Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV) Deel 6

[Dre]

TweakersAddict schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 17:48:
Zie eerder genoemde video.


[...]

Video....Je hebt dus geen NEN1010 tot je beschikking?


Wat ik mis in die video is waarom dubbel isoleerde toestellen geaard moeten worden. Een enkele fout kan namelijk niet lijden tot een gevaarlijk spanning.

Lees maar eens hoofdstuk 410 (bladzijde 105) en artikel 410.3.3.

[ Voor 6% gewijzigd door Dre op 14-02-2018 18:34 ]

[TweakersAddict]

Ik vind het simpelweg teveel werk om exact op te zoeken waar dat staat bij elke vraag die hier gesteld word. In de video worden de hoofdstukken genoemd. Als dat niet voldoende voor je is, eff zelf de 350 Euro neertellen voor een copie vanuit NEN.

De video heb je waarschijnlijk ff te snel doorlopen, als ik me goed herinner wordt er namelijk een probleem uitgelegd die voor schijnt te komen, zijnde dat de DC kabels met tiewraps (te hard) worden aangetrokken aan de rails. Door ouderdom vergaat de DC leidingisolatie, die begeeft het op de plek waar de tiewrap zit en zodoende zal de volle DC spanning op de rails (kunnen) terechtkomen.

Ook de atmosferische ontladingen (bliksem dichtbij) wil je zo snel als mogelijk afvoeren. Verder is de oppervlaktespanning in de metalen van een (en omgeving van) zonnecel een issue in PV panelen en zorgt ervoor dat de opbrengst elke jaar terugloopt, dat verminder je op deze manier ook als je vereffend / aard. Nog meer redenen dus om het te doen.

Overigens, dr is al een tijdje dubbelgeisoleerde DC kabels te koop. Maarja, elke cent die de gemiddelde installateur kan besparen en dus in zijn zak kan steken... Vandaar dat enkelvoudig geisoleerde kabels nog steeds bij ver de hoofdmoot van alle gemonteerde DC leidingen zijn.

Dre schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 18:32:
[...]


Video....Je hebt dus geen NEN1010 tot je beschikking?


Wat ik mis in die video is waarom dubbel isoleerde toestellen geaard moeten worden. Een enkele fout kan namelijk niet lijden tot een gevaarlijk spanning.
Hetzelfde met mijn telefoon-adapter die dubbel geïsoleerd is.

Lees maar eens hoofdstuk 410 (bladzijde 105) en artikel 410.3.3.

[ Voor 41% gewijzigd door TweakersAddict op 14-02-2018 19:14 ]

[WoudseHoeve]

TweakersAddict schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 16:29:
Dit kan niet serieus genomen worden. In de DC wereld is het zo klaar als een klontje dat voor + rood en voor - zwarte kabels gebruikt dienen te worden. (buiten nog een heleboel andere gebruikte kleuren maar dat valt geheel buiten dit verhaal). Deze kleuren zijn de standaard voor PV installaties qua de DC leidingen.
[...]

In de DC wereld staat zeker ook dat de - zwart is ??

[hors0125]

Zeg, even een andere vraag tussendoor.. Heeft er iemand nog 2 Steca 500's liggen met MC4 aansluitingen?

[TweakersAddict]

Niet de DC - verwarren met de aardkabel (veelal geel/groen). Anders begrijp ik je vraag niet?

En bij gebruik van vertint koper even een stukje geel/groen tape doen aan de uiteinden, maarja is eigelijk overbodig...

WoudseHoeve schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 18:58:
[...]


In de DC wereld staat zeker ook dat de - zwart is ??

[205Gutmann]

TweakersAddict schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 19:04:
Niet de DC - verwarren met de aardkabel (veelal geel/groen). Anders begrijp ik je vraag niet?

En bij gebruik van vertint koper even een stukje geel/groen tape doen aan de uiteinden, maarja is eigelijk overbodig...


[...]

Ik vindt dat je wel erg fel van leer trekt in je betoog, ik krijg echter sterk de indruk dat je zelf niet helemaal weet waar de klepel hangt?

2,5mm2 tot maximaal 25 meter? in de utiliteitsbouw worden met gemak lengtes tot circa 100 meter in 2,5 mm2 uitgevoerd.
Gooi het voor de grap eens in de Draka kabulator, of de rekentool van TKF, of nog beter sla er het tabellenboekje uit de NEN1010 op na, dan zul je zelf ook snel concluderen dat het geen enkel probleem is.

RCD klasse B aardlekschakelaar toepassen bij TL omvormers is geen harde eis in de NEN1010:2015 indien de fabrikant van de omvormer een RCD klasse B systeem verklaring afgeeft komt deze eis te vervallen, dit houdt in dat de omvormer een maximale lekstroom van 6Ma DC! terug het net op mag sturen.
De meeste goedkope Chinese omvormers beschikken over de systeemverklaring 6Ma.

Indien je dan toch RCD klasse B aardlekschakelaars gaat toepassen dan volstaat het niet om enkel de PV groep achter een klasse B aardlekschakelaar c.q. alamat te plaatsen, alle aardlekschakelaars in de verdeler moeten als klasse B worden uitgevoerd.

Het ligt overigens wel in de lijn der verwachting dat bij een nieuwe uitgave van de NEN1010 men aardlekschakelaars met vlamboogdetectie gaat verplichten, momenteel heeft Schneider deze al enkele in het assortiment, deze zijn bijna net zo duur als een complete verdeler.

Wat ik persoonlijk een belangrijker punt van aandacht vindt bij het uitbreiden van een verdeler met een PV-groep is de controle op de geschiktheid van de verdeler.
Plaats een PV groep bij voorkeur niet tussen 2 andere automaten i.v.m. de warmteontwikkeling, 3680VA omvormer worden vaak achter een 16 ampère automaat geplaatst, als de omvormer een paar uur lang 16 ampere het net op gooit wordt je automaat behoorlijk warm, plaats deze bij voorkeur dan ook bovenin de verdeler.
Indien deze PV groep achter een bestaande aardlekschakelaar wordt geplaatst dient met ook rekening te houden met het maximale vermogen wat deze aardlekschakelaar en het railsysteem te verduren kunnen krijgen, standaard verdelers zijn vaak maar berekend op 40 ampère, veel PV cowboys plaatsen zonder blikken of blozen een 20 ampère automaat samen met 3 andere 16 ampère automaat achter 1 aardlekschakelaar van 40 ampère.

Het advies van @migjes is niets mis mee, bij het uitkomen van een nieuwe normering ben je toch niet verplicht om gelijk je hele huis-installatie aan te passen naar de nieuwe normering?
Als er de mogelijkheid bestaat om met een PV-verdeler een bestaande groep op te splitsen geniet dat natuurlijk de voorkeur, echter is het ook geen enkel probleem om een kleine 2000VA aan PV in te voeden op een bestaande groep.

Aangaande het feit dat PV-installaties geaard moeten worden heb je gelijk, echter de manier waarop staat niet onomstotelijk omschreven in de NEN1010.
Ik stuur mijn monteurs op pad met het instructie om de aarddraad welke vanaf de verdeler komt (vaak 2,5mm2) aan te sluiten op een aardrailtje, zo'n simpel 6 voudig aardblokje van JMV, en van daaruit kan men de aarddraden aftakken naar de omvormer en naar de PV-installatie op het dak.

Volgens mij haal je de termen potentiaalvereffening en veiligheidsaarding door elkaar.
De potentiaalvereffening op de badkamer geschied ook middels 2,5mm2, welke vanaf het centraaldoosje in de badkamer wordt afgetakt.
Echter wanneer de bedrading niet is beschermd tegen mechanische beschadiging dient met een slag dikkere draad toe te passen.
Voor de aarddraden welke vanaf het centraal aardpunt naar de te vereffenen metalen delen door de cementdekvloer worden gelegd wordt dan ook 4mm2 toegepast..

Betreffende de aansluitmethode van de MC4 connectoren moet ik je helemaal gelijk geven.
Voordat je de string op de panelen gaat aansluiten eerst zorgen dat je de DC bekabeling aan de omvormer zijde op de juiste plaats hebt hangen en daar de connectoren aankrimpen, vervolgens kun je op het dak de panelen gaan stekkeren.

Echter kan ik je verhaal over enkelvoudig geïsoleerde DC bekabeling niet helemaal rijmen, PV kabels zijn altijd dubbel geïsoleerd, dit is ook voorgeschreven in de NEN1010.

[mfmonkey]

TweakersAddict schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 19:04:
Niet de DC - verwarren met de aardkabel (veelal geel/groen). Anders begrijp ik je vraag niet?

En bij gebruik van vertint koper even een stukje geel/groen tape doen aan de uiteinden, maarja is eigelijk overbodig...

Je gebruikt bewoordingen als DC-wereld, vermeld dat iets is gedaan door de minister van bouwen en rijksdienst (dat ministerie ken ik niet) en doet erg uit de hoogte met je kennis over elektra en de NEN terwijl je nooit naar een specifiek artikel wilt (of is het kunt) verwijzen.
Je wilt het doen voorkomen alsof je echt super ervaren bent hierin maar iets zegt me dat je vooral "booksmart" bent. Dit in tegenstelling tot een aantal hier welke meer ervaring hebben in de praktijk met zonnestroom dan jij en ik ooit samen zullen hebben.

[ Voor 19% gewijzigd door mfmonkey op 16-02-2018 17:10 ]

[TweakersAddict]

Ik vindt dat je wel erg fel van leer trekt in je betoog, ik krijg echter sterk de indruk dat je zelf niet helemaal weet waar de klepel hangt?

Nee die van jouw was een normale reactie... Ik heb mijn opleidingen wel gehad ja... Vele van de "installateurs" helaas niet.

2,5mm2 tot maximaal 25 meter? in de utiliteitsbouw worden met gemak lengtes tot circa 100 meter in 2,5 mm2 uitgevoerd.
Gooi het voor de grap eens in de Draka kabulator, of de rekentool van TKF, of nog beter sla er het tabellenboekje uit de NEN1010 op na, dan zul je zelf ook snel concluderen dat het geen enkel probleem is.

Ik heb exact zo'n tabel voorbeeld gegeven.

Indien je dan toch RCD klasse B aardlekschakelaars gaat toepassen dan volstaat het niet om enkel de PV groep achter een klasse B aardlekschakelaar c.q. alamat te plaatsen, alle aardlekschakelaars in de verdeler moeten als klasse B worden uitgevoerd.

Klopt helemaal, enkel een klasse B en de rest A, dan gaat het alsnog scheef. Werd ook perfect uitgelegd in de video...

veel PV cowboys plaatsen zonder blikken of blozen een 20 ampère automaat samen met 3 andere 16 ampère automaat achter 1 aardlekschakelaar van 40 ampère.

Inderdaad, het is ZEER droevig gesteld met installatieland Nederland.

Het advies van @migjes is niets mis mee, bij het uitkomen van een nieuwe normering ben je toch niet verplicht om gelijk je hele huis-installatie aan te passen naar de nieuwe normering?

Klopt. Maar we hadden het over het aanleggen van nieuwe PV installaties.

Volgens mij haal je de termen potentiaalvereffening en veiligheidsaarding door elkaar.

Beide zijn van toepassing voor een PV installatie binnens en buitenshuis in de NEN1010:2015. Niet 2mm2, geen 4mm2 maar 6mm2 minimaal benodigd. Zie video zie NEN1010:2015

Betreffende de aansluitmethode van de MC4 connectoren moet ik je helemaal gelijk geven.
Voordat je de string op de panelen gaat aansluiten eerst zorgen dat je de DC bekabeling aan de omvormer zijde op de juiste plaats hebt hangen en daar de connectoren aankrimpen, vervolgens kun je op het dak de panelen gaan stekkeren.

Zo klaar als een spreekwoordelijk klontje idd.

205Gutmann schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 21:01:
[...]


Ik vindt dat je wel erg fel van leer trekt in je betoog, ik krijg echter sterk de indruk dat je zelf niet helemaal weet waar de klepel hangt?

2,5mm2 tot maximaal 25 meter? in de utiliteitsbouw worden met gemak lengtes tot circa 100 meter in 2,5 mm2 uitgevoerd.
Gooi het voor de grap eens in de Draka kabulator, of de rekentool van TKF, of nog beter sla er het tabellenboekje uit de NEN1010 op na, dan zul je zelf ook snel concluderen dat het geen enkel probleem is.

RCD klasse B aardlekschakelaar toepassen bij TL omvormers is geen harde eis in de NEN1010:2015 indien de fabrikant van de omvormer een RCD klasse B systeem verklaring afgeeft komt deze eis te vervallen, dit houdt in dat de omvormer een maximale lekstroom van 6Ma DC! terug het net op mag sturen.
De meeste goedkope Chinese omvormers beschikken over de systeemverklaring 6Ma.

Indien je dan toch RCD klasse B aardlekschakelaars gaat toepassen dan volstaat het niet om enkel de PV groep achter een klasse B aardlekschakelaar c.q. alamat te plaatsen, alle aardlekschakelaars in de verdeler moeten als klasse B worden uitgevoerd.

Het ligt overigens wel in de lijn der verwachting dat bij een nieuwe uitgave van de NEN1010 men aardlekschakelaars met vlamboogdetectie gaat verplichten, momenteel heeft Schneider deze al enkele in het assortiment, deze zijn bijna net zo duur als een complete verdeler.

Wat ik persoonlijk een belangrijker punt van aandacht vindt bij het uitbreiden van een verdeler met een PV-groep is de controle op de geschiktheid van de verdeler.
Plaats een PV groep bij voorkeur niet tussen 2 andere automaten i.v.m. de warmteontwikkeling, 3680VA omvormer worden vaak achter een 16 ampère automaat geplaatst, als de omvormer een paar uur lang 16 ampere het net op gooit wordt je automaat behoorlijk warm, plaats deze bij voorkeur dan ook bovenin de verdeler.
Indien deze PV groep achter een bestaande aardlekschakelaar wordt geplaatst dient met ook rekening te houden met het maximale vermogen wat deze aardlekschakelaar en het railsysteem te verduren kunnen krijgen, standaard verdelers zijn vaak maar berekend op 40 ampère, veel PV cowboys plaatsen zonder blikken of blozen een 20 ampère automaat samen met 3 andere 16 ampère automaat achter 1 aardlekschakelaar van 40 ampère.

Het advies van @migjes is niets mis mee, bij het uitkomen van een nieuwe normering ben je toch niet verplicht om gelijk je hele huis-installatie aan te passen naar de nieuwe normering?
Als er de mogelijkheid bestaat om met een PV-verdeler een bestaande groep op te splitsen geniet dat natuurlijk de voorkeur, echter is het ook geen enkel probleem om een kleine 2000VA aan PV in te voeden op een bestaande groep.

Aangaande het feit dat PV-installaties geaard moeten worden heb je gelijk, echter de manier waarop staat niet onomstotelijk omschreven in de NEN1010.
Ik stuur mijn monteurs op pad met het instructie om de aarddraad welke vanaf de verdeler komt (vaak 2,5mm2) aan te sluiten op een aardrailtje, zo'n simpel 6 voudig aardblokje van JMV, en van daaruit kan men de aarddraden aftakken naar de omvormer en naar de PV-installatie op het dak.

Volgens mij haal je de termen potentiaalvereffening en veiligheidsaarding door elkaar.
De potentiaalvereffening op de badkamer geschied ook middels 2,5mm2, welke vanaf het centraaldoosje in de badkamer wordt afgetakt.
Echter wanneer de bedrading niet is beschermd tegen mechanische beschadiging dient met een slag dikkere draad toe te passen.
Voor de aarddraden welke vanaf het centraal aardpunt naar de te vereffenen metalen delen door de cementdekvloer worden gelegd wordt dan ook 4mm2 toegepast..

Betreffende de aansluitmethode van de MC4 connectoren moet ik je helemaal gelijk geven.
Voordat je de string op de panelen gaat aansluiten eerst zorgen dat je de DC bekabeling aan de omvormer zijde op de juiste plaats hebt hangen en daar de connectoren aankrimpen, vervolgens kun je op het dak de panelen gaan stekkeren.

[TweakersAddict]

Staatscourant 71548: Regeling van de Minister voor Wonen en Rijksdienst van 23 december 2016, nr. 2016-0000805104, houdende wijziging van de Regeling Bouwbesluit 2012 met betrekking tot de toepassing van enkele normen. (enz)

De kleur van de - kabel had ik al vermeld en er werd schijnbaar dus weer naar gevraagd. >> Zwart. Ik had het vermoeden dat naar de kleur van de aarddraad gevraagd werd en gaf daar antwoord op.

Ik schreef al... tape stukje is overbodig. En nee natuurlijk niet op de montageplek op de omvormer. Elke sukkel weet dat...

Je hebt je zegje gedaan en ik heb wederom netjes overal antwoord op gegeven wat niet te weerleggen valt. Negeer me maar, dat lijkt me het allerbeste idd.

mfmonkey schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 21:12:
[...]

Hij vraagt naar de kleur van de min kabel. Waar jij de aardedraad vandaan haalt
En vervolgens praten over vertint koper waar tape op het uiteinde moet. Als je tape over het uiteinde doet, hoe goed krijgt hetgene je de kabel in schroeft/klemt ooit nog een fatsoenlijke verbinding?
Je gebruikt bewoordingen als DC-wereld, vermeld dat iets is gedaan door de minister van bouwen en rijksdienst (dat ministerie ken ik niet) en doet erg uit de hoogte met je kennis over elektra en de NEN terwijl je nooit naar een specifiek artikel wilt (of is het kunt) verwijzen.
Je wilt het doen voorkomen alsof je echt super ervaren bent hierin maar iets zegt me dat je vooral "booksmart" bent. Dit in tegenstelling tot een aantal hier welke meer ervaring hebben in de praktijk met zonnestroom dan jij en ik ooit samen zullen hebben. En toch hebben zij het fout en is jou kennis almachtig...

Ik ga proberen om je vanaf nu te negeren, al is het maar om escalatie te voorkomen.

[ Voor 5% gewijzigd door TweakersAddict op 14-02-2018 21:29 ]

[205Gutmann]

Je beantwoord selectief mijn vragen, je doet ontzettend uit de hoogte met je "kennis" nogmaals je gaat totaal voorbij aan het feit van de systeemverklaring 6Ma en het toepassen van RCD type B aardlekschakelaars.

Je kunt wel iedere keer verwijzen naar een YouTube filmpje, ik heb echter liever een verwijzing naar een normblad uit de NEN1010 of NPR.

Nogmaals voor potentiaal vereffening is 2,5mm2 afdoende, indien niet beschermd tegen mechanische beschadiging beschermd 4mm2.
Graag verwijzing naar het juiste artikel in de NEN1010

[mfmonkey]

205Gutmann schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 21:28:
Je beantwoord selectief mijn vragen, je doet ontzettend uit de hoogte met je "kennis" nogmaals je gaat totaal voorbij aan het feit van de systeemverklaring 6Ma en het toepassen van RCD type B aardlekschakelaars.

Je kunt wel iedere keer verwijzen naar een YouTube filmpje, ik heb echter liever een verwijzing naar een normblad uit de NEN1010 of NPR.

Nogmaals voor potentiaal vereffening is 2,5mm2 afdoende, indien niet beschermd tegen mechanische beschadiging beschermd 4mm2.
Graag verwijzing naar het juiste artikel in de NEN1010

Verwijzen gaat hij niet doen. " teveel moeite" en "betaal zelf maar 350 euro voor een kopie".

[ Voor 53% gewijzigd door mfmonkey op 16-02-2018 17:10 ]

[TweakersAddict]

De andere delen zijn al beantwoord en bij deze mijn excuus bij deze als ik "uit de hoogte" kom qua kennis. Kennis die bij veel installateurs nauwelijks aanwezig is maar wel dagelijks bezig zijn met het aanleggen van o.a. PV installaties.

Ik verbaas me dat 1 jaar en 2 maanden na invoering hier zo ongelovelijk weinig nog over de nieuwe NEN norm bekend is. Tuurlijk, hier lezen en reageren ook particulieren en die worden ook niet geacht deze kennis te hebben.

De 6ma waarover je het hebt is een feit en dan nog steeds mogelijk met een klasse A, maar niet veel omvormers geven daar een conformiteits verklaring over. Prijsverschil tussen een A of B is nihil te noemen in een PV project, dus waar hebben we het dan nog over toch? Veiligheid voor alles en voor die 10 a 15 euro meer inkoop hoef je je geen zorgen te maken of je wel de juiste automaat gebruikt.
De keuze is snel gemaakt. Feit is dat als je te maken hebt met een oude meterkast met alleen klasse A automaten, zo'n specifieke 6ma omvormer leid tot minder kosten qua ombouw (oude automaten blijven zitten).

Als mijn antwoorden en betogen over de NEN1010:2015 ertoe geleid heeft dat ook maar een x % van de lezers hier er wat mee doet, dan mag ik zo de reacties gezien denk ik al in mijn handen klappen. De praktijk kent een selecte groep goede maar ook echt veel 'installateurs' die al wellicht jaren in het vak werken, maar geen opleiding hiervoor gevolgd hebben en gewoon blijven doen wat ze al jaren doen. En daar zitten ook echt grote bedrijven bij. Exact hetzelfde als in de CV wereld.
Ga mee met de tijd, stuur je personeel naar certificeringen / trainingen (en staf zelf ook ff erbij kan ook helemaal geen kwaad). Regulering vanuit de industrie werkt niet, dat is wel gebleken. Helaas staat de Nederlandse wet dit toe. En laat ik er dan maar achteraan zeggen dat dat mijn persoonlijke mening is.

205Gutmann schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 21:28:
Je beantwoord selectief mijn vragen, je doet ontzettend uit de hoogte met je "kennis" nogmaals je gaat totaal voorbij aan het feit van de systeemverklaring 6Ma en het toepassen van RCD type B aardlekschakelaars.

Je kunt wel iedere keer verwijzen naar een YouTube filmpje, ik heb echter liever een verwijzing naar een normblad uit de NEN1010 of NPR.

Nogmaals voor potentiaal vereffening is 2,5mm2 afdoende, indien niet beschermd tegen mechanische beschadiging beschermd 4mm2.
Graag verwijzing naar het juiste artikel in de NEN1010

[ Voor 16% gewijzigd door TweakersAddict op 14-02-2018 22:10 ]

[205Gutmann]

TweakersAddict schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 21:50:
De andere delen zijn al beantwoord en bij deze mijn excuus bij deze als ik "uit de hoogte" kom qua kennis. Kennis die bij veel installateurs niet eens aanwezig is en ik verbaas me dat 1 jaar na invoering hier zo ongelovelijk weinig nog over de nieuwe NEN norm bekend is. Tuurlijk, hier lezen en reageren ook particulieren en die worden ook niet geacht deze kennis te hebben.

De 6ma waarover je het hebt is een feit en dan nog steeds mogelijk met een klasse A, maar niet veel omvormers geven daar een conformiteits verklaring over. Prijsverschil tussen een A of B is nihil te noemen in een PV project, dus waar hebben we het dan nog over toch? Veiligheid voor alles.

Als mijn antwoorden en betogen over de NEN1010:2015 ertoe geleid heeft dat ook maar een x % van de lezers hier er wat mee doet, dan mag ik zo de reacties gezien denk ik al in mijn handen klappen. De praktijk kent een selecte groep goede maar ook echt veel 'installateurs' die al wellicht jaren in het vak werken, maar geen opleiding hiervoor gevolgd hebben. En daar zitten ook echt grote bedrijven bij. Exact hetzelfde als in de CV wereld. Helaas staat de Nederlandse wet dit toe.


[...]

Hey zal je nog verbazen hoeveel omvormers voldoen aan de conformiteits verklaring 6Ma, zelfs de meeste 1-fase Chinese omvormers kunnen deze verklaring overleggen.
Wij werken uitsluitend mey SMA, Trannergy, Solax en Solaredge.
Voor de 3-fase omvormers geeft Trannergy geen verklaring, de overige wel.

Ik vindt het te kort door de bocht om de schuld enkel bij installateurs te leggen, de consument is gefixeerd op een lage prijs, die lage prijzen worden nog eens extra onder druk gezet door o.a. ook dit forum.
De installateur die een installatie aanbied welke geheel aan de eisen voldoet prijst zich meteen uit de markt, want te duur.

Wil je toch je boterham verdienen als installateur ben je dus min of meer genoodzaakt om de regels een beetje in je eigen voordeel om te buigen.

Ik probeer niet recht te praten wat krom is, maar probeer het ook te bekijken vanuit het perspectief van de installateur.

De potentiaal vereffening van de zonnepanelen kan ik enerzijds begrijpen, anderzijds als de bliksem inslaat op je panelen, is het dan wenselijk om deze via een aarddraad je woning binnen te halen?
NEN1010 geeft als voornaamste reden voor vereffening aan dat statische elektriciteit moet worden afgevoerd om een schrikreactie bij aanraking te voorkomen.
Een 2,5mm2 is hiervoor afdoende, immers bij blikseminslag maakt het niet veel meer uit of je nu 2,5 of 6mm2 aardsraad gebruikt.

[TweakersAddict]

Allereest mijn dank voor de toon van je reactie, zo kan het dus ook, top.

Goed te lezen dat het er steeds meer zijn. Als de genoemde Chinese omvormers in EU getest en gecertificeerd worden is dat idd een veilige manier. Moet toch even kwijt dat SMA top notch is in vele aspecten en loopt voorop wat conformiteiten aangaat.

Kort door de bocht mag het wezen, maar daar mag nooit een veiligheids issue door gecreerd worden. Leg je klant uit waarom je precies deze componenten nodig acht. Tuurlijk, sommige gaan dan nog steeds voor de laagste prijs / beun de haas, maar een gemiddelde klant kijkt echt niet op een wat euros meer of minder in het algemeen. Zeker niet als je het kunt uitleggen.

Als een directe bliksem inslaat is i.d.d. een 6mm2 verdampt binnen een paar honderste van een seconde en bood de aardleiding weinig tot geen bescherming. Anders is het als er een inslag in de buurt ergens plaatsvindt en door de atmosfeer een lading terecht komt op de panelen/rails. Die moet en kan veilig worden afgevoerd.

Indien dit als "eng" wordt ervaren kan een aardpen buiten het gebouw worden aangebracht. Maar dan zijn de project kosten wel hoger. Je kunt het ook zo zien, een directe bliksem inslag een paar huizen verderop (rijtjeswoning) zal naar alle waarschijnlijkheid schade aanbrengen in de omliggende huizen. Komt gewoon binnen via de netaansluiting. Hoe ver moet je gaan?

205Gutmann schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 22:06:
[...]


Hey zal je nog verbazen hoeveel omvormers voldoen aan de conformiteits verklaring 6Ma, zelfs de meeste 1-fase Chinese omvormers kunnen deze verklaring overleggen.
Wij werken uitsluitend mey SMA, Trannergy, Solax en Solaredge.
Voor de 3-fase omvormers geeft Trannergy geen verklaring, de overige wel.

Ik vindt het te kort door de bocht om de schuld enkel bij installateurs te leggen, de consument is gefixeerd op een lage prijs, die lage prijzen worden nog eens extra onder druk gezet door o.a. ook dit forum.
De installateur die een installatie aanbied welke geheel aan de eisen voldoet prijst zich meteen uit de markt, want te duur.

Wil je toch je boterham verdienen als installateur ben je dus min of meer genoodzaakt om de regels een beetje in je eigen voordeel om te buigen.

Ik probeer niet recht te praten wat krom is, maar probeer het ook te bekijken vanuit het perspectief van de installateur.

De potentiaal vereffening van de zonnepanelen kan ik enerzijds begrijpen, anderzijds als de bliksem inslaat op je panelen, is het dan wenselijk om deze via een aarddraad je woning binnen te halen?
NEN1010 geeft als voornaamste reden voor vereffening aan dat statische elektriciteit moet worden afgevoerd om een schrikreactie bij aanraking te voorkomen.
Een 2,5mm2 is hiervoor afdoende, immers bij blikseminslag maakt het niet veel meer uit of je nu 2,5 of 6mm2 aardsraad gebruikt.

[Andre1973]

franssie schreef op dinsdag 13 februari 2018 @ 22:15:
Zoals eerder gemeld zijn 6 van mijn 9 Yingli's van het dak afgeblazen. 2 total loss en 2 dubieus en 2 misschien nog betrouwbaar. Voorgesteld aan de schade expert om ze alle 6 te vervangen zodat ik niet na een jaar alsnog panelen vanwege uitval moet wisselen. Daar zijn ze mee akkoord gegaan (ze vergoeden niet de gehele nieuwprijs maar daar heb ik ook niet op aangestuurd, maar wel 80% en met vergoeding voor het zelf leggen tot mijn verbazing.

Nu zit ik eraan te denken om 9 nieuwe panelen te kopen en de 3 +4 aan NO te leggen (en ik heb nog wel wat vergelijkbaars dat ertussen past) wederom met FF Fusion (plat dak woonboot, kan niet teveel ballast kwijt) maar dan nu wel kont aan kont, dus geen opstaande rand meer waar de wind grip op kan krijgen.

Nu zie ik bij gebruikte zonnepanelen deze staan HT- SAAE 265Wp nieuw voor EUR 125 IN BTW.

Iemand ooit van gehoord of een ander idee voor een vergelijkbaar paneel? Nu is het niet de bedoeling dat er nog eens zo een storm (eens in de 40 jaar las ik) komt maar toch - het dubbele betalen voor hoog (+25%) rendement panelen levert me te weinig op.

En ik denk dat de FF Fusion eerst is gaan schuiven, iemand ervaring om de voetjes met rubber uit te rusten zodat de Fw-max fors toeneemt?

Esdec geeft bij bepaalde fusion systemen (hoog / kleine helling) aan dat er een kleefmiddel (Tixophalte) onder de voeten geplaatst moet worden van de buitenste rij, let wel op met die rommel, dat je dat pas doet als je er bijna niet meer aan hoeft te zitten, blijft weken zacht en je krijgt t slecht van je handen en helemaal niet van je kleding af.

[ocaj]

mfmonkey schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 21:44:
[...]

Verwijzen gaat hij niet doen. " teveel moeite" en "betaal zelf maar 350 euro voor een kopie".

Ik kan het toch niet laten...

[...]
ministerie lijstje
Ministers lijstje

Inhoudelijk gaat het me ver boven de pet, dus daar waag ik me niet aan.
Maar TweakersAddict geeft toch een verwijzing naar de desbetreffende staatscourant?

Maar voor jou ook nog een klikbare verwijzing: https://zoek.officielebek....nl/stcrt-2016-71548.html

(Ik loop regelmatig eindeloos in allerlei normen te spitten en ook al ken ik de NEN1010 niet echt, als die net zo toegankelijk en leesbaar zijn als de meeste NEN-normen, dan snap ik heel goed dat iemand geen zin heeft om een specifieke verwijzing op te zoeken....)

[franssie]

Andre1973 schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 22:41:
[...]


Esdec geeft bij bepaalde fusion systemen (hoog / kleine helling) aan dat er een kleefmiddel (Tixophalte) onder de voeten geplaatst moet worden van de buitenste rij,<>

Rommel en Shell - wie anders Hoe dan ook wel goed - of sikaflex zal ook wel werken. Maar hier had ik niet aan gedacht (pasta gebruiken ipv rubbertjes).

Aangezien niemand iets tegen die HT panelen weet in te brengen zal ik die dan maar kopen denk ik na een laatste maat check tegen de panelen die dan back-to-back gaan liggen (deels de oude Yinglis).

[Andre1973]

Gelukkig hoef ik niet alles in het donker aan te sluiten, regelmatig zit ik een paar dagen lang op de steiger aan de noordkant in de wind en kou bossen DC aan te sluiten, overdag is dat al geen pretje laat staan s'nachts (of iemand moet een goede nacht toeslag gaan schuiven :-) )
Ik doe het meestal als volgt: de draden die naar binnen gaan niet even lang afknippen, maar met een paar cm verschil, deze tape je per stuk af en daarna aan elkaar. Op die manier kan je ze makkelijk en veilig door je buizen heen rijgen. (de vlamboog moet dan en 2x een paar lagen isolatie tape door en een paar cm door de lucht)
Bij de omvomer aangekomen meet je eerst de draden t.o.v elkaar: daar moet je als je gewoon licht hebt op je panelen de open klem spanning hebben (let even op de temperatuur) let op dat je een (multi)meter hebt die de spanning aan kan (een hoop zijn er die tot maar 600 VDC gaan) en op de goede stand staat (je maakt wat mee af en toe)
En meet ze per stuk ook t.o.v aarde, daar zou je geen significante stabiele waarde moeten krijgen. anders heb je ergens iets fout gedaan. Daarna kan je de draden per stuk meestal (dunne film (SF) "prikt" wel eens)
vastpakken zonder problemen.
Bij grotere systemen moeten nu de + en de - gescheiden in een goot komen, zodat de vlamboog niet kan doorzetten, in geval van een beschadiging. Weet niet of dat ook voor huis installatie al zo is.
En het gebruik van rood en zwart voor + en - doet ook steeds meer zijn intrede.
De grap blijft dat je buiten op de rode kabel een - stekker moet knijpen (daar kan immers de + van het paneel in) zodat je binnen er de + stekker op kunt zetten, en omgekeerd.

[ Voor 26% gewijzigd door Andre1973 op 14-02-2018 23:22 ]

[jacovn]

205Gutmann schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 21:01:
[...]

RCD klasse B aardlekschakelaar toepassen bij TL omvormers is geen harde eis in de NEN1010:2015 indien de fabrikant van de omvormer een RCD klasse B systeem verklaring afgeeft komt deze eis te vervallen, dit houdt in dat de omvormer een maximale lekstroom van 6Ma DC! terug het net op mag sturen.
De meeste goedkope Chinese omvormers beschikken over de systeemverklaring 6Ma.

Indien je dan toch RCD klasse B aardlekschakelaars gaat toepassen dan volstaat het niet om enkel de PV groep achter een klasse B aardlekschakelaar c.q. alamat te plaatsen, alle aardlekschakelaars in de verdeler moeten als klasse B worden uitgevoerd.

Het ligt overigens wel in de lijn der verwachting dat bij een nieuwe uitgave van de NEN1010 men aardlekschakelaars met vlamboogdetectie gaat verplichten, momenteel heeft Schneider deze al enkele in het assortiment, deze zijn bijna net zo duur als een complete verdeler.

Wat ik persoonlijk een belangrijker punt van aandacht vindt bij het uitbreiden van een verdeler met een PV-groep is de controle op de geschiktheid van de verdeler.
Plaats een PV groep bij voorkeur niet tussen 2 andere automaten i.v.m. de warmteontwikkeling, 3680VA omvormer worden vaak achter een 16 ampère automaat geplaatst, als de omvormer een paar uur lang 16 ampere het net op gooit wordt je automaat behoorlijk warm, plaats deze bij voorkeur dan ook bovenin de verdeler.
Indien deze PV groep achter een bestaande aardlekschakelaar wordt geplaatst dient met ook rekening te houden met het maximale vermogen wat deze aardlekschakelaar en het railsysteem te verduren kunnen krijgen, standaard verdelers zijn vaak maar berekend op 40 ampère, veel PV cowboys plaatsen zonder blikken of blozen een 20 ampère automaat samen met 3 andere 16 ampère automaat achter 1 aardlekschakelaar van 40 ampère.

kijk hier kan ik wat mee.

Een 6 mA verklaring is iets als deze:
https://libra.energy/wp-c...ds/sites/14/SolarEdge.pdf

Dus bij voorkeur maar klasse A laten omdat anders de HELE meterkast in klasse B moet ?

Wat is de logica daarachter ? Komt DC lekspanning niet alleen uit de PV aansuiting (en wellicht de EV aansluiting)
Een aardlek die daar naast zit, krijgt toch niet opeens ook DC lekspanning ?

[Knoetie]

TweakersAddict schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 21:50:

De 6ma waarover je het hebt is een feit en dan nog steeds mogelijk met een klasse A, maar niet veel omvormers geven daar een conformiteits verklaring over. Prijsverschil tussen een A of B is nihil te noemen in een PV project, dus waar hebben we het dan nog over toch? Veiligheid voor alles en voor die 10 a 15 euro meer inkoop hoef je je geen zorgen te maken of je wel de juiste automaat gebruikt.
De keuze is snel gemaakt. Feit is dat als je te maken hebt met een oude meterkast met alleen klasse A automaten, zo'n specifieke 6ma omvormer leid tot minder kosten qua ombouw (oude automaten blijven zitten).

[...]

Heb je een link waaruit blijkt dat het prijsverschil van 10 euro blijkt? Ben momenteel bezig met mijn installatie maar zelfs via een bevriend installateur is het verschil tussen een aardlek type A en type B meer dan €200,-.

En ja, dit is een klein bedrag in verhouding met de installatie maar zeker als de alle aardleks type B moeten zijn (zoals genoemd wordt in de discussie) wordt dit aandeel toch een heel stuk groter.

[mux]

jacovn schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 06:53:
[...]

kijk hier kan ik wat mee.

Een 6 mA verklaring is iets als deze:
https://libra.energy/wp-c...ds/sites/14/SolarEdge.pdf

Dus bij voorkeur maar klasse A laten omdat anders de HELE meterkast in klasse B moet ?

Wat is de logica daarachter ? Komt DC lekspanning niet alleen uit de PV aansuiting (en wellicht de EV aansluiting)
Een aardlek die daar naast zit, krijgt toch niet opeens ook DC lekspanning ?

De selectiviteit van je aardlek wordt aangetast door DC lekstroom. AC+DC is niet additief; dwz 6mA DC lekstroom + 24mA AC lekstroom geeft géén 30mA totale lekstroom vanuit het oogpunt van de aardlek.

[Speedfightserv]

TweakersAddict schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 16:29:
. In de DC wereld is het zo klaar als een klontje dat voor + rood en voor - zwarte kabels gebruikt dienen te worden. (buiten nog een heleboel andere gebruikte kleuren maar dat valt geheel buiten dit verhaal). Deze kleuren zijn de standaard voor PV installaties qua de DC leidingen.


[...]

Toen ik mijn panelen zelf ging installeren heb ik ook Rood en Zwart gebruikt. (Als oud elektromonteur ) Tijdens het uitzoekwerk om panelen aan te schaffen en te plaatsen kwam ik overal installaties tegen die alleen maar zwart gebruikt.

Vreemd, want het werkt verwarrend..

[TweakersAddict]

Een gecombineerde Gacia klasse B met 30ma aardlek-automaat had ik in gedachten toen ik de reactie schreef. Bij een (dure) toko zoals Warmteservice iets in de 40 Euro.

Ik weet niet of dit mag, maar bij deze de link. Indien nodig verwijder ik haar uiteraard weer.:

Gacia B16 30ma

Klopt wat je schreef dat als ze allemaal vervangen moeten worden het een kostenplaatje is, maar totale kosten zijn te overzien. Zie het maar zo dat je groepenkast wat verouderd is qua de automaten en een upgrade nodig heeft.

Knoetie schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 09:10:
[...]


Heb je een link waaruit blijkt dat het prijsverschil van 10 euro blijkt? Ben momenteel bezig met mijn installatie maar zelfs via een bevriend installateur is het verschil tussen een aardlek type A en type B meer dan €200,-.

En ja, dit is een klein bedrag in verhouding met de installatie maar zeker als de alle aardleks type B moeten zijn (zoals genoemd wordt in de discussie) wordt dit aandeel toch een heel stuk groter.

[ Voor 26% gewijzigd door TweakersAddict op 15-02-2018 11:11 ]

[twain4me]

TweakersAddict schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 11:05:
Een gecombineerde Gacia klasse B met 30ma aardlek-automaat had ik in gedachten toen ik de reactie schreef. Bij een (dure) toko zoals Warmteservice iets in de 40 Euro.

Ik weet niet of dit mag, maar bij deze de link. Indien nodig verwijder ik haar uiteraard weer.:

Gacia B16 30ma

Klopt wat je schreef dat als ze allemaal vervangen moeten worden het een kostenplaatje is, maar totale kosten zijn te overzien. Zie het maar zo dat je groepenkast wat verouderd is qua de automaten en een upgrade nodig heeft.


[...]

De aardlek kant is gewoon type A
De B staat voor het type automaat (kortsluit stroom)

https://gacia.nl/gacia-l8...a-6ka.html#horizontalTab2

Ik kwam daar een paar weken gelden achter toen ik de specificaties bekeek van de emat aardlek automaten die in mijn nieuwe huis aanwezig zijn, over verwarring gesproken

[ Voor 8% gewijzigd door twain4me op 15-02-2018 11:29 ]

[MadDog11]

TweakersAddict schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 11:05:
Een gecombineerde Gacia klasse B met 30ma aardlek-automaat had ik in gedachten toen ik de reactie schreef. Bij een (dure) toko zoals Warmteservice iets in de 40 Euro.

Ik weet niet of dit mag, maar bij deze de link. Indien nodig verwijder ik haar uiteraard weer.:

Gacia B16 30ma

Klopt wat je schreef dat als ze allemaal vervangen moeten worden het een kostenplaatje is, maar totale kosten zijn te overzien. Zie het maar zo dat je groepenkast wat verouderd is qua de automaten en een upgrade nodig heeft.


[...]

Aan de hand hiervan kun je het type aardlekschakelaar bepalen.

[TweakersAddict]

Verdomd, das een goeie!

twain4me schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 11:27:
[...]


De aardlek kant is gewoon type A
De B staat voor het type automaat (kortsluit stroom)

https://gacia.nl/gacia-l8...a-6ka.html#horizontalTab2

Ik kwam daar een paar weken gelden achter toen ik de specificaties bekeek van de emat aardlek automaten die in mijn nieuwe huis aanwezig zijn, over verwarring gesproken

[Proton_]

@TweakersAddict Dit is de goedkoopste die ik kan vinden:
https://www.laadpaal24.nl...CHxNqAQAmM3oaAq8ZEALw_wcB
€143

Ja, bij laadpalen speelt dezelfde problematiek
De opladers in een auto zijn niet (noodzakelijk) galvanisch gescheiden.

[Knoetie]

@Proton_ €143,- is behoorlijk goedkoop, vaak nog stukken duurder.

@TweakersAddict Het is behoorlijk verwarrend.

Bij mij geeft Fronius geen keiharde eis (de NEN1010 eigenlijk wel) maar ik ga het eerst is proberen met een type A aardlek. De type B vind ik behoorlijk kostbaar. Veiligheid is natuurlijk belangrijk daarom volg ik de discussie hier ook op de voet.

[TweakersAddict]

Das een aardlekschakelaar. Dat linkje wat ik stuurde zijn gecombineerde automaten (met aardlek). Is dat geen optie voor je?

Proton_ schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:04:
@TweakersAddict Dit is de goedkoopste die ik kan vinden:
https://www.laadpaal24.nl...CHxNqAQAmM3oaAq8ZEALw_wcB
€143

Ja, bij laadpalen speelt dezelfde problematiek
De opladers in een auto zijn niet (noodzakelijk) galvanisch gescheiden.

[TweakersAddict]

Gecombineerde automaten met aardlek geen optie voor jouw om lager in de kosten te komen?

Knoetie schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:08:
@Proton_ €143,- is behoorlijk goedkoop, vaak nog stukken duurder.

@TweakersAddict Het is behoorlijk verwarrend.

Bij mij geeft Fronius geen keiharde eis (de NEN1010 eigenlijk wel) maar ik ga het eerst is proberen met een type A aardlek. De type B vind ik behoorlijk kostbaar. Veiligheid is natuurlijk belangrijk daarom volg ik de discussie hier ook op de voet.

[Knoetie]

@TweakersAddict Die gecombineerde automaat heeft een type A aardlek dus volgt de norm niet.

Sterker nog wil je de norm volgen dan bestaan er (bij mijn weten) nog geen gecombineerd automaten met een type B aardlek. Het worden dan zo en zo 2 losse units.

[TweakersAddict]

Wellicht zien we iets over het hoofd?

Knoetie schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:10:
@TweakersAddict Die gecombineerde automaat heeft een type A aardlek dus volgt de norm niet.

Sterker nog wil je de norm volgen dan bestaan er (bij mijn weten) nog geen gecombineerd automaten met een type B aardlek. Het worden dan zo en zo 2 losse units.

[(RSH)]

Voor mijn nieuwe PV installatie zal ik een volgende aardlek automaat moeten laten plaatsen:
1 fase , 25 A 300 Ma (0,3) B- karakteristiek.

Omvormer kan max 23 A gaan leveren. Duur geintje, prijs ligt bij de meeste (internet)levernaciers op ongeveer 125-130 euro oplopend tot 200 euro

(ABB 2CSR255140R3255)

Maar aan de andere kant is het niks op een investering van 7000 euro voor 25 jaar, nog niet eens te spreken over de veiligheid...

[twain4me]

Proton_ schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:04:
@TweakersAddict Dit is de goedkoopste die ik kan vinden:
https://www.laadpaal24.nl...CHxNqAQAmM3oaAq8ZEALw_wcB
€143

Ja, bij laadpalen speelt dezelfde problematiek
De opladers in een auto zijn niet (noodzakelijk) galvanisch gescheiden.

Hmm leuk flikker jij even nog een paar beren voor mijn neus op de weg

ik heb zoals net al even gemeld emat aardlekautomaten B16 type a aardlek en een chint 3 fase (3x16a) voor een krachtgroep in de schuur.

Voor de nog te plaatsen zonnepanelen had ik ook een 3 fase chint in gedachte.. en opzich geen probleem dat het type a aardlek is want SMA
Maar. ik wil graag een laadpunt over 2 jaar (heeft idd iets te maken met de salderings regeling;) )

Op dit moment is mijn verdeelkast in huis nog niet vervangen, is het verstandig om alle aardlek daar in B uit te (laten) voeren? of is alleen de chint in jouw link voldoende?

Dus of je even de beren weer wil wegjagen

[Knoetie]

@(RSH) Het is verwarrend maar dit is niet de juiste aardlek automaat.

De B karekteristiek kortsluitstroom is correct
De A karakteristiek lekstroom is niet correct

kijk maar in de datasheet van de ABB http://www.abbconnect.nl/...ordercode=2CSR255140R3255

Officieel (en daar heb ik momenteel maling aan) moet de lekstroom Type B zijn

correctie: tenzij er een 6 mA verklaring is (zoals SolarEdge heeft)

[ Voor 46% gewijzigd door Knoetie op 15-02-2018 12:52 . Reden: correctie ]

[Verwijderd]

https://www.groepenkastbe...kautomaat-C-16A-300ma-1PN

35 euro. Je kunt even kijken of ze ook een B-variant kunnen leveren.

[Knoetie]

@Verwijderd deze automaat heeft de kortsluitbeveiliging Type C, aardlek waarschijnlijk Type A (staat niet vermeld) en dus niet goed.

De termen Type A,B enz zijn te verwarrend omdat ze te makkelijk te verwisselen zijn.

Om het even samen te vatten:

Uitschakelkarakteristiek is de karakteristiek bij een te hoge stroom (Type A,B,C,D)
De type lekstroom is voor eventuele lekstroom zoals jezelf (Type A, B, AC)

Die laatste term maakt het kostbaar maar er is duidelijk te lezen op diverse sites dat het een type B aardlek moet zijn bij een PV installatie.

[ Voor 44% gewijzigd door Knoetie op 15-02-2018 12:33 . Reden: Samenvatting ]

[Proton_]

@TweakersAddict
Er zijn geen type B aardlekautomaten op de markt.
De B karakteristiek slaat op de thermische (=overbelasting) uitschakelkarakteristiek,
Dat is een andere B dan de aadlekgevoeligheid.
Wikipedia: Dunning–Kruger effect

[migjes]

(RSH) schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:20:
Voor mijn nieuwe PV installatie zal ik een volgende aardlek automaat moeten laten plaatsen:
1 fase , 25 A 300 Ma (0,3) B- karakteristiek.

Omvormer kan max 23 A gaan leveren. Duur geintje, prijs ligt bij de meeste (internet)levernaciers op ongeveer 125-130 euro oplopend tot 200 euro

(ABB 2CSR255140R3255)

Maar aan de andere kant is het niks op een investering van 7000 euro voor 25 jaar, nog niet eens te spreken over de veiligheid...

hoe lager de Ma de veiliger het is.
de lager de A de veiliger het is.

dan een voorbeeld hoe ik het nu heb zitten.
omvormer levert 4000VA, en door mijn oost-west set doet hij dit best vele uren achter elkaar met tussen de 17-18A.
heb het geheel hangen achter een B16 en een 30Ma.
geen problemen voor meer als een jaar.
(mocht het wel problemen geven vervang ik de B16 voor een B20 of zo iets.
maar is gewoon niet nodig dus heb ik ook nog niet naar gekeken.)

zegt nog niks over jou setup maar mischien kun je ook voor een simpelere oplossing gaan als je denk.
(en dat is een stuk goedkoper en zeker niet onveiliger.
helaas kunnen niet alle omvormers dit )

[ Voor 4% gewijzigd door migjes op 15-02-2018 12:47 ]

[Knoetie]

@migjes een 30 mA type A aardlek beveiliging gebruik je nu neem ik aan? of type B?

[TweakersAddict]

Is al eerder vermeld las ik, maar duidelijk!

Proton_ schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:34:
@TweakersAddict
Er zijn geen type B aardlekautomaten op de markt.
De B karakteristiek slaat op de thermische (=overbelasting) uitschakelkarakteristiek,
Dat is een andere B dan de aadlekgevoeligheid.
Wikipedia: Dunning–Kruger effect

[(RSH)]

migjes schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:41:
[...]

hoe lager de Ma de veiliger het is.
de lager de A de veiliger het is.

dan een voorbeeld hoe ik het nu heb zitten.
omvormer levert 4000VA, en door mijn oost-west set doet hij dit best vele uren achter elkaar met tussen de 17-18A.
heb het geheel hangen achter een B16 en een 30Ma.
geen problemen voor meer als een jaar.
(mocht het wel problemen geven vervang ik de B16 voor een B20 of zo iets.)

zegt nog niks over jou setup maar mischien kun je ook voor een simpelere oplossing gaan als je denk.
(en dat is een stuk goedkoper en zeker niet onveiliger. )

Het word een Solaredge SE5000H (1fase)omvormer en ik heb begrepen dat 30mA dan soms zou kunnen trippen, vandaar de 300 mA. Er is ook een 100mA versie van de aardlekautomaat (een paar 10tje duurder)
Ik heb een aardlek automaat gepland omdat ik officieel een 3x25 3 fase aansluiting heb. De omvormer komt dus niet achter een van de aardleks te zitten, maar geheel separaat.

Vanwege de oost-west opstelling (steile hellingshoek, 7stuks west, 6 oost en 7 oost op een vlakke helling) van 20x335 W wil ik liever niet naar een SE5K 3 fase omvormer om genoeg spanning te houden in het eind vd middag.

[205Gutmann]

(RSH) schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:49:
[...]


Het word een Solaredge SE5000H (1fase)omvormer en ik heb begrepen dat 30mA dan soms zou kunnen trippen, vandaar de 300 mA. Er is ook een 100mA versie van de aardlekautomaat (een paar 10tje duurder)
Ik heb een aardlek automaat gepland omdat ik officieel een 3x25 3 fase aansluiting heb. De omvormer komt dus niet achter een van de aardleks te zitten, maar geheel separaat.

Vanwege de oost-west opstelling (steile hellingshoek, 7stuks west, 6 oost en 7 oost op een vlakke helling) van 20x335 W wil ik liever niet naar een SE5K 3 fase omvormer om genoeg spanning te houden in het eind vd middag.

Ik blijf het frappant vinden dat omvormer fabrikanten aardlekschakelaars voorschrijven van 100Ma of meer, in woonhuizen mag een erkend installateur uitsluitend 30Ma aardlekschakelaars gebruiken!
Indien er toch wordt gekozen voor een 300Ma aardlekschakelaar vraag dan je installateur of hij meteen je installatie een keer doorlicht.
Even de aardverspreidingsweerstand weerstand meten, deze dient >166 Ohm te zijn.
Tevens dienen de aardleks gemeten te worden, dus niet even op het testknopje drukken maar netjes met de installatie tester.
Ik heb het al te vaak gezien dat een nieuwe aardlekschakelaar niet goed werkt.

[twain4me]

205Gutmann schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:55:
[...]


Ik blijf het frappant vinden dat omvormer fabrikanten aardlekschakelaars voorschrijven van 100Ma of meer, in woonhuizen mag een erkend installateur uitsluitend 30Ma aardlekschakelaars gebruiken!

Geen idee wat er in de nen staat maar was er niet een uitzondering voor toestellen die appart en niet met een stekker zijn aangesloten?
Of is dat de volgende urban legend in zonnepanelen land? Die mensen roepen wel dat het mag van de nen

[migjes]

Knoetie schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:43:
@migjes een 30 mA type A aardlek beveiliging gebruik je nu neem ik aan? of type B?

ehhh, geen idee eigenlijk.
(is te lang geleden dat ik het aangelegd heb, en snelle blik gaf mij geen 100% duidelijkheid.
dus moet ik gaan opzoeken.
is wel een losse als die ik deel met meerdere groepen en dat zou ik nog wel eens willen gaan veranderen.
maar dat doe ik pas als ik mijn schuurtje klaar heb.
ik begin gewoon lekker illegaal met een steca500 met 1300Wp er op.
en dat gewoon met een stekker het stopcontact in. (nadat ik alle oorwormen heb verwijderd uit het elektra systeem van het schuurtje)
op dat moment heb ik zoizo nog wel wat meer aanpassingen nodig.
en kijk ik wel wat ik ga aan passen.)

(RSH) schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:49:
[...]


Het word een Solaredge SE5000H (1fase)omvormer en ik heb begrepen dat 30mA dan soms zou kunnen trippen, vandaar de 300 mA. Er is ook een 100mA versie van de aardlekautomaat (een paar 10tje duurder)
Ik heb een aardlek automaat gepland omdat ik officieel een 3x25 3 fase aansluiting heb. De omvormer komt dus niet achter een van de aardleks te zitten, maar geheel separaat.

dat is geen gemak omvormertje.

Vanwege de oost-west opstelling (steile hellingshoek, 7stuks west, 6 oost en 7 oost op een vlakke helling) van 20x335 W wil ik liever niet naar een SE5K 3 fase omvormer om genoeg spanning te houden in het eind vd middag.

geen selectiviteit dus op een 1-fase van de 3-fase.
(niet zo een probleem mee hoor.)
als de oost-west vrij vlak is dan zie ik eigenlijk geen problemen om alle panelen in 1 string op een 3-fase omvormer te zetten hoor. (laat de optimizers het oost west maar doen, niet de 2x parallel string.)
(het zal in 99,9% van de gevallen geen probleem geven, en die 0,1% is echt geen verlies wat je zult merken.)

mijn oost-west is 45 graden dakhoek.

en dan heb je dat probleem zeker, maar ga je b.v. met 10 graden werken dan heb je alleen mischien een klein beetje verlies op een moment dat de opbrengst toch al laag is, dus eigenlijk niet erg is.

ik snap waarom je het wil, maar de reden is niet oke.
(ik begrijp ook dat ik je verder er niet mee help, moet zelf de prijzen en mogelijkheden uit zoeken.
ik prefereer snel een 3fase omvormer op een 3fase aansluiting, maar begrijp ook goed dat je het niet doet. )

(als je panelen gebruikt met een hoge Vmpp b.v. sunpower(benQ)/panasonic.
dan kun je het ook aan een 2x 1-fase of 3x 1 fase omvormer gebruiken.
een 1fase omvormer met 1x6 en1x7 en 1 met 1x7 er op.
mischien net zo leuk als solaredge gebruiken?
mag je zelf uit rekenen.

andere optie:
een gewone omvormer 1fase met 2x mpp.
1mpp met 1x6, en de 2de mpp met 2x7, dat kan ook. )

[exroosje]

En deze dan
https://www.google.nl/acl...y6QKHfeaB7MQ9A4Iew&adurl=

Hier enige weken geleden nog aanbevolen.
Niet 300 maar 100mA voor als een grotere installatie (>2000Wp) wel eens uitvalt op de aardlek.

Is dat dan alsnog fout vanwege een verkeerde aardlek karakteristiek?

Vermoeiend die NEN normen

[(RSH)]

Hmm, dan heeft mijn electricien toch gelijk..... ondanks dat hij niet heel bekend is met PV.

dan zou ik uitkomen op een

-Aardlekautomaat 25A 1p+n/30mA C-kar
of
-Aardlekautomaat 25A 1p+n/30mA B-kar


Voorkeur gaat uit naar een B-karakteristiek.

Members only: title

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[205Gutmann]

twain4me schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 13:07:
[...]


Geen idee wat er in de nen staat maar was er niet een uitzondering voor toestellen die appart en niet met een stekker zijn aangesloten?
Of is dat de volgende urban legend in zonnepanelen land? Die mensen roepen wel dat het mag van de nen

Die uitzondering is er inderdaad, mits de aardverspreidingsweerstand voldoende laag is mag je bestemde eindgroepen aansluiten zonder aardlekschakelaar.
Echter praat je dan over een weerstand die om en nabij de 1 Ohm, voor normale huisinstallaties wordt dit bijna nooit behaald, woningen met TN stelsel uitgesloten.
Vaak zitten woningen aangesloten via een TT stelsel, dan dient de installateur zelf de aarding te voorzien, afhankelijk van de grondsoort zit je met 6 meter aan elektrodes al onder de 166 Ohm.
Wil je in de buurt van de 1 Ohm komen schiet je vaak al over de 100 meter aan elektrodes heen.
Voor een normale huisinstallatie zijn die kosten onevenredig hoog.

[(RSH)]

migjes schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 13:20:
[...]

ehhh, geen idee eigenlijk.
(is te lang geleden dat ik het aangelegd heb, en snelle blik gaf mij geen 100% duidelijkheid.
dus moet ik gaan opzoeken.
is wel een losse als die ik deel met meerdere groepen en dat zou ik nog wel eens willen gaan veranderen.
maar dat doe ik pas als ik mijn schuurtje klaar heb.
ik begin gewoon lekker illegaal met een steca500 met 1300Wp er op.
en dat gewoon met een stekker het stopcontact in. (nadat ik alle oorwormen heb verwijderd uit het elektra systeem van het schuurtje)
op dat moment heb ik zoizo nog wel wat meer aanpassingen nodig.
en kijk ik wel wat ik ga aan passen.)


[...]

dat is geen gemak omvormertje.

[...]

geen selectiviteit dus op een 1-fase van de 3-fase.
(niet zo een probleem mee hoor.)
als de oost-west vrij vlak is dan zie ik eigenlijk geen problemen om alle panelen in 1 string op een 3-fase omvormer te zetten hoor. (laat de optimizers het oost west maar doen, niet de 2x parallel string.)
(het zal in 99,9% van de gevallen geen probleem geven, en die 0,1% is echt geen verlies wat je zult merken.)

mijn oost-west is 45 graden dakhoek.
[afbeelding]
en dan heb je dat probleem zeker, maar ga je b.v. met 10 graden werken dan heb je alleen mischien een klein beetje verlies op een moment dat de opbrengst toch al laag is, dus eigenlijk niet erg is.

ik snap waarom je het wil, maar de reden is niet oke.
(ik begrijp ook dat ik je verder er niet mee help, moet zelf de prijzen en mogelijkheden uit zoeken.
ik prefereer snel een 3fase omvormer op een 3fase aansluiting, maar begrijp ook goed dat je het niet doet. )

(als je panelen gebruikt met een hoge Vmpp b.v. sunpower(benQ)/panasonic.
dan kun je het ook aan een 2x 1-fase of 3x 1 fase omvormer gebruiken.
een 1fase omvormer met 1x6 en1x7 en 1 met 1x7 er op.
mischien net zo leuk als solaredge gebruiken?
mag je zelf uit rekenen.

andere optie:
een gewone omvormer 1fase met 2x mpp.
1mpp met 1x6, en de 2de mpp met 2x7, dat kan ook. )

Bedankt voor de input!
hier een link naar mijn topic, misschien dat dat de komende opstelling verduidelijkt.

https://gathering.tweakers.net/forum/list_messages/1818917

[migjes]

(RSH) schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 13:30:
[...]


Bedankt voor de input!
hier een link naar mijn topic, misschien dat dat de komende opstelling verduidelijkt.

https://gathering.tweakers.net/forum/list_messages/1818917

gaaf.
dat is een leuke opstelling.
(die lijkt erg veel op die van mij, heb dus wel wat info voor je.)

ik zal straks een kijken (helaas moet soms ook werken en nog meer van die onzin.)

[twain4me]

205Gutmann schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 13:24:
[...]


Die uitzondering is er inderdaad, mits de aardverspreidingsweerstand voldoende laag is mag je bestemde eindgroepen aansluiten zonder aardlekschakelaar.
Echter praat je dan over een weerstand die om en nabij de 1 Ohm, voor normale huisinstallaties wordt dit bijna nooit behaald, woningen met TN stelsel uitgesloten.
Vaak zitten woningen aangesloten via een TT stelsel, dan dient de installateur zelf de aarding te voorzien, afhankelijk van de grondsoort zit je met 6 meter aan elektrodes al onder de 166 Ohm.
Wil je in de buurt van de 1 Ohm komen schiet je vaak al over de 100 meter aan elektrodes heen.
Voor een normale huisinstallatie zijn die kosten onevenredig hoog.

Ah, dat vertellen ze er niet bij, gevalletje selectief lezen dus

[Knoetie]

exroosje schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 13:23:
En deze dan
https://www.google.nl/acl...y6QKHfeaB7MQ9A4Iew&adurl=

Hier enige weken geleden nog aanbevolen.
Niet 300 maar 100mA voor als een grotere installatie (>2000Wp) wel eens uitvalt op de aardlek.

Is dat dan alsnog fout vanwege een verkeerde aardlek karakteristiek?

Vermoeiend die NEN normen

Ligt er dus aan. Al heeft de omvormer een 6 mA verklaring kan je wel met een type A aardlek af. Maar anders niet. De hoeveel mA is weer een ander punt.

De aardlekautomaat waar je naar linkt is überhaupt geen type B aardlek. Die heb ik en Proton_ beiden nog niet gevonden.

Die NEN norm is inderdaad vermoeiend, zeker omdat het geheel nu erg verwarrend is met de gelijknamige types.

@migjes heb je geen afbeelding op je aardlek staan? zoals: https://gathering.tweaker...message/54284519#54284519

[ Voor 6% gewijzigd door Knoetie op 15-02-2018 14:12 ]

[Rouske]

(RSH) schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:49:
[...]
Vanwege de oost-west opstelling (steile hellingshoek, 7stuks west, 6 oost en 7 oost op een vlakke helling) van 20x335 W wil ik liever niet naar een SE5K 3 fase omvormer om genoeg spanning te houden in het eind vd middag.

Hoezo genoeg spanning te houden aan het eind van de dag?
Je gebruikt toch SolarEdge.. dus dan regelen de optimizers dit, mits je natuurlijk wel aan de minimale eisen voldoet!
Met 20 optimizers in 1 string zit je ruim boven die eis voor een 3-fase omvormer, namelijk:
16x als je P300,P350,P370,P500 gebruikt
13x als je P404,P405,P505 gebruikt.

[(RSH)]

Rouske schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 14:31:
[...]

Hoezo genoeg spanning te houden aan het eind van de dag?
Je gebruikt toch SolarEdge.. dus dan regelen de optimizers dit, mits je natuurlijk wel aan de minimale eisen voldoet!
Met 20 optimizers in 1 string zit je ruim boven die eis voor een 3-fase omvormer, namelijk:
16x als je P300,P350,P370,P500 gebruikt
13x als je P404,P405,P505 gebruikt.

van de 20 liggen er 13 eind van de middag in de schaduw.
Op dit moment heb ik de P404 gepland omdat ik met 2 strings denk te gaan werken ivm de afstand/kabellengtes

[Rouske]

Het opdelen in 2 strings op een 3-fase SolarEdge gaat idd niet als je totaal 20 optimizers hebt.
Voor een 1-fase is het minimum 6 stuks bij gebruik van een P404, al zou ik persoonlijk niet op die grens gaan zitten.

Al mijn 12x P404 optimizers liggen aan het eind van de dag in de schaduw van het eigen dak, maar evengoed wordt er geproduceerd, totdat het te donker wordt.
Check mijn PVOutput maar van afgelopen zomer, het gaat echt heel gelijdelijk terug naar 0, geen grote dip zodra er schaduw op komt.

[jacovn]

twain4me schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 13:40:
[...]


Ah, dat vertellen ze er niet bij, gevalletje selectief lezen dus

Ter info:
Ik heb aarde laten slaan. Op 6 meter diep, 1.22 Ohm.
Kostte iets van €320 met 50 mm koper en 2 maal aan aarde distributierail wasr 50mm2 in past.

[ Voor 3% gewijzigd door jacovn op 15-02-2018 15:50 ]

[TweakersAddict]

Ter extra info: Ik heb es gebeld met de bliksemafleider monteur. Die verteld me dat als het even alleen om bliksem ontladingen gaat: Indien het PV systeem gemonteerd ligt in minder dan 5 meter afstand van het bliksemafleider-installatie aardpunt, deze aardpen de hoofdmoot van de lading zal verwerken.

Das een interessante. Als er een aadpen dichtbij aanwezig is. Letwel, geen veiligheids aardpen, een bliksemafleider aardpen wordt hier besproken (die gaat een heel stuk dieper in het algemeen de grond in met een lagere weerstandswaarde). Je kunt je PV systeem daar ook aan aarden i.p.v. naar de meterkast toe. Zo hou je alles buiten het huis.

Verder confirmeerde hij ook dat de PV installatie niet in een stervorm aangesloten mag worden, (alle PV panelen aarden naar 1 punt bijvoorbeeld) maar dat je ze moet doorrijgen. Rails > paneel > paneel > paneel > paneel > rails als voorbeeld. Dit om zo klein als mogelijke aardlussen te creeren.

jacovn schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 14:51:
[...]

Ter info:
Ik heb aarde laten slaan. Op 6 meter diep, 1.22 Ohm.
Kostte iets van €320 met 50 mm koper en 2 maal aan aarde distributierail wasr 50mm2 in past.

[WoudseHoeve]

TweakersAddict schreef op woensdag 14 februari 2018 @ 19:04:
Niet de DC - verwarren met de aardkabel (veelal geel/groen). Anders begrijp ik je vraag niet?

En bij gebruik van vertint koper even een stukje geel/groen tape doen aan de uiteinden, maarja is eigelijk overbodig...
[...]

Het ging over jouw opmerking :

In de DC wereld is het zo klaar als een klontje dat voor + rood en voor - zwarte kabels gebruikt dienen te worden.

Ik had het niet over de aarde, maar over de - pool (daar waar de elektronen vandaan komen)
Ik ken geen standaard die zegt dat de min zwart is (en de + rood). Gebruikelijk is het wel maar geen verplichting of zo.

[reneeke1970]

Wat zou de functie van blauwe solar kabel zijn?

[TweakersAddict]

Ik denk dat onderstaand een prima opsomming is als antwoord op de diverse DC vragen:

Binnen CE hebben we twee basis-normen voor de elektra. Dit zijn de ISO 13297 voor AC systemen en de ISO 10133 voor DC systemen. In 2012 is er een update van deze beide normen doorgevoerd, waardoor de mogelijke kleur combinaties van de kabelmantels duidelijker zijn vastgelegd. AC kleuren moeten voldoen aan IEC 60446.

Mogelijke kleurcombinaties voor de bedrading in AC en DC installaties zijn:
DC AC
PLUS MIN (aarding) FASE NUL AARDE
optie 1 rood zwart geel-groen bruin blauw geel-groen
optie 2 rood zwart/geel groen/ ge-gr bruin blauw/ wit groen/ ge-gr
optie 3 wit zwart/geel groen/ ge-gr bruin blauw groen/ ge-gr
optie 4 rood geel groen/ ge-gr bruin/zwart blauw/ wit groen/ ge-gr

DC MIN moet zwart of geel
DC PLUS mag niet zwart of geel
Aarding moet groen of groen-geel
Groen en groen-geel mogen niet gebruikt worden als stroomdragende geleider

Normaliter worden in de gelijkstroomtechniek (DC wereld) de kleuren rood (+) en zwart (-) (optie 1 in bovenstaand) voor de spanningsdraden en kabels gebruikt, voor voedingen, wat een PV installatie is..

En tja een blauwe DC kabel. Made in China soms met C E keur? (China Export, voor al niet te verwarren met de CE keur...) Is een oprechte vraag he, ik heb echt geen idee en opper maar wat hier?

WoudseHoeve schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 17:51:
[...]


Het ging over jouw opmerking :

[...]

Ik had het niet over de aarde, maar over de - pool (daar waar de elektronen vandaan komen)
Ik ken geen standaard die zegt dat de min zwart is (en de + rood). Gebruikelijk is het wel maar geen verplichting of zo.

[ Voor 10% gewijzigd door TweakersAddict op 15-02-2018 18:28 ]

[jacovn]

TweakersAddict schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 17:27:
Ter extra info: Ik heb es gebeld met de bliksemafleider monteur. Die verteld me dat als het even alleen om bliksem ontladingen gaat: Indien het PV systeem gemonteerd ligt in minder dan 5 meter afstand van het bliksemafleider-installatie aardpunt, deze aardpen de hoofdmoot van de lading zal verwerken.

Das een interessante. Als er een aadpen dichtbij aanwezig is. Letwel, geen veiligheids aardpen, een bliksemafleider aardpen wordt hier besproken (die gaat een heel stuk dieper in het algemeen de grond in met een lagere weerstandswaarde). Je kunt je PV systeem daar ook aan aarden i.p.v. naar de meterkast toe. Zo hou je alles buiten het huis.

Verder confirmeerde hij ook dat de PV installatie niet in een stervorm aangesloten mag worden, (alle PV panelen aarden naar 1 punt bijvoorbeeld) maar dat je ze moet doorrijgen. Rails > paneel > paneel > paneel > paneel > rails als voorbeeld. Dit om zo klein als mogelijke aardlussen te creeren.


[...]

Ik ben de bliksem afleiding fase voorbij. Beetje desilusie. Eerst bedrag van 3200€ en dan komt iemand langs voor doospreken en het moet €5500 kosten.

Het was een systeem met Dehn HVI en die kabels kun je naast de panelen leggen in principe.
Zou door spouw lopen en onder dakpannen zodat je bijna niets zou zien.

Het was alleen weer iets erbij, en dan zo maar 2k€ was me te veel.

[TweakersAddict]

Is ook wel iets speciaals wat je wilt. Waarom geen bliksemafleider gewoon achter / naast een regenpijp weggewerkt omhoog bijvoorbeeld?

Als je in Noord-Holland woont en je zoekt een bedrijf dat niet zijn maand inkomsten opsomt in een enkele offerte, ff een persoonlijk berichtje. Dan krijg je een goed adres van mij die het tegen een normale prijs zal opleveren. Methode zoals boven beschreven.

jacovn schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 18:19:
[...]

Ik ben de bliksem afleiding fase voorbij. Beetje desilusie. Eerst bedrag van 3200€ en dan komt iemand langs voor doospreken en het moet €5500 kosten.

Het was een systeem met Dehn HVI en die kabels kun je naast de panelen leggen in principe.
Zou door spouw lopen en onder dakpannen zodat je bijna niets zou zien.

Het was alleen weer iets erbij, en dan zo maar 2k€ was me te veel.

[twain4me]

Waarom zou je een bliksem afleiding willen? Ik begrijp de voordelen niet zo

Zonnepanelen veroorzaken toch helemaal geen verhoogd risico op inslag? En slaat hij wel in en de boel is stuk, dan bel je toch gewoon de verzekering?

Van die 2k kan je aardig vaak je eigenrisico betalen

[twain4me]

TweakersAddict schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 18:18:
Ik denk dat onderstaand een prima opsomming is als antwoord op de diverse DC vragen:

Binnen CE hebben we twee basis-normen voor de elektra. Dit zijn de ISO 13297 voor AC systemen en de ISO 10133 voor DC systemen. In 2012 is er een update van deze beide normen doorgevoerd, waardoor de mogelijke kleur combinaties van de kabelmantels duidelijker zijn vastgelegd. AC kleuren moeten voldoen aan IEC 60446.

Mogelijke kleurcombinaties voor de bedrading in AC en DC installaties zijn:
DC AC
PLUS MIN (aarding) FASE NUL AARDE
optie 1 rood zwart geel-groen bruin blauw geel-groen
optie 2 rood zwart/geel groen/ ge-gr bruin blauw/ wit groen/ ge-gr
optie 3 wit zwart/geel groen/ ge-gr bruin blauw groen/ ge-gr
optie 4 rood geel groen/ ge-gr bruin/zwart blauw/ wit groen/ ge-gr

DC MIN moet zwart of geel
DC PLUS mag niet zwart of geel
Aarding moet groen of groen-geel
Groen en groen-geel mogen niet gebruikt worden als stroomdragende geleider

Normaliter worden in de gelijkstroomtechniek (DC wereld) de kleuren rood (+) en zwart (-) (optie 1 in bovenstaand) voor de spanningsdraden en kabels gebruikt, voor voedingen, wat een PV installatie is..

En tja een blauwe DC kabel. Made in China soms met C E keur? (China Export, voor al niet te verwarren met de CE keur...) Is een oprechte vraag he, ik heb echt geen idee en opper maar wat hier?


[...]

voor wie de tabel wil kunnen lezen

klik

Wat me wel opvalt is dat er ook wit bij de nul draad staat, ik kan me vergissen maar dat is toch geen goedgekeurde kleur voor huisinstalaties?

zwart/grijs/bruin/blauw/groengeel daar moeten we het mee doen

Wat ook maf is dat geel vaak plus is in autotechniek en pc-land ik hou het maar bij zwart en rood laten, dat begrijp ik teminste

[mfmonkey]

twain4me schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 19:07:

zwart/grijs/bruin/blauw/geelgroen
daar moeten we het mee doen

Wat ook maf is dat geel vaak plus is in autotechniek en pc-land ik hou het maar bij zwart en rood laten, dat begrijp ik teminste

Zo, rijmpje verbeterd.
Geel in de auto ken ik alleen achter de radio, daar is het de memory/constante plus (bevestiging, niet weerlegging)

[ Voor 27% gewijzigd door mfmonkey op 15-02-2018 19:25 ]

[mfmonkey]

mfmonkey schreef op zondag 11 februari 2018 @ 15:48:
@Rol-Co
ik denk er ook zeker over om ¨gewoon¨ voor nieuwe te gaan, lekker simpel en werkt gegarrandeerd.

in navolging hierop, heb 2e hands los gelaten. de "normale" panelen schelen niet voldoende met nieuw en de niet normale panelen zijn me hier door meerdere mensen afgeraden. Dus ik moest even tegen mijn eigen eigenwijsheid in en de mensen met ervaring volgen...

de eerder gelinkte panelen (99 euro, 255 Wp) zullen het waarschijnlijk worden, 8, 9 of 10 (financiën afhankelijk) stuks. voor 8 en 9 is het redelijk simpel om een omvormer vermogen te kiezen, 2kW. maar met 10 panelen kom ik boven de 2,5kW... een 2,5 kW is grofweg 70 euro duurder dan een 2kW versie (Goodwe)
Ik kan helemaal niet inschatten of het de extra investering waard zal zijn.
En nu ik iets meer zoek kom ik de hosola 2200 tegen, dat is misschien voor 10 een mooie. nadeel is dat de prijzen die ik vind in het voordeel van de 2,5 kW zijn, scheelt 10 euro. als ik met 2,5 ook nog eens een paar wattjes meer binnentrek telt het dubbel natuurlijk.
Daarbij is Hosola geloof ik ook iets beter dan Goodwe. Waar Omnik past tussen deze 2 weet ik niet.

wat voor mij nog jammer is, ik heb niets aan de WiFi maar ga er waarschijnlijk wel voor betalen. ik heb niet gericht gezocht of misschien moet ik er gewoon naar vragen...

[ Voor 6% gewijzigd door mfmonkey op 15-02-2018 19:44 ]

[jacovn]

twain4me schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 18:55:
Waarom zou je een bliksem afleiding willen? Ik begrijp de voordelen niet zo

Zonnepanelen veroorzaken toch helemaal geen verhoogd risico op inslag? En slaat hij wel in en de boel is stuk, dan bel je toch gewoon de verzekering?

Van die 2k kan je aardig vaak je eigenrisico betalen

Plat dak op 9 meter hoog bijna compleet bedekt met zonnepanelen die geaard moeten zijn.
Bliksem bouwt meestal vanaf een goed geleiden punt op. Ofwel bliksem komt naar benden toe, en in de laatste 50-60 meter gaat het naar een punt wat het best geleid omdat staat te adverteren: Hier moet je zijn !!!!

Volle inslag op de panelen en met een all electric huis gaat dan min of meer alles defect.
cV ketel print heb je dezelfde dag nog. Warmtepomp besturing denk ik niet. Lucht WTW systeem zal iets sneller te repareren zijn.

Maar de kans erop is niet zo groot natuurlijk. Verder hebben de buren ook verplicht panelen om de EPC te halen en hun dak is iets hoger. Aarden zouden ze ook moeten, maar wellicht vergeet de instalatuer het wel ?

[Habana]

reneeke1970 schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 17:58:
Wat zou de functie van blauwe solar kabel zijn?

Het zelfde of als je als je Rood niet mooi vind…

[twain4me]

jacovn schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 19:48:
[...]

Plat dak op 9 meter hoog bijna compleet bedekt met zonnepanelen die geaard moeten zijn.
Bliksem bouwt meestal vanaf een goed geleiden punt op. Ofwel bliksem komt naar benden toe, en in de laatste 50-60 meter gaat het naar een punt wat het best geleid omdat staat te adverteren: Hier moet je zijn !!!!

Volle inslag op de panelen en met een all electric huis gaat dan min of meer alles defect.
cV ketel print heb je dezelfde dag nog. Warmtepomp besturing denk ik niet. Lucht WTW systeem zal iets sneller te repareren zijn.

Maar de kans erop is niet zo groot natuurlijk. Verder hebben de buren ook verplicht panelen om de EPC te halen en hun dak is iets hoger. Aarden zouden ze ook moeten, maar wellicht vergeet de instalatuer het wel ?

ah platte daken natuurlijk! ja, jij hebt dan idd wel een iets verhoogd risico ik kon eigenlijk alleen een hutje op de hei verzinnen
de laatste 50 meter hangt hij al in de kerktoren bij mij

[jacovn]

twain4me schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 20:02:
[...]


ah platte daken natuurlijk! ja, jij hebt dan idd wel een iets verhoogd risico ik kon eigenlijk alleen een hutje op de hei verzinnen
de laatste 50 meter hangt hij al in de kerktoren bij mij

Weinig kerken hier, en die hebben geen hoge torens meer..

De straat


Ons huis is waar 1e verdieping gebouwd wordt tegen dat huis waar je tegen zijgevel aan kijkt (rechts van de weg) we krijgen een plat dak met afgeschuinde kanten. Iets als het huis wat 3 huizen verder is.
Het puntdak ertussen is dus iets hoger. De voorkant van dat dak is zuid/oost gericht. Daar moeten wel haast de panelen komen want anders liggen ze op noord/west.

[ Voor 0% gewijzigd door jacovn op 15-02-2018 20:49 . Reden: Spelling ]

[twain4me]

jacovn schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 20:21:
[...]


Weinig kerken hoer, en die hebben geen hoge torens meer..

De straat
[afbeelding]

Ons huis is waar 1e verdieping gebouwd wordt tegen dat huis waar je tegen zijgevel aan kijkt (rechts van de weg) we krijgen een plat dak met afgeschuinde kanten. Iets als het huis wat 3 huizen verder is.
Het puntdak ertussen is dus iets hoger. De voorkant van dat dak is zuid/oost gericht. Daar moeten wel haast de panelen komen want anders liggen ze op noord/west.

leuk project! (en mooie foto)
je kan vragen of de aannemer de steiger laat staan

[reneeke1970]

jacovn schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 20:21:
[...]


Weinig kerken hoer, en die hebben geen hoge torens meer..

De straat
[afbeelding]

Ons huis is waar 1e verdieping gebouwd wordt tegen dat huis waar je tegen zijgevel aan kijkt (rechts van de weg) we krijgen een plat dak met afgeschuinde kanten. Iets als het huis wat 3 huizen verder is.
Het puntdak ertussen is dus iets hoger. De voorkant van dat dak is zuid/oost gericht. Daar moeten wel haast de panelen komen want anders liggen ze op noord/west.

Een bliksem wil in aarde slaan, verbind je panelen met aarde dan breng je de aarde naar de bliksem en vergroot je kans op inslag.
Ik heb bewust niet geaard. Als er geen panelen zouden liggen gaat bliksem ook dwars door dak en sloopt alles dus....

[TweakersAddict]

Dat is een kwestie van afwegen idd. Maar NEN1010:2015 verplicht echter dat elke afgeleverde PV installatie geaard moet zijn.

Bliksem zoekt de weg van de minste weerstand. Eerst van de grond af omhoog met een blauwe straal, en vervolgens komt dan de ontlading naar beneden.

Heb niet het idee dat een bliksem, die vele honderden meters lang, zich ook maar iets zal aantrekken van een aarddraadje van 6mm2 op eeen aantal meter afstand, als er naast een huis een boom staat met een zeiknat bladerdek of een metalen paaltje in het grondwater. De hoofdlading is dan in deze genoemde voorbeeld objecten te verwachten en de zijarmen van de bliksem zoeken toch hun weg wel naar allerlei objecten in de directe omgeving met een lage weerstand naar aarde. Bliksem slaat ook door natte muren heen in het betonijzer. Met ander woorden, als die boven je hangt, ben je toch de klos.

reneeke1970 schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 20:32:
[...]

Een bliksem wil in aarde slaan, verbind je panelen met aarde dan breng je de aarde naar de bliksem en vergroot je kans op inslag.
Ik heb bewust niet geaard. Als er geen panelen zouden liggen gaat bliksem ook dwars door dak en sloopt alles dus....

[mux]

Het probleem met bliksem is niet dat zonnepanelen een bijzonder grote kans hebben om geraakt te worden, maar dat zonnepanelen een heel groot kringoppervlak hebben waardoor fikse inductiestromen gaan lopen bij een inslag, ook als die inslag niet direct is. Dit brengt een groot risico met zich mee dat een indirecte aarding, bijvoorbeeld door de 2,5mm2 of op sommige plekken zelfs 1,5mm2 huisinstallatie, de stromen niet alleen de directe inslagapparaten kapotmaken maar alle apparaten in huis, of zelfs een heel rijtje huizen. Door de panelen apart te aarden, inclusief de inverter, kunnen zowel inductiestromen in het frame als in de kabel-loop worden opgevangen en apart van gevoeligere apparaten worden afgevoerd.

Daarnaast kun je bij het leggen van de panelen ook rekening houden met blikseminslag; leg en bind de bekabeling zodanig vast dat het kringoppervlak van je serie zo klein mogelijk is.

Het helpt je geen drol als je je panelen expres niet aardt. Er is namelijk al een pad van minste weerstand naar de grond: door het diëlektricum van je cellen of bekabeling, door de inverter naar het stroomnet. Die extra halve centimeter maakt de bliksem helemaal niks uit. Het enige wat je ermee bewerkstelligt is dat je dan écht alles in je buurt sloopt in plaats van nog enige kans hebben dat de inslag alleen een paar panelen degradeert. Daarnaast doet het helemaal niks aan de inductiestromen, welke de échte killer zijn.

Er is niks moreel 'mis' met je panelen niet aarden. Woonhuizen hebben maar zeer zelden bliksemafleiders met aparte aarding, zelfs op metalen pijpwerk en andere typische blikseminslagdoelen. NEN1010 zegt zoveel waar maar weinig huizen zich echt aan houden. Dat maakt het niet goed, alles kan beter, maar er zijn ergere en gevaarlijkere dingen die je kunt doen. Daarnaast gaat werkelijk niemand dit nakijken. Maar wees je wel bewust van de feiten en kennis over dit soort zaken en probeer het beste na te streven binnen je middelen.

Ik heb totnogtoe mijn panelen nooit geaard, grootendeels omdat ik geïsoleerde inverters had. Echter, sinds een maandje geleden ben ik over op TL-inverters. Zodra ik een manier heb om veilig m'n dak op te komen leg ik een aarddraad en sla ik een extra aardpen. Zo duur is dat op zich niet als je het zelf doet (maar als je het doet: lees je in, je moet wel redelijk kunnen garanderen dat je verbinding voldoende is)

[jacovn]

Ik wil in ieder geval wel alles geaard hebben. Dus vandaar ook die aardpen, die zit direct onder de meterkast. Ik kan door een schacht recht omhoog de technische ruimte op 2 hoog in.
Dus de 50 mm2 trek ik gewoon door, en dan zie ik wel wat naar dak gaat bij de pv installatie.
Een Dehn PV beveiliging kost ook niet de hoofdprijs:
https://www.elektro4000.d...-SCI-1000-1M::560338.html

Dan ben je wel de inductiespanning kwijt voordat die naar binnen slaat over je DC kabels. Die moet dan ook met een redelijke diameter aan de aarde liggen lijkt me,

Dit helpt allemaal niet tegen een directe inslag. Dan helpt alleen een bliksemafleider. Maar met een bliksemafleider zul je nog steeds die inductie maatregel moeten treffen anders ben je nog de sjaak.

[Niek_]

Toch nog even terugkomen op de discussie over de aardlekautomaten en de verschillende types die er zijn. Ik ben op zoek naar een aardlekautomaat voor een SolarEdge SE3500H (1 fase). Als ik het goed begrepen heb voldoet SolarEdge aan de norm en kan er een type A aardlekautomaat geplaatst worden. Ik zie op de diverse websites van mogelijke leveranciers echter (en dat zal vast aan mij liggen) hier weinig info over. Hebben jullie wellicht enkele voorbeelden die ik zou kunnen gebruiken?

[TweakersAddict]

De exacte specs: Dehn PV DC beveiliging

Hoe sluit je dat ding aan, wat moeilijk te zien op tekening/foto's. Met een Y split kabel ofzo?

jacovn schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 21:28:
Ik wil in ieder geval wel alles geaard hebben. Dus vandaar ook die aardpen, die zit direct onder de meterkast. Ik kan door een schacht recht omhoog de technische ruimte op 2 hoog in.
Dus de 50 mm2 trek ik gewoon door, en dan zie ik wel wat naar dak gaat bij de pv installatie.
Een Dehn PV beveiliging kost ook niet de hoofdprijs:
https://www.elektro4000.d...-SCI-1000-1M::560338.html

Dan ben je wel de inductiespanning kwijt voordat die naar binnen slaat over je DC kabels. Die moet dan ook met een redelijke diameter aan de aarde liggen lijkt me,

Dit helpt allemaal niet tegen een directe inslag. Dan helpt alleen een bliksemafleider. Maar met een bliksemafleider zul je nog steeds die inductie maatregel moeten treffen anders ben je nog de sjaak.

[ Voor 3% gewijzigd door TweakersAddict op 15-02-2018 21:56 ]

[TweakersAddict]

Ik zou dan voor bijvoorbeeld de Gacia (combi) 16amp klasse B | 30ma klasse A gaan, of vergelijkend. Hier eentje voor 35 Euro...

https://www.vekto.nl/nl/a...0DaQFUEAQYASABEgJE2_D_BwE

Niek_ schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 21:51:
Toch nog even terugkomen op de discussie over de aardlekautomaten en de verschillende types die er zijn. Ik ben op zoek naar een aardlekautomaat voor een SolarEdge SE3500H (1 fase). Als ik het goed begrepen heb voldoet SolarEdge aan de norm en kan er een type A aardlekautomaat geplaatst worden. Ik zie op de diverse websites van mogelijke leveranciers echter (en dat zal vast aan mij liggen) hier weinig info over. Hebben jullie wellicht enkele voorbeelden die ik zou kunnen gebruiken?

[Niek_]

TweakersAddict schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 22:14:
Ik zou dan voor bijvoorbeeld de Gacia (combi) 16amp klasse B | 30ma klasse A gaan, of vergelijkend. Hier eentje voor 35 Euro...

https://www.vekto.nl/nl/a...0DaQFUEAQYASABEgJE2_D_BwE


[...]

Dank voor de tip. Vind het nog wel vrij onduidelijk hoe het zit qua 30mA, 100mA of 300mA. Ik lees in de handleiding van SolarEdge het volgende:

Alle omvormers van SolarEdge zijn voorzien van een interne gecertificeerde aardlekbeveiliging die gebruikers moet beschermen tegen elektrocutie en brandgevaar wanneer er sprake is van een storing in het PV panelenvlak, kabels of in de omvormer. Er zijn twee drempelwaarden voor activering van de aardlekschakelaar in overeenstemming met de eisen voor certificering (DIN VDE 1-1-0126). De standaardwaarde voor bescherming tegen lekstromen is 30 mA en voor langzaam toenemende stroom is 300 mA.

Wanneer op grond van lokale voorschriften een externe aardlekschakelaar gebruikt moet worden, dient u te controleren welk type aardlekschakelaar u nodig hebt voor de relevante elektrische regelgeving. SolarEdge adviseert een aardlekschakelaar van type A te gebruiken. De aanbevolen aardlekschakelaar heeft een waarde van 100 mA of 300 mA, tenzij er op grond van specifieke lokale elektrische voorschriften een lagere waarde is vereist. Een aardlekschakelaar van type B is toegestaan mits de lokale voorschriften dat toestaan.

Als ik dit goed interpreteer dan zou ik minimaal de 100mA of 300mA moeten gebruiken, maar volgens mij heb ik ook gelezen dat dit dan van invloed op de overige componenten in de meterkast kan zijn. Wordt er niet duidelijker op zo

[205Gutmann]

Niek_ schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 21:51:
Toch nog even terugkomen op de discussie over de aardlekautomaten en de verschillende types die er zijn. Ik ben op zoek naar een aardlekautomaat voor een SolarEdge SE3500H (1 fase). Als ik het goed begrepen heb voldoet SolarEdge aan de norm en kan er een type A aardlekautomaat geplaatst worden. Ik zie op de diverse websites van mogelijke leveranciers echter (en dat zal vast aan mij liggen) hier weinig info over. Hebben jullie wellicht enkele voorbeelden die ik zou kunnen gebruiken?

Eti heeft mooie alamatjes welke slechts 1 din module breed zijn, ideaal als je niet zoveel vrije ruimte hebt in je meterkast.
Verder zou je ook nog kunnen kijken naar een Haco van Hager.
Een alamat is sowieso altijd type A, en type B aardlekschaklaars herken je aan de hoge prijs

Solaredge geeft eigenlijk aan dat je de aardlekautomaat moet toepassen welke volgens lokale regelgeving is toegestaan.
Voor Nederland is dit 30Ma, echter grijpen de meeste installateurs bij PV-installaties naar 100 of 300Ma automaten

[ Voor 11% gewijzigd door 205Gutmann op 15-02-2018 22:29 ]

[TweakersAddict]

Graag gedaan. Zo lezende hebt je een 100ma nodig en een klasse A. Maar...

Je installatie heeft (denk ik) alleen 30ma aardlek(s), en dan geld de uitzonderingsregel die er ook bij vermeld staat: "tenzij er op grond van specifieke lokale elektrische voorschriften een lagere waarde is vereist." Tenminste, dat is hoe ik het lees. Wellicht dat anderen ook even hun visie kunnen geven.

Voor SMA's geld het volgende (latere types):

In de Nederlandse Praktijkrichtlijn NPR 5310 staat dat omvormers minder dan 6mA DC-lekstroom mogen voeden. Alle SMA omvormers kunnen vanwege de constructie geen DC-lekstromen voeden. Ze voldoen aan deze eisen conform DIN VDE 0100-712 (IEC 60364-7-712:2002).

Zonder enig probleem kunnen er dus zelfs meerdere SMA omvormers tegelijk worden aangesloten op het Nederlandse elektriciteitsnet. Met een klasse A 30ma aardlek schakelaar of een combi aardlekautomaat klasse A of B 16 amp en aardlek 30ma klasse A.

Niek_ schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 22:23:
[...]

Dank voor de tip. Vind het nog wel vrij onduidelijk hoe het zit qua 30mA, 100mA of 300mA. Ik lees in de handleiding van SolarEdge het volgende:

Alle omvormers van SolarEdge zijn voorzien van een interne gecertificeerde aardlekbeveiliging die gebruikers moet beschermen tegen elektrocutie en brandgevaar wanneer er sprake is van een storing in het PV panelenvlak, kabels of in de omvormer. Er zijn twee drempelwaarden voor activering van de aardlekschakelaar in overeenstemming met de eisen voor certificering (DIN VDE 1-1-0126). De standaardwaarde voor bescherming tegen lekstromen is 30 mA en voor langzaam toenemende stroom is 300 mA.

Wanneer op grond van lokale voorschriften een externe aardlekschakelaar gebruikt moet worden, dient u te controleren welk type aardlekschakelaar u nodig hebt voor de relevante elektrische regelgeving. SolarEdge adviseert een aardlekschakelaar van type A te gebruiken. De aanbevolen aardlekschakelaar heeft een waarde van 100 mA of 300 mA, tenzij er op grond van specifieke lokale elektrische voorschriften een lagere waarde is vereist. Een aardlekschakelaar van type B is toegestaan mits de lokale voorschriften dat toestaan.

Als ik dit goed interpreteer dan zou ik minimaal de 100mA of 300mA moeten gebruiken, maar volgens mij heb ik ook gelezen dat dit dan van invloed op de overige componenten in de meterkast kan zijn. Wordt er niet duidelijker op zo

[ Voor 12% gewijzigd door TweakersAddict op 15-02-2018 22:59 ]

[Andre1973]

205Gutmann schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 12:55:
[...]


Ik blijf het frappant vinden dat omvormer fabrikanten aardlekschakelaars voorschrijven van 100Ma of meer, in woonhuizen mag een erkend installateur uitsluitend 30Ma aardlekschakelaars gebruiken!
Indien er toch wordt gekozen voor een 300Ma aardlekschakelaar vraag dan je installateur of hij meteen je installatie een keer doorlicht.
Even de aardverspreidingsweerstand weerstand meten, deze dient >166 Ohm te zijn.
Tevens dienen de aardleks gemeten te worden, dus niet even op het testknopje drukken maar netjes met de installatie tester.
Ik heb het al te vaak gezien dat een nieuwe aardlekschakelaar niet goed werkt.

Hé de aardlek discussie, ik begon m al een beetje te missen.
300 mA (de kleine m staat voor mili de grote M voor Mega) is de grootste ALA die je in een woning mag toepassen met een maximale aardverspreidings weerstand van de hele keten van 166 Ohm
Dat is omdat de veilige wisselspanning ophoud bij 50 V. (je mag dus gerust de wasmachine onderspanning zetten zolang er maar minder dan 50VAC op staat)
En omdat R=U/I is 50V/0,300A = 166 Ohm
Die max. 30 mA geld voor groepen waar iets licht en/of WCD's achter zitten.
En omdat je max 4 groepen mag aansluiten op een ALA en de verlichting liefst spreid over meerdere ALA's in een woning (dan is het niet in een keer helemaal donker als er een ALA uit gaat). kom je al snel slechts 30 mA automaten tegen in een woning.
Daarnaast is die 30 mA vanwege dat ie veel word toegepast goedkoop (concurrentie).

Voor andere groepen mag je dus wel 100 of 300 mA gebruiken, zelfs met een WCD aan het eind, als die maar zo is geplaatst dat t de bedoelling is dat je daar alleen vast aangesloten apparaten plaatst
(wasmachine, inbouw koelkast, oven etc.) en niet bedoeld zijn voor algemeen gebruik.

Persoonlijk ben ik niet zo'n fan van Garcia of Chint (mijn groothandel verkoopt het ook niet), heb al eens een uitgebrande Garcia vervangen (niet zelf geplaatst) omdat je daar in tegenstelling tot bijvoorbeeld een Schnijder Acti9, de draad achter de klem kan steken en dan aandraaien, waardoor ie wel een beetje contact maakt, maar niet zoals het hoort.
Gebruik je ze, voel dan goed aan elke draad of ie ook daadwerkelijk mechanisch vast zit en strip lang genoeg aan (je mag best één mm koper zien) dat je zeker weet dat ie niet op het kunststof is geschroefd.

[jacovn]

TweakersAddict schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 21:53:
De exacte specs: Dehn PV DC beveiliging

Hoe sluit je dat ding aan, wat moeilijk te zien op tekening/foto's. Met een Y split kabel ofzo?


[...]

Jazeker, Y kabel..




https://www.dehn-internat...X%20_%20AL%20DCU%20Y.html

Komt er nog 2x 12€ bij: https://www.elektro4000.d...U-Y-PV-L600::1014895.html

[ Voor 33% gewijzigd door jacovn op 16-02-2018 06:32 ]

[BThomas]

Er zijn zo veel partijen.... daarom jullie hulp: Wat zijn goede partijen om zonnepanelen te laten plaatsen? Moeten ze bijvoorbeeld aangesloten zijn bij zonnekeur ?

Betreft regio Breda.

[ Voor 16% gewijzigd door BThomas op 16-02-2018 09:35 ]

[205Gutmann]

Andre1973 schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 01:05:
[...]


Hé de aardlek discussie, ik begon m al een beetje te missen.
300 mA (de kleine m staat voor mili de grote M voor Mega) is de grootste ALA die je in een woning mag toepassen met een maximale aardverspreidings weerstand van de hele keten van 166 Ohm
Dat is omdat de veilige wisselspanning ophoud bij 50 V. (je mag dus gerust de wasmachine onderspanning zetten zolang er maar minder dan 50VAC op staat)
En omdat R=U/I is 50V/0,300A = 166 Ohm
Die max. 30 mA geld voor groepen waar iets licht en/of WCD's achter zitten.
En omdat je max 4 groepen mag aansluiten op een ALA en de verlichting liefst spreid over meerdere ALA's in een woning (dan is het niet in een keer helemaal donker als er een ALA uit gaat). kom je al snel slechts 30 mA automaten tegen in een woning.
Daarnaast is die 30 mA vanwege dat ie veel word toegepast goedkoop (concurrentie).

Voor andere groepen mag je dus wel 100 of 300 mA gebruiken, zelfs met een WCD aan het eind, als die maar zo is geplaatst dat t de bedoelling is dat je daar alleen vast aangesloten apparaten plaatst
(wasmachine, inbouw koelkast, oven etc.) en niet bedoeld zijn voor algemeen gebruik.

Persoonlijk ben ik niet zo'n fan van Garcia of Chint (mijn groothandel verkoopt het ook niet), heb al eens een uitgebrande Garcia vervangen (niet zelf geplaatst) omdat je daar in tegenstelling tot bijvoorbeeld een Schnijder Acti9, de draad achter de klem kan steken en dan aandraaien, waardoor ie wel een beetje contact maakt, maar niet zoals het hoort.
Gebruik je ze, voel dan goed aan elke draad of ie ook daadwerkelijk mechanisch vast zit en strip lang genoeg aan (je mag best één mm koper zien) dat je zeker weet dat ie niet op het kunststof is geschroefd.

Onderstaand is een citaat uit de npr5310, versie juni 2017.

4.2.2 Aanvullende bescherming

Bovenop de vereiste basisbescherming en foutbescherming in een installatie, is het in een aantal gevallen

noodzakelijk nog aanvullende bescherming toe te passen.

Die eis geldt onder andere voor:

— installaties in gebruik door leken (dat is iemand die geen vakbekwaam persoon of voldoende onderricht

persoon is);

— installaties in ruimten waar in verhoogde mate vocht kan voorkomen (bijvoorbeeld in een badruimte, in

een vochtige ruimte of in de buitenruimte).

In aanvullende bescherming wordt voorzien door toepassing van een aardlekschakelaar met een IΔn-waarde

van ten hoogste 30 mA. Een kleinere waarde is toegelaten, doch een grotere waarde absoluut niet.

Ik kan hier niets anders uit op maken dan dat het niet is toegestaan om andere ALS te gebruiken dan 30mA.

[Noord27]

*kijkt even in de meterkast*

De SMA 5000-TL21 is hier afgezekerd met een 25A / 300mA, aardlekautomaat. Op een losse groep waar niets anders op aangesloten zit. Aangelegd door installateur.

[ Voor 17% gewijzigd door Noord27 op 16-02-2018 09:51 ]

[205Gutmann]

Noord27 schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 09:50:
*kijkt even in de meterkast*

De SMA 5000-TL21 is hier afgezekerd met een 25A / 300mA, aardlekautomaat. Op een losse groep waar niets anders op aangesloten zit. Aangelegd door installateur.

Diezelfde SMA 5000-TL21 hangt hier op een b20 automaat achter een 63 / 30mA aardlek samen met 3 andere groepen, nog nooit problemen mee gehad.

[mfmonkey]

Het gaat ook vaker goed dan fout.
Wil je zeker weten dat het goed gaat en je hebt er geen/te weinig verstand van, dan volg je de geldende voorschriften.
Heb je er wel veel verstand van en snap je de logica van de elektrotechniek? Gebruik dan je gezonde verstand. Want niet alle installaties welke niet aan het huidige voorschrift voldoen zijn niet veilig. Nog niet zo lang geleden mocht je 2kW op een bestaande groep invoeren, lijkt me niet dat die regel ingevoerd was omdat het op papier wel leuk klonk.
Dus wil je een max 2 kW installatie op een bestaande groep doen? Gebruik je gezonde verstand en ga ervoor zou ik zeggen.

Vaak ben je te bang

even deze weer onder de aandacht brengen, hij in de discussie een beetje ondergesneeuwd denk ik.

mfmonkey schreef op donderdag 15 februari 2018 @ 19:39:
[...]

in navolging hierop, heb 2e hands los gelaten. de "normale" panelen schelen niet voldoende met nieuw en de niet normale panelen zijn me hier door meerdere mensen afgeraden. Dus ik moest even tegen mijn eigen eigenwijsheid in en de mensen met ervaring volgen...

de eerder gelinkte panelen (99 euro, 255 Wp) zullen het waarschijnlijk worden, 8, 9 of 10 (financiën afhankelijk) stuks. voor 8 en 9 is het redelijk simpel om een omvormer vermogen te kiezen, 2kW. maar met 10 panelen kom ik boven de 2,5kW... een 2,5 kW is grofweg 70 euro duurder dan een 2kW versie (Goodwe)
Ik kan helemaal niet inschatten of het de extra investering waard zal zijn.
En nu ik iets meer zoek kom ik de hosola 2200 tegen, dat is misschien voor 10 een mooie. nadeel is dat de prijzen die ik vind in het voordeel van de 2,5 kW zijn, scheelt 10 euro. als ik met 2,5 ook nog eens een paar wattjes meer binnentrek telt het dubbel natuurlijk.
Daarbij is Hosola geloof ik ook iets beter dan Goodwe. Waar Omnik past tussen deze 2 weet ik niet.

wat voor mij nog jammer is, ik heb niets aan de WiFi maar ga er waarschijnlijk wel voor betalen. ik heb niet gericht gezocht of misschien moet ik er gewoon naar vragen...

[Noord27]

205Gutmann schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 09:58:
[...]


Diezelfde SMA 5000-TL21 hangt hier op een b20 automaat achter een 63 / 30mA aardlek samen met 3 andere groepen, nog nooit problemen mee gehad.

En hoe lang is de installatie al actief; hoeveel Wp aan panelen zit er aan gekoppeld? Ik begreep dat SMA over het algemeen via een 300mA aardlek aangesloten wordt in de meterkast van mijn installateur. Maar goed, ik heb ook totaal geen vergelijk naast zijn woorden.

[Cranberry]

mfmonkey schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 10:24:
Het gaat ook vaker goed dan fout.
Wil je zeker weten dat het goed gaat en je hebt er geen/te weinig verstand van, dan volg je de geldende voorschriften.
Heb je er wel veel verstand van en snap je de logica van de elektrotechniek? Gebruik dan je gezonde verstand. Want niet alle installaties welke niet aan het huidige voorschrift voldoen zijn niet veilig. Nog niet zo lang geleden mocht je 2kW op een bestaande groep invoeren, lijkt me niet dat die regel ingevoerd was omdat het op papier wel leuk klonk.
Dus wil je een max 2 kW installatie op een bestaande groep doen? Gebruik je gezonde verstand en ga ervoor zou ik zeggen.

Vaak ben je te bang

even deze weer onder de aandacht brengen, hij in de discussie een beetje ondergesneeuwd denk ik.

[...]

Ik kan je reactie heel goed begrijpen. Een beetje gezond boerenverstand is niet verkeerd.
Wat ik me wel afvraag: wat doe jij als je bijv. je huis verkoopt en er komt iemand die denkt dat groene stroom echt andere stroom is dan grijze bijv ?

[205Gutmann]

Noord27 schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 10:37:
[...]

En hoe lang is de installatie al actief; hoeveel Wp aan panelen zit er aan gekoppeld? Ik begreep dat SMA over het algemeen via een 300mA aardlek aangesloten wordt in de meterkast van mijn installateur. Maar goed, ik heb ook totaal geen vergelijk naast zijn woorden.

De installatie draait bijna 1 jaar, op de omvormer zit 5400Wp aan panelen aangesloten.
Afgelopen jaar hebben ruim 100 PV-installaties aangesloten op 30mA aardlekschakelaars zonder noemenswaardige problemen.

[twain4me]

@205Gutmann @Andre1973

Het is toch wel heel raar dat in deze discusie mensen (vanuit mijn perspectief)zo lijnrecht tegenover elkaar staan. Normaal in een discusie in de bouw is het eerder ja het moet eigenlijk zo maar ik doe het lekker anders, als jij de regels wil volgen prima, ik heb daar geen zin in of ik kan me er niet aan houden.
In de meeste gevallen heeft de persoon die de strengste regels volgt gelijk en zit het dichts bij de normen die moeten worden gehaald. maar er zijn niet altijd meerdere instalateurs aanwezig.
Het was/is onderdeel van mijn werk (uitvoerder/opzichter) om de kwaliteit van werk in te schatten, hoe doe je dat? hoe herken ik los van keurmerken de echt goede instalateur?
Ik weet hoe de goede metselaar/voeger/timmerman/schilder/tegelzetter/stucadoor etc zich gedraagd, ik kom ook een heel eind met loodgieters/cv monteurs maar die rare electronica figuren zeggen echt altijd iets anders. Vraag iets aan 5 mensen en je krijgt 3 verschillende antwoorden. Voor mij als voorzichtige leek zit er nogal een verschil tussen iets waar 30 opstaat en iets waar 300 op staat. het merendeel van de mensen zal direct denken dat de een gewoon beter is dan de andere (zoals bij auto's 1.6 /2.0 /2.5 )

Dus: hoe herken je de echte goede?

[mfmonkey]

twain4me schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 12:07:
@205Gutmann @Andre1973

Het is toch wel heel raar dat in deze discusie mensen (vanuit mijn perspectief)zo lijnrecht tegenover elkaar staan. Normaal in een discusie in de bouw is het eerder ja het moet eigenlijk zo maar ik doe het lekker anders, als jij de regels wil volgen prima, ik heb daar geen zin in of ik kan me er niet aan houden.
In de meeste gevallen heeft de persoon die de strengste regels volgt gelijk en zit het dichts bij de normen die moeten worden gehaald. maar er zijn niet altijd meerdere instalateurs aanwezig.
Het was/is onderdeel van mijn werk (uitvoerder/opzichter) om de kwaliteit van werk in te schatten, hoe doe je dat? hoe herken ik los van keurmerken de echt goede instalateur?
Ik weet hoe de goede metselaar/voeger/timmerman/schilder/tegelzetter/stucadoor etc zich gedraagd, ik kom ook een heel eind met loodgieters/cv monteurs maar die rare electronica figuren zeggen echt altijd iets anders. Vraag iets aan 5 mensen en je krijgt 3 verschillende antwoorden. Voor mij als voorzichtige leek zit er nogal een verschil tussen iets waar 30 opstaat en iets waar 300 op staat. het merendeel van de mensen zal direct denken dat de een gewoon beter is dan de andere (zoals bij auto's 1.6 /2.0 /2.5 )

Dus: hoe herken je de echte goede?

Wat ik nog wel mis in de discussie tussen "het is 40" en "nee, het moet 60 zijn want voorschrift zoveelendertig" is wat gebeurt er nu wanneer het voorschrift niet nageleefd wordt.

Vandaar ook mijn voorbeeld over 2kW invoeren op een bestaande groep. Het mag nu niet meer en dus is het onveilig? Of het mag niet meer want er zijn situaties waarin het mis ging en om dat te vookomen zijn de regels aangepast? ik denk dat laatste. Dat betekend dus wederom, gezond verstand is belangrijker dan de regels.

[twain4me]

BThomas schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 09:33:
Er zijn zo veel partijen.... daarom jullie hulp: Wat zijn goede partijen om zonnepanelen te laten plaatsen? Moeten ze bijvoorbeeld aangesloten zijn bij zonnekeur ?

Betreft regio Breda.

Wat ik persoonlijk zou doen is 1 of 2 van de grote jongen langs laten komen en en 2 of 3 locale mensen. vul gewoon zoon offerte aanvraag in en je krijgt er eigenlijk al meteen 2 of 3 over de vloer en dat dan aanvullen met specifieke bedrijven waar je een goed gevoel/ goede referentie van kent.
Dan kan je fatsoenlijk vergelijken, op prijs/ advies etc etc

mijn gevoel van zonnekeur is dat het een 13 in een dozijn keurmerk is zoals die in elke branch zijn, betalen om lid te zijn en veder eigenlijk geen extra vakkennis vereist. (maar ik kan het mis hebben)

[TweakersAddict]

Duidelijk, dankje!

jacovn schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 06:25:
[...]

Jazeker, Y kabel..


[afbeelding]

https://www.dehn-internat...X%20_%20AL%20DCU%20Y.html

Komt er nog 2x 12€ bij: https://www.elektro4000.d...U-Y-PV-L600::1014895.html

[kmf]

Bij string omvormers wordt wel geadviseerd om te onderdimensioneren. Geldt dit ook voor Solar edge en andere omvormers met optimizers eigenlijk?

[205Gutmann]

twain4me schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 12:07:
@205Gutmann @Andre1973

Het is toch wel heel raar dat in deze discusie mensen (vanuit mijn perspectief)zo lijnrecht tegenover elkaar staan. Normaal in een discusie in de bouw is het eerder ja het moet eigenlijk zo maar ik doe het lekker anders, als jij de regels wil volgen prima, ik heb daar geen zin in of ik kan me er niet aan houden.
In de meeste gevallen heeft de persoon die de strengste regels volgt gelijk en zit het dichts bij de normen die moeten worden gehaald. maar er zijn niet altijd meerdere instalateurs aanwezig.
Het was/is onderdeel van mijn werk (uitvoerder/opzichter) om de kwaliteit van werk in te schatten, hoe doe je dat? hoe herken ik los van keurmerken de echt goede instalateur?
Ik weet hoe de goede metselaar/voeger/timmerman/schilder/tegelzetter/stucadoor etc zich gedraagd, ik kom ook een heel eind met loodgieters/cv monteurs maar die rare electronica figuren zeggen echt altijd iets anders. Vraag iets aan 5 mensen en je krijgt 3 verschillende antwoorden. Voor mij als voorzichtige leek zit er nogal een verschil tussen iets waar 30 opstaat en iets waar 300 op staat. het merendeel van de mensen zal direct denken dat de een gewoon beter is dan de andere (zoals bij auto's 1.6 /2.0 /2.5 )

Dus: hoe herken je de echte goede?

De discussie die ik voer met @Andre1973 draait niet noodzakelijk om wat veilig is en wat niet.
Er wordt beweerd dat 100 / 300mA aardleks zijn toegestaan in woningen wat niet zo is, naar mijn mening worden er 2 bepalingen door elkaar gehaald.
Vanavond zal ik een uitgebreidere reactie geven met de verwijzingen naar de juiste bepalingen uit de NEN1010:2015 en de NPR.

De goede installateur herken je aan het feit dat hij ervoor openstaat om de discussie aan te gaan en zijn mening bij te stellen als hij het bij het verkeerde eind heeft.
Installateurs proberen vooral om in hun eigen voordeel te praten, mijn ervaring is dat ze vaak een hogere prijs proberen goed te praten met verwijzingen uit de normen waar de tegenpartij niet aan voldoet.

[jacovn]

Voor wat ik nu gezien heb is de zonnepanelen gebeuren wel een beetje een cowboy markt. Sorry als ik daarmee mensen beledig overigens.

Ik ben begonnen met offertes aan te vragen, en enkele sturen gewoon standaard verhaal op waar de panelen en omvormer waar het om gaat ingeplakt zijn.

Als ik aangeef zelf een groep en aarde tot in ruimte inverter aan te leggen, dakdoorvoeren met dakdekker regel. Dan zijn ze in staat om een offerte op te leveren waar het aanleggen van een groep in staat.

Tja, dan moet het verhaal 3 keer heen en weer.
Vervolgens wordt gevraagd wat je er van vindt. Tja iets duurder waarop ik gehoopt had, en vervolgens kan er wat vanaf. Dan kijk je goed waar het vanaf is, en .. Installatiekosten van €4000 naar €1500.

[twain4me]

jacovn schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 13:04:

Vervolgens wordt gevraagd wat je er van vindt. Tja iets duurder waarop ik gehoopt had, en vervolgens kan er wat vanaf. Dan kijk je goed waar het vanaf is, en .. Installatiekosten van €4000 naar €1500.

Herkenbaar!

Zo werkt dat in heel de bouw, op maat gemaakt offertes kosten tijd, en omdat er nu werk in overvloed is worden de prijzen flink hoger. en doen ze niet meer aan echt maatwerk.

Zeg je ja,dan lachen ze de lul uit hun broek.

Ze proberen gewoon wat extra geld te verdienen en dat hebben ze nodig ook je hebt immers vette jaren en magere jaren.
De echte cowboys verdwijnen gelukkig altijd in de magere jaren, vandaar dat bedrijven vaak zo trots zijn op hun start datum. (al zonnepaneel monteur sind 1994 staat er dan bv bij )

het is helaas echt niet anders, vraag / aanbod... en cowboys

[GerjanT]

205Gutmann schreef op vrijdag 16 februari 2018 @ 11:58:
[...]


De installatie draait bijna 1 jaar, op de omvormer zit 5400Wp aan panelen aangesloten.
Afgelopen jaar hebben ruim 100 PV-installaties aangesloten op 30mA aardlekschakelaars zonder noemenswaardige problemen.

Volgensmij is het ook niet fout. Wel is het zo dat de kans op lekstromen toe kan nemen. Op het moment dat de installatie niet verbonden is dmv een contactdoos aan het net mag je deze beveiligen met 300mA aardlekschakelaar/automaat.

Contactdozen (t/m 32A) dienen altijd beveiligd te zijn met 30mA.