Financiële onafhankelijkheid - Deel 5

[rube]

RichieB schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 09:17:
[...]
Situatie van mijn ouders (80 jaar oud) in NL: kiezen tussen 2 a 3 uurtjes per week "thuiszorg" aan huis of een woning huren in een verzorgingstehuis waar 24x7 hulp is, alle maaltijden geregeld worden en elke dag activiteiten worden georganiseerd. Dat is niet echt een keus, mits je het kan betalen.

Ik begrijp niet zo goed wat niet echt een keus zou zijn?
Als mensen prima kunnen leven in hun vertrouwde omgeving met een beetje thuiszorg, dan lijkt mij dat persoonlijke fijner dan zo'n plaats met alleen maar oudere mensen en allemaal van die standaard ouderen activiteiten. Ik moet er niet aan denken....
En als 2 of 3 uurtjes niet genoeg is, dan huur je toch nog wat meer hulp in?

[RichieB]

rube schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 10:36:
[...]
Ik begrijp niet zo goed wat niet echt een keus zou zijn?
Als mensen prima kunnen leven in hun vertrouwde omgeving met een beetje thuiszorg, dan lijkt mij dat persoonlijke fijner dan zo'n plaats met alleen maar oudere mensen en allemaal van die standaard ouderen activiteiten. Ik moet er niet aan denken....

Tuurlijk, als je dat lukt, prima. Tot het niet meer lukt. Dan ben je eigenlijk al (veel) te laat.

En als 2 of 3 uurtjes niet genoeg is, dan huur je toch meer hulp in?

Dat klinkt alsof je er nog niet mee te maken hebt gehad. Of er moeten in andere delen van Nederland wel hordes met zorgpersoneel klaar staan om extra uren langs te komen. Die zijn er gewoon niet. En met de verdere vergrijzing wordt dat eerst nog veel erger voordat het beter wordt.

[Tommie12]

RichieB schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 10:40:
[...]

Tuurlijk, als je dat lukt, prima. Tot het niet meer lukt. Dan ben je eigenlijk al (veel) te laat.

[...]

Dat klinkt alsof je er nog niet mee te maken hebt gehad. Of er moeten in andere delen van Nederland wel hordes met zorgpersoneel klaar staan om extra uren langs te komen. Die zijn er gewoon niet. En met de verdere vergrijzing wordt dat eerst nog veel erger voordat het beter wordt.

En daarom geraak je ook niet in een verzorgingstehuis als dat niet nodig is.

Dat was vroeger anders. Sommige mensen gingen met 65 of 70 en in perfect gezonde toestand naar een rusthuis en bleven daar 10-20 jaar wonen omdat het kon en ze het daar naar hun zin hadden.

[rube]

RichieB schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 10:40:
[...]
Tuurlijk, als je dat lukt, prima. Tot het niet meer lukt. Dan ben je eigenlijk al (veel) te laat.

Tja, dat begrijp ik wel. Maar soms kun je dat moment wel zien aankomen ennsoms niet. Om nu "voor de zekerheid" wellicht al 20 jaar eerder te gaan verhuizen is ook zo wat.

[...]
Dat klinkt alsof je er nog niet mee te maken hebt gehad. Of er moeten in andere delen van Nederland wel hordes met zorgpersoneel klaar staan om extra uren langs te komen. Die zijn er gewoon niet. En met de verdere vergrijzing wordt dat eerst nog veel erger voordat het beter wordt.

Ik heb één keer een situatie meegemaakt en toen was dat op die plek wel binnen een paar dagen mogelijk indien nodig. Wellicht is dat niet overal zo, althans op een normale manier.

Maar met (veel) meer geld en een andere aanpak kun je natuurlijk wel zaken sneller voor elkaar krijgen.

[Lim987]

Ik denk ook dat zo rond 75 jaar een goed moment is om naar een seniorenwoning o.i.d. te verhuizen.

Ik ken een vrouw die op haar 62e jaar van een koopappartement is verhuisd naar een serviceflat: woning van ik denk 40-45 m2, tussen mensen die veelal veel ouder zijn, etc. Zij heeft verder geen kinderen/familie en vond het een veilig idee om alvast "op de toekomst voorbereid" te gaan wonen. De huur is best een pittig prijsje en hoge servicekosten; ik schat in dat de opbrengst van haar appartement na 18-20 jaar "op" zal zijn gegaan aan huur + servicekosten. Dus dat is rond haar 80e jaar. Op die leeftijd heb je wellicht geen hoge uitgaven meer, maar gezien je (vermoedelijk) eigen fysieke slechtere toestand, is het jammer als je dan niet meer kunt kopen/inhuren wat je nodig denkt te hebben.

Ook in mijn omgeving een paar mensen die rond 60 jaar de stap hebben gemaakt van eengezinswoning naar "alles gelijkvloers", vaak een appartement in het duurdere segment. Alles perfect gedaan en ingericht "want eindwoning". Maar een paar jaar later maken er een paar alweer verhuisplannen: woonomgeving valt tegen (bijv. veel geluidsoverlast, nieuwbouw met veel opleveringsproblemen, 'gedoe' met VVE's, etc.). Maar goed, als het wél goed bevalt, ben je rond je 60e jaar wel echt klaar voor de toekomst qua wonen.

Mensen noemen vaak het bezwaar van trappen in huis i.v.m. ouder worden. Van de andere kant: zo lang je trappen blijft lopen, houd je die fitheid langer vast dan wanneer je gelijkvloers woont. En financieel gezien is het gunstiger om te blijven wonen waar je woont, dus m.b.t. het argument "nu verhuizen want nu kan je nog veel zelf doen" kan je zeggen dat je 'nu' dus geld uitspaart waarvan je de latere verhuizing kan 'laten' doen.

Als alleenstaande zonder kinderen/familie zou ik er geloof wel iets voor voelen om nu nog plm. 10 jaar hier te blijven wonen en dan rond 75 jaar naar zo'n Zorgbuurthuis verhuizen (als die er tegen die tijd zijn).

Voor de rest heb ik (financieel) altijd rekening gehouden met een 'zorgpotje', want als alleenstaande zal je eerder hulp van buitenaf nodig hebben wanneer je (tijdelijk) bepaalde dingen niet meer kan doen - en er geen kinderen zijn waar je dan op terug kunt vallen.

[JanHenk]

Het verhaal van @RichieB is behoorlijk herkenbaar hoor. Nu ben ik van de jongste generatie en gaat het in casu om de grootouders, maar eigenlijk een kopie van het verhaal heeft zich dus in onze familie afgespeeld.

Opa en oma leefden nog samen, wilden weinig hulp, want ze hadden steun aan elkaar. Toen oma vrij onverwacht (ondanks haar leeftijd) wegviel, was opa -plat gezegd- niks meer en bleek ie eigenlijk hartstikke dement (dat werd wat verbloemd door oma). Maandenlang getouwtrek om een WLZ-indicatie te krijgen, particuliere thuishulp ingehuurd voor de hoofdprijs, etc. Zelfs in tussentijd in een crisisopvang gezeten omdat ie onhandelbaar (ineens kan een 90+'er dan z'n energie kanaliseren) was.

Ik hoop dat ik te zijner tijd iets sneller hulp zou toelaten / vragen, want het kan ineens snel veranderen en de instanties zijn wat minder snel dan je zou verwachten. En wat liquiditeiten helpen dus ook enorm.

[R.van.M]

RichieB schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 09:17:
[...]

Situatie van mijn ouders (80 jaar oud) in NL: kiezen tussen 2 a 3 uurtjes per week "thuiszorg" aan huis of een woning huren in een verzorgingstehuis waar 24x7 hulp is, alle maaltijden geregeld worden en elke dag activiteiten worden georganiseerd. Dat is niet echt een keus, mits je het kan betalen.

Om met jouw woorden te spreken: als er niemand meer naar je koophuis wil komen om je pamper te verschonen ga je vanzelf huren.

Mijn ervaring is toch echt anders. Veel ouderen willen echt tot het moment dat het echt niet meer gaat in hun eigen woning blijven wonen, ongeacht hoe veel beter 24x7 hulp zou zijn. In mijn omgeving moesten meerdere ouderen min of meer gedwongen worden om hun huis te verlaten omdat het echt niet meer ging

[Tommie12]

R.van.M schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 11:18:
[...]


Mijn ervaring is toch echt anders. Veel ouderen willen echt tot het moment dat het echt niet meer gaat in hun eigen woning blijven wonen, ongeacht hoe veel beter 24x7 hulp zou zijn. In mijn omgeving moesten meerdere ouderen min of meer gedwongen worden om hun huis te verlaten omdat het echt niet meer ging

Tja, ik weet nu al dat mijn vader dat wel zal inzien, en dat mijn schoonvader (die al wat dementeert) zich daar echt niet mee gaat bezig houden. Die beslissing zal iemand anders moeten nemen voor hem, en dan zal het héél moeilijk worden. Want hij weet veel beter wat hij niet wil dan wat hij wel wil doen.
Hij is ook iemand die pas naar de tandarts gaat als zijn tanden er half uitgerot zijn, en pas een nieuwe bril gaat halen als hij geen hand meer voor zijn ogen ziet.
Stom voorbeeld: hij was wat afwezig in gesprekken en we kregen hem zo ver om toch maar eens naar de dokter te gaan. Die haalde zowat de grootste oorprop uit zijn oren en toen ging het beter...

[XWB]

Requiem19 schreef op maandag 22 september 2025 @ 12:41:
[...]

Ook op latere leeftijd zou ik dan nooit gaan verkopen en gaan huren. Ik zou eerder nog cashflow genereren met een opeethypotheek als ik niet per se een grote erfenis middels de woning zou willen geven aan mijn kinderen.

Op zich sta ik er ook zo in, maar toch zie ik mensen op latere leeftijd verkopen. Ik denk dat de meningen vanzelf veranderen als je ouder wordt en geen zin meer hebt in alles wat bij een huis hebben komt kijken.

[R.van.M]

XWB schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 11:32:
[...]


Op zich sta ik er ook zo in, maar toch zie ik mensen op latere leeftijd verkopen. Ik denk dat de meningen vanzelf veranderen als je ouder wordt en geen zin meer hebt in alles wat bij een huis hebben komt kijken.

Het is niet voor niks dat er soms woningen op Funda komen die totaal uitgeleefd en niet onderhouden zijn van oudere mensen. Ze blijven liever in een huis vol gebreken en een oerwoud in de tuin wonen dan te verhuizen.

Zoals @Tommie12 schrijft is het natuurlijk afhankelijk van de persoon, maar ik denk dat je onderschat hoe lang mensen willen vasthouden aan het oude en vertrouwde. Daarnaast is het verhuizen naar een serviceflat ook het moeten toegeven dat je nu echt oud bent wat ook nog een dingetje kan zijn.

[Requiem19]

XWB schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 11:32:
[...]


Op zich sta ik er ook zo in, maar toch zie ik mensen op latere leeftijd verkopen. Ik denk dat de meningen vanzelf veranderen als je ouder wordt en geen zin meer hebt in alles wat bij een huis hebben komt kijken.

Dan zou ik gevoelsmatig nog liever downsizen qua koopwoning (of koopappartement).

Belangrijkste is denk ik dat we vandaag die keuze niet hoeven te maken en altijd een bepaalde flexibiliteit in onze strategie moeten inbouwen. Wellicht word je al op je 60e veel minder mobiel en kunnen alle mooie toekomstplannen in het water omdat je dan al totaal een ander woonbehoefte hebt.

[Tommie12]

Requiem19 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 11:42:
[...]


Dan zou ik gevoelsmatig nog liever downsizen qua koopwoning (of koopappartement).

Belangrijkste is denk ik dat we vandaag die keuze niet hoeven te maken en altijd een bepaalde flexibiliteit in onze strategie moeten inbouwen. Wellicht word je al op je 60e veel minder mobiel en kunnen alle mooie toekomstplannen in het water omdat je dan al totaal een ander woonbehoefte hebt.

Ik denk dat je nogal een raar idee hebt over 60 jarigen.
Ik ben 57 en misschien niet zo snel als een 30 jarige, maar voel me toch nog helemaal niet beperkt in mijn mobiliteit.
En ik heb een buur die op zijn 70e nog 2-3 keer per week een loopje doet van 5-10 km.
Dat kan ik dan weer niet, maar heb het ook nooit gedaan.

[Rubbergrover1]

psychodude schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 10:15:
[...]


Sowieso een lastige. Want wil je echt ontzorgd worden, dan moet je ook daadwerkelijk verhuizen richting een locatie waar er sprake is van zorg. Dit is natuurlijk niet het geval indien je van een koopwoning simpelweg verkast richting een doorsnee particuliere huurwoning. Sure, je bent van wat financiële lasten af met betrekking tot onderhoud. Maar daarbuiten, verandert er ook zo gek veel weer niet.

Tegelijkertijd, is het ook weer niet zo alsof je in goede lichamelijke conditie op je 70ste kan stellen. Dat tuinieren, dat bevalt mij allemaal niet meer zo. Dat huishouden, wel genoeg gedaan. Ik trek in in een woning met 24/7 zorg.

Ergens zul je een soort compromis als tussenstap moeten willen doen.

Veel seniorenwoningen/aanleunwoningen zijn juist ingesteld op het zo lang mogelijk zo zelfstandig mogelijk kunnen blijven wonen. Dan woon je dus, zeker in eerste instantie, gewoon in een appartement met minimale 'zorg'. Zoals een 24 uur alarmeringssysteem en eens in de twee weken een paar uur huishoudelijke hulp. Eigenlijk net als wat je in je gewone koopwoning kunt regelen. Dus niet meteen 24/7 zorg, maar wel de mogelijkheid om dat op termijn te krijgen.

Grote verschil met een normale woning is enerzijds dat als je meer nodig hebt, dat eenvoudiger geregeld kan worden. Ook als je fysieke belemmeringen krijgt. En anderzijds dat veel faciliteiten waarvoor je normaliter even op de fiets moet, vaak in het zelfde gebouw aanwezig zijn. Maar als fitte 70-jarige kun je daar dus juist prima terecht.

[Rubbergrover1]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 11:58:
[...]


Ik denk dat je nogal een raar idee hebt over 60 jarigen.
Ik ben 57 en misschien niet zo snel als een 30 jarige, maar voel me toch nog helemaal niet beperkt in mijn mobiliteit.
En ik heb een buur die op zijn 70e nog 2-3 keer per week een loopje doet van 5-10 km.
Dat kan ik dan weer niet, maar heb het ook nooit gedaan.

Maar tegenover ieder voorbeeld van de kwieke jongere oudere kun je ook een voorbeeld plaatsen van mensen die juist voortijdig 'aftakelen'. Die voor hun 60ste de zware strijd tegen kanker moeten aangaan en die strijd niet zullen winnen. Of die bijvoorbeeld vroegtijdig dementeren. Het is mooi dat een hoop mensen tegenwoordig op hun 75ste nog ontzettend kwiek zijn, maar tegelijk is het goed om er ook rekening mee te houden dat dit niet voor jou hoeft te gelden. Ook niet als je je nu wel energiek en kwiek voelt. Dat kan over 5 jaar totaal omgeslagen zijn.

[Tommie12]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 12:07:
[...]

Maar tegenover ieder voorbeeld van de kwieke jongere oudere kun je ook een voorbeeld plaatsen van mensen die juist voortijdig 'aftakelen'. Die voor hun 60ste de zware strijd tegen kanker moeten aangaan en die strijd niet zullen winnen. Of die bijvoorbeeld vroegtijdig dementeren. Het is mooi dat een hoop mensen tegenwoordig op hun 75ste nog ontzettend kwiek zijn, maar tegelijk is het goed om er ook rekening mee te houden dat dit niet voor jou hoeft te gelden. Ook niet als je je nu wel energiek en kwiek voelt. Dat kan over 5 jaar totaal omgeslagen zijn.

Zijn dat niet de uitzonderingen? En dan bedoel ik de mensen die op 60 al behoorlijk afgetakeld zijn?

[Requiem19]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 11:58:
[...]


Ik denk dat je nogal een raar idee hebt over 60 jarigen.
Ik ben 57 en misschien niet zo snel als een 30 jarige, maar voel me toch nog helemaal niet beperkt in mijn mobiliteit.
En ik heb een buur die op zijn 70e nog 2-3 keer per week een loopje doet van 5-10 km.
Dat kan ik dan weer niet, maar heb het ook nooit gedaan.

Jeeminee, was niet mijn idee om je aangesproken te laten voelen hoor ;-).

Ik denk dat mijn beeld van 60 jarigen prima is (mijn ouders zijn in die range). Ik vérwacht tegen die tijd méga vitaal te zijn. Maar er is altijd een kleine kans dat je eerder dan je denkt - en eerder dan de statistiek gemiddeld zou verwachten - kwaaltjes krijgt. Zo heeft mijn moeder bijv voor haar 60e een ingrijpende hartoperatie ondergaan waarna ze een stuk minder vitaal en energiek is en het maar de vraag was of ze nog een trap op kon.

Dat kan ook op je 50e, 40e of 30e uiteraard.

[Blik1984]

En het kan natuurlijk opeens snel achteruitgaan. Op die leeftijd is het toch vaak een beetje zo dat zolang het goed gaat het ook goed blijft gaan, maar als er dan iets verkeerd gaat het ook snel de andere kant op kan gaan

[Wozmro]

Het is allemaal anekdotisch natuurlijk maar als ik kijk naar mijn eigen grootouders. Die hebben vlak na hun pensioen(+/-65j) hun bel-etage woning verkocht en hebben nieuw gebouwd vlak naast mijn ouders.

Nieuwe woning, goed aangepast aan hun eigen behoeften, alles gelijkvloers. Hebben er nog een 20 jaar comfortabel gewoond.

Maar het was ook niet té oudemensenhuis want mijn zus met partner en 2 kinderen wonen er nu. Wel al wat dingen gerenoveerd maar niets structureel, gewoon nieuwe keuken en badkamer, slaapkamer op verdieping iets meer afgewerkt.

Mijn eigen ouders wonen er nu nog altijd naast. Eigenlijk in een gigantisch huis voor met 2 maar er komen wel nog regelmatig kleinkinderen logeren.
Wel veel trappen, als dat niet meer zou lukken dan zouden ze in principe kunnen ruilen met mijn zus.

En als dat niet goed zou uitkomen dan zouden ze in principe ook nog kunnen verhuizen naar een zo goed als nieuw 1 slaapkamer appartementje dat vlakbij een rusthuis gelegen is. Dat appartementje verhuren ze nu.

Mijn ouders zijn nogal van de planmatige aanpak.

[Lim987]

Wozmro schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 12:18:
Het is allemaal anekdotisch natuurlijk maar als ik kijk naar mijn eigen grootouders. Die hebben vlak na hun pensioen(+/-65j) hun bel-etage woning verkocht en hebben nieuw gebouwd vlak naast mijn ouders.

Nieuwe woning, goed aangepast aan hun eigen behoeften, alles gelijkvloers. Hebben er nog een 20 jaar comfortabel gewoond.

Maar het was ook niet té oudemensenhuis want mijn zus met partner en 2 kinderen wonen er nu. Wel al wat dingen gerenoveerd maar niets structureel, gewoon nieuwe keuken en badkamer, slaapkamer op verdieping iets meer afgewerkt.

Mijn eigen ouders wonen er nu nog altijd naast. Eigenlijk in een gigantisch huis voor met 2 maar er komen wel nog regelmatig kleinkinderen logeren.
Wel veel trappen, als dat niet meer zou lukken dan zouden ze in principe kunnen ruilen met mijn zus.

En als dat niet goed zou uitkomen dan zouden ze in principe ook nog kunnen verhuizen naar een zo goed als nieuw 1 slaapkamer appartementje dat vlakbij een rusthuis gelegen is. Dat appartementje verhuren ze nu.

Mijn ouders zijn nogal van de planmatige aanpak.

Dat klinkt wel heel erg "goed voor elkaar". Ideaal als je zoveel opties hebt.
Helaas is dat niet voor iedereen weggelegd, maar wel fijn als je het allemaal zo goed hebt kunnen regelen.

[Rubbergrover1]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 12:09:
[...]

Zijn dat niet de uitzonderingen? En dan bedoel ik de mensen die op 60 al behoorlijk afgetakeld zijn?

Uiteraard zijn er ook een hoop gezonde 60+-ers, gelukkig wel. Anders zouden we het hele FO principe wel even om moeten gooien. Maar er is bijvoorbeeld juist bij de 60+-ers een grote instroom aan arbeidsongeschikten. (Ondanks dat veel mensen bij wie een en ander al langer fysiek minder gaat, misschien sowieso al gestopt zullen zijn met werken als ze de keus hebben.) En van alle 60-jarigen haalt ruim 10% de 70 niet. De meerderheid zal vrolijk probleemloos verder gaan, maar toch is er dus ook best een behoorlijke groep die wel problemen krijgen. Het lijkt mij daarom niet onverstandig om er rekening mee te houden dat er een redelijke kans is dat je niet tot op hogere leeftijd probleemloos je leven kunt blijven doorleven zoals je dat deed.

[Tommie12]

Blik1984 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 12:12:
En het kan natuurlijk opeens snel achteruitgaan. Op die leeftijd is het toch vaak een beetje zo dat zolang het goed gaat het ook goed blijft gaan, maar als er dan iets verkeerd gaat het ook snel de andere kant op kan gaan

Klopt, het is gewoon zo dat je op elke leeftijd goed voor jezelf moet zorgen.
Op tijd naar de tandarts, om de X jaar eens een hartonderzoek, de screening voor darmkanker mee doen, een bloedonderzoek per jaar,...
En natuurlijk, als er iets mis is, naar de dokter en de zaak laten nakijken.

Ik had al 10 jaar zowat een cholesterol die 'de BTW' te hoog was. Niks onrustwekkend, maar toch vond mijn (nieuwe) huisarts dat we er iets aan moesten doen. Dus eerst wat dieet en extra letten op dierlijk vet, en omdat het niks opleverde en het aan mijn moederskant een algemeen probleem was toch maar eens aan de cholesterolpillen. En ziedaar, na 3 maand was die nog de helft en nu ruim binnen de normen.
Als je dat laat aanslepen en niks doet, dan verhoog je gewoon je kansen op een hartinfarct of herseninfarct.
En ja, daar kom je meestal niet zonder schade uit.

En verder, ik zie ook gewoon dat de 'oudjes' die nog in goede conditie zijn ook degene zijn die genoeg beweging krijgen. Geen topsport, maar wel fietsen, wandelen, zwemmen of andere activiteiten die geen te hoge kans hebben op blessures.

Ik zie ook mensen van 50 met overgewicht het café uit strompelen om te gaan roken. Die zitten met 65 achter de geraniums (en een Duveltje), en geraken nergens meer als ze zo ver geraken.

[Pr088]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 13:14:
[...]

Uiteraard zijn er ook een hoop gezonde 60+-ers, gelukkig wel. Anders zouden we het hele FO principe wel even om moeten gooien. Maar er is bijvoorbeeld juist bij de 60+-ers een grote instroom aan arbeidsongeschikten. (Ondanks dat veel mensen bij wie een en ander al langer fysiek minder gaat, misschien sowieso al gestopt zullen zijn met werken als ze de keus hebben.) En van alle 60-jarigen haalt ruim 10% de 70 niet. De meerderheid zal vrolijk probleemloos verder gaan, maar toch is er dus ook best een behoorlijke groep die wel problemen krijgen. Het lijkt mij daarom niet onverstandig om er rekening mee te houden dat er een redelijke kans is dat je niet tot op hogere leeftijd probleemloos je leven kunt blijven doorleven zoals je dat deed.

Eens! Dus zoals hierboven werd gezegd: neem gezondheid niet voor lief en bereid je er op voor dat het wel eens minder kan gaan worden. Neem stappen op tijd. Het is net pensioenbeleggen (of opbouwen). Niemand denkt er aan als het nodig is, pas als het te laat is....

[Wozmro]

Idem hier, op een beetje aanduwen van mijn ouders op 45 jarige leeftijd eens een bloedonderzoek laten doen.

Alles in orde maar zo heb je ook weer een referentie om te kunnen vergelijken bij een volgend onderzoek op bijvoorbeeld 50 jaar.

Zo merk je wel weer dat veel vanuit de opvoeding voortkomt.

[Tommie12]

Wozmro schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 13:54:
Idem hier, op een beetje aanduwen van mijn ouders op 45 jarige leeftijd eens een bloedonderzoek laten doen.

Alles in orde maar zo heb je ook weer een referentie om te kunnen vergelijken bij een volgend onderzoek op bijvoorbeeld 50 jaar.

Zo merk je wel weer dat veel vanuit de opvoeding voortkomt.

Om de 5 jaar is goed als je 20 bent.
Vanaf 45 zou ik het eerder jaarlijks of tweejaarlijks doen... maar misschien zijn de belgische gewoontes anders.

[ErnstH]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 14:57:
[...]

Om de 5 jaar is goed als je 20 bent.
Vanaf 45 zou ik het eerder jaarlijks of tweejaarlijks doen... maar misschien zijn de belgische gewoontes anders.

Nederland doet vrij weinig aan preventieve gezondheidszorg helaas.

[Tommie12]

ErnstH schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 15:26:
[...]

Nederland doet vrij weinig aan preventieve gezondheidszorg helaas.

Dat bepaal je toch zelf.
Als ik daar niet over praat met mijn huisarts, of er alleen naar toe ga als ik echt ziek ben, dan gebeurt dat ook niet.

[Pexow]

ErnstH schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 15:26:
[...]

Nederland doet vrij weinig aan preventieve gezondheidszorg helaas.

Dat is niet waar. Nederland doet weinig aan niet bewezen preventieve zorg. Kortom als aantoonbaar is dat preventief onderzoek werkt dan wordt het gewoon gedaan.

[LED-Maniak]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 14:57:
[...]

Om de 5 jaar is goed als je 20 bent.
Vanaf 45 zou ik het eerder jaarlijks of tweejaarlijks doen... maar misschien zijn de belgische gewoontes anders.

Nog nooit gedaan en nog nooit aangespoord om dit uberhaupt te overwegen.
De huisarts is druk en doet niet zomaar bloedprikken als er geen aanleiding voor is(en zeker geen uitgebreid onderzoek/algemene scan). Want "er is altijd wel wat te vinden". Wil je toch, dan mag je het zelf betalen.

[ Voor 10% gewijzigd door LED-Maniak op 23-09-2025 15:42 ]

[Pexow]

LED-Maniak schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 15:41:
[...]

Nog nooit gedaan en nog nooit aangespoord om dit uberhaupt te overwegen.
De huisarts is druk en doet niet zomaar bloedprikken als er geen aanleiding voor is(en zeker geen uitgebreid onderzoek/algemene scan). Want "er is altijd wel wat te vinden". Wil je toch, dan mag je het zelf betalen.

Mijn huisarts wil prima bloedonderzoek doen, maar wel met de mededeling dat als ze wat vinden dat je wel bereid moet zijn je levensstijl aan te passen. De meeste zoeken echter een pilletje voor hun problemen.

[Pr088]

ErnstH schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 15:26:
[...]

Nederland doet vrij weinig aan preventieve gezondheidszorg helaas.

Preventieve gezondheidszorg is moeilijk in geld uit te drukken en zorgverzekeraars betalen alleen geleverde zorg. Dat is een groot probleem.

Maar of je allerlei bloedonderzoeken, darmonderzoeken etc. preventief wilt noemen is ook de vraag. Je kunt veel beter investeren in gezonde voeding en bewegen. Laag btw op groente en fruit, belasting op suiker/snoep en meer ondersteuning van sportclubs en gemeenten (die sportvelden en -tarieven indirect behoorlijk subsidiëren).

We weten dat op een gezonde leeftijd dit meestal meer 'false positive' uitslagen geeft dan dat het daadwerkelijk oplost. Darmonderzoek helemaal. Meer risico op darmperforatie dan op daadwerkelijk een preventief waardevolle ontdekking. En darmperforaties zijn heel gevaarlijk en ongezond.

[finsdefis]

Pexow schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 15:35:
[...]

Dat is niet waar. Nederland doet weinig aan niet bewezen preventieve zorg. Kortom als aantoonbaar is dat preventief onderzoek werkt dan wordt het gewoon gedaan.

Ja, ik heb ook lang volgehouden dat het eigenlijk gek is dat een jaarlijkse APK nodig is voor een auto, maar dat dat niet het geval is voor je lichaam.

Alleen kun je ook weer allerlei dingen aanwakkeren terwijl er geen noodzaak tot ingrijpen is (medicalisering); of juist het tegenovergestelde, zoals bij een familielid dat rookt en 4 liter bier per dag drinkt, waarbij alle waardes goed lijken te zijn en het dan een rechtvaardiging lijkt om zo door te kunnen gaan. Plus nog het risico op valse positieven.

Bij risicogroepen is screening natuurlijk wel nuttiger, zoals verschillende soorten kanker.

[Tommie12]

Pr088 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 15:58:
[...]


We weten dat op een gezonde leeftijd dit meestal meer 'false positive' uitslagen geeft dan dat het daadwerkelijk oplost. Darmonderzoek helemaal. Meer risico op darmperforatie dan op daadwerkelijk een preventief waardevolle ontdekking. En darmperforaties zijn heel gevaarlijk en ongezond.

En daarom wordt er eerst een stoelgangonderzoek gedaan om te bepalen of er bloed in zit. Daarvoor moet je enkel een staaltje nemen.
Pas dan doen ze een coloscopie.
Helaas was dat bij mij 2 keer positief.
Bloed, dus coloscopie, en daar vonden ze een poliep die nog goedaardig was, maar kan ontaarden.
En dan kom je in B in een schema van : na een jaar controle, en als ze niks vinden 2 jaar later nog eens, dan terug 2 jaar en dan om de 3 jaar.
Darmkanker is goed behandelbaar in vroege stadia.

[Pr088]

finsdefis schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 16:00:
[...]


Ja, ik heb ook lang volgehouden dat het eigenlijk gek is dat een jaarlijkse APK nodig is voor een auto, maar dat dat niet het geval is voor je lichaam.

Alleen kun je ook weer allerlei dingen aanwakkeren terwijl er geen noodzaak tot ingrijpen is (medicalisering); of juist het tegenovergestelde, zoals bij een familielid dat rookt en 4 liter bier per dag drinkt, waarbij alle waardes goed lijken te zijn en het dan een rechtvaardiging lijkt om zo door te kunnen gaan. Plus nog het risico op valse positieven.

Bij risicogroepen is screening natuurlijk wel nuttiger, zoals verschillende soorten kanker.

Het nadeel van bevolkingsonderzoeken is dat we de risicogroepen nauwelijks (kunnen of mogen) definiëren. Borstkankeronderzoek is voor vrouwen echt een pijnlijke exercitie die we bij mannen volgens mijn nooit zouden voorstellen (laat jij je snikkel even knijpen tussen twee platen?).
En het resultaat is teleurstellend. De absolute hoeveelheid is op zich redelijk, maar dat krijg je al gauw als je elke vrouw tussen 50-75 jaar gaat onderzoeken. Weegt niet op tegen het ongemak, de organisatie, de 'mishits'. En dan is borstkanker nog één van de ziektes die we redelijk effectief kunnen opsporen...

Ik zou de stelling wel aandurven dat een jaarlijkse APK voor je auto nuttiger is dan een jaarlijke APK voor je lijf. Beweeg genoeg (meer dan we denken), matig alcohol, eet gezond en bij klachten tijdig een huisarts opzoeken. Dan voorkom je het meeste wat we preventief kunnen voorkomen.
En als je bloed doneert krijg je er gratis een aantal bloedtests bij, zoals cholesterol, ijzer/HB en bloeddruk.

[Pr088]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 16:02:
[...]

En daarom wordt er eerst een stoelgangonderzoek gedaan om te bepalen of er bloed in zit. Daarvoor moet je enkel een staaltje nemen.
Pas dan doen ze een coloscopie.
Helaas was dat bij mij 2 keer positief.
Bloed, dus coloscopie, en daar vonden ze een poliep die nog goedaardig was, maar kan ontaarden.
En dan kom je in B in een schema van : na een jaar controle, en als ze niks vinden 2 jaar later nog eens, dan terug 2 jaar en dan om de 3 jaar.
Darmkanker is goed behandelbaar in vroege stadia.

Zeker! En mooi dat het bij jou is opgespoord. De indicatie van stoelgangonderzoek is helaas lang niet zo betrouwbaar als we denken. Bloed in de stoelgang is niet 'altijd mis'. We doen dus heel veel onderzoek op mensen die het achteraf helemaal niet nodig hebben, met alle risico's van dien (coloscopie is risicovoller dan je zou denken).

[psychodude]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 12:01:
[...]

Veel seniorenwoningen/aanleunwoningen zijn juist ingesteld op het zo lang mogelijk zo zelfstandig mogelijk kunnen blijven wonen. Dan woon je dus, zeker in eerste instantie, gewoon in een appartement met minimale 'zorg'. Zoals een 24 uur alarmeringssysteem en eens in de twee weken een paar uur huishoudelijke hulp. Eigenlijk net als wat je in je gewone koopwoning kunt regelen. Dus niet meteen 24/7 zorg, maar wel de mogelijkheid om dat op termijn te krijgen.

Had vermoedelijk wat uitgebreider kunnen zijn in de post, er zit natuurlijk een assortiment tussen. Maar ook daarin geldt verder nog wel altijd, het aanbod moet er zijn. Seniorenwoningen/aanleunwoningen, kennen ook gewoon wachtlijsten. En daarnaast geldt ook hier gewoon schaarste, waarbij leeftijd alleen niet altijd meer het enig criterium is, afhankelijk van waar je zoekt.

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 13:14:
En van alle 60-jarigen haalt ruim 10% de 70 niet. De meerderheid zal vrolijk probleemloos verder gaan, maar toch is er dus ook best een behoorlijke groep die wel problemen krijgen. Het lijkt mij daarom niet onverstandig om er rekening mee te houden dat er een redelijke kans is dat je niet tot op hogere leeftijd probleemloos je leven kunt blijven doorleven zoals je dat deed.

Daar zitten een aantal redelijk beïnvloedbare factoren in. Rookstatus en obesitas. Separaat van elkaar gezien, zie je binnen life expectancy populatie studies dat nooit gerookt of langdurig gestopt een rechtsverschuiving in levensverwachting van circa 7.5 - 10 jaar geeft, ongeacht verder verloop van de curves. Idem dito, zie je dat een BMI van boven de 30 een linksverschuiving toont, welk boven de 40 al snel oploopt tussen -10 tot -15 jaar.

Zelfs binnen een anderszins vrij homogene populatie, zie je dit verschil duidelijk terug. De British Doctors Study is daarin één van de bekendste.

Binnen de life expectancy curves in Nederland, zit dit onderscheid niet. Op populatie niveau maakt dat natuurlijk ook niet uit. De populatie kent nu eenmaal rokers en obese mensen. Maar op persoonlijke basis kun je voor jezelf invullen rook je? Heb je een BMI boven de 30?

Indien het antwoord op beide nee is, dan zijn statistisch gezien jouw kansen op langere termijn overleving gunstiger. Waarmee het dus ook weer verstandig is om juist wel rekening te houden met het feit dat je lang in goede conditie blijft leven. Uit FO-perspectief, is korter tenslotte niet een probleem. Dood gaan met te veel geld, is niet onoverkomelijk. Te lang leven en door je voorraad heengaan, daarentegen wel.

En we weten daarin ook niet goed waar het naar toe gaat qua betaalbaarheid van sociale voorzieningen en woonruimte zoals we dit nu kennen. Misschien draai je later bij afdoende eigen vermogen wel 100% zelf op voor e.g. een traplift, thuiszorg, etc.

ErnstH schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 15:26:
Nederland doet vrij weinig aan preventieve gezondheidszorg helaas.

Preventieve gezondheidszorg is ook eigenlijk een beetje een container begrip. Wat versta je onder preventieve gezondheidszorg?

Preventieve gezondheidszorg is eigenlijk toewerken naar voorkomen van ziekte. Niet vroeg detectie. En dit toewerken richting voorkomen, daar is wel degelijk aandacht voor.

Rookvrije generatie: https://www.rookvrijegeneratie.nl/
Ontmoediging beleid roken: https://www.rijksoverheid...n/roken/roken-ontmoedigen
Actieplan Nederland beweegt: https://open.overheid.nl/...a2-9a0f-f96132928ca5/file
Schoolfruit subsidies: https://www.rvo.nl/subsid...g/schoolfruit-en-groenten

En zo is er nog wel meer vanuit de overheid welk zich richt op het aanwenden van een gezondere leefstijl. Veelal ook breder dan in eerste instantie inzichtelijk. Zo zie je dat binnen de plannen voor stadscentra er ook toenemend aandacht is voor beweging en een gezonde leefomgeving, autoluwe wijken, meer ruimte voor fietsers en voetgangers, etc. Zonder dat de kernboodschap richting het publiek is dat dit gezondheidsbevordering is. Maar dit wel facetten zijn die meegenomen zijn binnen besluitvorming.

In de praktijk zie je dat veel mensen qua preventieve gezondheidszorg echter meer een soort verwachting hebben actuele leefstijl te handhaven, jaarlijks even een bloedcontrole en misschien een total body scan. Maar dat is natuurlijk geen preventieve gezondheidszorg.

Er is hier tenslotte niks preventiefs aan. Dit is doorgaans weinig anders dan niet bewezen, mogelijke, vroeg detectie. Internationaal is dit in belangrijke mate veel meer zorg commercialisatie dan iets anders.

Zo richten veel van dit soort commerciële screening praktijken zich bijvoorbeeld op diabetes detectie. Dit terwijl grote RCT's hier geen meerwaarde voor hebben getoond. Zie bijvoorbeeld:
- Screening for type 2 diabetes and population mortality over 10 years (ADDITION-Cambridge): a cluster-randomised controlled trial
- Effect of population screening for type 2 diabetes and cardiovascular risk factors on mortality rate and cardiovascular events: a controlled trial among 1,912,392 Danish adults

Ook voor cardiovasculaire screening, soortgelijk geen verschil aangetoond:
- Five-Year Outcomes of the Danish Cardiovascular Screening (DANCAVAS) Trial

Waar meerwaarde wel aangetoond is, hebben we hiervoor het bevolkingsonderzoek Nederland.

[Wozmro]

Nou ja, als ik zou te horen krijgen dat ik nog een jaar te leven heb en er staat nog 500k op de bank dan zou ik toch de bedenking maken: daar moet nog een deel van op in het komende jaar.

[Rubbergrover1]

psychodude schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 16:38:
Daar zitten een aantal redelijk beïnvloedbare factoren in. Rookstatus en obesitas. Separaat van elkaar gezien, zie je binnen life expectancy populatie studies dat nooit gerookt of langdurig gestopt een rechtsverschuiving in levensverwachting van circa 7.5 - 10 jaar geeft, ongeacht verder verloop van de curves. Idem dito, zie je dat een BMI van boven de 30 een linksverschuiving toont, welk boven de 40 al snel oploopt tussen -10 tot -15 jaar.

Laat ik het zo zeggen, ik heb te veel mensen in mijn omgeving (gehad) die niet aan die statistiekjes voldoen. En ben er daarom niet gerust op dat een gezond leven er voor zorgt dat ik het lang zal volhouden met een hoge kwaliteit van leven. Zowel ongezond levenden die 90 worden als health freaks die de AOW leeftijd niet hebben gehaald, of voor die tijd al aftakelen. Daarom houd ik er in elk geval rekening mee dat er een zeer reële kans is dat ik geen kwieke 70+-er zal worden.

[Tommie12]

Wozmro schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 16:46:
Nou ja, als ik zou te horen krijgen dat ik nog een jaar te leven heb en er staat nog 500k op de bank dan zou ik toch de bedenking maken: daar moet nog een deel van op in het komende jaar.

Als je echt nog maar een jaar hebt, dan ben je al behoorlijk miserable en weet ik niet of je nog zin hebt om te reizen en lekker te gaan eten bv.

[Wozmro]

Ja, daar sta je dan mooi met al dat geld..

[psychodude]

Wozmro schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 16:46:
Nou ja, als ik zou te horen krijgen dat ik nog een jaar te leven heb en er staat nog 500k op de bank dan zou ik toch de bedenking maken: daar moet nog een deel van op in het komende jaar.

Maar dat kan dan toch ook? Beetje afhankelijk van de status op dat moment uiteraard. Maar financieel is er in ieder geval niet iets dat je dan tegenhoudt.

Andersom wordt het natuurlijk een lastig verhaal. Er vanuit gaan dat je dood bent tegen 80 jaar, dan door je geld heen zijn, om vervolgens tot e.g. 98 op een houtje te bijten.

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 16:59:
[...]

Laat ik het zo zeggen, ik heb te veel mensen in mijn omgeving (gehad) die niet aan die statistiekjes voldoen. En ben er daarom niet gerust op dat een gezond leven er voor zorgt dat ik het lang zal volhouden met een hoge kwaliteit van leven. Zowel ongezond levenden die 90 worden als health freaks die de AOW leeftijd niet hebben gehaald, of voor die tijd al aftakelen. Daarom houd ik er in elk geval rekening mee dat er een zeer reële kans is dat ik geen kwieke 70+-er zal worden.

Dit soort anekdotische casus behoud je natuurlijk altijd. Iedereen kent wel een soortgelijk verhaal, die verstokte roker die 3 kratten bier in de week achterover tikt en verder enkel frikandellen vreet maar toch 90 is geworden. En zeker, sommige mensen vallen helaas niet binnen risicogroepen, maar overlijden toch op jonge leeftijd.

Desalniettemin, statistiek is gewoon statistiek.

Als in één van de vorige posts aangegeven, individuele garanties heb je niet. Maar qua individuele kans en daarmee vanuit FO-perspectief, het risico dat jij een bovengemiddelde levensverwachting hebt is iets dat je gewoonweg in moet calculeren.

Indien je SWR dusdanig is dat je daadwerkelijk "indefinite" kan onttrekken, dan maakt het natuurlijk geen zak uit. Maar een deel calculeert toe richting opmaken in plaats van significant nalatenschap.

Wozmro schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:09:
Ja, daar sta je dan mooi met al dat geld..

Als dat de angst is, dan is carpe diem praktisch gezien natuurlijk te overwegen in plaats van FIRE .

[assje]

Wozmro schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:09:
Ja, daar sta je dan mooi met al dat geld..

Op het moment dat je gezondheid in het gedrang is denk ik dat je er achter komt hoe onbelangrijk geld eigenlijk is

Wellicht geef het jezelf geluk/plezier om er een ander een plezier mee te doen. Als het geen kinderen/familie zijn dan wellicht een goed doel.

[ Voor 20% gewijzigd door assje op 23-09-2025 17:20 ]

[Tommie12]

assje schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:18:
[...]


Op het moment dat je gezondheid in het gedrang is denk ik dat je er achter komt hoe onbelangrijk geld eigenlijk is

Tja, dat is ook zo'n doodoener.
Je kan dan op zijn minst de zorg betalen die je nodig hebt en je moet je daar geen zorgen over maken.

En het zijn alleen mensen die te veel geld hebben die zeggen dat geld onbelangrijk is.
Als je 1miljoen hebt steekt het niet op 100k. Maar als je maar 10k hebt en je raakt immobiel, dan kan je ook die electrische scooter niet meer betalen...

[assje]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:21:
Tja, dat is ook zo'n doodoener.
Je kan dan op zijn minst de zorg betalen die je nodig hebt en je moet je daar geen zorgen over maken.

Ik bedoelde vooral de zorg om geld over te houden aan het einde van de rit.

[Tommie12]

assje schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:23:
[...]


Ik bedoelde vooral de zorg om geld over te houden aan het einde van de rit.

Tja, probeer jij dan maar die "punktlandung" te maken...
Ik zou me zo generen als er geen geld over blijft om de begrafenis te betalen...

[Requiem19]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 16:59:
[...]

Laat ik het zo zeggen, ik heb te veel mensen in mijn omgeving (gehad) die niet aan die statistiekjes voldoen. En ben er daarom niet gerust op dat een gezond leven er voor zorgt dat ik het lang zal volhouden met een hoge kwaliteit van leven. Zowel ongezond levenden die 90 worden als health freaks die de AOW leeftijd niet hebben gehaald, of voor die tijd al aftakelen. Daarom houd ik er in elk geval rekening mee dat er een zeer reële kans is dat ik geen kwieke 70+-er zal worden.

Ik doe ook niet mee aan de loterij, ook al ken ik genoeg mensen die wel eens goed winnen.

Sterker nog, een dorpje waar ik vandaan kwam won een paar jaar terug nog miljoenen.

Met gezondheid toch net zo? Gezond leven en bewegen vergroot je statistische kans tot een langer leven met veel gezonde jaren significant.

Ik vergroot graag die kans . Met het besef dat het nooit een garantie is.

[edozat1]

psychodude schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:13:
Als in één van de vorige posts aangegeven, individuele garanties heb je niet. Maar qua individuele kans en daarmee vanuit FO-perspectief, het risico dat jij een bovengemiddelde levensverwachting hebt is iets dat je gewoonweg in moet calculeren.

Mooi dat je de tijd neemt om het zo uitgebreid uit te leggen. Ik kan er alleen maar in meegaan. Er blijft bij mij wel een vraag liggen. Vanuit FO-perspectief is dit stukje hierboven volgens mij de kern van jouw betoog: "je moet de kans dat je oud wordt gewoonweg incalculeren". Op populatieniveau kan dat, zo werkt een pensioenfonds, in feite een verzekering voor als je oud wordt. Het grote voordeel daarvan is dat we, even simpel gezegd, allemaal het bedrag moeten sparen dat we nodig hebben als we de gemiddelde leeftijd halen. Je hoeft dus geen rekening te houden met de kans dat je 100 wordt, want mocht dat gebeuren, dan wordt je pensioenuitkering betaald door degene die 50 of 60 wordt. Op individueel niveau werkt dat natuurlijk niet, dus hoe calculeer je dan de kans in dat je per ongeluk 100 wordt?

[matthijsln]

edozat1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:52:
[...]
Mooi dat je de tijd neemt om het zo uitgebreid uit te leggen. Ik kan er alleen maar in meegaan. Er blijft bij mij wel een vraag liggen. Vanuit FO-perspectief is dit stukje hierboven volgens mij de kern van jouw betoog: "je moet de kans dat je oud wordt gewoonweg incalculeren". Op populatieniveau kan dat, zo werkt een pensioenfonds, in feite een verzekering voor als je oud wordt. Het grote voordeel daarvan is dat we, even simpel gezegd, allemaal het bedrag moeten sparen dat we nodig hebben als we de gemiddelde leeftijd halen. Je hoeft dus geen rekening te houden met de kans dat je 100 wordt, want mocht dat gebeuren, dan wordt je pensioenuitkering betaald door degene die 50 of 60 wordt. Op individueel niveau werkt dat natuurlijk niet, dus hoe calculeer je dan de kans in dat je per ongeluk 100 wordt?

Je geeft zelf al het antwoord Het langlevenrisico kan je ook buiten een pensioenfonds verzekeren bij een verzekeraar met een lijfrenteproduct.

Van het kapitaal wat je hebt opgebouwd voor je pensioen buiten box 3 kan je bij uitkering meestal ook alleen maar kiezen voor dit soort producten (die dus eventueel levenslang uitkeren). Je kan ook in de opbouwfase direct een lijfrente afsluiten en de premie aftrekken van je inkomen, dat komt uit dezelfde jaarruimte die je kan gebruiken om zelf voor een pensioen te beleggen buiten box 3.

Voor wie Engelstalige bronnen leest, dit wordt een "annuity" genoemd.

[ErnstH]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 15:33:
[...]

Dat bepaal je toch zelf.
Als ik daar niet over praat met mijn huisarts, of er alleen naar toe ga als ik echt ziek ben, dan gebeurt dat ook niet.

Ik val niet onder het Nederlandse gezondheidszorg stelsel. Via werk worden wel allerlei zaken aangeboden.

[ErnstH]

psychodude schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 16:38:
[...]

Preventieve gezondheidszorg is ook eigenlijk een beetje een container begrip. Wat versta je onder preventieve gezondheidszorg?

Wij (mogen) doen:
- bloedonderzoek & urine
- echo interne organen
- stool sample
- gewicht/levenstijl/dieet checklist en gesprek
- check op huidkanker
- zicht/gehoor
- longinhoud

Ik vind het in elk geval wel een fijn idee. Maar het belangrijkste is natuurlijk wel je eigen gedrag.

[rube]

edozat1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:52:
[...]
....dus hoe calculeer je dan de kans in dat je per ongeluk 100 wordt?

De vraag is of de kans belangrijk is, of dat je de impact van de kans (=risico) wil afdekken.
Als dat laatste het geval is, zorg dat je voldoende vermogen hebt om het tot 100 financieel te redden.

[No Hands]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:25:
[...]

Tja, probeer jij dan maar die "punktlandung" te maken...
Ik zou me zo generen als er geen geld over blijft om de begrafenis te betalen...

Generen als je dood bent? Ik zou zeggen dat je precies bent uitgekomen met wat je had. Hoe die begrafenis opgelost wordt dat zien ze maar. Daar heeft de gemeente een potje voor als de nabestaanden het niet kunnen betalen.

[edozat1]

rube schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 18:44:
[...]

De vraag is of de kans belangrijk is, of dat je de impact van de kans (=risico) wil afdekken.
Als dat laatste het geval is, zorg dat je voldoende vermogen hebt om het tot 100 financieel te redden.

Ja dat bedoel ik ook, het risico afdekken. Mijn punt is dat een bedrag sparen waar je tot 100 mee kunt doen niet nodig en dus zonde is, want de kans is minimaal dat je dat haalt. Maar goed, het kan een strategie zijn.

[rube]

edozat1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 19:02:
[...]
Ja dat bedoel ik ook, het risico afdekken. Mijn punt is dat een bedrag sparen waar je tot 100 mee kunt doen niet nodig en dus zonde is, want de kans is minimaal dat je dat haalt. Maar goed, het kan een strategie zijn.

Of het niet nodig is, dat weet je pas achteraf.

Als je uitgaan van een overbrugging naar AOW en aanvullend pensioen, is het waarschijnlijk niet nodig. Anders kun je uit gaan van een SWR die past bij b.v. 40 of 50 jaar, zo rond de veel genoemde 3 a 4% (maar die is vaak voor 30 jaar).

[edozat1]

rube schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 19:05:
[...]

Of het niet nodig is, dat weet je pas achteraf.

Als je uitgaan van een overbrugging naar AOW en aanvullend pensioen, is het waarschijnlijk niet nodig. Anders kun je uit gaan van een SWR die past bij b.v. 40 of 50 jaar, zo rond de veel genoemde 3 a 4% (maar die is vaak voor 30 jaar).

Dat begrijp ik allemaal wel, maar hier gaat het helemaal niet om. Lees het gesprek hiervoor even terug anders. Of laat maar zitten, ook goed

[rube]

edozat1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 19:10:
[...]
Dat begrijp ik allemaal wel, maar hier gaat het helemaal niet om.

De enige andere methode, zover ik weet, om het risico af te dekken, is een annuïteit kopen, zoals al werd aangegeven. Dat kost je (gemiddeld genomen) iets geld, de verzekeraar wil ook verdienen.

Als je dit niet bedoelt, moet je het misschien anders formuleren want ik haal niets anders uit je voorgaande posts.

[ Voor 8% gewijzigd door rube op 23-09-2025 19:27 ]

[psychodude]

edozat1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:52:
[...]

Mooi dat je de tijd neemt om het zo uitgebreid uit te leggen. Ik kan er alleen maar in meegaan. Er blijft bij mij wel een vraag liggen. Vanuit FO-perspectief is dit stukje hierboven volgens mij de kern van jouw betoog: "je moet de kans dat je oud wordt gewoonweg incalculeren". Op populatieniveau kan dat, zo werkt een pensioenfonds, in feite een verzekering voor als je oud wordt. Het grote voordeel daarvan is dat we, even simpel gezegd, allemaal het bedrag moeten sparen dat we nodig hebben als we de gemiddelde leeftijd halen. Je hoeft dus geen rekening te houden met de kans dat je 100 wordt, want mocht dat gebeuren, dan wordt je pensioenuitkering betaald door degene die 50 of 60 wordt. Op individueel niveau werkt dat natuurlijk niet, dus hoe calculeer je dan de kans in dat je per ongeluk 100 wordt?

Ook op individueel niveau hoeft dit natuurlijk niet onmogelijk te zijn. Je moet enkel en alleen de basis hiervoor op orde hebben om dit een goede waarschijnlijkheid te maken.

In de basis, is de 4% SWR zoals gehanteerd binnen het FIRE concept een 95% waarschijnlijkheid om na 30 jaar niet op nul te staan. En dit getal is mogelijk iets pessimistisch, hetgeen praktisch gezien gunstig is. Want in een meer praktisch scenario, is de kans om na dertig jaar niet op nul te staan hiermee dus vermoedelijk nog gunstiger dan 95%.

Maar dat is dus een periode van 30 jaar.

Stel, jij wilt stoppen met werken op je 50ste, dan is je potentiële horizon niet 30 jaar, maar langer. Deze kans dat dit langer is, is niet eens extreem klein. Pas vanaf 53-jarige leeftijd, daalt de resterende gemiddelde levensverwachting onder de 30 jaar voor de man. En dat is dus nog maar slechts het gemiddelde.

Hiervoor kun je je qua berekening natuurlijk het best wenden tot bestaande calculators, zoals bijvoorbeeld:
https://earlyretirementcalc.com/

En hier is verder natuurlijk geen gouden stelregel in. Je zult hier voor jezelf een acceptabele inschatting moeten maken hoe groot je het slagingspercentage van je strategie zou willen zien op een bepaalde levensverwachting. Maar zou wel iets moeten zijn om over na te denken, bewust van te zijn.

Naarmate je van 80 richting 100 verschuift, wordt de kans dat je die extra jaren gaat halen, natuurlijk snel kleiner. Dus kun je daar natuurlijk ook een groter risico accepteren. Maar onder die 80, is het risico dat je deze leeftijd haalt bij een gezonde leefstijl, significant genoeg om hier rekening mee te houden.

ErnstH schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 18:42:
[...]

Wij (mogen) doen:
- bloedonderzoek & urine
- echo interne organen
- stool sample
- gewicht/levenstijl/dieet checklist en gesprek
- check op huidkanker
- zicht/gehoor
- longinhoud

Ik vind het in elk geval wel een fijn idee. Maar het belangrijkste is natuurlijk wel je eigen gedrag.

Het sentiment begrijp ik. Zeker. Het klinkt als een fijn idee. Maar niets hiervan is natuurlijk preventieve zorg. Het richt zich puur op vroeg detectie, veelal met vormen van diagnostiek waarvan binnen screeningkaders geen omschreven meerwaarde is of gericht op aandoeningen waarvan vroeg detectie feitelijk irrelevant is.

Verder geeft het vaak ook een soort vals gevoel van zekerheid. Want geenszins kun je, indien je bijvoorbeeld 2 maanden na een check-up als dit klachten ontwikkelt die niet tijdig passeren, denken zal wel niets zijn want de screening was normaal.

[edozat1]

rube schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 19:26:
[...]

De enige andere methode, zover ik weet, om het risico af te dekken, is een annuïteit kopen, zoals al werd aangegeven. Dat kost je (gemiddeld genomen) iets geld, de verzekeraar wil ook verdienen.

Als je dit niet bedoelt, moet je het misschien anders formuleren want ik haal niets anders uit je voorgaande posts.

Ja precies. In meerdere posts hiervoor ging het om de vraag wanneer je het beste kunt verhuizen, de kans dat je ziek wordt of juist oud wordt en hoe je daarmee omgaat vanuit het perspectief van FO. @psychodude kwam toen met een (serieus) mooi verhaal over kans op oud worden en dat je de kans dat je oud wordt “gewoonweg” moet incalculeren. Alleen dat is dus niet zo “gewoonweg”, vandaar ook de vele posts en verschillende gedachten erover in dit topic. Dat bedoelde ik.

[edozat1]

psychodude schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 19:33:
[...]
En hier is verder natuurlijk geen gouden stelregel in. Je zult hier voor jezelf een acceptabele inschatting moeten maken hoe groot je het slagingspercentage van je strategie zou willen zien op een bepaalde levensverwachting. Maar zou wel iets moeten zijn om over na te denken, bewust van te zijn.

Nee precies, zelf inschatten en dus voor lief nemen dat je veel te veel of te weinig hebt.

[R.van.M]

edozat1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:52:
[...]

Mooi dat je de tijd neemt om het zo uitgebreid uit te leggen. Ik kan er alleen maar in meegaan. Er blijft bij mij wel een vraag liggen. Vanuit FO-perspectief is dit stukje hierboven volgens mij de kern van jouw betoog: "je moet de kans dat je oud wordt gewoonweg incalculeren". Op populatieniveau kan dat, zo werkt een pensioenfonds, in feite een verzekering voor als je oud wordt. Het grote voordeel daarvan is dat we, even simpel gezegd, allemaal het bedrag moeten sparen dat we nodig hebben als we de gemiddelde leeftijd halen. Je hoeft dus geen rekening te houden met de kans dat je 100 wordt, want mocht dat gebeuren, dan wordt je pensioenuitkering betaald door degene die 50 of 60 wordt. Op individueel niveau werkt dat natuurlijk niet, dus hoe calculeer je dan de kans in dat je per ongeluk 100 wordt?

Als je met een safe withdrawal rate (SWR) van 3,5% (of minder) rekent zou dit levenslang genoeg rendement moeten opleveren. De SWR gaat uit van de meest negatieve scenarios en in de meerderheid van de simulaties hou je dermate veel geld over dat je in luxe je dagen kan slijten.

Daarnaast als je puur met een SWR rekent, die houdt geen rekening met AOW, pensioen, erfenissen, overwaarde, extra inkomsten etc.

[ Voor 5% gewijzigd door R.van.M op 23-09-2025 19:47 ]

[edozat1]

R.van.M schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 19:44:
[...]


Als je met een safe withdrawal rate (SWR) van 3,5% (of minder) rekent zou dit levenslang genoeg rendement moeten opleveren. De SWR gaat uit van de meest negatieve scenarios en in de meerderheid van de simulaties hou je dermate veel geld over dat je in luxe je dagen kan slijten.

Daarnaast als je puur met een SWR rekent, die houdt geen rekening met AOW, pensioen, erfenissen, overwaarde, extra inkomsten etc.

Maar dan houd je toch een enorme zak geld over?

[rube]

edozat1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 19:50:
[...]
Maar dan houd je toch een enorme zak geld over?

Die kans is groot. Maar dat is wat het kost om het risico dat je tekort komt af te dekken.

Je kan niet een risico afdekken zonder dat het wat kost.

[psychodude]

edozat1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 19:50:
[...]

Maar dan houd je toch een enorme zak geld over?

Zoals @rube, die kans is groot inderdaad.

Zoals @No Hands aangeeft:

No Hands schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 18:56:
Generen als je dood bent? Ik zou zeggen dat je precies bent uitgekomen met wat je had. Hoe die begrafenis opgelost wordt dat zien ze maar. Daar heeft de gemeente een potje voor als de nabestaanden het niet kunnen betalen.

Staat iedereen hier op een eigen persoonlijke manier in.

Het voordeel van een zak over als je dood bent, is dat je de jaren die je hebt geleefd zonder financiële zorgen hebt kunnen doorbrengen.

Het voordeel van eindigen op 0, is dat je vroeger hebt kunnen stoppen met werken aangezien je het vermogen niet op hebt moeten bouwen tot een niveau waarbij je SWR procentueel gezien daalt tot een niveau waarbij de strategie oneindig zal blijken.

En dit beide zijn natuurlijk de uiterste binnen de FO-planning. Andere risico's, persoonlijke keuzes. Waarin verder dus ook helemaal geen goed of fout bestaat. Maar wel iets is waarvan je je bewust moet zijn. Nu is namelijk de tijd om je strategie te bepalen, om koerswijzigingen door te voeren. Niet op het moment dat je 80 bent, je realiseert dat je nog dagelijks op je fiets zelfstandig de boodschappen doet in goede gezondheid met nog 3 maanden geld resterend op de rekening omdat je gepland had op je 80ste te overlijden en een klein beetje geld over te houden voor de begrafenis.

[Tommie12]

No Hands schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 18:56:
[...]


Generen als je dood bent? Ik zou zeggen dat je precies bent uitgekomen met wat je had. Hoe die begrafenis opgelost wordt dat zien ze maar. Daar heeft de gemeente een potje voor als de nabestaanden het niet kunnen betalen.

Ja, de uren en minuten voor je die laatste adem uit blaast.

[Tommie12]

edozat1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:52:
[...]

Mooi dat je de tijd neemt om het zo uitgebreid uit te leggen. Ik kan er alleen maar in meegaan. Er blijft bij mij wel een vraag liggen. Vanuit FO-perspectief is dit stukje hierboven volgens mij de kern van jouw betoog: "je moet de kans dat je oud wordt gewoonweg incalculeren". Op populatieniveau kan dat, zo werkt een pensioenfonds, in feite een verzekering voor als je oud wordt. Het grote voordeel daarvan is dat we, even simpel gezegd, allemaal het bedrag moeten sparen dat we nodig hebben als we de gemiddelde leeftijd halen. Je hoeft dus geen rekening te houden met de kans dat je 100 wordt, want mocht dat gebeuren, dan wordt je pensioenuitkering betaald door degene die 50 of 60 wordt. Op individueel niveau werkt dat natuurlijk niet, dus hoe calculeer je dan de kans in dat je per ongeluk 100 wordt?

Gewoon door enkel te leven van de opbrengst van het kapitaal, en te zorgen dat het kapitaal zowat intact blijft.
De erfgenamen mogen ook wat.

[Torgo]

Ik snap die angst om (veel) geld over te houden niet zo. Het lijkt me hartstikke leuk om wat na te kunnen laten aan familie en goede doelen. Uiteindelijk hebben we met onze generatie(s) ook roofbouw gepleegd op de planeet om welvaart te creëren, dus iets terug doen als het kan is zo gek nog niet.

[R.van.M]

edozat1 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 19:50:
[...]

Maar dan houd je toch een enorme zak geld over?

Klopt, daarom zijn er ook strategieen met een flexible WR rate. Zeker op het moment dat je de broekriem kan aanhalen en bijvoorbeeld kan zakken naar een 2%WR voor een langere tijd kun je met deze strategieen flink meer opnemen in goede tijden

Je kan een kijkje nemen bij https://ficalc.app/

[ Voor 8% gewijzigd door R.van.M op 23-09-2025 21:27 ]

[phantom09]

Magpie schreef op maandag 22 september 2025 @ 15:43:
Ben inmiddels zover dat ik met monte carlo simulaties in chatgpt mijn verwachte kasstromen in de onttrekkingsfase over 20 jaar aan het doorrekenen ben met een bepaald startvermogen belegd in een gediversificeerde portfolio. Met natuurlijk ook weer aannames over rendementen, volatiliteit en correlaties. Het hangt dus als elk model van aannames aan elkaar, maar wel interessant om effecten te leren kennen.

Geeft interessante informatie over faalkansen en effecten van interventies, zoals bijverdienen of minder uitgeven als vermogen onder bepaalde grens komt. Het is vergelijkbaar met een berekening op maat van ook op internet beschikbare algemene rekenmodellen.

Buiten dat nog een interessante observatie. Ik heb het model een globale en gestileerde vergelijking laten maken tussen ons huidige fiscale regime (2% of niks bij verlies) en dit regime waarbij het in 2028 wordt vervangen door een belasting van 36% op rendement (ook ongerealiseerd) met carry forward mogelijkheid tot verrekening van verliezen. De faalkans neemt bij invoering van dit regime met 75% af, dus 1/4 van de faalkans bij voortzetting huidige forfaitaire regime. Het is ook wel intuïtief verklaarbaar: de mogelijkheid om verliezen te verrekenen dempt de volatiliteit en dat is goed voor de staart van de verdeling. Daarmee is 2028 (waarschijnlijker: 2030) vanuit dit perspectief best een goed moment om met de onttrekkingsfase te starten. Of om maatregelen in place te hebben om met een goed vermogen te zitten bij aanvang van dit regime.

Edit: altijd uitkomsten checken, de opgave werkelijk rendement in huidige regime heeft soortgelijk effect op staart/faalkans. Echter vooral ook omdat de verdeling omhoog getrokken wordt door maximum aan belasting, terwijl de verliesverrekening er niet is. Het regime van zeg 2030 is dus dempender bij verliezen.

kun je een voorbeeld geven wat je gevraagd hebt aan chat GPT?

[phantom09]

Lim987 schreef op maandag 22 september 2025 @ 23:01:
[...]

Dus ik kan, bijvoorbeeld op mijn 76e jaar mijn huis verkopen (zeg 500.000) en dan gaan huren. Dan woon ik voorlopig nog 10 jaar op deze fijne plek. Bij een huur van 1500 euro per maand met een jaarlijkse huurverhoging van (stel) 4 % is dan na 20 jaar het geld van de verkoop op. Maar 96 jaar zal ik waarschijnlijk niet worden, dus als/dan blijft er geld over.

Of je gaat die 500K beleggen en er 4% uithalen. Heb je ook nog een beetje extra zakgeld extra dan alleen die 1,5K aan huur en hou je ook na je 96ste 500K+waardevermeerdering aan over.

[phantom09]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 08:46:
[...]

Zo zou ik het ook doen, al denk ik dat de drempel om dan te gaan huren nogal groot is. Liever toch iets kopen.
Je wil op je 85 niet meer gedwongen worden om te verhuizen als de eigenaar andere plannen heeft.
In België kan je veel makkelijker een huur opzeggen.

Een huurder heeft huurders bescherming.

https://www.rijksoverheid...-recht-op-huurbescherming

Zag ooit een rapportage dat zelf huurders die niet betalen er ook niet zomaar uit gezet kunnen worden.
Wel zou het kunnen dat je iets huurt van een woningbouwstichting er en later plannen zijn dat de woning gesloopt worden en je weg moet (naar een ander huur huis wat ze voor je regelen).

[No Hands]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 20:29:
[...]

Ja, de uren en minuten voor je die laatste adem uit blaast.

Jij gaat ervanuit dat e eerst nog een tijd ziek bent of ligt te creperen. Maar stel nou dat, steekt weg over, wordt geraakt door bus. Morsdood. Geen tijd gehad om je ergens voor te schamen. Je weet gewoon niet hoe het einde komt.

[phantom09]

RichieB schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 09:17:
[...]

Situatie van mijn ouders (80 jaar oud) in NL: kiezen tussen 2 a 3 uurtjes per week "thuiszorg" aan huis of een woning huren in een verzorgingstehuis waar 24x7 hulp is, alle maaltijden geregeld worden en elke dag activiteiten worden georganiseerd. Dat is niet echt een keus, mits je het kan betalen.

Om met jouw woorden te spreken: als er niemand meer naar je koophuis wil komen om je pamper te verschonen ga je vanzelf huren.

Dat kon 20 jaar geleden. Nu moet je een indicatie hebben welk vaak erg hoog is.
Kortom, men wil graag dat je thuis blijft wonen.

Snap ik even niet, want het lijkt mij juist beter om de ouderen in een verzrogingsthuis hebben. Verplegers hoeven dan alleen in het pand te zijn en niet lange afstanden in de wijk met de auto/fiets/scooter af te leggen wat behoorljik wat tijd bespaart en dus ook geld.

Hier een artikel waar een 90 jarige graag naar een verpleeghuis wil maar dat niet kan:

https://www.telegraaf.nl/...aar-naartoe/92414165.html

[ Voor 11% gewijzigd door phantom09 op 23-09-2025 22:16 ]

[Magpie]

@phantom09 Vrij eenvoudige opzet. Ik heb over 20 jaar een inschatting gemaakt van de jaarlijkse uitgaande kasstroom van het box 3 kapitaal. Dat is in mijn geval in begin meer vanwege studerende kinderen en later minder vanwege pensioen. Daarnaast weet ik natuurlijk het startkapitaal.

Stap 1 is het modelleren van de portefeuille in mijn geval met bitcoin, aandelen, goud, managed futures en obligaties. Ik heb met behulp van chatgpt voor iedere asset een zo realistisch mogelijke benadering van rendement, volatiliteit en correlaties gemaakt. In mijn geval heb ik toen een portfolio van 40% bitcoin, 18% voor managed futures, obligaties en aandelen en 6% goud ingegeven. Natuurlijk kun je dit heel anders doen afhankelijk van je voorkeur, bijvoorbeeld met 100% aandelen ETF, maakt het nog een stuk simpeler, dan hoef je alleen maar rendement en volatiliteit in te geven.

Daarna heb ik chatgpt gevraagd om via monte carlo simulatie op basis van deze portefeuille en aannames rond rendement, volatiliteit en correlaties en jaarlijkse herbalanceren 100.000 paden te simuleren. Ook had ik in eerste instantie huidige box 3 fiscaal regime meegegeven. De output was dan onder andere de faalkans, vermogen p5, vermogen mediaan en vermogen p95. Een faalkans lager dan 5% wordt in veel pensioen plannen als vrij safe gezien, ik zelf zit liever wat lager nog.

Daarna kun je oneindig varianten berekenen, zoals interventie om minder uit te geven bij bepaald vermogen, andere fiscale regimes, gevoeligheidanalyses op rendementen, volatiliteiten en correlaties, etc. Allemaal om meer gevoel te krijgen bij effecten van input en interventies. Ook geeft dit een indicatie van consistentie in de uitkomsten.

Belangrijk is om steeds goed te checken of de juiste input wordt doorgerekend en bij vergelijkingen dezelfde 100.000 paden uit de simulatie worden gebruikt. Het model is voor je het weet bezig met net de verkeerde input of vergelijkt verschillende paden. Ik laat het daarom regelmatig de uitgangspunten herhalen. De kern is dat het doorrekenen en simuleren in no time is gedaan, maar het zo goed mogelijk ingeven van de aannames kost tijd. Ik laat chatgpt ook mijn eigen conclusies checken. En vraag soms een eerste duiding bij uitkomsten. Enorm krachtig spul, maar wel blijven nadenken.

[Tommie12]

phantom09 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 22:07:
[...]


Een huurder heeft huurders bescherming.

https://www.rijksoverheid...-recht-op-huurbescherming

Zag ooit een rapportage dat zelf huurders die niet betalen er ook niet zomaar uit gezet kunnen worden.
Wel zou het kunnen dat je iets huurt van een woningbouwstichting er en later plannen zijn dat de woning gesloopt worden en je weg moet (naar een ander huur huis wat ze voor je regelen).

Niet in België.
Huur kan gewoon opgezegd worden na 3 jaar zonder daar veel redenen voor op te geven. Wat verbouwen is voldoende, of ook als de verhuurder of zijn kinderen er zelf in willen wonen. Zo veel huizen hebben we hier niet in handen van woningbouwstichtingen… tenzij sociale huir, maar daarvoor zijn we hier te rijk.

[Tommie12]

No Hands schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 22:07:
[...]


Jij gaat ervanuit dat e eerst nog een tijd ziek bent of ligt te creperen. Maar stel nou dat, steekt weg over, wordt geraakt door bus. Morsdood. Geen tijd gehad om je ergens voor te schamen. Je weet gewoon niet hoe het einde komt.

En net dan wil ik dat mijn vrouw probleemloos verder kan.

[phantom09]

Pexow schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 15:49:
[...]

Mijn huisarts wil prima bloedonderzoek doen, maar wel met de mededeling dat als ze wat vinden dat je wel bereid moet zijn je levensstijl aan te passen. De meeste zoeken echter een pilletje voor hun problemen.

En pillen hebben altijd bijwerkingen en zijn tevens vaak belastend voor je nieren en je lever.
Als het zonder pillen kan moet je dan doen !

[phantom09]

Pr088 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 16:07:
[...]


Ik zou de stelling wel aandurven dat een jaarlijkse APK voor je auto nuttiger is dan een jaarlijke APK voor je lijf. Beweeg genoeg (meer dan we denken), matig alcohol, eet gezond en bij klachten tijdig een huisarts opzoeken. Dan voorkom je het meeste wat we preventief kunnen voorkomen.
En als je bloed doneert krijg je er gratis een aantal bloedtests bij, zoals cholesterol, ijzer/HB en bloeddruk.

Ze testen je bloed ook op ziektes, want je wil geen besmet bloed aan patienten geven.

[Pexow]

Pr088 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 16:07:
[...]
Ik zou de stelling wel aandurven dat een jaarlijkse APK voor je auto nuttiger is dan een jaarlijke APK voor je lijf. Beweeg genoeg (meer dan we denken), matig alcohol, eet gezond en bij klachten tijdig een huisarts opzoeken. Dan voorkom je het meeste wat we preventief kunnen voorkomen.
En als je bloed doneert krijg je er gratis een aantal bloedtests bij, zoals cholesterol, ijzer/HB en bloeddruk.

Eens, zijn nog wel een paar meer dingen die je kunt doen. Vegetariër worden is heel effectief voor extra gezonde jaren, maar de grootste winst zit hem in rood en bewerkt vlees uit je dieet halen. Dan heb je al 80% van de gezondheidswinst te pakken. Kun je zo een jaar of 5 extra van je FO genieten.

Roken en vapen is natuurlijk helemaal uit den boze.

[phantom09]

Pexow schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 23:50:
[...]

Eens, zijn nog wel een paar meer dingen die je kunt doen. Vegetariër worden is heel effectief voor extra gezonde jaren, maar de grootste winst zit hem in rood en bewerkt vlees uit je dieet halen. Dan heb je al 80% van de gezondheidswinst te pakken. Kun je zo een jaar of 5 extra van je FO genieten.

Roken en vapen is natuurlijk helemaal uit den boze.

Je lichaam is min of meer als een auto. Onderhoud je een auto goed, dan gaat hij vaak een stuk langer mee dan dat je flink gaat scheuren en je auto misbruiken.
Zo ook met je lichaam.

[Dennis1812]

Er zijn vele onderzoeken die aantonen dat zonder aanleiding jaarlijks(of half of vul in) je bloed checken op vitaminen/lever/nierfunctie stoornissen en weet ik het wat echt zinloos is.

Er zijn enkele preventieve onderzoeken die een bewezen effect hebben. Die zitten in het bevolkingsonderzoek en krijg je braaf een uitnodiging voor.

Verder als je klachten hebt kan je ermee naar je huisarts die je van de juiste onderzoeken voorziet en daarna adviseert.

Ook een full body scan. Je vind bijna altijd wel wat. Lichamen verschillen nou eenmaal. Maar een afwijking op een plaatje betekent niet per definitie dat je ziek bent of behandeling in moet. Juist niet.

Als je dat geld uitspaart ben je eerder financieel onafhankelijk en het scheelt je stress waardoor je ook langer leeft. Dubbel winst?

[Dennis1812]

Tommie12 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 14:57:
[...]

Om de 5 jaar is goed als je 20 bent.
Vanaf 45 zou ik het eerder jaarlijks of tweejaarlijks doen... maar misschien zijn de belgische gewoontes anders.

Belgische gewoontes zijn heel anders.
Ik heb geen onderzoeken kunnen vinden die aantonen dat jaarlijks prikken (waarop? Ik neem aan een lever en nierfunctie en wat elektrolyten en vitaminen?) zin heeft bij een gezonde twintiger of veertiger. Behalve dat het vooral geld kost.

Preventieve zorg doen als het zin heeft.
Verder sturen op gezondheid
Dus stop met dat geprik en ga fietspaden aanleggen bijvoorbeeld. Dat soort zaken win je meer mee.

[Wozmro]

Ja, stress(beheer) lijkt mij ook wel een heel belangrijke voor de gezondheid. Niet teveel maar ook niet te weinig.

[R.van.M]

Magpie schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 22:37:
@phantom09 Vrij eenvoudige opzet. Ik heb over 20 jaar een inschatting gemaakt van de jaarlijkse uitgaande kasstroom van het box 3 kapitaal. Dat is in mijn geval in begin meer vanwege studerende kinderen en later minder vanwege pensioen. Daarnaast weet ik natuurlijk het startkapitaal.

Stap 1 is het modelleren van de portefeuille in mijn geval met bitcoin, aandelen, goud, managed futures en obligaties. Ik heb met behulp van chatgpt voor iedere asset een zo realistisch mogelijke benadering van rendement, volatiliteit en correlaties gemaakt. In mijn geval heb ik toen een portfolio van 40% bitcoin, 18% voor managed futures, obligaties en aandelen en 6% goud ingegeven. Natuurlijk kun je dit heel anders doen afhankelijk van je voorkeur, bijvoorbeeld met 100% aandelen ETF, maakt het nog een stuk simpeler, dan hoef je alleen maar rendement en volatiliteit in te geven.

Daarna heb ik chatgpt gevraagd om via monte carlo simulatie op basis van deze portefeuille en aannames rond rendement, volatiliteit en correlaties en jaarlijkse herbalanceren 100.000 paden te simuleren. Ook had ik in eerste instantie huidige box 3 fiscaal regime meegegeven. De output was dan onder andere de faalkans, vermogen p5, vermogen mediaan en vermogen p95. Een faalkans lager dan 5% wordt in veel pensioen plannen als vrij safe gezien, ik zelf zit liever wat lager nog.

Daarna kun je oneindig varianten berekenen, zoals interventie om minder uit te geven bij bepaald vermogen, andere fiscale regimes, gevoeligheidanalyses op rendementen, volatiliteiten en correlaties, etc. Allemaal om meer gevoel te krijgen bij effecten van input en interventies. Ook geeft dit een indicatie van consistentie in de uitkomsten.

Belangrijk is om steeds goed te checken of de juiste input wordt doorgerekend en bij vergelijkingen dezelfde 100.000 paden uit de simulatie worden gebruikt. Het model is voor je het weet bezig met net de verkeerde input of vergelijkt verschillende paden. Ik laat het daarom regelmatig de uitgangspunten herhalen. De kern is dat het doorrekenen en simuleren in no time is gedaan, maar het zo goed mogelijk ingeven van de aannames kost tijd. Ik laat chatgpt ook mijn eigen conclusies checken. En vraag soms een eerste duiding bij uitkomsten. Enorm krachtig spul, maar wel blijven nadenken.

Ik heb hier toch sterk m'n twijfels over of er iets nuttings uitkomt of dat chatgpt maar wat dingen roept. Een montecarlo simulatie is wiskunde en dat is nou net iets waar een LLM niet voor geschikt is.

Daarnaast is het vrij nutteloos om een montecarlo simulatie te doen met een assetklasse zoals bitcoin omdat deze pas net bestaat

[superkoex9]

Pexow schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 23:50:
[...]

Eens, zijn nog wel een paar meer dingen die je kunt doen. Vegetariër worden is heel effectief voor extra gezonde jaren, maar de grootste winst zit hem in rood en bewerkt vlees uit je dieet halen. Dan heb je al 80% van de gezondheidswinst te pakken. Kun je zo een jaar of 5 extra van je FO genieten.

Roken en vapen is natuurlijk helemaal uit den boze.

Heb je daar ook bronnen voor?
Eerder heb ik wel eens zoiets gelezen maar vaak komt het gezondheidsvoordeel van vegetarisch eten neer op bewustere keuzes maken over het algemeen: vaker zelf koken, minder pakjes/zakjes, meer bewegen (omdat men meer bezig is met een gezonde leefstijl). Ik kan me voorstellen dat dat zeker ook geldt voor bewerkt/rood vlees eten.

Daarnaast, claims als: 5 gezonde jaren toevoegen door het weglaten van bewerkt en rood vlees lijken me nogal sterk, je zit daarmee in de ordegrootte van de leeftijdswinst door roken of overgewicht. Als dat werkelijk zo geweest was dan hadden we daar waarschijnlijk wel breder over geïnformeerd geweest (de bewerkt vlees lobby zal in mijn ogen minder sterk zijn dan de rook lobby).

Voor het grote plaatje: Ik ben er van overtuigd dat je met relatief weinig moeite toch aardige resultaten kan halen: je hoeft geen 20K stappen per dag te zetten, niet wekelijks een marathon te rennen of 5 keer in de sportschool te hangen, een biertje op z'n tijd kan volgens mij weinig kwaad net als nu en dan een Big Mac. Volgens mij heb je de grootste winst te pakken als je over het algemeen voldoende beweegt, een beetje sport, gezond eet (gevarieerd en het liefst beperkt zakjes/bewerkt voedsel), niet rookt en geen/beperkte alcoholconsumptie.

Aangezien FIRE niet echt ons doel was heb ik me nooit bezig gehouden met de onttrekkingsfase. FMA was eerder het doel. Met de ontwikkelingen van de laatste jaren lijkt het er echter steeds meer op dat FIRE in ieder geval een mogelijkheid wordt dus mocht het eens als overweging opkomen dan is de levensverwachting wel iets wat meegenomen moet worden. Ik verwacht wel dat, gezien onze levensstijl/uitgaven, we heel ver komen met een afbetaalde woning, AOW en pensioen en we dus een hele lage WR (if any) nodig hebben om door te kunnen gaan zoals we nu doen.

[Tommie12]

Dennis1812 schreef op woensdag 24 september 2025 @ 00:54:
[...]

Belgische gewoontes zijn heel anders.
Ik heb geen onderzoeken kunnen vinden die aantonen dat jaarlijks prikken (waarop? Ik neem aan een lever en nierfunctie en wat elektrolyten en vitaminen?) zin heeft bij een gezonde twintiger of veertiger. Behalve dat het vooral geld kost.

Preventieve zorg doen als het zin heeft.
Verder sturen op gezondheid
Dus stop met dat geprik en ga fietspaden aanleggen bijvoorbeeld. Dat soort zaken win je meer mee.

Bloedonderzoek kost 50€...
Waar hebben we het over.
Bij een 20er misschien niet jaarlijks nodig, maar vanaf 45 ben ik voorstander.
Mensen denken soms dat ze gezond bezig zijn, en dan hebben ze een cholesterol van 400...

[ Voor 11% gewijzigd door Tommie12 op 24-09-2025 08:38 ]

[Requiem19]

Pexow schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 23:50:
[...]

Eens, zijn nog wel een paar meer dingen die je kunt doen. Vegetariër worden is heel effectief voor extra gezonde jaren, maar de grootste winst zit hem in rood en bewerkt vlees uit je dieet halen. Dan heb je al 80% van de gezondheidswinst te pakken. Kun je zo een jaar of 5 extra van je FO genieten.

Roken en vapen is natuurlijk helemaal uit den boze.

Grootste winst als je lang van je geld wilt genieten is de conditie en kracht op peil houden:



https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10121111/

Krachttraining is dus ook heel goed, zeker icm cardio, maar dat moet je niet te gek doen, dan wordt het zelfs nadelig:

[ Voor 45% gewijzigd door Requiem19 op 24-09-2025 08:53 ]

[rube]

@Requiem19 iets meer uitleg bij deze grafiek?

[Requiem19]

rube schreef op woensdag 24 september 2025 @ 08:50:
@Requiem19 iets meer uitleg bij deze grafiek?

Bovenste grafiek: 750k US veterans zijn over een periode van 20 jaar getracked en prriodiek is hun cardiovasculaire conditie gecheckt op een loopband. Uitgedrukt in ‘METS’, metabolic equivalents.

Als iemand een METS van 4.7 had, was zijn overlevingskans na 20 jaar ongeveer 20%. Iemand met een METS van 14.3 had een overlevingskans van ong 80% na 20 jaar.

Ik denk dat je de ktachttraining grafiek zo ook wel begrijpt.

[edozat1]

superkoex9 schreef op woensdag 24 september 2025 @ 08:33:
[...]
Heb je daar ook bronnen voor?
Eerder heb ik wel eens zoiets gelezen maar vaak komt het gezondheidsvoordeel van vegetarisch eten neer op bewustere keuzes maken over het algemeen: vaker zelf koken, minder pakjes/zakjes, meer bewegen (omdat men meer bezig is met een gezonde leefstijl). Ik kan me voorstellen dat dat zeker ook geldt voor bewerkt/rood vlees eten.

Daarnaast, claims als: 5 gezonde jaren toevoegen door het weglaten van bewerkt en rood vlees lijken me nogal sterk, je zit daarmee in de ordegrootte van de leeftijdswinst door roken of overgewicht. Als dat werkelijk zo geweest was dan hadden we daar waarschijnlijk wel breder over geïnformeerd geweest (de bewerkt vlees lobby zal in mijn ogen minder sterk zijn dan de rook lobby).

Klopt. Toevallig gisteren een podcast over geluisterd. Voorzichtig zijn met uitsparen over oorzakelijke verbanden. In dit geval: vegetariërs zijn over het algemeen mensen die bewuster omgaan met voeding, waardoor je moeilijk kunt stellen dat geen vlees eten leidt tot meer gezonde levensjaren.

Voor de geïnteresseerden hier de podcast

[Kalentum]

R.van.M schreef op woensdag 24 september 2025 @ 07:18:
[...]


Ik heb hier toch sterk m'n twijfels over of er iets nuttings uitkomt of dat chatgpt maar wat dingen roept. Een montecarlo simulatie is wiskunde en dat is nou net iets waar een LLM niet voor geschikt is.

Daarnaast is het vrij nutteloos om een montecarlo simulatie te doen met een assetklasse zoals bitcoin omdat deze pas net bestaat

Een LLM kan niet rekenen, dat klopt. Maar ChatGPT kan ook berekeningen maken zonder LLM data te gebruiken.

ChatGPT heeft toegang tot een python omgeving en kan code runnen. Het kan dus zijn dat @Magpie een chat had die resulteerde in berekeningen. ChatGPT kan op verzoek die python code laten zien dus er is de mogelijkheid om te verifiëren.

Het lastige is dat het onderscheid niet altijd duidelijk is: komt het antwoord uit een LLM of uit een berekening?

[mitsumark]

Je kunt chatgpt gewoon vragen om vooral niet op het internet te zoeken, maar gewoon een script bouwen om jouw gevraagde berekeningen te doen.
Of nog beter, zelf het python script maken (niet dat dat als leek makkelijk is).

[ Voor 22% gewijzigd door mitsumark op 24-09-2025 09:43 ]

[R.van.M]

Kalentum schreef op woensdag 24 september 2025 @ 09:31:
[...]


Een LLM kan niet rekenen, dat klopt. Maar ChatGPT kan ook berekeningen maken zonder LLM data te gebruiken.

ChatGPT heeft toegang tot een python omgeving en kan code runnen. Het kan dus zijn dat @Magpie een chat had die resulteerde in berekeningen. ChatGPT kan op verzoek die python code laten zien dus er is de mogelijkheid om te verifiëren.

Het lastige is dat het onderscheid niet altijd duidelijk is: komt het antwoord uit een LLM of uit een berekening?

Klopt, als je met chatGPT een script bouwt wat je vervolgens in python draait kan je het inderdaad gebruiken voor simulaties. Echter op basis van de uitleg die @Magpie gaf heb ik het idee dat hij de 'berekeningen' door chatGPT laat uitvoeren

Verder zijn er genoeg kant en klare tooltjes waarbij je dit soort simulaties kan draaien en je dus geen risico loopt met foute scriptjes of andere gekkigheid

[Magpie]

Kalentum schreef op woensdag 24 september 2025 @ 09:31:
[...]


Een LLM kan niet rekenen, dat klopt. Maar ChatGPT kan ook berekeningen maken zonder LLM data te gebruiken.

ChatGPT heeft toegang tot een python omgeving en kan code runnen. Het kan dus zijn dat @Magpie een chat had die resulteerde in berekeningen. ChatGPT kan op verzoek die python code laten zien dus er is de mogelijkheid om te verifiëren.

Het lastige is dat het onderscheid niet altijd duidelijk is: komt het antwoord uit een LLM of uit een berekening?

Het laatste, inderdaad via python. Ook zijn de uitkomsten ook heel erg goed te checken door je statistische kennis en intuïtieve gevoel bij het resultaat te benutten. En nogmaals: laat het model steeds herhalen welke aannames en uitgangspunten zijn gebruikt en dezelfde "returnpaden" bij vergelijkingen. En gebruik het model om ook zichzelf te checken bij rare uitkomsten. Ja, er zijn risico's, maar het is echt bruikbaar m.i. om - ten opzichte van de standaard tools - wat maatwerk in bijvoorbeeld portfolio samenstelling en belastingregimes in te bouwen en effecten te onderzoeken. Zou ik er mijn beslissing geheel op baseren: nee. En zoals @R.van.M opmerkt: die standaard tools zijn natuurlijk ook helemaal prima en ook te benutten als check of als enige bron.

[rube]

superkoex9 schreef op woensdag 24 september 2025 @ 08:33:
[...]
Heb je daar ook bronnen voor?

Rood en bewerkt vlees is door diverse onderzoeken in verband gebracht met in ieder geval diverse soorten kankers. Zover ik weet, is dat vrij algemeen bekend en geaccepteerd.
Ik ga zo geen links geven op mijn telefoon zonder dat zelf goed te onderzoeken en discussies te creëeren, maar dat kun je vrij makkelijk zelf doen.

[superkoex9]

rube schreef op woensdag 24 september 2025 @ 10:07:
[...]

Rood en bewerkt vlees is door diverse onderzoeken in verband gebracht met in ieder geval diverse soorten kankers. Zover ik weet, is dat vrij algemeen bekend en geaccepteerd.
Ik ga zo geen links geven op mijn telefoon zonder dat zelf goed te onderzoeken en discussies te creëeren, maar dat kun je vrij makkelijk zelf doen.

Ik weet dat rood vlees inderdaad in verband gebracht wordt met diverse soorten kanker. Op de website van het wereld kanker onderzoekfonds wordt max 350-500 gram per week geadviseerd. Daarnaast geven zij aan dat er geen 'veilige dosis' is voor bewerkt vlees.
Het ging me vooral om een bron dat je 5 jaar gezond leven kan winnen met het stoppen van rood vlees en bewerkt vlees. Dat soort generalisaties en uitingen vind ik persoonlijk nogal schadelijk.

Als je al die adviezen, die raakvlak hebben met de werkelijkheid, optelt kan je zonder problemen 110 jaar oud worden: 10 jaar winnen door niet te roken, 5 jaar door geen bewerkt vlees te eten, 10 jaar door te sporten, 8 jaar door niet te drinken, etc.

Waarmee ik niet wil zeggen dat je niet op moet letten en dat je gedrag geen invloed heeft op je levensverwachting en hoeveelheid gezonde jaren. Ik heb vooral moeite met sterke claims rondom minder goed onderzochte zaken. Roken, alcohol en fitheid kan je statistisch onderbouwen, ik twijfel of diezelfde sterke onderbouwing er is voor bewerkt vlees.
Ik eet overigens ook beperkt rood vlees en eet zeer beperkt bewerkt voedsel.

[ErnstH]

superkoex9 schreef op woensdag 24 september 2025 @ 10:20:
[...]


Waarmee ik niet wil zeggen dat je niet op moet letten en dat je gedrag geen invloed heeft op je levensverwachting en hoeveelheid gezonde jaren. Ik heb vooral moeite met sterke claims rondom minder goed onderzochte zaken. Roken, alcohol en fitheid kan je statistisch onderbouwen, ik twijfel of diezelfde sterke onderbouwing er is voor bewerkt vlees.
Ik eet overigens ook beperkt rood vlees en eet zeer beperkt bewerkt voedsel.

Charcuterie is wel écht heel ongezond. Volgens de WHO vergelijkbaar met roken.

[de Peer]

ErnstH schreef op woensdag 24 september 2025 @ 12:11:
[...]

Charcuterie is wel écht heel ongezond. Volgens de WHO vergelijkbaar met roken.

nee dat is niet wat WHO zegt. Ze kunnen beide kanker veroorzaken, maar de mate waarin is een wereld van verschil.

“Als je rookt, heb je tien tot 20 keer meer kans op longkanker dan een niet-roker. Als je heel je leven elke dag 50 gram vlees eet, is je risico op darmkanker een fractie hoger dan van iemand die het nooit eet”, stelt De Smet.

https://vilt.be/nl/nieuws...elijk-als-roken-of-asbest

[ Voor 34% gewijzigd door de Peer op 24-09-2025 12:23 ]

[ErnstH]

de Peer schreef op woensdag 24 september 2025 @ 12:21:
[...]

nee dat is niet wat WHO zegt. Ze kunnen beide kanker veroorzaken, maar de mate waarin is een wereld van verschil.


[...]

https://vilt.be/nl/nieuws...elijk-als-roken-of-asbest

Het ging om de mate van wetenschappelijk bewijs ervoor, want dat werd ter discussie gesteld. Misschien had ik dat beter kunnen duiden.

[Torgo]

de Peer schreef op woensdag 24 september 2025 @ 12:21:
[...]

nee dat is niet wat WHO zegt. Ze kunnen beide kanker veroorzaken, maar de mate waarin is een wereld van verschil.


[...]

https://vilt.be/nl/nieuws...elijk-als-roken-of-asbest

offtopic:
Bloeddruk en cholesterol kun je makkelijk meten en met een endoscopie kan je darmkanker in een vroeg stadium signaleren. Mijn moeder heeft darmkanker gehad en daar waren ze redelijk laat bij. Ik ben voorstander van (meer) preventief onderzoek.

[Rubbergrover1]

psychodude schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 17:13:
[...]


Dit soort anekdotische casus behoud je natuurlijk altijd. Iedereen kent wel een soortgelijk verhaal, die verstokte roker die 3 kratten bier in de week achterover tikt en verder enkel frikandellen vreet maar toch 90 is geworden. En zeker, sommige mensen vallen helaas niet binnen risicogroepen, maar overlijden toch op jonge leeftijd.

Desalniettemin, statistiek is gewoon statistiek.

Als in één van de vorige posts aangegeven, individuele garanties heb je niet. Maar qua individuele kans en daarmee vanuit FO-perspectief, het risico dat jij een bovengemiddelde levensverwachting hebt is iets dat je gewoonweg in moet calculeren.

Maar even terug naar waar het over ging, het al dan niet willen of moeten verhuizen naar een meer "levensloopbestendige" seniorenwoning/aanleunwoning. Dat is dus iets waar de een met 65 al aan toe kan zijn, terwijl de ander met 80-90 nog vrolijk in een eengezinswoning met tuin woont. Er is dus niet echt vooraf in te schatten wanneer je aan zo'n stap toe bent. En of je überhaupt daar ooit aan toe zal komen. Wel lijkt het mij verstandig om er rekening mee te houden dat het niet onwaarschijnlijk is dat je niet levenslang in je huidige woning kunt of wilt blijven wonen. En dat je al af en toe aan een plan B nadenkt voordat je daar aan toe bent.

[Rubbergrover1]

Dennis1812 schreef op woensdag 24 september 2025 @ 00:41:
Er zijn vele onderzoeken die aantonen dat zonder aanleiding jaarlijks(of half of vul in) je bloed checken op vitaminen/lever/nierfunctie stoornissen en weet ik het wat echt zinloos is.

Er zijn enkele preventieve onderzoeken die een bewezen effect hebben. Die zitten in het bevolkingsonderzoek en krijg je braaf een uitnodiging voor.

Verder als je klachten hebt kan je ermee naar je huisarts die je van de juiste onderzoeken voorziet en daarna adviseert.

Ook een full body scan. Je vind bijna altijd wel wat. Lichamen verschillen nou eenmaal. Maar een afwijking op een plaatje betekent niet per definitie dat je ziek bent of behandeling in moet. Juist niet.

Als je dat geld uitspaart ben je eerder financieel onafhankelijk en het scheelt je stress waardoor je ook langer leeft. Dubbel winst?

Het zit hem vooral ook in de aard van de tests en de aard van de aandoeningen. De meeste tests zijn niet 100% betrouwbaar. Er zijn tests die heel goed preventief en al in een vroeg stadium kunnen worden gedaan. Maar er zijn ook een hoop aandoeningen waarbij de kans dat je die aandoening (op jonge leeftijd) hebt veel kleiner is dan de kans op een vals positieve test. Dat betekent dat als uit de test komt dat je een bepaalde aandoening hebt, of een verhoogde kans op een bepaalde aandoening hebt, dit veel vaker komt door een valse positieve test dan dat je werkelijk een verhoogde kans hebt op die aandoening. Het heeft daarom niet altijd zin om een heel uitgebreid onderzoek te doen naar allerlei mogelijke aandoeningen.