Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 2

[thunder7]

DanTm schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 16:19:
vrijdag komen de panelen op mijn dak (14x 240wp op SB 3000TLST).
Nu heb ik 's ochtends vroeg (vanaf zonsopgang tot een uur of 7.30) een heel klein beetje schaduw van een pijp die over de panelen strijkt

Tot 07:30 is echt geen probleem - dat zijn niet de piekuren, zelfs niet als je dak op het oosten zou liggen.

[Freemann]

Scout77 schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 16:24:
[...]


De string 1x14 moet op ingang A en de 1x8 moet op B. Nu zal het niet goed werken.

Het is echt geen rocketsience

EENS, maar op eigen houtje de boel aanpassen...

Ik werk hier in Deventer bij een zonnepanelen bedrijf, wij zouden er iig geen probleem mee hebben als een klant dat zelf zou doen.

En dan doe je het met instemming van het bedrijf en desnoods op hun instructie. Dan heb je, als het fout gaat, een heel ander verhaal. Dan dat je moet bellen; Jullie hebben het niet goed aangesloten, ik heb het veranderd en mijn omvormer staat nu te roken(roken zal niet gebeuren... maar je weet het niet).

[ Voor 13% gewijzigd door Freemann op 02-07-2013 16:27 ]

[DanTm]

thunder7 schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 16:25:
[...]

Tot 07:30 is echt geen probleem - dat zijn niet de piekuren, zelfs niet als je dak op het oosten zou liggen.

dak ligt op oost zuid oost (aardig richting het oosten). Fotos is van een uur of 7 's ochtends.
Ik moet nog even zien hoe dichtbij die panelen werkelijk gaan komen.

[WoudseHoeve]

DanTm schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 16:19:
vrijdag komen de panelen op mijn dak (14x 240wp op SB 3000TLST).
Nu heb ik 's ochtends vroeg (vanaf zonsopgang tot een uur of 7.30) een heel klein beetje schaduw van een pijp die over de panelen strijkt (zie foto).

[afbeelding]

Ik vroeg mij of dit veel invloed gaat hebben op de productie en het straks zin heeft hiervoor Optitrac aan te zetten.
(De schaduw van de boom is inmiddels weg (boom staat in mijn eigen tuin).)

Als je het pijpje een probleem blijft vinden na deze commentaren, kan je hem :
1) Vervangen door een korter pijpje .....
2) Vervangen door een beluchtings pan...
3) Verplaatsen naar de boven kant, of zij kant.
Bij 2) en 3) kan je ook meer panelen kwijt...... ze liggen er wel voor 30 jaar !

[Luiaard]

mrmrmr schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 16:21:
@Luiaard

Wat vind je prijzig? Is het voor standaard zuid op 30 graden? Hoeveel rijen?

20 tot 30 graden Zuid, 4 rijen van 3 en 1 rij van 2. Platdak ca. 11x6m. Eventuele aanbieding via DM graag.

[Bartjuh]

thunder7 schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 16:25:
[...]
Tot 07:30 is echt geen probleem - dat zijn niet de piekuren, zelfs niet als je dak op het oosten zou liggen.

Maar.... dat is nu, als de zon het hoogst staat, rond de zomerwende. De invloed kan best significant zijn van, zeg, de herfst-equinox tot de lente-equinox, als de zon veel lager staat.

[thunder7]

Iemand cijfers van een dak op oost, opbrengst en de opbrengst zonder de uren van 00:00 tot 07:30, over een jaar? Mijn dak ligt op ZW, dus ik kan met mijn cijfers niets aantonen.

[Schinnen-groen]

thunder7 schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 16:58:
Iemand cijfers van een dak op oost, opbrengst en de opbrengst zonder de uren van 00:00 tot 07:30, over een jaar? Mijn dak ligt op ZW, dus ik kan met mijn cijfers niets aantonen.

Misschien is het goed om even je positie erbij te vermelden. Dat scheelt vaak meer dan een slok op een borrel.

[Freemann]

thunder7 schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 16:58:
Iemand cijfers van een dak op oost, opbrengst en de opbrengst zonder de uren van 00:00 tot 07:30, over een jaar? Mijn dak ligt op ZW, dus ik kan met mijn cijfers niets aantonen.

Vanwaar de vraag?
Ik heb een Oost MPP en als je naar mijn logging kijkt, dan kun je zien dat ik rond deze tijd van het jaar tot 7:30 een stukje schaduw heb (staat een boom die wat roet in het eten gooit). Schat maar in wat het verlies is.... Deze tijd van het jaar verlies ik globaal 1kWh per dag, maar in de winter wek ik amper 1kWh per dag op...
Als ik een gokje mag doen;
3 maanden per jaar 1 kWh per dag = 90kWh
6 maanden per jaar 500Wh per dag = 90kWh
3 maanden per jaar 250Wh per dag = 22,5kWh
theoretisch is het verlies dus 202,5kWh
MAAR er zijn altijd bewolkte dagen, sneeuw, etc. etc.
Ik gok dat ik uiteindelijk misschien 100-125kWh per jaar minder opwek door het schaduw probleem.

[thunder7]

Bartjuh schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 16:48:
[...]

Maar.... dat is nu, als de zon het hoogst staat, rond de zomerwende. De invloed kan best significant zijn van, zeg, de herfst-equinox tot de lente-equinox, als de zon veel lager staat.

Het ging om deze vraag, als reactie op een eerdere vraag of een pijpje op oost nu veel uitmaakte of niet. 100 kWh op 2550 Wp valt me nog best tegen, eigenlijk.

[ Voor 17% gewijzigd door thunder7 op 02-07-2013 18:38 ]

[Freemann]

thunder7 schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 18:37:
[...]


Het ging om deze vraag, als reactie op een eerdere vraag of een pijpje op oost nu veel uitmaakte of niet. 100 kWh op 2550 Wp valt me nog best tegen, eigenlijk.

Als je naar de logging van vandaag kijkt;
http://www.frijmann.nl/websolarlog/
dan zie je bij opstarten een vertraging tot 7:30 en als ik dat zo inschat, dan is dat +/- 1 kWh.
Maar als je dan naar 30-6-2013 kijkt, dan is dat een bewolkte dag en zie je rond 7:40 nog steeds op 370-400Wh zit. Oftewel; 30-6-2013 heb ik geen verlies gehad door bewolking en 2-7-2013 heb ik +/- 1 kWh verloren.
Bij mij liggen dan 4 panelen redelijk zwaar in de schaduw en dat wordt niet opgevangen door één of meerdere diodes. Echter kan een pijpje misschien nog wel op worden gevangen en is het verlies helemaal marginaal.

[PClop]

Dre schreef op maandag 01 juli 2013 @ 21:39:
Nog even betreffende de aardlekschakelaar:
http://www.rexel.nl/conta...sk=download&cid%5B0%5D=25
Pagina 104, bepaling 712.411.1.2.

Lees ik daar dat een TL omvormer altijd een aardlek beveiliging nodig heeft?
Maar een omvormer met een LF of HF trafo nooit?
Leuk document trouwens.

maar dat dus ook elke omvormer zijn eigen overstroombeveiliging moet hebben

[revolution-nl]

Aankomende weekend weer PV uitbreiding. Anton heeft mij over de streep getrokken met zijn Noord set.
3x 230wp voor op de schuur op een Soladin 600. Van 2450wp naar 3140wp

Dak oriëntatie
NNO, +/-54 graden bij een hoek van +/- 7 graden. Verwacht jaaropbrengst 500kwh

Met een verbruik van +/- 1400kwh kan ik me nu richten op het elektrisch bijverwarmen aankomende winter

[ Voor 66% gewijzigd door revolution-nl op 02-07-2013 19:23 ]

[Proton_]

@PClop: Je maakt het mensen wel moeilijk door ze te dwingen gedachten te lezen
Ik gok even dat je doelt op bepaling 712.434.1.
Daar staat, voor mij als leek, niet dat elke omvormer een eigen overstroombeveiliging moet hebben.
Er staat dat er aan de AC zijde er eentje aanwezig moet zijn - dat kan ook in de groepenkast zijn en dat kan dezelfde zijn die voor andere omvormers gebruikt wordt.
Welk deel heb ik fout en waarom?

[Schinnen-groen]

PClop schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 18:46:
[...]


Lees ik daar dat een TL omvormer altijd een aardlek beveiliging nodig heeft?
Maar een omvormer met een LF of HF trafo nooit?
Leuk document trouwens.

maar dat dus ook elke omvormer zijn eigen overstroombeveiliging moet hebben

Volgens mij heeft een omvormer toch een ingebouwde beveiliging tegen "ellende"?

Hij (SMA) meet in ieder geval de isolatieweerstand. Die kan ik zo real time aflezen.


Sinds ik hier op Tweakers zit heb ik al een paar jaar de polemiek mogen volgen over NEN1010, snelle en trage zekeringen/diffs, etc., maar wat ik zo vreemd vind is het feit dat niemand gewoon zegt dat die hele discussie eigenlijk crap is en dat je nooit meer moet invoeden dan 3680 W op een 16A zekering en dat je altijd voor de zekerheid (leuk..) een diff moet gebruiken op die groep van minimaal 30 mA.
Het is bijna 30 jaar geleden dat ik die MTS Electro heb afgesloten en 26 jaar dat ik een aantal jaren op de HTS-E heb gezeten, maar ik heb het gevoel dat hier niet de veiligheid een item is, maar meer wat je nog (nét) in je meterkast mag/kunt doen.

Persoonlijk zou ik opteren voor een zeer ruime marge. Zeker gezien verzekeringen e.d.

Schiet maar

[internet4me]

Schinnen-groen schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 19:07:
[...]


Sinds ik hier op Tweakers zit heb ik al een paar jaar de polemiek mogen volgen over NEN1010, snelle en trage zekeringen/diffs, etc., maar wat ik zo vreemd vind is het feit dat niemand gewoon zegt dat die hele discussie eigenlijk crap is en dat je nooit meer moet invoeden dan 3680 W op een 16A zekering en dat je altijd voor de zekerheid (leuk..) een diff moet gebruiken op die groep van minimaal 30 mA.
Het is bijna 30 jaar geleden dat ik die MTS Electro heb afgesloten en 26 jaar dat ik een aantal jaren op de HTS-E heb gezeten, maar ik heb het gevoel dat hier niet de veiligheid een item is, maar meer wat je nog (nét) in je meterkast mag/kunt doen.

Persoonlijk zou ik opteren voor een zeer ruime marge. Zeker gezien verzekeringen e.d.

Schiet maar

Hèhè. Gelukkig denkt er nog iemand met zijn hersenen.
Het gaat erom om dingen veilig te doen, niet om wat er nog net kan.

[SpeksteenWP]

En wat niet kan is nog nooit gebeurd.

[Proton_]

Ik ben het met jullie eens
Voor mij is er wel een verschil tussen iemand die zegt dat iets niet mag en iemand die zegt dat iets een slecht idee is. De eerste moet aan kunnen wijzen waar dat dan staat, de tweede kan je ter kennisgeving aannemen en je eigen inschatting van de voor jou acceptabele veiligheid doen.
Als PClop uit ervaring vertelt hoe iets mis kan gaan leer ik van zijn ervaring, als hij een feit brengt dat oncontroleerbaar blijkt kan ik hem niet serieus nemen.
Waarschijnlijk mijn afwijking, sorry

[Schinnen-groen]

Speksteenkachel schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 19:18:
En wat niet kan is nog nooit gebeurd.

Dat moet je me even uitleggen, snap ik even niet.

[SpeksteenWP]

Het klopt echt wat er staat, een oude wijsheid van m'n vader.

[Schinnen-groen]

Speksteenkachel schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 19:41:
Het klopt echt wat er staat, een oude wijsheid van m'n vader.

Slimme vader, maar ik heb hem nu

[Verwijderd]

Schinnen-groen schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 19:07:
[...]

Sinds ik hier op Tweakers zit heb ik al een paar jaar de polemiek mogen volgen over NEN1010, snelle en trage zekeringen/diffs, etc., maar wat ik zo vreemd vind is het feit dat niemand gewoon zegt dat die hele discussie eigenlijk crap is en dat je nooit meer moet invoeden dan 3680 W op een 16A zekering en dat je altijd voor de zekerheid (leuk..) een diff moet gebruiken op die groep van minimaal 30 mA.
Het is bijna 30 jaar geleden dat ik die MTS Electro heb afgesloten en 26 jaar dat ik een aantal jaren op de HTS-E heb gezeten, maar ik heb het gevoel dat hier niet de veiligheid een item is, maar meer wat je nog (nét) in je meterkast mag/kunt doen.

Persoonlijk zou ik opteren voor een zeer ruime marge. Zeker gezien verzekeringen e.d.

Schiet maar

Van mezelf uit wil ik ook nooit meer dan het toegestane vermogen op een 16A groep aansluiten. Dat was ik ergens tegen gekomen en dat is me bij gebleven. Veiligheid eerst en dus brand in de meterkast zoveel mogelijk verwijderen. Anders kan de verzekering gaan piepen en zeggen : we betalen niks.

Daarom ben ik het ook eens met bovenstaande quote en ben ik ook voorstander van ruime marge. Met die marge kunnen eventuele pieken in opwekking van zonne-energie mooi opgevangen worden.

Schieten is niet nodig. Misschien die quote vleugels geven. Of anders aan een reclame plakken, die vervolgens achter zo'n reclame vliegtuig hangt. Die mogen in oktober weer op zondag gaan vliegen. Nog meer spam! haha. (dat is verder een topic voor in de kroeg natuurlijk )

[tw_eek]

Schinnen-groen schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 19:59:
[...]

Slimme vader, maar ik heb hem nu

Tegeltjeswijsheid in de kroeg: morgen gratis bier.

On topic: voor mij vind ik het niet alleen belangrijk te weten of het legaal en veilig is maar ook of de brandverzekering uit gaat keren als men de installatie gaat inspecteren.

Zelf heb ik vijf steca's op 1 aparte groep van 16A. Voor die zekering een schakelaar en daarvoor twee aparte zekeringen van 10A voor respectievelijk 2 en 3 steca's. 3 steca's op zolder en 2 steca's beneden. Ik wil ze niet in een aparte groep hebben vanwege de bruto productiemeter.

[Bezuiniger]

Schinnen-groen schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 19:07:
Sinds ik hier op Tweakers zit heb ik al een paar jaar de polemiek mogen volgen over NEN1010, snelle en trage zekeringen/diffs, etc., maar wat ik zo vreemd vind is het feit dat niemand gewoon zegt dat die hele discussie eigenlijk crap is en dat je nooit meer moet invoeden dan 3680 W op een 16A zekering en dat je altijd voor de zekerheid (leuk..) een diff moet gebruiken op die groep van minimaal 30 mA.
Het is bijna 30 jaar geleden dat ik die MTS Electro heb afgesloten en 26 jaar dat ik een aantal jaren op de HTS-E heb gezeten, maar ik heb het gevoel dat hier niet de veiligheid een item is, maar meer wat je nog (nét) in je meterkast mag/kunt doen.

Ik ben het met je eens. Als de omvormer volgens het boekje gezekerd moet worden op 25A dan doe je dat toch gewoon? Beetje vreemde besparing, zeker voor degenen die een 16A ipv een 25A automaat gaan plaatsen. Waar heb je het over: ca. 2 euro prijsverschil? Zelfs voor degenen die een aardlekautomaat moeten plaatsen hebben we het over hoogstens enkele tientjes prijsverschil. Ten opzichte van zowel de totale investering als de verwachtte besparing gaat het helemaal nergens over.

[zonnebaas]

Freemann schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 18:03:
[...]

Vanwaar de vraag?
Ik heb een Oost MPP en als je naar mijn logging kijkt, dan kun je zien dat ik rond deze tijd van het jaar tot 7:30 een stukje schaduw heb (staat een boom die wat roet in het eten gooit). Schat maar in wat het verlies is.... Deze tijd van het jaar verlies ik globaal 1kWh per dag, maar in de winter wek ik amper 1kWh per dag op...
Als ik een gokje mag doen;
3 maanden per jaar 1 kWh per dag = 90kWh
6 maanden per jaar 500Wh per dag = 90kWh
3 maanden per jaar 250Wh per dag = 22,5kWh
theoretisch is het verlies dus 202,5kWh
MAAR er zijn altijd bewolkte dagen, sneeuw, etc. etc.
Ik gok dat ik uiteindelijk misschien 100-125kWh per jaar minder opwek door het schaduw probleem.

100 kWh = 21 euro koop daarvoor een zaag Boom in de houtkachel heb je er dubbel plezier van.
OF
het accepteren en op een zonnige dag lekker van de schaduw van je boom genieten van een koud biertje

[Freemann]

zonnebaas schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 20:28:
[...]


100 kWh = 21 euro koop daarvoor een zaag Boom in de houtkachel heb je er dubbel plezier van.
OF
het accepteren en op een zonnige dag lekker van de schaduw van je boom genieten van een koud biertje

Heb er zelf geen problemen mee

Mijn "probleem"/situatie was een voor-rekening voor iemand anders.

Boom blijft lekker staan, €20 verlies was ingecalculeerd, biertje staat in koelkast en zaag blijft lekker in de schuur

Oo en als het >23graden is en het zonnetje schijnt, dan haal ik uit de schuur ...... een stoel en uit de koelkast een biertje

[Dre]

@PClop
Je lijkt twee punten uit het document te halen, ik zie echter niet zo snel waar je die vandaan haalt. Kan je mij en Proton_ uitleggen van welke pagina en welke bepaling je die informatie haalt? Ik lees de tekst denk ik anders dan dat jij doet.

@Schinnen-groen
Ik dacht dat jij docent was in iets anders (?). Hoe vaak heb je in de tussentijd nog gebruik gemaakt van je technische achtergrond? (NOFI)
Even simpel gezegd heeft de NEN ooit bedacht dat X Ampere door een Y mm2 mag. De NEN hanteert hiervoor volgens mij voldoende marge om een veilige installatie te hebben en te houden.
Ik heb het gevoel dat degene die hiervan afwijken richting de veilige kant meestal onzekere leken zijn. (NOFI)

Met jou vooropleiding kan je waarschijnlijk wel uitleggen wat de functie is van de 16 Ampère overstroombeveiliging. Je stelt dat het onveilig is om 5500 Watt AC terug te voeden door een 16 Ampère groep, kan je uitleggen wat de functie is van de 16 Ampère overstroombeveiliging?


--

Proton_ schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 19:19:
Ik ben het met jullie eens
Voor mij is er wel een verschil tussen iemand die zegt dat iets niet mag en iemand die zegt dat iets een slecht idee is. De eerste moet aan kunnen wijzen waar dat dan staat, de tweede kan je ter kennisgeving aannemen en je eigen inschatting van de voor jou acceptabele veiligheid doen.
Als PClop uit ervaring vertelt hoe iets mis kan gaan leer ik van zijn ervaring, als hij een feit brengt dat oncontroleerbaar blijkt kan ik hem niet serieus nemen.
Waarschijnlijk mijn afwijking, sorry

[ Voor 6% gewijzigd door Dre op 02-07-2013 21:40 ]

[Schinnen-groen]

Dre schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 20:58:
@PClop
Je lijkt twee punten uit het document te halen, ik zie echter niet zo snel waar je die vandaan haalt. Kan je mij en Proton_ uitleggen van welke pagina en welke bepaling je die informatie haalt? Ik lees de tekst denk ik anders dan dat jij doet.

@Schinnen-groen
Even simpel gezegd heeft de NEN ooit bedacht dat X Ampere door een Y mm2 mag. De NEN hanteert hiervoor volgens mij voldoende marge om een veilige installatie te hebben en te houden. Ik heb het gevoel dat degene die hiervan afwijken richting de veilige kant meestal onzekere leken zijn. (NOFI)

Met jou vooropleiding kan je waarschijnlijk wel uitleggen wat de functie is van de 16 Ampère overstroombeveiliging. Je stelt dat het onveilig is om 5500 Watt AC terug te voeden door een 16 Ampère groep, kan je uitleggen wat de functie is van de 16 Ampère overstroombeveiliging?


--

[...]

Ik stel helemaal niets, behalve dat jullie een discussie houden over zaken die zich bevinden op de grens van wat wel en niet "mag/kan/zou moeten kunnen", volgens de NEN1010.

Dat is leuk om een boompje op te zetten, maar voor de gemiddelde mens en de gemiddelde PV-bezitter niet echt verhelderend. Die hebben in de regel wat minder ervaring als Dre en jij en zijn meer gediend met gewoon ruime marges als het gaat om het aansluiten van hun PV-installatie.

Misschien is het een idee om een nieuw topic te starten met de naam "Dre en PClop".

Gewoon een ruime marge aanhouden met je aansluiting in de meterkast, je zekering(en) en je diffs lijkt me geen slecht idee.

Zoals al hier net gelezen: gaan we nu moeilijk doen over een paar Eurie?

[Dre]

Bezuiniger schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 20:27:
[...]

Ik ben het met je eens. Als de omvormer volgens het boekje gezekerd moet worden op 25A dan doe je dat toch gewoon? Beetje vreemde besparing, zeker voor degenen die een 16A ipv een 25A automaat gaan plaatsen.

Ik vind het wel raar dat de discussie gaat over meer elektrische veiligheid en jij adviseert mensen een zwaardere zekering erin te doen. Mij lijkt een zwaardere zekering per definitie niet veiliger.

Mocht je trouwens doelen op de omvormer van Freeman: Langdurig haalt hij de 16 Ampère nauwelijks. Vermogen en stroom is lager dan ik verwacht had.


-

Waar heb je het over: ca. 2 euro prijsverschil? Zelfs voor degenen die een aardlekautomaat moeten plaatsen hebben we het over hoogstens enkele tientjes prijsverschil. Ten opzichte van zowel de totale investering als de verwachtte besparing gaat het helemaal nergens over.

Welke besparing verwacht jij dan door het toevoegen van een aardlekschakelaar?

(ik zeg niet dat ik het onverstandig is. Maar die laatste zin van jou is meestal een dooddoener in discussies )

[Lardman]

revolution-nl schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 18:54:
Aankomende weekend weer PV uitbreiding. Anton heeft mij over de streep getrokken met zijn Noord set.
3x 230wp voor op de schuur op een Soladin 600. Van 2450wp naar 3140wp

Dak oriëntatie
NNO, +/-54 graden bij een hoek van +/- 7 graden. Verwacht jaaropbrengst 500kwh

Met een verbruik van +/- 1400kwh kan ik me nu richten op het elektrisch bijverwarmen aankomende winter

Op NNo kun je zelfs 3 Yingli panda's op een soladin leggen, niets mis met een soladin een beetje op zijn pokkel geven.

Als je wilt kun je je setje gaan vergelijken met mijn WNW 9 graden met gedeeltelijke schaduw

[Verwijderd]

Welke besparing verwacht jij dan door het toevoegen van een aardlekschakelaar?

een mensen leven
het zure gezult komt me nu echt mijn neus uit

mijn delta was na blikseminslag (08-2012) vlakbij niet meer aanraakveilig (alu behuizing)
jullie posts zijn volstrekt ongepast
denk nu eens na zeg, help mensen met de veiligheid
bij het aanraken door mij van de delta sloeg de aardlek UIT
zet je ego opzij, en adviseer veiligheid

[ Voor 5% gewijzigd door Verwijderd op 02-07-2013 22:05 . Reden: de BV-IK heerst overdadig ]

[Dre]

Schinnen-groen schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 21:13:
[...]
Ik stel helemaal niets, behalve dat jullie een discussie houden over zaken die zich bevinden op de grens van wat wel en niet "mag/kan/zou moeten kunnen", volgens de NEN1010.

De NEN1010 is vrij helder en zegt X Ampère is geen probleem voor bekabeling Y met basisinstallatiemethode Z. Zit je op of onder X Ampère dan is de installatie voldoende veilig. Ik heb geen reden om daaraan te twijfelen. De grens is helder in Nederland, lager kan, maar zoals Proton_ aangeeft gebruik dan de worden "is beter" i.p.v. "moet". Is beter kan ik niet tegenin, maar moeten wel


-

Verwijderd schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 22:03:
[...]

een mensen leven
het zure gezult komt me nu echt mij neus uit

mijn delta was na blikseminslag (08-2012) vlakbij niet meer aanraakveilig (alu behuizing)
jullie posts zijn volstrekt ongepast
denk nu eens na zeg, help mensen met de veiligheid
bij het aanraken door mij van de delta sloeg de aardlek UIT

Een metalen behuizing hoort bij mijn weten met aarde verbonden te zijn. Blijkbaar is, of was, dat niet het geval bij jou. Als ik jou was zou ik de aardverspreidingsweerstand eens na laten meten van je huisinstallatie en ook van je omvormer(s). Op zich geen gek idee om het werk van je installateur eens te laten keuren!

[_-= Erikje =-_]

als het dan toch over aarden gaat, aarden van panelen? wel of niet? op zich moet je toch al kabels trekken dus die ene kan er ook wel bij...

[Verwijderd]

Dre schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 22:14:
Op zich geen gek idee om het werk van je installateur eens te laten keuren!

ik weet wel wat er aan de hand was, je hoeft mij niet te vertellen wat de installateur nu weer moet doen ik repareer zelf ook omvormers voor hobby, maar dat was hier niet mogelijk, daarom : aardlek ertussen.
het is al eerder gezegd door iemand anders, je posts zijn vooringenomen en met het hollandse wijzende vingertje, dat is zeer onprettig lezen.

ik herhaal : als je de kans hebt een aardlek te plaatsen doe dat dan.


/ontopic : ik heb al mijn frames geaard (mono pv met tl omvormers)

[ Voor 31% gewijzigd door Verwijderd op 02-07-2013 22:26 ]

[Dre]

Het is mij niet helder wat er aan de hand was dat de alu behuizing niet geaard was en notebene onder spanning stond. Wil je daar meer over vertellen?

[Verwijderd]

nee, dat is al in een eerder topic gebeurt, ik wil je even wijzen op het feit dat dit feitelijk voorgevallen is
ga er maar niet vanuit dat in een tijd waarin alles goedkoop moet je aarding van je behuizing perfect zit voor 15 jaar, het is immers door een goedkope kracht op zijn allergoedkoopst geassembleerd

[Dre]

Interessant defect. Ik heb die post gemist, stonden daar foto's bij? Heb je toevallig een linkje?


Even wat betreft de aarding van zonnepanelen lees ik het volgende op internet:

Professionele pv-installateurs houden de pv-installatie galvanisch geheel gescheiden van de AC-installatie in de woning. Dan hoeft hij niet geaard te worden en kan hij ook niet onbedoeld als bliksemafleider gaan fungeren

Bron: http://www.e-veiligheid.n....html?id=417&view=answers

Is het dan met het oog op jou blikseminslag wel verstandig de panelen te aarden?

Misschien wel interessant om de voordelen en nadelen van aarding van PV-modules op te nemen in de startpost? (die zijn bij mij onbekend namelijk)

[Verwijderd]

is het in de vde norm niet verplicht met reden voordat we weer hollandische art verder zeveren ?

Eine konsequente Erdung aller metallischen Teile einer elektrischen Anlage ist
gemäß DIN VDE 0100, Teil 712 in jedem Falle zwingend vorgeschrieben.

bron : schletter

Insbesondere bei Verwendung trafoloser Wechselrichter ist eine kapazitive Aufladung
auf hohe Gleichspannungen am Modul nicht auszuschließen. Die Folge
können hohe Berührungsspannungen am Modul sein.
Die Hersteller trafoloser Wechselrichter schreiben aus diesem Grunde eine Erdung
der Modulrahmen verbindlich vor

daaaag nen 1010 uit het jaar kruik, doe mij de duitse duidelijke normen maar voor pv,
nederland leeft in de prehistorie, van die duitsers kunnen we nog wat leren.
derhalve schakel ik af in de nacht (plugwise) en blijven de frames geaard en kunnen ontladen
als de bliksem inslaat heb ik heel andere zorgen, en wat er gebeurt als het vlakbij is weet ik al.

[ Voor 22% gewijzigd door Verwijderd op 02-07-2013 22:50 ]

[Schinnen-groen]

Mijn SMA (3000-TL) is aan de DC-zijde voorzien van een aardaansluiting. Deze is ook verbonden met de panelen.

Goed gevoel!

Laat die bliksem maar komen. Kans 1 op ......
Maar als ik er met mijn vingers aan zit is het een ander verhaal.

De zaak is keurig aangesloten volgens de instructie van SMA, dus de verzekering zal niet veel te z**ken hebben.

Dus: veilig voor mij en geregeld voor de verzekering.

[Nox]

Voor de grap de opbrengst van de set van mijn ouders eens vergeleken met andere sets.

353kwh @ 2700wp = 130,7kwh/kwp, aan de kust aan de rand van het dorp met weilanden er omheen waardoor er altijd wat meer wind staat.

En dan zie ik systemen in de buurt die met (wat beschouwd wordt als) minder goed spul 150kwh/kwp halen! En dat terwijl het systeem op een graadje of 10-15 richting het oosten ligt met een dakhelling van 47 graden.

Gaat er iets fout? Er ligt 10x270wp panda mono op een Steca 3010 (zo'n beetje de meest efficiënte omvormer die ik kon vinden) die dezelfde startspanning heeft als de 2300 (125v) dus daar ligt het niet aan. Sterker nog, die 3010 zou de pieken ook mee moeten pakken, die 2300 topt ook bij die 2350 af.

Het systeem lijkt verder prima te werken; dagen met 17-18kwh zaten aan het begin van het jaar zat tussen.

Toch vind ik zo'n verschil best raar, is de dakhoek van 47 graden echt te stijl voor juni geweest? Had een platter dak zoveel meer opgeleverd? Zijn het polypanelen die het beter doen bij bewolking dan mono's (heb zoiets gelezen namelijk).

Snap er even niks van. Ouders vinden het prima want "Kijk die meter eens terug draaien!" maar ik vind het toch wel apart...

Overigens, als ik goed kijk zie ik nog wel het e.e.a. aan vuiligheid op de panelen, het komt van het plaatsen af terwijl ik toch echt met een sproeier er overheen ben geweest. Het is volgens mij wat stof van de dakpannen die erop is gekomen. Bijna alles is eraf, zou dit het kunnen zijn? Moet ik er heen gaan eerdaags en er desnoods even met een soppie overheen ofzo?

[ Voor 17% gewijzigd door Nox op 02-07-2013 22:55 ]

[Bezuiniger]

Dre schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 21:24:
[...]
Ik vind het wel raar dat de discussie gaat over meer elektrische veiligheid en jij adviseert mensen een zwaardere zekering erin te doen. Mij lijkt een zwaardere zekering per definitie niet veiliger.

Welke besparing verwacht jij dan door het toevoegen van een aardlekschakelaar?

Welke verbetering van de veiligheid verwacht jij van het verlagen van de afzekering? Je weet dat bijv. de kortsluitstroom er niet anders door wordt?
Je weet dat na 3-5x afslaan de automaat eigenlijk vervangen moet worden?
Je weet dat (zeker bij zware belastingen) een automaat soms de neiging krijgt vast te blijven zitten, en dat je ze daarom regelmatig moet testen? Je weet ook dat de gemiddelde Nederlander dat testen dus echt niet doet?

Kan de zware belasting voor een korte periode? Zeker, geen enkel probleem. Zou je het voor 20 of 25 jaar willen? Nee, voor mij niet, dank je. De kans op vervelende problemen is naar mijn smaak dan een beetje te groot. Dit valt bij mij onder het kopje verkeerde zuinigheid, en dat soort zuinigheid is eigenlijk een domme verspilling van middelen.

2e punt: Als er een groep toegevoegd moeten dan kan het ook nodig zijn een 2e aardlek erbij te nemen (kijk je geliefde regels er maar op na). Als je te weinig ruimte hebt is het soms heel erg voordelig dit met een aardlekautomaat op te lossen. Over het niet toepassen van een aardlekschakelaar ga ik niet in discussie. Over dooddoeners gesproken...

Eerlijk gezegd valt dit me van je tegen. Je houding snap ik niet helemaal, je zoekt hier bewust de randjes van de veiligheidsnormen op en moedigt mensen ook nog aan zelf die rand maar lekker op te zoeken. Jij mag wat mij betreft het gewoon zelf uitzoeken, maar de "onwetende leken" zijn naar mijn mening beter af met een ruime veiligheidsmarge. Zeker omdat ze meestal minder goed in kunnen schatten wanneer ze in die marge aan het rommelen zijn.

[Dre]

Ik vraag me overigens wel af hoe die capacitieve stromen zich verhouden ten opzichte van het slecht geïsoleerde aluminium Click-Fit frame wat op de vieze dakpannen rust. Klinkt mij niet echt geloofwaardig in de oren. Iemand wel eens de spanning op zijn niet geaarde PV-modules gemeten?
Daarnaast zit er een aardlek in de omvormer die uitschakelt...

Ik merk dat jullie (eric-pvt + Schinnen-groen) erg gelukkig zijn met de aarding van de PV-modules. Pas a.u.b. wel op met blikseminslagen. Er zit behoorlijk wat kracht achter
http://www.stagobel.be/pu...entiaalvereffening_PV.pdf

Jullie hoeven je niet aangevallen te worden, ik weet niet wat beter is. Maar pas a.u.b. wel op met een bliksemafleider en onjuiste aarding.

[Schinnen-groen]

Dre schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 23:12:
Ik vraag me overigens wel af hoe die capacitieve stromen zich verhouden ten opzichte van het slechte geïsoleerde aluminium Click-Fit frame wat op de vieze dakpannen rust. Klinkt mij niet echt geloofwaardig in de oren. Iemand wel eens de spanning op zijn niet geaarde PV-modules gemeten?
Daarnaast zit er een aardlek in de omvormer die uitschakelt...

Ik merk dat jullie (eric-pvt + Schinnen-groen) erg gelukkig zijn met de aarding van de PV-modules. Pas a.u.b. wel op met blikseminslagen. Er zit behoorlijk wat kracht achter
http://www.stagobel.be/pu...entiaalvereffening_PV.pdf

Jullie hoeven je niet aangevallen te worden, ik weet niet wat beter is. Maar pas a.u.b. wel op met een bliksemafleider en onjuiste aarding.

Daar heb je een punt. Zeker met semi-permeabele dakpannen die ook nog vies zijn en waaronder een quasi-push-pull-eindversterker staat te grommen.

Schei toch uit met die onzin.

Zie mijn vorige posts.

[Dre]

Relax Bezuiniger

Bezuiniger schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 23:04:
[...]

Welke verbetering van de veiligheid verwacht jij van het verlagen van de afzekering?

Ik zeg niet dat het verlagen van de overstroombeveiliging zorgt voor een verbetering van veiligheid.

Je weet dat na 3-5x afslaan de automaat eigenlijk vervangen moet worden?

Nee dat is bij mij totaal onbekend. Op internet lees ik Electrical endurance: 4000 10000 cycles. Geen idee onder welke condities dit bepaald is. Heb je literatuur over de problemen die er na 3-5x ontstaan waardoor deze vervangen moeten worden? (is nieuw voor mij)

Je weet dat (zeker bij zware belastingen) een automaat soms de neiging krijgt vast te blijven zitten, en dat je ze daarom regelmatig moet testen? Je weet ook dat de gemiddelde Nederlander dat testen dus echt niet doet?

Nee dat is bij mij totaal onbekend. Ik weet dat aardlekschakelaars wel getest horen te worden, en dat dit ook gebeurt bij NEN inspecties. Bij automaten heb ik daar nog nooit over gehoord. Heb je literatuur die dit bevestigd voor automaten? (is nieuw voor mij)

(kijk je geliefde regels er maar op na).

Proton_ schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 19:19:
Ik ben het met jullie eens
Voor mij is er wel een verschil tussen iemand die zegt dat iets niet mag en iemand die zegt dat iets een slecht idee is. De eerste moet aan kunnen wijzen waar dat dan staat, de tweede kan je ter kennisgeving aannemen en je eigen inschatting van de voor jou acceptabele veiligheid doen.
Als PClop uit ervaring vertelt hoe iets mis kan gaan leer ik van zijn ervaring, als hij een feit brengt dat oncontroleerbaar blijkt kan ik hem niet serieus nemen.
Waarschijnlijk mijn afwijking, sorry

Ik heb dezelfde afwijking als Proton_

Even ter info: Freeman deed op 30-6 maximaal 3700 Watt en ik 4300 Watt. Allebei op een 16 Ampère automaat die niet uitschakelde. (Ik neem even aan dat mijn automaat nog goed functioneert en het dus ook de bedoeling was om niet uit te schakelen )


[Edit]
Naar aanleiding van: drielp in "Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 2"
Mijn vragen zijn zeker welgemeend, ik zou het leerzaam vinden als je hierop kan reageren (eventueel via DM).

[ Voor 5% gewijzigd door Dre op 03-07-2013 19:00 ]

[PClop]

Ik zeg, veiligheid voor alles, tenzij je een pro bent en kunt overzien waar je mee bezig bent.

[Nox]

Bezuiniger schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 20:27:
[...]

Ik ben het met je eens. Als de omvormer volgens het boekje gezekerd moet worden op 25A dan doe je dat toch gewoon? Beetje vreemde besparing, zeker voor degenen die een 16A ipv een 25A automaat gaan plaatsen. Waar heb je het over: ca. 2 euro prijsverschil? Zelfs voor degenen die een aardlekautomaat moeten plaatsen hebben we het over hoogstens enkele tientjes prijsverschil. Ten opzichte van zowel de totale investering als de verwachtte besparing gaat het helemaal nergens over.

Waarom zegt het boekje dat?

Omdat het maximaal DC vermogen hoger is dan 3600? Stel dat die op 4000w staat maar je bekabeling is prima en je hebt nog een 16A-D automaat liggen kan dat prima als je toch al weet dat je vaak niet boven die 16A komt en het alleen piekjes zijn. Je weet nooit of de argumentatie van de schrijver voor jou ook geldt namelijk. Als we allemaal volgens het boekje leven wordt het wel zo vervelend...

Ik snap je punt, ik werk zelf ook graag netjes maar als het niet nodig is dan doe ik het ook niet. Officieel moeten er zó veel dingen die dan totaal geen toegevoegde waarde hebben in jouw geval.

Regels zijn er om voor een veilige omgeving te zorgen. Als je er zelf voor zorgt zijn die regels niet meer nodig.

[ Voor 3% gewijzigd door Nox op 03-07-2013 00:39 ]

[Verwijderd]

_-= Erikje =-_ schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 22:20:
als het dan toch over aarden gaat, aarden van panelen? wel of niet? op zich moet je toch al kabels trekken dus die ene kan er ook wel bij...

Door het aarden van je panelen trek je ook weer bliksem aan. Op je dak zou ik het niet doen, maar staat hij vrij in het veld, dan wel. In de meeste landen is het verplicht. Zal vandaag of morgen wel een regeltje van den-haag worden waar we weer aan moeten geloven.

[drielp]

Dre schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 23:41:

Je vragen zijn vast gemeend, maar de manier van stellen gaat je nu opbreken. Je weet: de toon maakt de muziek. En die muziek begint een beetje te vervelen, te vaak gehoord en een irritant ondertoontje (mijn excusses voor het "op de man" spelen)

Een eigen topic lijkt me nu de enige oplossing. Een suggestie voor de titel: Dre.....

[Snowmiss]

NoxiuZ schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 22:52:
Toch vind ik zo'n verschil best raar, is de dakhoek van 47 graden echt te stijl voor juni geweest? Had een platter dak zoveel meer opgeleverd?

Volgens mij is dat je antwoord. Als ik kijk naar dit grafiekje: http://www.pvoutput.org/c...p?sid=10087&sid1=2489&t=m
Dan zie je bij de laatste drie maanden dat ik 10% meer performance heb. Deze setjes liggen drie kilometer van elkaar vandaan, allebei ZW en zonder schaduw (in de zomer). Die van mij ligt op 25⁰ en die ander op 40^o.

[Freemann]

drielp schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 01:50:
[...]


Je vragen zijn vast gemeend, maar de manier van stellen gaat je nu opbreken. Je weet: de toon maakt de muziek. En die muziek begint een beetje te vervelen, te vaak gehoord en een irritant ondertoontje (mijn excusses voor het "op de man" spelen)

Een eigen topic lijkt me nu de enige oplossing. Een suggestie voor de titel: Dre.....

lijkt mij inderdaad handig dat er weer wat gesplitst gaat worden net als dat gedaan is bij Mogen meerdere omvormers achter één eindgroep?

misschien een topic;
PV en veiligheid, wat mag wel en wat kan niet (aardlek, NEN, groepen, aansluiten, werkzaamheden etc)

blijf het jammer vinden dat dit topic letter van de tak op het/de hak(ken) vliegt en dat er dan na het hakken nog doorgezaagd wordt.... Komt het topic en de andere vragen niet ten goede....

[Dre]

Freemann schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 07:33:
[...]
misschien een topic;
PV en veiligheid, wat mag wel en wat kan niet (aardlek, NEN, groepen, aansluiten, etc)

blijf het jammer vinden dat dit topic letter van de tak op het/de hak(ken) vliegt en dat er dan na het hakken nog doorgezaagd wordt.... Komt het topic en de andere vragen niet ten goede....

Het is inderdaad jammer dat vragen veelal niet beantwoord worden en discussie niet goed afgesloten worden. Hierdoor komen discussies elke X maanden weer terug. Deze felle discussies komt de sfeer in dit topic niet ten goede. Misschien dat met wat argumentatie/ onderbouwing discussies sneller uitdempen.

Uit de reacties proef ik dat de NEN 1010 wel redelijk als veilig beschouwd wordt, maar dat er voor leken veiligere waarden gehanteerd zouden moeten worden. Waarom zeggen we dan niet gewoon X Ampère moet en Y Ampère is beter voor leken. Het gedeelte dat *moet* kunnen we opzoeken (bron) en het gene wat *beter* is gebruiken we ons gezonde verstand voor. Er worden erg veel dingen gebracht als *moet*, maar veelal is daar geen bron voor.

Zoals met de aardlekschakelaar zou er gezegd kunnen worden: "Een aardlekschakelaar hoeft niet, maar is wel aan te bevelen". Klaar is Kees

edit:

En misschien zou het nog beter zijn om leken te adviseren geen werkzaamheden uit te voeren aan elektrische installaties. (?)

[ Voor 4% gewijzigd door Dre op 03-07-2013 08:25 ]

[ericplan]

Dre schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 08:18:
[...]
Het is inderdaad jammer dat vragen veelal niet beantwoord worden en discussie niet goed afgesloten worden. Hierdoor komen discussies elke X maanden weer terug. Deze felle discussies komt de sfeer in dit topic niet ten goede. Misschien dat met wat argumentatie/ onderbouwing discussies sneller uitdempen.

Misschien is het goed als er na zo'n discussie een nieuw topic gemaakt wordt met de conclusies en verwijzingen. En dat Tweakers het topic dan sticky maakt, al geloof ik dat je daar voor moet betalen

edit:

En misschien zou het nog beter zijn om leken te adviseren geen werkzaamheden uit te voeren aan elektrische installaties.

Je mag dat elektrisch wel weglaten:)

(10 geaarde Sunpowerpanelen op het dak, op twee SMA SB 1700, die ieder een eigen Alamat hebben)

[thunder7]

Als ik een prognose voor de opbrengst van vandaag bereken in mijn monitoring_script, doe ik

opbrengst (nu) / opbrengst (gisteren dezelfde tijd) * eindopbrengst (gisteren)

Dat werkt niet altijd goed, met name als bv. gisteren het 's-morgens bewolkt was en 's-middags zonnig.
Als je dan vandaag 's-morgens iets meer zon hebt, komen er al snel idiote prognoses uit.

Ik mis in de formule het feit dat de panelen een maximaal vermogen hebben, en dat als je het nu 4x zo goed doet als gisteren, dat niet voor de hele dag hoeft te gelden. En een lopend gemiddelde over de aflopen paar dagen zou wellicht ook helpen.

Heeft er iemand ideeën over een betere formule?

[Microkid]

Waarom zou je een prognose willen maken? Je bent altijd afhankelijk van de zon op die dag. Je baseren op het verleden heeft in dat geval geen zin. Als je echt een prognose wilt maken zal je moeten zoeken naar informatie zoals aantal zonneuren op een bepaalde datum, en dan weer de zonnekracht per uur. Daar krijg je dan een mooie grafiek uit die je kan mappen op je max vermogen en daarmee een prognose voor de dagopbrengst berekenen.
Deze prognose kan je bijvoorbeeld zien bij PVoutput, zie de Insolation optie. Daarbij wordt al in een mooie grafiek de maximale zonnekracht en opbrengst berekend.

Zie voorbeeld hieronder:
- blauw = maximale vermogen bij optimale omstandigheden
- geel = totaal opgewekt vermogen bij optimale omstandighedne
- groen = werkelijke resultaten

[ Voor 26% gewijzigd door Microkid op 03-07-2013 08:57 ]

[Mr. Jinx]

Schinnen-groen schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 22:48:
Mijn SMA (3000-TL) is aan de DC-zijde voorzien van een aardaansluiting. Deze is ook verbonden met de panelen.

Hebben ze hier ook gedaan. De omvormer zelf was verplicht om te aarden (transformatorloos). De DC zijde was volgens de monteur niet verplicht, maar ze deden het altijd wel.

[revolution-nl]

Lardman schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 21:42:
[...]


Op NNo kun je zelfs 3 Yingli panda's op een soladin leggen, niets mis met een soladin een beetje op zijn pokkel geven.

Als je wilt kun je je setje gaan vergelijken met mijn WNW 9 graden met gedeeltelijke schaduw

Thanks, eens kijken wat de verschillen gaan zien. Ik moet alleen nog of kijken of en hoe ik ga monitoren.

[looyenss]

Mr. Jinx schreef op dinsdag 02 juli 2013 @ 14:50:
Work in progress ...

[afbeelding]
[afbeelding]
[afbeelding]

goed ook om te zien dat de installateur valbeveiliging om heeft

[Freemann]

looyenss schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 09:56:
[...]


goed ook om te zien dat de installateur valbeveiliging om heeft

Als er een steiger staat dan is dat volgens de arbo niet verplicht, echt is het voor je eigen wel beter

Maar dan komen we weer in aardlek like discussie....

[hansdegit]

Een technische vraag dan maar. Onze Yingli Panda's hebben 3 diodes. wat gebeurt er met de rest van de string:
- wanneer er 1 diode inschakelt?
- wanneer er 2 diodes inschakelen?

Wanneer er drie diodes omklappen kan ik me voorstellen dat het paneel "niet meer meedoet" en dus in elektrisch zin geen onderdeel meer is van de string. Maar bij 1 en 2 ben ik toch wel benieuwd.

[drielp]

Freemann schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:03:
[...]

Als er een steiger staat dan is dat volgens de arbo niet verplicht, echt is het voor je eigen wel beter

Maar dan komen we weer in aardlek like discussie....

Steiger is geen beveiliging, niet over de gehele breedte en achterkant open. Valbeveiliging is nodig.

[Freemann]

drielp schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:09:
[...]



Steiger is geen beveiliging, niet over de gehele breedte en achterkant open. Valbeveiliging is nodig.

Arbobesluit: Artikel 3.16 Voorkomen valgevaar
Het Arbobesluit eist dat de werkgever maatregelen neemt om valgevaar te voorkomen. Er is sprake van valgevaar bij aanwezigheid van risicoverhogende omstandigheden, openingen in vloeren of als het gevaar bestaat om 2,5 m of meer te vallen. Dit kan door middel van het aanbrengen van een veilige steiger, stelling of werkvloer of het aanbrengen van doelmatige hekwerken en leuningen. Als deze voorzieningen niet aangebracht kunnen worden omdat bijvoorbeeld het aanbrengen ervan te grote risico's met zich meebrengt, mogen vangnetten of harnasgordels met lijnen worden gebruikt.

en

Gebruik van rolsteigers
Gebruik alleen deugdelijk geplaatste steigers.
Voer voor het gebruik en aan het begin van de werkdag een visuele controle uit (compleet, onbeschadigd en stabiel).
Verwijder bij gebruik geen onderdelen zoals verankeringen, leuningen, stabilisatoren of diagonalen.

Mijn inziens zijn er maatregelen genomen om valgevaar te beperken/voorkomen dmv een deugdelijke steiger.

Desalniettemin is iedere extra vorm van beveiliging goed en het weglaten ervan geeft een verhoogt risico.

[ Voor 3% gewijzigd door Freemann op 03-07-2013 10:33 ]

[looyenss]

Freemann schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:27:
[...]




[...]


en

[...]


Mijn inziens zijn er maatregelen genomen om valgevaar te beperken/voorkomen dmv een deugdelijke steiger.

Desalniettemin is iedere extra vorm van beveiliging goed en het weglaten ervan geeft een verhoogt risico.

Ik weet dat een VCA certificaat niet wettelijk verplicht is. Maar geeft me toch wel een verrekte fijn gevoel als ik installateurs met verstand een dak op zie lopen.

Goed, het was niet mijn bedoeling een nieuwe discussie te starten over iets wat eigenlijk heel logisch is.
Ik vind het in ieder geval erg leuk dat je ook aan de panelen zit nu :-)

[Verwijderd]

Ik merk dat jullie (eric-pvt + Schinnen-groen) erg gelukkig zijn met de aarding van de PV-modules. Pas a.u.b. wel op met blikseminslagen. Er zit behoorlijk wat kracht achter

er bestaat geen materie die bliksem kan aantrekken
er bestaat alleen materie die bliksem kan afleiden, en dat doe ik buiten de schil van mijn woning om,
waarbij in acht is genomen dat deze in dezelfde diameter voorziet als mijn 3 fasen + dc cumulatief.
dus zowel oost als west heeft een eigen aardlijn buitenom, vanwege het geleerde vorig jaar.
juist dre heeft geen aarding maar wel dc over het dak (junction kabels)

tevens is bliksem die je ziet, op de grond een gevaar voor al je ac lijnen
sinds ik een zware deugdelijke meterkast heb, met duitse normen, is het opvallend hoe vaak individueel aardleks aanspreken met onweer verderop.
mijn mooie spullen blijven mooi heel.

en verder alle broodjes aap :
hagel en bliksem
je velux raam is gevoeliger voor hagel dan je pv frame
je ongeaarde velux dakraam zou dus ook een bliksem magneet zijn

[Freemann]

looyenss schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:36:
[...]


Ik weet dat een VCA certificaat niet wettelijk verplicht is. Maar geeft me toch wel een verrekte fijn gevoel als ik installateurs met verstand een dak op zie lopen.

Goed, het was niet mijn bedoeling een nieuwe discussie te starten over iets wat eigenlijk heel logisch is.
Ik vind het in ieder geval erg leuk dat je ook aan de panelen zit nu :-)

helemaal mee eens!
Tijdje terug hier in de buurt Trauma heli+de rest van de aanwezig hulpdiensten uit Zoetermeer EN omgeving.
Bleek dat een glaszetter met een glaspaneel van een schuindak op 1 hoog was gevallen toen hij van de ladder op de pannen stapte.... De best man lag levenloos (snurkend) op de grond, maar heeft het wel overleefd....

Vind het wel bijzonder hoe sommige zich op een dak (durven te) begeven.

[Verwijderd]

kunnen we nu weer on topic , steigers en vca certificaten hebben niets te maken met opwekken met pv

[Mr. Jinx]

looyenss schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 09:56:
goed ook om te zien dat de installateur valbeveiliging om heeft

looyenss schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:36:
Ik weet dat een VCA certificaat niet wettelijk verplicht is. Maar geeft me toch wel een verrekte fijn gevoel als ik installateurs met verstand een dak op zie lopen.

Ik weet niet precies wat je hiermee wilt zeggen, maar dit soort opmerkingen nodigen in iedergeval niet echt uit om deel te nemen aan dit topic.

[Freemann]

Verwijderd schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:46:
kunnen we nu weer on topic , steigers en vca certificaten hebben niets te maken met opwekken met pv

Is een optie en laten we het dan vooral hebben over "Elektriciteit opwerken met zonnepanelen" hebben...

Graag dus ook zaken als bliksem(magneten), nen gewauwel, aardlek gevoeter, hakken, zagen , bla die bla ook achterwegen laten?

Zo niet, dan is het voor de gemiddelde bezoeker (potentieel PV legger) wel fijn om te lezen dat veiligheid op het dak ook een serieus punt is.

[ Voor 14% gewijzigd door Freemann op 03-07-2013 10:52 ]

[savale]

Misschien een idee om een apart "installatie" topic te maken om het hier meer on topic te houden? Gezien het aantal reacties op de offtopic zaken is er wel behoefte.

[Freemann]

savale schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:55:
Misschien een idee om een apart "installatie" topic te maken om het hier meer on topic te houden? Gezien het aantal reacties op de offtopic zaken is er wel behoefte.

eens:
Freemann in "Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 2"

[antonboonstra]

thunder7 schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 08:40:
Als ik een prognose voor de opbrengst van vandaag bereken in mijn monitoring_script, doe ik

opbrengst (nu) / opbrengst (gisteren dezelfde tijd) * eindopbrengst (gisteren)

Dat werkt niet altijd goed, met name als bv. gisteren het 's-morgens bewolkt was en 's-middags zonnig.
Als je dan vandaag 's-morgens iets meer zon hebt, komen er al snel idiote prognoses uit.

Ik mis in de formule het feit dat de panelen een maximaal vermogen hebben, en dat als je het nu 4x zo goed doet als gisteren, dat niet voor de hele dag hoeft te gelden. En een lopend gemiddelde over de aflopen paar dagen zou wellicht ook helpen.

Heeft er iemand ideeën over een betere formule?

De verwachte opbrengst op mijn site bereken ik op dezelfde manier als jij, alleen dan over de afgelopen 4 dagen. Hiermee demp je eventuele tijdelijk bewolking, maar hou je nog wel rekening met de daglengte, vaste schaduw e.d.

[nielsdc]

hansdegit schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:08:
Een technische vraag dan maar. Onze Yingli Panda's hebben 3 diodes. wat gebeurt er met de rest van de string:
- wanneer er 1 diode inschakelt?
- wanneer er 2 diodes inschakelen?

Wanneer er drie diodes omklappen kan ik me voorstellen dat het paneel "niet meer meedoet" en dus in elektrisch zin geen onderdeel meer is van de string. Maar bij 1 en 2 ben ik toch wel benieuwd.

Als er 1 diode inschakelt dan wordt 1/3 van het paneel uit de string gehaald/gebypassed (de stroom loopt dan door de diode ipv dat deel van het paneel). Bij 2 diodes wordt dus 2/3 van het paneel uit de string gehaald/gebypassed. Als de rest van het paneel gewoon volop zon vangt kan dat deel dus gewoon blijven produceren, maar dat hangt er dus heel erg vanaf waar op het paneel de schaduw valt.

[WoudseHoeve]

niets

[ Voor 97% gewijzigd door WoudseHoeve op 03-07-2013 12:48 ]

[Appie Heijn]

Freemann schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:03:
[...]
Als er een steiger staat dan is dat volgens de arbo niet verplicht, echt is het voor je eigen wel beter

Ok eindelijk kan ik eens iets toevoegen.
Een steiger is nooit verplicht. De arbowet verplicht je om als werkgever te zorgen dat je werknemers een veilige werkplek hebben. Een steiger kan hiervoor gebruikt worden. Als je een hellend dak hebt van 3-4 meter dan is een "opvang" steiger niet afdoende, je hebt immers niet voorkomen dat de persoon een val van meer dan 2,5 meter maakt. Boven de 2,5mtr valgevaar MOET je maatregelen nemen welke dat valgevaar voorkomen. Wanneer dit niet te voorkomen is ga je over op persoonlijke beschermingsmiddelen. Dit kan een harnas zijn met valdemper.

PS: de arbowet geldt ook voor ZZP'ers! maar NIET voor de particulier zelf die de paneeltjes op z'n dak plakt.

drielp schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:09:
[...]



Steiger is geen beveiliging, niet over de gehele breedte en achterkant open. Valbeveiliging is nodig.

Een steiger is een collectieve(meerdere mensen) maatregel. En is dus een beveiliging. Wanneer een steiger conform steigerrichtlijn en/of handleiding is opgebouwd is er geen valbeveiliging VERPLICHT wanneer dit de mens een verhoogde veiligheid biedt dan mag dit wel, sterker nog het verdient aanbeveling. Echter een steiger onder een hellend dakvlak van meer dan 2,5 meter is weer geen goede maatregel conform arbowet.

Freemann schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:27:
Mijn inziens zijn er maatregelen genomen om valgevaar te beperken/voorkomen dmv een deugdelijke steiger.
Desalniettemin is iedere extra vorm van beveiliging goed en het weglaten ervan geeft een verhoogt risico.

Meestal klopt dit inderdaad. Echter weglaten geeft niet automatisch een verhoogt risico. Als jij er voor kiest om een harnas te dragen op een deugdelijke steiger en je collega doet dit niet dan heeft hij niet een hoger risico, ervan uitgaande dat jullie de steiger beide op de juiste manier gebruiken en dezelfde werkzaamheden uitvoeren. Dus niet met 1 been over de rand nog een paneeltje aangeven enz....

No offence naar degene waar ik op reageer trouwens. Hoop dat ik dit keer iets kan toevoegen ipv dat ik altijd bij jullie kom te vragen.

[Verwijderd]

zucht

[Appie Heijn]

Verwijderd schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 13:12:
zucht

Sorry, kan er ook niets aan doen, zag de "discussie" en dacht iets toe te kunnen voegen. Mocht het in een ander topic moeten dan hoor ik het graag...

[Freemann]

Appie Heijn schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 13:29:
[...]

Sorry, kan er ook niets aan doen, zag de "discussie" en dacht iets toe te kunnen voegen. Mocht het in een ander topic moeten dan hoor ik het graag...

Je bijdrage wordt (bij mij) zeer gewaardeerd en is volgens mij redelijk in lijn met wat ik (hoopte) over te brengen.
Een ieder is uiteindelijk verantwoordelijk voor zijn eigen veiligheid. Daarmee doel ik vooral op het feit dat sommige bazen het niet zo nauw nemen met de veiligheid. Mijn inziens is dan een harnasje voor jezelf aanschaffen een kleine uitgaven als je bedenkt wat er kan gebeuren... En dat geldt natuurlijk ook voor iedere particulier die zijn of haar dan van 1-20m hoog met een hellingshoek van 1-89graden opgaat.

[Verwijderd]

@appie heijn je bijdrage word zeker gewoord echter is er afgelopen periode wat gediscusisieer gweest ivm oftopic of niet.
veiligheid mbt gebruik steiger is zeker offtopic doch wel leerzaam

[Appie Heijn]

Verwijderd schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 13:51:
@appie heijn je bijdrage word zeker gewoord echter is er afgelopen periode wat gediscusisieer gweest ivm oftopic of niet.
veiligheid mbt gebruik steiger is zeker offtopic doch wel leerzaam

Eens, je hebt er zo weinig aan als je panelen op het dak liggen en je komt zelf in een rolstoel te zitten of erger...

Het is geen hogere wiskunde in mijn ogen, arbowet geldt alleen voor bedrijven(ook zzp).
Particulier mag zijn eigen invulling geven aan veilig werken. Gelukkig zijn er genoeg voorbeelden(helaas) van hoe het niet moet. Ik zo zeggen leer er van en voorkom dat je het zelf overkomt.

PS:
Laatste toevoeging(in dit topic) wat mij betreft over dit onderwerp. Veel mensen vertrouwen op een harnas met vallijn(+demper).

YouTube: Gotcha Kit Real Time Rescue.mpeg
Dit filmpje laat zien hoe het er ongeveer uit ziet. Denk er ook even over na hoe je uit je hangende positie kan komen. De bevestiging zit als het goed is achter je schouderbladen. Denk niet dat je uberhaupt ook maar wat kan doen als je hangt, in het filmpje gebruiken ze een pop, maar een mens komt er net zo bij te hangen. Na 10 minuten heb je blijvende schade.

YouTube: Miller Relief Step Safety Device Installation
Voor de professionals onder ons: Deze lusjes waarin hij gaat staan zitten niet standaard op een harnas. Is een aanrader voor de mensen die dagelijks op het dak zitten en met vallijn en harnas werken.

[ Voor 58% gewijzigd door Appie Heijn op 03-07-2013 14:15 ]

[Verwijderd]

voor wie het interesseert :
http://www.solarabcs.org/...Grounding_studyreport.pdf
spanning afvoeren van frames kan ook een opbrengst garantie geven, en het word er wat veiliger van.
mijn ervaring zonder de aarding was dat mijn collector door de cv boiler in direkt kontakt stond met de cv ledingen en waterleiding, een mooie aarding.
mijn pv dus niet want dat hoeft niet ?
totdat ik eens beide vasthield na een jaar...
vreemd genoeg treed die zwerfstroom soms op, meestal na een topdag, sinds de aarding blijft alles goed en veilig.
waarom panelen ?opladen? is mij niet bekend, dat het gebeurt heb ik gevoeld.
ik vergelijk het maar met je auto op een warme zomerdag die electrostatisch oplaad, het voelde ook zo namelijk, en het was ook daarna weg, maar trad wel vaker op.
er zijn mij ook setups bekend waarbij het zelfs verplicht is op een zekere manier te aarden (ericplan ?)
omdat anders de panelen mindere opbrengst gaan geven.

[Verwijderd]

Freemann schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 10:52:
[...]

Is een optie en laten we het dan vooral hebben over "Elektriciteit opwerken met zonnepanelen" hebben...

Graag dus ook zaken als bliksem(magneten), nen gewauwel, aardlek gevoeter, hakken, zagen , bla die bla ook achterwegen laten?

Zo niet, dan is het voor de gemiddelde bezoeker (potentieel PV legger) wel fijn om te lezen dat veiligheid op het dak ook een serieus punt is.

Dit topic is juist interessant en leuk omdat er ook over nevenzaken wordt gesproken. Waarom hebben we het dan wel over montagemateriaal, worden er foto's geplaatst over mooie en minder mooie daken etc etc. Het is denk ik typerend over hoe NL op dit moment in elkaar steekt. Alles moet precies in een hokje passen en waag het eens daarbuiten te stappen. Jammer. Ik heb veel gehad aan dit forum omdat ik met al mijn vragen/opmerkingen terecht kon en het gezellig was....

Oh ja, vandaag maar 2,4 kWh. Slechte dag. Ooooh sorry, offtopic. Kon het niet laten. Met straks tientallen subforums wordt het mij teveel, maar dat is persoonlijk. Maar dat zijn er denk ik meer want er zijn al veel oude forumleden volgens mij weg.

[Freemann]

Verwijderd schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 20:04:
[...]


Dit topic is juist interessant en leuk omdat er ook over nevenzaken wordt gesproken. Waarom hebben we het dan wel over montagemateriaal, worden er foto's geplaatst over mooie en minder mooie daken etc etc. Het is denk ik typerend over hoe NL op dit moment in elkaar steekt. Alles moet precies in een hokje passen en waag het eens daarbuiten te stappen. Jammer. Ik heb veel gehad aan dit forum omdat ik met al mijn vragen/opmerkingen terecht kon en het gezellig was....

Jammer dat je niet echt verder hebt gelezen .....

lees dit maar is:
Freemann in "Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 2"
en
Verwijderd in "Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 2"

Ik was JUIST de gene die off-topic was en daar commentaar op kreeg. De post die jij quote is daar juist weer een reactie op. Juist ik werd terug gevloten omdat ik off-topic was.... Maar goed ik neem het je niet kwalijk, laten we vooral gezellig off-topic gaan/blijven

Waar ik persoonlijk wel moe van wordt, zijn de never-ending discussies over NEN, aardlek, hoe zwaar moet een groep zijn, etc. vandaar dat ik voorgesteld heb om dat in een ander topic te doen. Dit vooral omdat het een randzaak is en niet direct iets te maken heeft met Zonnestroom opwekken en iedereen met gezond verstand in de basis een omvormer aan het net kan hangen en panelen op zijn dak kan leggen.

Oh ja, vandaag maar 2,4 kWh. Slechte dag. Ooooh sorry, offtopic. Kon het niet laten. Met straks tientallen subforums wordt het mij teveel, maar dat is persoonlijk. Maar dat zijn er denk ik meer want er zijn al veel oude forumleden volgens mij weg.

(er zijn hier mensen die op bovenstaande zouden zeggen; ga in een ander topic een wedstrijdje ver pissen )
Hier idd ook een erg slechte dag... 2 dagen geleden 34kWh en vandaag net aan 20% daarvan, maar er schijnt zon achter de bewolking en morgen moet die tevoorschijnen komen

Op naar de 35kWh

[Appie Heijn]

Even een vraag hier voort zetten:

Appie Heijn schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 15:42:
Vraagje...

Ik heb via www.sunnydesignweb.com mijn systeem berekend wat het ongeveer gaat opleveren.
+/- 2534kWh geeft de berekening aan.

Systeem:
13 x ET-Solar ET-M660255 op een SMA Solar SB 3600TL-21 (3315Wp)
-73gr OZO (107gr vanaf noord)
Hoek: ~35gr

Dit heb ik in sunnyportal ingevoerd:
[afbeelding]
Hij berekend zelf wat de verwachting per maand zou moeten zijn. Zoals je kan zien is de opbrengst behoorlijk hoger dan de voorspelling. Mei en Juni zijn de eerste maanden dat de SMA logging volledig meeloopt.Nou is de installatie vanaf eind maart actief en is deze logging vanaf eind april actief. Zit nu op 1235kWh, systeem op het net vanaf 24 maart.

Presteerd mijn systeem nou zo ontzettend goed of is de schatting gewoon niet goed van sunnydesignweb of ligt het wellicht aan de verdeling van de kWh'tjes door sunnyportal?

antonboonstra schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 19:24:
[...]

2534 kWh uit 3,315 kWp zou neerkomen op 764 kWh/kWp. Als je niet al te veel schaduw hebt, verwacht ik dat je met deze opstelling zeker 15% meer moet kunnen halen. Ik denk dus dat Sunny Design wel erg voorzichtig is met de berekening.
Ben je trouwens nog van plan om uit te breiden qua panelen, aangezien je omvormer is overgedimensioneerd?

Appie Heijn schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 20:19:
Ik heb geen schaduw. Alleen als de zon om het huis gedraaid is dan zakt ie langzaam aan in. Logisch natuurlijk Maar gelukkig geen schaduw in de zin van huizen, pijpjes en/of bomen.

[afbeelding]
Zo ziet een goede dag er uit.
23,5 kWh in dit geval op 2 juni j.l.

Ik hoop in de toekomst nog wat panelen op zuid neer te plempen. Verwacht alleen dat ik wel ga pieken richting max omvormer als ik bijvoorbeeld 6x 250 op zuid doe. Ik tik nu al regelmatig de 3000W aan rond 12.00 als het zonnetje dan ook nog pal op de zuid panelen staat...

Ik denk dat het wellicht verstandiger is om voor 4x 300Wp te gaan.
Zou in totaal op 4,5 Wp komen, max DC vermogen is 3,88 kW
Rendement van de omvormer gaat maar 0,4% omhoog naar 95,4%.

Barrycade schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 21:05:
Ik zou eerder aan WNW denken als ik je curve zo zie, dan heb je een mooier verloop van je curve. Nu gebeurt er na 4 en vrijwel niets meer. Als je panelen op zuid gaat leggen dan ga je om 12 uur royaal boven het vermogen van de omvormer uit.

Op zich zou dat qua curve heel erg mooi zijn maar de WAF is nogal laag denk ik. Ik heb nu het volledige dak aan de achtergevel vol. Het dak staat haaks op onze voorkant van het huis. Doen we maar niet. Ik heb nog een flink stuk plat dak beschikbaar en in de toekomst nog een terrasoverkapping(mooi voor zonneboiler). Zoek nu eigenlijk een combi tussen klein(minder hoge opstelling op platdak) en een passend vermogen. Ik heb nog wat Wp'jes nodig om de omvormer (3880DC max) lekker goed te benutten. Ik haal nu ongeveer 3000W uit 3315Wp(6x255).

Zou 4000Wp een beetje redelijk zijn? Klein beetje over gedimensioneerd.


Foto huidige situatie. Andere kant dak ligt aan straatzijde. Al veel complimenten gehad uit de buurt over de volledige zwarte panelen en de redelijk strakke(jammer van het dakraam) benutting van het dak.

[ Voor 19% gewijzigd door Appie Heijn op 03-07-2013 21:23 ]

[Dre]

Ik heb deze berichten gemist. Ongetwijfeld lees ik er over heen, maar wat is je vraag concreet? ( ) (eventueel samenvatting+vraag)

[ Voor 15% gewijzigd door Dre op 03-07-2013 21:41 ]

[Appie Heijn]

Klopt ze komen ook uit een ander topic. Vraag is wat ik het beste op het platte dak kan leggen om de 2e mpp en daarmee de omvormer volledig te benutten.

[Dre]

Ik begrijp dat je nu het volgende hebt:

• 13 x ET-Solar ET-M660255 op een SMA Solar SB 3600TL-21 (3315Wp)
• -73gr OZO (107gr vanaf noord)
• Hoek: ~35gr

En je op een platdak panelen erbij wilt plaatsen. De vragen die jij hebt zijn hoeveel vermogen is slim en waarschijnlijk een tweede vraag is welke oriëntatie (pal zuid, of toch meer richting het westen i.v.m. OZO panelen)

Ik zie dat je bekend met SMA Sunny design, heb je daar al eens wat meer gespeeld?

[makhiel]

Beste experts

Ben nu al lang bezig een optimale config voor mijn dak van +/-5x7m te krijgen. (Lange kant pal zuid)
Het eerste gesprek met een adviseur strandde in: dit is de standard landscape module met een meter tussenruimte... In deze config kan je net aan 9 panelen kwijt. Vanuit mijn werk ben ik gewend om naar creative oplossingen te zoeken. Hier kon ik geen genoegen meenemen.

Het uiteindelijke resultaat zijn 2 systemen met elk zijn pro en cons. kosten, opbrengst, bereikbaarheid, hoeveelheid ballast, zichtbaarheid, risico enz.
Om goed te vergelijken heb ik gebruik gemaakt van yingli 265 en een SMA3000TL-21of SMA 3600
system 1: zuid orientatie 12 panelen
system 2: oost west orientatie 16 panelen

Systeem ZUID:2 rijen van 6 panelen in portret stand. eerste rij 15gra tweede rij 25gra tussen ruimte 3,1m.

De resultaten van dit geheel: 3.18kWp~2734kWh berekend met sunny design.

Systeem oost west: 2x8 panelen

De resultaten van dit geheel: 4.24kWp~3312kWh berekend met sunny design.

Met deze gegevens is het natuurlijk de hamvraag wat is beter?
Systeem 1 heb ik zelf uitgedacht. system 2 kwam van een leverancier.
In mijn gedachten zijn bij system 2 de aanschaf kosten hoger.: 4 extra panelen en maar 600kWh meer.
Ook komt het op mij over of de helft van de panelen sochtends niets doet en vica verca in de avond.
Toch wordt beweerd dat oost west echt helemaal niet zo gek. of moet ik gewoon blij zijn met mn zuid orientatie?

Op dit moment heb ik echt n beetje input nodig om een keuze te maken.
Graag jullie advies/ stemming

[ Voor 12% gewijzigd door makhiel op 04-07-2013 13:20 . Reden: plaatjes relinked ]

[Appie Heijn]

Dre schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 21:59:
Ik begrijp dat je nu het volgende hebt:

• 13 x ET-Solar ET-M660255 op een SMA Solar SB 3600TL-21 (3315Wp)
• -73gr OZO (107gr vanaf noord)
• Hoek: ~35gr

En je op een platdak panelen erbij wilt plaatsen. De vragen die jij hebt zijn hoeveel vermogen is slim en waarschijnlijk een tweede vraag is welke oriëntatie (pal zuid, of toch meer richting het westen i.v.m. OZO panelen)

Ik zie dat je bekend met SMA Sunny design, heb je daar al eens wat meer gespeeld?

Ik heb inderdaad bovengenoemde installatie, idd hoeveel vermogen. Orientatie is denk ik het best om 187 gr aan te houden. De panelen hebben namelijk vanaf 14.00 geen vrije instraling meer denk ik ivm schaduwvorming op plat dak doordat het huis in de weg staat.

Sunnydesign vindt het prima om 6x270Wp bij te plaatsen. Gevoelsmatig voelt dit niet goed, even 1620Wp erbij. Dat zal vermoedelijk zo'n 1400W gaan leveren rond 12.00 incl de 3000w op de mpp1

[Dre]

Appie Heijn schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 22:17:
[...]

Ik heb inderdaad bovengenoemde installatie, idd hoeveel vermogen. Orientatie is denk ik het best om 187 gr aan te houden. De panelen hebben namelijk vanaf 14.00 geen vrije instraling meer denk ik ivm schaduwvorming op plat dak doordat het huis in de weg staat.

Sunnydesign vindt het prima om 6x270Wp bij te plaatsen. Gevoelsmatig voelt dit niet goed, even 1620Wp erbij. Dat zal vermoedelijk zo'n 1400W gaan leveren rond 12.00 incl de 3000w op de mpp1

Gezien de schaduw na 14:00 (ook 's winters?) lijkt me richting west niet verstandig. Hoe sunnydesign het geheel berekend weet ik niet, maar hij houdt er waarschijnlijk wel rekening mee dat het niet het hele jaar door volle zon is. Veel vermogen (Watt) is leuk, maar energie (kWh) heb je veel meer aan als je mag aftikken bij je energieleverancier.

Je hebt een wat complexe situatie, maar antonboonstra heeft ooit voor een redelijk optimaal zuid systeem theoretisch benaderd wat de zogenaamde piekverliezen zijn door het nemen een te kleine omvormer, oftewel het nemen van teveel panelen. Misschien heb je er wat aan (link).

[migjes]

Appie Heijn schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 22:17:
[...]

Ik heb inderdaad bovengenoemde installatie, idd hoeveel vermogen. Orientatie is denk ik het best om 187 gr aan te houden. De panelen hebben namelijk vanaf 14.00 geen vrije instraling meer denk ik ivm schaduwvorming op plat dak doordat het huis in de weg staat.

Sunnydesign vindt het prima om 6x270Wp bij te plaatsen. Gevoelsmatig voelt dit niet goed, even 1620Wp erbij. Dat zal vermoedelijk zo'n 1400W gaan leveren rond 12.00 incl de 3000w op de mpp1

je zult hem zelf moeten inschatten aan de hand van je eigen ervaring en wensen.

algemeen geschreven: je kunt best 30% onder dimensioneren.
dat kan vrij straffen loos. (het systeem gaat dan wel wat af toppen op mooie lente dagen, maar als je dat niet erg vind, kun je het gewoon doen.) de mindere dagen maken dan het verlies van de top dagen wel weer goed.
dat zou ongeveer een 1700Wp er bij zijn.

als je de nieuwe panelen in een andere hoek zet.
platter = beter voor de zomer, stijler is beter voor de lente/herfst.
of meer naar het westen voor een betere verdeling over de dag.
dan kun je zelfs wat nog meer Wp doen.

met kleinere strings is het vaak wel wat interessanter om dan 5" cellen panelen te gebruiken.
b.v. 200Wp panelen, dan kom je wat makkelijker op een hogere V.
(dat is beter voor optitrack(schaduw management) en beter voor het rendement van omvormer)

[ Voor 3% gewijzigd door migjes op 04-07-2013 10:03 ]

[WoudseHoeve]

makhiel schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 22:13:
Beste experts

Ben nu al lang bezig een optimale config voor mijn dak van +/-5x7m te krijgen. (Lange kant pal zuid)
Het eerste gesprek met een adviseur strandde in: dit is de standard landscape module met een meter tussenruimte... In deze config kan je net aan 9 panelen kwijt. Vanuit mijn werk ben ik gewend om naar creative oplossingen te zoeken. Hier kon ik geen genoegen meenemen.

Het uiteindelijke resultaat zijn 2 systemen met elk zijn pro en cons. kosten, opbrengst, bereikbaarheid, hoeveelheid ballast, zichtbaarheid, risico enz.
Om goed te vergelijken heb ik gebruik gemaakt van yingli 265 en een SMA3000TL-21of SMA 3600
system 1: zuid orientatie 12 panelen
system 2: oost west orientatie 16 panelen

Systeem ZUID:2 rijen van 6 panelen in portret stand. eerste rij 15gra tweede rij 25gra tussen ruimte 3,1m.
[afbeelding]

De resultaten van dit geheel: 3.18kWp~2734kWh berekend met sunny design.

Systeem oost west: 2x8 panelen
[afbeelding]

De resultaten van dit geheel: 4.24kWp~3312kWh berekend met sunny design.

Met deze gegevens is het natuurlijk de hamvraag wat is beter?
Systeem 1 heb ik zelf uitgedacht. system 2 kwam van een leverancier.
In mijn gedachten zijn bij system 2 de aanschaf kosten hoger.: 4 extra panelen en maar 600kWh meer.
Ook komt het op mij over of de helft van de panelen sochtends niets doet en vica verca in de avond.
Toch wordt beweerd dat oost west echt helemaal niet zo gek. of moet ik gewoon blij zijn met mn zuid orientatie?

Op dit moment heb ik echt n beetje input nodig om een keuze te maken.
Graag jullie advies/ stemming

De vraag is : Wat is je huidige verbruik?
Heb je de extra opbrengst van de duurdere oost/west opstelling nodig?
Als je de opbrengst geheel kan salderen zou ik die gewoon doen, maximale opbrengst bij het beschikbare oppervlak.

[migjes]

makhiel schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 22:13:
Beste experts

Ben nu al lang bezig een optimale config voor mijn dak van +/-5x7m te krijgen. (Lange kant pal zuid)
Het eerste gesprek met een adviseur strandde in: dit is de standard landscape module met een meter tussenruimte... In deze config kan je net aan 9 panelen kwijt. Vanuit mijn werk ben ik gewend om naar creative oplossingen te zoeken. Hier kon ik geen genoegen meenemen.

Het uiteindelijke resultaat zijn 2 systemen met elk zijn pro en cons. kosten, opbrengst, bereikbaarheid, hoeveelheid ballast, zichtbaarheid, risico enz.
Om goed te vergelijken heb ik gebruik gemaakt van yingli 265 en een SMA3000TL-21of SMA 3600
system 1: zuid orientatie 12 panelen
system 2: oost west orientatie 16 panelen

Systeem ZUID:2 rijen van 6 panelen in portret stand. eerste rij 15gra tweede rij 25gra tussen ruimte 3,1m.
[afbeelding]

De resultaten van dit geheel: 3.18kWp~2734kWh berekend met sunny design.

Systeem oost west: 2x8 panelen
[afbeelding]

De resultaten van dit geheel: 4.24kWp~3312kWh berekend met sunny design.

Met deze gegevens is het natuurlijk de hamvraag wat is beter?
Systeem 1 heb ik zelf uitgedacht. system 2 kwam van een leverancier.
In mijn gedachten zijn bij system 2 de aanschaf kosten hoger.: 4 extra panelen en maar 600kWh meer.
Ook komt het op mij over of de helft van de panelen sochtends niets doet en vica verca in de avond.
Toch wordt beweerd dat oost west echt helemaal niet zo gek. of moet ik gewoon blij zijn met mn zuid orientatie?

Op dit moment heb ik echt n beetje input nodig om een keuze te maken.
Graag jullie advies/ stemming

nouw ja expert, meer goed bedoelende klungelende amateurs.
(nu word het geslijm niet erg gevonden hoor, ga zo door, )

ik kan helaas de afbeelding niet zien.

zuid is het beste en geeft de hoogste opbrengst per Wp.
maar oost-west is ook niet slecht, en ja dat is flink meer Wp.
en ja dat zal vast meer kWh geven op een jaar, maar ook hogere kosten.
het is natuurlijk een beetje wat je wil bereiken.

zuid:
heb niet nagerekend of je 12 panelen kloppen, maar meestal schatten mensen de afstand tussen de panelen iets wat te groot. het is vaak niet de grootste ramp als in de lente er wat schaduw valt op een paneel van de rij er voor. de diodes schakelen dan wel 1/3 van de sting uit, maar opbrengsten van de lage temperaturen zijn zo hoog en tijden zo kort, dat het niet zo erg is.

oost-west.
als je nog wat dak ruimte overhoud dan kun je ook nog proberen door er aan 1 kant een extra stoep tegen onder te leggen om de panelen ook nog een beetje naar zuid te richten voor wat meer opbrengst.
(15 graden oost-west met 10 graden zuid, lijkt naar mijn inzicht het beste.)
door oost west te werken heb je ook een minder zware omvormer nodig.
voorbeeldje van mijn dak(komt aardig in de richting van jouw planning).

was wel een dag met warm weer, dus wat lagere opbrenst in W gezien maar veel kWh.
(houd ook rekening dat oost-west meer last heeft van horizon vervuiling, ik heb b.v. een kerk in de buurt staan, en die toren zie ik ook terug in de opbrengsten.)

omvormer hebben ook nog een optimum V.
met de gekozen panelen ga je een aardig eind van dat optimum af zitten in een oost-west.
(ik heb zelf 20x 190Wp panelen, dus 10 op oost met een 340V.)
voor kleinere stringen is het vaak interessanter om dat met kleinere panelen te doen.

en hier ook nog een andere variant die misschien ook kan:
http://www.ecologieforum.eu/viewtopic.php?f=23&t=2500

[nielsdc]

migjes schreef op donderdag 04 juli 2013 @ 10:35:

zuid:
heb niet nagerekend of je 12 panelen kloppen, maar meestal schatten mensen de afstand tussen de panelen iets wat te groot. het is vaak niet de grootste ramp als in de lente er wat schaduw valt op een paneel van de rij er voor. de diodes schakelen dan wel 1/3 van de sting uit, maar opbrengsten van de lage temperaturen zijn zo hoog en tijden zo kort, dat het niet zo erg is.

In dit geval zijn de panelen in portrait geplaatst, en zal bij schaduw van een andere rij het hele paneel uitgeschakeld worden.

[makhiel]

Het verbruik lag vorig jaar op 4700kWh. dit jaar heb ik het al teruggebracht naar 4300kWh.
In mijn berekeningen ga ik uit van het gemiddelde 4500kWh.

De tweede rij panelen in de zuidopstelling hebben alleen in de wintermaanden een randje slagschaduw.
De afstand moet eigenlijk 3,3m dit heb ik teruggebracht naar 3,0 a 3,1m.
De breedte van het dak en de verplichte afstand tot de dakrand laat niet meer toe.

Zelf neig ik toch naar de oost west omdat de installatie eerder opstart en minder hoog uitsteekt.
nadeel vind ik dat de bereikbaarheid van de panelen voor onderhoud minder

Vanmiddag relink ik de plaatjes (edit gedaan)
plaatje 1 doorsnede dakaanzicht en detail zuidopstelling
plaatje 2 dakaanzicht zuidoost opstelling

[ Voor 10% gewijzigd door makhiel op 04-07-2013 13:24 ]

[migjes]

makhiel schreef op donderdag 04 juli 2013 @ 11:25:
Het verbruik lag vorig jaar op 4700kWh. dit jaar heb ik het al teruggebracht naar 4300kWh.
In mijn berekeningen ga ik uit van het gemiddelde 4500kWh.

De tweede rij panelen in de zuidopstelling hebben alleen in de wintermaanden een randje slagschaduw.
De afstand moet eigenlijk 3,3m dit heb ik teruggebracht naar 3,0 a 3,1m.
De breedte van het dak en de verplichte afstand tot de dakrand laat niet meer toe.

Zelf neig ik toch naar de oost west omdat de installatie eerder opstart en minder hoog uitsteekt.
nadeel vind ik dat de bereikbaarheid van de panelen voor onderhoud minder is

Vanavond relink ik de plaatje nogmaals. er is iets misgegeaan.

ehh welke onderhoud?
als de hoek groot genoeg is, dan spoelt de regen het wel schoon.
maar plaatje helpt.

nielsdc schreef op donderdag 04 juli 2013 @ 11:10:
[...]
In dit geval zijn de panelen in portrait geplaatst, en zal bij schaduw van een andere rij het hele paneel uitgeschakeld worden.

dan pak je natuurlijk panelen met de diodes anders georiënteerd.
of een paneel met zelfs 5 diodes.
maar we zullen het plaatje eens moeten afwachten, dan zien we wat meer.

[WoudseHoeve]

makhiel schreef op donderdag 04 juli 2013 @ 11:25:
Het verbruik lag vorig jaar op 4700kWh. dit jaar heb ik het al teruggebracht naar 4300kWh.
In mijn berekeningen ga ik uit van het gemiddelde 4500kWh.

De tweede rij panelen in de zuidopstelling hebben alleen in de wintermaanden een randje slagschaduw.
De afstand moet eigenlijk 3,3m dit heb ik teruggebracht naar 3,0 a 3,1m.
De breedte van het dak en de verplichte afstand tot de dakrand laat niet meer toe.

Zelf neig ik toch naar de oost west omdat de installatie eerder opstart en minder hoog uitsteekt.
nadeel vind ik dat de bereikbaarheid van de panelen voor onderhoud minder is

Vanavond relink ik de plaatje nogmaals. er is iets misgegeaan.

Onderhoud ??? Ga je ze elke week wassen ? mogelijk kan je net een voet breed ruimte houden tussen de panelen .....
In portrait werken de diodes inderdaad niet...

Met jouw verbruik zou ik voor de oost/west gaan.

[sjnelle]

makhiel schreef op woensdag 03 juli 2013 @ 22:13:
Beste experts


Het uiteindelijke resultaat zijn 2 systemen met elk zijn pro en cons. kosten, opbrengst, bereikbaarheid, hoeveelheid ballast, zichtbaarheid, risico enz.
Om goed te vergelijken heb ik gebruik gemaakt van yingli 265 en een SMA3000TL-21of SMA 3600
system 1: zuid orientatie 12 panelen
system 2: oost west orientatie 16 panelen

Systeem ZUID:2 rijen van 6 panelen in portret stand. eerste rij 15gra tweede rij 25gra tussen ruimte 3,1m.
[afbeelding]

De resultaten van dit geheel: 3.18kWp~2734kWh berekend met sunny design.

Systeem oost west: 2x8 panelen
[afbeelding]

De resultaten van dit geheel: 4.24kWp~3312kWh berekend met sunny design.

Ben wel benieuwd naar je plaatjes.
Ik kreeg zelf te weinig platen op platdak in een zuidopstelling zit nu op 12 platen 125 graden zuid oost met enecsys omvormers. Zie zeker in de morgen leuke pieken, en starten relatief vroeg op.

1,5 week geleden nog 6 platen bijgelegd op dakkapel op 215 graden zuidwest. Die blijven 's morgens weer achter maar pieken op de middag wel harder door ben eens benieuwd als ze maandje draaien wat verschil is.

Ben eventueel nog twijfelen of ik niet 1 rij moet omdraaien naar zuidwest

[revolution-nl]

/edit verkeerde topic

[ Voor 94% gewijzigd door revolution-nl op 04-07-2013 13:43 ]

[databeestje]

Ik ben nog steeds blij met mijn oost-west opstelling, het betreft 3200Wp verdeeld over de 2 helften. Deze zitten per 8 parallel aangesloten op de SMA SB 2000HF omvormer met 1 MPPT. Dit gaat goed.

De hoogste piek die ik zie na wolken is 1800-1900, zelden in mei gezien dat deze de 2000Wac aantikte. Dat is dus een flinke overdimensionering, houd hierbij dan wel rekening met een hoge hoek van 50 respectievelijk 40 graden. En een dakkapel op west.

Het positieve is dat je de gehele dag door een aanzienlijk productie hebt, maar minder piekproductie. Het positieve daarvan is dat meer van de eigen geproduceerde energie meteen verbruikt wordt. Vanaf 8 uur 's ochtends op een onbewolkte dag komt er meer dan 500 Watt uit nu.
- Het nadeel is dat de opbrengst in de winter door de beroerde hoek met het zuiden heel erg slecht is.
- Positief is dat in de zomer de productie circa 30-45 minuten eerder start vergeleken met een zuid dak. De eind tijd zit bij mij niet veel verschil in, dit veroorzaakt door dakkapel en boom.

[Verwijderd]

je zit best wel fors lager hoor, dan mijn oost west met 2 aparte omvormers, maar hey het werkt
dus het is ook wel goed.
ik zou op jouw plek het toch niet zo doen, maar dat is slechts een opinie

[Terpen Tijn]

De vraag is dan of dat aan de eenzame omvormer zou liggen, of aan de hoge hoek/schaduw/tolerantie van de panelen etc.

Misschien dat je het aan de curve van een perfect zonnige dag kan zien @databeestje?