Het is een leuk en informatief filmpje, maar hoeveel waarde kun je hechten aan een review-video over EMAT componenten, als die video gesponsord is door E(lektra)MAT?
Het verhaal over de plek van de nul voelt als een afleidingsmanoeuvre. Totaal niet boeiend, inderdaad, dat komt ook bij A-merken voor (bijv. een ABB flexomaat N-L versus ABB SN201 L-N), maar een groot deel van de video gaat daarover.
Verder gaat het, net als vaak in dit soort discussies, over of het "werkt". Maar zoals zo vaak met elektriciteit, is iets werkend maken niet de uitdaging: dat lukt ook met de grootst mogelijke troep wel, en meneer Klets laat dat zelf ook zien met z'n gebeunde opstelling van oude twijfelachtige restjes. Het zo maken dat het decennia lang betrouwbaar en veilig blijft bij elk individuele exemplaar dat van de lopende band komt, daar zit 'm de uitdaging.
En dat is dus ook waarom "het werkt" nooit moet worden uitgelegd als "het is goed". Het gaat behalve zo'n steekproef op werking om of je het merk kunt vertrouwen: is de kwaliteitscontrole in de fabrieken goed, zijn ze volledig en eerlijk in de informatievoorziening, en doen ze onderzoek als een component heeft gefaald en komt er dan een terugroepactie (of krijg je gewoon een nieuwe binnen de garantie en willen ze liever niet weten waarom het fout ging)?
Ik weet ook niet of ik veel waarde zou hechten aan de mening van een elektricien die een groepenkast zoals op 2:38 oplevert, met in de klemmen van de hoofdschakelaar twee draden van totaal verschillende kerndoorsnede, en zo veel blootliggend koper. En wordt die hele kast nou gevoed met 4 keer 2,5 mm²?! (En zou dat dezelfde elektricien zijn geweest van
dit foutje bij zijn PV-groep?)
Wat betreft de 1P+N die volgens het filmpje enkelpolig zou schakelen: dat is onzin, ook die EMAT automaten schakelen de nul gewoon mee, en schakelen dus wél de fase af als je fase en nul zou verwisselen. Het zijn tweepolige automaten, waarvan één pool beveiligd is. Het verhaal over (niet) afschakelen bij foutstroom (kortsluiting fase-aarde) klopt verder wel, maar gaat bij elk merk 1P+N verkeerd als je fase en nul verwisselt.
Maar als we het dan toch over foutstroom hebben: volgens dit filmpje is fase-aarde het enige issue met spanningsafhankelijke automaten en gaat 't niet om de netspanning, maar ook bij een te lage netspanning kun je niet meer rekenen op afschakelen van een lekstroom; de spanning waarbij hij dat getest heeft, is nog te hoog. Maar ja, die vaste weerstanden in de testknoppen van de Benning-stopcontacttesters en op de aardlekautomaten zelf, gaan het sowieso niet kunnen aantonen, want die zullen ook bij een spanningsonafhankelijke aardlekautomaat niet werken bij een zeer lage spanning, ook al werkt de aardlekbeveiliging dan nog wel. Dat die Hager een elektronische afschakeling zou hebben, klopt volgens mij niet: die is puur elektromechanisch, net als praktisch alle spanningsonafhankelijke aardlekschakelaars. Er bestaan overigens inmiddels ook spanningsonafhankelijke smalle aardlekautomaten, zoals de DS301C van ABB.
Wat betreft het "legaal" (ik neem aan dat ie bedoelt "conform de norm") zijn om spanningsafhankelijke aardlekschakelaars te gebruiken: dat is te kort door de bocht. Dat ligt eraan of de aardlekschakelaar alleen wordt ingezet voor aanvullende bescherming (dan mag het) of ook voor foutbescherming (dan mag het niet). Dat laatste zal het geval zijn als de impedantie van het foutstroomcircuit te hoog of onbekend is. De klacht dat webshops zoals Elektramat niet duidelijk genoeg aangeven of een aardlekding spanningsafhankelijk of spanningsonafhankelijk is, vind ik volkomen terecht. Maar een tip voor Karel: sinds een aantal jaren staat er, zelfs bij de EMAT-aardlekautomaten, "E3" op gedrukt; dat geeft aan dat het spanningsafhankelijk is, of zoals het
hier staat,
"niet in staat is af schakelen bij een gevaarlijke situatie".
Dat mevrouw Klets rood en groen liever andersom had gezien in de CPI (Contact Position Indicator) snap ik best, maar daar moet je EMAT niet op aanspreken. Deze kleuren zijn voorgeschreven in de ISO 60898-1 en da's maar goed ook, want daardoor zijn ze tussen alle merken hetzelfde. Van de in Nederland gangbare A-merken heeft volgens mij alleen Eaton consequent CPI's, en die zijn ook zoals het hoort rood voor I en groen voor O.
Dat landen met penaarde vanuit vroeger een regel hebben voor de plek van de fase, klopt niet. België en Frankrijk hebben die regel van oudsher ook niet, ondanks de "gepolariseerde" stekker die er maar op één manier in kan. In het VK moet de fase verplicht rechts, en is dat ook belangrijk, omdat de kortsluitbeveiliging voor de snoeren van apparaten daar in de stekker zit (smeltzekering) en niet in de groepenkast (ringgroep met ≥ 30 A afzekering). Wel een erg goede uitleg van die tester: beide oriëntaties van de stekker zijn correct, maar de RCD-test werkt maar bij één van die twee.
Ik weet niet of ik met die
ultracrappy multimeter zou hebben durven meten aan netspanning, helemaal aan iets dat alleen maar met 300 mA aardlekbeveiliging is beschermd. Karel Klets heeft duidelijk meer lef dan ik.
Verder vind ik weer typisch dat het genoemde bedrijf dat graag met EMAT werkt een PV-bedrijf is