Kalentum schreef op woensdag 2 april 2025 @ 10:42:
[...]
Ik vind het moeilijk voor te stellen HOE de media dat dan zouden moeten doen.
Een nieuwsfeit benoemen kost weinig tijd. De diepte in gaan kost heel veel tijd.
De budgetten zijn krap, journalisten kunnen ook maar zoveel woorden per dag typen en TV wordt geregeerd door de stopwatch.
En bij de afnemers is tijd beperkt: ik kijk dagelijks NOS Journaal en lees 1 krant fysiek en heb daarnaast nog een online abbo op een regionale krant. Het lukt me vaak al niet om even een uurtje te pakken voor die fysieke krant.
Ik snap die wens dat de media poortwachter zou moeten zijn. Maar ik vraag me af of dat wel realistisch is om dat te verwachten.
Het is hun vak. Waarbij precies die functie decennia lang volstrekt normaal is geweest.
Eigenlijk is de verschuiving naar reductionisme op gang gekomen zo ongeveer vanuit de ontwikkeling van Internet, de opkomst van Big Tech, de consolidatie van Feed Agencies (en overnames daarvan) en de druk vanuit Big Tech + Advertising op wat toen nog traditionele media waren.
Ergens in die aanpassingen daarbij is veel verloren gegaan. Ja, media hebben best lang behoorlijk onder druk gestaan, maar het landschap heeft zich behoorlijk goed aangepast aan veranderde commerciële uitdagingen.
Daar is wel wat bij verloren gegaan. En er is ook iets van een perceptie ontstaan dat wat online / platform gemeten wordt op de een of andere manier magisch hetzelfde is in termen van marktonderzoek en gebruikers- / klantprofielen als verder dan sociale media datasets.
Het is iets wat wel naar voren komt bij marktonderzoeken. Zo sprak ik recent nog met een drietal redacteuren van Nederlandse media die dat ook aangaven, maar, toch is dat sociale media data perspectief leidend. Dus: headline + lede = verkoop = trigger. Content = content productie, en dat is pur sang geen "copy" meer zoals vroeger, maar kopie van wat in Feeds loopt als selectie voor content.
In het topic over media staan hier een paar goede verkenningen bij, vanuit landen om het Nederlandse heen, waar dieper ingegaan wordt op valstrikken als neutraliteit = objectiviteit, content productie = ijs verkopen en zo meer. Maar het is een discussie annex verkenning die in het Nederlandse in dat landschap niet gevoerd wordt.
Of het realistisch is om te verwachten dat media als poortwachter functioneren, het is een goede vraag. Of ze nu willen of niet, het is hun functie. Al was het meer, heel basaal, dat als ze die functie negeren, ze als ratten in de val komen te zitten en zelfs tegen de muur eindigen of uit het raam vallen.
Dat klinkt misschien overdreven, en er zit ook wel bijzondere ironie omdat mensen werkzaam in media dit juist erkennen als realiteit want men ziet het in andere landen met cycli van autoritarisme, maar ja, het is een historische constante.
Het lijkt gewoon geen onderwerp te zijn omdat men het vergeten is want het is te lang niet nodig geweest. Nu ja, dan zal men even terug naar de basis moeten.
Zoals men dat deed toen media veel en veel minder middelen en commercieel-operationele ruimte hadden dan tegenwoordig.
In landen om ons heen, zoals al aangestipt, speelt die uitdaging wel. Waarom het in het Nederlandse niet speelt? Geen idee, het antwoord op die vraag ligt bij de mensen werkzaam in media. Als ik zie dat bij een FAZ een ombudsfunctie is ingesteld van iemand met vereiste achtergrond en perspectief die toetst op die poortwachterfunctie bij publicaties, tja. Bij kranten en publicisten in andere landen is dat ook wel een trend. Maar wederom, niet in het Nederlandse.
Ik heb soms het idee dat er een soort van geloofsvalstrik ligt. Het moet simpel. Want anders verkoopt het niet. Ik betwijfel dat ten zeerste. Niet dat ik hierbij zeg dat het "aldus" complex moet. Nee, maar complexiteit is wel de realiteit, en die vertaalslag van complex naar erkenning van realiteit op begrijpelijke wijze, dat is afwezig. Er is geen toetsing van gedrag of effect, zoals Hannah Arendt dat ooit omschreef. Het is eigenlijk volledig Amerikaans in termen van dynamiek. Zoals het geloof dat media van buitenaf observeren en dus niet zelf beïnvloedbaar zijn. Het is zo triest dat het bijna grappig is die overtuiging, immers, het verschuiven van relatie tussen politiek en media is al gruwelijk bewijs op tafel van hoe eenvoudig dat is. Media kloppen aan bij, in plaats van andersom. Tja.
Het hoe is eigenlijk heel eenvoudig, en dat zit hem in wat ontbreekt. In algemene zin is journalistiek in het Nederlandse niet slecht, het is wel iets waar weinig prioriteit voor ingebouwd is, en waar veel verwarring zit bij wat wel en niet journalistiek is. Wat ontbreekt zijn de basistoetsen zoals ze in oudere tijden wel aanwezig waren. Is iets wat gezegd wordt conform? Of is het non-conform of toxisch. Ligt er verschil tussen uitspraak en handeling? Uitleggen waarom X toepassing Y doet voor gedragseffect Z. Dat kan prima zelfs zonder toe te geven aan de verzuchting naar narratief, maar gewoon als verhaal. Als ik publicaties uit een tijd van een Suez Crises naast publicaties van tegenwoordig leg, dan valt mij op dat de artikelen nu nota bene langer zijn maar totaal geen Big Picture geven, en bij al die content weinig tot geen toetsing is, maar vooral reproductie van content productie - elders.
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.