Financiële onafhankelijkheid - Deel 5

[jerh]

CornermanNL schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 11:19:
[...]


Ik heb het juist niet met het investeren gehad , maar echt met consumeren. Ik heb er geen moeite mee om cash om te zetten in aandelen, temeer omdat ik simpelweg redeneer dat iedere 50K in jaar 1 al 1000 euro aan inflatie kost. En dus je overige investeringen dat moeten compenseren. Dus daar had ik geen moeite mee om het te doen. wat @DualDevil ook aangeeft is het overwinnen van een nieuw soort angst, van tekort aan geld en financiële ruimte naar een nieuwe situatie waarin je dat niet wil verliezen (althans zo was dat bij mij)

Ik ging alleen overcompenseren om maar steeds "veiliger" te zijn. Het geld kreeg weer een hoofdrol in plaats van de bijrol die het was geworden.

Achteraf kon ik concluderen dat ik gewoon last had van de grootte van de bedragen, en probeerde tegenwicht te geven door steeds sneller naar de finish te willen. Daarmee ging ik voorbij aan het feit dat je dan niet klaar bent met investeren en er altijd fluctuatie is. 100% risicovrij bestaat niet.

Gelukkig duurde dat maar heel even , uiteindelijk is veel van mijn proces ook groeien op persoonlijk gebied geweest, meer de mentale kant. Eerst dacht ik niet echt na over wat ik wilde met mijn leven, het was gewoon doorgaan. Door FO nastreven is er ruimte ontstaan. En dat nadenken en leren op persoonlijk gebied is eigenlijk het waardevolste geweest. Overigens helpt het dan vaak om een klankbord te hebben. Althans voor mij.

Fijn om dit te lezen. Ik merk dat ik inderdaad mee bezig ben. Vooral het idee om alles te behouden en niet kwijt te raken, dat had ik hiervoor niet. Maar moet er vanaf volgend jaar (dit jaar, komt mooi uit zo, maak ik mijn levensloop regeling op) ook van rondkomen en dat heb ik nog niet eerder gedaan. Tot nu toe kwam het altijd ruimschoots binnen en was het alleen maar papieren bezit.

Overigens heb ik wel een coach, maar die roept dat ik vooral eerst afstand moet nemen van werken en tot rust moet komen. En daar heeft hij zeker gelijk in. Het wegvallen van de eeuwige stress heeft een positief effect op mijn gemoedsrust en gezondheid.

Maar naar aanleiding van jouw opmerkingen (en die van anderen) laat ik het nog even bezinken. Dank daarvoor.

[MrBlack]

GG85 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 13:36:
Bleugh, waarom zijn de opbouwjaren zo "saai"?

Ben al een aantal jaren bezig nu met opbouwen. Eerst (als single) voor mezelf en een beetje los-vast en wat (geinformeerd dacht ik zelf) "gokken" op DeGiro sinds 3 jaar met de s.o. een stuk serieuzer en in "saaie" indexfondsen. Lees: vast maandelijks bedrag wat we jaarlijks indexeren, om de paar maanden een momentje om even te bespreken of we nog op schema zitten etc etc.
"Moet" nu nog ongeveer 20 jaar en begin het "saai" te vinden.
Tijdje geleden van aanbieder geswitcht, hypotheek nog eens onder de loupe genomen en (voornamelijk voor de leuk) een hele berg aan Excel sheets gemaakt over vermogen opbouwen, opnemen, de hypotheek, versneld aflossen, boeterente, kosten verschillende aanbieders etc etc.
Heb nu alle sheets wel gemaakt en ingevuld dus het enige wat rest is elke maand wat documentjes bijwerken en een keer per jaar nog wat meer documentjes bijwerken: boring .
Alle topics hier en op Reddit recyclen de meeste vragen en content ook wel dus ik mis wat "financiele afleiding".

Ik zou bijna, voor de leuk, maar weer eens wat gaan "gokken" op DeGiro of Binance ofzo .

Heb nu (deels ongevraagd ) maar wat vrienden wat financieel/FIRE advies gegeven.

Volgens mij vind ik met financien bezig zijn stiekem gewoon veel te leuk...

Herkenbaar, op een gegeven moment kom je tot de constatering dat eigenlijk alle grote (en de meeste kleine) optimalisaties wel gedaan zijn. En dan is het vwb het doel 'FO' niks meer dan dat de tijd zn ding moet doen.

Heb zelf, na een intensieve inlees en optimalisatiefase, mn 'consumptie' van FO blogposts etc op een wat lager pitje gezet. Om te voorkomen dat ik (iig in mn hoofd) te vaak bezig bent met 'over x jaren dan...', daar liep ik een beetje tegen aan en dat voegt eigenlijk niet heel veel toe.

Makkelijk gezegd dan gedaan: 'enjoy the ride' maar dat is uiteindelijk toch waar het om gaat. Uit (overmatige) luxe haal ik zelf geen voldoening maar uit mooie ervaringen met gezin, vrienden, werk etc des te meer.

Nb, over FO traject delen met familie, vrienden en kenissen, merk in de kring om me heen echt weinig feeling met het FO gebeuren. Maar goed, is de leeftijd misschien (mid 40'ers, FO leeft misschien wat meer bij latere generaties.

[GG85]

MrBlack schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 16:07:
[...]


Herkenbaar, op een gegeven moment kom je tot de constatering dat eigenlijk alle grote (en de meeste kleine) optimalisaties wel gedaan zijn. En dan is het vwb het doel 'FO' niks meer dan dat de tijd zn ding moet doen.

Heb zelf, na een intensieve inlees en optimalisatiefase, mn 'consumptie' van FO blogposts etc op een wat lager pitje gezet. Om te voorkomen dat ik (iig in mn hoofd) te vaak bezig bent met 'over x jaren dan...', daar liep ik een beetje tegen aan en dat voegt eigenlijk niet heel veel toe.

Makkelijk gezegd dan gedaan: 'enjoy the ride' maar dat is uiteindelijk toch waar het om gaat. Uit (overmatige) luxe haal ik zelf geen voldoening maar uit mooie ervaringen met gezin, vrienden, werk etc des te meer.

Nb, over FO traject delen met familie, vrienden en kenissen, merk in de kring om me heen echt weinig feeling hier mee. Maar goed, is de leeftijd misschien (mid 40'ers, FO leeft misschien wat meer bij latere generaties.

Qua 'enjoy the ride' komt het helemaal goed hoor maar ik merk gewoon dat ik het leuk vind om vanalles uit te zoeken, uit te rekenen etc. Nu dat allemaal op de rit is is dat bijna een beetje jammer.
Qua echt FO 'prediken' ben ik ook terughoudend maar plant af en toe wel wat zaadjes qua 'beleggen voor later', 'AOW leeftijd staat bij mij op 74 (dan schrikt 90% zich kapot btw)' en '5 tot 10% aan de kant zetten doet een hele hoop'.
Tijdje terug begon een goeie vriend ineens over "jij zou toch nog eens wat over dat Meesman doorsturen" dus toen heb ik gelijk een mail van 2 kantjes geschreven over indexbeleggen, timing the market, rente op rente en bla bla bla .
Paar weken later begon een andere vriend die ZZP't over zijn pensioenspaarrekening bij NN (dat ze dat uberhaupt aanbieden...) dus toen kon ik dezelfde mail gelijk naar hem sturen .

Zelfs over zitten denken om een of meer WFT certificaten te halen en dan wat 'bij te gaan beunen' qua financieel advies. Zoveel mensen die echt niets weten qua pensioen, aow, hypotheek en FO.

[ Voor 6% gewijzigd door GG85 op 25-06-2021 16:18 ]

[MrBlack]

Goed bezig!

Het zijn zulke no brainers: EUR 150 inleggen per maand tegen (stel) 8% roe en je hebt na 40 jaar ruim 500k. En dan stop je dus (indien gewenst natuurlijk) 10 jaar eerder met werken.

Een 20'ger heeft dan ongeveer EUR 75k ingelegd en de rest is dus rendement...

Maar goed, dit is allemaal bekend hier natuurlijk. Ik ga mn kinderen dit iig wel meegeven en hierin opvoeden. Ik ben zelf pas als 40+'er begonnen met investeren dus ik red het niet met 150 pm :-)

[veldkampj]

"Rowan stopt om de paar jaar met werken: ‘Voor mijn eerste ‘pensioen’ had ik 5000 euro’ | Geld | AD.nl" https://www.ad.nl/geld/ro...ad-ik-5000-euro~ada8eead/

Ook een interessante invalshoek. Al moet je maar net werkgevers vinden die erin mee willen gaan of je moet zzpen, dan is het misschien makkelijker te regelen.

Jammer dat het wel weer om promotie van een boek gaat maar ik vind het idee wel grappig. In je jonge jaren de mount everest op (om maar wat te noemen) gaat toch makkelijker

[assje]

GG85 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 13:36:
Bleugh, waarom zijn de opbouwjaren zo "saai"?

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[Corrit]

veldkampj schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 16:48:
"Rowan stopt om de paar jaar met werken: ‘Voor mijn eerste ‘pensioen’ had ik 5000 euro’ | Geld | AD.nl" https://www.ad.nl/geld/ro...ad-ik-5000-euro~ada8eead/

Ook een interessante invalshoek. Al moet je maar net werkgevers vinden die erin mee willen gaan of je moet zzpen, dan is het misschien makkelijker te regelen.

Jammer dat het wel weer om promotie van een boek gaat maar ik vind het idee wel grappig. In je jonge jaren de mount everest op (om maar wat te noemen) gaat toch makkelijker

Het is een beetje clickbait natuurlijk, een boek met de titel: 'tien keer met pensioen'. Maar de insteek is inderdaad leuk, ik streef ook wel zoiets na. Ik heb 1 keer 7,5 maanden gereisd en vorig jaar ben ik 3 maanden vrij geweest om te reizen (helaas vroegtijdig afgebroken door corona).

Als je het op tijd bij de werkgever aangeeft en meedenkt over de invulling van je taken tijdens je afwezigheid dan is er vanalles mogelijk. Het is wel wat geregel, maar als je werkgever tevreden over je is dan mag hij ook wel wat flexibiliteit tonen om je te behouden.

[Tommie12]

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 11:42:
[...]

Tegelijk loop je dan ook het gevaar dat je spullen koopt die veel te goed zijn voor het doel waar je ze voor wilt gebruiken. Als ik een boormachine nodig heb om af en toe een schilderijtje op te hangen, dan werkt de eigen merk van de bouwmarkt net zo goed als een Festool van 500 euro.

Dan koop ik een Bosch van 150€ ipv die rommel van 50€. En ja die Bosch machine gaat hier al 20 jaar mee.
Je moet de sweetspot vinden. Net geen topkwaliteit kopen, meer wel vermijden dat je de allergoedkoopste rommel binnen haalt.

Neem nu ebikes. Je hebt iets wat rijdt voor 800-1000€ (Aldi-Lidl) , en de top zit rond de 7-8000€(R&M met een rohloff naaf en dubbele batterij). Als je dan iets koopt van 3-4000€, dan heb je wel iets goed denk ik.

Mijn grootvader zaliger zei altijd: naar boven toe zijn er geen grenzen. Je kan een dure auto vinden van 100k, maar ook van 500k en zelfs van meer dan 1mio. Naar onder … zijn er grenzen, en ga je te diep naar bodem vissen, dan zit je in de modder.

[ Voor 12% gewijzigd door Tommie12 op 25-06-2021 18:48 ]

[Deveon]

Tommie12 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 18:46:
[...]


Dan koop ik een Bosch van 150€ ipv die rommel van 50€. En ja die Bosch machine gaat hier al 20 jaar mee.
Je moet de sweetspot vinden. Net geen topkwaliteit kopen, meer wel vermijden dat je de allergoedkoopste rommel binnen haalt.

Toevallig schijnt die “rommel” van Lidl ook erg goed te zijn. Tuurlijk is het minder van iets wat drie keer de prijs kost, maar daar heb je eigenlijk pas echt profijt van als je een doorgewinterde DHZ’er of professional bent.

[Rubbergrover1]

MrBlack schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 16:07:
[...]
Herkenbaar, op een gegeven moment kom je tot de constatering dat eigenlijk alle grote (en de meeste kleine) optimalisaties wel gedaan zijn. En dan is het vwb het doel 'FO' niks meer dan dat de tijd zn ding moet doen.

Wellicht moet je FO dan iets minder als een doel zien, maar meer als een middel. En je aandacht focussen op de mogelijkheden die dat middel je biedt. Het is heel wat minder saai om over die zaken na te denken.

[phantom09]

Tommie12 schreef op donderdag 24 juni 2021 @ 20:56:
[...]


De juiste balans vinden, en leren genieten.

Als ik iets koop, dan wil ik gewoon goed spul. Een spreuk die ik echters zag luidde: het genot van goede kwaliteit duurt jaren langer dan het genot van een lage prijs. Daar zit iets in.

Ik ga voor prijs/kwaliteit verhouding. Dat wil zeggen, Ik koop vaak het goedkoopste product (als ik het nog niet ken) en kijk hoe de kwaliteit is. Als het naar mijn mening slecht is, dan koop ik de volgende keer een iets duurdere type. Indien dit ook niet voldoet weer verder.

Zo kocht ik vroeger goedkope schoenen bij Scapino. Hier deed ik met 1 paar meer dan 10 jaar mee.
Dus dan denk je, ik ga nogmaals voor goedkope schoenen bij Scapino. Na een paar dagen merkte ik al dat de schoenen een slechte plek hadden. Meteen omgeruild voor de duurste schoenen bij Scapino (€75,-.
Zijn redelijk van kwaliteit, echter gaan zekers niet 10 jaar mee zoals die goedkope schoenen van vroeger van Scapino.
Dus toen voor hele dure schoenen gegaan van € 150,-. Nou maar eens kijken hoe lang deze mee gaan.

Zo de allergoedkoopste oplaadbare batterijen gekocht bij de Action. Zijn tevens eco oplaadbare batterijen.
Doen niet onder voor merk batterijen.

Zo ook een fiets. Ooit een Union gekocht. Ik vond de kwaliteit matig. De Trommelremmen remden na een aantal jaren minder. Moest deze gaan schuren. De achter as brak zelf af na een aantal jaren.
Heb daarna een instap merk fiets gekocht (eerst een giant later een sparta). Kan er bijna 10 jaar mee doen.

[Tommie12]

phantom09 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 20:32:
[...]


Ik ga voor prijs/kwaliteit verhouding. Dat wil zeggen, Ik koop vaak het goedkoopste product (als ik het nog niet ken) en kijk hoe de kwaliteit is. Als het naar mijn mening slecht is, dan koop ik de volgende keer een iets duurdere type. Indien dit ook niet voldoet weer verder.

Zo kocht ik vroeger goedkope schoenen bij Scapino. Hier deed ik met 1 paar meer dan 10 jaar mee.
Dus dan denk je, ik ga nogmaals voor goedkope schoenen bij Scapino. Na een paar dagen merkte ik al dat de schoenen een slechte plek hadden. Meteen omgeruild voor de duurste schoenen bij Scapino (€75,-.
Zijn redelijk van kwaliteit, echter gaan zekers niet 10 jaar mee zoals die goedkope schoenen van vroeger van Scapino.
Dus toen voor hele dure schoenen gegaan van € 150,-. Nou maar eens kijken hoe lang deze mee gaan.

Zo de allergoedkoopste oplaadbare batterijen gekocht bij de Action. Zijn tevens eco oplaadbare batterijen.
Doen niet onder voor merk batterijen.

Zo ook een fiets. Ooit een Union gekocht. Ik vond de kwaliteit matig. De Trommelremmen remden na een aantal jaren minder. Moest deze gaan schuren. De achter as brak zelf af na een aantal jaren.
Heb daarna een instap merk fiets gekocht (eerst een giant later een sparta). Kan er bijna 10 jaar mee doen.

150€ zijn geen hele dure schoenen….
Dat is gewoon goed van een degelijk merk. Maar ik kan je zo schoenen van 300 en 500€ laten zien hoor.

Ik koop altijd Mefisto, dat zit rond de 150-200€. Die gaan lang mee, en zitten enorm comfortabel.

Iedere keer dat ik iets anders kocht had ik er na 2 weken al spijt van.

[Red devil]

Idem met wasmachines/drogers. Beide Miele gekocht. Dingen gaan aantoonbaar langer mee en er is goede service.

[GioStyle]

Red devil schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 20:46:
Idem met wasmachines/drogers. Beide Miele gekocht. Dingen gaan aantoonbaar langer mee en er is goede service.

Hier een Miele wasmachine van 30+ jaar oud, heb twee keer rubbers moeten vervangen.

[phantom09]

jerh schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 10:28:
[...]


Dit herken ik zo. Ik heb op dit moment nog ruim 40 procent cash, deels doordat het geld recentelijk binnen is gekomen en deels door koudwatervrees. Ik heb mijn doel bereikt en zet ik nu alles om in aandelen? De 60 procent aandelen is redelijk gespreid over etf/beleggingsfonden en een klein gedeelte Amerikaanse aandelen waarin ik geloof (Pfizer/Intel bijvoorbeeld) en gaat als een tierelier.

En je leest hier dat er zo makkelijk wordt gezegd huppakee alles in aandelen en 7% rendement haal je zo, maar het gaat niet om een pak boter.Ik heb ook een aantal crashes meegemaakt en weet dat ze kunnen komen als je het niet verwacht. Maar ja, aandelen gaan goed, hebben me voor een gedeelte ook in deze positie gebracht, dus ik zit er wel serieus over te denken om cash verder te verlagen.

Je moet doen waar je jezelf goed bij voelt. Vol of liever bijna vol in aandelen zitten hoeft niet slecht te zjin. Ook als er een crash komt, dan herstelt dit na een tijdje vanzelf. Het punt zit hem in, dat jij vol in de aandelen zit en er net vlak voor je pensioen een crash komt. In dat geval baal je.
Dit zou je kunnen beperken door een paar jaar voor je pensioen minder of niet meer in te leggen in aandelen maar dit geld apart te zetten.

[coldasice]

assje schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 17:01:
[...]


***members only***

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[rube]

phantom09 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:02:
[...]
Ook als er een crash komt, dan herstelt dit na een tijdje vanzelf.

Ik quote phantom09 even omdat dit de laatste opmerking hierover is in dit topic, maar ik verbaas me wel een beetje over het gemak waarmee ervan uitgegaan wordt dat een crash in de aandelen geen probleem is en dat je gewoon rustig moet blijven zitten.

Probleem is veelal dat een "tijdje" erg relatief is. Ik noem een 1929 scenario en Japan. En daarnaast komt de psychologie om de hoek kijken. Hoeveel mensen kunnen er tegen om niet te te verkopen als ze zien dat er eerst 20% van hun vermogen afgaat en dat snel of langzaam oploopt naar 40, 50 of zelfs 60% of nog meer.
En als ze dan de wijsheid hebben opgevolgd om niet te verkopen, zijn ze dan bereid om (of kunnen ze) 1, 3, 5, 10, 15 jaar of langer te wachten tot de koersen weer hersteld zijn?

De FI mantra van de afgelopen jaren was, gooi alles in een indexfond en alles komt goed. De klakkeloosheid waarmee dit door zo veel mensen geaccepteerd en gedaan word, vind ik wel opvallend.

[assje]

rube schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:20:
De FI mantra van de afgelopen jaren was, gooi alles in een indexfond en alles komt goed. De klakkeloosheid waarmee dit door zo veel mensen geaccepteerd en gedaan word, vind ik wel opvallend.

Ik heb er ook moeite mee en durf mijn inleg ook miet zo goed verder te verhogen. Maar de vraag is; wat is het alternatief?

Vastgoed heb ik persoonlijk op de lange termijn nog minder vertrouwen in dan wereldwijde ETF dus zie ik niet als alternatief.

Ik ga nu met een bescheiden bedrag deelnemen aan een lokaal windmolenproject. Dit is deels uit principe maar ook om iets als alternatief voor 100% aandelen te hebben.

[ Voor 13% gewijzigd door assje op 25-06-2021 22:23 ]

[phantom09]

MrBlack schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 16:32:
Goed bezig!

Het zijn zulke no brainers: EUR 150 inleggen per maand tegen (stel) 8% roe en je hebt na 40 jaar ruim 500k. En dan stop je dus (indien gewenst natuurlijk) 10 jaar eerder met werken.

Over 40 jaar is echter alles duurder geworden. Iets wat nu 100 euro kost zou dan bij een inflatie van 2% per jaar € 220,- moeten kosten. Dis 500K is dan ongeveer € 227.00,- waard. Als je zuinig bent kan je hier wel 10 jaar mee rond komen.

[phantom09]

Red devil schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 20:46:
Idem met wasmachines/drogers. Beide Miele gekocht. Dingen gaan aantoonbaar langer mee en er is goede service.

Had ooit een Bauknecht gekocht. Ging na ongeveer 4 a 5 jaar kapot.
Toen een Zanusi gekocht voor €350,-. Die doet het nog steeds na circa 13 a 14 jaar. Heb de rubbers nog niet hoeven te vervangen. Prijs/prestatie gezien dus beter dan een Miele.

[ Voor 5% gewijzigd door phantom09 op 25-06-2021 22:40 ]

[Rukapul]

rube schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:20:
[...]

Ik quote phantom09 even omdat dit de laatste opmerking hierover is in dit topic, maar ik verbaas me wel een beetje over het gemak waarmee ervan uitgegaan wordt dat een crash in de aandelen geen probleem is en dat je gewoon rustig moet blijven zitten.

Probleem is veelal dat een "tijdje" erg relatief is. Ik noem een 1929 scenario en Japan. En daarnaast komt de psychologie om de hoek kijken. Hoeveel mensen kunnen er tegen om niet te te verkopen als ze zien dat er eerst 20% van hun vermogen afgaat en dat snel of langzaam oploopt naar 40, 50 of zelfs 60% of nog meer.
En als ze dan de wijsheid hebben opgevolgd om niet te verkopen, zijn ze dan bereid om (of kunnen ze) 1, 3, 5, 10, 15 jaar of langer te wachten tot de koersen weer hersteld zijn?

De FI mantra van de afgelopen jaren was, gooi alles in een indexfond en alles komt goed. De klakkeloosheid waarmee dit door zo veel mensen geaccepteerd en gedaan word, vind ik wel opvallend.

Zelfs een zin als 'gooi alles in een indexfonds' bestaat uit meerdere delen en is langzaam zo ontstaan. Eerst was het 'aandelen' -> 'indexfonds' wat op zich nog te begrijpen is. De stap die daarna is ontstaan is 'alles'.

Op zich valt dat 'alles' ook nog wel te begrijpen want spreiding over assetklassen valt niet mee. Welbeschouwd heb je als prive persoon ongeveer 3 opties: spaargeld/deposito's/obligaties, aandelen en vastgoed. Die laatste hebben de meeste mensen nog wel een belang in door de eigen woning, de meeste weinig zin in een directe investering en een indirecte investering vaak niet aantrekkelijk.

Dus kopen mensen aandelen.

Maar m.i. is met name spaargeld ondergewaardeerd. Ja, vanuit een rendementsperspectief is het beroerd, maar als onderdeel van een grotere portefeuille levert het bewegingsvrijheid op.

Overigens: tegen een Japan scenario is eenvoudig te beschermen. Tegen een 1929 scenario niet, op geen enkele wijze, omdat het om een wereldwijde algemene economische depressie ging die een decennium duurde.

[Rukapul]

assje schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:22:
Ik ga nu met een bescheiden bedrag deelnemen aan een lokaal windmolenproject. Dit is deels uit principe maar ook om iets als alternatief voor 100% aandelen te hebben.

Maar je geeft hier ook al het probleem aan: een bescheiden bedrag.

Fatsoenlijke opties voor dergelijke investeringen komen niet vaak langs. Dus kun je moeilijk een gespreid portfolio opbouwen die elk enige omvang hebben om de overhead beperkt te houden.

[phantom09]

rube schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:20:
[...]

Ik quote phantom09 even omdat dit de laatste opmerking hierover is in dit topic, maar ik verbaas me wel een beetje over het gemak waarmee ervan uitgegaan wordt dat een crash in de aandelen geen probleem is en dat je gewoon rustig moet blijven zitten.

Probleem is veelal dat een "tijdje" erg relatief is. Ik noem een 1929 scenario en Japan. En daarnaast komt de psychologie om de hoek kijken. Hoeveel mensen kunnen er tegen om niet te te verkopen als ze zien dat er eerst 20% van hun vermogen afgaat en dat snel of langzaam oploopt naar 40, 50 of zelfs 60% of nog meer.
En als ze dan de wijsheid hebben opgevolgd om niet te verkopen, zijn ze dan bereid om (of kunnen ze) 1, 3, 5, 10, 15 jaar of langer te wachten tot de koersen weer hersteld zijn?

De FI mantra van de afgelopen jaren was, gooi alles in een indexfond en alles komt goed. De klakkeloosheid waarmee dit door zo veel mensen geaccepteerd en gedaan word, vind ik wel opvallend.

Tjsa wei zal het zeggen hoe lang het duurt, ik kan hooguit statistieken erbij halen waaruit blijkt dat de langst durende crash 8 jaar tijd had om te herstellen (van 1950 to 2018).

https://fourpillarfreedom...en-to-recover-from-drops/

Zelfs de 1929 crash herstelde zich na 5 jaar:

https://www.businessinsid...ernational=true&r=US&IR=T

En om mij hier tegen te wapenen hanteer ik 2x het bedrag dat ik per jaar nodig denk te hebben. Misschien ga ik zelfs voor 3x. Dus stel dat ik 25 K nodig denk te hebben voor elk jaar eerder dat ik met pensioen ga, dan heb ik 50K hiervoor staan. Dus 10 jaar eerder met pensioen en ik heb hiervoor 500K staan.

[ Voor 9% gewijzigd door phantom09 op 26-06-2021 00:14 ]

[Rubbergrover1]

Rukapul schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:48:
[...]

Maar je geeft hier ook al het probleem aan: een bescheiden bedrag.

Fatsoenlijke opties voor dergelijke investeringen komen niet vaak langs. Dus kun je moeilijk een gespreid portfolio opbouwen die elk enige omvang hebben om de overhead beperkt te houden.

Ik zie juist regelmatig zulke opties voorbij komen. Het zijn in de regel geen miljardenprojecten, maar als je regelmatig enkele (tien-) duizenden euro in een project van tien miljoen stopt, dan krijg je vanzelf een redelijk verspreide portefeuille. En juist omdat het niet om miljarden gaat, hoeven er ook geen miljoenen in reclame etc te worden gestoken. Zeker in de huidige markt raakt je investering bijna vanzelf in no time vol.

[jerh]

rube schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:20:
[...]

Ik quote phantom09 even omdat dit de laatste opmerking hierover is in dit topic, maar ik verbaas me wel een beetje over het gemak waarmee ervan uitgegaan wordt dat een crash in de aandelen geen probleem is en dat je gewoon rustig moet blijven zitten.

Probleem is veelal dat een "tijdje" erg relatief is. Ik noem een 1929 scenario en Japan. En daarnaast komt de psychologie om de hoek kijken. Hoeveel mensen kunnen er tegen om niet te te verkopen als ze zien dat er eerst 20% van hun vermogen afgaat en dat snel of langzaam oploopt naar 40, 50 of zelfs 60% of nog meer.
En als ze dan de wijsheid hebben opgevolgd om niet te verkopen, zijn ze dan bereid om (of kunnen ze) 1, 3, 5, 10, 15 jaar of langer te wachten tot de koersen weer hersteld zijn?

De FI mantra van de afgelopen jaren was, gooi alles in een indexfond en alles komt goed. De klakkeloosheid waarmee dit door zo veel mensen geaccepteerd en gedaan word, vind ik wel opvallend.

Dat was ook mijn punt. Ik twijfel nog steeds om meer in te leggen. Vanaf volgend jaar moet ik er van leven en een crash kan dan wel serieuze invloed hebben. Niet voor de komende 1 of 2 jaren, maar het zou toch wel lullig zijn als er weer gewerkt moeten worden...... Maar ja nog een beetje extra opbrengsten meepakken is ook wel lekker en straks fijn voor de erfgenamen.

Het idee dat alles alleen maar omhoog kan gaan, heb ik in het verleden van ondervonden dat dit niet altijd uitkomt. Zie ook bijvoorbeeld de huizenprijs in 2012/3/4. Ik pieker nog wat verder, alhoewel ik voor de korte termijn verwacht dat alles verder aantrekt.

[Rukapul]

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 23:04:
[...]

Ik zie juist regelmatig zulke opties voorbij komen. Het zijn in de regel geen miljardenprojecten, maar als je regelmatig enkele (tien-) duizenden euro in een project van tien miljoen stopt, dan krijg je vanzelf een redelijk verspreide portefeuille. En juist omdat het niet om miljarden gaat, hoeven er ook geen miljoenen in reclame etc te worden gestoken. Zeker in de huidige markt raakt je investering bijna vanzelf in no time vol.

Kun je wat voorbeelden geven?

[Rubbergrover1]

Rukapul schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 23:09:
[...]

Kun je wat voorbeelden geven?

https://www.windparkkrammer.nl/obligatielening-2021/
Als voorbeeld

[Rubbergrover1]

jerh schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 23:08:
[...]


Dat was ook mijn punt. Ik twijfel nog steeds om meer in te leggen. Vanaf volgend jaar moet ik er van leven en een crash kan dan wel serieuze invloed hebben. Niet voor de komende 1 of 2 jaren, maar het zou toch wel lullig zijn als er weer gewerkt moeten worden...... Maar ja nog een beetje extra opbrengsten meepakken is ook wel lekker en straks fijn voor de erfgenamen.

Het idee dat alles alleen maar omhoog kan gaan, heb ik in het verleden van ondervonden dat dit niet altijd uitkomt. Zie ook bijvoorbeeld de huizenprijs in 2012/3/4. Ik pieker nog wat verder, alhoewel ik voor de korte termijn verwacht dat alles verder aantrekt.

Zeer herkenbare twijfels. De ene rationele gedachte zegt: alles is veel te duur, dat gaat binnenkort een keer klappen. De andere rationele gedachte zegt: investeren levert op de lange termijn altijd resultaat. Welke gedachte is de baas in mijn hoofd?

[DualDevil]

rube schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:20:
[...]

Ik quote phantom09 even omdat dit de laatste opmerking hierover is in dit topic, maar ik verbaas me wel een beetje over het gemak waarmee ervan uitgegaan wordt dat een crash in de aandelen geen probleem is en dat je gewoon rustig moet blijven zitten.

Probleem is veelal dat een "tijdje" erg relatief is. Ik noem een 1929 scenario en Japan. En daarnaast komt de psychologie om de hoek kijken. Hoeveel mensen kunnen er tegen om niet te te verkopen als ze zien dat er eerst 20% van hun vermogen afgaat en dat snel of langzaam oploopt naar 40, 50 of zelfs 60% of nog meer.
En als ze dan de wijsheid hebben opgevolgd om niet te verkopen, zijn ze dan bereid om (of kunnen ze) 1, 3, 5, 10, 15 jaar of langer te wachten tot de koersen weer hersteld zijn?

De FI mantra van de afgelopen jaren was, gooi alles in een indexfond en alles komt goed. De klakkeloosheid waarmee dit door zo veel mensen geaccepteerd en gedaan word, vind ik wel opvallend.

Opzich natuurlijk een interessante challenge van zo'n mantra, maar wat zou in jouw ogen dat het alternatief moeten zijn. Ik zie in veel van de bekende alternatieven (grondstoffen, vastgoed, obligaties) minstens net zulke grote risico's, en wereldwijd jarenlang geen groei zou nieuw zijn. Daarnaast zijn zulke enorme crashes zeldzaam, en is het voorbeeld van Japan natuurlijk een lokaal ding en dus door spreiding op te lossen.

Of ik 15 jaar kan wachten kom ik ook later pas achter. Zal best moeilijk zijn, maar ik vind het het proberen waard. Mijn vriendin wil "dump alles in een indexfonds" wat nuanceren met dump ook soms iets in vervroegde hypotheekaflossing. Zelfs als mijn wereldwijd gespreide indexfondsen niets doen blijft de wereld wel draaien.

[rube]

Rukapul schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:44:
[...]
Welbeschouwd heb je als prive persoon ongeveer 3 opties: spaargeld/deposito's/obligaties, aandelen en vastgoed.

Edelmetalen, grondstoffen. Ik doe zelf ook leningen (soort van obligaties?)

Maar m.i. is met name spaargeld ondergewaardeerd. Ja, vanuit een rendementsperspectief is het beroerd, maar als onderdeel van een grotere portefeuille levert het bewegingsvrijheid op.

Mee eens.

[Blik1984]

Highland schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 15:07:
@Blik1984 Je start het zoeken vaak vanwege een emotie (onrust, verlangen, whatever). Vervolgens ga je rationeel zoeken (eisen, wensen). Maar voordat je kiest is het toch goed om te onderzoeken wat je motief is. En die emotie los je vaak niet op met een nieuwe aanschaf, maar vaak wel door iets in je leven anders aan te pakken. En als je dat ontdekt, heeft de zoektocht toch zin gehad.

Ik begrijp dat an sich voor iets dat je nu nog niet hebt. Bij een vervanging van een product dat je nu al in bezit hebt wat minder

[Rukapul]

Rubbergrover1 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 23:15:
[...]

https://www.windparkkrammer.nl/obligatielening-2021/
Als voorbeeld

De windparken zijn vrij bekend. Zijn andersoortige ook ruim voorhanden?

[Rukapul]

rube schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 23:28:
[...]

Edelmetalen, grondstoffen. Ik doe zelf ook leningen (soort van obligaties?)

Die eerste 2 zijn m.i. nauwelijks serieuze asset klassen. Mocht je ze fysiek hebben dan kun je er vrijwel niets mee. En buiten dat komt het neer op gokken wat een kg of m3 van materiaal Y doet.

Onderhandse leningen is een serieuze variant m.i. Zeker als je daarbij een fatsoenlijk rendement/risico kunt behalen.

Wat dit allemaal nog lastiger maakt is dat in de economische cyclus op verschillende momenten in verschillende mate verschillende dingen gebeuren: daling aandelenkoersen, daling rente (hedendaagse centrale banken), inflatie (slecht voor vastrentende waarden), stijging aandelenkoersen, etc. Daardoor is het per saldo heel moeilijk te voorspellen wat goed uitpakt voor de uiteindelijke koopkracht van het kapitaal.

[Rubbergrover1]

Rukapul schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 23:28:
[...]

De windparken zijn vrij bekend. Zijn andersoortige ook ruim voorhanden?

Vast wel. Maar omdat assje het specifiek over windparken had en we het dus over investeringen hierin hadden, gaf ik daar een voorbeeld van .

Maar nog twee suggesties:
https://www.mistergreen.nl/investeren-in-mistergreen kun je regelmatig in lease auto's investeren
https://www.greenchoice.n...kieszon-voor-de-toekomst/ was recent open voor een groot zonne energie project
En zo komen er regelmatig dingen langs die mogelijk interessant zijn. Uiteraard niet alles even interessant.

[Rubbergrover1]

Rukapul schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 23:39:
[...].

Wat dit allemaal nog lastiger maakt is dat in de economische cyclus op verschillende momenten in verschillende mate verschillende dingen gebeuren: daling aandelenkoersen, daling rente (hedendaagse centrale banken), inflatie (slecht voor vastrentende waarden), stijging aandelenkoersen, etc. Daardoor is het per saldo heel moeilijk te voorspellen wat goed uitpakt voor de uiteindelijke koopkracht van het kapitaal.

Maar dat is toch juist precies ook de reden waarom je over assetclasses spreidt? Zodat je niet alles op een paard inzet en gokt op bv hoge inflatie of juist op lage rente.

[JURIST]

rube schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:20:
[...]

Ik quote phantom09 even omdat dit de laatste opmerking hierover is in dit topic, maar ik verbaas me wel een beetje over het gemak waarmee ervan uitgegaan wordt dat een crash in de aandelen geen probleem is en dat je gewoon rustig moet blijven zitten.

Probleem is veelal dat een "tijdje" erg relatief is. Ik noem een 1929 scenario en Japan. En daarnaast komt de psychologie om de hoek kijken. Hoeveel mensen kunnen er tegen om niet te te verkopen als ze zien dat er eerst 20% van hun vermogen afgaat en dat snel of langzaam oploopt naar 40, 50 of zelfs 60% of nog meer.
En als ze dan de wijsheid hebben opgevolgd om niet te verkopen, zijn ze dan bereid om (of kunnen ze) 1, 3, 5, 10, 15 jaar of langer te wachten tot de koersen weer hersteld zijn?

De FI mantra van de afgelopen jaren was, gooi alles in een indexfond en alles komt goed. De klakkeloosheid waarmee dit door zo veel mensen geaccepteerd en gedaan word, vind ik wel opvallend.

Eens dat je niet over dit soort risico's moet heenstappen. En aandelen zijn natuurlijk historisch gezien inmiddels relatief duur. Wat mij in relatie tot een nieuwe crisis wel enig vertrouwen geeft is dat beleidsmakers inmiddels hebben geleerd dat hard op de rem trappen als overheid niet het juiste antwoord is. Dat heeft de crisis van 1929 verdiept en verlengd. Inmiddels zijn DNB en CPB ook zover dat ze toegeven dat dit na de global financial crisis ook niet goed is gegaan in Nederland. Beter uit het probleem groeien.

Spreiding blijft niettemin belangrijk. Ik zit nu op 45% aandelen voor onze portefeuille en vind 50% voorlopig genoeg. Verder 30% in vastgoed/crowdfunding en 25% deposito/spaargeld
Zoals al genoemd, de vastgoedmarkt is ook niet vrij van risico's.
Als de rente substantieel gaat stijgen in korte tijd, wordt het spannender, maar daar lijkt het met beperkte langere termijn inflatiedruk, centrale banken die terughoudend zijn met verhogen en structurele effecten nog niet sterk op.

Geinvesteerd blijven is iets wat met als FO-er m.i. moet kunnen opbrengen, maar het zal toch altijd een test zijn, zeker als het langer duurt. Ik focus daarom ook op het inkomen dat eruit komt in een poging om de waarde van assets iets minder belangrijk te maken.

[assje]

JURIST schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 07:13:
Ik zit nu op 45% aandelen voor onze portefeuille en vind 50% voorlopig genoeg. Verder 30% in vastgoed/crowdfunding en 25% deposito/spaargeld

Reken je de waarde van eigen woning hier ook in mee?

Bij mij speelt ook nog mee dat mijn pensioen een PPI en die staat ook op de meest offensieve setting; maximaal aandelen dus.

Even snel gerekend kom ik voor mezelf ongeveer op de volgende verhoudingen als ik eigen woning meereken:

• Pensioen pijler 2: 5%
• Pensioen pijler 3: 2%
• Eigen woning: 70%
• Aandelen: 13%
• Cash: 10%

Pensioen zitten wat aannames in vanuit verschillende aanbieders en o.b.v. 70% omgerekend naar netto. Eigen woning o.b.v. marktwaarde.

Als ik de eigen woning niet mee reken en alles op een hoop gooi kom ik dus op iets van 2/3 aandelen en 1/3 Cash. Eigenlijk zie ik die Cash niet eens als onderdeel van de portefeuille aangezien hij ook bedoeld is voor verdere verduurzaming woning en vervanging auto.

Vrij fors in aandelen denk ik dus.

[ Voor 45% gewijzigd door assje op 26-06-2021 09:44 ]

[Rukapul]

@assje pensioen is geen asset klasse. Je zult moeten kijken wat de onderliggende verdeling is.

In jouw geval verandert het echter niets aan het grote plaatje.

[Rubbergrover1]

assje schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 07:23:
[...]


Reken je de waarde van eigen woning hier ook in mee?

Voor je FO pot vind ik de ontwikkeling van de eigen woning minder relevant. Omdat je toch ergens zult moeten wonen en een duurdere of goedkopere woningmarkt dus vaak niet zozeer meer 'vrij vermogen' betekent, maar vooral meer of minder leencapaciteit. En net als dat niet iedereen zijn aandelenportefeuille wil belenen om te investeren, zal ook lang niet iedereen zijn eigen woning willen belenen om te investeren.

Uiteraard is het wel iets om rekening mee te houden als je van plan bent om op een bepaald moment goedkoper of juist duurder te gaan wonen.

[Rubbergrover1]

Rukapul schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 09:17:
@assje pensioen is geen asset klasse. Je zult moeten kijken wat de onderliggende verdeling is.

Dat doet assje toch ook? Geeft juist aan dat het een ppi is en dat hij daarbij voor de meest offensieve variant heeft gekozen waarin een hoog percentage aandelen zit.

[assje]

Rubbergrover1 schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 09:18:
Voor je FO pot vind ik de ontwikkeling van de eigen woning minder relevant. Omdat je toch ergens zult moeten wonen en een duurdere of goedkopere woningmarkt dus vaak niet zozeer meer 'vrij vermogen' betekent, maar vooral meer of minder leencapaciteit.

Eens, echter zie ik het wel als blootstelling aan lokale woningmarkt en vind ik het dan wel relevant bij een overweging om bijvoorbeeld vastgoed voor verhuur te overwegen.

Als de woningwaarde dan 10% t.o.v beleggingen is dan is dat toch een andere situatie dan 70% zoals bij mij.

[JURIST]

assje schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 07:23:
[...]


Reken je de waarde van eigen woning hier ook in mee?

Bij mij speelt ook nog mee dat mijn pensioen een PPI en die staat ook op de meest offensieve setting; maximaal aandelen dus.

Even snel gerekend kom ik voor mezelf ongeveer op de volgende verhoudingen als ik eigen woning meereken:

• Pensioen pijler 2: 5%
• Pensioen pijler 3: 2%
• Eigen woning: 70%
• Aandelen: 13%
• Cash: 10%

Pensioen zitten wat aannames in vanuit verschillende aanbieders en o.b.v. 70% omgerekend naar netto. Eigen woning o.b.v. marktwaarde.

Als ik de eigen woning niet mee reken en alles op een hoop gooi kom ik dus op iets van 2/3 aandelen en 1/3 Cash. Eigenlijk zie ik die Cash niet eens als onderdeel van de portefeuille aangezien hij ook bedoeld is voor verdere verduurzaming woning en vervanging auto.

Vrij fors in aandelen denk ik dus.

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[thatanas]

Delay schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 11:56:
[...]

Geld sparen is genot uitstellen.

Ik ben het daar zo mee oneens. Ik word juist steeds gelukkig van sparen en krijg daar juist een genotsprikkel van. Er zijn geen dingen in het leven die ik nu uitstel waar ik meer genot van zou krijgen. Het zou geld verbrassen worden, en als ik ergens een hekel aan heb...

[thatanas]

rube schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:20:
Ik quote phantom09 even omdat dit de laatste opmerking hierover is in dit topic, maar ik verbaas me wel een beetje over het gemak waarmee ervan uitgegaan wordt dat een crash in de aandelen geen probleem is en dat je gewoon rustig moet blijven zitten.

[...]

De FI mantra van de afgelopen jaren was, gooi alles in een indexfond en alles komt goed. De klakkeloosheid waarmee dit door zo veel mensen geaccepteerd en gedaan word, vind ik wel opvallend.

Dit is de reden waarom ik ook nog steeds een substantieel deel van het overgebleven geld aan het eind van de maand steek in onze hypotheek, ondanks dat de renteopslag niet verder kan dalen en investeren in dat opzicht veel meer oplevert.

Ik wil al mijn geld niet in één mandje stoppen. Zelf ander vastgoed verkrijgen voor de verhuur zou een optie zijn, maar dat is nog veel te vroeg voor mij (en ik wil geen lening op lening stapelen).

Kortom, we steken ons geld voorlopig maar in indexfondsen en onze hypotheek.

[assje]

thatanas schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 12:31:
Dit is de reden waarom ik ook nog steeds een substantieel deel van het overgebleven geld aan het eind van de maand steek in onze hypotheek, ondanks dat de renteopslag niet verder kan dalen en investeren in dat opzicht veel meer oplevert.

Dit is voor mij niet echt een zinvolle optie, als ik extra aflos is mijn hypotheek waarschijnlijk eerder afgelost dan dat het FO doel behaald is. Dan kom ik later dus alsnog in de situatie waar ik dan weer een doel voor het geld moet vinden.

[GG85]

phantom09 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:30:
[...]


Over 40 jaar is echter alles duurder geworden. Iets wat nu 100 euro kost zou dan bij een inflatie van 2% per jaar € 220,- moeten kosten. Dis 500K is dan ongeveer € 227.00,- waard. Als je zuinig bent kan je hier wel 10 jaar mee rond komen.

Klopt, daarom is het ook goed om je inleg elk jaar met minimaal 2% te indexeren. Dat doet al een hoop

[MrBlack]

phantom09 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 22:30:
[...]


Over 40 jaar is echter alles duurder geworden. Iets wat nu 100 euro kost zou dan bij een inflatie van 2% per jaar € 220,- moeten kosten. Dis 500K is dan ongeveer € 227.00,- waard. Als je zuinig bent kan je hier wel 10 jaar mee rond komen.

Zeker, was ook een heel simpel voorbeeld natuurlijk. Bij niet ingewijden niet te complex beginnen of de ogen verglazen al snel 😆

[MrBlack]

assje schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 12:54:
[...]


Dit is voor mij niet echt een zinvolle optie, als ik extra aflos is mijn hypotheek waarschijnlijk eerder afgelost dan dat het FO doel behaald is. Dan kom ik later dus alsnog in de situatie waar ik dan weer een doel voor het geld moet vinden.

Is natuurlijk heel persoonlijk en niet alleen een cijfermatige exercitie maar ook een (vind ik zelf) fijn gevoel om maandlasten significant te verlagen.

In ons geval vind ik cijfermatig aflossen (als diversificatie) ook wel te verantwoorden: Aflossen / storten op bankspaar (4.2% rente) levert in ons geval een prima besparing op.

Maar goed, 75% van de spaarquote gaat naar de beurs en 25% naar de hypo en dat laatste houdt na dit jaar op (bankspaar inleggen niet meer mogelijk en annuïtair gedeelte afgelost). Is dus voor ons geen of… of.

[Tommie12]

GioStyle schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 20:47:
[...]


Hier een Miele wasmachine van 30+ jaar oud, heb twee keer rubbers moeten vervangen.

De laatste keer dat ik een wasmachine kocht ook naar Miele gekeken. Die was 2 keer zo duur…. Dus toch maar Bosch gekocht, en die doet het al 10 jaar.
Jouw Miele verbruikt nog altijd een pak te veel.
20-30% meer betalen dan Bosch zou ik misschien wel doen, maar niet het dubbele..

[R.van.M]

Rubbergrover1 schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 09:18:
[...]

Voor je FO pot vind ik de ontwikkeling van de eigen woning minder relevant. Omdat je toch ergens zult moeten wonen en een duurdere of goedkopere woningmarkt dus vaak niet zozeer meer 'vrij vermogen' betekent, maar vooral meer of minder leencapaciteit. En net als dat niet iedereen zijn aandelenportefeuille wil belenen om te investeren, zal ook lang niet iedereen zijn eigen woning willen belenen om te investeren.

Uiteraard is het wel iets om rekening mee te houden als je van plan bent om op een bepaald moment goedkoper of juist duurder te gaan wonen.

Precies dat is de keuze. Op het moment dat je in je woning wil blijven wonen tel je het niet mee in je vermogen, maar tel je ook geen huur/hypotheek mee in je benodigde maandelijkse kosten

[R.van.M]

MrBlack schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 13:22:
[...]


Zeker, was ook een heel simpel voorbeeld natuurlijk. Bij niet ingewijden niet te complex beginnen of de ogen verglazen al snel 😆

Vandaar ook dat je niet te veel vermogen in cash moet hebben omdat het niet rendeert. Aandelen groeien gemiddeld genomen sneller dan de inflatie

[Rubbergrover1]

R.van.M schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 14:02:
[...]


Precies dat is de keuze. Op het moment dat je in je woning wil blijven wonen tel je het niet mee in je vermogen, maar tel je ook geen huur/hypotheek mee in je benodigde maandelijkse kosten

En andersom, op het moment dat je de woningwaarde te gelde maakt, zul je bv. huurlasten krijgen. Daarbij heb ik het simpele idee dat als de woningwaarde twee keer zo hoog wordt, de huur voor een alternatieve woning ook twee keer zo hoog wordt. Papieren winst in de eigen woning zou daarom vooral gebruikt worden voor het kunnen veroorloven van hogere huur. En zou onder de streep dus weinig impact hebben op meer of minder FO kapitaal.

[JURIST]

Rubbergrover1 schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 14:14:
[...]

En andersom, op het moment dat je de woningwaarde te gelde maakt, zul je bv. huurlasten krijgen. Daarbij heb ik het simpele idee dat als de woningwaarde twee keer zo hoog wordt, de huur voor een alternatieve woning ook twee keer zo hoog wordt. Papieren winst in de eigen woning zou daarom vooral gebruikt worden voor het kunnen veroorloven van hogere huur. En zou onder de streep dus weinig impact hebben op meer of minder FO kapitaal.

Toch is een woning ook gewoon een vermogensbestanddeel, waarbij de waarde en relevant is. Bij onze verhuizing naar een andere koopwoning heb ik een groot bedrag uit de overwaarde opgenomen, dat heeft op de balans dan in principe dezelfde status als liquide middelen. Een eigen woning is onderdeel van je vermogenspositie, net als de hypotheek die erop zit.
En je moet inderdaad ergens wonen, maar niet noodzakelijk naar een duurdere koopwoning of vergelijkbare huurwoning. Een stuk kleiner wonen en overwaarde toevoegen aan FO kapitaal kan in theorie ook en gebeurt ook weleens volgens mij.

[Rubbergrover1]

Klopt, dan wel. Dat is ook precies wat ik aangaf:
"Uiteraard is het wel iets om rekening mee te houden als je van plan bent om op een bepaald moment goedkoper of juist duurder te gaan wonen."

[JURIST]

Rubbergrover1 schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 15:40:
Klopt, dan wel. Dat is ook precies wat ik aangaf:
"Uiteraard is het wel iets om rekening mee te houden als je van plan bent om op een bepaald moment goedkoper of juist duurder te gaan wonen."

Sorry, daar had ik overheen gelezen. Je kan een eigen woning m.i. nooit helemaal negeren in een FO-traject. Je kan meer of minder aflossen en daardoor minder of meer investeren en het is een asset ook al woon je erin en levert het niets op. Je kan ook een financiering op de overwaarde afsluiten zonder te verhuizen, als je daarvoor een financier vindt.

[Config]

GG85 schreef op vrijdag 25 juni 2021 @ 13:36:
Bleugh, waarom zijn de opbouwjaren zo "saai"?

De skills blijven je hele leven nuttig. De instelling ook. Vanaf een ton of 5 ontstond bij mij echt een innerlijke rust die je nooit meer los wil laten, zeker niet in ruil voor wat materiele zaken . Dezelfde skills kun je desgewenst ook gebruiken om een bedrijf te starten, of meer risico te nemen als ZZP'er.

Al begint de lifestyle inflation er wel serieus in te hakken bij mij, ik blijf wel letten op bepaalde zaken. Ik ben nog te jong om mijn net worth naar beneden te zien gaan . It's worth it.

[Rubbergrover1]

JURIST schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 16:27:
[...]

Sorry, daar had ik overheen gelezen. Je kan een eigen woning m.i. nooit helemaal negeren in een FO-traject. Je kan meer of minder aflossen en daardoor minder of meer investeren en het is een asset ook al woon je erin en levert het niets op. Je kan ook een financiering op de overwaarde afsluiten zonder te verhuizen, als je daarvoor een financier vindt.

Dat is wel zo, je zult altijd de kosten voor het wonen, of juist de waarde van je woning, moeten meenemen in je totaalplaatje. Maar daarbij zou ik het niet zozeer als een onderdeel van je beleggingen zien, omdat het primaire doel van de eigen woning voor de meesten toch een dak boven je hoofd is.

Wat betreft de mogelijkheid voor het financieren van de overwaarde, dat is iets wat je ook met je aandelenportefeuille kunt doen. Toch zijn en hoop mensen daar dan weer erg terughoudend in. Ik vind het eigenlijk raar dat over het cashen van overwaarde heel makkelijk wordt gedacht, maar dat bij margin trading meteen allemaal alarmbellen af gaan. Terwijl het op je totale bezit eigenlijk weinig uitmaakt of je je woning als onderpand geeft of je aandelenportefeuille.

(Terzijde, ik ben van geen van beide voorstander. Mijn 'beleggen met geleend geld' gaat niet verder dan dat ik mijn overtollige geld beleg in plaats van extra aflos op de hypotheek.)

[assje]

MrBlack schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 13:36:
In ons geval vind ik cijfermatig aflossen (als diversificatie) ook wel te verantwoorden: Aflossen / storten op bankspaar (4.2% rente) levert in ons geval een prima besparing op.

In die situatie zou ik zonder enige twijfel ook extra inleggen/aflossen, mijn rente is 1,01%.

Maar goed, 75% van de spaarquote gaat naar de beurs en 25% naar de hypo en dat laatste houdt na dit jaar op (bankspaar inleggen niet meer mogelijk en annuïtair gedeelte afgelost). Is dus voor ons geen of… of.

Verhoudingen qua inleg is ook wel interessant om naar te kijken.

Bij ons is dat op dit moment op maandbasis ongeveer:

• Pensioen pijler 2: 12,5%
• Aflossing: 12,5%
• Aandelen: 37,5%
• Sparen: 37,5%

Pensioen weer naar netto gerekend obv 70%. Duidelijk dat Pensioen via werkgever en hypotheek voor ons een steeds kleinere rol gaan spelen.

Component "sparen" is een beetje een bijzondere en gebaseerd wat er op maandbasis over zou blijven. Eigenlijk is dit niet "by design" en is het dus aannemelijk dat dit ofwel uitgaven worden (verduurzaming, andere elektrische auto) of investeringen in zaken als windmolenprojecten.

Of; ik moet gaan besluiten cash als bewust onderdeel van de portefeuille te gaan zien of toch inleg in aandelen verhogen.

Als alle grote uitgaven gedaan zijn (gasloze woning) moet ik nog maar eens naar de tekentafel.

[ Voor 3% gewijzigd door assje op 26-06-2021 20:47 ]

[phantom09]

Rubbergrover1 schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 17:48:
[...]
Wat betreft de mogelijkheid voor het financieren van de overwaarde, dat is iets wat je ook met je aandelenportefeuille kunt doen. Toch zijn en hoop mensen daar dan weer erg terughoudend in. Ik vind het eigenlijk raar dat over het cashen van overwaarde heel makkelijk wordt gedacht, maar dat bij margin trading meteen allemaal alarmbellen af gaan. Terwijl het op je totale bezit eigenlijk weinig uitmaakt of je je woning als onderpand geeft of je aandelenportefeuille.

(Terzijde, ik ben van geen van beide voorstander. Mijn 'beleggen met geleend geld' gaat niet verder dan dat ik mijn overtollige geld beleg in plaats van extra aflos op de hypotheek.)

Er is niks mis mee door een margin te nemen. Echter wel verantwoord. Dus een klein percentage van je totale portfolio. Standaard hou er ik rekening mee dat de boel met 50-60% gaat dalen. En dan moet het niet zo zijn dat je margin dan in de problemen komt en je broker je aandelen gaat verkopen.

[phantom09]

assje schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 20:46:
[...]

Als alle grote uitgaven gedaan zijn (gasloze woning) moet ik nog maar eens naar de tekentafel.

Waarom zou je je woning gas loos maken? Ik zou zo lang mogelijk op gas gaan stoken/koken. Dit is het meest voordeligste.

De Nederlandse overheid wil langzaam het gasnet afbreken omdat het milieuvervuilend zou zijn.
De Duitse overheid gaat juist gas promoten voor zijn burgers. Wie is nou goed bezig??

[ Voor 22% gewijzigd door phantom09 op 26-06-2021 22:13 ]

[Kixpo]

Tip voor mensen met een ING hypotheek die nog niet in de laagste klasse van schuld-marktwaarde verhouding zitten: sinds een week of twee wordt ook de ING Calcasa Desktoptaxatie geaccepteerd die slechts 69 euro kost. Mocht je WOZ-waarde achterlopen, dan kun je zo eenvoudig je LTV verbeteren en minder rente betalen. Meer info: https://www.ing.nl/partic...uis-meer-waard/index.html

[Red devil]

Kixpo schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 21:30:
Tip voor mensen met een ING hypotheek die nog niet in de laagste klasse van schuld-marktwaarde verhouding zitten: sinds een week of twee wordt ook de ING Calcasa Desktoptaxatie geaccepteerd die slechts 69 euro kost. Mocht je WOZ-waarde achterlopen, dan kun je zo eenvoudig je LTV verbeteren en minder rente betalen. Meer info: https://www.ing.nl/partic...uis-meer-waard/index.html

Goede tip, over kleine 3 jaar kunnen we nog 1 keer voor 5 jaar verlengen. We hebben een alleen bankspaarhypotheek voor 90% op de hypotheek. Volgens mij is het in de laatste fase van de hypotheek vrij gunstig om dan de hypotheekrente zo hoog mogelijk te krijgen?

[Kixpo]

Bij banksparen is hoge rente gunstig doordat je maximale aftrek combineert met mooi rente-op-rente effect (voor zover ik altijd heb begrepen)

[Get!em]

phantom09 schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 21:30:
[...]


Waarom zou je je woning gas loos maken? Ik zou zo lang mogelijk op gas gaan stoken/koken. Dit is het meest voordeligste.

De Nederlandse overheid wil langzaam het gasnet afbreken omdat het milieuvervuilend zou zijn.
De Duitse overheid gaat juist gas promoten voor zijn burgers. Wie is nou goed bezig??

Stand van milieu: gas is inderdaad beter dan veel alternatieven die worden gebruikt in is Duitsland en België.
Maar er is ook risico op afhankelijkheid van buitenlandse leveranciers nu NL niet meer ze”f veel produceert. Met dus risico op andere prijzen.
Los daarvan: gasloos biedt nu voordeel: je stroom verbruik gaat gemiddeld met 2x de waarde van je m2 , maar dat is momenteel goedkoper dan de stijgende gasprijs. Met een matchende hoeveelheid panelen ook te compenseren. Tevens mis je het vastrecht gas. Al met al nu prima voordeliger dan 2 aansluitingen.

[Torched]

Get!em schreef op zaterdag 26 juni 2021 @ 22:57:
[...]

Stand van milieu: gas is inderdaad beter dan veel alternatieven die worden gebruikt in is Duitsland en België.
Maar er is ook risico op afhankelijkheid van buitenlandse leveranciers nu NL niet meer ze”f veel produceert. Met dus risico op andere prijzen.
Los daarvan: gasloos biedt nu voordeel: je stroom verbruik gaat gemiddeld met 2x de waarde van je m2 , maar dat is momenteel goedkoper dan de stijgende gasprijs. Met een matchende hoeveelheid panelen ook te compenseren. Tevens mis je het vastrecht gas. Al met al nu prima voordeliger dan 2 aansluitingen.

Maar is dat nadat je je de forse investering gedaan hebt om je huis beter te isoleren?

Situatie is niet zo zwart wit altijd

[thatanas]

Torched schreef op zondag 27 juni 2021 @ 01:44:
[...]


Maar is dat nadat je je de forse investering gedaan hebt om je huis beter te isoleren?

Situatie is niet zo zwart wit altijd

Dat klopt, bijna niets is zo zwart-wit in het leven. Maar ik snap bijvoorbeeld prima waarom een nieuwbouwwoning zonder gas gebouwd wordt en mensen in relatief moderne huizen van het gas af gaan.

Ik woon zelf in een woning uit 2010 maar begin er niet aan. De investering weegt voor mij niet op bij ons geringe gasverbruik (500m²). Voor mijn gevoel, wil je het goed doen, vereist het een aantal ingrijpende verbouwingen waar ik nog niet op zit te wachten.

[Get!em]

En ik heb juist een huis van 2002, 225m2 vloeroppervlakte, overal vloerverwarming , zonder aanvullende isolatie, doorgerekend en meegekeken hoe die presteert op luchtwarmtepomp. Niet mijn huis overigens.

Boven verwachting, na 1 jaar is zelfs 1 van de 2 buffervaten er tussenuit. Nu 3 jaar gasloos, en al 3 jaar 0 op de meter of zelfs geld terug. 28panelen erop.

Maar je hebt gelijk hoor, bij <1000m2 gas wordt de berekening al snel ongunstig als je het financieel wil afdekken. Zeker bij aanvullende maatregelen als isolatie of nog vloerverwarming aanleggen. Bij <500m2 is aansluiting ook verwaarloosbaar.

[ Voor 28% gewijzigd door Get!em op 27-06-2021 09:09 ]

[Rubbergrover1]

Tegelijk zie je dat tegenwoordig steeds meer mensen airconditioning laten installeren. Wat in feite een lucht-lucht warmtepomp is. Als je dat toch al van plan bent, dan lijkt het mij niet gek om te overwegen om de installatie zo te maken dat je er ook zonder gas je huis mee kunt verwarmen.

Maar hier zijn natuurlijk andere topics voor. In het FO kader meer algemeen: als je iets wilt aanschaffen, dan kan het soms lonen om aan het begin wat meer uit te geven, om daar in de loop der tijd van te profiteren

[Afas]

Get!em schreef op zondag 27 juni 2021 @ 09:02:
En ik heb juist een huis van 2002, 225m2 vloeroppervlakte, overal vloerverwarming , zonder aanvullende isolatie, doorgerekend en meegekeken hoe die presteert op luchtwarmtepomp. Niet mijn huis overigens.

Boven verwachting, na 1 jaar is zelfs 1 van de 2 buffervaten er tussenuit. Nu 3 jaar gasloos, en al 3 jaar 0 op de meter of zelfs geld terug. 28panelen erop.

Maar je hebt gelijk hoor, bij <1000m2 gas wordt de berekening al snel ongunstig als je het financieel wil afdekken. Zeker bij aanvullende maatregelen als isolatie of nog vloerverwarming aanleggen. Bij <500m2 is aansluiting ook verwaarloosbaar.

Ik heb er recent naar gekeken en ook advies gevraagd in het warmtepomp topic hier. Met een huis uit 2017 en een zeer beperkt gasverbruik is het in het meest positieve geval misschien net kostenneutraal over de verwachte levensduur van de warmtepomp. Als je zoals ik afhankelijk bent van een installateur wordt het al snel onrendabel bij een beperkt gasverbruik en zal je volgens de kenners in het warmtepomp topic al heel goed moeten zoeken om een redelijke prijs te krijgen.

Als ik installateurs hier in de buurt bel krijg ik vooral te horen dat ze komende maanden geen tijd hebben. En dat advies geven al helemaal niet op korte termijn kan. Ze laten doorschemeren dat kleine bestaande bouw projecten niet interessant zijn en ze vooral nieuwbouwprojecten en grotere gebouwen aannemen. Op die manier gaat de energietransitie nog een tijdje duren...

[assje]

Torched schreef op zondag 27 juni 2021 @ 01:44:
Maar is dat nadat je je de forse investering gedaan hebt om je huis beter te isoleren?

Eigenlijk is isolatie niet de beperkende factor maar afgiftecapaciteit. De benodigde afgitecapaciteit kan je dan wel weer verkleinen door beter te isoleren.

Hoe dan ook, los van financiële overwegingen zie ik het als morele verplichting zo goed mogelijk met energie om te gaan.

[ Voor 3% gewijzigd door assje op 27-06-2021 09:38 ]

[assje]

Naar mijn mening gaat in de toekomst verwarmen simpelweg ook veel duurder worden. Ik verwacht dat woningen die niet all-electric kunnen een factor 2-3 hogere kosten zullen hebben.

Binnen 10-20 jaar verwacht ik dat dergelijke woningen significant minder waard zullen worden. Je hoeft dan dus ook minder te kijken naar terugverdientijd, niets doen kost uiteindelijk ook geld.

Dan blijft vanuit financieel perspectief over de keuze wanneer bepaalde ingrepen te doen om te optimaliseren voor natuurlijke vervangingsmomenten, beschikbaarheid subsidies en marktprijzen.

Huidge markt qua aannemers/installateurs is inderdaad beroerd. Als er weer eens een crisis zou komen is het als FO'er met voldoende reserves wellicht een betere kans te profiteren.

Hoe dan ook is wat mij betreft iedere verbouwing die nu gedaan wordt zonder rekening te houden met deze toekomst kapitaalvernietiging.

[ Voor 41% gewijzigd door assje op 27-06-2021 09:42 ]

[Afas]

assje schreef op zondag 27 juni 2021 @ 09:28:
[...]


Eigenlijk is isolatie niet de beperkende factor maar afgiftecapaciteit. De benodigde afgitecapaciteit kan je dan wel weer verkleinen door beter te isoleren.

Hoe dan ook, los van financiële overwegingen zie ik het als morele verplichting zo goed mogelijk met energie om te gaan.

Ik ben helemaal met je eens dat we ook een morele verplichting hebben en zou ook als het niet helemaal rendabel is best over willen stappen. Ik wil daarbij geholpen worden met een goed advies dat uitvoerbaar en redelijk kosteneffectief is. En daar loop je in Nederland tegen een schreeuwend tekort aan technisch geschoold personeel aan waardoor je het zelf uit moet zoeken. En een warmtepomp is complexere techniek dan een cv waardoor mensen snel door de bomen het bos niet meer zien en dus voorlopig afwachten. Hier ligt een belangrijke taak voor de overheid om mensen te gaan helpen om zo het proces te versnellen.

[Rubbergrover1]

assje schreef op zondag 27 juni 2021 @ 09:36:
Naar mijn mening gaat in de toekomst verwarmen simpelweg ook veel duurder worden. Ik verwacht dat woningen die niet all-electric kunnen een factor 2-3 hogere kosten zullen hebben.

Binnen 10-20 jaar verwacht ik dat dergelijke woningen significant minder waard zullen worden. Je hoeft dan dus ook minder te kijken naar terugverdientijd, niets doen kost uiteindelijk ook geld.

Dat laatste is inderdaad een factor waar maar weinig rekening mee wordt gehouden. Maar die ook moeilijk in euro's uit te drukken is. Ik denk dat dit in de toekomst vergelijkbaar is met hoe nu een in het verleden gedacht wordt over een woning met gaskachels versus CV. CV biedt waarschijnlijk geen of weinig besparing op, maar een woning met CV wordt in het algemeen toch duurder gewaardeerd dan een woning met gaskachels. Dat zal in de toekomst ook zo zijn bij de keus tussen CV en warmtepomp. Maar dit effect zul je nergens in de rekenmodellen over de terugverdientijd terugvinden.

[assje]

Rubbergrover1 schreef op zondag 27 juni 2021 @ 10:13:
Ik denk dat dit in de toekomst vergelijkbaar is met hoe nu een in het verleden gedacht wordt over een woning met gaskachels versus CV. CV biedt waarschijnlijk geen of weinig besparing op, maar een woning met CV wordt in het algemeen toch duurder gewaardeerd dan een woning met gaskachels. Dat zal in de toekomst ook zo zijn bij de keus tussen CV en warmtepomp.

Waarbij bij deze transitie een sterkere push vanuit de overheid te verwachten is. Om te beginnen voorzie ik dat op leennormen een factor komt op basis van energielabel. Aangezien voor merendeel van de mensen maximale hypotheek lijdend is resulteert dat direct in een lagere waarde bij lager energielabel.

[pirke]

assje schreef op zondag 27 juni 2021 @ 10:42:
[...]

Aangezien voor merendeel van de mensen maximale hypotheek lijdend is

Dat is misschien bij starters zo, maar zeker niet het geval in het hogere prijssegment waar men vaak 1 of meerdere tonnen al meeneemt.

[Rubbergrover1]

assje schreef op zondag 27 juni 2021 @ 10:42:
[...]


Waarbij bij deze transitie een sterkere push vanuit de overheid te verwachten is. Om te beginnen voorzie ik dat op leennormen een factor komt op basis van energielabel. Aangezien voor merendeel van de mensen maximale hypotheek lijdend is resulteert dat direct in een lagere waarde bij lager energielabel.

Tenzij het juist zo wordt dat een hoger energielabel tot een hogere leencapaciteit leidt. Die normen zijn nu gebaseerd op gemiddelde totale aanvullende lasten. Als die lager of hoger worden bij beter of slechter label, dan kan de leencapaciteit dus ook juist hoger worden.

[assje]

Rubbergrover1 schreef op zondag 27 juni 2021 @ 11:48:
Tenzij het juist zo wordt dat een hoger energielabel tot een hogere leencapaciteit leidt. Die normen zijn nu gebaseerd op gemiddelde totale aanvullende lasten. Als die lager of hoger worden bij beter of slechter label, dan kan de leencapaciteit dus ook juist hoger worden.

Dat is precies wat ik bedoel en lijkt me logisch? Hoger energielabel = lagere energielasten = meer ruimte voor hypotheek. Mensen kunnen meer hypotheek krijgen voor woning met hoger energielabel dus hogere marktwaarde.

[Rubbergrover1]

Maar je had het over lagere waarde bij slechter label (totaal effect over alle woningen eerder negatief), terwijl het effect ook juist hogere waarde bij beter label kan zijn (totaal effect eerder positief).

[ Voor 3% gewijzigd door Rubbergrover1 op 27-06-2021 12:06 ]

[Kapotlood]

Mag ik hier een vraag stellen wat direct (en indirect) ook met financiële onafhankelijkheid te maken heeft? Ik ben namelijk zelf nu enkele jaren bezig met het opbouwen van een stukje FO, maar loop nu tegen een beetje een luxeprobleem aan waar ik graag wat meningen over hoor als dat kan

Ik heb een eigen zaak, waarbij ik op de zakelijke rekening een buffer aan hou van ±3-4 jaar aan inkomsten, voor als er een keer geen werk is, of als ik bijvoorbeeld een ongeluk krijg. Over 't geld op je zakelijke rekening betaal je ook geen vermogensbelasting, dus dat was voor mij 'n extra reden om het buffer "zakelijk" te houden en daar op te laten staan.

Nu loopt op 't moment de zaak goed, en schiet het buffer best snel omhoog, waardoor ik de tip kreeg van de boekhouder om het het surplus iets te gaan doen, waarbij ik mezelf 3 mogelijkheden heb gegeven:

• Doe een aflossing in de hypotheek.
• Doe een (nodige) verbouwing van de keuken, wc en gang.
• Stop het geld in aandelen.

Als ik puur kijk naar waar ik het meest mee verdien, dan zou ik 't in aandelen willen stoppen. Kijk ik naar een stukje woongenot, dan is de verbouwing een logische keuze. En denk ik aan hypotheekvrij leven i.v.m. de toekomstige FO-wens, dan is aflossen weer een aantrekkelijk idee.

Waar ik benieuwd naar ben, is wat jullie persoonlijke voorkeur zou zijn in zo'n situatie? Puur persoonlijk natuurlijk, maar de nieuwsgierigheid begon hier te kriebelen

[Teleluvr]

Ik gok dat dit een dilemma is waar veel mensen mee worstelen. Moeilijke beslissing, sterk afhankelijk van je eigen gevoel.

[Blik1984]

Kapotlood schreef op maandag 28 juni 2021 @ 13:05:
Mag ik hier een vraag stellen wat direct (en indirect) ook met financiële onafhankelijkheid te maken heeft? Ik ben namelijk zelf nu enkele jaren bezig met het opbouwen van een stukje FO, maar loop nu tegen een beetje een luxeprobleem aan waar ik graag wat meningen over hoor als dat kan

Ik heb een eigen zaak, waarbij ik op de zakelijke rekening een buffer aan hou van ±3-4 jaar aan inkomsten, voor als er een keer geen werk is, of als ik bijvoorbeeld een ongeluk krijg. Over 't geld op je zakelijke rekening betaal je ook geen vermogensbelasting, dus dat was voor mij 'n extra reden om het buffer "zakelijk" te houden en daar op te laten staan.

Nu loopt op 't moment de zaak goed, en schiet het buffer best snel omhoog, waardoor ik de tip kreeg van de boekhouder om het het surplus iets te gaan doen, waarbij ik mezelf 3 mogelijkheden heb gegeven:

• Doe een aflossing in de hypotheek.
• Doe een (nodige) verbouwing van de keuken, wc en gang.
• Stop het geld in aandelen.

Als ik puur kijk naar waar ik het meest mee verdien, dan zou ik 't in aandelen willen stoppen. Kijk ik naar een stukje woongenot, dan is de verbouwing een logische keuze. En denk ik aan hypotheekvrij leven i.v.m. de toekomstige FO-wens, dan is aflossen weer een aantrekkelijk idee.

Waar ik benieuwd naar ben, is wat jullie persoonlijke voorkeur zou zijn in zo'n situatie? Puur persoonlijk natuurlijk, maar de nieuwsgierigheid begon hier te kriebelen

Weet natuurlijk niet hoe nodig het is, maar indien het nodig is dan zeker die verbouwing van keuken, wc en gang. Daarnaast vind ik 3-4 jaar buffer sowieso wel heeeeeeeel veel, dus zou daar ook zeker een deel van gebruiken voor aandelen te kopen en evt. af te lossen

Aflossen zou ik alleen doen als je daarmee je vaste lasten flink mee omlaag kan brengen door bijvoorbeeld een stuk annuitair af te lossen. Dat werkt direct door in je spaarquote

[Afas]

Kapotlood schreef op maandag 28 juni 2021 @ 13:05:
Mag ik hier een vraag stellen wat direct (en indirect) ook met financiële onafhankelijkheid te maken heeft? Ik ben namelijk zelf nu enkele jaren bezig met het opbouwen van een stukje FO, maar loop nu tegen een beetje een luxeprobleem aan waar ik graag wat meningen over hoor als dat kan

Ik heb een eigen zaak, waarbij ik op de zakelijke rekening een buffer aan hou van ±3-4 jaar aan inkomsten, voor als er een keer geen werk is, of als ik bijvoorbeeld een ongeluk krijg. Over 't geld op je zakelijke rekening betaal je ook geen vermogensbelasting, dus dat was voor mij 'n extra reden om het buffer "zakelijk" te houden en daar op te laten staan.

Nu loopt op 't moment de zaak goed, en schiet het buffer best snel omhoog, waardoor ik de tip kreeg van de boekhouder om het het surplus iets te gaan doen, waarbij ik mezelf 3 mogelijkheden heb gegeven:

• Doe een aflossing in de hypotheek.
• Doe een (nodige) verbouwing van de keuken, wc en gang.
• Stop het geld in aandelen.

Als ik puur kijk naar waar ik het meest mee verdien, dan zou ik 't in aandelen willen stoppen. Kijk ik naar een stukje woongenot, dan is de verbouwing een logische keuze. En denk ik aan hypotheekvrij leven i.v.m. de toekomstige FO-wens, dan is aflossen weer een aantrekkelijk idee.

Waar ik benieuwd naar ben, is wat jullie persoonlijke voorkeur zou zijn in zo'n situatie? Puur persoonlijk natuurlijk, maar de nieuwsgierigheid begon hier te kriebelen

De verbouwing is voor ons lastig in te schatten omdat wij de urgentie daar niet van kennen.

Als je wat verder terug leest in dit topic, kun je lezen dat de keuze tussen aandelen en aflossen op de hypotheek een zeer persoonlijke is. Het is grofweg de afweging tussen een zeker maar beperkt rendement bij aflossen hypotheek (minder VRH, voordeel wet Hillen en rente die je niet meer hoeft te betalen) ten opzichte van een hoger verwacht maar onzeker rendement bij aandelen. Als je twijfelt kun je voorlopig ook beide doen voor de helft van het bedrag.

Zelf heb ik gekozen voor aflossen van de hypotheek.

[Kapotlood]

Daar zeg je wat… is 3-4 jaar echt veel? Het is geen volwaardig 4-jarig salaris wat ik apart hou, maar wel een aanzienlijk bedrag.

Qua hypotheek heb ik hier een 100% annuïteiten hypotheek, dus elke euro die ik aflos zorgt voor lagere hypotheeklasten. En van de hypotheek die ik heb afgesloten is ±20% al afgelost, met een overwaarde op de hypotheek van nog eens ±25-30k.

De nood van de verbouwing is meer vanwege de keuken, die z'n beste tijd wel heeft gehad. Met het aanpakken van de keuken kan/wil ik daarnaast ook gelijk de wasmachine uit de keuken halen (keuze van de vorige bewoners geweest), waardoor de WC aangepakt moet worden omdat daar de waterleidingen van de wasmachine achterlangs moeten lopen. Hóógnodig niet, maar het zal niet lang meer duren voor dat dat wel 't geval is

Om even een beetje een idee te geven van de bedragen, omdat dat toch een beter beeld geeft met de mogelijkheden denk ik:

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

@Mirved: ik had bij het starten van m'n eigen bedrijf bij de boekhouder aangegeven een X-bedrag op de zakelijke rekening te willen houden als buffer voor mindere tijden, waarbij de boekhouder toen alleen had uitgelegd dat het wel een bedrag moet zijn wat je logischerwijs moet kunnen uitleggen bij vragen van de Belastingdienst. 3-4 jaar zou nog kunnen van wat ik begreep, vandaar

[ Voor 39% gewijzigd door Kapotlood op 28-06-2021 13:27 ]

[Mirved]

Kapotlood schreef op maandag 28 juni 2021 @ 13:05:
Mag ik hier een vraag stellen wat direct (en indirect) ook met financiële onafhankelijkheid te maken heeft? Ik ben namelijk zelf nu enkele jaren bezig met het opbouwen van een stukje FO, maar loop nu tegen een beetje een luxeprobleem aan waar ik graag wat meningen over hoor als dat kan

Ik heb een eigen zaak, waarbij ik op de zakelijke rekening een buffer aan hou van ±3-4 jaar aan inkomsten, voor als er een keer geen werk is, of als ik bijvoorbeeld een ongeluk krijg. Over 't geld op je zakelijke rekening betaal je ook geen vermogensbelasting, dus dat was voor mij 'n extra reden om het buffer "zakelijk" te houden en daar op te laten staan.

Bijzonder dat de boekhouder/fiscalist je ook niet aangegeven heeft dat je slechts een bedrag op de zakelijk rekening mag aanhouden dat als "werkkapitaal" gezien kan worden. Geld dat je nodig hebt om je bedrijf te runnen of om een investering mee te doen. Kan mij niet voorstellen dat 3-4x je jaar inkomen daaronder valt. Bij een controle zou de Belastingdienst dat geld alsnog als BOX 3 kunnen aanmerken. Met een naheffing over vorige jaren.

[ Voor 4% gewijzigd door Mirved op 28-06-2021 13:24 ]

[rube]

Erg afhankelijk van je persoonlijke prioriteiten, maar doe een beetje van alles....
(wellicht gaat dat niet met de verbouwing zoals jullie dat dan willen)

[Tommie12]

Kapotlood schreef op maandag 28 juni 2021 @ 13:05:
Mag ik hier een vraag stellen wat direct (en indirect) ook met financiële onafhankelijkheid te maken heeft? Ik ben namelijk zelf nu enkele jaren bezig met het opbouwen van een stukje FO, maar loop nu tegen een beetje een luxeprobleem aan waar ik graag wat meningen over hoor als dat kan

Ik heb een eigen zaak, waarbij ik op de zakelijke rekening een buffer aan hou van ±3-4 jaar aan inkomsten, voor als er een keer geen werk is, of als ik bijvoorbeeld een ongeluk krijg. Over 't geld op je zakelijke rekening betaal je ook geen vermogensbelasting, dus dat was voor mij 'n extra reden om het buffer "zakelijk" te houden en daar op te laten staan.

Nu loopt op 't moment de zaak goed, en schiet het buffer best snel omhoog, waardoor ik de tip kreeg van de boekhouder om het het surplus iets te gaan doen, waarbij ik mezelf 3 mogelijkheden heb gegeven:

• Doe een aflossing in de hypotheek.
• Doe een (nodige) verbouwing van de keuken, wc en gang.
• Stop het geld in aandelen.

Als ik puur kijk naar waar ik het meest mee verdien, dan zou ik 't in aandelen willen stoppen. Kijk ik naar een stukje woongenot, dan is de verbouwing een logische keuze. En denk ik aan hypotheekvrij leven i.v.m. de toekomstige FO-wens, dan is aflossen weer een aantrekkelijk idee.

Waar ik benieuwd naar ben, is wat jullie persoonlijke voorkeur zou zijn in zo'n situatie? Puur persoonlijk natuurlijk, maar de nieuwsgierigheid begon hier te kriebelen

Je moet vooral kijken hoe je op een efficiente manier geld uit je zaak naar je privé rekening kan krijgen. (spreek met je boekhouder)
Het is geen slecht idee om wat geld in de zaak te laten zitten, en je een salaris doorbetalen als de zaken wat minder gaan.

Over je keuken en WC wil ik het niet hebben, dat hoort bij de uitgaven, en dat moet je zelf uit maken.

Het geld wat in je zaak als buffer dient zou ik wel op één of andere manier beleggen.

[MisterBlue]

Ik zou dan toch gaan voor de verbouwing. Hoe eerder je het gedaan hebt, hoe langer je ervan geniet. Zeker als je zoals het er naar uit ziet je in een luxe positie zit. Arbeid en materiaal wordt ook alleen maar duurder met de jaren.

[Kapotlood]

Dat is eigenlijk ook een interessante @Tommie12: wat doen jullie in het geval van een eigen zaak met het zakelijke geld? Laat je dat buffer staan, investeer je 't, beleg je 't, stop je het in een deposito bijvoorbeeld?

Ik ben aan de ene kant van mening dat je geld niet moet laten verstoffen als je er ook iets mee kunt doen om je vermogen te laten groeien voor je (FO) doel, maar met zakelijk geld wil ik ook niet teveel risico lopen, omdat het juist voor een buffer bedoeld is.

@MisterBlue, dat is inderdaad ook waar. Je weet natuurlijk nooit hoe lang je ergens woont omdat situaties kunnen veranderen, maar een stukje woongenot is ook wat waard. En een investing in een verbouwing kan ook een stukje waardevermeerdering opleveren op je huis.

Misschien dat ik me iets teveel kapot staat op het "geld maken met geld" met de kijk op m'n FO-wensen

[Deveon]

@Kapotlood Het genoemde beleggingsresultaat zou ik niet teveel naar kijken aangezien de markt momenteel nogal wankel is. Aan de andere kant is 3-4 jaar aan uitgeven wel echt een enorm buffer. Welke risico's heb je hiermee in gedachte? Even los van of de Belastingdienst dat als valide "werkkapitaal" ziet wat buiten Box 3 valt.

Zelf heb ik hooguit een paar maanden cash aan buffer plus een deel aan reservering voor IB en de rest beleg ik. Hiermee neem ik wel bewust het risico in crisistijden dat ik geen werk kan vinden tegen dalprijzen mijn aandelen zou moeten verkopen, al veeg ik loondienst om de maandelijkste lasten te dekken ook zeker niet van tafel. Het risico (kans maal impact) van het aanhouden van veel cash maak ik mij meer zorgen om (inflatie, misgelopen rendement).

[Kapotlood]

@Deveon, het is voor mij puur dat ik 3-4 jaar aan lasten wil kunnen afdekken (dus álle lasten, inclusief hypotheek, verzekeringen, boodschappen e.d.). Maar het bedrag wat ik nu heb en de komende maanden nog verder op loopt, staat daar niet meer tot in verhouding. Ik had alleen geen idee dat er zoveel mensen zouden zijn die 3-4 jaar zo enorm veel zou vinden

En op zich is je idee om in magere tijden (tijdelijk) een ander willekeurige baan aan te nemen om je lasten even te kunnen betalen ook niet raar. Wel hopende dat er op dat moment ergens nog een baan te vinden is natuurlijk, maar dat is een afweging die je kunt maken.

Het misgelopen rendement is bij mij ook wel een klein puntje. M'n beleggingen en pensioenrekening gaan beiden goed, dus ik ben er an sich ook niet op tegen om m'n buffer te verkleinen naar ±2 jaar, en de rest van het geld te investeren.

Wat betreft de reservering IB, dat doe ik ook. Ik wil geen maandelijkse vooruitbetaling op m'n IB (en doe zodra dat gebeurt een 0-aangifte), maar los het altijd netjes in 1x binnen een week af zodra de afrekening binnen komt. Dat vind ik een veel prettiger idee namelijk, en zo betaal ik niet vooraf te weinig of teveel.

[RichieB]

Hoe werkt dat met een IB-ondernemer en een zakelijke buffer? Je hebt daarover wel in Box 1 IB over betaalt, maar het telt niet mee voor Box 3? En als je het nu dan toch privé gaat gebruiken (bijv. aflossing hypotheek of verbouwing), betaal je dan met terugwerkende kracht alsnog de Box 3 belastingen?

[RichieB]

Kapotlood schreef op maandag 28 juni 2021 @ 13:50:
[...]
Wat betreft de reservering IB, dat doe ik ook. Ik wil geen maandelijkse vooruitbetaling op m'n IB (en doe zodra dat gebeurt een 0-aangifte), maar los het altijd netjes in 1x binnen een week af zodra de afrekening binnen komt. Dat vind ik een veel prettiger idee namelijk, en zo betaal ik niet vooraf te weinig of teveel.

Iedereen in loondienst betaalt elke maand een "voorschot" IB via de ingehouden loonbelastingen. Er is geen speciale uitzondering voor ondernemers dat je dat 1x per jaar achteraf mag betalen. Dat het kan en gedoogd wordt door de Belastingdienst wil niet zeggen dat het juist is.

[Kapotlood]

@RichieB, Zodra ik het geld opneem en ergens privé voor in zet (aandelen, spaarrekening e.d.), dan geef je dat bij je volgende IB-aangifte op en betaal je over dat bedrag vermogensbelasting. Zolang het op de zakelijke rekening staat betaal je daar geen vermogensbelasting over.

Ik weet niet of dat een speciale uitzondering genoemd wordt, en heb er eigenlijk niet zoveel mee te maken dat het al dan niet juist is. Het mag, en via een 0-aangifte is dat helemaal legaal te doen. En zolang je netjes de rekening (op tijd) betaalt zie ik er ook geen probleem in. Verschil met iemand in loondienst is namelijk wel dat die inkomsten over 't algemeen een stuk stabieler zijn, en je als loondienster veel minder snel/sterk te maken hebt met een torenhoge teruggave of naheffing.

[JanHenk]

Ik ga er even vanuit dat @Kapotlood een IB-ondernemer is, gezien de discussie gaat over zgn. 'overtollige' liquide middelen. Hetgeen in de BV-structuur geen issue is.

In de IB betaal je de belasting over je jaarwinst. Dit is als het ware transparant, waardoor je liquide middelen prima heen en kunt boeken tussen je zakelijke en privébankrekeningen. Dit wordt dan simpelweg als stortingen en onttrekkingen verwerkt en heeft geen invloed op je (jaar)winst.

Wel is het inderdaad zo dat liquide middelen die "overtollig" zijn, door de fiscus aangemerkt kunnen worden als privévermogen. Zo verschuiven de overtollige middelen naar box 3 en worden ze aldaar betrokken in de VRH. Arbitrage tussen de boxen is qua wetgeving ook enigszins dichtgetimmerd (zie bijvoorbeeld artikel 2.14 lid 3, b en c). Over de hoogte van een "normale" zakelijke buffer en "overtollige" liquide middelen is ook behoorlijk wat jurisprudentie. Bij mijn weten is er eens een zaak geweest waarbij een advocaat een ton of zes op z'n zakelijke rekening had staan en dit is door de belastingrechter destijds aangemerkt als een normale buffer...

Er zijn twee dingen van belang wat dat betreft:
1. Zijn het wel euro's? Zodra je het ook echt gaat beleggen, is het meer aannemelijk dat het geen reguliere zakelijke buffer meer is. Je kan dus in principe alleen liquide middelen aanhouden als buffer en geen beleggingen.
2. Probeer voor jezelf een enigszins goede redenatie te bedenken bij de omvang van de buffer. Geen argument is sowieso fout. Met een argument heb je in ieder geval nog een discussie, maar weet dan dat de discussie ook kan 'verliezen'.


Nog even daargelaten. Ik ken niet één ondernemer overigens die 3 à 4 jaarinkomsten als buffer aanhoudt... Ben je dan niet dermate risicoavers, dat het risico van euro's aanhouden (waardeverlies) misschien wel groter is dan het risico dat je ermee wilt afdekken (inkomensverlies)? Daar wel eens over nagedacht?

Ik denk dat het eerste risico groter is dan het tweede. Ik zou de buffer fors verkleinen en afhankelijk van je risicobereidheid steken in (een combinatie van) woongenot, aflossing hypotheek en ETF. Ook hier is spreiden best een goede tactiek. En niet alles hoeft op! Want een buffer is natuurlijk goed om te hebben.

[Kapotlood]

@JanHenk, wat je zegt klopt precies

Ik ben zelfstandige, zonder een eigen zaak te hebben kom je (naar mijn weten) sowieso niet eens in aanmerking voor een 'zakelijke' rekening ten slotte. Wat er op die rekening staat zijn inderdaad zakelijke middelen, in mijn geval t.b.v. een buffer.

Wat betreft je vragen:

• Het zijn inderdaad gewone Euro's, die op een zakelijke (Knab) rekening staan.
• De redenatie is/was dat ik in mindere tijden, of in het geval van een ongeluk bijvoorbeeld, 3-4 jaar wil kunnen overbruggen. Hoe ik aan de 3-4 jaar kom? Tijdens de crisis van 2008, duurde het in mijn sector ongeveer 3 jaar voordat de boel weer 'gezond genoeg' begon te draaien. Vandaar dat ik met ongeveer zo'n termijn rekening wilde houden. Maar hoe meer mensen ik er hier over hoor, hoe meer ik de indruk krijg dat 3-4 jaar niet echt een normale termijn is.

Nu heb ik een stukje aandelen (combinatie van ETF en losse aandelen) waar een redelijk bedrag in zit, en waar ik jaarlijks ongeveer €4000-5000 extra in steek, en een stukje op een pensioenrekening. De spreiding op zich is er dus al wel, maar de verhouding is zo te horen niet helemaal in balans.

[Config]

@Kapotlood welke rente betaal je en hoe dicht bij een risicoverlaging zit je? Misschien kun je door aflossing en/of taxatie een lagere risicoklasse regelen.

[Kapotlood]

@Config, Ik betaal op 't moment 1,19% rente, maar durf je niet te zeggen of ik dicht bij een risicoverlaging zit. Het percentage wat ik heb afgelost op de totale hypotheek is op 't moment 23%.

Qua rente betaal ik dus eigenlijk niet zoveel, en m'n maandlasten zijn best laag (€680 bruto).

[pirke]

Beleggen levert gemiddeld (!) veel meer op dan je hypotheek aflossen, dat is vaak maar zo'n 1% netto rendement.

Zelf hou ik ook 1 a 2 jaaruitgaven als cash buffer aan. Als ik rekening hou dat m'n partner haar inkomen houdt dan kan ik er nog een stuk langer mee uitzingen. Maar dat geeft juist mentale rust, ik hoef de komende jaren niet te werken en ik kan gewoon lekker doorleven zoals ik nu doe. De rest zit in aandelen en een index fonds ETF.

[Config]

Kapotlood schreef op maandag 28 juni 2021 @ 15:16:
@Config, Ik betaal op 't moment 1,19% rente, maar durf je niet te zeggen of ik dicht bij een risicoverlaging zit. Het percentage wat ik heb afgelost op de totale hypotheek is op 't moment 23%.

Qua rente betaal ik dus eigenlijk niet zoveel, en m'n maandlasten zijn best laag (€680 bruto).

Woei das laag. Je kunt het tabelletje wel vinden in je papierwerk of even vragen aan de verstrekker maar je zit al heel laag.

[Kapotlood]

@pirke, bedankt, dat is ook een beetje hoe ik er in sta inderdaad, zei het met een wat langere termijn buffer. Nu ik er wat langer over nadenk, kan het misschien ook een beetje zo gegroeid zijn omdat ik op 't moment geen partner heb en dus in geval van tegenslag alles zelf zal moeten betalen. Maar 3-4 jaar (en op 't moment zelfs bijna 5 jaar) is wat veel van het goede.

@Config, ja dat dacht ik ook, hahah! En ik ben blij met deze rente voor de komende 8,5 jaar Dus ik denk niet dat er een wereld van verschil zal zitten als ik een risicoverlaging zou krijgen.

Bedankt voor de input in ieder geval allemaal. Ik ga eens even alles op een rijtje zetten, maar het ziet er naar uit dat ik prima een jaartje minder buffer kan aanhouden. En met het restant zowel kan verbouwen en een stukje kan aflossen. Wat er dan de rest van dit jaar als "surplus" verdiend wordt kan ik dan weer gebruiken om wat extra te beleggen… en zo heb ik alledrie de punten afgetikt zonder dat het zakelijk veel zeer doet