Brent schreef op maandag 8 oktober 2018 @ 14:58:
[...]
Kun je dit concreter maken, voor de duidelijkheid van de lezers? Ik denk bij je paragraaf aan Ronald Reagans "nine most terrifying words in the English language" (
I'm from the government and I'm here to help.): hij gebruikt het verhaal van de zelfredzaamheid om overheidstaken te privatiseren, zodat zijn commerciële achterban daarvan profiteert.
[...]
Je bedoelt dat concepten evolueren en door actoren gekaapt worden, geherinterpreteerd, aangepast, tussen groepen uitgewisseld worden, etc.?
[...]
Ik heb dit weekend eindelijk eens wat over Kafka gelezen, en moet hierbij aan
het Slot denken: ook al rekenen we af met kerk, mythe of bijgeloof, er komt altijd wel weer wat voor terug. Een socialistische zuil is eigenlijk een contradictie in terminis, maar toch was die er. Kunnen we ooit bereiken wat je hier beoogt: rationaliteit?
Ooit, once upon a time, was het idee van een maakbare samenleving een concept van linkse politiek. Met name de liberale en conservatieve delen van het spectrum stelden dat als iets wat haaks stond op de spreekwoordelijke realiteit.
Maar inderdaad, op gegeven moment veranderden omstandigheden. In de VS, Reagan. In het VK Thatcher. In Nederland Lubbers. Er ontstond een perspectief van "het kan niet anders" en "het moet wel zo". Dat perspectief kwam niet voort uit ideologie of overtuiging, zelfs niet uit politieke organisatie. Het kwam van buiten, via lobby. Politiek na de jaren '70 was een gretige ingang omdat vanuit de toen heersende perceptieproblematiek (roerige economie, verlamming sociaal-economisch overleg e.d.) er een gevoelsmatige voedingsbodem was voor het omarmen van dergelijk de facto + technocratisch denken.
Met als gevolg dat wat ooit een idee van de spreekwoordelijke tegenstander was, vrij snel een fundament werd voor ideologische innovatie. Saillant punt is wel dat de omstandigheden een gevolg waren van het in die tijd terugtrekken uit overlegstructuren van de grote werkgeversorganisaties en vertegenwoordiging van toenmalige multinationals. Dit is de periode van de oliecrises, waar gretig gebruik van werd gemaakt om verlamming te stimuleren - met als doelstelling de omvorming van loon- en fiscaal beleid. Dat eerste werd al snel bereikt met het breken van functionaliteit van vakbonden in die periode. Dat tweede was een ander verhaal.
In de VS nam dat inderdaad vormen aan zoals je al stelde. In het VK niet veel anders (hier ligt de periode van oorzakelijkheden van Brexit trouwens). Voor Nederland was het minder snel, en minder eenzijdig. Maar ook hier deden concepten hun intrede die pas decennia later volledig geïnternaliseerd waren binnen ideologie en politieke fundamenten. Pas daarna kwam in het Nederlandse een versnelling van herordening van samenleving op basis van die concepten op gang.
Met andere woorden, full circle, maar dan nog verder dan de vorige cirkel. Van maakbare samenleving als negatief beeld naar maakbare samenleving als groter goed op basis van stuurbaarheid van individu.
Rationeel is het niet nee

Probeer dit denken maar eens te verenigen met gedachtegoed als individualisme of andere peilers van liberalisme, zoals eigendomsrecht en gelijkwaardigheid (voor kans, toegang, vermogen). Dat lukt niet. Daar wordt aan voorbij gegaan.
We zullen nooit rationeel zijn. Wat we scheppen dus ook niet. We zijn gewoon maar mensen. We zullen moeten gaan nadenken over de erfenissen en effecten van onze historische ontwikkeling op uitdagingen van omgang met veranderen omstandigheden die veel dichterbij komen dan ooit te voren - voor zowel ons vermogen tot redeneren als onze emotie als basis voor perceptie en handelen.
Zelfs nu nog zien we het idee van rationaliteit als iets om naar te streven, terwijl we in toenemende mate gebruik maken en toegeven aan emotie alsof de twee tegengestelden zijn. Wat niet het geval is, het zijn gewoon facetten waar we aannames over maken. Misschien cru gesteld, maar ondanks al onze ontwikkeling doen we niet anders dan onze voorgangers. En dat is prima, ook al zien we onszelf als beter - modern is good, right? Zelfs aan conservatieve kant is dat een kernpunt van ideologie.
Ik stel niet dat we naar één kant moeten doorslaan. Mijn optiek is juist dat we de balans zijn kwijtgeraakt. Daar mag best bij opgemerkt worden dat een flink aandeel daarbij valt toe te wijzen aan conservatief maar ook liberaal politiek handelen. We moeten echter ook opmerken dat een net zo groot aandeel valt te herleiden tot de rest van het politieke spectrum. Vergeet bijvoorbeeld niet dat waar we tegenwoordig op wijzen voor problematiek van onderwijs (voor uitdagingen van bewustzijn, politiek gedrag maar ook de beperkingen van curricula en stelsels) frappant genoeg een direct gevolg is van het PvdA onderwijsbeleid over vele kabinetten heen.
Eerder dit jaar al stelde de onderwijsinspectie vast dat het niveau van het Nederlandse onderwijs al zeker twintig jaar op rij gestaag daalt. Beginnend met het basisonderwijs. Een-derde van de leerlingen haalt niet het streefniveau voor lezen, meer dan 40% niet dat voor taalverzorging en meer dan de helft blijft onder het streefniveau voor rekenen. Een op elke honderd meisjes en drie op elke honderd jongens is bij het verlaten van de basisschool zelfs niet in staat de eenvoudigste tekst te lezen, en is dus feitelijk analfabeet; 6% van de jongens en 9% van de meisjes kan op dat moment de simpelste rekensommetjes niet maken. Ongeacht kwaliteitsniveau of prestatie-index van onderwijsinstelling of individuele indexen van leerdossiers. Daar houdt het echter niet bij op. Curricula van zowel beroepsonderwijs als classificaties van hoger onderwijs zijn de afgelopen twintig jaar met de helft gekrompen voor zowel diepgang als omvang van kennis en kunde. Elementen van zogeheten overdracht van kennis ten gunste van maatschappelijke zelfredzaamheid zijn op elk niveau verdwenen.
Het onderzoek annex boek wat ik eerder als link gaf is op sommige punten (discours) misschien even een zijstap te ver, maar het uitstippelen en toetsen van de ontwikkeling die we doorgemaakt hebben (en nog steeds doormaken) met het herdefiniëren van concepten is goed uitgewerkt. Het biedt interessante ingangen voor verdere onderbouwing, maar ook referenties die veel meer de loep leggen op politieke ontwikkelingen in relatie hier toe.
Cyberpope schreef op maandag 8 oktober 2018 @ 17:06:
[...]
Beiden is waar. De overheid is een systeem en systemen hebben het effect om zichzelf in stand te willen houden. Zonder een prikkel van buiten verandert een systeem niet snel. Een overheid mist deze prikken vaak.
De varianten tussen die uitersten zijn ook gewoon geldig.
Maar een markt is alleen efficiënt op basis van uitsluiting. Zaken die niet passen worden weggelaten. Dan krijg je de utopie dat een ander zich wel zal richten op datgene / diegene die uitgesloten wordt. Wat niet het geval is bij de meest kwetsbare / zwakkere.
Niet enkel daar. Het is erg makkelijk om dit te reduceren tot een discussie van gelijkwaardigheid en solidariteit. Dat is het, maar het is ook een discussie van investeringen en innovatie. Misschien is het even een vreemde kronkel omdat we als samenleving heel erg snel dit soort discussie enkel in dat soort kaders zien, maar denk eens aan de stille maar enorme rol van theoretisch wetenschappelijk onderzoek.
Dat is ook een kwetsbaar element in processen van optimalisatie, net als bij mechanismen op basis van uitsluiting. Maar het is een element waar ontzettend veel op indrukwekkende wijze afhankelijk van is voor vermogens tot zowel economische activiteit als innovatie.
Daarom juist moeten we heel goed nadenken waar we de markt in kunnen zetten als dat mogelijk is (de markt heeft veel voordelen) en waar we de overheid juist een rol moet spelen om zaken collectief te regelen omdat dit in een collectief belang is of er sprake kan zijn van een natuurlijk monopolie. .
Juist een tussenvorm, waarbij de overheid (wij dus) optreed als marktmeester en bepaald wat volledig vrij kan zijn, wat er tussen in moet, dan wel in overheidshanden moet blijven (b.v. het geweldsmonopolie bij de overheid, dus politie bij de overheid) zal de meest waardevolle menselijke samenleving opleveren.
Dat vraagt een dialog die vaak in de huidige constellatie niet meer gevoerd wordt. Het lijkt wel of we alleen nog maar kunnen kiezen tussen "voor alles de vrije markt" dan wel " communisme". Lariekoek
Ja, maar dat is wel een kenmerk van deze tijd. Te snel is te veel een kwestie van binaire keuzes, of binaire kaders. Het is het één, of het ander. Het ander is slecht, dus het moet wel zo. Ondertussen vergeten we dat extreme posities op dezelfde schaal nooit bestendigheid scheppen, enkel afbreken.
[
Voor 16% gewijzigd door
Virtuozzo op 08-10-2018 22:15
]
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.