Het CPB is gereedschap, het is niet magisch neutraal, zeker niet in de tegenwoordigheid van politisering. Maar het is niet moeilijk om te herkennen wanneer het gaat om een studie van CPB uit eigen initiatief conform wettelijke opdracht, een studie van CPB met welke andere Instelling of organisatie, of wanneer het gaat om een uitvoering van een specifieke taak voor berekening gegeven vanuit politieke focus
Maar let op, het CPB maakt geen beleid. Het is een instrument van toetsing en modelleren. Wat we daar mee doen, dat ligt aan de basis van bestuur en beleid.
Multinationals zijn omstreeks de jaren '70 voor Nederland al een probleem beginnen te worden. Veel van wat we tegenwoordig die roerige jaren '70 noemen valt te herleiden tot machtsstrijd tussen (toenmalig Nederlandse) multinationals en zowel sectorale vertegenwoordiging van arbeid maar ook politiek. Het is niet zonder consequenties geweest, die confrontaties. Den Uyl viel er uiteindelijk over, economie zat in de krimp, vakbonden verloren hun macht én functie. Toen kwam Lubbers I met de introductie van de marketing van "het is shit, nu moeten we wel technocratisch zijn, het kan niet anders, dit is beter, je mag wat extra".
Echter toen kwam ook de introductie van het faciliteren van multinationals voor fiscale constructies en kapitaaltransfers die voorheen gezien werden als iets wat te veel druk zou uitoefenen op beleid van prijs van arbeid en fiscale reserveringen met de angst dat de voet van scheppen van werkgelegenheid door de multinationals niet gecompenseerd zou kunnen worden door andere economische activiteit.
Enfin, ettelijke decennia later hebben we de luxe van het terug kunnen kijken naar de ontwikkelingen. Er is niet langer een causale relatie tussen multinationals en vestigingsklimaat, ook niet tussen hun economische activiteit en primaire of afgeleide werkgelegenheid. Integendeel, de voetafdruk van die economische activiteit is al die jaren consistent afgenomen, het innovatief potentieel ervan is dat nota bene ook.
Dan komen op gegeven moment in de periode van het millennium, waar het MKB steeds meer de motor is van zowel innovatie als economische groei, maar het in toenemende mate af doet leggen tegen het GZ domein van economische activiteit. Culminerend in het zelfs ondergeschikt maken van algemene en sectorale vertegenwoordiging van het MKB aan de vertegenwoordiging van het groot-zakelijke speelveld van multinationals terwijl de economische voetafdrukken van die laatste dusdanig zijn afgenomen dat de historische correlaties van spinoff op zijn minst fraglich zijn.
[...]
Het hele doel van een bedrijf is winst maken.
Ben je werkelijk zo naïef om te denken dat een bedrijf zegt: ach, we maken dit jaar maar wat minder winst zodat n3othebest zijn spulletjes niet in prijs zullen stijgen? Natuurlijk stijgen de prijzen dan.
Nee hoor. Zo werkt ondernemen niet. Al eens gehoord van fiscale reserveringen? Of van het leven uit schuldverklaring aan de B.V.?
Winst is niet bepalend voor prijsniveau's. Verdeling van winst kan een factor zijn, maar is dat vaak niet. Het gaat een beetje in tegen ons instinctieve denken van hoe we het zelf zouden doen. Maar, op de markt met een stalletje staan en spullen verkopen is iets heel anders dan de enorme diversiteit van ondernemen.
Kosten bepalen prijs het meest. Maar er zitten ook perverse prikkels, die we de afgelopen twintig tot dertig jaar in beleid steeds meer ruimte hebben gegeven. Het loont zich om daar over na te denken, juist omdat voor zowel burgers als bedrijven het begrip bestedingsruimte steeds belangrijker geworden is. Zeker voor de burger, het komt nogal dichtbij immers.
Lodo schreef op vrijdag 28 september 2018 @ 12:12:
Ik zie dit probleem ook, alleen ik zie een andere oplossing.
Het probleem is dat ik als burger niet terug kan vechten, een bedrijf kan dat wel. Die kan gaan dreigen, als jullie A doen, dan doen wij B. Of zich gewoon inschrijven in een ander land, voor een burger is dit veel moeilijker.
Stel je doet dit wel, zoals bijvoorbeeld Toine Manders die MKB'ers hielp met dezelfde fiscale trucjes als de grote multinationals, dan moet je bloeden. Want als een burger dit doet, dat is niet de bedoeling, dan kan je je wellicht nog losrukken van het juk van de staat.
De oplossing is niet om dan de vrijheid van een bedrijf te beperken, waarom zou je voor minder vrijheid zijn, de oplossing om de vrijheid van de burger te vergroten.
Mijn behoeftes en wensen staan steeds vaker haaks op de prioriteiten van de overheid, en dan moet ik de mogelijkheid hebben om hier niet aan mee te werken.
Je bent een soort horige t.a.v. staat, waar bedrijven dit niet zijn. De enige manier om jezelf 'vrij' te kunnen kopen is door je geld te verdienen met kapitaal, want dan ben je geen arbeider en ben je niet echt verbonden aan je locatie.
Het zijn niet de bedrijven die ons in een greep houden, het is de staat.
Ons bestel is een amalgaam van mechanismen voor balans. Maar het kent vereisten om dat in te kunnen vullen. Voor bedrijven is het inderdaad makkelijker om druk uit te oefenen, ze hebben gewicht wat groter is dan dat van het individu, en ze hebben middelen om dat gewicht toe te passen.
Een burger kan echter ook gewoon druk toepassen. Een deel daarvan is electorale druk, maar dat is slechts een klein deel van wat ons bestel vraagt aan invulling van verantwoordelijkheid. Als burgers zich op onderwerp samenpakken, consistent op juiste wijze druk uitoefenen, dan is dat uitermate effectief.
We zien het echter zelden. Niet omdat het niet voorkomt of er geen resultaten zijn. Op lokale en regionale niveau's is het meer regel dan uitzondering, ongeacht en ondanks allerlei moerassen van bureaucratie en bestuurlijke of ego gerelateerde inertie. Wel omdat het nauwelijks in beeld komt, en de afstand tot nationale onderwerpen / niveau's vele malen groter is dan wat dichtbij ligt. Ook nog eens omdat het vaak heel snel heel abstract en complex wordt.
En ja, er is behoorlijk wat opgebouwde perceptieproblematiek van machteloosheid en negativiteit. Dat zit ook best in de weg.
Maar het wil niet zeggen dat het voor de burger niet mogelijk is om druk uit te oefenen. Het wil ook niet zeggen dat het voor de burger niet mogelijk is om niet gewoon af en toe en klein zaken aan te pakken, alleen of samen. Zelfs wanneer ergens een resultaat van initiatief onvolledig is of zelfs niet behaald wordt is het nog steeds iets wat druk doet uitoefenen. Hoe meer daarvan, des te disproportioneel groter het gewicht van het patroon van gedrag.
Maar let op, de staat (beter gezegd het Rijk) heeft al heel lang niet meer de beheersing over zaken waar de burger (in perceptie of terecht) over struikelt. In het topic is al best vaak het begrip externe consultatie en expertise voorbij gekomen. Veel van wat we als burger aannemen als "iets van de staat" is al sinds de jaren '80 niet langer het soevereine domein van het Rijk. Prachtig voorbeeld, fiscale wetgeving. Ander voorbeeld, bancaire kaders. Nog een voorbeeld, indexatiebeleid vastgoed & bouw.
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.