding tussen CPU en GPU kracht.

Allereerst dien je je af te vragen wat je met je HTPC gaat doen. Kort door de bocht zijn de volgende APU's geschikt bij de volgende scenario's:

Kijken van HD video (1080p MKV's of blurays), geen bluray 3D, niet gamen -> Trinity A4 of A6 CPU
Bovenstaande + bluray 3D -> Trinity A8*
Bovenstaande + Gaming (low/medium settings) -> Trinity A10

*Hier is te lezen dat bluray 3D ook prima gaat met een A6 http://www.avsforum.com/t...buyers-guide-anandtech/30


Verbruik van de APU's
Tijdens normaal HTPC gebruik is het verschil tussen een A4/A6 gelijk aan die van een A8/A10, er is dus qua warmte ontwikkeling (geluid), er is dan ook totaal geen verschil tussen welke APU je dan ook gebruikt uit de serie tijdens het afspelen van video. De aanschafprijs is natuurlijk wel wat hoger dan die van een A4 of A6. Bepaal dus voor jezelf waarvoor je de HTPC wilt gebruiken.

Voordelen van een A10 (en A8) over een A4/A6.

• De A4 en A6 ondersteunen geen 3D video weergave. (BR software 3D en hardware op een FM1 APU)
• Voor games heeft de A10 heeft een snellere GPU.
• Quad core ipv dual core met het zelfde verbruik.

Ja maar de 5800K heeft een TDP van wel 100 WATT, dat maakt niet echt veel uit, en TDP is nagenoeg irrelevant voor een HTPC tijdens normaal gebruik.

Lees dit topic over hoe TDP werkt, en waarom het irrelevant is voor een HTPC: Stroomverbruik van een systeem
(Er is een uitzondering bij het gebruik van een PicoPSU)

Index

Moederbord

Kies een moederbord waar alles opzit dat je denkt nodig te hebben maar niks meer, daar extra componenten extra stroom verbruiken, koop een zo degelijk mogelijk, maar simpel bord bij voorkeur van een A merk.

Qua aansluitingen moet je bij HTPC's vooral denken aan de aansluitingen voor audio en video. Op wat voor apparatuur ga je de HTPC aansluiten? Ben je van plan om alles via HDMI aan te sluiten, of sluit je je versterker nog aan via spdif? Let verder op de vorm factor (afhankelijk van je behuizing),chipset, usb(3.0) en Sata aansluitingen en specifieke zaken als infrarood headers en aansluitingen voor casefans.

Er is genoeg keuze en als je een van de betere borden kiest zo als bv van ASUS, Gigabyte of MSI zal je geen miskoop doen

Index

Opslag en systeem schijven

SSD - m4 64GB
Zou echt ook een SSD gebruiken als het even in het budget zit, is een sneller, stiller en zuiniger, en als je een homeserver hebt, zou ik zelfs de HDD in zijn geheel uit de kast laten.
^{Alternatief een stille 2.5'' HDD, die zijn ook super zuinig en stil, alleen niet zo snel als een SSD, maar wel verkrijgbaar tot en met 2TB}

HDD
Persoonlijk als je geen server hebt, zou ik de 3 of 4TB versie kiezen, daar je dan energie bespaard, en later kan je in deze kast geen extra HDDs plaatsen, maar uiteraard een op het moment goedkopere 2TB werkt ook.

Index

Behuizing

Dit is wel het meest persoonlijke aan een HTPC, en de keuze op welke behuizing je kiest is dan ook zeer afhankelijk van je eigen smaak en het doel van je HTPC.

Epsilon EC-HTPC-1
De Epsilon EC-HTPC-1 is een hele mooie behuizing maar die zonder een AB en PSU komt, hij is dan wel van binnen niet zo netjes afgewerkt en stevig als sommige andere kasten, maar de front van de kast ziet er imho mooier uit dan de meeste andere, iets wat ik persoonlijk belangrijker vind, vooral de netjes weggewerkte DVD bay is voor mij een grote plus.

Neem je de kast, dan is een klein probleem als je een HDD +SSD wilt gebruiken.
Daar in deze kast geen plaats is voor de SSD + HDD, maar dat is vrij simpel opgelost door dik dubbelzijdig foam tape te gebruiken, en je SSD voor de mobo in de kast te plakken, of tegen de PSU, zit nagenoeg net zo goed vast als of hij ge-schroeft is.

De behuizing heeft een FSX type voeding nodig, en is de Seasonic SS-300SFD een van de beste, maar vooral stilste optie vergeleken met de andere voedingen.

Index

Voeding

Neem een een 80plus voeding bij voorkeur een bronzen van een A merk, de be quiet! System Power 7 300W is een aanrader.

Waar je vooral op moet letten is hoe zuinig een voeding is rond de 25~50W, daar dat ongeveer een HTPC verbruikt als hij idle is.

Index

Geheugen

4GB is al ruim voldoende voor een HTPC, maar met de huidige prijzen kan je net zo goed iets extra uitgeven en meteen voor 8GB gaan, veel nut zal het niet hebben, maar kwaad kan het ook niet, zeker niet als je af en toe een spelletje speelt.

8GB DDR3 1600
DDR3 1600 is genoeg voor normaal HTPC gebruik, maar DDR3 1866 of zelfs 2000 heeft voordelen voor een Trinity APU als je games speelt, maar helemaal niet noodzakelijk als je geen spelletjes wilt spellen op je HTPC

Index

Het standaard HTPC componenten lijstje.

Dit is wat voor de meeste mensen een goed gebalanceerd advies is voor een HTPC

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	AMD A10-6800K Boxed	€ 125,70	€ 125,70
1	Gigabyte GA-F2A85XM-D3H	€ 65,90	€ 65,90
1	Epsilon EC-HTPC-1	€ 47,90	€ 47,90
1	Scythe Big Shuriken 2 Rev. B	€ 31,60	€ 31,60
1	Crucial Ballistix BLS2CP4G3D1609DS1S00CEU	€ 57,-	€ 57,-
1	Conceptronic Lounge ‘n Look CLLRCMCE	€ 0,-	€ 0,-
1	Seasonic SS-300SFD Active PFC	€ 36,80	€ 36,80
1	Samsung 840 series 120GB	€ 79,-	€ 79,-
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 443,90

[/table]En hoe ziet deze HTPC er dan uit van binnen als je klaar bent?


Ongeveer zo dus.

Index

Game HTPC opties

Er zijn mensen die ook graag op hun HTPC gamen en dat is best goed mogelijk mits je op een paar dingen let!

En als de A10-5800K APU niet zwaar genoeg is, kies dan componenten die iig stil zijn tijdens HTPC gebruik, daar tijdens gamen een beetje geluid op zijn hoogst licht storend is.

En het spelen van NFS of WoW op een +50'' scherm is best gaaf, en een hele andere ervaring dan op een gewone monitor, vooral race games lenen zich hier voor.

Index

CPU

Als CPU kan je verschillende keuzes maken, wat heb je nodig hebt voor game PKs, maar welke CPU je ook kiest, het maakt niets uit voor verbruik tijdens idle of video weergave.

Alle Dual Core S1155 gebruiken idle net zo veel, of het nu een G1610 of een i3 3240 is, en zelfs als je een Quad Core wilt, blijft die op 4W extra idle na voor de 2 extra cores, het verbruik het zelfde.

Pas als je de CPU gaat stressen zal het verbruik oplopen.

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	Intel Core i5 3570K	€ 198,45	€ 198,45
1	Intel Core i3 3240	€ 124,95	€ 124,95
1	Intel Pentium G2130	€ 79,90	€ 79,90

Index

Moederbord

Kies een moederbord die niet al te veel opties heeft want dat is alleen maar extra stroom verbruik, maar bespaar ook weer niet te veel, denk dat het volgende bord een goede mix is tussen prijs prestatie en verbruik.

Maar je kan altijd nog goedkoper gaan en een bordje van rond de 50~60 euro gaan.

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	Gigabyte GA-Z77M-D3H	€ 81,90	€ 81,90

Index

GPU

Net als bij de CPU hoe zwaar wil je gamen, de HD7770 is een goede midden GPU, en als je serieus wilt gamen dan is de 7870 een optie, vooral deze HIS, met de IceQ Turbo koeler, is een goed alternatief, daar deze koeler stil is en daarnaast ook alle warme lucht naar buiten blaast.

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	HIS 7870 IceQ Turbo	€ 218,89	€ 218,89
1	Sapphire HD 7770 GHz	€ 112,95	€ 112,95

Index

Geluidskaart

Als je tijdens gamen ook 5.1 surround geluid wilt hebben is een DD-Live 5.1 geluidskaart een must, daar hoewel gewone video en audio gewoon ''passthrough'' door de S/PDIF gaan heb je voor 5.1 gamen een ''speciale'' DD-Live geluidkaart nodig.

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	Asus Xonar DX/XD	€ 58,99	€ 58,99
1	Creative SB Recon3D	€ 47,20	€ 47,20

Index

Behuizing met betere koeling

Als je serieus wilt gamen met je HTPC heb je toch wel een grotere kast nodig waarmee je betere koeling hebt, en een betere CPU koeler en Videokaart in past.

Persoonlijk vind ik de Fractal Design Node 605, een van de mooiste kasten, maar er zijn natuurlijk veel meer geschikte kasten, en speel een beetje met de Pricewatch filters om om het bos te verkleinen tot een struikje.

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	Fractal Design Node 605	€ 140,40	€ 140,40

Index

CPU koeler

Bij een game HTPC hoort ook een betere koeler, want een HTPC draait niet de hele tijden onder volle belasting zo als tijdens gamen.

Een goede koeler is dan ook wenselijk zo als de Noctua NH-U9B, maar zelfs een Scythe Big Shuriken 2 Rev. B, kan een 3770K gemakkelijk koel houden, alleen zal hij niet meer zo stil zijn als de U9B.

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	Noctua NH-U9B SE2	€ 38,90	€ 38,90

Index

Videokaartkoelers

Er is de optie om je bv je oude video kaart te hergebruiken, en daar een nieuwe koeler op te zetten als hij tijdens idle en video weergave niet stil is, er zijn verschillende oplossingen, zoek uit wat het beste op jouw kaart zit.

Deze is een redelijke maar er zijn vast betere oplossing.

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	ICY VISION REV2.	€ 29,95	€ 29,95

Index

Deel II de Homeserver

Advies geven voor een home server is zo wel gemakkelijker als moeilijker, daar er veel verschillende doelen voor en wensen van wat servers moeten doen.

• De eerste vraag is, heb je een server nodig, of is een kleine NAS max 5 bays, een makkelijkere oplossing?

• Welke OS wil ik gebruiken, meestal is Linux de betere keuze, maar soms is Windows een must.
• Is een hardware raid onder Windows betere oplossing dan de veelzijdige & degelijke soft raid van Linux.
• Wil ik mijn server samen gebruiken met de MediaPortal TVserver.
• Wil ik VMs draaien.

In de core zijn eigenlijk voor alle Homeservers gelijk, een simpele CPU en moederbord met zo veel mogelijk SATA aansluiting.

Index

De CPU

Een Intel Celeron G1610 is een van de zuinigste en goedkoopste keuzes op het moment.

Maar het maakt eigenlijk niets uit welke S1155 dual core versie je neemt qua CPU kracht of voor je stroom verbruik, her gebruik van je huidige S1155 CPU is dus een goede optie.
En zelfs een quad core is maar 1W max meer per jaar.

En het gebruik maken van een zogenaamde zuinige T of S CPUs is pure onzin, en geld verspilling!
Daar hij in normaal gebruik niks zuiniger is dan andere dual-cores, daar het gewoon een normale Pentium is die alleen nog lager geklokt is, en daar door ook op lage voltage kan draaien, en alleen omdat ze er extra geld voor vragen heeft hij een T.
Maar daar een homeserver CPU 99% van de tijd nagenoeg op idle draait, verbruikt hij net zoveel als alle andere dual-cores, die net als deze CPU ook terug schallen naar de zelfde idle waardes.

Hier meer over de zin en vooral onzin van TDP voor privé gebruik: Stroomverbruik van een systeem

Tip: Als je aan video (re)encoding doet is een zwaardere quad CPU zeker ook een goede optie in je server, ik doe bv al mijn re-encoding op een ondergeklokte 2600K@1.8GHz in mijn server, welke normaal +/-4W extra verbruikt over de normale G620 die ik daar voor had.

Index

CPU-koeler

De standaard boxed koeler werkt natuurlijk gewoon, maar zou zelf een betere nemen, neem bv gewoon de grootste goedkope heatpipe koeler die in je kast past, en laat je mobo de fan regelen.

Index

Geheugenmodules

4GB is meestal voldoende voor een server, maar als je veel torrents download is 8 of zelfs 16GB een optie, heb zelf 4x 4GB, en omdat ik een grote HDD geheugen cache van 14GB heb aangemaakt in µTorrent, verbruik ik minder stroom dan voorheen, en zal mijn HDD waarschijnlijk ook langer mee gaan daar er bijna niks intensiever is voor een HDD dan torrents.

En ook als je voor ZFS gaat, is meer geheugen wenselijk want die houd er ook van om meer geheugen te hebben.

Index

Moederbord

Zoek een moederbord dat echt alles heeft wat je nu en misschien later zoekt, van belang is dat hij vooral degelijk is, en denk na wat voor een uitbreidingssloten je eventueel nodig hebt. (raid controller en/of TV kaarten)
Tip: kies echter wel een zo een simpel mogelijke maar degelijk moederbord model uit met alleen de opties die je nodig hebt, dergelijke mobo's verbruiken meestal minder dan de luxere modellen met onnodig veel stroom vretende opties.

Index

Behuizing

Mijn eerste keuze valt op de Nexus Thrio 310 Silent Case, welke een redelijk stille behuizing is waar je toolless 8 HDDs in kwijt kan, en eventueel nog eens 3 via adapters in de 5.25'' bays, of zelfs nog eens 5 met deze HDD bay.

Is een kleine kast echt een must, dan is deze dure maar compacte kast een goed alternatief:
Lian Li PC-Q08 of de Fractal Design Array R2 beide (ITX 1x 2.5'' 6x 3.5'') een zeer compacte ITX behuizing met veel HDD plaatsen.
Lian Li PC-V354B (mATX 2x 2.5'' 7x 3.5'') een zeer compacte mATX behuizing met veel HDD plaatsen.

Index

Harddisks/SSD's

Ten eerste zou ik een 2.5'' van minimaal 500GB of grotere als als OS en download HDD.

Het is aan te bevelen om een zuinige 2.5'' download/OS schijf te hebben ipv een 3.5'' waar je tijdelijk je downloads kunt opslaat totdat je ze later kan ordenen, en ook eerst de video's kan bekijken, voordat je ze archiveert.

Voordelen, zijn dat niet de hele array de hele tijd hoeft op te spinnen tijdens downloaden, en 2.5'' is lekker zuinig, maar nog steeds snel genoeg voor al de downloads via usenet of Torrent's.

Daar als je een DIY NAS/Home Server bouwt gebruik je hem voornamelijk thuis, met een heel ander gebruikspatroon dan Pro users, daarnaast, als je je nog eens je HS nog eens slim bouwt en gebruikt, kan je de makkelijk voorkomen dat je je HDDs 24/7 aan het werk moet/hoeven zijn.

Als je een aparte DL en OS of gecombineerde schijf gebruikt, en daar ook je nieuwe DL van bekijkt, staat je array niet 24/7 te ratelen.

Zelf heb ik als voorbeeld:

C:\ OS: 64GB SSD.
D:\ Tijdelijke schijf: 1TB 2.5'' HDD. (Gebruik ik voor torrent's en nieuws groepen tijdelijke DL)
E:\ Uitpak schijf: 2TB 2.5'' HDD. (Gebruik ik voor het uitpaken van torrent's en nieuws groepen, en de schijf waar ik het meeste nieuwe DL's van af bekijk, voor dat wat ik wil bewaren archiveer)
F:\ Archief schijven: 10x 8TB Archive met BtrFS.(voor permanente opslag van A/V en data))
G:\ Backup belangrijke data: 2x 4TB HGST Ultrastar. (prive data zoals documenten en foto/video's)
H:\ Netwerk schijf voor offline backup op aparte server van belangrijke data.
I:\ Offsite backup van belangrijke data.

Als je je server op deze manier opbouw kan je de uptime van je array makkelijk terug brengen met meestal meer dan 90% van de uptime schat ik zo in.

Schijven C, D en E kunnen trouwens ook prima gecombineerd worden op een of twee schijven, als op een dergelijke manier je server bouwen, en kan je het kleine gevaar van het 24/7 gebruik van goedkope consumeren HDDs nog behoorlijk extra terug brengen.

Daarnaast als je op deze manier je array gebruikt heb je veel minder fragmentatie van je data op je array.

---

HDD keuze, daar is de keuze van je OS en het wel of niet gebruik van een hardware raid controller, vooral van belang, vooral Linux heeft hier zo zijn voordelen.

Mijn voorkeur gaat als eerst uit naar Linux met ZFS of BtrFS software raid (de degelijkere en de goedkoopste oplossing), maar anders Windows (home) server werkt ook eventueel met hardware raid.

Waarom heeft Linux de voorkeur, omdat je dan pas HDDs hoeft te kopen wanneer je ze nodig hebt, en je gebruik kan maken van de prijsdalingen over tijd, en je, je aanschaf over tijd kan uitspreid.
Maar dat is ook mogelijk met hardware raid onder Windows.

Kom je SATA porten te kort dan zijn er verschillende goede of minder snelle controllers te koop

Een uitstekend en snelle controller, te gebruiken met alle software raid oplossingen.
IBM ServeRAID M1015 Controller
IBM ServeRAID M1115 SAS/SATA controller for IBM system X (81Y4448)

Goedkopere controllers zijn er ook, en de volgende zijn nog steeds ruim snel genoeg voor video streamen.
pricewatch: Delock PCI Express Card > 2 x intern SATA 6 Gb/s
Delock PCI Express Card > Hybrid 4 x internal SATA 6 Gb/s RAID - ...
Delock PCI Express Card > 10 x internal SATA 6 Gb/s – Low P...
Delock MiniPCIe I/O PCIe full size 2 x SATA 6 Gb/s

Index

Nutige links en informatie over servers

Het grote DIY RAID NAS topic deel 3
Zuinige ESXi Server
Nieuwe Zuinige Server (discussie)
[BBG] Storage maart 2013 forum discussie, FP artikel Desktop Best Buy Guide: maart 2013
[BBG] Thuisserver januari 2013 forum discussie, FP artikel Desktop best buy guide: editie januari 2013
Storage showoff topic - 10+ TB storage systems

Index

Het standaard server advies.

Dit is wat voor de meeste mensen een goed gebalanceerd advies is voor een Home server, welke ook nog eens goed uitbreidbaar is, als er, meer HDD ruimte, CPU kracht of TV kaarten, noodzakelijk is.

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	Intel Celeron G1610 Boxed	€ 36,45	€ 36,45
1	Gigabyte GA-B75M-D3P	€ 76,20	€ 76,20
1	WD Scorpio Black, 750GB, 16MB, 7200rpm	€ 61,55	€ 61,55
1	Nexus Thrio 310 Silent Case	€ 41,20	€ 41,20
1	DeepCool GammaXX 300	€ 17,20	€ 17,20
1	Corsair CMV16GX3M2A1333C9	€ 71,95	€ 71,95
1	be quiet! System Power 7 300W	€ 32,-	€ 32,-
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 336,55

Index

De server OS keuze.

Er zijn verschillende mogelijkheden, zo als Linux (mijn eerste keuze), FreeNAS of Windows server.

Index

Windows Homeserver & Windows server 20008R2.

Vertrouwde omgeving, kost geld, en heeft met WHS bij grote HDDs wat voeten in aarde om te laten werken zoals jij zelf wilt. (de 2.2TB limiet)

Een ander nadeel is, is dat Windows alleen raid array's van een vast vaste omvang ondersteund en dus geen OCE en ORLM zo als Linux en hardware controllers ondersteund.

Daarnaast is een hardware raid controller goedkoper en economischer over tijd, daar je maar 1 (of 2 voor R1 en later R5/6) HDDs hoeft te kopen, en elke keer als de HDD array vol is, koppel je er een extra HDD aan en vergroot je array.
(Grootste voordeel, je hoeft niet alle schijven in een keer te kopen, door je aankoop uit te stellen pak je naast spreiding va je uitgaven, ook nog eens het voordeel van prijs verlagingen over tijd mee)

Het voordeel van een vertrouwde omgeving heeft ook zijn nadelen, de gebruikte hardware raid controller maakt de totale server zonder HDDs minimaal zo een 200 euro duurder.

Waar in tegen de Linux software controller je veel geld scheelt, en daar naast is je array veel flexibeler daar je pas de controller hoef te kopen als je al je mobo aansluitingen hebt gebruikt, en je dan veder kan gaan op een HDD (raid) controller.

Maar bijna iedereen is er goed bekend mee dus hoef ik niet dieper in te gaan op Windows.

Index

Linux.

Als OS is Linux zeker een optie, en een stuk eenvoudiger dan de meeste mensen denk het is om te installeren, en ja de eerste keer is het onwennig, maar als je eenmaal wegwijs bent valt het best mee, en is het zeker veel beter en betrouwbaarder dan WHS.

Hoofdreden om voor Linux te gaan.
Linux ondersteunt software raid 0, 1, 5, 6 en het oerdegelijke ZFS, en bijna alle andere vormen van raid, maar het belangrijkste is de Online Capacity Expansion en Online Raid Level Migration functionaliteit, zo dat je HDDs bij kan prikken wanneer je ze nodig hebt en niet allemaal in een keer hoeft te kopen.

Online Capacity Expansion allows to increase the storage capacity of RAID 0, 10, 5, or 6 arrays by adding one or more drives to the array while your system remains online. As additional drives are added, the controller redistributes the data on the array, placing new space available at the end of the RAID array. Online Capacity Expansion lets you add the new drives to the array while the system is active and users are logged in and accessing data.

Tip: kies voor zo groot mogelijke HDDs als je, je array begint, daar je later altijd SATA aansluitingen te kort komt, en hoewel die grote HDDs nu nog duur zijn, worden ze (veel) goedkoper als je 2de of 3de koopt, daarnaast bespaar je ook energie als je minder HDDs in je array hebt zitten.

En veel mensen zeggen/denken:

Maar ik heb helemaal geen verstand van Linux.

Maar een simpele tutorial hoe je bepaalde dingen kan doen, en hoe je bepaalde dingen moet instellen, dat soort uitleg voor de n00b is er niet.

Laat ik dan zeggen, had ik ook niet, en had echt helemaal niks geen ervaring met Linux, maar zo moeilijk is het ook weer niet om zelf een Linux HomeServer op te zetten, en voor simpele tutorials, die zijn er zat zolang je maar Engels begrijpt.

Moeilijk is het zeker niet als je een stap voor stap DIY guide gebruikt, ik als echte Linux n00b, had mijn eerste Linux HS in 8 uurtjes geheel draaiend, van bouwen tot en met de gehele configuratie.
(meeste tijd verloren aan de onwennigheid van Linux)

Heb nu 3 Linux servers gebouwd en de laatste had ik in 2 uurtjes klaar, van het open van de doos tot de laatste instellingen.
(Van een snelle USB3 stick, naar een SSD rocks qua installatie snelheid (^_^))

Met Debian 6.0 Squeeze server deze DIY guide werkte prima voor mij.
Maar er zijn er veel meer als je even Googled

Heb je nog steeds problemen kijk of je een Linux gebruiker (via via) kent, daar de meeste Linux gebruikers/nerds net jehovah getuigen zijn en je maar wat graag helpen je server op te zetten, alleen zorg wel dat je zelf alles zelf doet, daar je dan zelf het meeste leert.

De meeste die bv een dure NAS oplossing, of een HS met alle HDD in een keer kopen, kopen zo een oplossing omdat ze er tegen op zien om zelf een Linux server te bouwen, en zien er tegen op, als of het Mount Everest is, terwijl het zeker niet meer dan de Vaalserberg is.
Wikipedia: Vaalserberg

Hey, en hoe die zijn die Western Digital Red en/of WD RE - betere performance dan Green drives, en zeer zuinig en stil, en zijn die er niet speciaal voor raid?

Deze schijven nooit gebruiken in samenwerking met desktop aansluiting of een controller die geen ondersteuning heeft voor TLER, de kans op data corruptie over tijd is hoger terwijl er geen ''realworld'' voordelen zijn over zijn goedkoper groene broertjes.

Maar hey, zou ik ook eens niet moeten kijken naar de hardwarematige raid setup.

Heb zelf twee hardware raid controllers in mijn server, maar dat is omdat voor mij Windows een must is, in verband dat ik mijn server ook als TVserver gebruik voor opnemen en kijken (inclusief time shifting)

Maar als het even kan zou ik Linux met software raid adviseren, is gewoon goedkoper dan hardware raid, maar boven dat ook nog eens flexibeler.

Index

ZFS

ZFS ofwel Zettabyte FileSystem is een nieuw soort filesystem om bestanden mee op te slaan. ZFS verschilt enorm van andere filesystems, omdat het naast filesystem ook de functies van LVM en RAID engine verzorgt. We noemen ZFS daarom een hybride filesystem.

Vrijwel alle bestaande filesystems werken op één storage device zoals een hardeschijf. Ze zijn niet gemaakt om meerdere hardeschijven aan te spreken. Daarvoor is een aparte RAID layer nodig die van meerdere schijven één schijf maakt en er vervolgens een filesystem op wordt geplaatst. Het filesystem is zich hierbij niet bewust van het feit dat zijn data op meerdere disks staat; die twee werelden zijn strict gescheiden.

ZFS werkt heel anders; het spreekt direct meerdere schijven aan en integreert de functionaliteit van RAID, LVM en filesystem in één pakket. Dat heeft veel voordelen, voornamelijk op het gebied van betrouwbaarheid, maar zeker ook prestaties.

Uitgebrijde uitleg over ZFS: Het grote ZFS topic

Meer ruimte voor uitleg over de voor en nadelen en werking van ZFS

Index

Virtual Machine

Ruimte voor uitleg over de voor en nadelen en werking van VM's, en lijstje van welke CPUs geschikt zijn.

Index

[ Voor 255% gewijzigd door player-x op 16-03-2016 05:50 ]

[player-x]

Gereserveerd

[ Voor 198% gewijzigd door player-x op 14-03-2013 09:54 ]

[player-x]

Gereserveerd

[baptist69]

Bedankt voor deze duidelijke uitleg!
Bookmarked!

[RegurBellej]

Bookmarked as well, erg handig!

[Anoniem: 84969]

Zeer interessant, heb hem ook maar even gebookmarked.
Heb over de homeserver wel een vraagje; in het lijstje staat een mooie CPU koeler met een fan, maar is het ook mogelijk om het geheel passief te koelen? Het liefst maak ik een homeserver die zo stil mogelijk is, dus zonder actieve koeling. Is dat uberhaupt mogelijk?
Ik ben namelijk bang dat zonder case fans het wel te warm zal worden in de kast. Of kan een case fan ook totaal stil staan en alleen gaan draaien bij load, zoals CPU koelers (soms) kunnen?

[player-x]

Anoniem: 84969 schreef op woensdag 13 maart 2013 @ 12:50:
in het lijstje staat een mooie CPU koeler met een fan, maar is het ook mogelijk om het geheel passief te koelen?

Als je een flinke CPU koeler neemt kan je die prima passief koelen, bij een G1610 is het verbruik niet al te hoog, maar als de CPU toch te warm word, kan je hem altijd wat onderklokken.

Het liefst maak ik een homeserver die zo stil mogelijk is, dus zonder actieve koeling. Is dat überhaupt mogelijk?

Het is zeker mogelijk, maar vooral de HDDs zullen over tijd niet prettig vinden, daar opwaartse convectie van de warmte zeker een probleem kan zijn vooral bij de kleinere behuizingen.

Maar actieve koeling staat niet meteen gelijk aan hoorbaar zijn.

Je fans inregelen dat ze koelen maar niet hoorbaar zijn is niet bijzonder moeilijk, je hebt niet veel actieve luchtverplaatsing nodig, maar wel iets is zeer wenselijk.

Vooral bv de ASUS borden hebben tegenwoordig een onboard actieve fan controller die je helemaal kan inregelen naar eigen wens.

Ik ben namelijk bang dat zonder case fans het wel te warm zal worden in de kast. Of kan een case fan ook totaal stil staan en alleen gaan draaien bij load, zoals CPU koelers (soms) kunnen?

En als je het echt stil wild hebben een Scythe Gentle Typhoon, met een 120mm fan, en met zijn 9dB, bij maximaal 800rpm is gewoon niet hoorbaar, maar levert wel net voldoende koeling om je hardware te beschermen.



En de meeste 800~1000 rpm fans zijn of te wel via onboard, of met een fan controller in te regelen dat ze echt niet meer hoorbaar zijn.

[Anoniem: 84969]

Dank voor het advies! De homeserver komt in mijn slaapkamer te staan (geen plek elders), en dan is het wel handig als die inderdaad niet hoorbaar is. Als dat met actieve koeling ook kan, is dat wel beter. Ik was onder de indruk dat actieve koeling altijd hoorbaar was... dat had ik dus verkeerd.

[kroegtijger]

Anoniem: 84969 schreef op woensdag 13 maart 2013 @ 23:24:
Dank voor het advies! De homeserver komt in mijn slaapkamer te staan (geen plek elders), en dan is het wel handig als die inderdaad niet hoorbaar is. Als dat met actieve koeling ook kan, is dat wel beter. Ik was onder de indruk dat actieve koeling altijd hoorbaar was... dat had ik dus verkeerd.

Je kan met de juiste hardware tot een behoorlijk stil systeem komen. Wel geldt altijd dat zolang er bewegende onderdelen in zitten, er geluid wordt geproduceerd. Dat kan soms zo weinig zijn dat je er geen last van hebt, maar neemt niet weg dat er geluid wordt geproduceerd. Ideaal is dus dat er geen bewegende onderdelen gebruikt worden, maar dat lijkt voor alsnog (bijna) niet mogelijk door warmte-ontwikkeling en budgetten.

Geluid is wat dat betreft ook heel relatief. Iets wat in een ruimte met veel omgevingsgeluid staat en een bepaald volume produceert kan heel stil lijken, maar zet je hetzelfde in een 100% stille ruimte, dan lijkt het plots een enorme herrie. Als je dat in overweging neemt op je server kom je dan al snel tot de conclusie dat een stille actieve aftermarket CPU-koeler vs een passieve aftermarket CPU-koeler je amper winst op zal leveren, omdat de HDD's en de voeding aanzienlijk meer bijdragen aan de omgevingsgeluiden. Wil je dus echte stilte gaan behalen, dan zul je het over de gehele breedte moeten aanpakken, en niet alleen CPU, maar ook bijvoorbeeld casefan(s) controleren of deze wel stil zijn, de fan van je voeding controleren (of voeding vervangen voor passief model), indien aanwezig de koeling van je GPU controleren, en je storage onder de loep nemen. Tot slot speelt de kwaliteit van je case nog een rol. Goedkopere cases zijn niet altijd even netjes in elkaar gezet, waardoor de onderdelen nog wel eens mee willen resoneren wat een heel irritant geluid oplevert. Daarnaast is de dikte van het materiaal (en eventueel bekleding met geluidsdempend materiaal) van belang. Dikker materiaal (meestal metaal) zal minder snel resoneren, en daarmee stiller zijn.

Met name in storage valt imho de meeste winst te behalen. Wat je plannen qua storage zijn is hieruit niet op te maken, maar ik neem aan dat de storage in de machine zelf komt.
Uit performance-oogpunt kun je vaak beter kleinere en meer disks nemen, maar dit komt uiteraard de stilte niet ten goede. Zo min mogelijk disks op een laag RPM en in geluidsdempende bevestiging levert je al grote winsten op. Als je over de hele breedte je aanpassingen maakt kun je tot een fluisterstil

[Oulewappeur]

Erg duidelijke guide heb je hier neer gezet, waarvoor mijn dank!

Ik ben erg aan het oriënteren op een HTPC omdat ik sinds kort toch ook besmet geraakt ben met de "serie" verslaving

Hij staat in mijn bookmarks!

[StealthyPeanut]

Leuk topic! Even toegevoegd aan mijn bookmarks.

Ik heb net een configuratie binnen met de G1610 Celeron erin. Vanavond ga ik deze volledig configureren en instellen. Windows 7 staat er al op.

Ik las op andere fora weer dat de G1610 voor problemen zorgt met HD-playback (GEEN 3d, alleen HD en BD). Ik ga dit weekend alles testen, zodat ik de G1610 wellicht nog terug kan sturen.

Heeft iemand hier misschien al ervaring mee? Het is me op twee forums aangeraden (Tweakers en Gamer) om de G1610 te pakken, maar ik ben er nu niet meer zo zeker van eigenlijk. Zie

http://forum.xbmc.org/showthread.php?tid=155227

[ Voor 4% gewijzigd door StealthyPeanut op 15-03-2013 08:45 ]

[jaapsander]

Uit de info uit deze post (weinig info) heeft deze persoon moeite met het afspelen van 1 1080i video onder W7 met VLC en DTS-HD audio. Ik denk voor 95% dat het probleem softwaregerelateerd is. Persoonlijk heb ik nog geen ivy bridge pentiums en celerons in mijn handen gehad, dus weet zo niet precies uit mijn hoofd wat ze wel en niet kunnen. Maar de Intel IGP heeft zeker geen problemen om 1080p HD materiaal af te spelen. Anders heeft deze ook genoeg CPU kracht om het softwarematig te doen.

[StealthyPeanut]

Dat is ook weer zo. Ik ben benieuwd!

Vanavond XBMC11 erop knallen en dan zal ik hier mijn bevindingen plaatsen.

Wat voor software heb ik naast de vanilla XBMC11 nog nodig om alle denkbare formats te spelen? Codecpacks? Software?

[Sandertje03]

Intressant!!

Ben zelf toevallig bezig met 2 HTPC te maken. 1 is voor een kennis, de andere voor mijzelf. Dus gelijk maar met de vragen op tafel komen.

Voor mijn kennis zoek ik een HTPC voor in de woonkamer waar hij wedstrijden van amerikaanse sport kan terug kijken. Deze worden op internet op FullHD gestreamd.
Zou de Zatox krachtig genoeg zijn om deze stream te weergeven? En wordt er standaart een OS geinstalleerd op de boxen die bovengenoemt staan?

Voor thuis wil ik een gaming HTPC die tevens ook een server is (voornamelijk netwerk opslag).
Ook moet hier XBMC met remote op komen. De hardware zal waarschijnlijk een i5 3570K worden met SSD voor OS en HDD's voor massa opslag.
Zit alleen met gamen in mijn maag, zal de game lagg o.i.d. ondervinden als de server gebruikt wordt? data naartoe wordt geschreven of vanaf wordt gehaald? Of is dit te verwaarlozen?

[RegurBellej]

Momenteel ben ik aan het orienteren op een HTPC, mijn de lastigste keuze vind ik het moederbord.
Ik wil de HTPC gebruiken voor het afspelen van media van media op NAS (bekabeld streamen).
Ik ga er dus niet op gamen, maar wil wel de optie om 3D af te kunnen spelen openhouden (vandaar keuze A8-5500). Tevens ga ik niet aan overclokken beginnen.
De rest van het systeem komt er ongeveer zo uit te zien, kan nog veranderen:

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	AMD A8-5500 Boxed	€ 91,50	€ 91,50
1	Epsilon EC-HTPC-1	€ 48,10	€ 48,10
1	Scythe Shuriken Rev. B	€ 23,90	€ 23,90
1	Corsair Vengeance CMZ4GX3M1A1600C9	€ 26,90	€ 26,90
1	Lite-On IHOS104 (4x, SATA-150, dual-layer, Zwart, OEM)	€ 32,22	€ 32,22
1	Seasonic SS-300SFD Active PFC	€ 44,83	€ 44,83
1	Crucial m4 CT064M4SSD2 64GB	€ 65,-	€ 65,-
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 332,45

Aangezien ik totaal niet bekend ben op het gebied van moederborden, is dit voor mij de lastigste keuze.
Tevens heb ik de productreviews hier op de site bekeken, maar er staan eigenlijk geen uitgebreidde reviews op (op 1 na).
Er zit wel behoorlijk prijsverschil tussen de diverse moederborden.

De eisen die ik aan het moederbord stel zijn als volgt;
- Snelle post & boot (wil snel booten i.c.m. een ssd);
- Energiezuinig & stil;
- gigabit lan uiteraard;
- FM2 socket;
- HDMI v1.4 output;
- Afstandsbediening compatible (of hoort dit bij de behuizing?);
- "wake on"-mogelijkheden (lan, bluray opening, toetsenbord/muis/afstandsbediening hit).

De reden dat ik snelle POST & BOOT er bij heb staan;
Ik heb een Game PC, een Asus P6T met een OCZ Vertex 2 SSD. Daar duurt het opstarten gewoon weg lang.
Pas wanneer Windows geladen worden (dus als de SSD pas aan het werk wordt gezet) gaat het pas snel, het gedeelte daarvoor duurt mij te lang.
Die irritatie wil ik voorkomen bij mijn nieuwe HTPC.

Ik zie ook de term UEFI vaak terugkomen, ik ken het niet, maar wat ik er zo over lees na wat googlen is het
een soort van Firmware van de fabrikant ter vervanging van de bios, is mijn aanname daarin correct?
Werkt het overigens sneller als een normale BIOS.

Er zit best prijsverschil in de moederborden vandaar dat ik benieuwd ben hoe jullie over zaken denken, of wat jullie ervaringen zijn.
Ik twijfel tussen:

€ 58,42 ASRock FM2A75 PRO4-M
€ 59,90 Asus F2A55-M
€ 60,50 Gigabyte GA-F2A75M-D3H
€ 70,50 ASRock FM2A85X Extreme4-M
€ 74,90 MSI FM2-A75IA-E53

De reden dat ik deze plankjes heb geselecteerd, is eigenlijk heel simpel, goede beoordeling en de MSI omdat hij in de BBG van Januari's HTPC zat, maar dit is tevens ook direct de duurste van de 5.
Er zit best prijsverschil in de moederborden vandaar dat ik benieuwd ben hoe jullie over zaken denken, of wat jullie ervaringen zijn met de diverse mobo's.

Ben benieuwd naar de reacties en jullie meningen/ervaringen. Alvast bedankt.

[StealthyPeanut]

jaapsander schreef op vrijdag 15 maart 2013 @ 09:21:
Uit de info uit deze post (weinig info) heeft deze persoon moeite met het afspelen van 1 1080i video onder W7 met VLC en DTS-HD audio. Ik denk voor 95% dat het probleem softwaregerelateerd is. Persoonlijk heb ik nog geen ivy bridge pentiums en celerons in mijn handen gehad, dus weet zo niet precies uit mijn hoofd wat ze wel en niet kunnen. Maar de Intel IGP heeft zeker geen problemen om 1080p HD materiaal af te spelen. Anders heeft deze ook genoeg CPU kracht om het softwarematig te doen.

Net wat aan het stoeien geweest met XBMC in combinatie met HD-bestanden. Wisselende resultaten.

Mijn videosettings staan als volgt;


Als ik de playback op hardwarematig zet, dan hapert alles als een gek. Geen aanrader dus.

Nu op softwarematig is het goed te doen vind ik. Hij pakt LOTR 2 op 23,95 fps en na wat haperingen komt dit mooi op het scherm. Maar echt vloeiend gaat het allemaal nog niet altijd.

Hoe moeten de instellen hier staan voor, normaal gesproken, een vloeiende playback? Zoals aangegeven; hardwarematig trekt hij het dus niet helaas.

Wat is een oplossing? Toch een i3 nemen (zit aan de Socket 1155 "vast" en heb in mijn Shuttle geen ruimte voor een PCI kaartje)? Of valt dit nog wel te verhelpen omdat ik iets fout doe of over het hoofd zie?

Codecs of andere dingen bijvoorbeeld? Of zit dat allemaal al in XBMC ingebouwd?

[ Voor 97% gewijzigd door StealthyPeanut op 16-03-2013 10:17 ]

[StealthyPeanut]

EDIT

[ Voor 99% gewijzigd door StealthyPeanut op 16-03-2013 10:26 ]

[RegurBellej]

Proberen van een codec pack kan natuurlijk nooit kwaad.
Zelf gebruik ik altijd deze.

[jaapsander]

Geen codec pack installeren. Dat heeft in XBMC geen enkele zin natuurlijk (overigens zou ik áltijd de verschillende codecs, splitters en filters afzonderlijk installeren en configureren). Qua instellingen zou ik render method op auto zetten, dxva aanvinken en sync playback uitvinken. Dan even kijken of hij op 60Hz goed je video versneld. Dit kun je controleren door bij het afspelen op O te drukken waardoor XBMC wat statistieken weergeeft. Moet je even kijken of de render method DXVA is en of hij frames verliest.

Als dit goed is kun je gaan kijken naar display refresh rate.

[StealthyPeanut]

Dat had ik inderdaad geprobeerd. Helaas geen goed resultaat.

Vandaag ontvang ik mijn i3 met HD4000 erin. Kijken wat dit voor gevolgen heeft .

[jaapsander]

Test ook even bij je CPU belasting of de G1610 het niet bij kan houden. Softwarematige decodering moet sowieso wel lukken op deze CPU. Probeer eens te omschrijven wat je precies ziet.

[StealthyPeanut]

Op volledig softwarematig was het maar 60% max belasting. Maar nog hield de G1610 het beeld niet bij. Framerate ging van 23,50 naar 24,10 en weer omlaag. Hij snapte gewoon niet wat hij moest doen. Hij kon het wel aan, maar snapte het niet.

Audio instellingen hielpen niks en de G1610 heeft op bepaalde vlakken te weinig verstand lijkt het wel.

Lijkt er ook op dat dit een zwaar uitgeklede CPU is, welke alleen voor desktop gebruik voldoende is;

Processor Graphics Intel® HD 2500 Graphics
Intel® Quick Sync Video No
Intel® InTru™ 3D Technology No
Intel® Insider™ No
Intel® Wireless Display No
Intel® Clear Video HD Technology No

Ook in de menu's was hij bij de zwaarste HD-skins traag. Dat zie ik ook wel op de XBMC requirements;

Hardware requirements
XBMC has greater basic hardware requirements than traditional 2D style software applications: it needs a 3D capable graphics hardware controller for all rendering. Powerful 3D GPU chips are common today in most modern computers, and even some set-top boxes, and XBMC is designed to otherwise be resource efficient. It runs well on what (by Intel Atom standards) are relatively underpowered OpenGL 1.3 (with GLSL support), OpenGL ES 2.0 or Direct3D (DirectX) 9.0 capable systems that are IA-32/x86, x86-64, ARM, or PowerPC G4 or later CPU based.[3]

[ Voor 34% gewijzigd door StealthyPeanut op 19-03-2013 15:59 ]

[player-x]

jaapsander schreef op dinsdag 19 maart 2013 @ 15:02:
Test ook even bij je CPU belasting of de G1610 het niet bij kan houden.

Ja ik snap het ook niet helemaal, heb hier ook nog een oude Athlon 64 X2 4400 staan, met een ATi HD 4770, in de gasten slaapkamer en dat speelt letterlijk alles probleemloos af, tot en met de zwaarste rips met variabele encoding.

Als de G1610 het echt niet bij houd, wat het eigenlijk gewoon moet doen.

Requirements

• OS minimum supported: Windows XP with Service Pack 3.
• OS recommended: Windows 7, which is required for hardware video decoding.
• For end-users the recommended minimum requirement is a x86-based computer, with a Graphic adapter that supports DirectX version 9.0c.
  • x86 (Intel/AMD-based) processor with SSE support.
  • Intel Pentium 4, Intel Pentium M, Intel Atom or better CPU
  • AMD Athlon XP/64, AMD Opteron, or better CPU.
• Fast modern (last few years) dual-core processor is required to decode H.264 videos in FullHD (1080p) without the assistance of a hardware video decoder.
  • ATI/AMD, Intel, or NVIDIA graphic controller.
  • ATI Radeon R420 (X800) or newer supported, ATI Radeon R700 (HD 4000) or newer recommended.
  • Intel GMA 950 (945G) or newer supported, Intel GMA X4500HD (G45) or newer recommended.
  • NVIDIA GeForce 6-Series and newer supported, GeForce 8-Series and newer recommended.

Het zou dus gewoon moeten werken, en persoonlijk denk ik dat je een driver mist, en je die moet updaten.


En anders dan kan een Club3D Radeon HD 6450 Noiseless Edition een oplossing zijn, wil je af en toe ook een spelletje spelen, dan is een Powercolor HD7750 Go! Green een optie.

[StealthyPeanut]

Ik heb de Intel HD drivers geprobeerd en ook geinstalleerd. De nieuwste en de standaard driver.

Echter, de CPU is in 02-2013 gereleased, maar de laatste driver update is van 12-2012. Met andere woorden; de kans is groot dat hij het wel goed gaat doen, maar dat de drivers nog niet optimaal zijn voor de HD2500 die erin zit in combinatie met de CPU.

Hardwarematig was echt geen optie. Dat kreeg hij met geen mogelijkheid verwerkt. En softwarematig was 60% belasting, maar alsnog een kansloze missie helaas.

@Player-x
bedankt voor jouw input. Helaas heb ik een barebone van Shuttle met een MiniPCI-1 slot erin. Dit KAN ik nog terug sturen voor deze vrijdag, maar wil het eerst proberen met de i3. Iets duurder, maar ik wil het gewoon NU geregeld hebben.

[ Voor 10% gewijzigd door StealthyPeanut op 19-03-2013 16:48 ]

[StealthyPeanut]

Nieuwe i3 ingebouwd en nog werkt het menu gewoon niet lekker.

Alle drivers via de Intel site up-to-date. Heeeeeeel erg veel hangende en haperende menu's. Soms wel 20 seconde voordat hij weer reageert. Dit is met de i3 zelfs erger dan met de G1610 helaas. Iemand een idee wat hiermee kan zijn?

De playback gaat voorlopig volledig op Software en deze houd het voorlopig nog goed uit. Morgenavond even uitgebreider testen. Als ik hem op hardwarematig zet, begint het haperfestijn.

Mooi man, die ingebouwde Intel HD chips

[ Voor 11% gewijzigd door StealthyPeanut op 20-03-2013 08:13 ]

[Anoniem: 84746]

Ik las ook goede dingen over windows8 als homeserver te gebruiken, dit was ik van te plan te proberen. Wat zijn hier de meningen daarover of ervaringen hiermee?

[kroegtijger]

Anoniem: 84746 schreef op woensdag 20 maart 2013 @ 13:55:
Ik las ook goede dingen over windows8 als homeserver te gebruiken, dit was ik van te plan te proberen. Wat zijn hier de meningen daarover of ervaringen hiermee?

Dat is uiteraard volledig afhankelijk van wat je uiteindelijk wilt gaan doen, maar gegeven het nieuwe en onbekende van Windows 8 lijkt het me raadzaam om, als je nog niet genoeg thuis bent in de materie, je te richten op Windows 7 of een echt server-OS, maar nogmaals dat is geheel afhankelijk van wat je onder "home server" verstaat.

[Anoniem: 84746]

Wat ik doe ermee is ook heel basic. Ik draai sabnzb, sickbeard en stream media naar een boxee box.

Ik heb eerst de oudere windows home server gehad maar niet legaal en toen ben ik overgegaan op linux. Hier krijg ik het meeste wel werkend maar vind het zelf teveel werk om goed in te stellen en bij te houden qua updates etc. Couchpotato kreeg ik naar mijn zin niet snel genoeg aan de praat bijvoorbeeld. Nu windows 2011 gestopt is is er niet echt meer een alternatief voor "simpele" windows server.

Ik heb al een win8 licentie gekocht toen ze nog goedkoper waren dus ga het sowieso proberen. De storage spaces functie spreekt me erg aan.

Ik vroeg me het meer af omdat het niet als mogelijkheid genoemd werd in de startpost.

Wat meer info over Win8 als home server:
http://winsupersite.com/a...e-server-windows-8-142654

Basic setup Win8 als home server:
http://www.pcworld.com/ar...s-8-as-a-home-server.html

[kroegtijger]

Voor dergelijke taken is het zeker een mogelijkheid die ongetwijfeld wel zal gaan functioneren. Of het praktisch werkt is natuurlijk een andere vraag (login-schermpjes e.d.)

Ik heb zelf deze services (nu nog) op Windows 7 draaien, wat op zich goed gaat, maar toch wel wat resources van tijd tot tijd in beslag neemt. In een test-omgeving op een VM met XBMCbuntu draaide de applicaties (in mijn geval MySQL sabnzbd, sickbeard, couchpotato, headphones, newznab en TVHeadend) in no-time als een zonnetje, en naar mijn idee met veel minder resources in beslag.
Mijn advies zou dan ook zijn om toch even door te zetten in de configuratie van de software. Erg moeilijk is het allemaal niet, maar kost even wat uitzoek-werk. Als dat eenmaal gedaan is heb je er imho veel meel plezier van doordat het een stuk minder zwaar op de hardware leunt. Er is heel veel over te vinden, ook hier op GoT en anders kunnen de users hier je altijd wel weer verder helpen.

Wat betreft de installatie van Windows 8 met SABNZBD en Sickbeard is het zaak dat je automatisch aanmeldt, en de betreffende applicaties laat starten. Volgens mij is het niet mogelijk om sickbeard als service te laten draaien.

[Olgeros]

Goedemorgen
Ben me aan het orienteren (tja ik ben niet de enige zag ik al ;-) ) voor een HTPC. Wat ik in dit "algemene adviestopic" niet tegen kom is een uitspraak/advies/richting voor wat betreft OS keuze.

Ik ben prima ingewijd in XP, Vista en W7, en niet echt in een Linux variant.
Op zich wil ik best wel naar een Linux variant toe, maar weet niet goed wat nu voor een HTPC het handigste is in combinatie met XBMC.

Voor mijn gevoel (wat niks zegt eigenlijk ) is Linux "lichter" dan Windows en vreet het minder resources. Van andere kant heb ik het idee dat windows drivers en software meer up-to-date zijn dan de Linux variant. Geloof dat bv een IR AB nogal een gedoe is onder Linux en onder Windows bijna standaard herkent wordt.
Dan hebben we ook nog Openelec wat natuurlijk het Linux buitenbeentje is, maar wel dedicated voor XBMC.

Ow ja, wel handig om te vermelden: ik wil niet gaan gamen, enkel XBMC met wat add-ons + youtube + browsen. Belangrijk voor mij is dat audio via Optical ondersteund wordt, ik doe alle audio naar receiver via glas.

Kan iemand me stukje op weg helpen met de OS keuze, of me eventueel doorverwijzen naar juiste topic?

[kroegtijger]

Waarom neem je geen OpenElec? Doet alles wat je wilt, en is helemaal kant en klaar geconfigureerd. Voordeel van OpenElec is dat het vrijwel altijd werkt, maar het nadeel is dan ook meteen weer dat de boel nogal is dicht getimmerd, en je niet veel kan veranderen of kan toevoegen. Je moet het dus doen met wat OpenElec voor je heeft bedacht.

[Olgeros]

kroegtijger schreef op dinsdag 26 maart 2013 @ 09:34:
Waarom neem je geen OpenElec? Doet alles wat je wilt, en is helemaal kant en klaar geconfigureerd. Voordeel van OpenElec is dat het vrijwel altijd werkt, maar het nadeel is dan ook meteen weer dat de boel nogal is dicht getimmerd, en je niet veel kan veranderen of kan toevoegen. Je moet het dus doen met wat OpenElec voor je heeft bedacht.

Klinkt goed! Thanks!

Hoe is de ondersteuning van drivers? Is het bv mogelijk om een IR (of RF) AB te installeren? En ik heb digitale TV van Ziggo, is het goed om te doen om die te gebruiken in een HTPC met Openelec?
(DVB (?) hardware ondersteuning?)

[StealthyPeanut]

Na mijn problemen met de Intel HD Graphics in combinatie met XBMC, (http://www.avsforum.com/t...hics-and-xbmc-htpc-issues) + (http://communities.intel.com/message/174360) + (http://forum.xbmc.org/showthread.php?tid=80247&page=40) is het wellicht een idee om in de openingspost ook een alternatief AMD-HTPC systeem op te nemen?

Ik heb een systeem binnen met een duurdere kast en andere koeling, maar budget XBMC zou als volgt kunnen denk ik;

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	AMD A4-5300 Boxed	€ 40,95	€ 40,95
1	ASRock FM2A75 PRO4-M	€ 59,-	€ 59,-
1	Epsilon EC-HTPC-1	€ 54,30	€ 54,30
1	Scythe Kozuti 40mm Super-Low Profile	€ 16,42	€ 16,42
1	Logitech K400 Wireless Touch Keyboard	€ 34,-	€ 34,-
1	Kingston ValueRAM KVR16N11/4	€ 24,95	€ 24,95
1	be quiet! SFX Power 300 Watt	€ 42,80	€ 42,80
1	Kingston SSDNow V Series V300 60GB	€ 54,99	€ 54,99
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 327,41

Redelijk gelet op het budget en al-met-al ook nog stil ook.

EDIT

Voeding en geheugen aangepast. Onderstaande opgenomen in de build.

[ Voor 14% gewijzigd door StealthyPeanut op 26-03-2013 10:57 ]

[BounceMeister]

Die voeding lijkt een normaal atx formaat, dat past niet in die kast, daar moet een sfx type in.
Verder heeft een amd apu baat bij sneller geheugen, ik zou zoeken naar 1600 of sneller.
Tot slot zie ik bij die kast geen ruimte voor uitbreidingssloten, maar misschien kan dat roostertje nog weg aan de achterkant? (ivm je opmerking over de videokaart).

[ Voor 30% gewijzigd door BounceMeister op 26-03-2013 10:45 . Reden: Uitbreidingssloten ivm videokaart mogelijkheden ]

[StealthyPeanut]

BounceMeister schreef op dinsdag 26 maart 2013 @ 10:40:
Die voeding lijkt een normaal atx formaat, dat past niet in die kast, daar moet een sfx type in.
Verder heeft een amd apu baat bij sneller geheugen, ik zou zoeken naar 1600 of sneller.
Tot slot zie ik bij die kast geen ruimte voor uitbreidingssloten, maar misschien kan dat roostertje nog weg aan de achterkant? (ivm je opmerking over de videokaart).

Aangepast en de opmerking over de videokaart weggehaald. Dit was naar aanleiding van mijn eigen Fractal kast.

[kroegtijger]

Olgeros schreef op dinsdag 26 maart 2013 @ 09:45:
[...]
Klinkt goed! Thanks!

Hoe is de ondersteuning van drivers? Is het bv mogelijk om een IR (of RF) AB te installeren? En ik heb digitale TV van Ziggo, is het goed om te doen om die te gebruiken in een HTPC met Openelec?
(DVB (?) hardware ondersteuning?)

De meeste remotes worden al ondersteund. Ook de plugin voor de pulse-eight CEC-adapter is al opgenomen, net zoals de meeste Soundgraph / iMon hardware. De meeste gangbare remotes kun je dus gewoon gebruiken. Ditzelfde geldt voor de tuner-cards. Ook hier zal het meeste ondersteund worden. Daarnaast is er een uitgebreide community die je behoorlijk goed op weg kan helpen mocht je tegen problemen aanlopen.

[Olgeros]

kroegtijger schreef op dinsdag 26 maart 2013 @ 11:05:
[...]

De meeste remotes worden al ondersteund. Ook de plugin voor de pulse-eight CEC-adapter is al opgenomen, net zoals de meeste Soundgraph / iMon hardware. De meeste gangbare remotes kun je dus gewoon gebruiken. Ditzelfde geldt voor de tuner-cards. Ook hier zal het meeste ondersteund worden. Daarnaast is er een uitgebreide community die je behoorlijk goed op weg kan helpen mocht je tegen problemen aanlopen.

Super! Dankjewel, je hebt me al flink vooruit geholpen.

Persoonlijke conclusie: Eerst Openelec proberen, andere Linux variant kan daarna altijd nog en een W7 licentie is ook zo gekocht ;-)

<nu nog meer inlezen over HW, erg veel keuze en ben blij met de diverse lijstjes en discussies over verschillende onderdelen >

[player-x]

StealthyPeanut schreef op dinsdag 26 maart 2013 @ 10:22:
Na mijn problemen met de Intel HD Graphics in combinatie met XBMC, is het wellicht een idee om in de openingspost ook een alternatief AMD-HTPC systeem op te nemen?

Een dergelijk systeem stond er al van dag 1 er in:
HTPC en Homeserver Advies Guide > Index > Het standaard HTPC componenten lijstje

[bas_vdl]

Is de amd A10-3500k voldoende om full sbs 3d (mkv) en BR50 3D (ISO) af te spelen?

[ Voor 16% gewijzigd door bas_vdl op 28-04-2013 12:03 ]

[Anoniem: 22659]

Leuk topic. Ik heb de volgende opmerkingen tav de OP:

* Ik zou het topic opsplitsen in 2 topics; 1 voor htpcs en 1 voor homeservers.
* Ik zou je topic algemener maken door overzichten van hardware weg te halen; mijn ervaring is dat je daarmee een hoop onderhoud uit de OP wegneemt.
* Ik zou om fanboy discussies te voorkomen de volgende zaken doen:
1) Voor iedere stap een Intel en AMD optie geven met voor beide de voordelen en nadelen
2) Voor de basis setup verwijzen naar de meest recente htpc best buy guide
* Even goed nadenken over de structuur. De structuur gaat momenteel van hot naar her, wat voor een deel komt doordat je servers en htpcs probeert te behandelen in 1 topic. Denk goed na over de flow en structureer je topic op die manier.
* Vraag iemand om je spelling te controleren. Zo staat er een kopje "Voorbijrijdende afwegingen". Ik vermoed dat je last hebt van dyslexie (NOFI) en het zou lezers helpen om de spelling even te checken (je bedoelt neem ik aan "voorbereidende afwegingen").

Cheers

[Sp3ci3s8472]

Mooi topic, ook ik heb nog een kleine opmerking:

* Een verwijzing naar OpenELEC zou volgens mij handig zijn, zeker omdat dit een erg mooie (all in one) oplossing is voor een HTPC. Het bestaat uit een kleine linux installatie van 100mb met XMBC erop. Er zijn verschillende versies verkrijgbaar voor de meeste hardware platformen (AMD, Intel, Nvidia en meer).

[Jorgen]

Zeer informatief. Dankjewel voor dit topic.

[Olgeros]

Een vraagje:
je kan (met dank aan Tweakers ;-) ) van die mooie lijstjes samenstellen met hardware.

Maar........ hoe pakken jullie dat aan als je daadwerkelijk wil gaan kopen? Je hebt vrijwel altijd net zoveel goedkoopste leveranciers als er onderdelen zijn en natuurlijk komt (meestal) bij elke leverancier zo'n 7 euro aan verzendkosten bij. Pak je 5 onderdelen bij de goedkoopste leveranciers, dan is de kans aanwezig dat je 5 * 7 euro kwijt bent

Gaan jullie uren besteden aan uitzoeken wat de gunstigste combinatie/leverancier is om zoveel mogelijk verzendkosten uit te sparen, of hebben jullie andere manieren om dingen te zoeken/combineren?

[san.okk]

bas_vdl schreef op zondag 28 april 2013 @ 11:59:
Is de amd A10-3500k voldoende om full sbs 3d (mkv) en BR50 3D (ISO) af te spelen?

ruim voldoende en waarschijnlijk overkill. Ik werk zelf met de A8-5600K processor in mijn setup en die speelt moeiteloos blu-ray's en 3D.

[kroegtijger]

Olgeros schreef op dinsdag 07 mei 2013 @ 14:49:
Een vraagje:
je kan (met dank aan Tweakers ;-) ) van die mooie lijstjes samenstellen met hardware.

Maar........ hoe pakken jullie dat aan als je daadwerkelijk wil gaan kopen? Je hebt vrijwel altijd net zoveel goedkoopste leveranciers als er onderdelen zijn en natuurlijk komt (meestal) bij elke leverancier zo'n 7 euro aan verzendkosten bij. Pak je 5 onderdelen bij de goedkoopste leveranciers, dan is de kans aanwezig dat je 5 * 7 euro kwijt bent

Gaan jullie uren besteden aan uitzoeken wat de gunstigste combinatie/leverancier is om zoveel mogelijk verzendkosten uit te sparen, of hebben jullie andere manieren om dingen te zoeken/combineren?

Gewoon bij 1 winkel die je vertrouwd en alles heeft (en niet té gek veel duurder is dan de pricewatch) alles bij elkaar zoeken en bestellen. In de regel kom je dan al gauw uit bij Alternate, Azerty, Salland etc. Er zijn er genoeg.
Als het om wat exotischere hardware gaat zal je vaak wel moeten zoeken naar een leverancier die het heeft.

[Olgeros]

kroegtijger schreef op dinsdag 07 mei 2013 @ 15:30:
[...]

Gewoon bij 1 winkel die je vertrouwd en alles heeft (en niet té gek veel duurder is dan de pricewatch) alles bij elkaar zoeken en bestellen. In de regel kom je dan al gauw uit bij Alternate, Azerty, Salland etc. Er zijn er genoeg.
Als het om wat exotischere hardware gaat zal je vaak wel moeten zoeken naar een leverancier die het heeft.

Thanks! :-)

De bekende leveranciers dus....
Is best wel een en ander nog aan uitzoekwerk als je voordelig uit wil zijn.
Misschien toch eens een Tweakers module die dat voor je uitzoekt implementeren? ;-)

[san.okk]

Olgeros schreef op dinsdag 07 mei 2013 @ 15:39:
[...]
Thanks! :-)

De bekende leveranciers dus....
Is best wel een en ander nog aan uitzoekwerk als je voordelig uit wil zijn.
Misschien toch eens een Tweakers module die dat voor je uitzoekt implementeren? ;-)

deze bestaat al. Je maakt een wensenlijstje aan en zodra je weet welke configuratie te wil bestellen dan kan je automatisch de bestelkosten genereren. Deze zoekt dan naar de meest ideale combinatie (incl. verzendkosten)

[Olgeros]

san.okk schreef op dinsdag 07 mei 2013 @ 16:09:
[...]


deze bestaat al. Je maakt een wensenlijstje aan en zodra je weet welke configuratie te wil bestellen dan kan je automatisch de bestelkosten genereren. Deze zoekt dan naar de meest ideale combinatie (incl. verzendkosten)

Euhhhhhhhhhhh <schaamrood op kaken> euhmmmmmmmmm

Dus euhmmmm, die euhmmmmm...... dat kan al????????

Nou, dus, tja..... ik bedoel euhmmm....

<sluipt zachtjes weg>
<fluistert.... thanks>

[Phulakontarhos]

Weet iemand of de Highpoint Rocketraid kaarten (zoals de RR 2300) TLER ondersteunen?
Dit zijn Sata Raid PCIe kaarten, maar die in feite gewoon software raid uitvoeren.

Ik kan deze informatie nergens terugvinden...

Wat gebruik je beter in combinatie met Rocketraid kaarten? WD red of green?

Deze schijven nooit gebruiken in samenwerking met desktop aansluiting of een controller die geen ondersteuning heeft voor TLER, de kans op data corruptie over tijd is hoger terwijl er geen ''realworld'' voordelen zijn over zijn goedkoper groene broertjes.

[player-x]

Phulakontarhos schreef op zondag 26 mei 2013 @ 20:33:
Weet iemand of de Highpoint Rocketraid kaarten (zoals de RR 2300) TLER ondersteunen?
Dit zijn Sata Raid PCIe kaarten, maar die in feite gewoon software raid uitvoeren.

Ik kan deze informatie nergens terugvinden...

Als het niet in de handleiding staat, zou ik gewoon Highpoint mailen.

Wat gebruik je beter in combinatie met Rocketraid kaarten? WD red of green?

Op zich zijn het de zelfde drives zo ver ik weet, met verschillende firmware, de RED heeft betere garantie waar je ook meer voor betaalt, en een aantal functies die goed zijn als een array maakt.

[sharkwouter]

Mooie topic, zeer handig. Nu heb ik na het lezen hiervan wel een paar vraagjes:
Hoeveel schijfen trekt die 300w psu eigenlijk? En wat voor cpu is handig om te nemen voor virtualizeren? Ik vind persoonlijk de prijs op de amd octa cores best wel mooi, maar die zijn nou niet echt energie zuinig heb it begrepen.

[kroegtijger]

sharkwouter schreef op maandag 03 juni 2013 @ 01:21:
Mooie topic, zeer handig. Nu heb ik na het lezen hiervan wel een paar vraagjes:
Hoeveel schijfen trekt die 300w psu eigenlijk?

Op een 300Watt kan je behoorlijk wat disks kwijt; een disk zal nog geen 10 watt trekken, dus afhankelijk van wat je nog meer je machine in schopt hoef je je daar meestal niet echt druk om te maken.

En wat voor cpu is handig om te nemen voor virtualizeren? Ik vind persoonlijk de prijs op de amd octa cores best wel mooi, maar die zijn nou niet echt energie zuinig heb it begrepen.

AMD levert qua performance in dat opzicht wel het meeste bang for buck (tenzij je naar echt zware gevirtualiseerde omgevingen gaat kijken; dan is Intel alleen-heerser), alleen zijn de AMD's niet echt zuinig zoals je net al opmerkte. Deze verschillen zijn overigens al kleiner aan 't worden, maar een FX-8350 heeft toch een TDP van 125Watt (net zoveel als een Phenom II x4 965). De Intel-CPU's zijn in dat opzicht weer wat zuiniger. Let wel dat een TDP niet gelijk is aan het continue opgenomen vermogen. TDP geeft alleen indicatie over de warmte-productie, en aangezien er nooit meer warmte kan worden geproduceerd dan dat er energie in gaat weet je dus ook dat er niet meer dan 125Watt opgenomen vermogen kan zijn.

[player-x]

kroegtijger schreef op maandag 03 juni 2013 @ 10:35:
Let wel dat een TDP niet gelijk is aan het continue opgenomen vermogen. TDP geeft alleen indicatie over de warmte-productie, en aangezien er nooit meer warmte kan worden geproduceerd dan dat er energie in gaat weet je dus ook dat er niet meer dan 125Watt opgenomen vermogen kan zijn.

Je legt het niet helemaal goed uit, dat de TDP geeft de maximale waarde aan geeft is correct, en ook dat het niet het minimale of gemiddelde verbruik aan geeft klopt ook.

Je moet TDP zien als een maximale waarde, net zo iets als top snelheid van een auto.

Maar net als bij auto's zijn vooral de moderne CPUs van Intel een stuk zuiniger in gebruik als de motoren van 20j geleden.

En als je naar verbruik kijkt zijn de AMD CPU van het moment een stuk dorstiger dan de huidige zuinige Intel CPUs,
Er zit trouwens wel veel verbetering met de huidige Jaguar cores van AMD, die vergelijkbaar zijn met SB en YB, maar de nieuwe Haswell core zet weer een nieuwe standaard.

Dus voor je koopt kijk onder hoeveel load gemiddeld je CPU zal werken, en houd dan de vuist regel van 2 euro per 1W/jaar kosten aan.

Voor mij op het moment is Haswell de CPU om te gebruiken in 24/7 server opstelling in de meeste gevallen, met voor simpele servers AMDs Richland SoC als een optie.

Denk dus dat in de meeste gevallen een Intel CPU de beste keuze is, maar ben geen expert op het gebied van VM's, en zou daarover in een andere draad meer info over vragen.

[kroegtijger]

player-x schreef op maandag 03 juni 2013 @ 13:45:
[...]

Je legt het niet helemaal goed uit, dat de TDP geeft de maximale waarde aan geeft is correct, en ook dat het niet het minimale of gemiddelde verbruik aan geeft klopt ook.

Je moet TDP zien als een maximale waarde, net zo iets als top snelheid van een auto.

Toch ook weer niet helemaal. TDP is een energie-meting van warmte, terwijl we het gemiddelde opgenomen vermogen willen weten. Daarnaast is TDP ook geen exacte waarde, maar een maximale waarde van de hoeveelheid af te voeren warmte. Als een CPU dus maximaal 101Watt aan warmte produceert zal deze een TDP van 125 kennen, terwijl als dat 99 was het een TDP van 100 mee had gekregen. Dus 2 "echte" watt's verschil wordt als 25 watt verschil weergegeven.
Daarnaast wordt niet alle (maar wel bijna alle) opgenomen energie ook in warmte om gezet. Daarom geeft TDP eigenlijk alleen maar een indicatie van wat het verbruik is.

Maar net als bij auto's zijn vooral de moderne CPUs van Intel een stuk zuiniger in gebruik als de motoren van 20j geleden.

En als je naar verbruik kijkt zijn de AMD CPU van het moment een stuk dorstiger dan de huidige zuinige Intel CPUs,
Er zit trouwens wel veel verbetering met de huidige Jaguar cores van AMD, die vergelijkbaar zijn met SB en YB, maar de nieuwe Haswell core zet weer een nieuwe standaard.

Dus voor je koopt kijk onder hoeveel load gemiddeld je CPU zal werken, en houd dan de vuist regel van 2 euro per 1W/jaar kosten aan.

Voor mij op het moment is Haswell de CPU om te gebruiken in 24/7 server opstelling in de meeste gevallen, met voor simpele servers AMDs Richland SoC als een optie.

Klopt inderdaad. Intel is zuiniger, maar duurder in aanschaf. AMD biedt weer meer performance voor hetzelfde geld, maar die kosten ben je later weer kwijt aan stroom.

Denk dus dat in de meeste gevallen een Intel CPU de beste keuze is, maar ben geen expert op het gebied van VM's, en zou daarover in een andere draad meer info over vragen.

Dat valt niet zo eenvoudig te stellen. Het hangt met name af van hoeveel wat en hoe je wilt gaan virtualilseren. Over het algemeen heeft een VM-host baat bij veel geheugen en snelle storage. Afhankelijk van het aantal VM's en hoe zwaar die belast worden kun je dan afwegen of het zinvol is om meer langzame cores of minder snelle cores te hebben en of je "echte" cores (de FX-CPU's van AMD bieden 8 cores met 4 floating points) of hypertreading cores (intel i7 of Xeon) wilt.

[bas_vdl]

Is een 250 Watt voeding voor de meest gekozen HTPC niet aan de krappe kant?

Ik zat zelf namelijk te denken aan een 430 Watt voor een soortgelijke configuratie (HDD ipv SSD).

[kroegtijger]

bas_vdl schreef op maandag 10 juni 2013 @ 20:31:
Is een 250 Watt voeding voor de meest gekozen HTPC niet aan de krappe kant?

Ik zat zelf namelijk te denken aan een 430 Watt voor een soortgelijke configuratie (HDD ipv SSD).

Welnee, dat gaat prima. Zoveel vermogen heb je niet nodig. Grafisch heb je amper wat nodig (en dat is de grootste energie-slurper) en de CPU's zitten tegenwoordig in meest stressed toestand (wat je bij een HTPC praktisch nooit hebt) op zo'n 100Watt max en de meeste aanzienlijk lager; ook met APU's die hier voornamelijk voor worden gebruikt. Verder verbruikt de rest niet noemenswaardige hoeveelheden, dus met 250 is het zelfs nog erg ruim.

[bas_vdl]

kroegtijger schreef op maandag 10 juni 2013 @ 22:57:
[...]

Welnee, dat gaat prima. Zoveel vermogen heb je niet nodig. Grafisch heb je amper wat nodig (en dat is de grootste energie-slurper) en de CPU's zitten tegenwoordig in meest stressed toestand (wat je bij een HTPC praktisch nooit hebt) op zo'n 100Watt max en de meeste aanzienlijk lager; ook met APU's die hier voornamelijk voor worden gebruikt. Verder verbruikt de rest niet noemenswaardige hoeveelheden, dus met 250 is het zelfs nog erg ruim.

Ok, dan ga ik mijn 430Watt voeding inruilen voor een lichtere variant. Iemand nog aanraders voor een stille voeding?

[StealthyPeanut]

Toch erg jammer dat er nog geen enkele videokaart bestaat om 23,976 correct weer te geven op exact 23,976. En dit ook stabiel kan vasthouden voor een hele film.

Zodra dat kan, ga ik weer terug naar een HTPC met xbmc. Voor nu doe ik het voorlopig met de Dune HD Base 3d. Minder mooie menu en interface, maar wel een 23,976 weergave.

[nero355]

StealthyPeanut schreef op dinsdag 11 juni 2013 @ 07:59:
Toch erg jammer dat er nog geen enkele videokaart bestaat om 23,976 correct weer te geven op exact 23,976. En dit ook stabiel kan vasthouden voor een hele film.

Zodra dat kan, ga ik weer terug naar een HTPC met xbmc. Voor nu doe ik het voorlopig met de Dune HD Base 3d. Minder mooie menu en interface, maar wel een 23,976 weergave.

Welke kaarten kunnen dat niet volgens jou dan

[StealthyPeanut]

Welke kan het wel kan je beter vragen. Native 23,976 constant is haast niet mogelijk. Google maar eens op "htpc 23,976 playback". Altijd dicht in de buurt, maar niet exact de bovengenoemde refreshrate helaas.

[kroegtijger]

bas_vdl schreef op maandag 10 juni 2013 @ 23:17:
[...]


Ok, dan ga ik mijn 430Watt voeding inruilen voor een lichtere variant. Iemand nog aanraders voor een stille voeding?

Inruilen als in je koopt een andere?? Want dat is meestal de investering niet waard. De kosten van aanschaf wegen niet op tegen de besparing van energie.

[DM89]

Ik wil kleine pc bouwen om (3D) films te kijken en om films te downloaden. Ik heb nu geen computer meer maar hiervoor heb ik altijd Intel gehad, nu wil ik overstappen naar AMD omdat dit simpelweg een stuk goedkoper is en voor wat ik wil ruim voldoet.

Ik heb nu het volgende op het oog:

Moederbord: MSI FM2-A85XA-G65
Processor: AMD A10-6800K

Verder:
Geheugen: 8GB DDR3 1600mhz
Hardeschijf: HDD + SSD
Behuizing: Goedkope kleine kast

Omdat ik een 55" Samsung 3D LED TV heb is HDMI 1.4 en 3D een must.

Heb ik hier een goede keuze gemaakt voor wat ik er mee wil doen of is dit overkill? Hoe goedkoper hoe beter natuurlijk maar het moet wel goed werken dus geef ik liever iets meer uit zodat het goed werkt. Omdat ik weinig tot geen ervaring heb met AMD zou ik graag van jullie willen horen als ik met dit systeempje goed zit of als ik beter wat anders kan kiezen.

[kroegtijger]

8GB en een A10-6800k is eigenlijk behoorlijke overkill voor wat je wilt.
Je kan al af met 4GB en een A6 als het om pure HTPC-doeleinden gaat. Wil je er ook nog een mysql database bij draaien voor XBMC, dan gaat dat er ook nog wel op, maar wil je er nogal wat extra toeters en bellen bij gaan doen, dan kan je mogelijk beter naar een A8, eventueel met 8GB gaan.

[StealthyPeanut]

Hoe zit het eigenlijk met HD-Audio over HDMI als je een losse videokaart erin hebt zitten? Beeld gaat over HDMI natuurlijk, maar die videokaart geeft eigenlijk alleen beeld door toch? Of haalt deze de audio van het moederbord en stuur hij dit zo door ofzo?

[R3MC02010]

Tweakers,

ik zou graag een server bouwen, voor zowel lokale opslag,
en het downloaden via sabnzbd, couchpotato, Graag wil ik dat mijn vader ook bij de films kan die ik download. Ik heb me zeker al georiënteerd! ben van plan om er open media vault op te draaien vanaf usb stick. ik had dit in gedachten

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	Intel Celeron G1610 Boxed	€ 37,45	€ 37,45
1	ASRock B75 Pro3-M	€ 56,90	€ 56,90
1	Seagate Barracuda 7200.14 ST1000DM003, 1TB	€ 54,39	€ 54,39
1	Xigmatek Asgard	€ 31,50	€ 31,50
1	Kingston HyperX KHX1600C9D3K2/4GX	€ 36,90	€ 36,90
1	be quiet! Pure Power L7 300W	€ 37,95	€ 37,95
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 255,09

graag hoor ik op en aanmerkingen waar het eventueel beter kan hardwarematig.

heb al ervaring met het in elkaar zetten van systemen
maar nog niet met server OS'sen,

ik hoop met open media vault goed te doen
ook hier zijn opmerkingen welkom!

[ Voor 4% gewijzigd door R3MC02010 op 14-06-2013 08:20 ]

[DM89]

kroegtijger schreef op woensdag 12 juni 2013 @ 12:44:
8GB en een A10-6800k is eigenlijk behoorlijke overkill voor wat je wilt.
Je kan al af met 4GB en een A6 als het om pure HTPC-doeleinden gaat. Wil je er ook nog een mysql database bij draaien voor XBMC, dan gaat dat er ook nog wel op, maar wil je er nogal wat extra toeters en bellen bij gaan doen, dan kan je mogelijk beter naar een A8, eventueel met 8GB gaan.

het gaat mij vooral om films kijken en downloaden verder niet veel bijzonders.

Had al gelezen dat de a6 3d ondersteunt maar lees hier en daar dat het niet geweldig werkt vandaar dacht ik aan de a10 dan zit ik zeker goed en duur is deze ook niet.

[kroegtijger]

StealthyPeanut schreef op woensdag 12 juni 2013 @ 12:54:
Hoe zit het eigenlijk met HD-Audio over HDMI als je een losse videokaart erin hebt zitten? Beeld gaat over HDMI natuurlijk, maar die videokaart geeft eigenlijk alleen beeld door toch? Of haalt deze de audio van het moederbord en stuur hij dit zo door ofzo?

Audio gaat ook gewoon netjes via HDMI. Dit wordt niet via het moederbord gedaan, maar via de grafische kaart. Zeker in het begin waren hier nog wel eens wat problemen mee, maar tegenwoordig eigenlijk nooit meer. Wat betreft audio-kwaliteit zal je hier niets van merken; immers je signaal wordt direct vanaf de source naar de HDMI-output gestuurd en je videokaart doet er amper iets mee behalve het versturen.

[kroegtijger]

Meulendijks89 schreef op woensdag 12 juni 2013 @ 17:07:
[...]


het gaat mij vooral om films kijken en downloaden verder niet veel bijzonders.

Had al gelezen dat de a6 3d ondersteunt maar lees hier en daar dat het niet geweldig werkt vandaar dacht ik aan de a10 dan zit ik zeker goed en duur is deze ook niet.

Duur is relatief, maar je kan wel overal een smak hardware tegenaan gooien en dan roepen dat het werkt, maar dat is een beetje een antieke methode. Pakweg 10 jaar geleden werd dat nog wel eens gedaan door software-programmeurs, maar de fabrikanten zijn daar toch wel op terug gekomen, aangezien resources simpelweg geld kosten en je dat wil minimaliseren. Goed geprogrammeerde software heeft niet veel hardware nodig; de meeste computers hebben een overkill aan hardware als je het puur bekijkt op de taken die gedaan moeten worden.

Wat betreft A6 of een A8 of A10 is het antwoord vrij eenduidig. Bij een dedicated machine (bijvoorbeeld een OpenElec build) volstaat een A6 voor je omschreven doelen. Bij een multitask-machine is een A6 de ondergrens, en is het prettig iets meer resources tot je beschikking te hebben.

[DM89]

kroegtijger schreef op woensdag 12 juni 2013 @ 17:29:
[...]

Duur is relatief, maar je kan wel overal een smak hardware tegenaan gooien en dan roepen dat het werkt, maar dat is een beetje een antieke methode. Pakweg 10 jaar geleden werd dat nog wel eens gedaan door software-programmeurs, maar de fabrikanten zijn daar toch wel op terug gekomen, aangezien resources simpelweg geld kosten en je dat wil minimaliseren. Goed geprogrammeerde software heeft niet veel hardware nodig; de meeste computers hebben een overkill aan hardware als je het puur bekijkt op de taken die gedaan moeten worden.

Wat betreft A6 of een A8 of A10 is het antwoord vrij eenduidig. Bij een dedicated machine (bijvoorbeeld een OpenElec build) volstaat een A6 voor je omschreven doelen. Bij een multitask-machine is een A6 de ondergrens, en is het prettig iets meer resources tot je beschikking te hebben.

OpenElec zegt me niks..

De A8 is 7 euro duurder dan de A6. Dan ga ik voor de A8 5600K met 4GB geheugen en hierop Windows 8 draaien.

En daar zou ik dus full hd 3D bluray films mee kunnen kijken?

[kroegtijger]

Meulendijks89 schreef op woensdag 12 juni 2013 @ 19:22:
[...]


OpenElec zegt me niks..

http://www.openelec.tv
In het kort komt het erop neer dat het een kant en klare Linux-distro is met XBMC, waarbij je vrijwel direct je pc omtovert in een HTPC. Ideaal als je niet heel diep in de materie wil gaan duiken maar gewoon een soepel draaiend systeem wilt hebben dat doet waarvoor het bedoeld is.

De A8 is 7 euro duurder dan de A6. Dan ga ik voor de A8 5600K met 4GB geheugen en hierop Windows 8 draaien.

En daar zou ik dus full hd 3D bluray films mee kunnen kijken?

absoluut

[ErwinJ]

Beste HTPC tweakers,

Ik wil mijn eigen HTPC gaan bouwen.
Op dit moment draai ik Xbian Xbmc op mijn raspberry PI icm met mijn Nas.
Waarom toch een HTPC, de raspi heeft niet genoeg power om meer met XBMC te gaan doen (het gaat allemaal te traag). Voor alleen te streamen "top !!" wil je meer of een mooiere skin "helaas".

Wat wens ik:
- HD en 3D afspelen. ( ik heb nog geen 3D tv maar dit is oog op de toekomst )
- Zo stil mogelijk
- Extra opslag in mijn Htpc is wenselijk. ( ik wil er een SSD in (eigenlijk alleen voor OS) en een 3TB HD )
- OS: OpenELEC Fusion x86_64 Version:3.1.0
- Budget.....laten we zeggen goedkoper is altijd beter.

Dit is mijn lijstje:

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	AMD A8-5600K Black Edition	€ 80,45	€ 80,45
1	MSI FM2-A75IA-E53	€ 77,80	€ 77,80
1	Fractal Design Node 304 Zwart	€ 64,-	€ 64,-
1	Scythe Shuriken Rev. B	€ 23,-	€ 23,-
1	Corsair Vengeance LP CML8GX3M2A1600C9	€ 60,-	€ 60,-
1	be quiet! System Power 7 300W	€ 30,99	€ 30,99
1	Crucial m4 CT128M4SSD2 128GB	€ 88,40	€ 88,40
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 424,64

Als er iets is wat beter of goedkoper zou kunnen hoor ik het graag.

[the-body]

R3MC02010 schreef op woensdag 12 juni 2013 @ 14:26:
Tweakers,

ik zou graag een server bouwen, voor zowel lokale opslag,
en het downloaden via sabnzbd, couchpotato, Graag wil ik dat mijn vader ook bij de films kan die ik download. Ik heb me zeker al georiënteerd! ben van plan om er open media vault op te draaien vanaf usb stick. ik had dit in gedachten

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	Intel Celeron G1610 Boxed	€ 37,45	€ 37,45
1	ASRock B75 Pro3-M	€ 56,90	€ 56,90
1	Seagate Barracuda 7200.14 ST1000DM003, 1TB	€ 54,39	€ 54,39
1	Xigmatek Asgard	€ 31,50	€ 31,50
1	Kingston HyperX KHX1600C9D3K2/4GX	€ 36,90	€ 36,90
1	be quiet! Pure Power L7 300W	€ 37,95	€ 37,95
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 255,09

graag hoor ik op en aanmerkingen waar het eventueel beter kan hardwarematig.

heb al ervaring met het in elkaar zetten van systemen
maar nog niet met server OS'sen,

ik hoop met open media vault goed te doen
ook hier zijn opmerkingen welkom!

Gezien jouw wensen zou ik gewoon een HP Proliant Microserver, de N54L op de Duitse Amazon kopen, met een harddisk naar keuze. Is echte serverhardware, perfect op elkaar afgestemd met goede thermische eigenschappen etc etc. Slechts €212 nu, heb hem zelf ook .
Draai er een gehackte Synology DSM op, werkt fantastisch! Google even op XPenology en er gaat een wereld voor je open.

[san.okk]

ErwinJ schreef op zondag 23 juni 2013 @ 12:24:
Beste HTPC tweakers,

Ik wil mijn eigen HTPC gaan bouwen.
Op dit moment draai ik Xbian Xbmc op mijn raspberry PI icm met mijn Nas.
Waarom toch een HTPC, de raspi heeft niet genoeg power om meer met XBMC te gaan doen (het gaat allemaal te traag). Voor alleen te streamen "top !!" wil je meer of een mooiere skin "helaas".

Wat wens ik:
- HD en 3D afspelen. ( ik heb nog geen 3D tv maar dit is oog op de toekomst )
- Zo stil mogelijk
- Extra opslag in mijn Htpc is wenselijk. ( ik wil er een SSD in (eigenlijk alleen voor OS) en een 3TB HD )
- OS: OpenELEC Fusion x86_64 Version:3.1.0
- Budget.....laten we zeggen goedkoper is altijd beter.

Dit is mijn lijstje:

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	AMD A8-5600K Black Edition	€ 80,45	€ 80,45
1	MSI FM2-A75IA-E53	€ 77,80	€ 77,80
1	Fractal Design Node 304 Zwart	€ 64,-	€ 64,-
1	Scythe Shuriken Rev. B	€ 23,-	€ 23,-
1	Corsair Vengeance LP CML8GX3M2A1600C9	€ 60,-	€ 60,-
1	be quiet! System Power 7 300W	€ 30,99	€ 30,99
1	Crucial m4 CT128M4SSD2 128GB	€ 88,40	€ 88,40
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 424,64

Als er iets is wat beter of goedkoper zou kunnen hoor ik het graag.

dit lijkt erg op mijn huidige htpc. Ik heb deze sinds enige tijd draaien thuis en ben erg tevreden over de configuratie. Wellicht wat overpowered voor wat ik ermee doe maar zo nu en dan zet ik nog een spelletje op en komt de rekenkracht van pas. Ook dit is goed te doen met deze configuratie.

hieronder zoals ik hem besteld heb:

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	AMD A8-5600K Black Edition	€ 80,45	€ 80,45
1	ASRock FM2A85X-ITX	€ 84,50	€ 84,50
1	Western Digital Green WD20EARX, 2TB	€ 80,50	€ 80,50
1	Fractal Design Node 304 Zwart	€ 64,-	€ 64,-
1	Scythe Shuriken Rev. B	€ 23,-	€ 23,-
1	Logitech K400 Wireless Touch Keyboard	€ 29,45	€ 29,45
1	Corsair Vengeance LP CML8GX3M2A1600C9	€ 60,-	€ 60,-
1	be quiet! System Power 7 300W	€ 30,99	€ 30,99
1	Samsung 840 series 120GB	€ 83,95	€ 83,95
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 536,84

Ik ben voor dit moederbord gegaan omdat hier mee SATA aansluitingen opzitten (7 i.p.v. 4). Geluidsproductie is netjes te noemen. Volgens mij zorgt de voeding voor de meeste herrie maar tijdens een film is hier goed mee te leven.

Het enige probleem wat ik ondervindt is dat het systeem soms niet goed opstart via de HMDI aansluiting. Ik moet dan het systeem met de DVI aansluiting aankoppelen en dan start hij weer verder op en kan ik terug naar hdmi. Ik kan ook niet in de bios komen omdat mijn scherm pas aanspringt zodra ik in windows terecht kom. Als iemand hier tips voor heeft zijn ze welkom.

Verder is de case erg mooi en goed afgewerkt. Alleen het ledje had iets minder fel gemogen.

[ErwinJ]

san.okk schreef op zondag 23 juni 2013 @ 20:27:
[...]


dit lijkt erg op mijn huidige htpc. Ik heb deze sinds enige tijd draaien thuis en ben erg tevreden over de configuratie. Wellicht wat overpowered voor wat ik ermee doe maar zo nu en dan zet ik nog een spelletje op en komt de rekenkracht van pas. Ook dit is goed te doen met deze configuratie.

hieronder zoals ik hem besteld heb:

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	AMD A8-5600K Black Edition	€ 80,45	€ 80,45
1	ASRock FM2A85X-ITX	€ 84,50	€ 84,50
1	Western Digital Green WD20EARX, 2TB	€ 80,50	€ 80,50
1	Fractal Design Node 304 Zwart	€ 64,-	€ 64,-
1	Scythe Shuriken Rev. B	€ 23,-	€ 23,-
1	Logitech K400 Wireless Touch Keyboard	€ 29,45	€ 29,45
1	Corsair Vengeance LP CML8GX3M2A1600C9	€ 60,-	€ 60,-
1	be quiet! System Power 7 300W	€ 30,99	€ 30,99
1	Samsung 840 series 120GB	€ 83,95	€ 83,95
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 536,84

Ik ben voor dit moederbord gegaan omdat hier mee SATA aansluitingen opzitten (7 i.p.v. 4). Geluidsproductie is netjes te noemen. Volgens mij zorgt de voeding voor de meeste herrie maar tijdens een film is hier goed mee te leven.

Het enige probleem wat ik ondervindt is dat het systeem soms niet goed opstart via de HMDI aansluiting. Ik moet dan het systeem met de DVI aansluiting aankoppelen en dan start hij weer verder op en kan ik terug naar hdmi. Ik kan ook niet in de bios komen omdat mijn scherm pas aanspringt zodra ik in windows terecht kom. Als iemand hier tips voor heeft zijn ze welkom.

Verder is de case erg mooi en goed afgewerkt. Alleen het ledje had iets minder fel gemogen.

Het klinkt alsof jouw HDMI probleem moederbord gerelateerd is, iets met drivers ?
Waarom ben je voor de asrock gegaan ?

Ik ben ook aan het denken om de kosten wat lager te brengen ipv 8GB intern 4GB te plaatsen, scheelt toch weer 30,-.
En de SSD van 128GB naar 64GB, dit zou genoeg moeten zijn als ik later eventueel er toch windows wil opzetten.

[san.okk]

ErwinJ schreef op maandag 24 juni 2013 @ 09:59:
[...]

Het klinkt alsof jouw HDMI probleem moederbord gerelateerd is, iets met drivers ?
Waarom ben je voor de asrock gegaan ?

Ik ben ook aan het denken om de kosten wat lager te brengen ipv 8GB intern 4GB te plaatsen, scheelt toch weer 30,-.
En de SSD van 128GB naar 64GB, dit zou genoeg moeten zijn als ik later eventueel er toch windows wil opzetten.

Dat vermoeden heb ik ook. Daarnaast is het ook lastig aangezien ik niet in de bios kom.

4GB moet ruim voldoende zijn, echter vond ik het prijsverschil te klein. Hetzelfde geldt voor de SSD. Ik draai Windows 8 Pro i.c.m. Office, Photoshop en Spotnet dus tel daar nog wat spelletjes bij op en je zit al snel aan 64GB. Totaal bespaar je wellicht maar 30 euro met de aanpassingen zoals je voorstelde (aan RAM en SSD).

Als je zeker weet dat je geen Windows gaat draaien zijn dit uiteraard geen argumenten en kan je zorgeloos voor de kleinere configuratie kiezen.

De reden dat ik voor de asrock ben gegaan waren de beoordelingen en zoals ik al aangaf bied de deze 3 extra SATA aansluitingen wat in de toekomst van pas kan komen. De keuze was beperkt toen ik ging bestellen. Volgens mij waren er maar een stuk of 3 (FM2) modellen beschikbaar. Hou met bestellen rekening met de sata kabels. Deze worden niet altijd standaard meegeleverd.

[ErwinJ]

san.okk schreef op maandag 24 juni 2013 @ 14:50:
[...]


Dat vermoeden heb ik ook. Daarnaast is het ook lastig aangezien ik niet in de bios kom.

4GB moet ruim voldoende zijn, echter vond ik het prijsverschil te klein. Hetzelfde geldt voor de SSD. Ik draai Windows 8 Pro i.c.m. Office, Photoshop en Spotnet dus tel daar nog wat spelletjes bij op en je zit al snel aan 64GB. Totaal bespaar je wellicht maar 30 euro met de aanpassingen zoals je voorstelde (aan RAM en SSD).

Als je zeker weet dat je geen Windows gaat draaien zijn dit uiteraard geen argumenten en kan je zorgeloos voor de kleinere configuratie kiezen.

De reden dat ik voor de asrock ben gegaan waren de beoordelingen en zoals ik al aangaf bied de deze 3 extra SATA aansluitingen wat in de toekomst van pas kan komen. De keuze was beperkt toen ik ging bestellen. Volgens mij waren er maar een stuk of 3 (FM2) modellen beschikbaar. Hou met bestellen rekening met de sata kabels. Deze worden niet altijd standaard meegeleverd.

Nou als ik mijn SSD en het geheugen aanpas is het verschil al 50,- op dit moment.
Aangezien ik er niks anders mee ga doen en er Openelect op ga zetten vind ik dit wel het overwegen waard.
Echter mijn planning om te gaan kopen is na mijn vakantie ergens rond eind augustus/september dus er kan nog veel gebeuren.
Sata kabels heb ik verder zat, en er komt toch maar 1 HD en 1 SSD in.

[ErwinJ]

Heren nog een vraagje,

Is de i3-3225 een goed alternatief ?
en kan ik daar mijn koeler die ik heb gekozen ook op monteren ? ( zie bovenstaand lijstje )
Dit ivm dat de MSI FM2-A75IA-E53 voor amd slecht te krijgen is.

[tzeunis]

Hallo allemaal...

ik heb een tijdje terug een WD Live aangeschaft naast mijn Boxee maar G R U W E L I J K spijt van dat ding. Boxee is verreweg superieur in menu en eenvoud. Nu heb ik XBMC getest en ben verkocht :-). Na veel lezen uiteindelijk bij dit handige topic uitgekomen en de volgende setup gemaakt. Graag jullie feedback. De HTPC gaat alleen gebruikt worden om films/foto te kijken vanaf 2 NAS-en.


(ben niet zo handig met die tabelletjes enzo :-) )

Totaalprijs 266. Komt nog ongeveer 70 euro bij aan 8GB DDR1600Mhz geheugen. Daarnaast heeft Dixons nu 10 euro korting als je je aanmeldt op hun nieuwsbrief en aangezien ik 5 mailadressen heb, dus 5 codes :-)

SSD heb ik nog hier liggen: OCZ Vertex 3 64GB wat voldoende moet zijn voor alleen Windows 8 en XMBC

[ Voor 7% gewijzigd door tzeunis op 27-06-2013 15:22 ]

[StealthyPeanut]

Jouw 8GB is totale overkill voor een HTPC. 4GB is meer dan genoeg.

Daarnaast kan je de voeding eventueel ook makkelijk naar 300W terugdringen met een A-merk.

[ErwinJ]

tzeunis schreef op donderdag 27 juni 2013 @ 15:21:
Hallo allemaal...

ik heb een tijdje terug een WD Live aangeschaft naast mijn Boxee maar G R U W E L I J K spijt van dat ding. Boxee is verreweg superieur in menu en eenvoud. Nu heb ik XBMC getest en ben verkocht :-). Na veel lezen uiteindelijk bij dit handige topic uitgekomen en de volgende setup gemaakt. Graag jullie feedback. De HTPC gaat alleen gebruikt worden om films/foto te kijken vanaf 2 NAS-en.

[afbeelding]
(ben niet zo handig met die tabelletjes enzo :-) )

Totaalprijs 266. Komt nog ongeveer 70 euro bij aan 8GB DDR1600Mhz geheugen. Daarnaast heeft Dixons nu 10 euro korting als je je aanmeldt op hun nieuwsbrief en aangezien ik 5 mailadressen heb, dus 5 codes :-)

SSD heb ik nog hier liggen: OCZ Vertex 3 64GB wat voldoende moet zijn voor alleen Windows 8 en XMBC

Gaat dat moederbord passen ?

[tzeunis]

ErwinJ schreef op donderdag 27 juni 2013 @ 16:38:
[...]


Gaat dat moederbord passen ?

Nee Daar kom ik ook net achter... verdorie... Er zijn bijna geen A85 passende borden of slecht leverbaard. Asrock bord schijnt minder goede kwaliteit te zijn lees ik op internet. MSI is a75 chipset of is dat niet merkbaar? Iemand ander MB advies?

[ErwinJ]

tzeunis schreef op donderdag 27 juni 2013 @ 16:45:
[...]


Nee Daar kom ik ook net achter... verdorie... Er zijn bijna geen A85 passende borden of slecht leverbaard. Asrock bord schijnt minder goede kwaliteit te zijn lees ik op internet. MSI is a75 chipset of is dat niet merkbaar? Iemand ander MB advies?

dat is niet merkbaar.

zie mijn set-up bovenstaand, het enige nadeel is dat het msi moederbord slecht te krijgen is...je zult er een paar dagen op moeten wachten.

[tzeunis]

Ik heb de kast aangepast naar een Silverstone ML-03
http://www.silverstonetek...oduct.php?pid=283&area=en

Hierin past zowel micro=ATX, mini-ITX en DTX :-) Iets meer keuze!

[tzeunis]

Kastje is klaar en ben er tevreden over. Die AMD A8 series is wel een heethoofdje zeg. Stockkoeler moet er snel vanaf. Denk dat ik voor een Big Shuriken 2 Rev B ga.

Nu mijn tweede dilemma: de afstandsbediening. Ik vond de boxee remote ubergoed. Nu kwam ik op ebay en andere HTPC sites de Mele F10 tegen. Enige nadeel was dat hier geen muisknoppen op zaten. Nu is de Mele F10 Pro: http://www.ebay.com/itm/M...ndles&hash=item4d0e3f083a
Iemand ervaring met deze AB?

Hieronder enkele pics van de zojuist uitgebrachte Silverstone ML-04 met inhoud:

[redlightning]

tzeunis schreef op dinsdag 09 juli 2013 @ 23:43:

Nu mijn tweede dilemma: de afstandsbediening. Ik vond de boxee remote ubergoed. Nu kwam ik op ebay en andere HTPC sites de Mele F10 tegen. Enige nadeel was dat hier geen muisknoppen op zaten. Nu is de Mele F10 Pro: http://www.ebay.com/itm/M...ndles&hash=item4d0e3f083a
Iemand ervaring met deze AB?

Heb zelf recent de Yatse app (android) in gebruik genomen. Werkt perfect (en gratis) via de smartphone in XBMC. Mocht de app niet voldoen, kan je alsnog een hardwarematige afstandbediening kopen.
Is het proberen een keer waard!

[CeesKees]

Of je gebruikt een CEC module. Dan kun je alles bedienen met de remote van je TV.

[tzeunis]

Zo... alles draait als een zonnetje met XBMC! Nu stap 2: Hyperspin erop installeren en back to the 80-90's!!!

[Anoniem: 448708]

ik ben op dit moment ook bezig om een htpc te bouwen voor home entertainment en low-end gaming en heb het volgende geselecteerd;

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	AMD A10-5800K Black Edition	€ 106,80	€ 106,80
1	ASRock FM2A75 PRO4-M	€ 56,60	€ 56,60
1	Epsilon EC-HTPC-1	€ 47,90	€ 47,90
1	Microsoft Windows 8 (OEM) 64bit	€ 84,95	€ 84,95
1	Scythe Shuriken Rev. B	€ 23,80	€ 23,80
1	Corsair Vengeance LP CML8GX3M2A1600C9	€ 67,99	€ 67,99
1	be quiet! SFX Power 350 Watt	€ 48,80	€ 48,80
1	Samsung 840 series 120GB	€ 79,-	€ 79,-
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 515,84

mijn doel is om in de buurt van de € 500,- te blijven en er toch een basis game systeem van te maken.
hoe denken jullie dat dit systeem het gaat doen?

[redlightning]

Welke games zoek je te gaan spelen? niet enkel om te kijken of je voldoende performance hebt, maar ook of je over voldoende opslag beschikt.
ik veronderstel dat je centrale data opslag hebt, bv NAS, gezien je enkel een SSD hebt voorzien?
Waar ga je spellen op installeren?

een 1TB hdd hoeft niet duur te zijn (53,85€ in PW) en 7200 rpm is snel genoeg. Het enige wat je je eventueel moet afvragen is of deze HDD niet te veel lawaai gaat maken...

(Heb zelf een opstelling met HDD's en SSD, en persoonlijk vind ik dit niet storen)

[san.okk]

Anoniem: 448708 schreef op dinsdag 23 juli 2013 @ 10:53:
ik ben op dit moment ook bezig om een htpc te bouwen voor home entertainment en low-end gaming en heb het volgende geselecteerd;

#	Product	Prijs	Subtotaal
1	AMD A10-5800K Black Edition	€ 106,80	€ 106,80
1	ASRock FM2A75 PRO4-M	€ 56,60	€ 56,60
1	Epsilon EC-HTPC-1	€ 47,90	€ 47,90
1	Microsoft Windows 8 (OEM) 64bit	€ 84,95	€ 84,95
1	Scythe Shuriken Rev. B	€ 23,80	€ 23,80
1	Corsair Vengeance LP CML8GX3M2A1600C9	€ 67,99	€ 67,99
1	be quiet! SFX Power 350 Watt	€ 48,80	€ 48,80
1	Samsung 840 series 120GB	€ 79,-	€ 79,-
Bekijk collectie Importeer producten		Totaal	€ 515,84

mijn doel is om in de buurt van de € 500,- te blijven en er toch een basis game systeem van te maken.
hoe denken jullie dat dit systeem het gaat doen?

Ziet er prima uit. Je zou kunnen overwegen om de A10 te vervangen voor de A8. Hiermee bespaar je al snel 20-30 euro. Ik gebruik deze momenteel zelf in mijn HTPC en draai moeiteloos GRID2 en Civilization 5. Heb zelf de 300w be quite! Scheelt ook weer 2 tientjes..

Heb je ook al nagedacht hoe je de HTPC gaat bedienen vanaf de bank? Wellicht is een draadloos TB geen overbodige luxe.

Succes met je keuze.

[Anoniem: 448708]

zit te denken aan wat nieuwere shooters zoals Battlefield en COD.
en dan de computer aansluiten op mijn tv als die dat aankan.
en voor de opslag; ik heb inderdaad een nas en nog een oude HDD liggen.

edit heb idd al een rapoo draadloos TB en draadloze muis.

[ Voor 13% gewijzigd door Anoniem: 448708 op 23-07-2013 12:01 ]

[redlightning]

Als je shooters (online) wil spelen zal je best bij de muis/keybord combinatie houden qua bediening.

edit: je was me zelf al voor zie ik

[ Voor 17% gewijzigd door redlightning op 23-07-2013 12:09 ]

[tzeunis]

Daarnaast ook een degelijke videokaart voor een beetje graphics...

Ik krijg deze een dezer dagen geleverd:
http://www.ebay.com/itm/M...ndles&hash=item4d0e3f083a

[Anoniem: 448708]

Hoe denken de jullie over de kast? Is het te doen qua warmte met gamen of adviseren jullie toch echt een andere HTPC kast?

[san.okk]

Anoniem: 448708 schreef op donderdag 25 juli 2013 @ 12:44:
Hoe denken de jullie over de kast? Is het te doen qua warmte met gamen of adviseren jullie toch echt een andere HTPC kast?

als je intensief gaat gamen zal je wellicht airflow issues gaan krijgen. Af en toe een (casual) spelletje moet geen probleem zijn maar als je BF3 op leuke settings wil spelen ontkom je toch niet aan een videokaart. Bepaal eerst voor jezelf waar je de PC hoofdzakelijk voor wil inzetten.

In de startpost staan wat handige richtlijnen. Misschien moet je ook is kijken naar de Best Buy Guide. Een gemiddelde game-pc hoeft niet duur te zijn

Succes!

[Anoniem: 448708]

Wil hem hoofdzakelijk voor films gebruiken en hem daarvoor op mijn tv aansluiten. En gewoon wat surfen. Met af en toe een shooter spelen tussendoor

[ErwinJ]

Anoniem: 448708 schreef op donderdag 25 juli 2013 @ 17:01:
Wil hem hoofdzakelijk voor films gebruiken en hem daarvoor op mijn tv aansluiten. En gewoon wat surfen. Met af en toe een shooter spelen tussendoor

Shooter past niet in dit rijtje wat je wilt.
Ja je kunt oude shooters spelen zoals farcry 1 wil je echt de laaste shooters spelen dan helpt je een AMD A10 ook niet en moet je al met een losse kaart gaan werken. Maar dan krijg je weer een warmte probleem want je hebt nagenoeg geen airflow.

Wil je nieuwe shooters spelen moet je een goedkope game pc inelkaar zetten en niet denken in HTPC formaat.

Wil je lichte/oude spellen spelen ( bv. final fantasy, worms, oude COD versies, ) dan heb je aan een
AMD A8 genoeg de A10 zal niet heel veel meer meerwaarde bieden ( prijs technisch ), het is niet dan je dan je settings op ultra kan zetten.

Ik heb mijn HTPC met een A8 lopen en ik mis niks alles werkt snel en perfect zelfs WoW doet het, en dat is mooi op een TV .
Ik heb ook een goede Game pc die wou ik eerst aansluiten echter bij mij was er nog een factor die meespeelde en die factor heet "vrouw". Je begrijp zo een kast naast de tv meubel kreeg ik niet geregeld .

Ik zou in jouw geval nog wat bezuinigen op de processor A8 ipv A10, geheugen 8gb is het niet waard ook niet als je licht gaat gamen 4gb is genoeg, voeding 300w meer dan genoeg. ( tenzij je een extra videokaart erin stopt )
Scheelt je toch al snel 70,-

[ Voor 8% gewijzigd door ErwinJ op 26-07-2013 15:44 ]

[kroegtijger]

Helemaal eens met ErwinJ inderdaad. Koeling (en dus geluidsproductie) en de bijbehorende kosten daarvan zijn de voornaamste beperkingen waardoor je deze zaken niet wilt combineren.

[tzeunis]

Enige advies van mijn kant nog: neem een Big Shuriken en geen kleine...

[player-x]

ErwinJ schreef op vrijdag 26 juli 2013 @ 12:15:
Shooter past niet in dit rijtje wat je wilt.
Ja je kunt oude shooters spelen zoals farcry 1 wil je echt de laaste shooters spelen dan helpt je een AMD A10 ook niet en moet je al met een losse kaart gaan werken. Maar dan krijg je weer een warmte probleem want je hebt nagenoeg geen airflow.
Scheelt je toch al snel 70,-

kroegtijger schreef op vrijdag 26 juli 2013 @ 13:23:
Helemaal eens met ErwinJ inderdaad. Koeling (en dus geluidsproductie) en de bijbehorende kosten daarvan zijn de voornaamste beperkingen waardoor je deze zaken niet wilt combineren.

Niet geheel waar, als kast neemt waar standaard hoogte kaarten in past kan je met bv de HIS 7870 IceQ Turbo prima een echt stille game HTPC bouwen.



Maar ben het met jullie eens dat een FM2 CPU dan niet de beste keuze is, een snellere Intel CPU is dan ook zeer wenselijk minimaal een wat snellere dualcore en bij voerkeur een quad, met het bijkomende voordeel als je een grotere kast gebruikt dat je ook een wat grote koeler kan gebruiken zo als bv de Noctua NH-U9B SE2

Mijn eigen HTPC bestaat uit een i7 2600K plus een U9B en 2x HIS 6870 IceQ Turbo's met de zelfde koeler, en mijn systeem is echt onhoorbaar tijdens HTPC gebruik en alleen tijdens gamen kan je als tijdens pauzes of een level laden zachtjes de PC horen.

Zou zeggen lees dit stukje nog eens goed door: Game HTPC opties

Zit je aan de grenzen van je budget, kan je altijd overwegen om eerst een Haswell CPU te nemen waar nog steeds redelijk me te gamen is en koop je videokaart er later bij.

[ Voor 11% gewijzigd door player-x op 26-07-2013 23:17 ]