Even terugbladeren naar de Covid-dip voor wat inzicht in dalende beurzen op korte termijn. Vooralsnog in mijn beleving niet zo veel aan de hand, ondanks dat dit (ook) een langjarig effect kan hebben natuurlijk. Dat weten we achteraf.
Ik heb vast wel eens gepost dat ik dichtbij het RE moment zit, én nog behoorlijk vol in aandelen (wereld-gespreid, maar dat maakt momenteel dus niet zo veel uit

). Ik sta nu dus ook op meerdere jaarsalarissen verlies maar bezorgd ben ik (nog) niet. Was tweede helft vorig jaar wel begonnen met nieuwe inleg in depositos stoppen vanwege SoRR, dat is dus een (kleine) meevaller
Zoals deels eerder aangegeven door anderen zie ik:
- als je net voor RE zit, kun je wat makkelijker een jaartje bijplussen om je vermogen wat te laten groeien (relatief dan, door nieuwe inleg), heb je een jaar minder lang nodig om te overbruggen (tot pensioen, tot verwachte overlijden, hoe je dat ook precies berekend)
- als je net begint, of een tijdje bezig bent, heb je lang voor herstel en kun je blijven inleggen op een gunstiger nivo, ook prima dus. Ook goed om de ervaring op te doen en jezelf te leren kennen voor later: kun je nu rustig blijven zitten, of wordt je zenuwachtig? kun je dit nu leren zodat je later (wel) rustig kan blijven?
- als je net na RE zit (ook als je "gewoon" je kapitaal had bekeken, en dus op de sterke stijgingen had meegelift) en je hebt een "normale" SWR die voor backtesting (met de juiste assetmix, in onze Europese situatie met belasting, etc!) past, moet je niet te bang zijn, die SWR neemt immers de slechtste situatie waar je precies doet wat je nu (misschien) hebt gedaan. Wellicht psychologisch het moeilijkste, maar als je gelooft in de rekenmethode en je eventueel wat flexibiliteit hebt moet het helemaal goed komen
-als je erg "lean" net bent gestopt, met een hoge WR, zonder flexibiliteit, etc. dan zou ik me wel zorgen maken, en kijken of je vooruit kunt lopen om in ieder geval komend jaar toch wat flexibiliteit te pakken, zodat - als het echt allemaal tegen zit - je niet te hard landt.
Voornaam is om niet overhaast te schakelen, want proberen de markt te timen op dit soort momenten is funest. Het kan allemaal nog veel verder omlaag, maar het kan *echt* ook gewoon weer omhoog. Over herstel wordt nooit zoveel gesproken, dus is lastiger te zien. Maar nu de kiezers in de VS ontevreden raken en de druk op de senaat wat hoger wordt, zou het best kunnen dat Trump eerder weg is. Dan is het nog afwachten wat de markten doen, maar verwacht kan worden dat het dan in ieder geval niet verder inzakt. Of als Trump deals gaat sluiten gaat alles weer ietsje omhoog. Of... Of... Of...
Ik denk maar so: geld van consumenten moet op termijn toch ergens heen, dus wereldwijd in de bedrijvigheid zitten kan toch niet zo verkeerd zijn. Het komt dus echt wel weer goed. Grootste risico is wellicht dat China de grote kanshebber wordt, maar je daar slecht kunt investeren. Dan kun je de shift natuurlijk wel behoorlijk missen. Maar daar kunnen we dan weer weinig aan doen.
Niks is zeker, maar wat dieper kijken naar voorgaande crises, van de Great Depression tot Covid is niet verkeerd om te leren dat op elk moment in de historie we niets weten over de toekomst, dat het dan ook echt alle kanten op kan, en dat we die kennis dus niet kunnen "benutten". Blijft over: gedegen plannen en voldoende flexibiliteit inbouwen, en dan doe je het prima, of het nu omhoog of omlaag gaat.
En pak de
sheepdog-thread bij Bogleheads er nog eens bij! Als je die helemaal rustig doorleest heb je in ieder geval enige tijd geen last van het nieuws, maar kun je op zo'n moment als dit heel mooi zien hoe een crisis kan verlopen van moment tot moment - en hoe je dat kunt matchen met je eigen psychologie.