Een discussie kun je natuurlijk altijd aangaan. De discussie wordt relevanter (denk ik) als duidelijk is dat de voor sommigen overduidelijke conclusies voor grote groepen mensen helemaal niet zo zonneklaar zijn.
Dat kun je op meerdere manieren voor het voetlicht brengen: het aantal ongelovigen is er daar één van.
Een andere mogelijkheid is te wijzen op grote aantallen mensen die heel verschillende stromingen aanhangen dan het christendom, of zelfs de Abrahamistische religies (denk aan Scientology, Boeddhisme, Confucianisme, Bahaii etc.). Of aan het feit dat sommige stromingen zich binnen het christendom positioneren terwijl ze door de meeste christenen helemaal niet als christen gezien worden (bijv. de Mormonen; of denk aan de Soefi's die zichzelf als islamiet zien, maar door de veel moslims niet als islamiet gezien worden).
Overigens is het ook opnieuw een voorbeeld van damn lies and statistics binnen het eigen straatje.
De Volkskrant baseert zich op een rapport van 'Freedom of Thought Report', een organisatie die discriminatie van ongelovigen monitored.
Dat ben ik niet helemaal met je eens. Dat jij een andere meetstaf (proportie ipv. absoluut aantal) als belangrijker ziet, soit. Maar, zoals je zelf stelt;
De toename van het aantal niet-gelovigen is correct voor een klein deel van de wereld
Zoals je zelf hieronder al aangeeft, dit soort statistieken is vaak problematisch. China is misschien relatief klein, maar er wonen wel verdomd veel mensen. Europa is ook vrij dichtbevolkt. Dat zijn twee van de "kerngebieden" qua atheïstische bevolking. Moeten we naar oppervlakte kijken? Of naar de grootte van de bevolkingen waarin atheïsme invloedrijker wordt? (Het probleem met China is dat de percentages ver uiteen lopen, dus dat is moeilijk te evalueren. De
90% uit een recent onderzoek lijkt me een overschatting. Op wikipedia wordt ook
6.3% genoemd.
Ik ben het met je eens dat voor sommige zaken, het aandeel misschien relevanter is en kan me dus in je vervolg wel vinden:
...echter het aantal gelovigen groeit in de rest van de wereld veel harder wat dus wereldwijd (om jouw term te gebruiken) zorgt voor een sterke afname van het percentage ongelovigen. Meerdere onderzoeken onderstrepen dit, zie bijvoorbeeld
dit PEW rapport (ik weet het, meer damn lies and statistics maar vergelijk het maar eens in opzet met het volgende rapport van WIN-Gallup).
Verder onderbouwt het
WIN-Gallup rapport waar 'Freedom of Thought' zich weer op baseert het verschil o.a. met de volgende vreemde uitleg:
[...]
Wat het niet zijn van religieus maar wel behorend tot je geloof precies inhoudt is mij niet duidelijk en kon ik ook niet vinden in een toelichting.
Ik neem aan dat het een beetje à la Wilders is. Hij vindt ons een christelijke samenleving, maar heeft zichzelf
uit laten schrijven als gelovige.
Of zoals de straks gequote Susan Blackmore, die Zen Boeddhisme praktiseert maar zichzelf niet als gelovig ziet.Tenslotte is de trend analyse van WIN-Gallup maar gedaan voor 39 landen (en niet de 57 die ze noemen voor de index en wat ook nog steeds maar een deelverzameling is) waarin overwegend westerse landen met een hoog gehalte niet-gelovigen zijn opgenomen. Indonesië, Irak, Iran, Saudi Arabië, etc en juist de landen met veel of zelfs een toenemend aantal gelovigen zijn niet representatief in de trend lijsten.
De vraag is natuurlijk of je, over landen waarin,
atheïsme als een terrorisische stroming gekenschetst wordt ooit representatieve aantallen kunt krijgen. Dat brengt ons weer bij de tekortkomingen van statistiek, en is niet echt een bevredigend antwoord misschien, maar we kunnen er niet omheen.
De reden waarom ik denk dat absolute aantallen al relevant genoeg zijn, is om de processen waardoor het aantal religieuzen toeneemt. Religies zijn te karakteriseren als effectieve
meme-complexen, met regels die door "natuurlijke selectie" tussen verschillende culturele varianten, geoptimaliseerd zijn om de groepsgrootte zo effectief mogelijk te doen toenemen.
Die regels zijn te karakteriseren door wijdverbreide nadruk op voortplanting (in veel christelijke richtingen, in mindere mate in de quran, maar wel in de islamitische
praktijk), op het vroege inlijven van kinderen (vroege doop, vroeg besnijden, etc.) en op het stellen van sancties tegen het verlaten van het geloof (van verschillende vormen van shunning, tot moord).
Daardoor wordt de aanwas van geloven effectief gemaximaliseerd. Geloven met minder effectieve regels blijven over het algemeen sektes.
Atheïsten krijgen volgens de hierboven geciteerde column in veel landen stuk minder kinderen dan de replacement rate (1.1). Dat dus het absolute aantal stijgt is alsnog interessant. Het lijkt erop dat, in een wereld waarin van alle groepen,
atheisten in
veel landen ernstig gediscrimineerd worden, het alsnog overtuigende argumenten heeft waardoor het absolute aantal toeneemt.
Vandaar dat ik uiteindelijk absolute aantallen best relevant vind in deze.
La majestueuse égalité des lois, qui interdit au riche comme au pauvre de coucher sous les ponts, de mendier dans les rues et de voler du pain. - Anatole France