Is dit niet gewoon het resultaat van de onzichtbare hand van de vrije markt? Die zorgt ervoor dat je energiecowboys krijgt die even snel kunnen hosselen, consumenten vinden het prima zolang ze lekker worden gemaakt met lage prijzen en hossana, kijk het vrije spel werken. Je moet alleen wel zelf je onderzoek doen als je gratis geld gaat uitlenen aan bedrijven.
Ja dat is het geval zolang een toezichthouder zijn werk niet doet.
De ACM kan onmogelijk elk bedrijf in Nederland gaan controleren of ze wel genoeg hebben om de winter door te komen. Als dat zou kunnen, zou geen enkel bedrijf opeens failliet kunnen zijn. Maar dan heb je ook geen vrije markt.
En daar gaat het mis. De ACM is ook degene die aan dit bedrijf een vergunning heeft verleend om energie te leveren aan consumenten. Daarbij behoort de ACM te onderzoeken of het bedrijf in kwestie in staat is om de levering aan consumenten te garanderen. Als de ACM na het verlenen van zo'n vergunning verder gaat met goeie sier maken door te constateren dat biologisch vlees duurder is dan vlees uit de bio-industrie en de cowboys in de energiemarkt verder lekker hun gang laten gaan is ACM als toezichthouder geen knip voor de neus waard. Overigens gaat het niet om elk bedrijf. Er is slechts aan ongeveer 60 bedrijven een vergunning verleend en het verlenen van een vergunning betekent gewoon dat je als toezichthouder toezicht hebt te houden op het gedrag van je vergunninghouders. Juist omdat de energiemarkt een ingewikkelde is waarin je echt niet van elke consument kunt verwachten dat zij zelf afdoende onderzoek kunnen doen naar de levensvatbaarheid van een leverancier naar keuze, is het vergunningenstelsel in het leven geroepen. Dus ja een check of het bedrijf de winter doorkomt is bijzonder vanzelfsprekend. En dan niet zoals nu een simpele check van de liquiditeit maar een grondige check van de solvabiliteit waarbij je als toezichthouder rekening behoort te houden met het feit dat voor de vergunninghouder de definitieve afrekeningen op de groothandelsmarkt nog twee jaar later tot grote financiële gevolgen kunnen leiden. Hier komt het volgende bij.
De oprichter van Welkom is niet zo maar een cowboy maar eentje die al eerder een energiebedrijf heeft laten klappen en zijn klanten, de fiscus en netbeheerders al eerder in de kou heeft laten staan. De rechtspersoon die destijds energie inkocht voor EnergieFlex was Flexnet. Dat bedrijf was in de handen van dezelfde aandeelhouders als EnergieFlex en heeft nog vele maanden inkomsten ontvangen omdat er meer energie was ingekocht dan er daadwerkelijk was verbruikt. Aan zo iemand zo maar opnieuw een vergunning verlenen en de markt zijn gang laten gaan betekent mijns inziens dat je als ACM de naam Autoriteit niet langer zou mogen gebruiken in combinatie met het woord consument.
De regelgeving biedt aan ACM de mogelijkheid om voorwaarden te verbinden aan het verlenen van een vergunning. In dit geval had aan het verlenen van de vergunning aan Welkom op zijn minst de voorwaarde kunnen worden verbonden dat Welkom het geld van zijn klanten uitsluitend besteedt aan de inkoop van energie en de afdracht aan fiscus en netbeheerders. Dit zou gecombineerd kunnen worden met de verplichting om een inzichtelijke boekhouding te voeren waarin duidelijk is waar het geld van klanten zich op welk moment bevindt. Het gebrek aan inzicht bij de toezichthouder in de energiemarkt en de boeven die daar rondlopen is in mijn ogen ronduit beschamend.
Ik zou graag de aanstaande curator zijn van het binnenkort failliete Welkom zijn. Ik zou in dat geval direct de overeenkomst tussen Welkom en Eneco ontbinden omdat het sluiten van zo'n overeenkomst op dit moment gewoon een Paulianeuze handeling is. Mijn tweede actie zou daarom zijn om echt een vette schadeclaim bij de ACM neer te leggen vanwege de medewerking aan die handeling.