Interview met Johan Vollenbroek van de groep MOB.
Hij doet hier een uitspraak die imho direct raak tot essentie van de bestuurscultuur in Nederland:
Johan Vollenbroek: 'Ik gijzel Nederland niet, dat doet het kabinet zelf'Het maakte Vollenbroek geliefd én gehaat. In klimaatkringen dragen ze 'de stikstofbestrijder des vaderlands' op handen. In andere kringen — boeren, Formule 1-fans en het bedrijfsleven, om maar wat te noemen — staat hij vooral bekend als de man die Nederland op slot heeft gezet.
Onzin, zegt Vollenbroek daarover. 'Als Nederland geen bananenrepubliek wil zijn, zal het zich aan de nationale en Europese milieuwetgeving moeten houden. Nou, dat doet dit kabinet niet. Dus wie zet Nederland dan op slot?'
Hoe is het zo ver gekomen?
'Er wordt in Nederland geen milieubeleid meer gemaakt. Vroeger had je ministers van milieu die ergens voor stonden, zoals Hans Alders (PvdA) en Pieter Winsemius (VVD). Toen bleek dat Nederland een dioxineprobleem had, stelde Winsemius meteen een loeizware norm in. Maar recentere kabinetten waren rampzalig. Balkenende vroeg de Europese Commissie zelfs om de Habitatrichtlijn [een richtlijn voor biodiversiteit, red.] voor Nederland af te zwakken. Tevergeefs, natuurlijk. En Rutte zei tien jaar geleden nog dat windmolens alleen op subsidie draaien, waarna de prille sector naar Denemarken verkaste. Nu moeten we onze windmolens uit dat land importeren!'
'Nederland wordt niet bestuurd, maar gestuurd door belangengroepen. Dat is het model-Rutte. De politiek beweegt mee met het bedrijfsleven.
Dat is de essentie van het neoliberalisme. Als macht wordt verschoven naar de private sector, dan gaan selectieve private belangen ook hun invloed uitoefenen op het terrein van de politiek.
De essentie hierin is dat politiek zich niet verantwoordelijk voelt voor beleid, zoals natuur en milieubeleid, immers men is niet overtuigd dat men zelf daarover behoort te beslissen. En dus mogelijk private partijen in de weg mag zitten.
Dit is uiteraard tegen het algemene ruime begrip van democratisch bestuur, waarin alle belangen worden afgewogen.
Het is uiteraard, net zoals het kunnen afschaffen van een democratische rechtstaat, een legitieme keuze, maar wel eentje die ook hier juist expliciet en volgordelijkheid moet verlopen. D.w.z. je kan niet macht verschuiven naar de private sector als ook niet wet en regelgeving daarop wordt aangepast. Als de politiek ja zegt maar het recht zegt nee, dan heeft de politiek haar huiswerk niet gedaan.
Problematisch is hierbij dat wel willen profiteren van allerlei internationale organisaties, die ook allemaal rechtelijke frameworks vereisen. Als Nederland verder deze weg op wil, dan zou met net zoals het VK bijvoorbeeld de optie van een nexit serieus moeten bespreken. Maar net zoals in het VK geeft dat maar beperkt ruimte, aangezien handelsverdragen en exportregels ook met hun eigen rechtelijke restricties komen.
Maar dat de essentie van het probleem is dat deze discussie ook hier niet expliciet wordt gevoerd in de samenleving. De meeste mensen weten denk ik niet dat ze kiezen voor politieke partijen met een ideologie die macht verschuift naar de private sector en zelf niet geloofd in regeren in ruime democratische zin.
Indoubt schreef op vrijdag 5 mei 2023 @ 12:35:
[...]
Ik twijfel er sterk aan.
In theorie zou je misschien nog gelijk kunnen hebben maar het is ook mogelijk om mensen tegen hun eigen belangen te laten stemmen als je maar genoeg propaganda/onzin/deelwaarheden etc gebruikt en een groot bereik hebt.
Daar ben ik ook mee eens, elk systeem waar mensen in deelnemen kan altijd gecorrumpeerd worden, geen enkel systeem kan daar beveiliging tegen bieden.
Wat echter wel kan is zulke processen expliciet maken, zodat mensen gedwongen worden om actief over hun keuzes na te denken en er een debat komt.