Geachte heer/mevrouw,
Dinsdag 18 februari 2020 ontving ik van u een factuur (factuurnummer: ) betreffende de kosten voor het ‘uit bedrijf stellen aansluiting gas buiten’ op mijn adres, te weten. Dit buiten bedrijf stellen is uitgevoerd zonder dat ik daartoe een aanvraag gedaan heb, laat staan dat ik er opdracht toe gegeven heb. Het buiten bedrijf stellen van deze aansluiting is op initiatief van Enexis uitgevoerd, hetgeen logisch is, daar de gasleiding eigendom is van Enexis. Mocht u daar anders over denken dan ontvang ik graag een digitale kopie van het bewijs dat ik opdracht heb gegeven voor deze werkzaamheden.
Ik betwist de factuur en ik zal niet overgaan tot betaling, aangezien de grondslag voor uw vordering ontbreekt. Ik heb geen opdracht gegeven, de Aansluit- en Transportovereenkomst is al 10 maanden geleden beëindigd, en ook de Tarievencode Gas biedt geen zelfstandige grondslag voor een betalingsverplichting voor mij. Hieronder ga ik dieper in op de redenen waarom ik de factuur niet hoef te betalen.
A. Opzegging en beëindiging conform artikel 3.6
Het gascontract is 16 april 2019 opgezegd bij Oxxio en Oxxio is door mij gemachtigd om de ATO voor gas op te zeggen, tenminste 10 werkdagen voor 1 juni 2019, conform artikel 3.6 van de "Algemene voorwaarden aansluiting en transport voor kleinverbruikers (versie 2013)" behorend bij die ATO. De ATO is dus al meer dan 10 maanden geleden niet alleen opgezegd, maar ook daadwerkelijk beëindigd.
U heeft destijds (maar ook daarna) alle gelegenheid gehad om de ‘voor de beëindiging van de aansluit- en transportovereenkomst noodzakelijke handelingen’ te verrichten waarover artikel 3.6 spreekt. Artikel 3.6 spreekt bovendien niet van kosten voor het beëindigen van de ATO. Dat zou ook in strijd zijn met het consumentenrecht, waarin duidelijk staat dat een consument een contract zonder afsluitboetes kan beëindigen met in acht neming van een opzegtermijn. Volgens het Burgerlijk Wetboek (boek 6) mag in Algemene Voorwaarden (AV) de opzeggingsbevoegdheid van de consument niet op een wezenlijke manier worden beperkt. Het is dan ook terecht dat er in artikel 3.6 AV geen verplichting tot opdrachtverlening staat, en dat in dat artikel niet gesproken wordt over kosten die gepaard gaan met opzegging van de ATO, omdat die kosten onredelijk bezwarend zouden zijn op grond van artikel 6:236 lid b BW. De aanzienlijke hoogte van het bedrag zou de aan mij toekomende bevoegdheid tot ontbinding wezenlijk beperken, en daarmee vernietigbaar zijn op grond van artikel 6:233 lid a BW.
B. ATO en AV niet verstrekt voorafgaand aan of bij aangaan overeenkomst
Zelfs al zou de ATO nog niet beëindigd zijn, dan zouden de AV bij die ATO nietig zijn, aangezien deze niet voorafgaand aan of bij aangaan van de overeenkomst zijn verstrekt.
In 2019 heb ik een brief ontvangen, dat er geen geldig energiecontract voor gas meer bekend is, waardoor Enexis wettelijk verplicht is om het gas af te sluiten. Ik heb die eerste brief voor kennisgeving aangenomen, omdat ik geen gas meer gebruikte en de gaskraan dichtzat. De ATO en Algemene Voorwaarden van Enexis zijn me destijds niet ter hand gesteld bij het aangaan van het contract met Oxxio. Mocht u dat anders zien, dan ontvang ik graag een digitale kopie van de schriftelijke bevestiging waaruit blijkt dat deze ATO en AV destijds wel zijn verstrekt/rechtsgeldig tot stand zijn gekomen. In zowel Boek 6 BW als in artikel 52b van de Gaswet is immers bepaald dat (algemene) voorwaarden voor of bij het sluiten van de overeenkomst aan de afnemer moeten worden verstrekt en dat deze vernietigbaar zijn als dat niet is gebeurd.
C. Artikel 5.3 lid b geen grondslag voor vordering
Gesteld dat de AV nog wel zouden gelden (quod non: de ATO is geëindigd in 2019), ook dan heeft u geen grond mij kosten in rekening te brengen op grond van artikel 5.3 lid b van de AV. Dit artikel ziet toe op werkzaamheden die het gevolg zijn van mijn handelen, en u beweert vervolgens dat het opzeggen mijn leveringscontract dergelijk ‘handelen’ zou zijn.
Ik bestrijd dat ik op grond van artikel 5.3 lid b verplicht zou zijn te betalen voor deze werkzaamheden, en wel om zes redenen:
1. Ik heb slechts mijn overeenkomst voor levering van gas opgezegd, omdat ik momenteel geen gas gebruik. Noch uit de beëindigde overeenkomst voor levering van gas, noch uit ATO, AV of wetgeving blijkt dat het opzeggen van de leveringsovereenkomst voor gas hetzij afsluiting dan wel verwijdering van de gasaansluiting tot gevolg heeft.
2. De ATO zelf vermeldt dat deze op ieder moment kan worden opgezegd en beëindigd, zonder beperkende voorwaarden of vermelding van kosten.
3. Een rechtmatige (eenzijdige) rechtshandeling als de opzegging van een overeenkomst, kan niet opeens gelden als (verwijtbaar) feitelijk handelen in de zin van artikel 5.3 lid b. Daarmee zou willekeurig welke rechtmatige rechtshandeling van mijn kant door u als aanleiding kunnen worden gebruikt om kosten in rekening te brengen voor om het even welke dienst die u zelf nodig acht. Dat zou een blanco cheque zijn.
4. De koppeling tussen opzegging overeenkomst (ex artikel 3.6) en artikel 5.3 lid b is een volstrekt verrassend beding. Ik had die niet kunnen voorzien bij het aangaan van de overeenkomst. En verrassende bedingen binden niet.
5. Tot slot ontbreekt een causale relatie tussen het opzeggen van de overeenkomst voor levering van gas en het afsluiten dan wel verwijderen van de gasaansluiting. Talloze mensen die verhuizen zeggen hun leveringsovereenkomst en ATO op zonder dat de gasaansluiting wordt afgesloten dan wel verwijderd. Het afsluiten dan wel verwijderen van de gasaansluiting in sommige situaties is slechts het gevolg van het beleid van Enexis zelf. Beleid dat Enexis overigens pas sinds een jaar met andere netbeheerders voert. Voor die tijd bestond die causaliteit dus kennelijk niet.
6. Enexis is natuurlijk vrij om zelfstandig bedrijfsmatige keuzes te maken, en in sommige gevallen zelf opdracht te geven tot afsluiting dan wel verwijdering (zoals in mijn geval). De kosten daarvan zijn in zo’n geval echter ook redelijkerwijs alleen toe te rekenen aan Enexis zelf, niet aan mij. De oorzaak van de kosten bent u, niet ik.
Daarnaast bent u als netbeheerder gehouden om in dergelijke situaties de Tarievencode Gas te volgen, die voorschrijft (artikel 2.10 en 2.12) dat er vooraf een gespecificeerde standaardofferte dient te worden overlegd, waarna eventuele opdrachtverstrekking kan plaatsvinden. Noch van een offerte, noch van een opdracht is sprake geweest.
D. Artikel 2.9.2. Tarievencode Gas geen grondslag voor vordering
Enexis verwees naar de Tarievencode Gas (TCG), met destijds artikel 2.5.1.12, wat sinds 1-1-2020 als artikel 2.9.2 is genummerd. Dit artikel zou Enexis het recht geven om kosten in rekening te brengen bij de beëindiging van de ATO
Artikel 2.9.2 (voorheen 2.5.1.12) van de Tarievencode Gas kán geen op zichzelf staande grondslag voor uw vordering zijn, aangezien de TCG slechts een door de ACM geformaliseerde gedragscode voor de netbeheerders is. Die gebruikt u nu om een betalingsverplichting voor mij als afnemer te suggereren. Ik gebruik bewust de term 'suggereren', want u vermijdt zelf ook expliciet te stellen dat ik verplicht zou zijn te betalen op grond van de TCG. Dat is ook niet voor niks: die betalings-verplichting wordt helemaal niet geformuleerd in artikel 2.9.2. Artikel 2.9.2 geeft slechts aan hóe netbeheerders kosten in rekening mogen brengen àls ze tot afsluiting dan wel verwijdering van de aansluiting overgaan. Namelijk via de systematiek van voorcalculatie, en met toepassing van de standaard offerte (2.10). Ik ben daar in onze eerdere correspondentie overigens al uitvoerig op ingegaan, en die punten heeft u nooit weerlegd. Van een offerte is nooit sprake geweest, en van een opdracht al evenmin.
Aanvullend daarop stip ik graag nog de volgende punten aan, die verder mijn visie ondersteunen dat ik als voormalige contractant helemaal niet rechtstreeks gebonden ben aan de Tarievencode Gas, en speciaal artikel 2.9.2:
a. Artikel 1.1 van de TCG formuleert (net als artikel 12a Gaswet) wie de norm-adressaat is van deze code: de netbeheerders. Niet de netgebruikers, waaronder afnemers.
b. De NMa (de rechtsvoorganger van de ACM) heeft in 2006 expliciet aangegeven dat netgebruikers niet de norm-adressaat zijn van de Tarievencode Gas. Zie met name punt 27 van het besluit 102113_1/11; 102113_2/12; 102113_3/13; 102113_4/11; 102113_5/13, dat u kunt vinden op:
https://www.acm.nl/sites/...TarievenCode_Gas_2006.pdf. De NMa bevestigt hier dat netgebruikers niet rechtstreeks gebonden zijn aan de Tarievencode Gas, maar dat er eerst een civielrechtelijke overeenkomst moet zijn tussen netgebruiker en netbeheerder. En die overeenkomst hebben wij niet.
c. De Rechtbank Rotterdam oordeelde in het geval van de vergelijkbare Netcode dat "de Netcode niet zelf verplichtingen voor afnemers in het leven roept, maar dat daartoe nodig is dat de desbetreffende netbeheerder deze voorwaarden in zijn overeenkomst met de desbetreffende afnemer opneemt." (r.o. 5.4; ECLI:NL:RBROT:2009:BJ3700; (
https://uitspraken.rechts...ECLI:NL:RBROT:2009:BJ3700)
Ik verwijs u voor een verdere verdieping op dit punt naar het lezenswaardige artikel 'De Tarievencode Gas ontcijferd' (Bos 2020), dat u kunt vinden op
https://www.polderhuis.or...ode-Gas-ontcijferd-v3.pdf. Ik voeg voor de goede orde ook een kopie bij als bijlage. Ik kan zijn betoog van harte onderschrijven.
E. Alle gelegenheid gegeven een afspraak te maken
Ik heb u 29 augustus 2019 aangeboden om Enexis op afspraak de gelegenheid te bieden voor het uitvoeren van werkzaamheden aan uw eigendommen. Op grond van artikel 4.1.2.5 van de Aansluit- en Transportcode Gas RNB dient u voor inpandige werkzaamheden ook vijf werkdagen van tevoren een afspraak te maken. Maar van dat aanbod heeft u nooit gebruik gemaakt, maar bent u op 12 2020 februari onaangekondigd langs gekomen. Na afsluiten op 12 februari 2020 hebben we een brief gekregen, waarin aangevinkt staat: GAS met de tekst erachter 'Afgesloten buiten'.
F. Geen BTW verschuldigd
U brengt op uw factuur 21% BTW in rekening. In Nederland wordt omzetbelasting echter geheven op 'leveringen van goederen en diensten, welke in Nederland door een als zodanig handelende ondernemer onder bezwarende titel worden verricht' (art 1a, Wet op de Omzetbelasting 1968). Die bezwarende titel ontbreekt hier echter, aangezien er geen rechtsbetrekking is, en u een ongevraagde prestatie heeft geleverd die mij niets oplevert en niet door mij is gewenst. De heffingsgrondslag voor omzetbelasting ontbreekt dus.
G. Handelwijze Enexis in strijd met dwingende consumentbeschermende regelgeving
Dit hele dossier is mijns inziens in strijd met dwingende consumentbeschermende regelgeving, waaraan een rechter ambtshalve dient te toetsen. Hierbij zijn o.a. de volgende richtlijnen van toepassing:
- Oneerlijke bedingen (93/13/EEG6);
- Oneerlijke handelspraktijken (OHP) ( 2005/29/EG7);
- richtlijn Consumentenrechten (2011/83/EU8);
- richtlijn interne markt Aardgas (2009/73/EG9);
- de boeken 3 en 6 BW, meer specifiek o.a. 6:193a ev (oneerlijke handelspraktijken); 6:227a ev (overeenkomst langs elektronische weg); 6:230a ev. (inzake dienstenrichtlijn); 6:230g ev (overeenkomsten tussen handelaren en consumenten); 6:231 ev. (algemene voorwaarden); 7:400 ev. (opdracht).
Ik zal niet op al deze richtlijnen ingaan, maar volsta met de volgende verwijzingen:
Geen aanvullende betaling noodzakelijk
Artikel 6:230j BW bepaalt: “De consument is niet zonder zijn uitdrukkelijke instemming gebonden aan een verbintenis tot een aanvullende betaling van een geldsom ter verkrijging van een prestatie die niet de kern van de prestatie is. Uit het gebruik van standaardopties die de consument moet afwijzen, kan geen uitdrukkelijke instemming worden afgeleid.”
Ik heb evident niet ingestemd met een verbintenis tot aanvullende betaling, en dat zal ik ook niet doen.
Geen schadevergoeding verschuldigd bij opzegging
Indien afsluiten dan wel verwijdering van de aansluiting op kosten van de contractant inderdaad een voorwaarde zou zijn voor de daadwerkelijke beëindiging van de ATO, is dat een oneerlijk beding.
H. Tot slot
Ik betwist dus de factuur en ik zal niet overgaan tot betaling. Gezien deze betwisting hoeft er ook geen incassotraject gestart te worden, omdat buitengerechtelijk gemaakte incassokosten zinloos zijn. Ik verzoek u de door u verzonden factuur te vernietigen. Zo niet, dan kunt u me voor de rechter dagen. Ik zie deze confrontatie bij de rechter met vertrouwen tegemoet.
Met vriendelijke groet,