Financiële onafhankelijkheid - Deel 5

[Rubbergrover1]

Ortep schreef op woensdag 13 december 2023 @ 10:51:
[...]
Je ziet het zelfs nu bij de pensioenfondsen gebeuren. Er zijn groepen die in schijn ZZP constructies werkten. Natuurlijk geen pensioenpremies betaald. Maar de constructie was juridisch niet houdbaar. Dus waren ze toch in dienst. Mooi wordt er dan gezegd, mag ik dan met terugwerkende kracht in het pensioenfonds.

Officieel moet de ouder 'werkgever' dan de premie betalen, maar ja, wie is dat, soms waren het er meer, soms zijn ze er niet meer.

https://eenvandaag.avrotr...ingen-ze-kunnen-omvallen/

Allemaal typische gevallen van de winst privatiseren en de verliezen nationaliseren

De pensioenfondsen hebben ook aparte afdelingen voor het handhaven van pensioenen. Er zijn mensen de hele dag bezig met het beoordelen of bedrijven wel of niet onder het pensioenfonds vallen en welke groepen dan de "werknemers" zijn die onder de pensioenregeling vallen. Juist om ervoor te zorgen dat er tijdig premie geïnd kan worden. Naar mate er grotere en meer 'aansprekende' groepen zijn voor wie de discussie op gaat, hoe meer het in het nieuws komt. Maar tegelijk is het iets wat van alle tijden is.

Ik zie het in dit geval toch iets anders dan "de winst privatiseren en de verliezen nationaliseren". Daarbij denk ik toch meer aan het bevoordelen van de werkgevers dan het beschermen van de werknemers. De regel dat je als werknemer ook pensioen opbouwt als je werkgever niet betaalt vind ik eerder een vorm van een goed "sociaal vangnet". De mensen waar het hier om gaat kiezen er vaak niet zelf voor om van de loonlijst te worden geschrapt. Of om met een schijnconstructie in een onderneming te worden geschoven die volgens je werkgever niet meer onder de pensioenregeling zou vallen.

[MneoreJ]

IvoB2 schreef op woensdag 13 december 2023 @ 11:32:
Situatie (land?) gebonden?
Hier in België (in se Vlaanderen) is een dynamisch contract juist duurder dan een variabel, juist omdat de vaste kosten er hoger zijn dan een variabel (met nog steeds nul vaste kosten).
Zeker voor wie weinig van het net afneemt want dan wegen de vaste kosten meer door.

NL. Ongetwijfeld landgebonden, er zijn wel meer verschillen in de energiemarkten. Situatiegebonden is het ook, omdat de meeste mensen die niet zelf terugleveren genoeg verbruiken dat de variabele kosten meer wegen. En procentueel maken de totale energiekosten bij mij trouwens ook weinig uit, maar elke euro is er 1 natuurlijk.

[ Voor 9% gewijzigd door MneoreJ op 13-12-2023 11:48 ]

[maharens]

rube schreef op woensdag 13 december 2023 @ 11:11:
[...]

Nee, dat was vrij breed in het nieuws. Je moet even kijken waar de opmerking over ging, dit moet je (duidelijk) niet op jezelf betrekken want voor jou (en velen andere hier) is het inderdaad niet van toepassing.

Ik probeerde idd een vergelijking te maken voor een groep die niet aan FO denkt en het ook nooit zal worden. De groep die nauwelijks tot nooit naar zijn/haar pensioen kijkt en bij alles denkt dat de overheid ze wel redt, vandaar mijn opmerking over het variabele contract en prijsplafond. Daarmee wil ik niet zeggen dat variabel fout is, mits je maar weet waar je mee bezig bent.

Maar als ik dan op TV 'zielige' mensen met een dekentje zie en de kachel op 14 graden die nog steeds variabel zitten en bang zijn dat het prijsplafond afloopt, dan heb ik daar wel mijn bedenkingen bij.

[rube]

Requiem19 schreef op woensdag 13 december 2023 @ 11:41:
[...]
Je hypotheek aflossen kun je maandelijks doen. Je hebt daarvoor geen groot kapitaal voor nodig, maar alleen cashflow.

Om een deposito met EUR 1000 rente te ontvangen per maand heb je kapitaal nodig. Ik kan vandaag bijvoorbeeld geen EUR 1000 depositorente genereren, maar kan vandaag al wel kleine hapjes van de hypotheek aflossen.

Dat is natuurlijk ook niet een correcte vergelijking

Zie het als:
(Maandelijkse) aflossing = X -> rendement Y
(Maandelijks) sparen/deposito = X -> rendement Z

Je kan kiezen tussen aflossen of tussen sparen/deposito(etc.). en onderzoeken wat het hoogste rendement heeft (Y of Z) en tegen welke (vergelijkbaar) risico's e.d. Op basis daarvan kun je dan een keuze maken.

Ik neem aan dat die EUR 1000 deposito rente een bestemming heeft. Als je die opeens moet gaan gebruiken voor je hypotheekaflossing, wat heeft dat dan voor impact op je bredere planning?

Nee, die deposito (voorbeeld) rente heeft bestemming hypotheekrente (zover nodig). Zie ook hierboven. Maar het maakt je flexibeler want je kan ervoor kiezen om met een combinatie van sparen/deposito ladder/beleggen te werken.

Uiteraard moet je zorgen dat je een gedeeltelijke aflossingsvrijehypotheeklening hiervoor hebt e.d.

[Rubbergrover1]

rube schreef op woensdag 13 december 2023 @ 11:10:
[...]

en @Blik1984 Ik begrijp het op zich wel hoor, lagere maandlasten door een afgeloste hypotheek maakt je financiële situatie overzichtelijk en robuuster. Is in veel gevallen ook goed.

Maar wat mij betreft is dat niet een speciale "peiler" voor pensioen/FO. Het is gewoon onderdeel van je vermogen dat op een bepaalde manier rendeert, als in, je bespaard er hypotheekrente mee. Je had dat vermogen ook in in andere beleggingen kunnen. En voor mensen over risico's beginnen, dat kan dan ook een of meerdere veilige deposito's oid zijn. In plaats van dat je dan je hypotheekrente bespaard krijg je er depositorente voor terug. Dus lood om oud ijzer.

Dus 1. Lage kosten voor wonen (volledig afbetaald, of lage restschuld) en 2. Beleggingen/spaargeld zie ik daarom meer als een en dezelfde. Het is een kwestie van afwegingen, o.a. rente percentage op hypotheek, deposito's e.d. en liquide middelen om te bepalen of/wanneer je wat kiest.

Eens dat die lage woonschuld geen losstaand doel is, maar dat het vooral gaat om wat je per saldo per maand aan woonlasten overhoudt die je van je maandbedrag moet betalen. Het lijkt mij wel in veel gevallen een mooi doel om dát, en vooral ook de volatiliteit daarvan, laag te krijgen. Dan maakt het niet zo veel uit of het gaat om een afbetaalde hypotheek of dat je, vanwege lage hypotheekrente en hoge depositorente, kiest voor het aanhouden van de hypotheek.

De waarde zit er vooral in dat je een groot deel van de "normale" maandelijkse lasten kunt stabiliseren en uit je FO budget kunt halen. Ik denk daarom dat het wel handig kan zijn om zo af en toe het stuk kapitaal dat de hypotheek afdekt apart te bekijken van de rest van je (FO) kapitaal.

[Requiem19]

rube schreef op woensdag 13 december 2023 @ 11:49:
[...]

Dat is natuurlijk ook niet een correcte vergelijking

Zie het als:
(Maandelijkse) aflossing = X -> rendement Y
(Maandelijks) sparen/deposito = X -> rendement Z

Je kan kiezen tussen aflossen of tussen sparen/deposito(etc.). en onderzoeken wat het hoogste rendement heeft (Y of Z) en tegen welke (vergelijkbaar) risico's e.d. Op basis daarvan kun je dan een keuze maken.

Dat vereist wel een flinke discipline en tijdsinvestering, want dan zul je iedere maand moeten onderzoeken of er een deposito is wat qua rendement en looptijd beter is dan (extra) aflossen op je hypotheek.

En dan zit je in dit voorbeeld dus uiteindelijk met tientallen deposito's met verschillende looptijden en verschillende voorwaarden. Interessant om dat allemaal netjes bij te houden.

Set en forget zal voor veel mensen beter werken lijkt me.

Nee, die deposito (voorbeeld) rente heeft bestemming hypotheekrente (zover nodig). Zie ook hierboven. Maar het maakt je flexibeler want je kan ervoor kiezen om met een combinatie van sparen/deposito ladder/beleggen te werken.

Uiteraard moet je zorgen dat je een gedeeltelijke aflossingsvrijehypotheeklening hiervoor hebt e.d.

Dat snap ik niet, want in het voorbeeld dat we bespraken was het uitgangspunt dat je de hypotheekrente betaalt uit je inkomsten uit - bijvoorbeeld - arbeid. Alleen als dat wegvalt zou je de deposito-rente hiervoor gebruiken.

[rube]

@Requiem19 jij gaat uit van de standaard annuïtaire set and forget hypotheeklening. Als je niet daarbuiten kan of wilt kijken, dan is dat prima.

[Perkouw]

Modbreak:

En dan nu graag even met zijn allen weer ietwat terug ontopic. De afgelopen pagina zie ik veel posts die toch ietwat vér beginnen af te wijken van waar we het hier over hebben.

[Blik1984]

Perkouw schreef op woensdag 13 december 2023 @ 12:20:
[modbreak]En dan nu graag even met zijn allen weer ietwat terug ontopic. De afgelopen pagina zie ik veel posts die toch ietwat vér beginnen af te wijken van waar we het hier over hebben.[/]

Serieuze vraag, ik neem aan dat je pensioenposts bedoelt? In hoeverre gaan die niet over financieel onafhankelijk worden?

Als dit in het feedback-topic moet, let me know

[ Voor 5% gewijzigd door Blik1984 op 13-12-2023 12:38 ]

[R.van.M]

de Peer schreef op woensdag 13 december 2023 @ 09:20:
[...]

Niet te veel op verheugen he. Is niet inflatie gecorrigeerd voor zover mij bekend dus over 20-30 jaar is dat niet zo riant meer?

Klopt, maar de AOW wordt elk jaar aangepast op basis van de inflatie.
Je pensioen wordt als het kan ook aangepast op basis van de inflatie. Dit is de afgelopen jaren niet gebeurd maar dit jaar zijn er weer verhogingen bij veel pensioenfondsen

[Requiem19]

rube schreef op woensdag 13 december 2023 @ 12:08:
@Requiem19 jij gaat uit van de standaard annuïtaire set and forget hypotheeklening. Als je niet daarbuiten kan of wilt kijken, dan is dat prima.

De discussie begon met het belang van flexibiliteit voor Financiële Onafhankelijkheid. Die flexibiliteit zit m.i. o.a. in lage kosten door bijvoorbeeld periodiek (extra) af te lossen, omdat je dan tegenvallers (bijvoorbeeld werkeloosheid) makkelijker kunt opvangen.

Om die lagere toekomstige kosten te bereiken kun je spelen met de mix annuitait/aflossingsvrij, of je kunt extra aflossen (dat kan ook met set en forget he, het gaat niet alleen om het simpele kiezen van een annuïtaire hypotheek...). Belangrijkste is denk ik dat je koopt en niet huurt, want dan lopen je woonlasten mee met de inflatie.

Ik snap jouw punt overigens ook; het heeft zeker ook voordelen om te gaan voor meer en zeker rendement dmv simpele instrumenten zoals deposito's. Ik zie alleen minder goed voor me hoe je dat doet vanuit de situatie dat je nog geen groot eigen vermogen hebt.

Want iedere maand deposito's aankopen m.i. heeft weer een keerzijde, namelijk een extreem actief beleid, administratie én, nog niet genoemd, ook het risico dat wijzigingen van de belastingregels een flinke impact kunnen hebben op je positie. Deposito's worden nu geacht 0,9% rendement te halen. Dat percentage zal sowieso veranderen de komende tijd omdat het geachte forfaitaire rendement jaarlijks tegen het licht gehouden zal worden. Wat nu als je deposito een looptijd heeft van 5 jaar en het forfaitaire rendement wordt gelijkgesteld met beleggingen (nu 6,17%)?

[ Voor 5% gewijzigd door Requiem19 op 13-12-2023 12:58 ]

[R.van.M]

TheDudez schreef op woensdag 13 december 2023 @ 10:10:
[...]

AOW is ook niet iets waar je op moet vertrouwen. Het huidige AOW systeem blijft niet houdbaar er komen steeds minder werkende en meer mensen die met pensioen gaan.

AOW is een leuk extraatje meer niet. Een hoop mensen gaan echt in de problemen komen als ze voor een groot gedeelte vertrouwen op hun AOW.

Het is wel de meerderheid van Nederland die vertrouwd op AOW + pensioen. Alleen het pensioen zal voor het overgrote deel te weinig zijn

[rube]

@Requiem19 Je hebt geen ongelijk met de meeste punten en ik ben het ook echt wel met je eens dat aflossen soms/vaak echt heel goed is. Maar ik gaf voorbeelden aan van mogelijkheden die soms beter zijn. Ik gaf geen exacte strategie die voor iedereen werkt, want die is voor iedereen anders. Als je blijft focussen op deposito's "en dat gaat niet want bla bla", dan begrijp je mijn punt niet. Ik kan je wel een voorbeeld geven hoe ik het doe/gebruik, maar ook dat is een voorbeeld dat maar voor een paar mensen van toepassing is.

Maar als voorbeeld, je hebt ook spaarrekeningen die momenteel 3.5% doen. Daarmee ondervang je al een aantal punten van lastige administratie, niet kunnen inspelen op wijzigingen e.d. Waarom zou je daar dan niet extra op sparen ipv aflossen zolang je hypotheekrente < 2% is (en ja, ook hier zitten aannames in zoals 2%, het gaat om het principe).

[Highland]

rube schreef op woensdag 13 december 2023 @ 13:08:
@Requiem19 Je hebt geen ongelijk met de meeste punten en ik ben het ook echt wel met je eens dat aflossen soms/vaak echt heel goed is. Maar ik gaf voorbeelden aan van mogelijkheden die soms beter zijn. Ik gaf geen exacte strategie die voor iedereen werkt, want die is voor iedereen anders. Als je blijft focussen op deposito's "en dat gaat niet want bla bla", dan begrijp je mijn punt niet. Ik kan je wel een voorbeeld geven hoe ik het doe/gebruik, maar ook dat is een voorbeeld dat maar voor een paar mensen van toepassing is.

Maar als voorbeeld, je hebt ook spaarrekeningen die momenteel 3.5% doen. Daarmee ondervang je al een aantal punten van lastige administratie, niet kunnen inspelen op wijzigingen e.d. Waarom zou je daar dan niet extra op sparen ipv aflossen zolang je hypotheekrente < 2% is (en ja, ook hier zitten aannames in zoals 2%, het gaat om het principe).

Rekenkundig levert 3,5% spaarrente meer op dan 1,5% hypotheekrente (zelfs rekening houdend met VRH). Maar een afgeloste woning levert 100% zekerheid op (schuld weg is weg). Dat geeft psychologische winst, waardoor je jezelf meer bewegingsruimte geeft. Die psychologische bewegingsruimte kun je inzetten voor vroeger durven te stoppen met werken, of meer beleggingsrisico durven te nemen. Het hangt af van je persoonlijkheid (ben je bv ondernemer of juist zekerheidszoeker) of je zo'n mentale last ervaart.

[Requiem19]

rube schreef op woensdag 13 december 2023 @ 13:08:
@Requiem19 Je hebt geen ongelijk met de meeste punten en ik ben het ook echt wel met je eens dat aflossen soms/vaak echt heel goed is. Maar ik gaf voorbeelden aan van mogelijkheden die soms beter zijn. Ik gaf geen exacte strategie die voor iedereen werkt, want die is voor iedereen anders. Als je blijft focussen op deposito's "en dat gaat niet want bla bla", dan begrijp je mijn punt niet. Ik kan je wel een voorbeeld geven hoe ik het doe/gebruik, maar ook dat is een voorbeeld dat maar voor een paar mensen van toepassing is.

Maar als voorbeeld, je hebt ook spaarrekeningen die momenteel 3.5% doen. Daarmee ondervang je al een aantal punten van lastige administratie, niet kunnen inspelen op wijzigingen e.d. Waarom zou je daar dan niet extra op sparen ipv aflossen zolang je hypotheekrente < 2% is (en ja, ook hier zitten aannames in zoals 2%, het gaat om het principe).

Tjah, volgens mij zeg ik ook nergens dat je alleen maar (extra) moet aflossen, maar dat het een valide onderdeel kan zijn van elke bredere strategie. Jij lijkt te denken dat ik propageer om alles in de verlaging van de eigenwoningschuld te stoppen :-).

Een mix van spaarrekeningen, deposito's en andere relatief liquide instrumenten met goede rendementen zijn zeker belangrijk en zouden voor iedereen een afweging moeten zijn van zijn of haar strategie. Ook voor spaargeld is het overigens nog steeds 'im frage' wat nu eindelijk het belastingstelsel gaat worden, wat een belangrijke impact gaat hebben op de effectiviteit van je strategie.

Wat voor mij de samenvatting van mijn gezichtspunt is, is dat:

a) kosten verlagen één van de valide pijlers is van een strategie voor financiële onafhankelijkheid
b) dat op lange termijn een eigen woning veel efficiënter is in dit kader dan een huurwoning dat er relatief veel zekerheid voortvloeit uit het verlagen van je hypotheek, al dan niet door regulier af te lossen, dan wel extra af te lossen
c) je altijd alle opties moet blijven bekijken en dat ihkv flexibiliteit en liquiditeit het zeker geen gek idee is om ook deels te werken met spaargeld/deposito's/vergelijkbaar -> maar dat in de veranderende wereld je de regelgeving met name goed in de gaten moeten blijven houden.

[Rubbergrover1]

Requiem19 schreef op woensdag 13 december 2023 @ 12:57:
[...]


De discussie begon met het belang van flexibiliteit voor Financiële Onafhankelijkheid. Die flexibiliteit zit m.i. o.a. in lage kosten door bijvoorbeeld periodiek (extra) af te lossen, omdat je dan tegenvallers (bijvoorbeeld werkeloosheid) makkelijker kunt opvangen.

De behoefte aan flexibiliteit hangt ook sterk samen met de variatie in de (noodzakelijke) uitgaven en de inkomsten. Als je die uitgaven (en inkomsten) stabiliseert, dan heb je aan de inkomstenkant ook minder flexibiliteit nodig. Aflossen van de hypotheek leidt in elk geval tot zeer stabiele uitgaven voor huisvesting. Terwijl een openstaande hypotheek nooit tot het einde der tijden een vaste kostenpost is.

[TheDudez]

R.van.M schreef op woensdag 13 december 2023 @ 12:56:
[...]


Klopt, maar de AOW wordt elk jaar aangepast op basis van de inflatie.
Je pensioen wordt als het kan ook aangepast op basis van de inflatie. Dit is de afgelopen jaren niet gebeurd maar dit jaar zijn er weer verhogingen bij veel pensioenfondsen

Woopie bij het grootste pensioenfonds 3% procent ABP. Sry maar dit is echt een lachertje Pensioenfondsen doen het super slecht in vergelijking met een ETF die alles pakt. Plus heelveel jaren niet geïndexeerd.

R.van.M schreef op woensdag 13 december 2023 @ 12:59:
[...]


Het is wel de meerderheid van Nederland die vertrouwd op AOW + pensioen. Alleen het pensioen zal voor het overgrote deel te weinig zijn

Die zijn dus niet zo slim bezig. Ze maken geen financieel plan. Komt later wel dat heeft mijn pensioenfonds vast goed gedaan.

Pensioenleeftijd gaat boven zeventig jaar uitkomen: Nederland blijft in kopgroep
https://www.nu.nl/economi...d-blijft-in-kopgroep.html leuk vooruitzicht

[ Voor 37% gewijzigd door TheDudez op 13-12-2023 14:57 ]

[Ortep]

TheDudez schreef op woensdag 13 december 2023 @ 14:39:
[...]

Woopie bij het grootste pensioenfonds 3% procent ABP. Sry maar dit is echt een lachertje Pensioenfondsen doen het super slecht in vergelijking met een ETF die alles pakt. Plus heelveel jaren niet geïndexeerd.

En verleden jaar 12% indexatie. Wel eerlijk blijven.

Het is niet dat pensioenfondsen niet willen indexeren, ze mochten het niet omdat ze moeten doen alsof ze al hun geld tot het einde der tijden op de bank hadden staan tegen 0 % rente.

Natuurlijk beleggen ze en ze maken al tientallen jaren een gemiddeld rendement van 6 tot 7%.

Ik ben net nog bij een vergadering van mijn pensioenfonds geweest. Her geld klotste niet eens tegen de plinten maar tegen de lambrisering.

Maar omdat ze een vastgelegde peildatum hebben kon er niet worden geïndexeerd. Was die datum een maand eerder geweest had het wel gekund.

Voordeel is dat het volgend jaar plots enorm goed gaat.

edit:


Het gaat hier niet omde dekkiingsgraden, die zijn bijna overal goed genoeg. Het gaat om de berekeing van de CPI en die stuiderde het afgelopen jaar op en neer

[ Voor 8% gewijzigd door Ortep op 13-12-2023 15:16 ]

[TheDudez]

Ortep schreef op woensdag 13 december 2023 @ 15:10:
[...]


En verleden jaar 12% indexatie. Wel eerlijk blijven.

Het is niet dat pensioenfondsen niet willen indexeren, ze mochten het niet omdat ze moeten doen alsof ze al hun geld tot het einde der tijden op de bank hadden staan tegen 0 % rente.

Natuurlijk beleggen ze en ze maken al tientallen jaren een gemiddeld rendement van 6 tot 7%.

Ik ben net nog bij een vergadering van mijn pensioenfonds geweest. Her geld klotste niet eens tegen de plinten maar tegen de lambrisering.

Maar omdat ze een vastgelegde peildatum hebben kon er niet worden geïndexeerd. Was die datum een maand eerder geweest had het wel gekund.

Voordeel is dat het volgend jaar plots enorm goed gaat.

edit:


Het gaat hier niet omde dekkiingsgraden, die zijn bijna overal goed genoeg. Het gaat om de berekeing van de CPI en die stuiderde het afgelopen jaar op en neer

6 tot 7 is echt slecht! Het lijkt misschien niet veel als je het vergelijkt met een ETF die 8% procent pakt gemiddeld. Maar je mist een hoop geld uiteindelijke het rente op rente effect.

[Ortep]

TheDudez schreef op woensdag 13 december 2023 @ 15:20:
[...]

6 tot 7 is echt slecht! Het lijkt misschien niet veel als je het vergelijkt met een ETF die 8% procent pakt gemiddeld. Maar je mist een hoop geld uiteindelijke het rente op rente effect.

Pensioenfondsen gaan niet voor het maximaal haalbare rendement. Ze gaan voor het meest stabiele rendement.

Dacht je echt dat er idioten in de fondsen zaten?
Er zijn wettelijke eisen aan wat ze mogen en moeten doen. En ze doen het prima.
Het ging alleen mis omdat ze de laatse 10-15 jaar andere regels kregen en plotseling moesten rekenen met een door de Europese Bank kunstmatig laag gehouden rente.

Als ze hadden kunnen rekeken met maar de helft van de werkelijke rendementen dan hadden ze alles met gemak kunnen indexeren.

Als je de dekkingsgraden gevolgd hebt zie je dat die omhoog schoten toen die kunstmatige rente een paar tienden omhoog ging. En er zat werkelijk geen euro meer in de totale pot. Nu ja, de beleggings rendemente wel natuurlijk.

Je hoeft echt niet bang te zijn dat pensioenpotten leeg raken of dat er voor jou geen geld meer is. Het is leuk als je in EFT's inlegt. Vooral doen. Maar houd er dan wel rekening mee dat als je in een pensioenfonds inlegt dat je dat belastingvrij doet. Dus je begint al met een fors hogere inleg. Dat zal je eerst moeten inhalen met de EFT voo je het beter kan gaan doen.

Het is geen onwil of onkunde van de fondsen, het zijn wettelijke beperkingen

[TheDudez]

Ortep schreef op woensdag 13 december 2023 @ 15:33:
[...]


Pensioenfondsen gaan niet voor het maximaal haalbare rendement. Ze gaan voor het meest stabiele rendement.

Dacht je echt dat er idioten in de fondsen zaten?
Er zijn wettelijke eisen aan wat ze mogen en moeten doen. En ze doen het prima.
Het ging alleen mis omdat ze de laatse 10-15 jaar andere regels kregen en plotseling moesten rekenen met een door de Europese Bank kunstmatig laag gehouden rente.

Als ze hadden kunnen rekeken met maar de helft van de werkelijke rendementen dan hadden ze alles met gemak kunnen indexeren.

Als je de dekkingsgraden gevolgd hebt zie je dat die omhoog schoten toen die kunstmatige rente een paar tienden omhoog ging. En er zat werkelijk geen euro meer in de totale pot. Nu ja, de beleggings rendemente wel natuurlijk.

Je hoeft echt niet bang te zijn dat pensioenpotten leeg raken of dat er voor jou geen geld meer is. Het is leuk als je in EFT's inlegt. Vooral doen. Maar houd er dan wel rekening mee dat als je in een pensioenfonds inlegt dat je dat belastingvrij doet. Dus je begint al met een fors hogere inleg. Dat zal je eerst moeten inhalen met de EFT voo je het beter kan gaan doen.

Het is geen onwil of onkunde van de fondsen, het zijn wettelijke beperkingen

Ik zeg ook niet dat het onwil is maar het feit blijft dat het gewoon slecht rendement is. Je kan zelf ook belasting vrij inleggen. Je jaarruimte is aardig omhoog gegaan als werknemer. ABP besteed het trouwens gedeeltelijk uit en daar zit ook weer flinke kosten aan.

Ik vind pensioenfondsen bar slecht je kan bijna helemaal niks zelf beslissen er over. Enigste wat je kan doen is van werkgever wisselen. En andere beleggingen doen.

[ Voor 4% gewijzigd door TheDudez op 13-12-2023 15:48 ]

[rube]

TheDudez schreef op woensdag 13 december 2023 @ 15:45:
[...]
Ik zeg ook niet dat het onwil is maar het feit blijft dat het gewoon slecht rendement is.

Zoals @Ortep aangeeft,, gaan pensioenfondsen niet per se voor het allerhoogste rendement. Er zijn meer zaken relevant (en niet geheel onterecht)

Ik vind pensioenfondsen bar slecht je kan bijna helemaal niks zelf beslissen er over. Enigste wat je kan doen is van werkgever wisselen. En andere beleggingen doen.

Ja, voor de een is het juist beter, voor de ander slechter. Ik heb zelf (gelukkig) nooit bij een fonds gezeten.

[JEightyFive]

TheDudez schreef op woensdag 13 december 2023 @ 14:39:
Pensioenleeftijd gaat boven zeventig jaar uitkomen: Nederland blijft in kopgroep
https://www.nu.nl/economi...d-blijft-in-kopgroep.html leuk vooruitzicht

Mij niet bellen. Ik zie het al helemaal voor me: met de rollator/rolstoel naar de bejaardenbus van het bedrijf gebracht worden, tijd voor de sprint retro meneer X...

[Ortep]

rube schreef op woensdag 13 december 2023 @ 15:58:
[...]
Ja, voor de een is het juist beter, voor de ander slechter. Ik heb zelf (gelukkig) nooit bij een fonds gezeten.

Ik zat/zit dus wel bij een pensioenfonds en ik ben zeer tevreden. De afgelopen jaren nog geen indexatie gemist. Alleen dit jaar dus door de peildatum van de CPI. Maar volgend jaar zal hij daardoor juist hoger dan verwacht zijn.

Er zijn genoeg fondsen die het prima doen en bijna alles hebben kunnen indexeren of inhaal indexaties deden. Het probleem met het ABP is dat het een enorm groot fonds is en daardoor raakt het veel mensen. Maar daarom zijn de andere nog niet slecht.

Ook het ABP is niet slecht, maar die hadden toevallig een beleggingsmix die extra ongunstig uitpakte toen de EB de rente naar 0 drukte.
In 2 jaar tijd is daar de dekkngsgraag van 87% naar 117% Puur omdat de rente iets opliep. De waarde van de beleggingen daalde juist. Dat laat het kromme van de rekenrente wel zien.

Er zijn op dit moment meerdere fondsen met een beleggingsgraad van boven de 150%

[Ortep]

JEightyFive schreef op woensdag 13 december 2023 @ 15:59:
[...]

Mij niet bellen. Ik zie het al helemaal voor me: met de rollator/rolstoel naar de bejaardenbus van het bedrijf gebracht worden, tijd voor de sprint retro meneer X...

Streven naar FIRE dus

[Requiem19]

Ortep schreef op woensdag 13 december 2023 @ 16:12:
[...]


Streven naar FIRE dus

Waarbij RE straks gaat slaan op mensen die met 67 met pensioen gaan

[JEightyFive]

Ortep schreef op woensdag 13 december 2023 @ 16:12:
[...]


Streven naar FIRE dus

Zeker. Al volop mee bezig. Voor mij persoonlijk is 60 de bovengrens. Daarna vind ik het mooi geweest.
Toont overigens ook wel weer m'n onderbuikgevoel aan dat ik niet te veel in BND wil hebben zitten. Ze blijven die grenzen maar verleggen.

Ik vraag me ook af wie je er nou een plezier mee doet om tot 70(+) door te moeten. Volgens mij zijn er maar weinig werkgevers die op dermate oude mensen zitten te wachten en de mensen zelf zullen er tegen die tijd ook wel goed klaar mee zijn.

[Wozmro]

Hangt er vanaf.


Ik kom nog wel eens mensen tegen die op 70+ nog stevig de touwtjes in handen hebben van hun bedrijf.

Onlangs ook nog een zzp'er van 75j die gewoon letterlijk zei dat je niet wist hoe ie anders zijn dagen moest vullen.
Beetje triest want als zijn schroevendraaier op de grond viel kon ie bijna niet meer door zijn knieën buigen om die op te rapen. En hij wisselde af tussen werken en ziekenhuisbezoeken.

[JEightyFive]

Wozmro schreef op woensdag 13 december 2023 @ 16:23:
Hangt er vanaf.


Ik kom nog wel eens mensen tegen die op 70+ nog stevig de touwtjes in handen hebben van hun bedrijf.

Onlangs ook nog een zzp'er van 75j die gewoon letterlijk zei dat je niet wist hoe ie anders zijn dagen moest vullen.
Beetje triest want als zijn schroevendraaier op de grond viel kon ie bijna niet meer door zijn knieën buigen om die op te rapen. En hij wisselde af tussen werken en ziekenhuisbezoeken.

Dat zijn denk ik eerder de uitzonderingen die de regel bevestigen. Een bedrijf runnen is sowieso anders dan voor een werkgever (moeten) werken.
Mijn toekomstvisie is het niet in ieder geval. Ik heb genoeg andere dingen die ik zou willen doen.

Vooral dat laatste wat je noemt vind ik van die Amerikaanse praktijken. Niet meer kunnen maar wel moeten (in zijn geval dan willen).

[ Voor 7% gewijzigd door JEightyFive op 13-12-2023 16:27 ]

[Ortep]

Het is inderdaad triest als je blijft werken omdat je anders niet weet hoe je de dag door moet komen. Dan heb je al enige tientallen jaren in een vrij beperkte wereld geleefd.
Maar iedereen moet het zelf weten. Ik heb echt het gevoel dat ik met mijn vrijwilligerswerk zinvoller bezig ben dan in mijn oude functie. Ik moet er niet aan denken om dat nu nog te doen.

Maar mensen kunnen op hoge leeftijd graag willen werken, ook in stressvolle functies.
Kijk maar wie de presidentskandidaten in de VS zijn.

[JEightyFive]

Ortep schreef op woensdag 13 december 2023 @ 16:31:
Maar mensen kunnen op hoge leeftijd graag willen werken, ook in stressvolle functies.
Kijk maar wie de presidentskandidaten in de VS zijn.

Ik vind het eerder zorgwekkend als er echt niks beters te vinden is in een land van 300 miljoen mensen dan wat er de afgelopen jaren heeft rondgelopen. De tranen schieten in mijn ogen bij zowel Trump als Biden. En dan te denken dat het zomaar weer tussen die 2 fossielen kan gaan

Ook de beelden onlangs met een paar (senatoren?) waarbij er 1 gewoon compleet niet meer lijkt te weten dat ie leeft en een ander waarbij de zaal even moet roepen wat ze eigenlijk moet stemmen. Beiden rijp voor het bejaardentehuis. En dat bestuurt dan een land.

Maar goed, offtopic discussie

[ Voor 18% gewijzigd door JEightyFive op 13-12-2023 16:38 ]

[Ortep]

JEightyFive schreef op woensdag 13 december 2023 @ 16:35:
[...]
Trump als Biden. En dan te denken dat het zomaar weer tussen die 2 fossielen kan gaan
Maar goed, offtopic discussie

Niet helemaal, ze zijn alle twee FO, maar gaan niet voor RE

[JanHenk]

JEightyFive schreef op woensdag 13 december 2023 @ 16:16:
[...]

Zeker. Al volop mee bezig. Voor mij persoonlijk is 60 de bovengrens. Daarna vind ik het mooi geweest.
Toont overigens ook wel weer m'n onderbuikgevoel aan dat ik niet te veel in BND wil hebben zitten. Ze blijven die grenzen maar verleggen.

Je kunt ook (ruim) voor je AOW leeftijd al een lijfrente-uitkering 'aankopen'. De enige voorwaarde is dat ie dan levenslang (bij een verzekeraar) of tot ten minste 20 jaar na AOW-datum (bij een bank) duurt.

[HandyLumberjack]

Rubbergrover1 schreef op woensdag 13 december 2023 @ 13:51:
[...]

De behoefte aan flexibiliteit hangt ook sterk samen met de variatie in de (noodzakelijke) uitgaven en de inkomsten. Als je die uitgaven (en inkomsten) stabiliseert, dan heb je aan de inkomstenkant ook minder flexibiliteit nodig. Aflossen van de hypotheek leidt in elk geval tot zeer stabiele uitgaven voor huisvesting. Terwijl een openstaande hypotheek nooit tot het einde der tijden een vaste kostenpost is.

Waar je op moet letten is dat het verkrijgen/verhogen van een hypotheek veel lastiger wordt zodra je van je centen wil gaan genieten en minder inkomsten hebt. Leuk dat je een paar ton in aandelen hebt zitten, maar de hypotheekverstrekker wil vaak ook een vaste inkomstenbron.

De hypotheek wat hoger houden en een zak geld beschikbaar hebben geeft juist flexibiliteit.

Ik heb 2 jaar terug mijn hypotheek overgesloten (naar aflossingsvrij en 10jaar vaste rente) en expliciet gevraagd om de looptijd van de overeenkomst te verhogen naar opnieuw 30 jaar (standaard gebruikt de hypotheek verstrekker 30 jaar vanaf aankoop huis), om zo in de toekomst een goede liquiditeitspositie te houden.

[Andrehj]

HandyLumberjack schreef op woensdag 13 december 2023 @ 19:52:
Ik heb 2 jaar terug mijn hypotheek overgesloten (naar aflossingsvrij en 10jaar vaste rente) en expliciet gevraagd om de looptijd van de overeenkomst te verhogen naar opnieuw 30 jaar (standaard gebruikt de hypotheek verstrekker 30 jaar vanaf aankoop huis), om zo in de toekomst een goede liquiditeitspositie te houden.

Je kunt dat ook andersom doen. Hypotheek slim financieren (wij hadden nog een erg gunstige spaarhypotheek), steeds zuinig leven, wat je overhoudt bijstorten in de hypotheek en dan in 20 jaar hypotheekvrij zijn.
Dát geeft pas een goede liquiditeitspositie tegen de tijd dat de kinderen moeten studeren en daarna.

[ Voor 3% gewijzigd door Andrehj op 13-12-2023 20:10 ]

[rube]

Andrehj schreef op woensdag 13 december 2023 @ 20:09:
[...]
Je kunt dat ook andersom doen. Hypotheek slim financieren (wij hadden nog een erg gunstige spaarhypotheek), steeds zuinig leven, wat je overhoudt bijstorten in de hypotheek en dan in 20 jaar hypotheekvrij zijn.
Dát geeft pas een goede liquiditeitspositie tegen de tijd dat de kinderen moeten studeren en daarna.

Dan zit dat geld toch in je huis, dat gaat juist toch ten koste van je liquiditeit? Dat is het hele punt.

Dat je lagere maandlasten hebt lijkt me duidelijk maar dat was het punt niet zozeer.

[HandyLumberjack]

rube schreef op woensdag 13 december 2023 @ 20:34:
[...]

Dan zit dat geld toch in je huis, dat gaat juist toch ten koste van je liquiditeit? Dat is het hele punt.

Dat je lagere maandlasten hebt lijkt me duidelijk maar dat was het punt niet zozeer.

Inderdaad, ik heb de centen om vandaag nog de hele hypotheek af te lossen, maar waarom zou ik dat doen als ik 1,07% hypotheekrente betaal? Zelfs de rente op een vrij opneembare spaarrekening bij een van de grootbanken is hoger.

[Andrehj]

rube schreef op woensdag 13 december 2023 @ 20:34:
Dan zit dat geld toch in je huis, dat gaat juist toch ten koste van je liquiditeit? Dat is het hele punt.

Dat je lagere maandlasten hebt lijkt me duidelijk maar dat was het punt niet zozeer.

Zonder woonlasten (woonverzekeringen en gemeentelijke belastingen betalen we van de negatieve energierekening) heb je dusdanig lage maandlasten dat je naast het betalen van studies van kinderen nog steeds ruim geld overhoudt. We ervaren niet bepaald een tekort aan liquiditeit.
Het helpt ook als je in een 12 jaar oude Skoda rijdt (waarvan ik dan weer zelf het grootste deel van het onderhoud doe, weer een besparing.)

[IvoB2]

rube schreef op woensdag 13 december 2023 @ 20:34:
[...]
Dan zit dat geld toch in je huis, dat gaat juist toch ten koste van je liquiditeit? Dat is het hele punt.

Alles valt of staat uiteraard met hoeveel spaarkapitaal er staat tov het geld dat in de woning zit.
Wanneer er bv. 500.000 € in de woning steekt en je hebt daardoor maar een buffer van 50.000 € en je hebt daarbovenop hoge vaste kosten en maandlasten voor een hypotheek is dat een totaal ander uitgangspunt dan bv. 500.000 € in de woning, nauwelijks vaste kosten, geen hypotheeklast en 500.000 € spaarkapitaal (en eventueel nog uitzicht op pensioen/AOW).

[rube]

IvoB2 schreef op woensdag 13 december 2023 @ 20:46:
[...]

Alles valt of staat uiteraard met hoeveel spaarkapitaal er staat tov het geld dat in de woning zit.
Wanneer er bv. 500.000 € in de woning steekt en je hebt daardoor maar een buffer van 50.000 € en je hebt daarbovenop hoge vaste kosten en maandlasten voor een hypotheek is dat een totaal ander uitgangspunt dan bv. 500.000 € in de woning, nauwelijks vaste kosten, geen hypotheeklast en 500.000 € spaarkapitaal (en eventueel nog uitzicht op pensioen/AOW).

Ja, dat ben ik helemaal met je eens.
Maar de indruk die ik kreeg van de reactie van @Andrehj op @HandyLumberjack was dat het nou niet echt richting de 2de situatie ging.

[rube]

Andrehj schreef op woensdag 13 december 2023 @ 20:42:
[...]

Zonder woonlasten (woonverzekeringen en gemeentelijke belastingen betalen we van de negatieve energierekening) heb je dusdanig lage maandlasten dat je naast het betalen van studies van kinderen nog steeds ruim geld overhoudt. We ervaren niet bepaald een tekort aan liquiditeit.
Het helpt ook als je in een 12 jaar oude Skoda rijdt (waarvan ik dan weer zelf het grootste deel van het onderhoud doe, weer een besparing.)

Haha......ook al ben ik het niet (helemaal) met je eens hoe je het stelt in je vorige post, we lijken op de punten die je hierboven aangeeft (eng) veel op elkaar

[Rubbergrover1]

JEightyFive schreef op woensdag 13 december 2023 @ 15:59:
[...]

Mij niet bellen. Ik zie het al helemaal voor me: met de rollator/rolstoel naar de bejaardenbus van het bedrijf gebracht worden, tijd voor de sprint retro meneer X...

Tegen de tijd dat de aow leeftijd 70 jaar is, ligt de levensverwachting van die groep inmiddels boven de 90 jaar. Er zullen weinig mensen zijn die zich dan voor hun zeventigste al bejaard zullen voelen.

Veel belangrijker dan die aow leeftijd vind ik andere vangnetten en regelgeving. Want er zal uiteraard een groep zijn die op een gegeven moment niet (meer) goed kan werken. Ik heb liever dat er regelgeving (of cao afspraken) is/komt die daar een goed vangnet voor biedt dan dat je bij wijze van spreken iedereen op een gegeven moment met de vut stuurt

[Rubbergrover1]

HandyLumberjack schreef op woensdag 13 december 2023 @ 19:52:
[...]


Waar je op moet letten is dat het verkrijgen/verhogen van een hypotheek veel lastiger wordt zodra je van je centen wil gaan genieten en minder inkomsten hebt. Leuk dat je een paar ton in aandelen hebt zitten, maar de hypotheekverstrekker wil vaak ook een vaste inkomstenbron.

De hypotheek wat hoger houden en een zak geld beschikbaar hebben geeft juist flexibiliteit.

Als ik een paar ton in aandelen heb zitten, dan zou ik geen reden hebben om die hypotheek te willen verhogen. Anders dan puur voor de hefboom die je zou kunnen genereren.

Uiteraard is het geld minder liquide als het gebruikt is om de hypotheek af te lossen. Maar tegelijk is het ook minder volatiel. Op het moment dat liquiditeit geen issue is, kan aflossen daarom best interessant zijn. Als je een hypotheek tegen anderhalf procent hebt, dan zou ik dat natuurlijk niet zo snel doen. Maar als de rentes weer op een normaler niveau zijn, en je voor beleggingsrendementen vergelijkbaar met de hypotheekrente behoorlijke risicos moet nemen, dan kan aflossen m.i. een prima optie zijn.

[HandyLumberjack]

Rubbergrover1 schreef op donderdag 14 december 2023 @ 07:36:
[...]

Als ik een paar ton in aandelen heb zitten, dan zou ik geen reden hebben om die hypotheek te willen verhogen. Anders dan puur voor de hefboom die je zou kunnen genereren.

Uiteraard is het geld minder liquide als het gebruikt is om de hypotheek af te lossen. Maar tegelijk is het ook minder volatiel. Op het moment dat liquiditeit geen issue is, kan aflossen daarom best interessant zijn. Als je een hypotheek tegen anderhalf procent hebt, dan zou ik dat natuurlijk niet zo snel doen. Maar als de rentes weer op een normaler niveau zijn, en je voor beleggingsrendementen vergelijkbaar met de hypotheekrente behoorlijke risicos moet nemen, dan kan aflossen m.i. een prima optie zijn.

Met de hogere hypotheekrentes is het misschien een ander verhaal, maar het hebben van schulden met lage rente kan helpen de route naar financiële onafhankelijkheid te versnellen. En natuurlijk komt dat met risico's, maar als je het geld waarmee je anders je hypotheek zou aflossen op een goede manier passief in aandelen zou beleggen voor een periode van 20-30 jaar is de kans dat je daar slechter van wordt nihil.

Aan de andere kant snap ik ook wel dat hypotheekvrij best fijn en zeker zal voelen.

[Mirved]

HandyLumberjack schreef op woensdag 13 december 2023 @ 19:52:
[...]


Waar je op moet letten is dat het verkrijgen/verhogen van een hypotheek veel lastiger wordt zodra je van je centen wil gaan genieten en minder inkomsten hebt. Leuk dat je een paar ton in aandelen hebt zitten, maar de hypotheekverstrekker wil vaak ook een vaste inkomstenbron.

De hypotheek wat hoger houden en een zak geld beschikbaar hebben geeft juist flexibiliteit.

Ik heb 2 jaar terug mijn hypotheek overgesloten (naar aflossingsvrij en 10jaar vaste rente) en expliciet gevraagd om de looptijd van de overeenkomst te verhogen naar opnieuw 30 jaar (standaard gebruikt de hypotheek verstrekker 30 jaar vanaf aankoop huis), om zo in de toekomst een goede liquiditeitspositie te houden.

Ik zou toch tegen die tijd niet meer afhankelijk (oftewel financieel onafhankelijk) willen zijn van hypotheken.

[G83]

Mirved schreef op donderdag 14 december 2023 @ 12:58:
[...]


Ik zou toch tegen die tijd niet meer afhankelijk (oftewel financieel onafhankelijk) willen zijn van hypotheken.

Hangt volledig af van je hypotheek.

Wij hebben een aardige box3 hypotheek met langlopende lage rente. Daardoor veel minder vrh op lange termijn. Die hou ik zo lang mogelijk aan een dat mogen hoger renderende aandelen en deposito's tegenover staan.

[Requiem19]

In het geval van @HandyLumberjack lees ik dat de rentevasteperiode van de aflossingsvrije hypotheek over 10 jaar afloopt (geteld vanaf het begin van de hypotheek neem ik aan).

Hoe beperk je in zo'n situaties risico's op een enorme rentestijging? Stel de hypotheek is voor 1.2% oid afgesloten 2 jaar terug en over 8 jaar, einde rvp, is de rente 5% oid. Dat zou dan een maandlast stijging zijn van 400%.

Is je risk mitigation dan genoeg cash hebben om de hypotheek in 1x af te lossen?

[HandyLumberjack]

Het is in mijn geval geen gigantisch bedrag, dus ook een dergelijke stijging is op te vangen en ik heb dit bedrag niet cash achter de hand (het is belegd). Daarnaast is dit over 8 jaar een relatief kleiner bedrag door inflatie. En afhankelijk van het verloop van de rentestand kan ik me er vooraf ook al op voorbereiden.

Daarnaast zijn er nog wat mitigerende maatregelen te bedenken zoals:
-rente afsluiten voor een kortere periode in de hoop dat de rente daalt.
-beleggingen verkopen.

Ik maak me er in ieder geval geen zorgen om.

Bij grotere hypotheken is het mogelijk verstandig om voor een langere RVP te kiezen.

[ Voor 7% gewijzigd door HandyLumberjack op 14-12-2023 15:00 ]

[Rubbergrover1]

HandyLumberjack schreef op donderdag 14 december 2023 @ 08:48:
[...]


Met de hogere hypotheekrentes is het misschien een ander verhaal, maar het hebben van schulden met lage rente kan helpen de route naar financiële onafhankelijkheid te versnellen.

Zeker, dat is wat ik benoem met het genereren van een hefboom.

En natuurlijk komt dat met risico's, maar als je het geld waarmee je anders je hypotheek zou aflossen op een goede manier passief in aandelen zou beleggen voor een periode van 20-30 jaar is de kans dat je daar slechter van wordt nihil.

Aan de andere kant snap ik ook wel dat hypotheekvrij best fijn en zeker zal voelen.

Daarom zou ik als je nog lang te gaan hebt voor je FO bent (en je een horizon van 20-30 jaar hebt) ook eerder gaan voor het beleggen van je vermogen. Maar zou ik tegen de tijd dat ik (bijna) FO ben toch meer belang hechten aan stabiliteit. En de hypotheek willen aflossen, tenzij de leenrente zo laag is dat je de maandlasten met risico-arm beleggen (bv deposito's) kunt financieren.

[Magpie]

Daarom zou ik als je nog lang te gaan hebt voor je FO bent (en je een horizon van 20-30 jaar hebt) ook eerder gaan voor het beleggen van je vermogen. Maar zou ik tegen de tijd dat ik (bijna) FO ben toch meer belang hechten aan stabiliteit. En de hypotheek willen aflossen, tenzij de leenrente zo laag is dat je de maandlasten met risico-arm beleggen (bv deposito's) kunt financieren.

Ik snap de overweging, maar juist als de bedragen groot worden is het compounding effect van rendementen het grootst en (zoals in mijn geval) overtreft het rendement de inleg. Dan moet de laatste stap naar FO gerealiseerd worden en is 3-4% niet genoeg, zeker als daar serieus belasting vanaf gaat.

Dus ik kies er juist voor om vol belegd te blijven en het risicomanagement is op twee punten gericht:
- Een 90% allocatie naar zogenaamde Tactical Asset Allocation modellen met als doel om grote drawdowns te voorkomen, maar wel een redelijk rendement te behalen (zie indien geïnteresseerd https://allocatesmartly.com/ voor uitgebreid blog met testen van modellen en vele papers waaronder die van Gary Antonacci of Mebane Faber of Keller/Keuning).
- De bereidheid om een paar jaar extra door te werken als rendementen onverhoopt toch tegenvallen.

Nogmaals, ik snap de overweging, maar meer in de fase als je al FO bent dan in de jaren er vlak voor.

[Rubbergrover1]

Magpie schreef op vrijdag 15 december 2023 @ 10:15:
[...]
Nogmaals, ik snap de overweging, maar meer in de fase als je al FO bent dan in de jaren er vlak voor.

Dat is juist ook enigszins mijn idee. Maar die "omzetting" zou ik niet per definitie uitstellen tot het moment dat ik FO zou zijn. Afhankelijk van factoren als rentestanden en beursrendementen zou ik die omzetting ook iets eerder kunnen doen.

Wat in deze overweging ook meespeelt is dat met een afgelost huis dat verder ook weinig kosten heeft (weinig onderhoud en energiezuinig) de maandelijkse uitgaven zo laag worden dat een flink deel al met de aow afgedekt is. Met daar bovenop nog een stukje pensioen heb ik ook zonder verder vermogen al een prima leven. Het gros van mijn FO kapitaal kan ik daarom gebruiken voor de periode vóór de aow. Wat ook betekent dat ik in deze relatief korte periode liever niet te veel grote schommelingen in mijn vermogen zou willen.

[R.van.M]

Magpie schreef op vrijdag 15 december 2023 @ 10:15:
[...]


Ik snap de overweging, maar juist als de bedragen groot worden is het compounding effect van rendementen het grootst en (zoals in mijn geval) overtreft het rendement de inleg. Dan moet de laatste stap naar FO gerealiseerd worden en is 3-4% niet genoeg, zeker als daar serieus belasting vanaf gaat.

Hier zit precies de crux. Het reële rendement van deposito's zit langdurig rond de 1%. Dat is dan ook de SWR waar je mee kan werken als je exclusief in deposito's zou zitten om je uitgaven af te dekken.

Daar gaat dan nog eens de belasting vanaf waardoor je uiteindelijk langzaam je vermogen zal opeten.

Dus ik kies er juist voor om vol belegd te blijven en het risicomanagement is op twee punten gericht:
- Een 90% allocatie naar zogenaamde Tactical Asset Allocation modellen met als doel om grote drawdowns te voorkomen, maar wel een redelijk rendement te behalen (zie indien geïnteresseerd https://allocatesmartly.com/ voor uitgebreid blog met testen van modellen en vele papers waaronder die van Gary Antonacci of Mebane Faber of Keller/Keuning).

Interessant.. leesvoer voor de kerstvakantie

- De bereidheid om een paar jaar extra door te werken als rendementen onverhoopt toch tegenvallen.

Dat is een lastige. Als ik vandaag stop met werken en over 10 jaar blijkt het rendement tegen te vallen is het niet meer zo makkelijk om weer aan de slag te komen. Starbucks neemt geen barrista van 50 jaar oud aan zonder ervaring en in je huidige werkveld ben je wellicht niet meer zo gewild.

Nogmaals, ik snap de overweging, maar meer in de fase als je al FO bent dan in de jaren er vlak voor.

[Magpie]

@R.van.M Ik bedoelde met extra jaren werken dat je de datum van FO (in mijn geval RE) later in laat gaan door een paar jaar door te werken. Volledig eens dat de skills tijdens RE afnemen, waardoor later bijwerken minder rendabel wordt (om die reden wellicht wordt dan ook vaak het verlagen van de kosten als optie genoemd).

[HandyLumberjack]

Later weer gaan werken gaat waarschijnlijk tegen een lager uurloon, maar tot 10K per jaar is het zo goed als belastingvrij. Netto valt het dus best mee als je maar 1 dag in de week zou gaan werken.

[oscar82]

HandyLumberjack schreef op vrijdag 15 december 2023 @ 15:17:
Later weer gaan werken gaat waarschijnlijk tegen een lager uurloon, maar tot 10K per jaar is het zo goed als belastingvrij. Netto valt het dus best mee als je maar 1 dag in de week zou gaan werken.

Dat vind ik een erg goed idee. Je zou het zelfs kunnen verdelen over 2 of 3 dagen, waarbij je bijv. 8 tot 12 uur per week werkt. Lijkt mij ideaal.

Alleen gek dat dat soort constructies nog niet zo veel voorkomen. Behalve in de gig-economy of ander werk waar je in hoge mate inwisselbaar bent. Maar volgens mij werken ze zelfs bij zoiets als de mackie of AH met vaste shifts met begin en eindtijden. Dat is in ieder geval het beeld dat ik daarvan heb. Of als je als freelancer gaat werken wordt je toch best vaak geacht om een - weliswaar afgebakende periode van het jaar - mee te draaien en/of bereikbaar te zijn tijdens kantooruren.

[ Voor 12% gewijzigd door oscar82 op 15-12-2023 15:54 ]

[cejean]

Catanan schreef op woensdag 13 december 2023 @ 08:15:
[...]

Is dit inclusief AOW?

Daar ga ik wel even van uit. Ik heb geen boven modaal inkomen.
Als ik € 3000,- netto wil halen vanaf 63 jaar als ik wil stoppen moet ik er € 150000,- spaargeld in stoppen.
Dit is vooralsnog wel de bedoeling...

[ Voor 5% gewijzigd door cejean op 15-12-2023 17:14 ]

[HandyLumberjack]

oscar82 schreef op vrijdag 15 december 2023 @ 15:52:
[...]

Dat vind ik een erg goed idee. Je zou het zelfs kunnen verdelen over 2 of 3 dagen, waarbij je bijv. 8 tot 12 uur per week werkt. Lijkt mij ideaal.

Alleen gek dat dat soort constructies nog niet zo veel voorkomen. Behalve in de gig-economy of ander werk waar je in hoge mate inwisselbaar bent. Maar volgens mij werken ze zelfs bij zoiets als de mackie of AH met vaste shifts met begin en eindtijden. Dat is in ieder geval het beeld dat ik daarvan heb. Of als je als freelancer gaat werken wordt je toch best vaak geacht om een - weliswaar afgebakende periode van het jaar - mee te draaien en/of bereikbaar te zijn tijdens kantooruren.

De meeste mensen hebben natuurlijk 3/4/5 dagen werken nodig om rond te komen, dus daar is de arbeidsmarkt ook op afgestemd.

De meeste kansen heb je denk ik bij seizoensgebonden arbeid, bijvoorbeeld kerstpakketten samenstellen of fruit plukken.

(Een gepensioneerde kennis van mij doet dat laatste, financieel heeft die het echt niet nodig, maar het schijnt heel gezellig te zijn met een vaste groep die jaarlijks terug komt).

Ik denk er serieus over na om volgend jaar die stap te maken. Ik ben nog niet helemaal FO, maar met 10K per jaar uit arbeid en wat overige inkomsten ben ik daar dan alsnog over een paar jaar.

[Rubbergrover1]

HandyLumberjack schreef op vrijdag 15 december 2023 @ 15:17:
Later weer gaan werken gaat waarschijnlijk tegen een lager uurloon, maar tot 10K per jaar is het zo goed als belastingvrij. Netto valt het dus best mee als je maar 1 dag in de week zou gaan werken.

Dat nagenoeg belastingvrij valt tegen voor de FO groep. De heffingskortingen, die vooral voor dat hoge 'belastingvrije' inkomen zorgen, zullen bij de meeste FO'ers namelijk grotendeels worden verbruikt voor het verlagen van de vermogensrendementsheffing. Vanwege de arbeidskorting is de geding die je moet betalen wel iets lager, maar zul je alsnog een behoorlijk deel belastingen moeten betalen.

[scoobs]

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 15 december 2023 @ 19:38:
[...]

Dat nagenoeg belastingvrij valt tegen voor de FO groep. De heffingskortingen, die vooral voor dat hoge 'belastingvrije' inkomen zorgen, zullen bij de meeste FO'ers namelijk grotendeels worden verbruikt voor het verlagen van de vermogensrendementsheffing.

Ben je hier niet box 1 en 3 door elkaar aan het halen? De toeslagen zijn inderdaad box 3 afhankelijk, de heffingskortingen niet. Of mijn info is alweer outdated natuurlijk.
Belasting uit arbeid (box 1) is overigens tot ca 24k practisch onbelast:
https://open.overheid.nl/...fa6afbad596e0f65d4ec7/pdf

Na die tabel weer eens gezien te hebben komt gelijk de behoefte op om te ranten in het "onbestaan van het middeninkomen" topic

[ Voor 8% gewijzigd door scoobs op 15-12-2023 20:25 ]

[Rubbergrover1]

scoobs schreef op vrijdag 15 december 2023 @ 20:22:
[...]

Ben je hier niet box 1 en 3 door elkaar aan het halen? De toeslagen zijn inderdaad box 3 afhankelijk, de heffingskortingen niet. Of mijn info is alweer outdated natuurlijk.
Belasting uit arbeid (box 1) is overigens tot ca 24k practisch onbelast:
https://open.overheid.nl/...fa6afbad596e0f65d4ec7/pdf

Heffingskortingen werken op alle boxen. Als je van box 1 nog ruimte hebt, kun je het voor box 2 en box 3 gebruiken. Dus als je geen arbeidsinkomen hebt, maar wel bv ton beleggingen, dan kun je de ongeveer 3k aan algemene heffingskorting gebruiken om je vermogensrendementsheffing te verlagen. Als je dan gaat werken en 10k bruto verdient, dan wordt je box 1 belasting verlaagd met die 3k algemene heffingskorting, maar niet je vervolgens wel 3k meer vermogensrendementsheffing betalen.

[phantom09]

G83 schreef op donderdag 14 december 2023 @ 13:35:
[...]


Hangt volledig af van je hypotheek.

Wij hebben een aardige box3 hypotheek met langlopende lage rente. Daardoor veel minder vrh op lange termijn. Die hou ik zo lang mogelijk aan een dat mogen hoger renderende aandelen en deposito's tegenover staan.

Heb je een aflossingsvrij hypotheek (onder de nieuwe regeling na ik dacht 2012?) zodat die in box 3 valt ?

[Torched]

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 15 december 2023 @ 20:45:
[...]

Heffingskortingen werken op alle boxen. Als je van box 1 nog ruimte hebt, kun je het voor box 2 en box 3 gebruiken. Dus als je geen arbeidsinkomen hebt, maar wel bv ton beleggingen, dan kun je de ongeveer 3k aan algemene heffingskorting gebruiken om je vermogensrendementsheffing te verlagen. Als je dan gaat werken en 10k bruto verdient, dan wordt je box 1 belasting verlaagd met die 3k algemene heffingskorting, maar niet je vervolgens wel 3k meer vermogensrendementsheffing betalen.

Precies, maar het stukje arbeidskorting krijg je alleen als je werkt, dus dat kan je wel vol werken.
Zorgt er voor dat zelfs de eerste 20k laag belast wordt. Zonder AHK met AK betaal je zo rond de 17% belasting.
Maar een baan als postbode nemen ze op het moment iedereen voor aan. Mijn moeder heeft dat een tijdje erbij gedaan en dat ging prima. En zo zijn er nog voldoende banen die je van 55+ tot 65+ kan doen.

Door AHK buiten te sluiten kan je dat 'gebruiken' om je vrh af te dekken maar meer werken levert altijd alleen maar meer op.

[G83]

phantom09 schreef op vrijdag 15 december 2023 @ 21:08:
[...]


Heb je een aflossingsvrij hypotheek (onder de nieuwe regeling na ik dacht 2012?) zodat die in box 3 valt ?

Inderdaad.

[scoobs]

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 15 december 2023 @ 20:45:
[...]

Heffingskortingen werken op alle boxen. Als je van box 1 nog ruimte hebt, kun je het voor box 2 en box 3 gebruiken. Dus als je geen arbeidsinkomen hebt, maar wel bv ton beleggingen, dan kun je de ongeveer 3k aan algemene heffingskorting gebruiken om je vermogensrendementsheffing te verlagen. Als je dan gaat werken en 10k bruto verdient, dan wordt je box 1 belasting verlaagd met die 3k algemene heffingskorting, maar niet je vervolgens wel 3k meer vermogensrendementsheffing betalen.

He, da's jammer. Als je de AHK weg laat, dan kun je het in het midden laten of het fiscaal nog zo voordelig is.

Persoonlijk - ik zit zelf op een biomedische afdeling van een uni als IT infra specialist - zou ik er eerlijk gezegd meer bang voor zijn dat die deeltijdbanen gewoon niet zo leuk/afwisselend zijn, en de mensen die erin werken ook gewoon niet zo interessant, als ik het oneerbiedig mag zeggen. Bovendien zal het netto uurloon alsnog significant lager zijn.

Dat heb ik de laatste paar jaar, sinds een baanwissel geleerd; Met een leuke werkomgeving - en dat komt van iemand die altijd een hekel had aan "werk" - kan dat hele RE me (voorlopig) gestolen worden. Ik sta doordeweeks met evenveel zin in de dag op als in het weekend. Maargoed, in mijn omgeving zie ik dat wanneer de tijd om dingen te doen krapper wordt door bijvoorbeeld kinderen, de behoefte voor meer tijd stijgt. En dan worden dingen die leuk, maar stiekem niet vrijblijvend zijn (zoals een baan) ineens een stuk minder leuk. Want daar kun je iets minder makkelijk de kaasschaafmethode op toepassen.

[JURIST]

@discussie aflossen hypotheek of niet. Af en toe voelt ruim 500/k best wel stevig, en we kunnen aflossen als het moet, maar de afgelopen twee jaar is de reële waarde daarvan ca. 15% gedaald door de inflatie-schok.
Daarnaast houdt een langere balans je flexibeler dan alles afstorten in de stenen en schuld maximaal reduceren. Ik bekijk het misschien te veel als (bedrijfs)econoom, maar ik voel me onafhankeler met meer flexibiliteit (en een hypotheek met lage rente is op dit moment trouwens ook geld waard)

[Sport_Life]

JURIST schreef op zaterdag 16 december 2023 @ 15:05:
@discussie aflossen hypotheek of niet. Af en toe voelt ruim 500/k best wel stevig, en we kunnen aflossen als het moet, maar de afgelopen twee jaar is de reële waarde daarvan ca. 15% gedaald door de inflatie-schok.
Daarnaast houdt een langere balans je flexibeler dan alles afstorten in de stenen en schuld maximaal reduceren. Ik bekijk het misschien te veel als (bedrijfs)econoom, maar ik voel me onafhankeler met meer flexibiliteit (en een hypotheek met lage rente is op dit moment trouwens ook geld waard)

De maandlasten/rente is toch veel relevanter dan de hoogte vd hypotheek?
500k met 4% rente vind ik vrij stevig, maar 500k met 1-2% rente is dan weer laag.

Daarbij ook afhankelijk wat het onderpand waard is, betreft het een appartement met 500k woz of is het een 2 kapper met riante overwaarde.

Kortom 500k zegt niet zoveel imo.

Gezien vanuit financieel oogpunt . (Plus ik reken even met 2 inkomens en een redelijke opleiding waarop teruggevallen kan worden, bij 1 inkomen en baanverlies daalt het inkomen hard).

[ Voor 4% gewijzigd door Sport_Life op 16-12-2023 19:07 ]

[JURIST]

Sport_Life schreef op zaterdag 16 december 2023 @ 19:06:
[...]

De maandlasten/rente is toch veel relevanter dan de hoogte vd hypotheek?
500k met 4% rente vind ik vrij stevig, maar 500k met 1-2% rente is dan weer laag.

Daarbij ook afhankelijk wat het onderpand waard is, betreft het een appartement met 500k woz of is het een 2 kapper met riante overwaarde.

Kortom 500k zegt niet zoveel imo.

Gezien vanuit financieel oogpunt . (Plus ik reken even met 2 inkomens en een redelijke opleiding waarop teruggevallen kan worden, bij 1 inkomen en baanverlies daalt het inkomen hard).

Klopt de rente is het meest belangrijk voor de afweging. En deze is met 1,7-2 laag. Ik maakte de opmerking vooral omdat voor schuld op zichzelf niet zo relevant is, als er ook vermogen (of voldoende inkomen) tegenover staat. Dan telt (voor mij) rendement en flexibiliteit. In die zin is het financieringsinstrument en kan je een zakelijke afweging maken.

[10mil.btc]

IvoB2 schreef op vrijdag 8 december 2023 @ 23:25:
[...]
1q1

Maar het is me nog altijd niet duidelijk of je nu geruime tijd in andere landen gewoond hebt en deelgenomen aan het normale lokale leven of er gewoon korter of langer in een geprivilegieerde omgeving op doorreis was.

Beide.

rube schreef op vrijdag 8 december 2023 @ 23:04:

[...]

Wat bedoel je met "1/2% belasting"?

De verhoging van 32% naar 36% die zo eventjes werd doorgevoerd vind ik eigenlijk veel belangrijker. Dat is toch even een belastingverhoging van ruim 10% die ik niet zag aankomen. In ieder geval niet zo snel.

In het algemeen is het belangrijk om de zaken mbt FO goed in de gaten te houden en flexibel te blijven zodat je om kunt gaan met veranderingen. En uiteraard hoe eerder je belangrijke veranderingen ziet, hoe beter je daar mee om kunt gaan. Aan de andere kant moet je ook niet alle mogelijke negatieve scenarios af gaan dekken, want dan zul je ook nooit FO worden.

2% Belasting zoals het nu op dit moment is. Je hebt gelijk dat er nog wat tijd overheen gaat en dat het niet echt duidelijk is. De 2.2% zoals het nu is is al wat hoog voor mij eigenlijk. En ik denk dat het allemaal niet veel jaar gaat duren voordat het een stuk slechter is kijkend naar de afgelopen jaren hoe snel het toch allemaal veranderd. Vandaar ook alvast dat ik hier toch wel echt serieus naar kijk nu.

Requiem19 schreef op vrijdag 8 december 2023 @ 22:54:
[...]


Ik ben in de eerste 3 geweest. Daar zou ik zelf qua levensgeluk wel flink een stap terugdoen. UAE moet je ook maar net van houden (leuk, heel de zomer alleen binnen zijn).

Andorra geen optie?

Hoe bedoel je in jou geval een stapje terug qua levensgeluk?
UAE is niet persee mijn eerste keuze maar na er vorig jaar voor het eerst in Abu Dhabi te zijn geweest heeft het mij wel positief verrast. UAE heeft geen 183 regel wat ik persoonlijk wel handig vind, daarnaast zijn de belastingen ook wel erg aantrekkelijk

Andorra ken ik verder totaal niet, vanwaar de aanrader?

Joosie200 schreef op zaterdag 9 december 2023 @ 00:02:
[...]


Met landen waar geen belastingverdrag mee is lees ik op het laatste. Nu weet ik niet waar je deze, printscreen vandaan hebt. Is het al een consultatieronde, wetsvoorstel, waar komt het van weg? Hoe dan ook zou mijn keuze niet vallen op landen als Roemenië, Bulgarije, UAE. Wat dat betreft woon ik liever in een Westers land. En zoek ik het niet snel in een fiscaal aantrekkelijk land.

Sowieso emigreren is wel andere koek. Ik krijg die ervaring mee met mijn ouders. En die zijn gaan hoppen binnen Europa. Laat staan dat je buiten Europa gaat. Het gras is niet groener elders. Ja je koopt goedkoper een auto, woning met meer hectare land/bos/eigen zwembad dan in NL. Maar boodschappen zijn niet vaak goedkoper, zorg niet meteen beschikbaar of up to date ala NL, werk niet makkelijk te vinden als side hustle.

Wat dat betreft zie ik meer iets in een aantal vakantiehuizen indien FO. Is je hoofdverblijf gewoon in NL, en zolang je niet langer dan dat 6 tot 8 maanden niet buiten NL je permanent vestigt blijf je AOW opbouw ook doorlopen. Anders moet je je bijverzekeren of nog langer doorsabbelen tot je FO bent. 2% per jaar gekort worden dat je niet in NL woont gaat rap oplopen bij gebrek aan een beetje opgebouwd pensioen of eigen vermogen. Het bekende AOW gat.

Een gite in Frankrijk, een simpel houten huis aan een meer in Zweden. Naast je hoofdwoning in NL. Of maak er Portugal/Spanje en Noorwegen/Finland van. Echte zomers en winters en de rest van het jaar is het goed vertoeven in NL. En kenmerk van de belastingen: men zal altijd strooien met fictie hier, fictie daar. Er zijn genoeg estate planning opties om je vermogen fiscaal te optimaliseren.

Idd is het nog niet zeker, maar ben graag voorbereid tegen die tijd. Daarnaast speel ik al langer met het idee en ben ik toch vaak op reis dus is het sowieso allemaal wat makkelijker voor mij persoonlijk, dus zou ik er nu al mijn voordelen mee halen (is nog te bezien idd), dan ga ik de knoop misschien wat eerder door hakken. Vandaar dat ervaring van andere die hier ook mee bezig zijn of al hebben gedaan zo welkom is!

Ik ben al FO en maak mij niet zo druk om mijn AOW, meer om de gigantische belastingen die ik (mogelijk) ga betalen Wat bedoel je verder precies met de Estate planning opties?

R.van.M schreef op zaterdag 9 december 2023 @ 10:12:
[...]


Ik ben al geëmigreerd naar Spanje. Niet direct gerelateerd aan box3 maar in mijn geval pakt het gunstig uit vanwege een expat regeling. Over een paar jaar gaat de reis verder naar zuid-amerika.

Een van de uitdagingen in relatie tot box3 (capital gains tax of wealth tax) is dat de regelingen in veel andere landen complex(er) zijn. Doordat je ook nog eens de taal niet perfect spreekt is het een stuk ingewikkelder om het geheel te overzien.

Als voorbeeld in Spanje voor normaal residenten is er capital gains waarbij je betaald over gerealiseerde winst op het moment dat je verkoopt (19% - 21%). Het is niet zo makkelijk te vergelijken wat gunstiger is in dit geval tussen NL en ES. Daarnaast hebben bepaalde regio's daar bovenop nog een wealth tax voor zeer hoge vermogens wat vergelijkbaar is met onze box 3.

Vrijwel alle landen heffen een belasting op vermogen en net zoals in Nederland is dit in veel landen in beweging. Als je om puur belastingtechnische redenen emigreerde, kan het zomaar zijn dat je in de toekomst daar ook meer belasting gaat betalen.

Thanks, idd is de taal wel een lastig dingetje! En dan zal spaans een stuk makkelijker zijn dan bij mijn mogelijke opties. Aan de andere kant is uitbesteden vaak een stuk goedkoper dus hoeft dit niet perse een probleem te zijn.

Van wat ik tegen kwam is Spanje ook niet echt een interessant land qua vermogen nee. Welk land in Zuid Amerika of weet je dat nog niet?

[10mil.btc]

JURIST schreef op zaterdag 9 december 2023 @ 15:21:
[...]


De vermogensbelasting is de afgelopen tijd met het overgangssysteem en 36% al flink omhoog gegaan zoals @rube zegt (en er is een grote kans dat het weer op de schop moet gezien het advies van de AG bij de Hoge Raad).

Er staat ook nog weinig vast over het vervolg met de verkiezingsuitslag. De partijen die fors hebben gewonnen zeggen nagenoeg niets over vermogensbelasting of het aanpakken van vermogensongelijkheid.

Stel dat het nieuwe systeem van belasting over werkelijk rendement er komt zoals de bedoeling was: er zou dan ook verliescompensatie moeten komen na een verliesjaar. Ik heb laatst een analyse gezien die op het beperken van het downside risico wijst dat hierdoor optreedt, je zou hierdoor portefeuille-technisch ook meer risico kunnen nemen. En uiteindelijk betaal je alleen over het inkomen dat je vermogen genereert.

Verhogen van de vermogensbelasting is uiteraard ongunstig voor FO en in andere landen betaal je duidelijk minder, maar nu het idee een tijdje heeft kunnen bezinken, is het in mijn ogen ook weer geen dramatisch scenario.

Het nieuwe systeem gaat inderdaad verlies mee rekenen, maar dat is toch een stuk minder interessant dan dat ik in eerste instantie dacht na wat rekenen.. Gaat je aandeel met 80% omlaag dan heb je idd een mooie winst post. Maar gaat daarna je aandeel weer omhoog naar het oorspronkelijke bedrag zit je opeens tegen een "winst" aan te kijken van zo'n 400%... Netto ben je dus niets opgeschoten maar je mag wel flink aftikken.

In mijn geval gaat het vooral gebasseerd op het nieuwe systeem eigenlijk onmogelijk worden om hier te blijven.
En zowel het huidige systeem als het systeem dat er misschien komt is front loaded, je mist dus een flinke rente op rente effect ook in NL en dat tikt toch wel aanzienlijk aan als je goede rendementen maakt en nog decennia mee moet.

bones schreef op zaterdag 9 december 2023 @ 07:11:
[...]

In BG wil je niet zitten als je wat ouder bent en/of medische hulp wilt. Mijn vriendin komt daar vandaan en haar ouders wonen nu ook in NL omdat haar moeder daar “opgegeven” was door de medische specialisten en nu inmiddels al 3 jaar gezond in NL woont. Thuiszorg of een verzorgingstehuis is ook een drama daar.

Toevallig ooit in de balkans in het ziekenhuis terrecht gekomen, eigenlijk vond ik het qua specialistische kennis alles meevallen! Alles er verder om heen was wel een ervaring om nooit meer mee te willen maken idd

Thuiszorg en verzorgingstehuis lijkt me ook niets idd, maar ik heb nog vrij lang voordat ik daar serieus aan te moeten gaan denken, te lang om daar nu mijn levenskeuze op te baseren gezien we ook niet weten hoe het in NL is tegen die tijd (imo een stuk slechter dan nu).

Daarnaast is het NL zorgsysteem ook niet je van het, sterker nog met een issue wat ik momenteel heb ben ik er zéér ontevreden over eigenlijk. De huisarts geeft je een duur pilletje en stuurt je weer vrolijk naar huis Helaas krijg ik het idee dat de wereldwijde zorg sterk in die richting gaat. Het grootste voordeel is dat je in NL weinig echte risico hebt en het goed kan betalen.

[10mil.btc]

Magpie schreef op zondag 10 december 2023 @ 16:45:
Voor wat betreft belastingplan: ik zit er duaal in, ik snap het vanuit algemeen oogpunt, maar wat kan het beroerd uitpakken... Rendement dit jaar gaat (als het zo doorgaat) boven de 20% uitkomen. Inmiddels is de hoogte van het vermogen zodanig dat ik wel even zou moeten huilen als over de aanwas/rendement 30-40% moet worden betaald. Ik houd me er maar aan vast dat dit de uitzonderlijke rendementen zijn.

Mijn rendement dit jaar loopt tegen de 125%
Je kan dan dus bij het voorgestelde systeem 45% van je begin positie afdragen aan belastig

Daarnaast is belasten van ongerealiseerde winst gewoon complete waanzin.

[Requiem19]

@10mil.btc Andorra heeft max 10% belasting op inkomen uit arbeid en geen belasting op beleggingen zolang je minder dan 25% van de aandelen hebt.

https://andorraguides.com...didn't%20exist%20at%20all.

Daarnaast is het lekker dichtbij Spanje (Barca op 2 uur rijden) en dicht bij Frankrijk. Ideale uitvalsbasis, met veel mensen die goed verdienen dus ook goede voorzieningen. En dus lekker centraal in Europa (inclusief de Europese cultuur en normen en waarden), lijkt mij prettiger dan in het Midden Oosten wonen, maar dat is wederom persoonlijk.

In de zomer ook briljant, qua klimaat en bergen (daar ga ik goed op, geldt natuurlijk niet voor iedereen..).

Als ik vanwege fiscale redenen zou willen emigreren zou dit hoog op de lijst staan.

[Tommie12]

10mil.btc schreef op zondag 17 december 2023 @ 09:08:
[...]


Mijn rendement dit jaar loopt tegen de 125%
Je kan dan dus bij het voorgestelde systeem 45% van je begin positie afdragen aan belastig

Daarnaast is belasten van ongerealiseerde winst gewoon complete waanzin.

Met welke beleggingen heb jij 125% gehaald?

[Wozmro]

Ben je heel zeker dat er in Andorra geen andere kosten aangerekend worden zodat je onder de streep gelijk uitkomt?

Huizenprijzen, andere vormen van taxatie, ...?

[rube]

Tommie12 schreef op zondag 17 december 2023 @ 09:38:
[...]
Met welke beleggingen heb jij 125% gehaald?

Ik doe een gok: Alles op rood!
Of good old bitcoin natuurlijk, circa 160% ytd.

[Requiem19]

Wozmro schreef op zondag 17 december 2023 @ 09:39:
Ben je heel zeker dat er in Andorra geen andere kosten aangerekend worden zodat je onder de streep gelijk uitkomt?

Huizenprijzen, andere vormen van taxatie, ...?

Het zal idd iets ingewikkelder zijn dan ik nu op hoofdlijnen schets.

Onderaan de streep is het echter een belastingparadijs in vergelijking met normale Europese belastingstelselsa, waardoor het enorm populair is onder sporters en veel Youtubers etc.

[Wozmro]

Dat is nog zoiets, volgens mij is Europa geen fan van belastingsparadijzen.

Andorra, Lichtenstein, Monaco, op een dag is het feestje voorbij.

Was Portugal tot voor kort geen paradijs voor buitenlandse gepensioneerden?
Daar was het wel de Portugese bevolking zelf die er genoeg van had en op straat kwam.

Als je zelf over een bepaalde kwestie denkt in termen als 'normaal' en 'niet normaal' dan moet je op je hoede zijn. Want dan schort iets aan de basisprincipes van gelijkheid en ethiek. En dat blijft nooit duren.

[ Voor 3% gewijzigd door Wozmro op 17-12-2023 09:58 ]

[49euro]

Requiem19 schreef op zondag 17 december 2023 @ 09:46:
[...]


Het zal idd iets ingewikkelder zijn dan ik nu op hoofdlijnen schets.

Onderaan de streep is het echter een belastingparadijs in vergelijking met normale Europese belastingstelselsa, waardoor het enorm populair is onder sporters en veel Youtubers etc.

Het is niet iets ingewikkelder, er komt veel meer bij kijken. Sowieso kom je pas in aanmerking voor een verblijfsvergunning daar wanneer je minimaal €500.000 op een bank in Monaco stort. Cost of living is daarnaast hoog in Monaco. Qua vastgoed is het bijvoorbeeld de duurste markt van Europa.

Bovendien liggen belastingplichtige met fiscale constructies via Monaco allemaal onder een vergrootglas bij de fiscus en worden onderworpen aan strenge eisen om hun fiscale woonplaats te toetsen.

Dit soort constructies zijn leuk voor een mannetje of 100 a 200 die bulken van het geld en door werk of omstandigheden minder sociale binding hebben met Nederland dan gemiddeld. De Max Verstappens van deze wereld. Voor de rest is het niets meer dan een mooi sprookje en een vakantiebestemming.

[Requiem19]

Wozmro schreef op zondag 17 december 2023 @ 09:58:
Dat is nog zoiets, volgens mij is Europa geen fan van belastingsparadijzen.

Andorra, Lichtenstein, Monaco, op een dag is het feestje voorbij.

Was Portugal tot voor kort geen paradijs voor buitenlandse gepensioneerden?
Daar was het wel de Portugese bevolking zelf die er genoeg van had en op straat kwam.

Als je zelf over een bepaalde kwestie denkt in termen als 'normaal' en 'niet normaal' dan moet je op je hoede zijn. Want dan schort iets aan de basisprincipes van gelijkheid en ethiek. En dat blijft nooit duren.

Andorra is geen EU land he… daarom ook btw-tarief van 4.5% (wat niet mag in de EU, minimale is 15% voor het standaardtarief).

En waarom zou dit niet nog even duren? Dit is al decennia zo. En dan nog, als het ooit veranderd kun je er prima gebruik van maken tót het verandert.

[Requiem19]

49euro schreef op zondag 17 december 2023 @ 10:00:
[...]


Het is niet iets ingewikkelder, er komt veel meer bij kijken. Sowieso kom je pas in aanmerking voor een verblijfsvergunning daar wanneer je minimaal €500.000 op een bank in Monaco stort. Cost of living is daarnaast hoog in Monaco. Qua vastgoed is het bijvoorbeeld de duurste markt van Europa.

Bovendien liggen belastingplichtige met fiscale constructies via Monaco allemaal onder een vergrootglas bij de fiscus en worden onderworpen aan strenge eisen om hun fiscale woonplaats te toetsen.

Dit soort constructies zijn leuk voor een mannetje of 100 a 200 die bulken van het geld en door werk of omstandigheden minder sociale binding hebben met Nederland dan gemiddeld. De Max Verstappens van deze wereld. Voor de rest is het niets meer dan een mooi sprookje en een vakantiebestemming.

Je haalt Monaco met Andorra door elkaar. Je weet dat dit twee verschillende staatjes zijn hoop ik.

[49euro]

Requiem19 schreef op zondag 17 december 2023 @ 10:03:
[...]


Je haalt Monaco met Andorra door elkaar. Je weet dat dit twee verschillende staatjes zijn hoop ik.

Hehe goedemorgen my bad, dat weet ik maar was nog niet helemaal wakker blijkbaar.

[Wozmro]

Ik denk wel dat Europa in staat zal zijn om Andorra de duimschroeven aan te draaien als ze dat nodig acht.

Zelfs al is het geen EU-land, zie maar hoe de zaken al veranderd zijn in Zwitserland.


Op de langere termijn maakt het onder de streep allemaal niet veel uit.

[Tommie12]

Wozmro schreef op zondag 17 december 2023 @ 10:11:
Ik denk wel dat Europa in staat zal zijn om Andorra de duimschroeven aan te draaien als ze dat nodig acht.

Zelfs al is het geen EU-land, zie maar hoe de zaken al veranderd zijn in Zwitserland.


Op de langere termijn maakt het onder de streep allemaal niet veel uit.

Laat ons stellen dat het pak moeilijker is om zwart geld in Zwitserland te parkeren, en dat was waar Zwitserland dik op teerde.
Nu kan je niet zomaar een anonieme bankrekening openen en daar een zak cash geld op storten.

Maar legaal geld kan je perfect op een rekening zetten, al zal het geen echt voordeel meer opleveren omdat het niet anoniem is, en dus bijvoorbeeld bij een successie boven water komt.

[psychodude]

Tommie12 schreef op zondag 17 december 2023 @ 12:45:
[...]


Laat ons stellen dat het pak moeilijker is om zwart geld in Zwitserland te parkeren, en dat was waar Zwitserland dik op teerde.
Nu kan je niet zomaar een anonieme bankrekening openen en daar een zak cash geld op storten.

Maar legaal geld kan je perfect op een rekening zetten, al zal het geen echt voordeel meer opleveren omdat het niet anoniem is, en dus bijvoorbeeld bij een successie boven water komt.

Dit is ook direct een beetje de reden waarom ik Andorra, op EU niveau, helemaal niet zozeer voorzie als een interessant alternatief in deze voor mensen om op soortgelijke wijze belastingen te ontwijken.

Ja, je kunt emigreren naar Andorra en hier jezelf dus vestigen. Maar hier is het in dit topic natuurlijk al vaker over gegaan. De keuze tot emigreren zal niet alleen bepaald worden door hetgeen financieel aantrekkelijk is of niet.

Je moet er dan natuurlijk ook daadwerkelijk willen wonen. Anders straf je jezelf als het ware om een te overzien geldbedrag te gaan besparen. Is het het dan nog waard.

Wozmro schreef op zondag 17 december 2023 @ 10:11:
Ik denk wel dat Europa in staat zal zijn om Andorra de duimschroeven aan te draaien als ze dat nodig acht.

Zelfs al is het geen EU-land, zie maar hoe de zaken al veranderd zijn in Zwitserland.


Op de langere termijn maakt het onder de streep allemaal niet veel uit.

Duimschroeven aandraaien zal vermoedelijk dan ook nooit echt aan de orde komen. Andorra toont relatief weinig groei. Andorra stad heeft op dit moment circa 80k inwoners. Ligt relatief ver verwijderd van interessante steden als Barcelona. En zelfs indien men in grote getalen naar Andorra zou willen verhuizen, zal dit ook zorgen voor een vorm van auto regulatie. Geografisch gezien ligt het namelijk niet op een plek waar je even makkelijk doorgroeit naar bijvoorbeeld 300k inwoners. Bij sterke toename in vraag, zullen woningprijzen dusdanig op komen te lopen dat het vanzelf weer minder interessant wordt.

[Blik1984]

Requiem19 schreef op zondag 17 december 2023 @ 10:03:
[...]


Je haalt Monaco met Andorra door elkaar. Je weet dat dit twee verschillende staatjes zijn hoop ik.

In Monaco mag je 10k per maand lappen voor een appartementje van 60-70 m2... Lijkt me niet een ideale uitvalsbasis voor FIRE

[assje]

JURIST schreef op zaterdag 16 december 2023 @ 20:22:
Klopt de rente is het meest belangrijk voor de afweging. En deze is met 1,7-2 laag.

Ik maak die afweging op dezelfde manier, en bij ons verandert de afweging net nogal.

Voorheen was extra aflossen voor mij geen overweging met een bruto hypotheekrente van 1,13%. Onlangs hebben we echter een andere woning gekocht welke we op dit moment grondig aan het renoveren zijn; de hypotheeklast gaat als gevolg daarvan ongeveer x5.

Het nieuwe deel hypotheek gaat tegen 4,45% bruto (en netto is uiteindelijk maar iets van 20% lager).

Als het project is afgerond moet ik e.e.a. financieel even op een rijtje zetten (begroting renovatie +/-€50k). Op dit moment denk ik eraan om de huidige beleggingen tot grens VRH aan te houden en vanaf nu inleg uitsluitend nog op aflossing. Een behoorlijke koerswijziging dus.

[ Voor 16% gewijzigd door assje op 18-12-2023 13:58 ]

[Requiem19]

Blik1984 schreef op maandag 18 december 2023 @ 13:31:
[...]


In Monaco mag je 10k per maand lappen voor een appartementje van 60-70 m2... Lijkt me niet een ideale uitvalsbasis voor FIRE

Precies, daarom heb ik Monaco ook nooit ter sprake gebracht.

[Tommie12]

Blik1984 schreef op maandag 18 december 2023 @ 13:31:
[...]


In Monaco mag je 10k per maand lappen voor een appartementje van 60-70 m2... Lijkt me niet een ideale uitvalsbasis voor FIRE

Als je de VRH op een kapitaal van 10mio kan ontwijken is die huur het laatste van je zorgen.

[Blik1984]

Tommie12 schreef op maandag 18 december 2023 @ 14:26:
[...]


Als je de VRH op een kapitaal van 10mio kan ontwijken is die huur het laatste van je zorgen.

Dan zit je al heel ver in FatFIRE regionen, denk niet dat dat de doelgroep is van dit topic

[psychodude]

Tommie12 schreef op maandag 18 december 2023 @ 14:26:
[...]


Als je de VRH op een kapitaal van 10mio kan ontwijken is die huur het laatste van je zorgen.

Zelfs met een vermogen van 10 mio vind ik het persoonlijk twijfelachtig. Je VRH, theoretisch uitgaande van 50k spaargeld, 9.950.000 belegd vermogen, geeft mij een berekend vermogensbelasting van een krappe 214k.

Ja, 214k is een flink bedrag. Maar met dit vermogen woon je in Nederland vermoedelijk niet in een appartement van zeg 70 m2. Wil je in Monaco dus niet te veel inleveren op je levensstandaard, dan lopen die huurprijzen daar echt flink op. Voor circa 200 m2 heb je het al snel over orde van grootte van zo'n 20k - 25k huur per maand. Dan kom je eigenlijk al niet langer uit op het bedrag dat je zou besparen aan VRH door te verplaatsen naar Monaco.

En dat terwijl je in NL naast de VRH, hier vermoedelijk onder de streep met een dusdanig kapitaal vermoedelijk eigenlijk nog ruimer zult wonen dan 200 m2.

Een dusdanige stap naar Monaco is fiscaal eigenlijk maar voor een zeer kleine top aan vermogenden echt interessant. Dan heb je het eigenlijk niet eens meer over de FAT FIRE categorie. Maar de echt exceptioneel rijken. Je moet namelijk het kantelpunt voorbij waarin de besparing van VRH opweegt tegen de kosten van behoud in levensstandaard. Hoewel er mondiaal genoeg mensen zijn voor wie dit opgaat. Is dit procentueel gezien in Nederland natuurlijk maar een zeer kleine club.

[R.van.M]

psychodude schreef op maandag 18 december 2023 @ 14:48:
[...]


Zelfs met een vermogen van 10 mio vind ik het persoonlijk twijfelachtig. Je VRH, theoretisch uitgaande van 50k spaargeld, 9.950.000 belegd vermogen, geeft mij een berekend vermogensbelasting van een krappe 214k.

Ja, 214k is een flink bedrag. Maar met dit vermogen woon je in Nederland vermoedelijk niet in een appartement van zeg 70 m2. Wil je in Monaco dus niet te veel inleveren op je levensstandaard, dan lopen die huurprijzen daar echt flink op. Voor circa 200 m2 heb je het al snel over orde van grootte van zo'n 20k - 25k huur per maand. Dan kom je eigenlijk al niet langer uit op het bedrag dat je zou besparen aan VRH door te verplaatsen naar Monaco.

En dat terwijl je in NL naast de VRH, hier vermoedelijk onder de streep met een dusdanig kapitaal vermoedelijk eigenlijk nog ruimer zult wonen dan 200 m2.

Een dusdanige stap naar Monaco is fiscaal eigenlijk maar voor een zeer kleine top aan vermogenden echt interessant. Dan heb je het eigenlijk niet eens meer over de FAT FIRE categorie. Maar de echt exceptioneel rijken. Je moet namelijk het kantelpunt voorbij waarin de besparing van VRH opweegt tegen de kosten van behoud in levensstandaard. Hoewel er mondiaal genoeg mensen zijn voor wie dit opgaat. Is dit procentueel gezien in Nederland natuurlijk maar een zeer kleine club.

Als je puur van je vermogen leeft is het inderdaad een lastig verhaal, maar voor de mensen die gigantische salarissen hebben (zoals Verstappen) is het zeker interessant omdat je er ook geen inkomstenbelasting betaald

[Blik1984]

R.van.M schreef op maandag 18 december 2023 @ 15:19:
[...]


Als je puur van je vermogen leeft is het inderdaad een lastig verhaal, maar voor de mensen die gigantische salarissen hebben (zoals Verstappen) is het zeker interessant omdat je er ook geen inkomstenbelasting betaald

Maar dan ben je dus niet meer FIRE

[Tommie12]

Blik1984 schreef op maandag 18 december 2023 @ 15:31:
[...]


Maar dan ben je dus niet meer FIRE

Nee, Max heeft toch gewoon een vetbetaalde hobby….

Monaco is een ‘ver van mijn bed show’, laat staan dat ik er zou willen wonen, heel fake wereldje, en met 10-20 mio ben je de sukkelaar van het gebouw.

[ Voor 26% gewijzigd door Tommie12 op 18-12-2023 15:39 ]

[JEightyFive]

Blik1984 schreef op maandag 18 december 2023 @ 15:31:
[...]


Maar dan ben je dus niet meer FIRE

Max is wel degelijk FI en als de regelwijzigingen in 2026 hem niet bevallen dan kan ie zomaar RE zijn

[psychodude]

R.van.M schreef op maandag 18 december 2023 @ 15:19:
[...]


Als je puur van je vermogen leeft is het inderdaad een lastig verhaal, maar voor de mensen die gigantische salarissen hebben (zoals Verstappen) is het zeker interessant omdat je er ook geen inkomstenbelasting betaald

Maar die club is feitelijk gezien natuurlijk nog kleiner. Want je moet dan behoren tot een groep met een hoog inkomen, waarbij je nota bene de vrijheid hebt om je ook conform belastingwetgevingen verkeert in de positie dat je je kunt vestigen in Monaco.

Het is tenslotte niet zo dat de rijken binnen Monaco, echt een lokale beroepsuitoefening kennen. Je werkzaamheden moeten, vergelijkbaar als bijvoorbeeld Verstappen, dus een bijzonder internationaal karakter hebben.

En bijvoorbeeld wonen in Monaco, beroepsuitoefening binnen een Nederlandse vestiging, ontneemt je niet van inkomstenbelasting in NL. Zie ook eventueel: https://www.belastingdien...ont_buiten_nederland.html

Tommie12 schreef op maandag 18 december 2023 @ 15:37:
[...]

Nee, Max heeft toch gewoon een vetbetaalde hobby….

Monaco is een ‘ver van mijn bed show’, laat staan dat ik er zou willen wonen, heel fake wereldje, en met 10-20 mio ben je de sukkelaar van het gebouw.

De discrepanties in vermogen zullen zeer groot zijn. Kan mij verder inderdaad ook vrij weinig voorstellen van een leven daar. Maar kan mij zeker indenken dat je met 10 - 20 mio niet bepaald makkelijk mee kunt gaan met de echte rijken, indien dit je iets doet/deze wens bestaat.

Tegelijkertijd, indien de wens niet bestaat, kan ik mij ook weer weinig reden bedenken waarom je behoudens het belastingvoordeel dat op een gegeven moment lonend wordt, hier gaat wonen.

[Jasper]

psychodude schreef op maandag 18 december 2023 @ 14:48:
[...]

Dan heb je het eigenlijk niet eens meer over de FAT FIRE categorie. Maar de echt exceptioneel rijken.

Obese FIRE

[DualDevil]

assje schreef op maandag 18 december 2023 @ 13:57:
[...]


Ik maak die afweging op dezelfde manier, en bij ons verandert de afweging net nogal.

Voorheen was extra aflossen voor mij geen overweging met een bruto hypotheekrente van 1,13%. Onlangs hebben we echter een andere woning gekocht welke we op dit moment grondig aan het renoveren zijn; de hypotheeklast gaat als gevolg daarvan ongeveer x5.

Het nieuwe deel hypotheek gaat tegen 4,45% bruto (en netto is uiteindelijk maar iets van 20% lager).

Als het project is afgerond moet ik e.e.a. financieel even op een rijtje zetten (begroting renovatie +/-€50k). Op dit moment denk ik eraan om de huidige beleggingen tot grens VRH aan te houden en vanaf nu inleg uitsluitend nog op aflossing. Een behoorlijke koerswijziging dus.

Dit vind ik zelf ook nog best een lastige, maar voor mij is het voorlopige antwoord om niet te zwart wit te kijken.

Ik heb hypotheekdelen die nu goedkoop zijn maar straks in potentie 4+% gaan kosten over 1 jaar, over 6 jaar en over 11 jaar. Ik zorg dat ik die delen als ze inderdaad duur blijken te worden snel aflos. De rest laat ik lang staan. Om die 4% achtige rentes te voorkomen moet ik een beetje extra (deposito)sparen, maar lang niet alle overschot aan inkomen heb ik daarvoor nodig. Ik zorg dus dat ik vooral beleg en een beetje depositospaar, en door de depositospaarrekening en niet nu meteen af te lossen heb ik ook flexibiliteit. Als het straks tóch lage rentes blijken over 6 en 11 jaar (over 1jr verwacht ik niet dat het laag wordt), kan ik tegen die tijd kiezen om alsnog beleggen en toch een nieuw rente% afspreken voor het leningdeel. In principe heeft dat mijn voorkeur, om zo veel mogelijk van die hypotheek-hefboom naar nu te halen.

[oscar82]

DualDevil schreef op dinsdag 19 december 2023 @ 10:37:
[...]

Dit vind ik zelf ook nog best een lastige, maar voor mij is het voorlopige antwoord om niet te zwart wit te kijken.

Ik heb hypotheekdelen die nu goedkoop zijn maar straks in potentie 4+% gaan kosten over 1 jaar, over 6 jaar en over 11 jaar. Ik zorg dat ik die delen als ze inderdaad duur blijken te worden snel aflos. De rest laat ik lang staan. Om die 4% achtige rentes te voorkomen moet ik een beetje extra (deposito)sparen, maar lang niet alle overschot aan inkomen heb ik daarvoor nodig. Ik zorg dus dat ik vooral beleg en een beetje depositospaar, en door de depositospaarrekening en niet nu meteen af te lossen heb ik ook flexibiliteit. Als het straks tóch lage rentes blijken over 6 en 11 jaar (over 1jr verwacht ik niet dat het laag wordt), kan ik tegen die tijd kiezen om alsnog beleggen en toch een nieuw rente% afspreken voor het leningdeel. In principe heeft dat mijn voorkeur, om zo veel mogelijk van die hypotheek-hefboom naar nu te halen.

Same here. Behalve dat ik maar 1 grote hypotheek heb waar de vaste rente over een jaar of vier afloopt. Het betalen van de maandelijkse rente + aflossing zal geen probleem zijn. Daarna is het een kwestie van tactisch beslissen of ik extra af wil lossen. Als de rente hoger dan 5 of 6% is en VRH gaat t.z.t. een rol spelen dan kan ik me daar we iets bij voorstellen. Vervolgens kiezen doe je het lump sum uit je beleggingen of maandelijks uit inkomen dat je anders had gespaard of belegd.
Eerst lump sum uit m’n beleggingen halen om daar vervolgens weer in te gaan leggen uit maandelijkse inkomen klinkt niet logisch. En dan haal je niet de hefboom naar voren zoals je zegt. Dan liever beleggingen zoveel mogelijk laten staan en dan maar een tijdje niet extra inleggen op de beleggingen

[ Voor 8% gewijzigd door oscar82 op 19-12-2023 11:31 ]

[10mil.btc]

Tommie12 schreef op zondag 17 december 2023 @ 09:38:
[...]


Met welke beleggingen heb jij 125% gehaald?

Bijna al mijn vermogen zit in bitcoin.

[10mil.btc]

Requiem19 schreef op zondag 17 december 2023 @ 10:02:
[...]


Andorra is geen EU land he… daarom ook btw-tarief van 4.5% (wat niet mag in de EU, minimale is 15% voor het standaardtarief).

En waarom zou dit niet nog even duren? Dit is al decennia zo. En dan nog, als het ooit veranderd kun je er prima gebruik van maken tót het verandert.

Dit vooral ja. Mocht het "slechts" 10 jaar voortduren ben ik toch weer 10 jaar verder en heb ik enorme bedragen bespaard. Andorra is ook zo slecht nog niet nee eigenlijk! Dikke ski resorts met betaalbare aco. Voordat de belastingen daar weer veranderen ben ik waarschijnlijk ook wel weer uitgekeken op dat gebied.

Hij gaat zeker in mee in mijn lijstje, thanks! 183 dagen in de bergen zitten daar is misschien nog wel een dingentje tho.

[Tommie12]

10mil.btc schreef op vrijdag 22 december 2023 @ 10:36:
[...]


Bijna al mijn vermogen zit in bitcoin.

No risk, no fun, en zeker no hard feelings, maar je hebt enorm geluk gehad.
Ik zou toch wat diversifieren.