Brent schreef op woensdag 10 juli 2024 @ 14:20:
[...]
'Europeanisering' is volgens mij zo'n poging. Het is wellicht wat verworden door mensen die denken dat de EU enkel economische doelen (zouden moeten) hebben, maar dat was niet het idee in eerste instantie. Humanisme is volgens mij ook zoiets.
Zou het kunnen dat het misschien een afwending van het over zulks nadenken is? Dat het is verdwenen uit cirricula, uit gespreksstof? Verergerd doordat we elkaar minder zijn gaan spreken, en meer zijn gaan consumeren/acteren? Als je niet meer actief nadenkt over waar het naartoe gaat met je stam/land/mensheid, dan ga je misschien denken dat hoe je het nu om je heen ziet altijd zo was.
Onder andere ja. Het is denk ik een filosofische en politieke leegte die maar sporadisch werd opgevuld is in het maatschappelijke debat nadat eind jaren 90 de geschiedenis toch niet ten einde leek te komen. Buiten het maatschappelijke debat zijn wel veel analyses en ideeën geweest, maar die zijn nauwelijks doorgedrongen tot het politieke en maatschappelijke debat zodat er beleid op kon worden gemaakt. Bijvoorbeeld David Goodhart's Anywheres versus Somewheres. Niet dat zulke analyses ook niet voor kritiek vatbaar zijn en zwakheden bevatten.
Het resultaat hiervan is dat kiezers niet meer een visie voorgeschoteld krijgen van hoe een samenleving eruit zou kunnen komen te zien en hierin een keuze hebben. Je krijgt dan vanzelf het probleem dat als er geen echte keuzes meer zijn, de kiezers het idee krijgen dat hun lotsbestemming niet door hunzelf maar door andere krachten wordt vormgegeven. Dat zorgt vervolgens voor een voedingsbodem voor populisten/etc.
Vanuit liberaal opzicht is die toekomst visie altijd in de handen gelegd van de samenleving, maar de samenleving is aan de andere kant steeds minder empowered om het lot in eigen handen te nemen om het liberalisme onderschat heeft wat de invloed was van economische machtsconcentratie en invloed op de samenleving. Het is een blinde vlek geworden.
Analyse van de VVD in de Groene Amsterdammer en het NRC:
Een liberale ondergrensDe liberale vleugel binnen de VVD liet zich keer op keer sussen. Zo’n vaart zou het niet lopen met de PVV, dachten de progressieve VVD’ers. Pas toen ze zagen wie Wilders als zijn ministers naar voren schoof, werden ze huiverig. Nu broeit er stil verzet.
Het was de filosofie van meer centrum-rechtse partijen in Europa en zo ook van Rutte. Ter rechterzijde mag niets groeien en als daar wel de kiemen van zichtbaar worden, dan moet je die smoren, inkapselen of kortstondig in je eigen tuintje planten.
Na het vertrek van Geert Wilders en de mislukte poging van Rita Verdonk om met een conservatief-populistisch verhaal de partij over te nemen rustte er binnen de vvd lange tijd een taboe op het woord ‘vleugels’. Wie er toch over begon kreeg direct een oud citaat van Hans Wiegel om de oren: de vvd heeft geen vleugels, maar vlerken. Van die overtuiging is weinig over, de vleugels zijn springlevend.
‘De conservatieve vleugel die zich Klassiek Liberaal noemt bleek met een appgroep en een Twitteraccount enorm invloedrijk’, zegt hij in een koffiebar vlak bij het Rotterdamse stadhuis. De Telegraaf belde ze steevast een dag voor partijcongressen om de temperatuur te peilen in deze rechtse tak van de vvd. ‘Een paar uitgesproken figuren, wat tweets en een mailadres waren binnen onze partij blijkbaar genoeg om een stemming over beleid van een eigen bewindspersoon te verwerpen.’
De liberale vleugel schrikt eigenlijk pas echt wakker als er bewindspersonen worden aangewezen die omvolkingstheorieën aanhingen. Eerst Gidi Markuszower, die het ministerie van Justitie een ‘bende pedofielen’ noemde, en daarna Marjolein Faber.
‘Het gekke is’, zegt Erik Verweij aarzelend wanneer het over ondergrenzen gaat, ‘ook ik merk dat ik steeds meer accepteer. Net als zo’n kikker in een pan. Als je mij ooit had verteld dat we zouden gaan regeren met de pvv dan had ik dat nooit geloofd. Maar je laat je langzaam sussen, het gaat heel geleidelijk.’
Gevraagd naar of hij niet gewoon een nar of een useful idiot is door met zijn blijvende aanwezigheid een project te legitimeren waar hij zelf zo fel tegen gekant is, struikelt hij even over zijn woorden.
VVD’ers beginnen petitie over samenwerking met de PVV: ‘Politiek die niet bij ons past’Een groep van twintig VVD’ers is woensdagochtend een petitie begonnen om bij hun partij zorgen te uiten over de samenwerking met de PVV in het kabinet-Schoof. Het verhaal waarvoor de groep handtekeningen verzamelt heet ‘Vrijheid, respect en fatsoen’. In de petitie staat dat er „door partners uit de coalitie” politiek wordt bedreven die „niet bij ons past”.
Partijvoorzitter Eric Wetzels had bij zijn aantreden in oktober 2022 beloofd om ‘het debat’ terug te brengen in de VVD, die in de ogen van een flink deel van de achterban is veranderd in een machtspartij. De groep ongeruste leden zegt in hun verklaring vast van plan te zijn om de partijvoorzitter te houden aan zijn belofte. Het is de bedoeling, zegt een van de betrokkenen, dat er „zo breed mogelijk steun” komt van VVD’ers die „hun mond open willen doen”. Het is al langer duidelijk dat er onrust is onder VVD-leden, maar heel uitgesproken is de onvrede tot nu toe niet. Bij VVD’ers die aan deze actie meedoen valt te horen dat het voor sommigen van hen „de laatste stap” is vóór beëindiging van het lidmaatschap, „als er niets verandert”.
Je ziet hier eigenlijk 2 problemen bij de VVD.
Ten eerste een chronisch gebrek aan interne debat cultuur, de interne partij koers bepaal je in principe altijd voor de verkiezingen als ledenpartijen. Toch werd er zonder debat en lijsttrekkersverkiezingen de koers bepaald van de partij.
Ten tweede zijn de liberale en conservatieve vleugel in de VVD inherent gewoon onverenigbaar, op ideologisch vlak hebben weinig gemeen behalve dat ze beide op economisch vlak het met elkaar kunnen vinden. Het is veeg teken dat juist de liberale fractie zich in de verdrukking voelt zitten, dit betekend dat de machtsverhoudingen al veel langer zijn verschoven, ook al onder Mark Rutte.
Meer en meer mensen in Nederland verlangen naar een sterke leider – en nog 4 lessen uit het Nationaal KiezersonderzoekHet Nationaal Kiezersonderzoek (NKO) is een megaproject van 38 politicologen en sociologen, dat altijd na Tweede Kamerverkiezingen gehouden wordt. Het wordt gezien als de beste en betrouwbaarste graadmeter van het sentiment onder kiezers. Voor dit onderzoek zijn 5.640 burgers ondervraagd.
Kiezers zijn steeds minder trouw aan partijen, en beslissen steeds later
De vele late beslissers maken het politieke bestel gevoelig voor snelle schommelingen. Dat fenomeen kan blijvend zijn, zegt Lubbers. „Dertig tot vijftig jaar geleden stemden mensen veel meer vanuit de groep waar ze deel van uitmaakten, bijvoorbeeld door hun religie of sociale klasse. Omdat er na de ontzuiling geen alternatieve structuren zijn ontstaan, zullen kiezers vermoedelijk op het laatste moment blijven besluiten naar wie hun stem gaat – en dus telkens op het laatste moment een verrassende winnaar kiezen.”
Kiezers zijn niet anders over migratie gaan denken, toch was dat thema doorslaggevend
Kiezers zijn nauwelijks ánders over migratie gaan denken. Dat een grote meerderheid van de kiezers migratie wil beperken, was ook vóór de verkiezingen al zo.
[...]
Migratie was juist een positional issue, met sterke voor- en tegenstanders. Jacobs: „Nu is dat omgedraaid. Zowat de hele bevolking vindt dat er iets gedaan moet worden aan migratie. En klimaat is nu juist een positional issue. Met aan de ene kant een partij als BBB en aan de andere kant GroenLinks-PvdA.”
Kiezers zien migratie „als een duizenddingendoekje”, zegt Jacobs. „Kiezers koppelen het steeds aan andere thema’s, en denken dat die worden opgelost als migratie wordt aangepakt.
Dat is goed nieuws voor de PVV. Die partij is, zoals het in de politicologie heet, issue owner als het om migratie gaat. Dat betekent dat kiezers dat thema vooral met die partij associëren. Hoe pregnanter zo’n thema wordt, hoe eerder kiezers geneigd zijn op de issue owner te stemmen.
De VVD liet het kabinet vallen over migratie, en voerde fel campagne op dit thema. „De VVD maakte duidelijk dat er een probleem is waar snel iets aan gedaan moet worden. De kiezer hoorde dat, en wendde zich vervolgens tot de PVV.”
Kiezers zijn gaan bewegen tussen ideologische blokken
Dat de muren tussen de drie blokken minder stevig blijken te zijn dan gedacht, heeft twee oorzaken. Het vertrouwen in de politiek was bij de verkiezingen veel lager dan bij vorige kiezersonderzoeken, ook bij linkse kiezers. Marcel Lubbers: „Er is grote politieke ontevredenheid over de voorgaande kabinetten, die gevormd werden door (centrum)rechtse partijen. Die onvrede was er óók over migratie. Die combinatie zorgde ervoor dat de PVV ook voor die groep traditionele centrumrechtse kiezers een aantrekkelijke partij werd.”
ovendien, zegt Kristof Jacobs: de muur tussen centrum-rechts en radicaal-rechts werd afgebroken door VVD-leider Dilan Yesilgöz, die aan het begin van de campagne de deur naar de PVV op een kier zette. „Ik weet dat Yesilgöz er zelf anders over denkt, maar zij heeft het kiezers zo makkelijker gemaakt om naar radicaal-rechts over te stappen”, zegt Jacobs.
Kiezers worden rechtser, links heeft geen antwoord
[Dat heeft er ook mee te maken dat kiezers heel anders naar links en rechts zijn gaan kijken, zeggen de onderzoekers, in het nadeel van links. Lubbers: „Als politici of journalisten het over links hebben, bedoelen ze iets heel anders dan de meeste kiezers. De begrippen hadden altijd een sociaal-economische betekenis: links was voor herverdeling, rechts tegen overheidsingrijpen. Maar het zijn voor veel kiezers culturele begrippen geworden. Kiezers, zeker de lager opgeleiden, associëren links nu met de politieke groep die niets aan migratie wil doen, en juist veel klimaatbeleid wil voeren. Iets willen doen aan inkomensverschillen wordt door grote groepen kiezers niet meer als iets link
Steeds meer kiezers verlangen naar een sterke leider
Het Nationaal Kiezersonderzoek peilde niet eerder zó’n laag vertrouwen onder kiezers, als toen ze afgelopen november in het stemhokje stonden
„Kiezers zien al die crises en denken: verdorie, wat we nodig hebben is daadkracht”, zegt Jacobs. Lubbers benadrukt dat het gaat om een „trendje”, maar hij wijst er ook op dat de onderzoekers dit keer „het laagste punt van tevredenheid met de democratie” hebben gemeten sinds het NKO bestaat. Er is dus wel degelijk iets aan de hand. En juist de PVV biedt die daadkracht, vinden veel kiezers.
Jacobs: „Wat ik fascinerend vind, is dat kiezers verschillende uitleg geven aan wat democratie zou moeten zijn. Die verschillende uitleg zie je terug in de samenstelling van het kabinet-Schoof. VVD- en NSC-kiezers denken veel meer aan de liberale democratie. Kiezers van PVV en BBB denken juist aan populistische directe democratie, waarbij daadkracht centraal staat. Ze willen een sterke leider, who gets things done.”
Bij PVV-stemmers, zegt Lubbers, „zie je expliciet dat referenda en de wil van het volk heel belangrijk zijn bij hun idee van wat democratie is. Persvrijheid en de bescherming van minderheden koppelen ze daar minder aan.”
Je ziet hierin een aantal problemen die imho zorgelijk zijn:
In het licht van problemen van partijen die de liberale democratie ondermijnen is de reflex juist zelf ook weer illberaal. Met alle crisis afgelopen decennia is juist het selectieve belang behartigd, het idee dat juist meer autoritair gezag dit zal oplossen is juist tegenstrijdig.
Ten tweede zie je dat steun voor de liberale democratie in het algemeen afneemt, zeker als het gaat om de democratie waarbij het draait om het algemene belang en belangen van minderheden of de rechtstaat onderschikt zijn. In principe heb je dan feitelijk al een compleet andere staatsinrichting als men zo'n model wil hebben, het staat echter niet direct ter discussie in het publieke debat.
"When I am weaker than you I ask you for freedom because that is according to your principles; when I am stronger than you I take away your freedom because that is according to my principles"- Frank Herbert
:strip_icc():strip_exif()/u/36378/crop5a3f931ecfec0_cropped.jpeg?f=community)
:fill(white):strip_exif()/f/image/VXD9kSumjG2QPxJgk4L1VXQ6.png?f=user_large)
:strip_icc():strip_exif()/u/88308/tieinterceptor2%252070.jpg?f=community)
We hebben hier omgevallen flats, aka rijtjes. Bijzonder dat bij een aantal andere landen of flat of vrijstaand is, maar vrijwel niks ertussen.
:strip_icc():strip_exif()/u/170876/crop60feac2476182_cropped.jpg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/436385/4909868106a5891889293s.jpg?f=community)
/u/22486/jasonbrooks2.png?f=community)
:strip_exif()/u/417802/crop563540b38fe2f_cropped.gif?f=community)
/u/9441/def.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/718411/crop5b6b03255b351_cropped.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/6995/crop5778dcb1264b5_cropped.jpeg?f=community)
/u/36103/avatar_60.png?f=community){kind=avatar}
/u/421470/crop5851203431803_cropped.png?f=community)
:strip_exif()/u/84703/borgqueen.gif?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/492949/crop627d0c893ea0e_cropped.jpg?f=community)
/u/19715/crop5c2141d5e6f68.png?f=community)
) met 4 bouwlagen, in principe voor de meeste mensen prima te doen om die trappen op te komen. Buren zijn divers, van wat oudere alleenstaanden tot starters, jonge gezinnen en 2 pas gescheiden vaders. Kan me niet voorstellen dat voor zo'n simpele constructie de prijs voor een nieuwbouwappartement zo veel hoger zou moeten zijn.
:strip_icc():strip_exif()/u/734655/crop6390c3acd41c6_cropped.jpg?f=community)
:fill(white):strip_exif()/f/image/llY2tNQrFg3foSIJ2yxVZqHb.png?f=user_large)
:fill(white):strip_exif()/f/image/bUDFOWjLTMYuFWkBCOa4G26U.png?f=user_large)
:strip_icc():strip_exif()/u/103744/crop670067b776999_cropped.jpg?f=community)
/u/73249/crop621645f964331.png?f=community)
e grote agrojongens./u/1906/crop5dfd46928e003.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/301255/crop5632215ae014a.jpeg?f=community)
.
:strip_icc():strip_exif()/u/159130/419866415_16_WxZQ%2520-%2520kopie.jpeg?f=community)
Dit topic is gesloten.
![[Afbeelding]](https://tweakers.net/i/huHE2igPKE3de3aLy3ynB8VqeQs=/full-fit-in/4920x3264/filters:max_bytes(3145728):no_upscale():strip_icc():fill(white):strip_exif()/f/image/VzfwAc7S9o3FhTYJBbzyQMGv.jpg?f=user_large){kind=link}