Financiële onafhankelijkheid - Deel 5

[Orangelights23]

Ik denk zelf dat het grootste probleem bij agricultuur ligt. Als we zo doorgaan, is grond uitgeput en is er simpelweg minder te verbouwen - zeker niet voor een groeiende populatie. Daar zitten met name de kansen. Uitstoot van energie en het vinden van oplossingen hiervoor komt pas op de tweede plek qua prioriteit wat mij betreft.

Bron: mijn vrouw de wetenschapper bij een universiteit waar ik veel papers over klimaatverandering en problemen voorbij zie komen

Aangezien ik steeds meer van dit soort wetenschappelijk onderbouwde stukken te zien krijg, zorgt dat er wel voor dat ik nu veel meer aan het investeren ben voor de wat kortere termijn. Niet meer >25 jaar, maar eerder richting de 10. Ik woon nu inmiddels in Zweden in een afbetaald huis met een groot stuk grond, waar we een maand geleden begonnen zijn met het maken van een mini natuurgebied en daarnaast een groot voedselbos (groente, fruit, kruiden, etc). Wij gaan nu meer richting de zelfvoorziening ipv rentenieren volgens de traditionele FIRE beweging.

Hoe dan ook, we gaan het zien en meemaken!

[Fr33z]

Orangelights23 schreef op maandag 7 juni 2021 @ 15:48:
Hoe gaat men hier om met klimaatverandering? De verwachting is dat de klimaatcrisis vele miljarden zal gaan kosten. Dat moet ergens door betaald worden, waardoor men verwacht dat dit voornamelijk door overheden opgepakt zal moeten worden. Ergens rond 2040-2050 zal dit kantelpunt komen las ik (weet even niet meer welk onderzoek het precies was, heb het in iedere geval ontvangen van mijn vrouw via collega's op haar universiteit).

Voor mij is het wel een lastige keuze: ik moet nog ruim 30 jaar werken voordat ik met pensioen ga, terwijl ik al tegen de FO aan zit te hikken over een jaar of 10. Dit hele plan valt natuurlijk om zodra de beurzen kelderen. Dus mijn stelling gaat niet zozeer om of jullie verwachten dat de koers stijgt/daalt, maar hoe jullie klimaat en de bijbehorende risico's incalculeren en meenemen in jullie plan.

Niet, dat gaat namelijk niet. Ik verwacht ook dat we ongelooflijk grote problemen gaan krijgen omdat onze aanpak tot nu toe volstrekt onvoldoende is.

het enige wat ik er mee doe is zorgen dat ik bijv. een energiezuinig huis heb en zelf probeer duurzame keuzes te maken (minder vliegen, minder vlees, minder autorijden etc.). Vooral een energiezuinig huis voelt voor mij als een bijdrage richting FO.

Voor de rest is het zoals elke crisis (bijv. Corona nu): als je een stabiele basis hebt sta je er al beter voor dan 90% van de mensen en kun je redelijk relaxt de rit uitzitten / alternatieven overwegen.

[Get!em]

Om je beleggingen waar je geen of minder invloed op hebt, bij bijv pensioenfondsen ook richting duurzaam te bewegen kun je sinds kort ook zelf iets doen via een omweg: geef steun aan follow this of engine no.1. . Je koopt 1 aandeel via hen, bijv Shell of BP, en zij gebruiken jouw aandeel om een activistische stem op de aandeelhoudersvergadering te laten horen en resoluties in te dienen. Zie bijv het artikel in NRC van dit weekend. Met die resolutie proberen ze grotere aandeelhouders, zoals pensioenfondsen mee te krijgen om het bedrijf te dwingen de switch te maken naar Parijs.

[Get!em]

Qua klimaatprobleem zijn we in NL als eerste aan de beurt met de combinatie van stijgende zeespiegel, dalende bodem en tekort aan zoet water (verminderde Rijn (door oa gletsjers) en Maas debiet en gewijzigde regen periodes) Dat gaat enorme kosten opleveren voordat er definitieve grote keuzes gemaakt worden. In de afgelopen droge zomers stroomt het zoute water al tot aan Gouda en zijn ook Haarlemmermeer en Amsterdamrijnkanaal al zouter. Alle bedrijven die afhankelijk zijn van water (koelwater, sproeiwater, drinkwater, zullen dat in het westen als eerste merken. Dat is dus nog ruim voor het hoge water aan de dijk een groter probleem is.

Internationaal zijn stijgende zeespiegel voor de grote drukke metropolen inderdaad een probleem (metropolen zijn vaak in een delta gebouwd). En inderdaad is de wereld voedselvoorziening een probleem vanwege de tekorten aan goede landbouwgrond door degradatie van huidige landerijen, en tevens een eindige voorraad goedkoop winbare fosfaat (Marokko, China) voor kunstmest.

[ Voor 4% gewijzigd door Get!em op 07-06-2021 21:17 ]

[psychodude]

Orangelights23 schreef op maandag 7 juni 2021 @ 15:48:
Hoe gaat men hier om met klimaatverandering? De verwachting is dat de klimaatcrisis vele miljarden zal gaan kosten. Dat moet ergens door betaald worden, waardoor men verwacht dat dit voornamelijk door overheden opgepakt zal moeten worden. Ergens rond 2040-2050 zal dit kantelpunt komen las ik (weet even niet meer welk onderzoek het precies was, heb het in iedere geval ontvangen van mijn vrouw via collega's op haar universiteit).

Voor mij is het wel een lastige keuze: ik moet nog ruim 30 jaar werken voordat ik met pensioen ga, terwijl ik al tegen de FO aan zit te hikken over een jaar of 10. Dit hele plan valt natuurlijk om zodra de beurzen kelderen. Dus mijn stelling gaat niet zozeer om of jullie verwachten dat de koers stijgt/daalt, maar hoe jullie klimaat en de bijbehorende risico's incalculeren en meenemen in jullie plan.

Komt het echt tot een dusdanige klimaatcrisis hier in het westen, d.w.z. een crisis waarbij er een dusdanige massale impact op de beurzen zal komen, dan zal het een crisis zijn waarin ik het persoonlijk niet inzie dat onze resterende economie staande blijft.

Qua klimaatcrisis voorzie ik persoonlijk namelijk het enige dat onze economie op grotere schaal zal kunnen gaan raken een combinatie is tussen voedselschaarste, waterschaarste en anarchie.

Al het overige is op een civiele manier mee om te gaan. Duitsland zal mogelijk wat vluchtelingen uit Nederland kunnen opnemen. Op de Hondsrug, Limburg en al ons overige "hooggebergte" zal men des Nederlands op een gegeven moment namelijk toch zeggen, vol = vol.

De impact van dat soort problemen verwacht ik beperkt te zijn op de economie en de markt. Het is namelijk tamelijk voorspelbaar. Zelfs het 'onverwachte', zoals een dijkdoorbraak in Nederland, ligt namelijk gewoon in lijn der verwachting. En historisch gezien geven voorspelbare problemen als dit met grootste internationale impact weinig anders dan een kortstondig dipje in de markt, geen volledige crash.

En laten we eerlijk wezen, de crisis is al jaren gaande. De markt heeft zich er tot nu toe ook nog maar weinig van aangetrokken. Ik voorzie dit niet veranderen.

Rubbergrover1 schreef op maandag 7 juni 2021 @ 09:21:
Dat heb ik al lange tijd in mijn achterhoofd. Dat vermoedelijk het toekomstige rendement fors lager komt te liggen dan in het verleden. En dat sparen/beleggen niet extreem veel gaat opleveren.

Leven van het rendement wordt dan inderdaad moeilijk. Tegelijk is leven van je 'spaarpot' dan nog steeds goed mogelijk, door het geld simpelweg op te maken

Zie ook onderstaande.

Tommie12 schreef op maandag 7 juni 2021 @ 09:40:
Er is alvast één fundamentele verandering gebeurd, en dat is dat de vaste, gegarandeerde rentes nu lager liggen dan de inflatie, en dat was vroeger niet zo.
Nu ben ik zelf niet zo pessimistisch in het artikel maar ik besef al langer dat je om bovengemiddelde resultaten te halen je bovengemiddelde risico's zal moeten nemen.

Met name dit is natuurlijk wat hierin toch zeker het vergelijk is. Arbeid brengt meer op, kapitaal minder... bij sparen. De titel is in dat opzicht dan ook wel een beetje misleidend, clickbait achtig.

Kapitaal geeft vooralsnog toch nog echt wel rendement, en er is ook geen reële situatie voor te stellen waar dit niet langer het geval is. Bij wegvallen van rendement vervalt namelijk incentive tot beleggen. Dat terwijl bedrijven hier toch in grote mate een zekere afhankelijkheid van hebben. Idem dito hebben banken geld nodig om leningen en hypotheken te blijven verstrekken. Et cetera. Geld dat ergens vandaan moet komen, geld waarvoor zal blijven gelden, dat de gevende partij er iets voor terug verwacht.

Wat je nu natuurlijk ziet is dat bij de banken het geld tegen de plinten klotst door de gigantische hoeveelheden spaartegoeden. Meer en meer echter ziet men dat er geïnvesteerd wordt binnen beleggingen, denk aan de beurs, vastgoed, p2p-beleggingsopties, etc. En zoals binnen deze podcast ook wordt aangegeven, veel andere spaartegoeden die bij de babyboomers ligt, wordt de komende jaren langzaam aan opgegeten binnen hun pensioen.

Naarmate dat de totale spaarquote zal gaan verminderen is er de mogelijkheid dat rentes weer gaan stijgen zoals ook binnen deze podcast benoemt. Kans is dan dat bijvoorbeeld rendementen op de beurzen weer wat zullen gaan verminderen, een deel zal toch uit gaan stappen voor meer zekerheid. Maar uiteindelijk zal kapitaal rendabel blijven, of je dit nu uitermate safe kunt wegzetten, of stopt in vastgoed, aandelen, p2p, wat dan ook. Geld zal de potentie blijven hebben om in waarde te vermeerderen.

Rubbergrover1 schreef op maandag 7 juni 2021 @ 19:52:
Daarnaast ligt er nog een wereld open aan bv de verdere 'industrialisering' van de landbouw. Als voorbeeld, zoiets als de kassen, wat vooral een simpele 'tweedimensionale' verbouwwijze is, ik denk dat dat over een eeuw allemaal op meer verdiepingen kan werken. Of juist in kelders. In de huidige structuur is dat nog te duur, maar net als dat kassen veel duurder zijn dan gewone open grond maar toch voor sommige producten economisch uit kan, zal over een eeuw ook het werken in voedselflats voor sommige producten uit kunnen.

Vertical farms zijn in opzet momenteel echter nog erg duur en nota bene juist ontzettend milieu onbewust indien niet afdoende gebruik gemaakt wordt van renewable energiebronnen.

Conceptueel is het dan ook heel mooi. Maar helaas zijn we er nog niet om dit massaal in te voeren. Voor wat betreft milieuwinst aangaat is op korte termijn op mondiaal niveau het sterk reduceren van de vleesconsumptie het enige dat echt een meetbaar effect zal gaan hebben. Eer vertical farms gemeengoed zijn, zijn we vermoedelijk op zijn vroegst namelijk 20 - 30 jaar verder.

[Rubbergrover1]

psychodude schreef op maandag 7 juni 2021 @ 21:39:
[...].
Kapitaal geeft vooralsnog toch nog echt wel rendement, en er is ook geen reële situatie voor te stellen waar dit niet langer het geval is. Bij wegvallen van rendement vervalt namelijk incentive tot beleggen.

Uiteraard zal een belegging op termijn meer blijven opleveren dan bijvoorbeeld sparen. Maar in een situatie waarin je 4% spaarrente hebt, zullen dier beleggingen bv 6% rendement moeten bieden om interessant te zijn, terwijl bij een spaarrente van 0 een belrgging met 2% rendement al interessant is. Bij een lange periode van lage rentes zullen beleggingen daarom naar zo'n veel lager evenwicht evolueren.

Dat betekent niet meer in 25 jaar 4 keer zo veel kapitaal, maar bijvoorbeeld pas na 35 jaar een verdubbeling. (Even voor het idee) anders gezegd, vermogensopbouw zal veel meer vanuit de directe spaarquote moeten komen in plaats van uit het rendement.

Vertical farms zijn in opzet momenteel echter nog erg duur en nota bene juist ontzettend milieu onbewust indien niet afdoende gebruik gemaakt wordt van renewable energiebronnen.

Klopt. Daarom zie ik dit ook veel meer voor de verre lange termijn. (Tegen de tijd dat energie ook geen issue meer is ) Ik zie overigens wel juist een grote potentiële meerwaarde voor het milieu in de 'gesloten' cyclus die je kunt creëren. Je kunt het zo maken dat bv vervuiling van lucht, water en grond binnen de afgesloten ruimte blijft. Of opgevangen/hergebruikt wordt.

[Pannencouque]

Rubbergrover1 schreef op maandag 7 juni 2021 @ 08:51:
[...]

Is die 60k het enige wat aan financiële middelen nodig is? Of is dit nadat je al een verhuurhypotheek hebt genomen? Als je met je nieuwe hypotheek niet aan je top zit, dan kun je wellicht ofwel de nieuwe hypotheek verhogen ofwel een verhuurhypotheek nemen. Daarmee houd je dit 69k beschikbaar voor eventuele tegenvallers.

Als je al aan de top van je leengrens zit en die 60k eigenlijk voor tegenvallers wilt bewaren, dan zou voor mij het risico niet opwegen tegen een mogelijk langetermijn voordeel een zou ik het dus niet doen.

Het betreft nu 60k aan aflossing openstaande schulden (oa DUO). Daarna moet er dus nog een flinke hypotheek op en komen we qua spaargeld wel erg krap uit. Ik merk dat ik op veel momenten denk 'dit is je kans, over een jaar zul je echt een nieuw pand moeten kopen', en dat ik daarom nu wil handelen. Terwijl dit natuurlijk niet de enige kans is en geen enorm lot uit de loterij. Wat wél is, is dat ik een flink deel van de overwaarde in het nieuwe huis ga stoppen om die maandlast wat omlaag te krijgen, dus het is niet zo eenvoudig om eventueel te wachten op afkoeling van de markt.

Xanaroth schreef op maandag 7 juni 2021 @ 09:33:
[...]


Wij hebben diezelfde overweging gehad 1,5 jaar terug. Konden verkopen op 300k of verhuren op 1,4k/maand - wat na aftrek van eerste kosten als belastingen snel uit komt op 1000/maand . Met de originele aanschaf van 175k, was het dus nú direct 125k pakken of >10 jaar verhuren tot break-even.

Echter zou dat wel hogere LTV (=meer kosten) tot gevolg hebben voor de hoofdwoning, en als gevolg daarvan ook weer minder ruimte voor beleggen. Betalen ipv beleggen gaat ook rap waardoor break-even al snel >12,5 jaar ging voor ons.
Met als kanttekening dat het wel afhankelijk blijft van de toekomstige verkoopprijs, als je geen/slechte huurder treft, of er groot onderhoud nodig is, het allemaal aardig kan verschuiven.

Wij zijn gegaan voor gegarandeerd cash nu. Op zich niks mis met die horizon en wat risico, maar gecombineerd met het bedrag (meerdere jaren voor moeten sparen) vonden wij het risico en gedoe dat niet waard.

Kan je gedachtegang volgen. We zouden ons dan ook voor een paar jaar wel serieus krap zetten, pas daarna komt er wat lucht. De vraag is of we dat in deze levensfase moeten willen, al helemaal als het basisrendement niet goed is. Onze cijfers zijn nota bene ongunstiger dan wat jij schetst.

ybos schreef op maandag 7 juni 2021 @ 15:26:
[...]

Volgens mij is de overheid ook bezig om rendement op verhuur te gaan belasten, misschien daar ook even induiken, want dan is het waarschijnlijk niet meer interessant.

hier wat interessante voorbeelden:
https://www.businessinsid...ingspand-box-3-belasting/

Daar zat ik inderdaad ook al mee in gedachten. Mijn verwachting is dat ze de kleine investeerder met <5 panden niet meteen gaan pakken. Maar dat is een pure gok natuurlijk.

[Sibylle]

Pannencouque schreef op maandag 7 juni 2021 @ 23:07:
[...]
Het betreft nu 60k aan aflossing openstaande schulden (oa DUO). Daarna moet er dus nog een flinke hypotheek op en komen we qua spaargeld wel erg krap uit. Ik merk dat ik op veel momenten denk 'dit is je kans, over een jaar zul je echt een nieuw pand moeten kopen', en dat ik daarom nu wil handelen. Terwijl dit natuurlijk niet de enige kans is en geen enorm lot uit de loterij. Wat wél is, is dat ik een flink deel van de overwaarde in het nieuwe huis ga stoppen om die maandlast wat omlaag te krijgen, dus het is niet zo eenvoudig om eventueel te wachten op afkoeling van de markt.


[...]
Kan je gedachtegang volgen. We zouden ons dan ook voor een paar jaar wel serieus krap zetten, pas daarna komt er wat lucht. De vraag is of we dat in deze levensfase moeten willen, al helemaal als het basisrendement niet goed is. Onze cijfers zijn nota bene ongunstiger dan wat jij schetst.


[...]
Daar zat ik inderdaad ook al mee in gedachten. Mijn verwachting is dat ze de kleine investeerder met <5 panden niet meteen gaan pakken. Maar dat is een pure gok natuurlijk.

Verhuren kan heel aantrekkelijk zijn dankzij onbelaste inkomsten, hefboom via hypotheek en algemene stijging van de verkoopwaarde.
Ik zou echter voorzichtig zijn met weinig liquide middelen, want de risico's kunnen vrij snel escaleren als je geen cash kunt vrijmaken om ze tijdelijk te absorberen.

Denk aan een deuk in de economie waardoor je baan minder zeker is en je partner tijdelijk zonder werk zit, in parallel een klap op en huizenmarkt terwijl je huurder niet meer kan betalen maar het pand niet wilt verlaten.

Als je dat een jaar kan uithouden dan kom je er daarna wel weer bovenop (waarschijnlijk beter aangezien er mogelijkheden zijn in die tijd). Maar als je geen cash hebt dan kan het heel anders uitpakken.
Nu is dit misschien worst-case maar er zijn zat minder extreme situaties waarin je gewoon cash wilt hebben.

Tot eind vorig jaar verhuurde ik een pand, maar de verkoopprijs was zodanig gestegen dat verkopen, 30% belasting over de winst betalen (buitenland) en beleggen vrijwel hetzelfde zou opleveren in 5-10 jaar. Maar met significant minder risico en 'werk' aan mijn kant, die keuze was dus snel gemaakt.
Ik hou mijn ogen wel weer open voor een nieuw pand voor verhuur, maar met de huidige prijzen heb ik nog niks gezien.

[veldkampj]

Fr33z schreef op maandag 7 juni 2021 @ 20:03:
[...]


Niet, dat gaat namelijk niet. Ik verwacht ook dat we ongelooflijk grote problemen gaan krijgen omdat onze aanpak tot nu toe volstrekt onvoldoende is.

https://www.nu.nl/economi...uceren-elektriciteit.html
En dan ook biomassa in het rijtje met zonnepanelen en windmolens plaatsen.

https://www.telegraaf.nl/...grootste-biomassacentrale
400 miljoen subside

Orangelights23 schreef op maandag 7 juni 2021 @ 15:48:
Hoe gaat men hier om met klimaatverandering? De verwachting is dat de klimaatcrisis vele miljarden zal gaan kosten.

Is het ook niet zo dat als je de wereldmarkten volgt je vanzelf ook meegaat in de energietransitie als de hele wereld die omslag gaat maken?
Verder heb ik zelf wat plukken iShares Clean Energy ETF en de onlangs gelanceerde L&G Hydrogen Economy ETF. Hoe dat uitpakt in de toekomst, de tijd zal het leren.

[ Voor 11% gewijzigd door veldkampj op 08-06-2021 08:19 ]

[Pannencouque]

Sibylle schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 07:10:
[...]


Verhuren kan heel aantrekkelijk zijn dankzij onbelaste inkomsten, hefboom via hypotheek en algemene stijging van de verkoopwaarde.
Ik zou echter voorzichtig zijn met weinig liquide middelen, want de risico's kunnen vrij snel escaleren als je geen cash kunt vrijmaken om ze tijdelijk te absorberen.

Denk aan een deuk in de economie waardoor je baan minder zeker is en je partner tijdelijk zonder werk zit, in parallel een klap op en huizenmarkt terwijl je huurder niet meer kan betalen maar het pand niet wilt verlaten.

Als je dat een jaar kan uithouden dan kom je er daarna wel weer bovenop (waarschijnlijk beter aangezien er mogelijkheden zijn in die tijd). Maar als je geen cash hebt dan kan het heel anders uitpakken.
Nu is dit misschien worst-case maar er zijn zat minder extreme situaties waarin je gewoon cash wilt hebben.

Tot eind vorig jaar verhuurde ik een pand, maar de verkoopprijs was zodanig gestegen dat verkopen, 30% belasting over de winst betalen (buitenland) en beleggen vrijwel hetzelfde zou opleveren in 5-10 jaar. Maar met significant minder risico en 'werk' aan mijn kant, die keuze was dus snel gemaakt.
Ik hou mijn ogen wel weer open voor een nieuw pand voor verhuur, maar met de huidige prijzen heb ik nog niks gezien.

Helder, en kan ik me ook in vinden. De risico's staan onvoldoende in verhouding tot het rendement. Zo lang het goed gaat is het leuk, maar baanverlies icm huurproblemen zouden ons de komende paar jaar wel nekken, vrees ik. Daarvoor zijn de reserves dan te krap.

[Zr40]

veldkampj schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 08:17:
[...]

https://www.nu.nl/economi...uceren-elektriciteit.html
En dan ook biomassa in het rijtje met zonnepanelen en windmolens plaatsen.

Ik ben ook geen fan van biomassa, maar laten we wel eerlijk zijn, biomassa is veel beter dan andere vervuilende manieren om elektriciteit te produceren. Uitstootvrij is het zeker niet, maar zolang het niet mogelijk is om alles duurzaam op te wekken, moeten we perfect niet in de weg laten staan van een veel minder slecht alternatief voor kolen.

[ Voor 7% gewijzigd door Zr40 op 08-06-2021 08:27 ]

[Rubbergrover1]

Als we dan toch bezig zijn, voor de crypto-fans:
nieuws: ‘China’s miningactiviteiten passeren in 2024 elektriciteitsverbruik I...
Het energieverbruik voor het minen van Bitcoin ligt op dit moment al hoger dan het jaarlijkse elektriciteitsverbruik van heel Nederland en stijgt rap door. Dat 'mooie' alternatieve betaalmiddel verslindt dus energie.

[ Voor 21% gewijzigd door Rubbergrover1 op 08-06-2021 08:25 ]

[veldkampj]

Zr40 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 08:21:
[...]

Ik ben ook geen fan van biomassa, maar laten we wel eerlijk zijn, biomassa is veel beter dan andere vervuilende manieren om elektriciteit te produceren. Uitstootvrij is het zeker niet, maar zolang het niet mogelijk is om alles duurzaam op te wekken, moeten we perfect niet in de weg laten staan van een veel minder slecht alternatief voor kolen.

Offtopic discussie, maar is het echt zoveel beter dan bijvoorbeeld gas?
(Oer)bossen worden gekapt, het wordt de wereld over verscheept met die enorm vervuilende schepen en vervolgens hier verstookt waarbij tijdens het gehele traject CO2 vrijkomt, CO2 wat niet meer kan worden opgevangen door diezelfde bomen want die staan er niet meer.

[R.van.M]

veldkampj schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 08:17:


[...]


Is het ook niet zo dat als je de wereldmarkten volgt je vanzelf ook meegaat in de energietransitie als de hele wereld die omslag gaat maken?
Verder heb ik zelf wat plukken iShares Clean Energy ETF en de onlangs gelanceerde L&G Hydrogen Economy ETF. Hoe dat uitpakt in de toekomst, de tijd zal het leren.

Wat zit er dan in die ETF's voor bedrijven? Heb je het onderzocht of alleen op basis van de naam gekocht?

[R.van.M]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 08:25:
Als we dan toch bezig zijn, voor de crypto-fans:
nieuws: ‘China’s miningactiviteiten passeren in 2024 elektriciteitsverbruik I...
Het energieverbruik voor het minen van Bitcoin ligt op dit moment al hoger dan het jaarlijkse elektriciteitsverbruik van heel Nederland en stijgt rap door. Dat 'mooie' alternatieve betaalmiddel verslindt dus energie.

Als het nog een betaalmiddel zou zijn is er nog wel een argument voor op te brengen (al die servers bij de banken verbruiken ook stroom) maar in dit geval is het voornamelijk een speculatief instrument

[Fr33z]

veldkampj schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 08:17:
[...]

https://www.nu.nl/economi...uceren-elektriciteit.html
En dan ook biomassa in het rijtje met zonnepanelen en windmolens plaatsen.

https://www.telegraaf.nl/...grootste-biomassacentrale
400 miljoen subside



[...]


Is het ook niet zo dat als je de wereldmarkten volgt je vanzelf ook meegaat in de energietransitie als de hele wereld die omslag gaat maken?
Verder heb ik zelf wat plukken iShares Clean Energy ETF en de onlangs gelanceerde L&G Hydrogen Economy ETF. Hoe dat uitpakt in de toekomst, de tijd zal het leren.

ik begrijp niet wat je met de eerste twee berichten bedoelt, behalve dan dat biomassa wat discutabel is (sure, er is ook wel wat op aan te merken).

Op je tweede punt:
ja op zich zou je met brede-markt ETFs de transitie redelijk moeten volgen. Ik ben alleen niet zo optimistisch dat het echt gaat lukken om genoeg te vergroenen voordat er hele grote gevolgen gaan zijn. Natuurlijk vinden we wel een oplossing / uitweg, maar niet voordat Gouda onder water loopt zeg maar (NB: 100% speculatie natuurlijk, maar de aanpak van CO2-uitstoot is helaas gewoon echt onder de maat en het kan denk ik niet anders dan dat er eerst hele grote pleuris uitbreekt en daarna komen we er pas achter dat het toch wat anders moet)

[Zr40]

R.van.M schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 09:12:
[...]
Als het nog een betaalmiddel zou zijn is er nog wel een argument voor op te brengen (al die servers bij de banken verbruiken ook stroom) maar in dit geval is het voornamelijk een speculatief instrument

Al die servers bij de banken verbruiken bij lange na niet zoveel stroom als een heel land, zou ik toch denken? En die banken verwerken een aantal ordegroottes méér transacties per dag dan crypto wereldwijd doet. Als betaalmiddel is crypto op meerdere vlakken (niet alleen energieverbruik) gewoon enorm onefficient.

[veldkampj]

R.van.M schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 09:10:
[...]


Wat zit er dan in die ETF's voor bedrijven? Heb je het onderzocht of alleen op basis van de naam gekocht?

Die Clean Energy bevat bedrijven die in o.a. windenergie en zonne-energie zitten. Onlangs wat waterstof bedrijven aan toegevoegd zag ik. Die Hydrogen Economy bevat, zoals de naam zegt, bedrijven die iets met waterstof doen. Een Toyota en Hyundai zitten er bijvoorbeeld ook in, al zijn dat geen pure waterstof spelers.
Er zit wel een kleine overlap in de twee ETFs nu.

Ik volg zelf een tijdje de waterstof aandelen en had er al een aantal los gekocht in de loop van de tijd (Ballard, Bloom, NEL, PowerCell, Plug). Die ETFs bieden wel een mooie uitkomst aangezien ik nu alles tegelijk kan kopen, scheelt ook weer in de transactiekosten en er zitten bedrijven in die op mn watchlist stonden of die ik los te duur vond
Te duur als in: dat ik met het bedrag wat ik maandelijks beschikbaar heb amper 1 stock kon kopen, niet te duur als in overvalued.

Het is op deze site doorgaans geen populaire mening als ik de reacties onder artikelen over waterstof lees maar zelf geloof ik er wel in. Ja, er zijn de nodige uitdagingen, maar die waren er ook toen men begon over elektrisch rijden. Er komen inmiddels ook steeds meer plannen voorbij over waterstof (denk aan oa tankstations) en in beleidsplannen valt het ook regelmatig. Het is echter wel een lange termijn plan maar ik heb geen haast.

[Deveon]

Zr40 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 09:17:
[...]

Al die servers bij de banken verbruiken bij lange na niet zoveel stroom als een heel land, zou ik toch denken? En die banken verwerken een aantal ordegroottes méér transacties per dag dan crypto wereldwijd doet. Als betaalmiddel is crypto op meerdere vlakken (niet alleen energieverbruik) gewoon enorm onefficient.

offtopic:
Met alleen servers heb je nog geen bank. Denk ook aan alle werknemers, hun werkplek en externe auditing om doel betrouwbaar te houden. Bij crypto zit dat allemaal in de blockchain. Net als bij elektrische auto’s gaat het om het totale plaatje.

Daarnaast is het ook sterk afhankelijk naar wel gegevens je kijkt. Per transactie liggen de kosten hoog, maar kijk je per dollar verplaatst dan is het een heel ander beeld. Kleine transacties kunnen ook prima buiten de chain verholpen worden zoals bijvoorbeeld bij de Cashapp (Square) die zowel retailers als de consumenten als klant hebben (al heb je dan nog steeds een “bank” als tussenpersoon).

[Zr40]

Deveon schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 09:41:
[...]
Met alleen servers heb je nog geen bank. Denk ook aan alle werknemers, hun werkplek en externe auditing om doel betrouwbaar te houden.

Ik blijf er bij dat het geheel kleiner is dan het land.

Kleine transacties kunnen ook prima buiten de chain verholpen worden

Ik hoop dat je de ironie van dit argument ziet?

Goed, offtopic, ik ga er hier niet over verder.

[Get!em]

Rubbergrover1 schreef op maandag 7 juni 2021 @ 23:01:
[...]

[...]

Klopt. Daarom zie ik dit ook veel meer voor de verre lange termijn. (Tegen de tijd dat energie ook geen issue meer is ) Ik zie overigens wel juist een grote potentiële meerwaarde voor het milieu in de 'gesloten' cyclus die je kunt creëren. Je kunt het zo maken dat bv vervuiling van lucht, water en grond binnen de afgesloten ruimte blijft. Of opgevangen/hergebruikt wordt.

Is geen lange termijn meer. Westland en Lansingerland kassengebieden draaien al steeds meer kassen als gesloten systeem, zonder CO2 uitstoot.
Warmte komt uit diepe (3-6km) bronnen voor meerdere bedrijven tegelijk, water wordt al hergebruikt (in feite leven ze grootste deel van regenwater, zelfs in de afgelopen jaren met droogte) en de bodem gebruiken ze al lang niet meer, ze kweken op substraat, precies de voeding die de plant nodig heeft. Ook hangen er tegenwoordig steeds vaker gordijnen en wordt in donkere tijden alleen de kleur licht gestraald met die nodig is om te groeien. Tevens zijn veel kassen waar het kan al voorzien van zonnepanelen (op de zijkant bijv). Gebruikt substraat wordt al gerecycled. De keuterboeren onder de kassen zijn al lang vertrokken, uitgekocht en vervangen door woonwijken en nog toekomstige bouwplannen van Den Haag / Westmade, Poeldijk, Gravezande, Naaldwijk, Lier, Wateringen / Zoetermeer / Bleiswijk / Berkel en Rodenrijs / Pijnacker.

[Deveon]

Zr40 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 09:50:
[...]

Ik blijf er bij dat het geheel kleiner is dan het land.


[...]

Ik hoop dat je de ironie van dit argument ziet?

Goed, offtopic, ik ga er hier niet over verder.

Ironisch misschien, maar dat is het gevolg van eerste generatie van technologie. Inmiddels klopt de derde generatie van crypto al op de voordeur (Etherium is de tweede).

Daarnaast zie ik niet wat de waarde is van een vergelijking tussen het energieverbruik van een betalingssysteem en het stroomverbruik van een land. Dat is niet eens meer appels met peren vergelijken maar appels met surfplanken

De discussie over de potentie van Bitcoin lijkt mij voor dit topic offtopic, maar de technische mogelijkheden van de techniek achter crypto lijkt mij wel degelijk relevant om rekening mee te houden gezien de huidige staat van het financiële stelsel. Het is maar de vraag hoe lang andere staten afhankelijk willen blijven van de dollar als reserve currency. Persoonlijk zie ik China en/of de EU die rol ook niet oppakken en een currency op basis van rekenkracht en energiekosten met niemand aan het stuur is dan misschien niet eens z’n gek idee (denk lánge termijn).

[Corrit]

Deveon schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 09:41:
Daarnaast is het ook sterk afhankelijk naar wel gegevens je kijkt. Per transactie liggen de kosten hoog, maar kijk je per dollar verplaatst dan is het een heel ander beeld.

Het overboeken van grote bedragen is echt nooit een probleem geweest. Het gaat juist om de miljoenen 'mini'-transacties in supermarkten en andere winkels, en alle ideal en creditcardbetalingen online. Volgens betaalvereniging 890 miljoen ideal betalingen en 4,7 miljard pinbetalingen per jaar, alleen al in NL. Bitcoin komt überhaupt niet in de buurt van die volumes, en heeft een energieverbruik van heb ik jou daar.

En ja, Kleine transacties kunnen ook prima buiten de chain verholpen worden. Maar dat doen we nu dus ook al, en dat werkt prima. Als je het buiten de blockchain om wilt doen via een externe app/platform dan ben je effectief gewoon een bank aan het nabouwen, en schiet je er netto helemaal niets mee op.

[ColdStone]

Corrit schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 11:10:
[...]


Het overboeken van grote bedragen is echt nooit een probleem geweest. Het gaat juist om de miljoenen 'mini'-transacties in supermarkten en andere winkels, en alle ideal en creditcardbetalingen online. Volgens betaalvereniging 890 miljoen ideal betalingen en 4,7 miljard pinbetalingen per jaar, alleen al in NL. Bitcoin komt überhaupt niet in de buurt van die volumes, en heeft een energieverbruik van heb ik jou daar.

En ja, Kleine transacties kunnen ook prima buiten de chain verholpen worden. Maar dat doen we nu dus ook al, en dat werkt prima. Als je het buiten de blockchain om wilt doen via een externe app/platform dan ben je effectief gewoon een bank aan het nabouwen, en schiet je er netto helemaal niets mee op.

Dit is natuurlijk gigantisch offtopic, maar BTC is ook vanuit het Store of Value prinicipe en gebaseerd op Proof of Work.

Er zijn genoeg voorbeelden waarbij de blockchain veel transacties aan kan en behoorlijk energie zuinig is.
BTC is wat dat betreft geen goed voorbeeld, daarnaast is de energieverbruik gekoppeld aan de opbrengst van een block. Hoe hoger de koers hoe meer mensen bereid zijn er qua werk tegen aan te gooien en dus energieverbruik. Dit is vergelijkbaar met goud of olie, als de opbrengst lager is dan het delven worden de inspanningen niet meer gemaakt.

Maar ik stel voor de gehele crypto discussie hier niet te gaan voeren

[ Voor 4% gewijzigd door ColdStone op 08-06-2021 11:41 ]

[Corrit]

@ColdStone Ja dat weet ik, het zou ook op een energiezuinigere manier kunnen, maar dat is het punt helemaal niet. Het voegt naar mijn mening gewoon helemaal niets toe boven het huidige systeem.

Grappig dat de crypto-fans altijd denken dat de anti-crypto mensen het systeem niet snappen. Ik snap het prima, maar vind het gewoon een solution looking for a problem.

[Rubbergrover1]

Get!em schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 10:45:
[...]

Is geen lange termijn meer. Westland en Lansingerland kassengebieden draaien al steeds meer kassen als gesloten systeem, zonder CO2 uitstoot.

Ik bedoel meer dat 'landbouwflats' voorlopig nog niet echt op grote schaal zullen worden gebouwd omdat dat nog te duur is. Dat de kassen al met een grotendeels gesloten systeem werken is wel bekend.

[Rubbergrover1]

ColdStone schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 11:40:
[...]


Dit is natuurlijk gigantisch offtopic, maar BTC is ook vanuit het Store of Value prinicipe en gebaseerd op Proof of Work.

Er zijn genoeg voorbeelden waarbij de blockchain veel transacties aan kan en behoorlijk energie zuinig is.
BTC is wat dat betreft geen goed voorbeeld, daarnaast is de energieverbruik gekoppeld aan de opbrengst van een block. Hoe hoger de koers hoe meer mensen bereid zijn er qua werk tegen aan te gooien en dus energieverbruik. Dit is vergelijkbaar met goud of olie, als de opbrengst lager is dan het delven worden de inspanningen niet meer gemaakt.

Maar ik stel voor de gehele crypto discussie hier niet te gaan voeren

Met blockchain is ook weinig mis. En een discussie over het nut van crypto is ook off topic.

Het punt was namelijk dat dat minen zo'n gigantisch veel stroom kost. En dat mensen voor het minen die locaties zoeken waar de stroomkosten het laagst zijn, bijvoorbeeld omdat niet alle maatschappelijke kosten van de stroomopwekking in die prijs zijn verwerkt.

[Blik1984]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 12:05:
[...]

Met blockchain is ook weinig mis. En een discussie over het nut van crypto is ook off topic.

Het punt was namelijk dat dat minen zo'n gigantisch veel stroom kost. En dat mensen voor het minen die locaties zoeken waar de stroomkosten het laagst zijn, bijvoorbeeld omdat niet alle maatschappelijke kosten van de stroomopwekking in die prijs zijn verwerkt.

Er word al een relatief groot gedeelte van de miningfarms door middel van zonne-energie voorzien van stroom, en vanuit de Chinese overheid is hier ook steeds meer focus op.

Ik ben bij dit soort voorbeelden altijd heel erg benieuwd naar de kosten van het minen, transporteren en opslaan van bijvoorbeeld goud. Inclusief de mensenlevens die het kost en de gezondheidsrisico's die er aan vastkleven. Maar zoveel transparantie zal er vanuit die hoek vast en zeker niet komen, want ik denk dat het te confronterend gaat zijn

[Rubbergrover1]

Blik1984 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 12:17:
[...]

Ik ben bij dit soort voorbeelden altijd heel erg benieuwd naar de kosten van het minen, transporteren en opslaan van bijvoorbeeld goud. Inclusief de mensenlevens die het kost en de gezondheidsrisico's die er aan vastkleven. Maar zoveel transparantie zal er vanuit die hoek vast en zeker niet komen, want ik denk dat het te confronterend gaat zijn

Daar zou ik ook niet snel mijn geld in investeren.

[assje]

veldkampj schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 09:33:
Het is op deze site doorgaans geen populaire mening als ik de reacties onder artikelen over waterstof lees maar zelf geloof ik er wel in. Ja, er zijn de nodige uitdagingen, maar die waren er ook toen men begon over elektrisch rijden. Er komen inmiddels ook steeds meer plannen voorbij over waterstof (denk aan oa tankstations) en in beleidsplannen valt het ook regelmatig. Het is echter wel een lange termijn plan maar ik heb geen haast.

Het lijkt me allemaal behoorlijk offtopic hier maar als je je investeringen een duurzaam karakter wilt geven zou ik je toch vooral wel goed informeren om te bezien of het ook productief is.

In mijn optiek is vanuit duurzaamheidsperspectief biomassa zeker zo belangrijk als waterstof voor de energietransitie. Gaan we het hebben over waterstof voor wegvervoer dan is waterstof simpelweg sterk contraproductief, op dit moment ben je met fossiele brandstof simpelweg nog beter af en het duurt mogelijk nog decennia voor dat verandert. Let wel, het via biomassa in de lucht houden van kolencentrales is net zo goed contraproductief maar doet niet zoveel af aan de potentie.

Waar waterstof (veelal onterecht) breed wordt gedragen is biomassa (veelal onterecht) in het verdomhoekje gekomen. Ik kan je onderstaand artikel dat beide onderwerpen bespreekt aanraden:
https://www.wattisduurzaa...van-het-biomassa-debacle/

Net als biomassa is waterstof uitermate bruikbaar voor alles dat nu afhankelijk is van kolen, olie of gas. Net als het verstoken van biomassa is het verstoken van waterstof véél eenvoudiger dan het duurzaam vergaren ervan.

Of anders met name:
https://www.wattisduurzaa...aam-gebruik-van-biomassa/

Wie het huidige verbruik van biomassa een beetje kent, weet dat de grootste stromen nu juist lopen naar de toepassingen onderop de ladder. Met voedsel, meubels en papier gaat het nog goed maar verder gaat de meeste biomassa naar elektriciteitscentrales, warmtenetten en wegmobiliteit. Precies de toepassingen waar biomassa (naar mijn idee) geen grote duurzame rol kan of zal spelen, in een wereldeconomie die kampt met schaarste aan biomassa en landbouwgrond.

https://www.wattisduurzaa...aam-wat-mag-op-waterstof/

Het frustreert dat voor de toepassingen die in de waterstofhype alle aandacht krijgen, juist uitstekende alternatieven mogelijk zijn. Ketel- en autoverkopers houden consumenten een worst voor die stiekem niet bestaat en misschien wel nooit gebakken wordt.

Desgewenst kunnen we over waterstof eventueel hier verder praten (zodat we dit topic schoon kunnen houden):
Waterstof - de sleutel voor de energietransitie

[ Voor 38% gewijzigd door assje op 08-06-2021 12:39 ]

[Deveon]

Corrit schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 11:55:
Grappig dat de crypto-fans altijd denken dat de anti-crypto mensen het systeem niet snappen. Ik snap het prima, maar vind het gewoon een solution looking for a problem.

Ongeacht het onderwerp is het volgens mij is het redelijk mens eigen om te verdiepen in wat je interesseert of potentie ziet. Als voorstander is het enkel de vraag of je niet op Mt. Stupid van het Dunning-Kruger effect zit.

[Rubbergrover1]

assje schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 12:29:
[...]

In mijn optiek is vanuit duurzaamheidsperspectief biomassa zeker zo belangrijk als waterstof voor de energietransitie. Gaan we het hebben over waterstof voor wegvervoer dan is waterstof simpelweg sterk contraproductief, op dit moment ben je met fossiele brandstof simpelweg nog beter af en het duurt mogelijk nog decennia voor dat verandert.

Dan kijk je dus naar één toepassingsmogelijkheid. Een mogelijkheid die voor biomassa sowieso niet mogelijk is (auto die op biomassa rijdt?).

Let wel, het via biomassa in de lucht houden van kolencentrales is net zo goed contraproductief maar doet niet zoveel af aan de potentie.

Waar waterstof (veelal onterecht) breed wordt gedragen is biomassa (veelal onterecht) in het verdomhoekje gekomen.

Biomassa en waterstof zijn twee totaal verschillende zaken. Biomassa is een grondstof voor opwekken van energie, terwijl waterstof en medium is om energie op te slaan en te vervoeren. Met daarbij dus ook verschillende situaties waarin ze nuttig gebruikt zouden kunnen worden.

[Zr40]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 12:53:
[...]

Dan kijk je dus naar één toepassingsmogelijkheid. Een mogelijkheid die voor biomassa sowieso niet mogelijk is (auto die op biomassa rijdt?).

Tuurlijk wel. Alleen de omzetting naar elektriciteit vindt plaats buiten de auto, net zoals je geen windmolen op je elektrische auto hebt zitten.

Vergeet niet dat een auto die rijdt op kolenelektriciteit nu al een lagere well-to-wheel uitstoot heeft dan die van een brandstofauto. Een auto die rijdt op biomassaelektriciteit zit nog lager.

Zolang het nog niet perfect kan, laten we in ieder geval 'heel veel beter' niet bijvoorbaat uitsluiten.

[ Voor 11% gewijzigd door Zr40 op 08-06-2021 13:00 ]

[assje]

@Rubbergrover1 half Brazilie rijdt op biomassa (bioethanol). In verschillende vormen kan biomassa (potentieel) ook gebruikt worden voor opslag (en transport).

Voor discussie over biomassa eventuele dan maar hier: CO2 uitstoot en Biomassa

[MneoreJ]

Er zijn nu wel heel veel reacties van de vorm "natuurlijk off-topic, MAAR..." Als je zelf al merkt dat je zo moet beginnen, probeer dan niet alsnog nog even het "laatste" woord erin te gooien want daar krijg je natuurlijk ook gewoon weer reactie op. Gewoon verwijzen naar de topic(s) waar het wel over gaat en door. Dit is wel een breed topic en dat we af en toe afdwalen hoort er praktisch bij, maar het is nu al een volle pagina zonder enige binding met FO in de praktijk...

[Rubbergrover1]

assje schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 13:00:
@Rubbergrover1 half Brazilie rijdt op biomassa (bioethanol). In verschillende vormen kan biomassa (potentieel) ook gebruikt worden voor opslag (en transport).

Dan rijdt die dus niet op de biomassa zelf, maar op de bioethanol die daarmee geproduceerd is. Net als dat een auto niet op windenergie rijdt, maar op de stroom of de waterstof die daarmee gemaakt kan worden. Dat is dus het verschil tussen de energie-opwekker en energiedrager.

[Rubbergrover1]

MneoreJ schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 13:08:
Er zijn nu wel heel veel reacties van de vorm "natuurlijk off-topic, MAAR..." Als je zelf al merkt dat je zo moet beginnen, probeer dan niet alsnog nog even het "laatste" woord erin te gooien want daar krijg je natuurlijk ook gewoon weer reactie op. Gewoon verwijzen naar de topic(s) waar het wel over gaat en door. Dit is wel een breed topic en dat we af en toe afdwalen hoort er praktisch bij, maar het is nu al een volle pagina zonder enige binding met FO in de praktijk...

Heeft ook te maken met de (gevaarlijke) vraag hoe mensen bij hun FO beleid omgaan met klimaatverandering. Dan krijg je uiteraard een discussie over zaken die raken aan klimaatverandering.

Maar uiteraard kun je ook volstaan met slechts de melding dat je er wel of geen rekening mee houdt.

[MneoreJ]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 13:21:
[...]

Heeft ook te maken met de (gevaarlijke) vraag hoe mensen bij hun FO beleid omgaan met klimaatverandering. Dan krijg je uiteraard een discussie over zaken die raken aan klimaatverandering.

Maar uiteraard kun je ook volstaan met slechts de melding dat je er wel of geen rekening mee houdt.

Nou, je kunt ook best ingaan op hoe je er dan precies om mee wil gaan in termen van waarin je investeert wellicht, zolang het geen reclame wordt voor je favoriete ETF -- maar discussies over welke maatregels nu wel of niet effectief zijn in de klimaattransitie, en of biomassa nu wel of niet het pure kwaad is, en of crypto/mining nu wel of niet energieneutraal is of kan... dat is allemaal heel interessant in brede maatschappelijke zin maar ik zie geen enkele binding met financieel onafhankelijk worden, behalve de open deur "als we allemaal naar de filistijnen gaan is je geld niks waard". Het is (nog net) geen topic voor algemene onafhankelijkheid van alle risico's in het leven.

Daarmee is natuurlijk niet gezegd dat deze onderwerpen niet besproken moeten worden, maar gelukkig zijn er voor al die dingen al wel topics.

[Rubbergrover1]

Dat is dus het lastige met vragen of iemand ook kijkt naar 'klimaatverandering'. Dat zit in zo veel zaken verweven. Ook zaken waar je misschien niet bij voorbaat aan denkt. Bijvoorbeeld die opmerking over het energieverbruik, om aan te geven dat je misschien aan de ene kant 'groen' bezig wilt zijn met verantwoorde aandelen, maar aan de andere kant ook bv Bitcoin en goud hebt, waarbij de winning vaak niet bepaald 'schoon' gaat. Lijkt mij in elk geval nuttig om te benoemen dat je hier ook naar kunt kijken.

Verder is het uiteraard ieders eigen keus om te bekijken of hij of zijn wel of geen rekening wil houden met de klimaatimpact van hun handelingen. En welke invulling je daar aan geeft.

[MneoreJ]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 13:38:
Verder is het uiteraard ieders eigen keus om te bekijken of hij of zijn wel of geen rekening wil houden met de klimaatimpact van hun handelingen. En welke invulling je daar aan geeft.

Zeker, maar onder de streep komt dat neer op wat voor geld je overhoudt of uitgeeft aan je energie en waarom dan (als in, "ik geef bewust veel meer/minder uit dan anderen maar daar verbeter ik de wereld als volgt mee"). Ik neem klimaatimpact zeker wel mee bij de keuze van mijn energieleverancier of wat voor apparatuur ik aanschaf (en aan laat staan). En als er mensen zijn die thuis biomassa verstoken of waterstof verbranden om geld te besparen of het klimaat te verbeteren lijkt me dat heel interessant en on topic, maar volgens mij ging het daar niet over.

[ Voor 9% gewijzigd door MneoreJ op 08-06-2021 13:52 ]

[veldkampj]

MneoreJ schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 13:51:
[...]

En als er mensen zijn die thuis biomassa verstoken of waterstof verbranden om geld te besparen of het klimaat te verbeteren lijkt me dat heel interessant en on topic, maar volgens mij ging het daar niet over.

Er wordt in Nederland en andere plaatsen in de wereld tests gedaan met huizen die verwarmd worden met waterstof (zie bijvoorbeeld https://www.stedin.net/ov...vaties/waterstof/uithoorn). Er zijn al ketels die hiermee om kunnen gaan.
Zelf ben ik erg benieuwd naar deze ontwikkeling aangezien ik liever een nieuwe ketel plaats dan heel mn huis ombouwen voor een warmtepomp, waarbij het de vraag is of ik die investering er überhaupt ooit uit ga halen.

[assje]

@veldkampj ik reageer in het topic waar het hoort


Om antwoord te geven op de specifieke vraag; voor mij speelt sustainability een grote rol in mijn FO plannen. Puur vanuit FO is het vooral een remmende factor aangezien ik tienduizenden euro's aan verduurzaming uitgeef en TVT daarbij minder als noodzaak zie. Aan de andere kant ligt consuminderen perfect in lijn met FO gedachten.

Verder overweeg ik om ook wat te gaan investeren in (lokale) energieprojecten. Deels om wat goed te doen maar ook deels omdat ik nog niet weet of ik mijn maandelijkse inleg in aandelen nog verder wil (durf te) verhogen.

[technopeuter]

veldkampj schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 14:10:
[...]

Er wordt in Nederland en andere plaatsen in de wereld tests gedaan met huizen die verwarmd worden met waterstof (zie bijvoorbeeld https://www.stedin.net/ov...vaties/waterstof/uithoorn). Er zijn al ketels die hiermee om kunnen gaan.
Zelf ben ik erg benieuwd naar deze ontwikkeling aangezien ik liever een nieuwe ketel plaats dan heel mn huis ombouwen voor een warmtepomp, waarbij het de vraag is of ik die investering er überhaupt ooit uit ga halen.

Je zegt hier 3x dat je geen zin hebt in verduurzamen van je huis, allemaal excuses en jammer voor je FO. Waterstof is te duur voor het verwarmen van je huis, word zeker 2,5x duurder als gas. duurzame opwekking duurt nog 30 jaar. Dus mensen die zeggen dat ze daarvoor gaan kunnen lang wachten.
investeringen er uithalen is een zorg maar 2,5 hogere energieprijs interesseert je niet? bijzonder. wat is je terugverdientijd van je huidige ketel trouwens? waarom moet de WP dan wel een tvt hebben?
Een modern huis zonder vloerverwarming noem ik niet modern, met of zonder WP. het is mijn enige eis geweest bij mijn huidige huis en zou mijn eis zijn bij verbouwen.
Met vloerverwarming en een gasverbruik kleiner als 1000M3 kun je rustig over op een WP, die trouwens goedkoper is als het gas. mijne had ik voor in totaal €1200 hangen. Met zonnepanelen ben ik zo helemaal van het gas.

Het grote voordeel van deze technieken en vooral besparen op je warmtegebruik is dat je een energienota van 0 of tegenwoordig negatief kunt krijgen. Dan komt FO echt dichtbij.
het hebben van een energierekening vind ik niet echt FO

[ Voor 9% gewijzigd door technopeuter op 08-06-2021 14:22 ]

[Deveon]

veldkampj schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 14:10:
[...]

Er wordt in Nederland en andere plaatsen in de wereld tests gedaan met huizen die verwarmd worden met waterstof (zie bijvoorbeeld https://www.stedin.net/ov...vaties/waterstof/uithoorn). Er zijn al ketels die hiermee om kunnen gaan.
Zelf ben ik erg benieuwd naar deze ontwikkeling aangezien ik liever een nieuwe ketel plaats dan heel mn huis ombouwen voor een warmtepomp, waarbij het de vraag is of ik die investering er überhaupt ooit uit ga halen.

De beste stap hierin is isolatie. Energie besparen is altijd beter ongeacht de energiebron en ben je ook niet afhankelijk van de bron in dit prille stadium van de energietransitie.

Verder heb ik met name mijn twijfels over de veiligheid van reukloos waterstof bij particulieren. Zover mij bekend is een geur toevoegen zoals bij aardgas niet mogelijk. Elektrische verwarmen is dan volgens mij efficiënter te transporteren, flexibeler (met eigen PV opwekken of lokaal opslaan) en veiliger. Het is enkel een kwestie van de energiedrager want voorlopig zal voor beide het met name uit kolencentrales moeten komen gezien de vraag naar verwarming in de winter enorm is en zonne-energie dan beperkt.

[Get!em]

Voor veel huizen is het, nu de airco toch al populair is in de warme zomers, handiger om te kijken naar een combi airco die ook kan verwarmen.
https://aircokiezen.nl/hoe-werkt-een-airco-als-verwarming

[Get!em]

technopeuter schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 14:19:
[...]


Met vloerverwarming en een gasverbruik kleiner als 1000M3 kun je rustig over op een WP, die trouwens goedkoper is als het gas. mijne had ik voor in totaal €1200 hangen. Met zonnepanelen ben ik zo helemaal van het gas.

Het grote voordeel van deze technieken en vooral besparen op je warmtegebruik is dat je een energienota van 0 of tegenwoordig negatief kunt krijgen. Dan komt FO echt dichtbij.
het hebben van een energierekening vind ik niet echt FO

1000 is niet het criterium, gaat er meer om dat de kosten voor verbruikte electriciteit voor het genereren van warmte met een warmtepomp lager zijn dan die van gas. En je met laag temperatuur systeem je huis warm kunt krijgen en houden.

Zelf nog steeds een CV met radiatoren in een goed geisoleerd huis, maar die heb ik als test al wel op 55C gezet. Werkt prima. Bij 45-55C kun je al een warmtepomp overwegen namelijk.


Ik heb meegerekend aan een huis met vloerverwarming overal, met een oorspronkelijk gasverbruik van 4000m3. Dat huis is nu al 2 jaar van gas af, met inzet van een lucht warmte pomp (twee units buiten) en een groot voorraadvat. Daarnaast zonnepanelen (28) om het hogere verbruik te compenseren. Totaal electra verbruik is 8000kWh, zonnepanelen opbrengst momenteel >8000kWh per jaar. Rekening is al twee jaar <0. Met verdwijnen van saldering zal dat uiteraard anders worden, maar nog steeds voordelig tov oorspronkelijke situatie. Warmte in de winter is prima te doen, wel staat de pomp bij temps <0 buiten langere tijd te draaien, maar grootste invloed is als er meer dan 4 personen achter elkaar douchen.

[ Voor 8% gewijzigd door Get!em op 08-06-2021 14:39 ]

[Blik1984]

Volgens mij is er zelfs een heel subforum over duurzame energie, kan de discussie daar voortgezet worden

[MneoreJ]

technopeuter schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 14:19:
Het grote voordeel van deze technieken en vooral besparen op je warmtegebruik is dat je een energienota van 0 of tegenwoordig negatief kunt krijgen. Dan komt FO echt dichtbij.
het hebben van een energierekening vind ik niet echt FO

Op die manier kun je alles waar je periodiek geld aan uitgeeft afdoen als "niet echt FO" want er is immers nog geld mee gemoeid. Ideaal moet je dan ook een huis hebben dat zichzelf repareert met nanobots, zoiets (afbetaald koophuis is niet voldoende). Dingen als "niet echt FO" bestempelen is niet nuttig.

Je wordt financieel onafhankelijk als je genoeg geld hebt om de rest van je leven mee te betalen zonder verplichte arbeid (heel kort door de bocht), ongeacht waar die uitgaven precies uit bestaan. Dat kan door alle noodzakelijke, terugkerende uitgaven naar 0 te brengen, maar vereist is dat natuurlijk niet. Dan ga je naar de overtreffende trap waarbij je onafhankelijk bent van elke vorm van geld. Een leuke tak van sport, maar het moet je ding zijn. Mijn ding is het in ieder geval niet, daarmee vind ik mijn streven naar FO nog niet gelijk zinloos.

[Herko_ter_Horst]

technopeuter schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 14:19:
[...]
Het grote voordeel van deze technieken en vooral besparen op je warmtegebruik is dat je een energienota van 0 of tegenwoordig negatief kunt krijgen. Dan komt FO echt dichtbij.
het hebben van een energierekening vind ik niet echt FO

Niet stiekem halverwege de discussie de definitie veranderen, hé? Anders kan je ook wel zeggen: "het hebben van een auto" of "met het vliegtuig op vakantie gaan" vind ik niet echt FO. Qua FO gaat het her alleen maar om, of je de kosten passief kunt opbrengen.

Al eerder is vastgesteld dat volledig onafhankelijk/zelfvoorzienend of zelfs maar CO2-neutraal/negatief, een heel ander verhaal is. Prima als je daar (gedeeltelijk) naar wilt streven, maar met FO zelf heeft het weinig te maken, behalve als potentiële bron van kostenbesparing.

[Rubbergrover1]

MneoreJ schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 14:45:
[...]

Op die manier kun je alles waar je periodiek geld aan uitgeeft afdoen als "niet echt FO" want er is immers nog geld mee gemoeid. Ideaal moet je dan ook een huis hebben dat zichzelf repareert met nanobots, zoiets (afbetaald koophuis is niet voldoende). Dingen als "niet echt FO" bestempelen is niet nuttig.

Het hangt er ook vanaf hoe je er zelf in staat. Zelf ben ik voor tijdens mijn toekomstige FO een groot voorstander van zo min mogelijk onzekerheid over de uitgaven en inkomsten. Een van de manieren is door ervoor te kiezen dat je tegen een 'lump sum' voor lage periodieke kosten zorgt.

Je voorbeeld met nanobots gaat wat ver, maar ik heb er bijvoorbeeld wel bewust voor gekozen om een nieuwbouwwoning te kopen met weinig onderhoudsgevoelige onderdelen. Zodat zowel de te verwachten energielasten als de te verwachten onderhoudskosten relatief laag zullen zijn. Ik denk dat ik de komende jaren om die reden dus ook nog wel wat in de energievoorziening ga steken, om iets minder afhankelijk te worden van de energieprijzen etc. Ook als dit puur gezien in het licht van terugverdientijd misschien niet logisch zou zijn.

Voor mij houdt Financieel Onafhankelijk namelijk ook in dat je weinig afhankelijk wilt zijn van schommelingen in de financiën, bijvoorbeeld vanwege wisselende beurskoersen of veranderende kosten.

[ Voor 7% gewijzigd door Rubbergrover1 op 08-06-2021 16:52 ]

[MneoreJ]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 16:50:
Het hangt er ook vanaf hoe je er zelf in staat. Zelf ben ik voor tijdens mijn toekomstige FO een groot voorstander van zo min mogelijk onzekerheid over de uitgaven en inkomsten. Een van de manieren is door ervoor te kiezen dat je tegen een 'lump sum' voor lage periodieke kosten zorgt.

Je voorbeeld met nanobots gaat wat ver, maar ik heb er bijvoorbeeld wel bewust voor gekozen om een nieuwbouwwoning te kopen met weinig onderhoudsgevoelige onderdelen. Zodat zowel de te verwachten energielasten als de te verwachten onderhoudskosten relatief laag zullen zijn. Ik denk dat ik de komende jaren om die reden dus ook nog wel wat in de energievoorziening ga steken, om iets minder afhankelijk te worden van de energieprijzen etc. Ook als dit puur gezien in het licht van terugverdientijd misschien niet logisch zou zijn.

Ja, waar mogelijk is het natuurlijk een goed idee om (toekomstige) onzekerheden zoveel mogelijk af te dekken door de kosten te drukken. Ik vond het alleen nogal boud om te beweren dat als je niet voor nul op de meter gaat in je eigen woning, dat je dan op de een of andere manier niet FO kunt worden...

Ik heb geen koopwoning en er voorlopig ook niet echt zicht op (iets met de huizenmarkt, hebben wellicht andere mensen ook last van hier en daar). Ik heb dus geen onderhoudskosten, maar qua energievoorziening kan ik dus ook niets behalve zelf minder verbruiken (en daar zit ik al op het minimum). Toch is mijn volgende mijlpaal op dit moment niet een energiezuinige afbetaalde koopwoning -- zoals het er nu naar uitziet word ik toch echt eerst FO.

[Tommie12]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 16:50:
[...]


Voor mij houdt Financieel Onafhankelijk namelijk ook in dat je weinig afhankelijk wilt zijn van schommelingen in de financiën, bijvoorbeeld vanwege wisselende beurskoersen of veranderende kosten.

Met het principe ben ik het eens, maar hoe wil je dat doen?
Obligaties.... volgen nog niet eens de inflatie.
Spaarrekening... idem dito
Vastgoed verhuren .... wisselende kosten, en werk

Ik kies voor aandelen, en neem de wisselende koersen voor lief, en ik reken met "reserve".
Daarom voel ik me op mijn 53e met een afbetaald huis en >20 jaaruitgaven aan kapitaal nog niet FO. Ik zit er dan ook niet mee in dat er wat over blijft als ik naar de eeuwige jachtvelden verhuis.

[Delay]

MneoreJ schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 16:58:
Ik heb geen koopwoning en er voorlopig ook niet echt zicht op (iets met de huizenmarkt, hebben wellicht andere mensen ook last van hier en daar).

Als ik huren en kopen vergelijk komt kopen ruim als winnaar naar boven. Neem een woning van 250.000 euro als voorbeeld:

rente 1%: 2500 euro per jaar
onderhoud + evt VVE): 3000 euro per jaar
hypotheekrente aftrek: -1000 euro per jaar
waardestijging 4%: -10.000 euro per jaar

Opgeteld levert een koopwoning 5500 euro per jaar op. Als je voor 800 euro huurt kost dat 9600 euro per jaar. Een verschil van 15.000 euro per jaar!

Hoe vergelijk jij de kosten van kopen en huren?

[MneoreJ]

Delay schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 17:42:
Als ik huren en kopen vergelijk komt kopen ruim als winnaar naar boven.

[...]

Hoe vergelijk jij de kosten van kopen en huren?

Natuurlijk is kopen op de lange termijn in totaal voordeliger dan huren, dat is wat mij betreft een no-brainer en ook het meest gehoorde argument ten faveure van kopen, waarbij huren meer als tijdelijke oplossing gezien wordt voor wie flexibiliteit nodig heeft. Allemaal prima.

Maar: als ik een huis koop blijf ik daar hoogstwaarschijnlijk tot aan mijn dood in (tenzij ik gedwongen moet verhuizen naar een tehuis of zo), en ik heb geen erfgenamen. Voor mij is een huis een plek om te wonen, en geen investeringsobject dat ik aan het eind van de rit te gelde kan maken. Op dit moment huur ik goedkoop (sociaal) en zelfs het armzaligste krot dat ik nu aan zou kunnen schaffen (waarbij ik er in woongenot op achteruit ga) kost aan hypotheek al meer dan huur, om van de overige kosten maar te zwijgen. Onderaan de streep betekent dat dus dat ik er langer over ga doen voor ik FO ben, want mijn kosten op jaarbasis gaan omhoog. Die kosten vallen weliswaar weg na 30 jaar (of sneller als je de hypotheek maximaal probeert af te lossen) maar daar koop ik nu niks voor, in zowel letterlijke als figuurlijke zin.

Voor mensen die nu in de vrije sector (moeten) huren ziet het plaatje er natuurlijk heel anders uit, dat snap ik heel goed. Ook niet uit te sluiten is dat er nog dingen gaan veranderen in de woningmarkt waardoor de overweging toch weer anders uitvalt -- maar nu nog niet.

[R.van.M]

Delay schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 17:42:
[...]

Als ik huren en kopen vergelijk komt kopen ruim als winnaar naar boven. Neem een woning van 250.000 euro als voorbeeld:

rente 1%: 2500 euro per jaar
onderhoud + evt VVE): 3000 euro per jaar
hypotheekrente aftrek: -1000 euro per jaar
waardestijging 4%: -10.000 euro per jaar

Opgeteld levert een koopwoning 5500 euro per jaar op. Als je voor 800 euro huurt kost dat 9600 euro per jaar. Een verschil van 15.000 euro per jaar!

Hoe vergelijk jij de kosten van kopen en huren?

Als je waardestijging meeneemt dan is het uiteraard een gunstige beslissing, dat is echter geen gegeven en zeker geen garantie. Huizenprijzen kunnen ook dalen. Daarnaast heb je wat extra kosten die je met huren niet hebt (overdrachtsbelasting, verzekeringen, eigenwoonforfait etc) welke je nu niet meeneemt.

In principe is het zo dat als je langer dan 10 jaar ergens wil blijven wonen is kopen over het algemeen gunstiger. Ben je nog aan het begin van je carriere qua werk, liefde en leven kun je beter huren omdat je waarschijnlijk nog vaak zal veranderen

[Blik1984]

Delay schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 17:42:
[...]

Als ik huren en kopen vergelijk komt kopen ruim als winnaar naar boven. Neem een woning van 250.000 euro als voorbeeld:

rente 1%: 2500 euro per jaar
onderhoud + evt VVE): 3000 euro per jaar
hypotheekrente aftrek: -1000 euro per jaar
waardestijging 4%: -10.000 euro per jaar

Opgeteld levert een koopwoning 5500 euro per jaar op. Als je voor 800 euro huurt kost dat 9600 euro per jaar. Een verschil van 15.000 euro per jaar!

Hoe vergelijk jij de kosten van kopen en huren?

Gekocht in 2008, heeft bij mij tot 2016 geduurd voordat ik weer boven oorspronkelijke aankoop-prijs zat.

Dat het nu even erg lekker loopt is geen garantie voor de toekomst

[psychodude]

Delay schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 17:42:
[...]

Als ik huren en kopen vergelijk komt kopen ruim als winnaar naar boven. Neem een woning van 250.000 euro als voorbeeld:

rente 1%: 2500 euro per jaar
onderhoud + evt VVE): 3000 euro per jaar
hypotheekrente aftrek: -1000 euro per jaar
waardestijging 4%: -10.000 euro per jaar

Opgeteld levert een koopwoning 5500 euro per jaar op. Als je voor 800 euro huurt kost dat 9600 euro per jaar. Een verschil van 15.000 euro per jaar!

Hoe vergelijk jij de kosten van kopen en huren?

Het is natuurlijk meer dan enkel en alleen een kwestie van wat je financieel gunstiger ziet. Beschikbaarheid is natuurlijk ook een belangrijke tweede. En een beetje afhankelijk waar je woont, ken ik er genoeg die er bijvoorbeeld in Groningen stad 1 - 2 jaar overgedaan hebben eer ze eindelijk een woning konden kopen. De rest van de tijd visten ze gewoon achter het net.

Daarnaast is het allemaal natuurlijk achteraf makkelijk gesteld. Maar die waardestijging 4% is niet iets dat 'standaard' is. En de vraag is ook, gaat dat blijven. Het woningtekort zal, zoals het er nu naar uitziet, vanaf een jaar of 2024 - 2025 langzamerhand ingelopen gaan worden. Het is dan ook niet ondenkbaar dat woningprijzen ergens de komende jaren weer wat zullen gaan normaliseren. Zeker voor mensen die momenteel veel hebben overboden, moet je het dan ook niet onwaarschijnlijk achten dat daar makkelijk 50 - 100k aan waarde 'verdampt'.

Indien je verder happy bent met waar je zit, maakt dat allemaal nu ook weer niet zoveel uit. Maar indien je het puur financieel bekijkt, is een waardedaling van 50 - 100k genoeg voor zo'n 5 - 10 jaar huur (beetje afhankelijk van de prijs overigens, duurder uiteraard wat minder lang). Komt dan nog eens overige kosten bovenop. Waarmee kortdurend huren, dan ook niet altijd evenzeer een garantie is dat dit daadwerkelijk goedkoper is dan kopen.

En zeker indien je ergens echt voor korte termijn zit, is het qua alles wat er bij komt kijken ook gewoon veel minder aantrekkelijk om te kopen. Zelfs indien het financieel gunstiger zou zijn. Voor een periode van 1 of 2 jaar bijvoorbeeld dat je ergens zit een woning kopen, om vervolgens ook weer met de verkoop te zitten, is gewoon niet ideaal.

[Rubbergrover1]

Tommie12 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 17:23:
[...]


Met het principe ben ik het eens, maar hoe wil je dat doen?
Obligaties.... volgen nog niet eens de inflatie.
Spaarrekening... idem dito
Vastgoed verhuren .... wisselende kosten, en werk

Daarom wil ik dus ook voor een groot deel 'snijden' in de maandelijkse kosten. Bijvoorbeeld door met een uitgave nú ervoor zorgen dan ik de komende 25 jaar lagere lasten heb. (Kun je denken aan bijvoorbeeld zonnepanelen). Dan ben je tegelijk minder afhankelijk van de energieprijzen (want je hoeft minder stroom af te nemen) en minder afhankelijk van je beleggingsresultaten (want in plaats van 25 jaar lang maandelijks bedrag X + prijsstijgingen uit je beleggingen te moeten halen, geef je nu eenmalig een bedrag uit).

[psychodude]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 19:46:
[...]

Daarom wil ik dus ook voor een groot deel 'snijden' in de maandelijkse kosten. Bijvoorbeeld door met een uitgave nú ervoor zorgen dan ik de komende 25 jaar lagere lasten heb. (Kun je denken aan bijvoorbeeld zonnepanelen). Dan ben je tegelijk minder afhankelijk van de energieprijzen (want je hoeft minder stroom af te nemen) en minder afhankelijk van je beleggingsresultaten (want in plaats van 25 jaar lang maandelijks bedrag X + prijsstijgingen uit je beleggingen te moeten halen, geef je nu eenmalig een bedrag uit).

De vraag is natuurlijk een beetje, wat gaat de switch van meer en meer mensen naar panelen betekenen voor vastrecht versus de variabele kosten. Panelen zijn op dit moment goedkoper, maar panelen alleen zijn nog niet altijd het gehele jaar door toereikend. En bij wegvallen van klanten anderszins, kan ik mij voorstellen dat op een gegeven moment niet zozeer de variabele kosten zullen stijgen, maar het vastrecht zal gaan stijgen. Om op die manier de kloof te dichten.

Dit zie je natuurlijk ook al een beetje terug in de beraming van het PBL voor 2030 (https://www.pbl.nl/sites/...-tot-en-met-2030-4306.pdf). Voor een nog redelijk 'standaard' situatie, panelen + gas, is de midden raming circa 20% kosten stijging voor vastrecht elektriciteit en t.o.v. 2019 / 2020 gemiddeld genomen nog geen 5% stijging in variabele kosten. En de energiebelasting juist voorspeld wordt te zal gaan afnemen daarin.

En hoewel ik zeker vanuit het kader van duurzaamheid als ook nog rendement in de komende jaren een voordeel zie voor zonnepanelen. Denk ik dat op basis van de verschuiving in kosten vastrecht en variabele kosten je er wel rekening mee moet houden dat de gunstige terugverdientijd zoals deze nu aanwezig is, in de komende jaren sterk zal gaan veranderen.

Iets dat uiteindelijk natuurlijk weer mogelijk te reduceren is door van het net af te stappen, maar dat vereist eigen accu's thuis. Om nog maar te zwijgen over het feit dat voor diverse huishoudens het sowieso nog maar de vraag is of het mogelijk is, zelfs indien zonnepanelen mogelijk zijn, zodra er van het gas afgestapt wordt. De consumptie stijgt zeker in de wintermaanden dan potentieel namelijk te veel.

[Tommie12]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 19:46:
[...]

Daarom wil ik dus ook voor een groot deel 'snijden' in de maandelijkse kosten. Bijvoorbeeld door met een uitgave nú ervoor zorgen dan ik de komende 25 jaar lagere lasten heb. (Kun je denken aan bijvoorbeeld zonnepanelen). Dan ben je tegelijk minder afhankelijk van de energieprijzen (want je hoeft minder stroom af te nemen) en minder afhankelijk van je beleggingsresultaten (want in plaats van 25 jaar lang maandelijks bedrag X + prijsstijgingen uit je beleggingen te moeten halen, geef je nu eenmalig een bedrag uit).

Ik volg je daarin, maar bij dergelijke investeringen kijk ik toch wel naar de terugverdientijd.
Zonnepanelen heb ik al 10 jaar, en dat was een top investering.

Maar nu verder investeren in energiebesparing…. wordt moeilijk.
Ik betaal nu ca 1000€ per jaar aan gas, en als ik daar 10% van af wil halen spreken we direct over een investering van 10-20k. Dat rekent niet hé.

[Rubbergrover1]

Tommie12 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 21:28:
[...]


Ik volg je daarin, maar bij dergelijke investeringen kijk ik toch wel naar de terugverdientijd.
Zonnepanelen heb ik al 10 jaar, en dat was een top investering.

Maar nu verder investeren in energiebesparing…. wordt moeilijk.
Ik betaal nu ca 1000€ per jaar aan gas, en als ik daar 10% van af wil halen spreken we direct over een investering van 10-20k. Dat rekent niet hé.

Uiteraard moet je wel de kosten en baten in de gaten houden. Dat het voor mij niet puur en alleen een financieel-economisch plaatje is en dat ik het niet per se hoef terug te verdienen, betekent nog niet dat ik het geld over de balk smijt.

[Blik1984]

Rubbergrover1 schreef op dinsdag 8 juni 2021 @ 22:55:
[...]

Uiteraard moet je wel de kosten en baten in de gaten houden. Dat het voor mij niet puur en alleen een financieel-economisch plaatje is en dat ik het niet per se hoef terug te verdienen, betekent nog niet dat ik het geld over de balk smijt.

Nee, dat is inderdaad niet de enige factor, maar het moet wel enigszins in balans blijven. In het genoemde voorbeeld 10k investeren voor 100 euro per jaar besparing is wel enigszins scheef

[Orangelights23]

In het verlengde van hierboven: hoe zitten jullie met oplaadbare accu's thuis? Ik laat binnenkort een Tesla powerwall plaatsen aangezien ik dagelijks een flinke opbrengst heb en het zeker niet altijd kwijt kan. Ik laat het ook nog eens installeren door een erkend installateur, waardoor ik (ik woon in Zweden) 30% van de totale prijs als aftrekpost kan gebruiken. Daarmee haal ik de investering flink omlaag.

[Magpie]

Voor wat betreft accu´s: voorlopig nog niet (want salderen), maar als het een beetje gaat rond rekenen doe ik dat zeker. En wellicht net wat sneller als blijkt dat dit een bijdrage levert aan de totale verduurzaming, bijvoorbeeld een meer gelijkmatige belasting van het energienet waardoor anderen ook zonnepanelen kunnen plaatsen (ik verzin maar wat). Maar nu nog niet.

[Tommie12]

Orangelights23 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 11:05:
In het verlengde van hierboven: hoe zitten jullie met oplaadbare accu's thuis? Ik laat binnenkort een Tesla powerwall plaatsen aangezien ik dagelijks een flinke opbrengst heb en het zeker niet altijd kwijt kan. Ik laat het ook nog eens installeren door een erkend installateur, waardoor ik (ik woon in Zweden) 30% van de totale prijs als aftrekpost kan gebruiken. Daarmee haal ik de investering flink omlaag.

Ik heb de berekening gedaan voor België wat het zou geven nadat salderen voor mij stopt.
Investering is ca 6000€ waar je iets van terug krijgt, maar de besparing is in te schatten op 100-200€ per jaar.
(200 volgens de verkoper, 100 volgens mijn brave inschatting).
Levensduur 10 jaar... en dan is de batterij nog niet terug verdiend.

[Blik1984]

Orangelights23 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 11:05:
In het verlengde van hierboven: hoe zitten jullie met oplaadbare accu's thuis? Ik laat binnenkort een Tesla powerwall plaatsen aangezien ik dagelijks een flinke opbrengst heb en het zeker niet altijd kwijt kan. Ik laat het ook nog eens installeren door een erkend installateur, waardoor ik (ik woon in Zweden) 30% van de totale prijs als aftrekpost kan gebruiken. Daarmee haal ik de investering flink omlaag.

Op zich wel interessant, maar wel ben benieuwd naar je business case hiervoor. Want ik was onder de indruk dat het in de richting gaat van de cijfers die @Tommie12 noemt en dan zou ik het nog niet eens overwegen

[!null]

Orangelights23 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 11:05:
In het verlengde van hierboven: hoe zitten jullie met oplaadbare accu's thuis? Ik laat binnenkort een Tesla powerwall plaatsen aangezien ik dagelijks een flinke opbrengst heb en het zeker niet altijd kwijt kan. Ik laat het ook nog eens installeren door een erkend installateur, waardoor ik (ik woon in Zweden) 30% van de totale prijs als aftrekpost kan gebruiken. Daarmee haal ik de investering flink omlaag.

Ik bouw dat hier zelf in Nederland, van gebruikte EV accu's een (semi) offgrid systeem maken.
En dat is puur van ontwikkeling van skills en voor de lol. En ook wel het gevoel van onafhankelijkheid.
Maar met Financiele onafhankelijkheid heeft het weinig te maken, want voorlopig verdien je het absoluut niet terug.
Dat laatste is wel erg land afhankelijk, maar in Nederland kunnen we voorlopig nog salderen, en zelfs met afbouw daarvan is business case niet heel makkelijk.

[badboyqxy]

Het klopt dat de accu's in de huidige situatie niet echt intressant zijn en ook niet nadat de sonderingen stoppen.

Echter hebben we allemaal een slimme engerie meter gekregen. Deze nieuwe meter kent 4 standen.
dal dag, piek dag, dal nacht, piek nacht.

Paar jaar geleden, was mijn ex betrokken bij het opstellen van het concept, waarbij de bedoeling was dat afhankelijk van hoeveel stroom overschot er is of terug geleverd wordt.

je meer of minder betaald voor stroom.

Kortom mijn verwachting is dat in de avonden, stroom dadelijk aanzienlijk duurder gaat worden en overdag de prijzen voor nu gelijk blijven.

Als dan ook nog de prijzen voor de accu's wat verder dalen, krijgen we vanzelf een omslagpunt dat het interessant is.

Voor nu zou ik ze nog niet afnemen.

[Orangelights23]

Blik1984 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 11:19:
[...]


Op zich wel interessant, maar wel ben benieuwd naar je business case hiervoor. Want ik was onder de indruk dat het in de richting gaat van de cijfers die @Tommie12 noemt en dan zou ik het nog niet eens overwegen

Ik betaal effectief iets van 7K voor de powerwall en het plaatsen. Ik heb inmiddels 50 zonnepanelen en laadde daar mijn elektrische auto mee op (inmiddels verkocht), dus ik heb nu gewoon een overschot qua opbrengst. We gebruiken hier bijna dagelijks de sauna en jacuzzi wat veel stroom kost (klinkt heel luxe, maar bijna elk huis heeft een sauna hier) en stroom zelf is aardig geprijsd hier. Gas gebruiken we niet, verwarmen doen we met de open haard en elektrische boiler. Volgens de eerste berekeningen scheelt me de powerwall al gauw zo’n 150 euro per maand, naar beneden geschat en gemiddeld per jaar.

@!null Ik wou dat ik zo handig was haha

[de Peer]

Orangelights23 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 11:58:
[...]


Ik betaal effectief iets van 7K voor de powerwall en het plaatsen. Ik heb inmiddels 50 zonnepanelen en laadde daar mijn elektrische auto mee op (inmiddels verkocht), dus ik heb nu gewoon een overschot qua opbrengst. We gebruiken hier bijna dagelijks de sauna en jacuzzi wat veel stroom kost (klinkt heel luxe, maar bijna elk huis heeft een sauna hier) en stroom zelf is aardig geprijsd hier. Gas gebruiken we niet, verwarmen doen we met de open haard en elektrische boiler. Volgens de eerste berekeningen scheelt me de powerwall al gauw zo’n 150 euro per maand, naar beneden geschat en gemiddeld per jaar.

@!null Ik wou dat ik zo handig was haha

Is die 150 euro inclusief de afschrijving van de powerwall? Ik ben wel benieuwd naar het rekensommetje.

[Tommie12]

de Peer schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 13:05:
[...]

Is die 150 euro inclusief de afschrijving van de powerwall? Ik ben wel benieuwd naar het rekensommetje.

Dat lijkt me wishfull thinking.

Maar sowieso moet die stroomrekening enorm zijn als je er 150€ van af kan halen.
Mijn stroomrekening (ook met zonnepanelen) is 350€ per jaar.
Als de saldering weg valt zal het mogelijk stijgen naar 5-600€.
Een batterij zou er dus 100-200€ van af kunnen halen.

Ik heb al een paar verkopers aan de lijn gehad. Het eerste wat ze zeggen is dat ze een terugbetalingstermijn van 4-5 jaar zouden halen.
Mijn antwoord: nice, dan kost je batterij maar 700-1000€ :-)

En dan beginnen ze zich in bochten te draaien als een regenworm met stress.
Om uiteindelijk te komen bij het feit dat een batterij toch 5000€ gaat kosten, en het niet zo helemaal zeker is (uhum uhum) dat je die terugbetaald krijgt voor ze versleten.

Ik eindig dan altijd positief met: nu sla mijn gegevens maar op in je adresboekje, en je mag me terugbellen als je echt een terugbetaaltermijn van 4 jaar kan halen, want die prijzen moet nu toch zakken zeker.

Meestal sluiten ze dan kort af met : Dat gaan we zeker doen.

[Blik1984]

Orangelights23 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 11:58:
[...]


Ik betaal effectief iets van 7K voor de powerwall en het plaatsen. Ik heb inmiddels 50 zonnepanelen en laadde daar mijn elektrische auto mee op (inmiddels verkocht), dus ik heb nu gewoon een overschot qua opbrengst. We gebruiken hier bijna dagelijks de sauna en jacuzzi wat veel stroom kost (klinkt heel luxe, maar bijna elk huis heeft een sauna hier) en stroom zelf is aardig geprijsd hier. Gas gebruiken we niet, verwarmen doen we met de open haard en elektrische boiler. Volgens de eerste berekeningen scheelt me de powerwall al gauw zo’n 150 euro per maand, naar beneden geschat en gemiddeld per jaar.

@!null Ik wou dat ik zo handig was haha

Hoeveel Kwh is de Powerwall?

Ik neem aan dat de wintermaanden dit sommetje niet zo uit gaat komen. Die 50 zonnepanelen zullen dan niet/nauwelijks de bufferruimte van de accu vullen wegens de beperkte opbrengst in de donkere zomermaanden. En zelfs met een accu zul je in de zomer overproductie hebben omdat je dan de powerwall helemaal gevuld hebt en dan zelfs de stroom van de zonnepanelen niet volledig

[de Peer]

Tommie12 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 13:22:
[...]


Dat lijkt me wishfull thinking.

Ja mij ook, vandaar de vraag. Denk dat als het sommetje opnieuw gemaakt wordt de conclusie dan ook snel zal zijn dat het echt niet uit kan. Tenzij er nog extra Zweedse subsidies zijn ofzo.

[Rubbergrover1]

In Nederland kun je voorlopig energie salderen, waarmee je in feite het stroomnet gebruikt om je overtollige stroom 'op te slaan' zonder dat je daar een verdere investering voor hoeft te doen. Zo'n thuisaccu is in Nederland op dit moment dus weinig nuttig.

Als het salderen straks afgelopen is, hangt het nog steeds af van de teruglever vergoeding of het een interessante investering is. Verbruiken zal dan vermoedelijk zo'n 15 cent meer kosten dan terugleveren oplevert. Investeren in 'handig' verbruiken kan dan interessant worden. Maar ik denk dat slim gebruik van je apparaten dan interessanter kan zijn. Bijvoorbeeld dat je een boiler hebt die je overdag laat opwarmen, op het moment dat de zon schijnt.

Bij de meeste mensen is het energieverbruik en de opwekking ook niet zozeer over de dag gespreid, maar juist door het jaar. In de zomermaanden wek je veel meer energie op dan je verbruikt en in de wintermaanden heb je voor de verwarming juist energie nodig. Om daarvoor voldoende stroom te kunnen opslaan, heb je een behoorlijk grote opslagcapaciteit nodig. Dan zit je met bv 10 kWh opslag voor bv 7000 euro eigenlijk nog wel krap, maar dat kan wel een interessante investering zijn als straks het salderen stopt. Tegen die tijd zal ik dat zeker overwegen.

[Orangelights23]

@de Peer & @Blik1984 & @Tommie12 Jullie zijn blijkbaar niet bekend met het enorme stroomverbruik en bijbehorende kostprijs in Zweden (logisch hoor).

Gemiddeld betalen wij €400,- per maand voor elektra. Dit is zonder de huidige zonnepanelen. Afschrijving bereken ik niet door, ik werk liever met een technische levensduur voordat het vervangen moet worden. Dit is rond de 20 jaar op basis van ons huidige configuratie qua zonnepanelen.

Die 150 euro per maand is gemiddeld op jaarbasis zoals ik al eerder schreef. Dus inclusief de wintermaanden. Er is nog voldoende zon om wat op te wekken, zo hoog zitten we niet in Zweden en met de 50 panelen zouden we inclusief de Powerwall voldoende moeten hebben in de wintermaanden, op enkele uitzonderingen daargelaten. Ik ben nu met een aannemer bezig om de zonnepanelen te laten richten op het midden van de zon, soort draaibaar plateau.

Wat betreft het rekensommetje waar jullie het over hebben, dit heb ik door de universiteit waar mijn vrouw werkt laten berekenen. Iets wat ik vergeten was te melden en zeker invloed heeft op de kostenbesparing, is dat wij ook een klein natuurgebiedje hebben waar we bezoekers ontvangen en een paar huisjes hebben staan waar kampeerders in staan. Omdat we de elektriciteit ook zakelijk gebruiken en daar andere regelingen voor zijn wanneer je duurzaam te werk gaat, scheelt dat weer in de besparing per maand. Maar dit is slechts een paar tientjes, max 40 per maand op jaarbasis.

In het kort: grote verschil in Zweden is meer verbruik, maar ook meer regelingen wanneer je duurzaam opwekt.

[de Peer]

Orangelights23 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 14:32:
@de Peer & @Blik1984 & @Tommie12 Jullie zijn blijkbaar niet bekend met het enorme stroomverbruik en bijbehorende kostprijs in Zweden (logisch hoor).

Gemiddeld betalen wij €400,- per maand voor elektra.

Het verbruik heb je zelf in de hand toch? Elektrische boiler, Sauna, Jacuzzi is dan meestal niet zo handig, vooral omdat het ook energiezuinig(er) kan. Maargoed dat zijn keuzes. Of bedoel je dat veel stroom verbruiken in de cultuur zit, omdat het grotendeels groene stroom is?
Volgens deze bron (https://www.energievergel...ehoort-tot-hoogste-europa) is de stroomprijs in Nederland hoger dan in Zweden. Dus ik snap het (blijkbaar?) nog steeds niet.

Afschrijving meenemen is uiteraard wel belangrijk om te kunnen bepalen of een investering iets gaat opleveren of niet.

[ Voor 6% gewijzigd door de Peer op 09-06-2021 15:12 ]

[Orangelights23]

de Peer schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 15:09:
[...]


Het verbruik heb je zelf in de hand toch? Elektrische boiler, Sauna, Jacuzzi is dan meestal niet zo handig, maar goed dat zijn keuzes. Of bedoel je dat veel stroom verbruiken in de cultuur zit?
Volgens deze bron (https://www.energievergel...ehoort-tot-hoogste-europa) is de stroomprijs in Nederland hoger dan in Zweden.

Afschrijving meenemen is uiteraard wel belangrijk om te kunnen bepalen of een investering iets gaat opleveren of niet.

Verbruik heb je zelf in de hand, maar de winters zijn hier zo koud dat mensen massaal in hun jacuzzi en sauna verdwijnen. Zoals je zegt, het zit enigszins in de cultuur. Luxe komt er ook wel bij kijken. Daarnaast ontkom je er niet aan gezien de winters echt behoorlijk koud kunnen zijn. Gas is bizar duur hier, dus daardoor wordt je elektriciteitsverbruik automatisch hoger.

Qua stroomprijs is dat afhankelijk van de kommun waar je in zit, soort gemeente/provincie. Die bepalen zelf percentages op dit soort zaken, maar ook op zaken zoals inkomstenbelasting.

Afschrijving vind ik leuk als je voornamelijk zakelijk rekent. Ik doe dit met name omdat ik aan duurzaamheid wil bijdragen. Alles tot in detail uitrekenen vind ik in dit geval niet nodig.

[assje]

Hier net de jaarafrekening binnen, komt uit op €90/maand voor gas & elektra inclusief beide elektrische auto's (wel geholpen door zonnepanelen).

[de Peer]

Wij ontvangen 30 euro per maand voor energiekosten (verwarming met airco's + overproductie). Geen gasaansluiting meer. Maar hebben (nog) geen elektrische auto. Als die er komt, ga ik (zelf) nog wat panelen bij leggen.
Terugverdientijd voor de panelen was hier 3,5 a 4 jaar vanwege het zelf leggen.

Hoe werkt het met een lease-auto icm zonnepanelen? Welk tarief betaalt de leasemaatschappij als er thuis geladen wordt? Is dat nog gunstig als salderen wegvalt?

[Rubbergrover1]

Orangelights23 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 14:32:
Omdat we de elektriciteit ook zakelijk gebruiken en daar andere regelingen voor zijn wanneer je duurzaam te werk gaat, scheelt dat weer in de besparing per maand. Maar dit is slechts een paar tientjes, max 40 per maand op jaarbasis.

In het kort: grote verschil in Zweden is meer verbruik, maar ook meer regelingen wanneer je duurzaam opwekt.

Zijn er in Zweden dan niet ook voordeliger zakelijke tarieven voor stroom? En hoe zit het met de vergoeding voor stroom die je aan het net teruglevert? In Nederland kun je dat nu nog 'wegstrepen' tegen stroom die je van het net haalt. Maar als je maar een paar cent vergoeding krijgt, terwijl je wel bv 20 ct per kWh moet betalen, dan is zo'n powerwall inderdaad wel een interessante optie.

Is het vastrecht in Zweden ook veel hoger dan hier? In Nederland heb je een vaste belastingteruggave per aansluiting die een stuk hoger is dan de vaste kosten, dus is het altijd gunstig om de stroomaansluiting te houden. Maar als dat in Zweden anders is, heb je dan ook het plan om in de toekomst helemaal van het stroomnet af te gaan? Dat lijkt mij op een gegeven moment ook wel wat hebben

[Tommie12]

Orangelights23 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 15:23:
[...]


Verbruik heb je zelf in de hand, maar de winters zijn hier zo koud dat mensen massaal in hun jacuzzi en sauna verdwijnen. Zoals je zegt, het zit enigszins in de cultuur. Luxe komt er ook wel bij kijken. Daarnaast ontkom je er niet aan gezien de winters echt behoorlijk koud kunnen zijn. Gas is bizar duur hier, dus daardoor wordt je elektriciteitsverbruik automatisch hoger.

Qua stroomprijs is dat afhankelijk van de kommun waar je in zit, soort gemeente/provincie. Die bepalen zelf percentages op dit soort zaken, maar ook op zaken zoals inkomstenbelasting.

Afschrijving vind ik leuk als je voornamelijk zakelijk rekent. Ik doe dit met name omdat ik aan duurzaamheid wil bijdragen. Alles tot in detail uitrekenen vind ik in dit geval niet nodig.

4800€ per jaar... dat is behoorlijk wat.
Daar koop je hier 20.000 kWh voor. Ik neem aan dat verwarming daar mee in zit...
Maar als dat via een WP is, dan is het nog enorm veel.

[Rubbergrover1]

Och, als het bv 4000 kWh gewoon stroomverbruik is plus 16000 voor verwarming, dan is dat niet heel gek. Voor een huishouden plus verhuurhuisjes is 4000 kWh niet extreem veel als gewoon stroomverbruik en 16.000 kWh voor verwarming, sauna en warm (jacuzzi) water komt overeen met 1.600 m3 gas. Is ook niet heel veel, eerder aan de lage kant.

[ScoTtix]

Orangelights23 schreef op woensdag 9 juni 2021 @ 14:32:
@de Peer & @Blik1984 & @Tommie12 Jullie zijn blijkbaar niet bekend met het enorme stroomverbruik en bijbehorende kostprijs in Zweden (logisch hoor).

Gemiddeld betalen wij €400,- per maand voor elektra. Dit is zonder de huidige zonnepanelen. Afschrijving bereken ik niet door, ik werk liever met een technische levensduur voordat het vervangen moet worden. Dit is rond de 20 jaar op basis van ons huidige configuratie qua zonnepanelen.
….

400 euro per maand is heel veel, ook in Zweden. Woon er zelf ook en betaal voor een 180m2 huis gemiddeld 180 euro per maand voor alle elektra en verwarmen (stadsverwarming, geen zonnepanelen). Ik zie de business case voor een powerwall, ook hier in Zweden, niet zo rooskleurig. Ken ook niemand die er eentje heeft of aan denkt.

Verder is het natuur gaaf als je door middel van een powerwall echt richting onafhankelijkheid gaat.

[Orangelights23]

ScoTtix schreef op donderdag 10 juni 2021 @ 12:34:
[...]


400 euro per maand is heel veel, ook in Zweden. Woon er zelf ook en betaal voor een 180m2 huis gemiddeld 180 euro per maand voor alle elektra en verwarmen (stadsverwarming, geen zonnepanelen). Ik zie de business case voor een powerwall, ook hier in Zweden, niet zo rooskleurig. Ken ook niemand die er eentje heeft of aan denkt.

Verder is het natuur gaaf als je door middel van een powerwall echt richting onafhankelijkheid gaat.

Altijd mooi om een mede Zweed hier te vinden

Ik heb in één van mijn posts ook gezegd dat we een klein natuurgebiedje hebben met een paar huizen die we verhuren. Die zitten ook in die €400,- per maand inbegrepen.

Hoe dan ook denk ik dat het - uiteraard - goedkoper is om geen powerwall te installeren, maar de voornaamste reden is duurzaamheid en leuke technologie.

[Wozmro]

Ik heb vorige week voor de eerste keer een thuisbatterij gezien.

Als de stroom in de straat uitgaat dan doet die batterij ook niets meer.

Het systeem is er op gericht om zo weinig mogelijk stroom uit het net te halen en zoveel mogelijk zonnestroom te gebruiken.

[coldasice]

Wozmro schreef op donderdag 10 juni 2021 @ 18:28:
Ik heb vorige week voor de eerste keer een thuisbatterij gezien.

Als de stroom in de straat uitgaat dan doet die batterij ook niets meer.

Het systeem is er op gericht om zo weinig mogelijk stroom uit het net te halen en zoveel mogelijk zonnestroom te gebruiken.

Dit zou toch niet moeten, de Tesla Powerwall adverteert ermee dat het power outage voorkomt en zo zijn er genoeg. Maar een simpele batterij in je meterkast zal het inderdaad niet voorkomen, anders trekt de hele buurt jouw batterij leeg en die overbelasting zorgt voor je battery outage.

[Deveon]

@Wozmro Het is afhankelijk van hoe de boel aangesloten is, maar met de betrouwbaarheid van het net in Nederland loont het vaak niet. Hooguit in nieuwbouwwijken waar alle 1 fase omvormers op dezelfde wijk fase zitten.

[RichieB]

Ik heb een UPS staan voor mijn computer en internet router/AP. Die is voornamelijk voor als ik weer eens ergens zelf iets overbelast. Werkt perfect. Voor storingen veroorzaakt door de leverancier hoef je het niet te doen, dat komt veel minder vaak voor.

[Wozmro]

Deveon schreef op donderdag 10 juni 2021 @ 21:38:
@Wozmro Het is afhankelijk van hoe de boel aangesloten is, maar met de betrouwbaarheid van het net in Nederland loont het vaak niet. Hooguit in nieuwbouwwijken waar alle 1 fase omvormers op dezelfde wijk fase zitten.

Batterij en bijhorende omvormer (aparte behuizingen) waren van het merk solax. UPS was een optie die er niet op zat.

De boel hing buiten aan de muur (IP65).

[Bobmeister]

We doen het allemaal verkeerd, de truc is om juist veel geld uit te geven en een vision board te maken.

https://www.ad.nl/geld/co...kan-het-niet-op~aa193d6f/

[oscar82]

Bobmeister schreef op vrijdag 11 juni 2021 @ 13:40:
We doen het allemaal verkeerd, de truc is om juist veel geld uit te geven en een vision board te maken.

https://www.ad.nl/geld/co...kan-het-niet-op~aa193d6f/

ai ai ai dat verkopen van je levensstijl neemt nu de slechtste eigenschappen van multi-level-marketing over.

Ik moet haar vast betalen om wat meer over haar businessopportunity te horen waarbij haar inkomen binnen een jaar 2 ton was. Laat me raden: zelf businesscoach worden én tegelijk een abonnement bij haar afsluiten. Laat maar; ik blijf bij skerestudent. Hoe gaat het met haar optie-avontuur?

update: aha, die heeft ze van de hand gedaan en/of zijn nog 1 euro waard. Beetje tegenstrijdige berichten. Maar in het goede nieuws: ze zit voor bijna 5000 in GameStop Dat heeft sinds die paar dagen geleden dat ze haar blog postte eerst +30% en vanaf die top -34% gedaan. Netto -15% in een paar dagen. Ik wens haar het allerbeste en diamond hands!

[ Voor 19% gewijzigd door oscar82 op 11-06-2021 15:00 ]

[Tommie12]

Bobmeister schreef op vrijdag 11 juni 2021 @ 13:40:
We doen het allemaal verkeerd, de truc is om juist veel geld uit te geven en een vision board te maken.

https://www.ad.nl/geld/co...kan-het-niet-op~aa193d6f/

Zelden zo veel onzin in één artikel gelezen...
Bij ons zouden ze zeggen : dikke praat. Ik wil haar cijfers wel eens zien.
Dat is meteen het nadeel van zulke artikels. De journalist schrijft graag van die controversiele verhalen op, want het wordt gelezen. Factchecken en een kritische vraag stellen werkt dan alleen contraproductief.

[Hielko]

Tommie12 schreef op vrijdag 11 juni 2021 @ 15:22:
[...]


Zelden zo veel onzin in één artikel gelezen...
Bij ons zouden ze zeggen : dikke praat. Ik wil haar cijfers wel eens zien.
Dat is meteen het nadeel van zulke artikels. De journalist schrijft graag van die controversiele verhalen op, want het wordt gelezen. Factchecken en een kritische vraag stellen werkt dan alleen contraproductief.

Maar denk wel dat de kern van het verhaal wel een waardevolle les bevat, onafhankelijk in hoeverre het helemaal feitelijk correct is. Als je echt succesvol wilt worden is het hebben van een concreet doel wat je wilt, geloof in jezelf en dergelijke een niet te onderschatten factor. Misschien is dat geloof in jezelf niet terecht en val je op je bek, maar als je het nooit probeert dan gebeurt er ook nooit wat. En als je zelf geloofd dat je een succesvolle business vrouw bent en je presenteert je als zodanig, dan kan het zomaar gebeuren dat andere mensen er ook in geloven.

[finsdefis]

Bobmeister schreef op vrijdag 11 juni 2021 @ 13:40:
We doen het allemaal verkeerd, de truc is om juist veel geld uit te geven en een vision board te maken.

https://www.ad.nl/geld/co...kan-het-niet-op~aa193d6f/

Fantastisch, dit is toch echt het toonbeeld van survivor bias. En ik proef inderdaad ook een tintje MLM.

Die laatste alinea is al helemaal misselijkmakend. Ja, je hebt altijd een keuze. Maar niet iedereen heeft dezelfde kansen, capaciteiten of omstandigheden dus vaak is de keuze toch beperkt door externe factoren.

Hetzelfde zie je rondom crypto. Van die mensen die vooral geld maken door anderen te laten geloven dat ze bij hun een goede leerschool hebben. Denk aan die lui die al die crypto-influencers volgen.

[Wozmro]

Ik lees er niet echt in dat ze succesvol wil zijn maar wel dat ze graag veel geld wil uitgeven.

Als veel geld willen uitgeven haar drive is dan zal ze moeten zorgen dat er veel binnenkomt anders duurt het feestje niet lang.

Drive+het goed kunnen uitleggen daarmee kan je best ver komen.

Niets voor mij: ik heb eerder de drive om zo weinig mogelijk uit te geven (minder gedoe, beter voor het milieu,...) en ik kan het niet goed uitleggen.

[Rubbergrover1]

Wozmro schreef op vrijdag 11 juni 2021 @ 16:47:
Ik lees er niet echt in dat ze succesvol wil zijn maar wel dat ze graag veel geld wil uitgeven.

Als veel geld willen uitgeven haar drive is dan zal ze moeten zorgen dat er veel binnenkomt anders duurt het feestje niet lang.

Het mooie is dat met de 'juiste' mentaliteit het ook niet erg is als het feestje niet lang duurt. Dan ga je een paar keer op je bek, maar begin je daarna vrolijk weer aan een nieuw avontuur. Tot je een succesvol avontuur hebt en je inderdaad goed rijk kunt worden. Is dat eigenlijk niet ook een beetje de Amerikaanse instelling?

[veldkampj]

Wozmro schreef op vrijdag 11 juni 2021 @ 16:47:
Als veel geld willen uitgeven haar drive is dan zal ze moeten zorgen dat er veel binnenkomt anders duurt het feestje niet lang.

Ik ben ook wel benieuwd of ze überhaupt een buffer heeft of bij de eerste de beste tegenslag meteen ergens aan moet kloppen. Doet me denken aan sommige zzpers die in goede tijden het geld laten rollen (dure auto's e.d.) en nu bij een tegenslag direct de NOW moesten aanvragen.
Blijf het zelf ook wonderbaarlijk vinden hoe iets als een auto voor mensen een statussymbool is. Een witte Audi A5. Gefeliciteerd, en nu?

Drie dagen in de week iemand voor het huishouden en dat terwijl je zelf maar 2 uurtjes per dag werkt. Je zal maar een bord of een kopje in de vaatwasser moeten zetten ja, dat kan echt niet.

Zal ze weten dat je met dat "zitten op je geld" ook geld kan laten groeien middels de beurs?
Ik ga even een vision board maken over de toekomstige koersen!

[Wozmro]

Ik heb met veel plezier gekeken naar deze reeks filmpjes van cnbc: YouTube: The Millionaire Mechanic | Blue Collar Millionaires

Maar ik zou zoiets helemaal niet kunnen: ik heb niet het karakter om mij 30 jaar gemotiveerd met hetzelfde bezig te houden. Ik vind werknemers, leningen,... allemaal veel te veel gedoe. En vooral: ik heb simpelweg niet de behoefte om ooit veel geld uit te geven.

Maar ik heb er niets op tegen dat andere mensen wel voor deze keuze gaan.

[Config]

Bobmeister schreef op vrijdag 11 juni 2021 @ 13:40:
We doen het allemaal verkeerd, de truc is om juist veel geld uit te geven en een vision board te maken.

https://www.ad.nl/geld/co...kan-het-niet-op~aa193d6f/

Ben ik de enige die nou denkt...don't feed the trolls?

AD heeft zich onlangs al eens belachelijk gemaakt met een Geld artikel, en nu weer. Schaamteloze zelfpromotie.

[ Voor 12% gewijzigd door Config op 11-06-2021 22:03 ]

[Tommie12]

Hielko schreef op vrijdag 11 juni 2021 @ 15:51:
[...]

Maar denk wel dat de kern van het verhaal wel een waardevolle les bevat, onafhankelijk in hoeverre het helemaal feitelijk correct is. Als je echt succesvol wilt worden is het hebben van een concreet doel wat je wilt, geloof in jezelf en dergelijke een niet te onderschatten factor. Misschien is dat geloof in jezelf niet terecht en val je op je bek, maar als je het nooit probeert dan gebeurt er ook nooit wat. En als je zelf geloofd dat je een succesvolle business vrouw bent en je presenteert je als zodanig, dan kan het zomaar gebeuren dat andere mensen er ook in geloven.

Met dat deel van het verhaal heb ik niet zo veel problemen. Een doel stellen en er voor gaan is inderdaad helemaal niet slecht.
Wat nog belangrijker is, is volgens mij continu bijsturen, en als je een doel niet haalt, er uit leren.

Maar eerst geld uit geven, en steeds meer uitgeven met het idee van dat het geld dan toch wel binnenkomt zijn er al veel die hun vingers verbrand hebben en uiteindelijk persoonlijk failliet gaan.
Ik wil de zzpers die na een goed jaar hun omzet verwarren met inkomsten niet te eten geven.
En dan staat die dure auto daar geld te kosten….