Sag nicht: "Ich habe die Wahrheit gefunden", sondern: "Ich habe eine Wahrheit gefunden" (Kahlil Gibran, 1883 - 1931)
Dat klopt.MdO82 schreef op zaterdag 20 januari 2018 @ 18:25:
Vanmorgen kreeg ik de volgende mail binnen:
[...]
Had deze mail nooit eerder ontvangen, maar zag dat deze melding sinds 15 december 2017 tot nu toe 4 keer voorgekomen is.
Nu heb ik deze melding opgezocht in dit topic en kwam er eigenlijk achter dat je deze fout alleen kunt oplossen door fysiek de kabels na te kijken.
Klopt dit inderdaad ?
Stekkers en kabels nalopen op beschadiging en of er stekkers in het water liggen.
Altijd eerst de DC switch op de omvormer uitzetten alvorens je aan het werk gaat!
veiligheid voorop.
2280+1730(O)+1380(plat)+880(N)+2395Wp+640Wp PV (hoezo verslaafd) 3.5kW Houtkacheltje, 2.5 kW Panasonic airco, Loria 6008 duo, sinds 1-07-2018 gasloos E-label A
Tijdens de installatie van de panelen afgelopen zomer zag ik dat ik nog een spuitbus had met..
"Kontakt Chemie PLASTIK 70 74309-AH Isolerende en beschermende coating"
een overblijfsel van uit de elektronica hobby, en leek me namelijk een goed idee om de MC4 stekers mee in te spuiten voor extra bescherming tegen water ed . en tevens één heel klein likje kettingvet op het O-ringetje in de stekker.
Wat ik me afvroeg, word dit door installateurs of de mannen alhier ook wel eens gebruikt?
Ik heb vanmorgen even snel vanaf boven gekeken.Lardman schreef op zaterdag 20 januari 2018 @ 20:25:
[...]
Dat klopt.
Stekkers en kabels nalopen op beschadiging en of er stekkers in het water liggen.
Altijd eerst de DC switch op de omvormer uitzetten alvorens je aan het werk gaat!
veiligheid voorop.
Maar het is vreemd dat de kabels in het water zouden liggen, omdat het water onder de panelen weg kan.
Ik ga het in de gaten houden anders mag de installateur langskomen om het te controleren.
2250 WP Zuid PVoutput
Als je het niet zelf aangelegd hebt zou ik die zowie zo bellen, het is niet goed namelijk.MdO82 schreef op zondag 21 januari 2018 @ 10:03:
[...]
Ik heb vanmorgen even snel vanaf boven gekeken.
Maar het is vreemd dat de kabels in het water zouden liggen, omdat het water onder de panelen weg kan.
Ik ga het in de gaten houden anders mag de installateur langskomen om het te controleren.
Anders zelf even alle verbindingen nalopen op vocht of contact naar aarde.
Noord-Oost-Zuid-West 11640Wp Totaal Live, Netduino advanced pv logging
Ik denk dat er geen enkele stekker waterdicht te houden is. Mocht hij dat wel zijn krijg je sowieso condens van de warmte van de pennen.Habana schreef op zondag 21 januari 2018 @ 01:07:
Mijn twee Jasolar 280W panelen op de volktuin liggen na de storm nog muurvast met vier 8mm slotbouten per paneel door het dak van het schuurtje en gelukkig ook niet beschadigd door rondvliegende meuk..
Tijdens de installatie van de panelen afgelopen zomer zag ik dat ik nog een spuitbus had met..
"Kontakt Chemie PLASTIK 70 74309-AH Isolerende en beschermende coating"
een overblijfsel van uit de elektronica hobby, en leek me namelijk een goed idee om de MC4 stekers mee in te spuiten voor extra bescherming tegen water ed . en tevens één heel klein likje kettingvet op het O-ringetje in de stekker.![]()
Wat ik me afvroeg, word dit door installateurs of de mannen alhier ook wel eens gebruikt?
Ik ga er vanuit dat er water doorheen stroomt, kan geen kwaad als hij hoog hangt en zo geen kortsluiting naar aarde kan maken. Ook nooit de stekker tegen frame monteren, altijd aan kabel zodat stekker beetje naar beneden hangt, zo droogt hij altijd op.
1 PVoutput . Dongen NB
Zo iets (roofsupport)

Heb iets van 3.5 + 3.5 en 2.5 meter nodig denk ik. Is als setje van 12 meter voor rond €230 te koop (60x60 formaat)
[ Voor 46% gewijzigd door jacovn op 21-01-2018 10:44 ]
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Net systeem , Wel een beetje overkill voor die paar draden die een gemiddeld huis tuin en keuken pv systeem heeft. Voor de meeste mensen is een stoeptegel met een buisje ruim voldoende denk ikjacovn schreef op zondag 21 januari 2018 @ 10:42:
Het lijkt mij het beste een kabelgoot onder de panelen door te leggen die je ook als aarde kunt gebruiken voor de steunen (en eventuele optimizers of wat ook)
Zo iets (roofsupport)
[afbeelding]
Heb iets van 3.5 + 3.5 en 2.5 meter nodig denk ik. Is als setje van 12 meter voor rond €230 te koop (60x60 formaat)
Ik vraag me wel af of aarde via die kabelgoot wel geheel volgens de nen is.
@nldls Het is afhankelijk van de hoek van het dak en de ligging van het huis en in hoeverre het schaduwvrij isnldls schreef op zondag 21 januari 2018 @ 10:40:
Net ff gemeten, maar de hoek is 40 graden. Dus dat scheelt wel in de opbrengst weer. Ik heb nog 2 offertes opgevraagd.
We bespreken niet inhoudelijk offertes in dit topic daarvoor moet je een apart topic aanmaken (of had je inmiddels gedaan) maar ik ben toch wel benieuwd welke offertes je hebt mogen ontvangen
Ik wilde eerst reageren in het Wat is jouw actuele energieverbruik? topic, maar omdat ik even nieuwsgierig was welke offerte je ontvangen hebt hem ik hier een reactie geplaatst
2250 WP Zuid PVoutput
Klopt - van dat extra plat dak systeempje bovenop het dak (5 stuks)Wailing_Banshee schreef op vrijdag 19 januari 2018 @ 10:34:
[...]
Ik zie toch echt een schansje op het dak staan (boven het raampje). Ik zou anders niet weten waar die rails vandaan zou moeten hebben gekomen, of het moet het hele systeem van de buurman zijn...

Buurman was ook de sjakie, gezien gepubliceerde foto's, identieke - gespiegelde - installatie:
https://twitter.com/WestlandersNu/status/953933770113142785
Plat dak deelsysteempjes van de sokkels losgerukt, en over bovenrand van het schuine pannendak systeem heen geklapt...
Sag nicht: "Ich habe die Wahrheit gefunden", sondern: "Ich habe eine Wahrheit gefunden" (Kahlil Gibran, 1883 - 1931)
Warmtepomp (afzuiging woning + 300 lt boiler) - 16 kw/h per week = 800+ per jaar
Vloerverwarmingspomp op max stand = 90 watt per uur. 788 kwh. De vloerverwarming nu terug gezet naar stand 2 en zou 590 moeten worden. Vervolgstap is kijken of deze nog naar stand 1 kan (als comfort goed blijft) en van de zomer op tijdsschakelaar naar max half uur per dag zetten ipv 24/7 aan. Dan zal het verbruik dalen van 788 naar ca. 300 per jaar.
De meter zit nu in het tv meubel voor een week. Kijken wat dat ding verbruikt (TV, KPN box, Stereo, Steam Link en Xbox 360).
Daarna PC meubel met controller etc, wasmachine op 2 standen en wasdroger nog doormeten.
Op die manier wil ik van de reguliere verbruikers het verbruik gaan berekenen en zo herleiden wat mijn verbruik bepaald.
@MdO82 ik zal wel een topic maken als ik er een aantal ontvangen heb, Ik heb nu 1 offerte en nog 2 opgevraagd.
Vloer verwarming een thermostaat geven op je aanvoer leiding, alleen als die boven 30 graden is laten draaien. En eventueel vervangen door gelijk stroom pomp, die verbruiken tussen 5 en max 40 watt.nldls schreef op zondag 21 januari 2018 @ 14:03:
Ik heb pas een kwh meter gekocht om toch eens wat dingen door te meten. Tov mijn vorige woning had ik ruim 1500 kwh extra verbruik. Inmiddels ben ik erachter waar dit verbruik uit ontstaan is.
Warmtepomp (afzuiging woning + 300 lt boiler) - 16 kw/h per week = 800+ per jaar
Vloerverwarmingspomp op max stand = 90 watt per uur. 788 kwh. De vloerverwarming nu terug gezet naar stand 2 en zou 590 moeten worden. Vervolgstap is kijken of deze nog naar stand 1 kan (als comfort goed blijft) en van de zomer op tijdsschakelaar naar max half uur per dag zetten ipv 24/7 aan. Dan zal het verbruik dalen van 788 naar ca. 300 per jaar.
De meter zit nu in het tv meubel voor een week. Kijken wat dat ding verbruikt (TV, KPN box, Stereo, Steam Link en Xbox 360).
Daarna PC meubel met controller etc, wasmachine op 2 standen en wasdroger nog doormeten.
Op die manier wil ik van de reguliere verbruikers het verbruik gaan berekenen en zo herleiden wat mijn verbruik bepaald.
@MdO82 ik zal wel een topic maken als ik er een aantal ontvangen heb, Ik heb nu 1 offerte en nog 2 opgevraagd.
Je boiler paar graadjes lager misschien....
1 PVoutput . Dongen NB
Wij gebruiken wel roofsupport om tussen de velden en richting de omvormers kabelgoten te maken.jacovn schreef op zondag 21 januari 2018 @ 10:42:
Het lijkt mij het beste een kabelgoot onder de panelen door te leggen die je ook als aarde kunt gebruiken voor de steunen (en eventuele optimizers of wat ook)
Zo iets (roofsupport)
[afbeelding]
Heb iets van 3.5 + 3.5 en 2.5 meter nodig denk ik. Is als setje van 12 meter voor rond €230 te koop (60x60 formaat)
Deze goten moet je wel aarden.M
Meestal hangen wij in het veld de stekkers met industriele ty-wraps (T&B) vast aan de rail of aan de panelen zelf (de meeste panelen hebben standaard 4 montage gaten)
Fusion heeft haakjes waaraan je de bekabeling kunt ophangen.
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Je kan de sluiting meten met speciale meetapparatuur, en eventueel een deel overbruggen, zodat je gericht kunt zoeken naar de aardsluiting.MdO82 schreef op zondag 21 januari 2018 @ 10:03:
[...]
Ik heb vanmorgen even snel vanaf boven gekeken.
Maar het is vreemd dat de kabels in het water zouden liggen, omdat het water onder de panelen weg kan.
Ik ga het in de gaten houden anders mag de installateur langskomen om het te controleren.
Het lastige is echter dat de Riso afhankelijk is van de weersomstandigheden (meestal zie je de sluitng in de ochtend / bij regenachtig / mistig weer) en dat er soms meerdere kleine sluitingen naar aarde kunnen voorkomen.
De fout zit m i.d.d. meestal wel in de stekkers. Soms i.c.m. vervuiling (blad wat er tegen aan licht en dat je een soort verlandingsproces krijgt op je stekker)
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Welk typenr? De TYB24MX toevallig?Andre1973 schreef op zondag 21 januari 2018 @ 15:54:
[...]
Meestal hangen wij in het veld de stekkers met industriele ty-wraps (T&B) vast aan de rail of aan de panelen zelf (de meeste panelen hebben standaard 4 montage gaten)
Ik heb net hetzelfde gedaan. Van 120watt (stand 2) 150 watt (stand 3) pomp naar 26 watt (grundfos alpha 3 pomp op marktplaats) gegaan. Ik ga de swap binnen 1.5 jaar terugverdienen. Scheelt 10% op totaal jaarverbruik.nldls schreef op zondag 21 januari 2018 @ 14:03:
Ik heb pas een kwh meter gekocht om toch eens wat dingen door te meten. Tov mijn vorige woning had ik ruim 1500 kwh extra verbruik. Inmiddels ben ik erachter waar dit verbruik uit ontstaan is.
Warmtepomp (afzuiging woning + 300 lt boiler) - 16 kw/h per week = 800+ per jaar
Vloerverwarmingspomp op max stand = 90 watt per uur. 788 kwh. De vloerverwarming nu terug gezet naar stand 2 en zou 590 moeten worden. Vervolgstap is kijken of deze nog naar stand 1 kan (als comfort goed blijft) en van de zomer op tijdsschakelaar naar max half uur per dag zetten ipv 24/7 aan. Dan zal het verbruik dalen van 788 naar ca. 300 per jaar.
De meter zit nu in het tv meubel voor een week. Kijken wat dat ding verbruikt (TV, KPN box, Stereo, Steam Link en Xbox 360).
Daarna PC meubel met controller etc, wasmachine op 2 standen en wasdroger nog doormeten.
Op die manier wil ik van de reguliere verbruikers het verbruik gaan berekenen en zo herleiden wat mijn verbruik bepaald.
@MdO82 ik zal wel een topic maken als ik er een aantal ontvangen heb, Ik heb nu 1 offerte en nog 2 opgevraagd.
Ik gebruik de TY26MX, die past goed met een of 2 MC4 stekkers om een rail heen, en is daar syerk zat voor, en kan je ook nog met je handen stuk trekken mocht ie in de weg zitten.
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Of ga je er van uit als je de optimizer aan de schans aard en dan een keer aarde van de schans af haalt?
Ik lees dat ik met 10mm2 het aarden moet voor inductie stromen af te vloeien. Dan moet het toch wel serieus geaard worden
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Offertes zonnepanelen
Alles van metaal moet geaard worden.weasel schreef op zondag 21 januari 2018 @ 18:12:
Hier ook solaredge, rails zijn niet geaard.
Weet niet hoe het met de normen staat of dat tegenwoordig wel of niet geaard moet worden.
https://fritts.nl/aarding-zonnepanelen/
https://libra.energy/nl/t...t-aarding-van-pv-panelen/
Paneel als het een metalen rand/frame heeft (twijfelachtig, je leest ook dat het dubbel gescheiden is en geen aarding nodig heeft)
Optimizer indien toegepast
Metalen frames
Inverter.
Er staat op die Fritts pagina 6 mm2.
In de libra faq staat dat de aarding minimaal dezelfde diameter moet hebben als de AC en/of DC bekabeling.
[ Voor 21% gewijzigd door jacovn op 21-01-2018 21:32 ]
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Nee die staat gelukkig nog stevig, dat is denk ik de foto. Beide units staan gelukkig stevig.Speedy-Andre schreef op zaterdag 20 januari 2018 @ 13:51:
[...]
Zie ik het goed dat die (airco?) buiten-unit rechts bijna om is gedonderd of vertekent de foto zo erg?
Die lichtbak kan over je panelen gestuiterd zijn en weer terug
07B2 - http://pvoutput.org/list.jsp?userid=22724 [Zonneboiler + 38 zonnepanelen, Warmtepomp 11.2 Ecodan + Daikin Ururu airco] Van gas los sinds 07-2019 - Goede doel Oekraine ondersteunen? zie blog: https://ritvanjeleven.blogspot.com
Als je nu 1 fase hebt in je woning en je kan nog met een 1 fase omvormer uit, heeft het dan toch voor- en nadelen om naar 3 fases te gaan?
there's no tweak without the tweaker
Als je nog 1 fase hebt, en je kunt met 1 fase af, en je voorziet geen uitbreidingen en in de nabije toekomst een noodzaak voor 3 fases, zou ik gewoon lekker met 1 fase blijven werken.virtualJac schreef op maandag 22 januari 2018 @ 09:52:
Heeft iemand nog tijd en zin om de tweede offertes te beoorden in mijn topic?
Als je nu 1 fase hebt in je woning en je kan nog met een 1 fase omvormer uit, heeft het dan toch voor- en nadelen om naar 3 fases te gaan?
Thousands of years ago, cats were worshipped as Gods. Cats have never forgotten this.
Ik heb nog geen enkele installateur optimizers zien aarden, er is ook geen mogelijkheid op een optimizer om die te aarden. Normaal gaat de optimizer op een rails of frame en dat ga je dan aarden. Kabelsikte zo dik als de dikate kbel in het aysteem en moet eigenlijk direct naar aardpunt in MK. Inverter en panelen zijn dubbel geisoleerd dus aarden daarvan is niet nodig.jacovn schreef op zondag 21 januari 2018 @ 21:08:
[...]
Alles van metaal moet geaard worden.
https://fritts.nl/aarding-zonnepanelen/
https://libra.energy/nl/t...t-aarding-van-pv-panelen/
Paneel als het een metalen rand/frame heeft (twijfelachtig, je leest ook dat het dubbel gescheiden is en geen aarding nodig heeft)
Optimizer indien toegepast
Metalen frames
Inverter.
Er staat op die Fritts pagina 6 mm2.
In de libra faq staat dat de aarding minimaal dezelfde diameter moet hebben als de AC en/of DC bekabeling.
En het is eigenlijk vereffenen, niet aarden.
Veroordeel niet, verwonder u slechts
Aan de motageplaat met een ring met ribben die in de rail en plaat wat indringt zoals hier te zien met 2 andere methodes:No Hands schreef op maandag 22 januari 2018 @ 15:43:
[...]
Ik heb nog geen enkele installateur optimizers zien aarden, er is ook geen mogelijkheid op een optimizer om die te aarden. Normaal gaat de optimizer op een rails of frame en dat ga je dan aarden. Kabelsikte zo dik als de dikate kbel in het aysteem en moet eigenlijk direct naar aardpunt in MK. Inverter en panelen zijn dubbel geisoleerd dus aarden daarvan is niet nodig.
En het is eigenlijk vereffenen, niet aarden.
Dit zijn wel Amerikanen.
En ja het is om te vereffenen.
[ Voor 3% gewijzigd door jacovn op 22-01-2018 17:16 ]
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Inmiddels een offerte voor herstel binnen. Zijn deze prijzen een beetje reëel?Milmoor schreef op donderdag 18 januari 2018 @ 14:52:
Bij mij zijn er twee van de set van vijf af. Installateur is op het dak geweest om de drie overgebleven panelen beter te borgen. De set van 24 ligt nog prima. Panelen lagen op straat, eerst door buren netjes aan de kant gelegd, inmiddels liggen ze in de achtertuin.
[afbeelding]
Plat dak, hoekhuis, panelen lagen aan de westkant met de hoge kant (15 graden) richting de wind. Daar mag de installateur wat anders gaan verzinnen.
Werkzaamheden:
"Mijn monteurs hebben geconstateerd dat er 2 panelen defect zijn, maar dat het frame meer beschadigd is. De overige 3 panelen zijn nog goed. Op basis daarvan heb ik je twee mogelijkheden in kaart gebracht.
In de bijlage een offerte voor:
Vervangen 2 x paneel, vervangen framewerk 5 panelen, werkzaamheden, € 1550
Tevens heb ik een offerte bijgevoegd voor:
Vervangen 5 x paneel, vervangen framewerk 5 panelen, werkzaamheden, € 2070
(de 3 panelen zou je kunnen verkopen)"
Er liggen nu Trina Solar 270WP op Flatfix Fusion met een Mastervolt 1500 Soladin 1500 Web, daarvan worden er of twee vervangen door Canadian Solar 275WP Poly, of alle vijf. Plat dak, maar drie hoog en ik ga er zelf niet mee knutselen. Installatie heeft ze indertijd meer tijd gekost dan gedacht, is zonder gemopper netjes geregeld. Indien redelijke prijzen, dan mogen zij het herstel duren en de verzekering mag het betalen (op eigen risico van 250 na).
Omdat we hier van plaatjes houden.
![]() | ![]() |
Rekeningrijden is onvermijdelijk, uitstel is struisvogelpolitiek.
Vorige keer hebben ze het ook al niet goed aangelegd anders was het niet weggewaaid.
u can fool all people some time and fool some people alltime
1.26 euro per Wp.
[ Voor 10% gewijzigd door BCC op 22-01-2018 19:58 ]
Na betaling van een licentievergoeding van €1.000 verkrijgen bedrijven het recht om deze post te gebruiken voor het trainen van artificiële intelligentiesystemen.
1.05 zegt hij dat de meest gebruikte manier om te vereffenen is dat je het met een ring op de rail zet. Als toevoeging komt erachteraan dat je afhankelijk vn de regels nog op andere manieren extra kan vereffenen.jacovn schreef op maandag 22 januari 2018 @ 17:03:
[...]
Aan de motageplaat met een ring met ribben die in de rail en plaat wat indringt zoals hier te zien met 2 andere methodes:
[video]
Dit zijn wel Amerikanen.
En ja het is om te vereffenen.
Veroordeel niet, verwonder u slechts
Geen idee of de prijzen reëel zijn, maar let er even op dat je vanaf een bepaald bedrag (bij mijn verzekering 1000 euro) vaak eerst goedkeuring van de verzekering nodig hebt.Milmoor schreef op maandag 22 januari 2018 @ 18:15:
[...]
Inmiddels een offerte voor herstel binnen. Zijn deze prijzen een beetje reëel?
11.7 kWp PVOutput: KwikCentrale, west-zuid-west
Terechte opmerking. Ik heb blind akkoord gekregen voor € 1500. Dat was vanuit mijn initiële melding met puur de foto. Ik verwacht dus geen problemen voor de 1550, maar de offerte was hoger dan ik verwacht had. Ook zie ik de meerwaarde van alles vervangen niet, tenzij ik tweedehands meer dan 500 voor de 3x Trina Solar 270WP zou kunnen krijgen.01001000 schreef op maandag 22 januari 2018 @ 20:41:
[...]
Geen idee of de prijzen reëel zijn, maar let er even op dat je vanaf een bepaald bedrag (bij mijn verzekering 1000 euro) vaak eerst goedkeuring van de verzekering nodig hebt.
Rekeningrijden is onvermijdelijk, uitstel is struisvogelpolitiek.
Bij een netgekoppeld systeem, wordt de opgewekte electriciteit altijd eerst aan de eigenaar van de zonnepanelen installatie aangeboden (en gaat indien onbenut het algemene/openbare elektriciteit netwerk op) of gaat dit altijd direct het algemene/openbare elektriciteit netwerk op? Of is dit situatie afhankelijk (bijvoorbeeld voor klein verbruikers/groot verbruikers)?
Lijkt mij relevant in die situaties waarin de afname prijs van de elektriciteit niet gelijk is aan de prijs voor terug geleverde elektriciteit. Indien iemand hier documentatie over heeft, graag!
[ Voor 8% gewijzigd door Mauritssvt op 22-01-2018 22:43 ]
https://libra.energy/nl/t...t-aarding-van-pv-panelen/No Hands schreef op maandag 22 januari 2018 @ 15:43:
[...]
Ik heb nog geen enkele installateur optimizers zien aarden, er is ook geen mogelijkheid op een optimizer om die te aarden. Normaal gaat de optimizer op een rails of frame en dat ga je dan aarden. Kabelsikte zo dik als de dikate kbel in het aysteem en moet eigenlijk direct naar aardpunt in MK. Inverter en panelen zijn dubbel geisoleerd dus aarden daarvan is niet nodig.
En het is eigenlijk vereffenen, niet aarden.
Volgens bovenstaande link moeten pv panelen wel geaard worden indien een trafoloze omvormer wordt gebruikt. Volgens mij zijn de meeste omvormers vandaag de dag trafoloos.
Je gebruikt het eerst zelf, wat je niet gebruikt gaat het net in.Mauritssvt schreef op maandag 22 januari 2018 @ 22:40:
Een basale vraag waar ik het antwoord maar niet op weet te vinden:
Bij een netgekoppeld systeem, wordt de opgewekte electriciteit altijd eerst aan de eigenaar van de zonnepanelen installatie aangeboden (en gaat indien onbenut het algemene/openbare elektriciteit netwerk op) of gaat dit altijd direct het algemene/openbare elektriciteit netwerk op? Of is dit situatie afhankelijk (bijvoorbeeld voor klein verbruikers/groot verbruikers)?
Lijkt mij relevant in die situaties waarin de afname prijs van de elektriciteit niet gelijk is aan de prijs voor terug geleverde elektriciteit. Indien iemand hier documentatie over heeft, graag!
Er is hier wel een maar aan bij 3 fase installaties.
Men plaatst soms een 1 fase omvormer op een 3 fase instalatie, mocht je dan op de 2e fase stoom gebruiken en op de 1e fase je omvormer zit , dan lever je dus via fase 1 stroom en verbruik je op fase 2. en de energiemeters registreren alles per fase. je koopt dus eigenlijk op fase 2 en verkoopt op fase 1 voor een mogelijk lager bedrag. Op dit moment is dat geen probleem door het salderen.
Of het in de toekomst een probleem gaat worden met verekenen weten we nog niet, de mensjes in denhaag houden inmiddels al een paar jaar hun kaken op elkaar inzake dit probleem.
mede daarom is het handig om een 3fase omvormer te plaatsen bij 3 fase instalaties. of je installatie niet te upgraden naar 3 fase en lekker alles op 1 fase doen. (wel een beetje krap met de huidige keukens)
byzonder dat Ikea denk dat je bij indak ook BTW retour kunt vragen.BCC schreef op maandag 22 januari 2018 @ 19:21:
Ikea heeft ook een leuke aanbieding: http://www.ikea.com/nl/nl/zonnepanelen.html
1.26 euro per Wp.
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Eerste tekst bovenaan het filmpje:danieluitdokkum schreef op maandag 22 januari 2018 @ 23:02:
[...]
https://libra.energy/nl/t...t-aarding-van-pv-panelen/
Volgens bovenstaande link moeten pv panelen wel geaard worden indien een trafoloze omvormer wordt gebruikt. Volgens mij zijn de meeste omvormers vandaag de dag trafoloos.
Door Bart van den Bosch – productmanager Libra Energy
De nieuwe NEN1010 (1 januari 2017) stelt het aarden van een PV-installatie verplicht. Het montagesysteem wordt gezien als een metalen constructie, en moet dus vereffent worden. De zonnepanelen zijn dubbel geïsoleerd en hoeven niet vereffent te worden.
Aarding NEN1010 minuten 6:00 – 7:00
Veroordeel niet, verwonder u slechts
Ik heb nog te weinig kennis mbt elektra merk ik wel. Ik wil binnen nu en 5 jaar volledig gasloos in mijn woning, waardoor er een aantal elektrische apparaten bijkomen (warmtepomp, boilervat, cooker etc). Aan de andere kant ben ik ook zoveel mogelijk aan het vervangen voor zuinigere apparatuur (andere kookplaat, oven etc). Nu komen er 12 panelen op mijn schuin dak, wat allemaal prima op 1 fase kan. Echter binnen nu en 3 jaar wil ik mijn platte daken ook benutten. Wellicht gewoon even aankijken en tegen die tijd ombouwen naar 3 fasen.Wailing_Banshee schreef op maandag 22 januari 2018 @ 10:00:
[...]
Als je nog 1 fase hebt, en je kunt met 1 fase af, en je voorziet geen uitbreidingen en in de nabije toekomst een noodzaak voor 3 fases, zou ik gewoon lekker met 1 fase blijven werken.
there's no tweak without the tweaker
Had je de installateur laten weten dat het verzekeringswerk is?Milmoor schreef op maandag 22 januari 2018 @ 18:15:
[...]
Inmiddels een offerte voor herstel binnen. Zijn deze prijzen een beetje reëel?
Werkzaamheden:
"Mijn monteurs hebben geconstateerd dat er 2 panelen defect zijn, maar dat het frame meer beschadigd is. De overige 3 panelen zijn nog goed. Op basis daarvan heb ik je twee mogelijkheden in kaart gebracht.
In de bijlage een offerte voor:
Vervangen 2 x paneel, vervangen framewerk 5 panelen, werkzaamheden, € 1550
Tevens heb ik een offerte bijgevoegd voor:
Vervangen 5 x paneel, vervangen framewerk 5 panelen, werkzaamheden, € 2070
(de 3 panelen zou je kunnen verkopen)"
Er liggen nu Trina Solar 270WP op Flatfix Fusion met een Mastervolt 1500 Soladin 1500 Web, daarvan worden er of twee vervangen door Canadian Solar 275WP Poly, of alle vijf. Plat dak, maar drie hoog en ik ga er zelf niet mee knutselen. Installatie heeft ze indertijd meer tijd gekost dan gedacht, is zonder gemopper netjes geregeld. Indien redelijke prijzen, dan mogen zij het herstel duren en de verzekering mag het betalen (op eigen risico van 250 na).
Omdat we hier van plaatjes houden.
[afbeelding] [afbeelding]
Mijn ervaring is dat als de verzekering gaat betalen en de leverancier weet dat dat de marges ineens een stuk hoger liggen...

30 x Trina 390wp Op SE en Solis. | MHI 3,5kw
Als je binnen 3 jaar meer wilt zul je zoiezo naar 3 fasen moeten. Waarom dan niet direct over naar 3 fasen ? Moet je eens uitrekenen wat ombouwen naar 3 fasen kost en wat een nieuwe omvormer over 3 jaar extra kost.virtualJac schreef op dinsdag 23 januari 2018 @ 08:56:
[...]
Ik heb nog te weinig kennis mbt elektra merk ik wel. Ik wil binnen nu en 5 jaar volledig gasloos in mijn woning, waardoor er een aantal elektrische apparaten bijkomen (warmtepomp, boilervat, cooker etc). Aan de andere kant ben ik ook zoveel mogelijk aan het vervangen voor zuinigere apparatuur (andere kookplaat, oven etc). Nu komen er 12 panelen op mijn schuin dak, wat allemaal prima op 1 fase kan. Echter binnen nu en 3 jaar wil ik mijn platte daken ook benutten. Wellicht gewoon even aankijken en tegen die tijd ombouwen naar 3 fasen.
Nadeel van 3 fasen is wel dat de meeste om omvormers pas bij 5000wp beginnen misschien net iets te gortig voor 3400wp aan panelen nu.
Voor warmtepomp moet je toch al naar 3 fasen en voor een fornuis is 3 fasen stuk makkelijker zoeken
[ Voor 6% gewijzigd door Jan-man op 23-01-2018 10:02 ]
Ik ga mijn netbeheerder eens benaderen voor de overgang naar 3 fasen. M'n slimme meter is er in ieder geval geschikt voor.
[ Voor 9% gewijzigd door virtualJac op 23-01-2018 10:19 ]
there's no tweak without the tweaker
De SAJ tripower heb je al wel vanaf 4kJan-man schreef op dinsdag 23 januari 2018 @ 10:01:
[...]
Nadeel van 3 fasen is wel dat de meeste om omvormers pas bij 5000wp beginnen misschien net iets te gortig voor 3400wp aan panelen nu.
Aan de andere kant kun je misschien beter ook meteen overdimensioneren voor de geplande uitbreiding, mits je fatsoenlijk uitkomt met voltages
Ja, als ik had geweten wat ik nu weet, had ik waarschijnlijk in 2015 al een grotere omvormer gekocht. Ik heb er nu één over, waar ik weer panelen voor moet zien te vinden (en een echtgenoot zien te overtuigen dat er panelen op het platte dak moeten komen te liggen...)ferrykoets schreef op dinsdag 23 januari 2018 @ 11:03:
[...]
De SAJ tripower heb je al wel vanaf 4k
Aan de andere kant kun je misschien beter ook meteen overdimensioneren voor de geplande uitbreiding, mits je fatsoenlijk uitkomt met voltages
Thousands of years ago, cats were worshipped as Gods. Cats have never forgotten this.
Hier staat meer informatie en ook prijzen voor grotere systemen: http://ikea.solarcentury.com/nl/solstrale-limited-edition/.BCC schreef op maandag 22 januari 2018 @ 19:21:
Ikea heeft ook een leuke aanbieding: http://www.ikea.com/nl/nl/zonnepanelen.html
1.26 euro per Wp.
Is het een goede aanbieding? Ik heb er zelf echt nul verstand van. Ik wil al een tijdje zonnepanelen, heb een plat dak van ongeveer 35m2. Zo’n systeem met 12 panelen vind ik wel interessant.
[ Voor 6% gewijzigd door Chahid1985 op 23-01-2018 21:44 ]
Dat kan ook gewoon, je forfait kosten zijn tot 5000wp zelfs lager per jaar en zijn boven de 5000 wp/j zelfs 0Andre1973 schreef op dinsdag 23 januari 2018 @ 00:16:
[...]
byzonder dat Ikea denk dat je bij indak ook BTW retour kunt vragen.
bron: belasting telefoon
Toen ik vroeg vanaf wanneer het gewoon een dakrenovatie is had ze niet echt een antwoord.
Wel vertelde ze zolang je gebruik maakt van de kant en klare oplossingen zoals dakpannen met zonnepanelen of bv het GSE systeem het geen probleem is.
Sinds kort is er ook iets over te vinden op de interwebs pagina 2/3
klikkerdeklik pdf
Tja, ik zou niet weten hoe ik dat anders had kunnen spelen. Zij kunnen ook 1 en 1 optellen, ik heb ze erbij gehad voor wat noodmaatregelen zodat de rest er niet afwaaide: storm => schade => verzekering. Zolang de verzekeringsmaatschappij geen bezwaren maakt en de orde grootte van het bedrag een beetje klopt heb ik er ook geen problemen mee. Maar als het eigenlijk de helft had moeten zijn, dan voel ik mij wel moreel verplicht aan de bel te trekken.Speedfightserv schreef op dinsdag 23 januari 2018 @ 09:55:
[...]
Had je de installateur laten weten dat het verzekeringswerk is?
Mijn ervaring is dat als de verzekering gaat betalen en de leverancier weet dat dat de marges ineens een stuk hoger liggen...
Na wat beter nadenken:
Met grofweg zo'n 160 euro per paneel vragen ze dus zo'n 1200 euro voor herstel van het frame, betere bevestiging en een verzekeringstoeslag. Prijzig, maar niet al te raar lijkt me.
Rekeningrijden is onvermijdelijk, uitstel is struisvogelpolitiek.
[ Voor 96% gewijzigd door Niek_ op 23-01-2018 20:29 ]
Klopt, maar dan even verder lezen. Daar worden uitzonderingen genoemd:No Hands schreef op dinsdag 23 januari 2018 @ 07:57:
[...]
Eerste tekst bovenaan het filmpje:
Door Bart van den Bosch – productmanager Libra Energy
De nieuwe NEN1010 (1 januari 2017) stelt het aarden van een PV-installatie verplicht. Het montagesysteem wordt gezien als een metalen constructie, en moet dus vereffent worden. De zonnepanelen zijn dubbel geïsoleerd en hoeven niet vereffent te worden.
Aarding NEN1010 minuten 6:00 – 7:00
HET AARDEN VAN DE ZONNEPANELEN MOET GEBEUREN INDIEN:
1. De panelen in de directe nabijheid van een bliksemafleider-installatie ligt (afstand kleiner dan 60cm tussen paneel en bliksemafleider-installatie).
2. Er een trafoloze omvormer wordt gebruikt.
franssie.bsky.social | 🎸 Niets is zo permanent als een tijdelijke oplossing | Een goed probleem komt nooit alleen | Gibson guitar Fender Guitar God Damn Guitar
Als schade / kappot opgeven, wellicht betalen ze gewoon nieuwe panelen. Schade meneer is meestal heel redelijk met storm schade is mijn ervaring, hij heeft ook geen zin in een 2e claim omdat het paneel toch kappot blijkt te zijn.
franssie.bsky.social | 🎸 Niets is zo permanent als een tijdelijke oplossing | Een goed probleem komt nooit alleen | Gibson guitar Fender Guitar God Damn Guitar
Hmmm , wellicht toch iets teveel valse claims per jaar met zonnepanelen, misschien zijn het de nieuwe "gestolen" merk zonnebrillen aan het worden.franssie schreef op dinsdag 23 januari 2018 @ 23:45:
@twain4me had de meneer aan de lijn en hij hintte wel op herplaatsing, ik heb er weinig zin in tenzij ik goede afspraken kan maken over mijn inspanning over herplaatsen.
volgende keer twijfelachtige panelen gewoon zelf van het dak af donderen dus:)
Heb je geen offerte voor onderzoek/herplaatsing/vervanging?
Dan weet je gelijk waar je het over hebt, en kan je koppige experts mee overtuigen.
Je moet een beetje geluk hebben denk ik.
De ene schade expert hint dat de kosten van 2 weken ontvochtigen onder het gemiddelde zit

De andere probeerd je een poot uit te draaien.
Mijn ervaring is eigenlijk wel dat ze bij auto's heel erg moeilijk doen, maar bij storm schade veel minder.
succes
ik denk ook wel dat het goed komt - het blijft een beetje onderhandelen, snap ik ook wel. Maar ja, ik kan ze ook niet met goed fatsoen verkopen, dat is een beetje mijn norm. Morgen wellicht meer.twain4me schreef op woensdag 24 januari 2018 @ 00:05:
[...]
Hmmm , wellicht toch iets teveel valse claims per jaar met zonnepanelen, misschien zijn het de nieuwe "gestolen" merk zonnebrillen aan het worden.
volgende keer twijfelachtige panelen gewoon zelf van het dak af donderen dus:)
Heb je geen offerte voor onderzoek/herplaatsing/vervanging?
Dan weet je gelijk waar je het over hebt, en kan je koppige experts mee overtuigen.
Je moet een beetje geluk hebben denk ik.
De ene schade expert hint dat de kosten van 2 weken ontvochtigen onder het gemiddelde zit![]()
De andere probeerd je een poot uit te draaien.
Mijn ervaring is eigenlijk wel dat ze bij auto's heel erg moeilijk doen, maar bij storm schade veel minder.
succes
franssie.bsky.social | 🎸 Niets is zo permanent als een tijdelijke oplossing | Een goed probleem komt nooit alleen | Gibson guitar Fender Guitar God Damn Guitar
Geen idee of ze het waarmaken, maar er staat onder dat ikea family leden 15% korting krijgen.Chahid1985 schreef op dinsdag 23 januari 2018 @ 13:23:
[...]
Hier staat meer informatie en ook prijzen voor grotere systemen: http://ikea.solarcentury.com/nl/solstrale-limited-edition/.
Is het een goede aanbieding? Ik heb er zelf echt nul verstand van. Ik wil al een tijdje zonnepanelen, heb een plat dak van ongeveer 35m2. Zo’n systeem met 12 panelen vind ik wel interessant.
Moet je wel zeker weten dat het op de producten en de installatie is. En ja als je doorklikt kom je bij Solarcentury uit waar weer die korting voor family members staat.
15% is wel een behoorlijke korting.
Edit: maar helaas na wat doorlezen zie ik staan:
De genoemde prijzen zijn inclusief de 15% IKEA Family korting, btw teruggaaf
Dus ik vrees dat de geadverteerde prijzen dus met btw teruggave gerekend zijn. (En die 15% korting al er in zit ook)
..
[ Voor 33% gewijzigd door jacovn op 24-01-2018 06:29 ]
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Nou ik had een aanbieding met 4016 Euro incl BTW installatie kosten en toen ik de offerte aan de hoge kant vond kreeg ik 15% korting (op de panelen) en waren de installatiekosten gezakt naar 1400 euro.mux schreef op woensdag 24 januari 2018 @ 08:27:
Zowat iedere andere installateur zal goedkoper zijn dan ikea.
(23 panelen totaal als in: 16 panelen oost/west op plat dak en 7 portrait op schuin dak)
Dus of ik nu met die partij in zee wil...
Verder gaf ik aan wel een 3 fase groep, aarde en ethernet in de ruimte van de inverter te hebben, en wat staat in de offerte:
- groep maken vanuit meterkast
- wifi module voor de inverter.
Tja, lezen is ook een kunst, of het is te veel moeite de standaard offerte aan te passen..
En dit kwam via mail net binnen:
https://solarmagazine.nl/...86bdc-307e0eaf18-95001917
Minister Wiebes heeft in het Algemeen Overleg Energie de aanwezige kamerleden toegezegd om uiterlijk in de maand maart al hen te informeren over de uitwerking van de opvolger van de salderingsregeling.
Dus nog even wachten en we hebben duidelijkheid (hopenlijk)
[ Voor 26% gewijzigd door jacovn op 24-01-2018 08:52 ]
8x330 NO12.5°, 8x330 ZW12.5°, 8x350 ZW60°, 8x325 NO10°, SE8K, P500. 6x410 ZW10° Enphase
Ik ben toch malle pietje niet!
Vriend van me in BAARN zoekt een betrouwbare zzp-er of bedrijf in de buurt voor een kleiner plat dak advies en hulp.
Indien iemand in de buurt zit en interesse heeft.... Even een DM....
6.250Wp - ZW op SMA SB5000TL-21 + 6.510WP ZO, 31grad. + 3.720Wp - NW, 31grad, op SE5000er-01 + Pana Monoblock 6kW
Dat soort dingen had ik ook met mijn offertes. Ik had expliciet gemeld dat ik een omvormer wilde met een ingebouwde ethernet aansluiting. Krijg je offertes met daarin omvormers die een wifi module hebben...jacovn schreef op woensdag 24 januari 2018 @ 08:37:
[...]
Verder gaf ik aan wel een 3 fase groep, aarde en ethernet in de ruimte van de inverter te hebben, en wat staat in de offerte:
- groep maken vanuit meterkast
- wifi module voor de inverter.
Thousands of years ago, cats were worshipped as Gods. Cats have never forgotten this.
geen probleem, mits het bij gevoegde paneel redelijk de zelfde techniek gebruikt.The Legend schreef op woensdag 24 januari 2018 @ 09:32:
Ik heb 16 Suntech STP290-20 WEW (black frame) op het dak liggen in 1 string aan een Goodw 5000 3-fase omvormer. Na plaatsing bleek er nog ruimte voor 1 extra paneel. Toen niet direct gedaan, en nu blijken die panelen niet meer leverbaar. Is het technisch mogelijk om (zonder problemen) een vergelijkbaar maar ander type paneel te plaatsne op dezelfde omvormer?
dit is een paneel met +/-32Vmpp en +/-8Ampp, dus dit kan allemaal gemixt worden met:
http://shop.winkelman-zon...280wp-mono-all-black.html
http://shop.winkelman-zon...o-percium-full-black.html
http://shop.winkelman-zon...300wp-mono-all-black.html
of:
http://shop.winkelman-zon...ii--280wp-mono-black.html
http://shop.winkelman-zon...-percium-zwart-frame.html
of:
http://shop.winkelman-zon...on-2-fullblack-320wp.html
of:
http://shop.winkelman-zon...volledig-zwart-300wp.html
etc etc etc...
zolang het 6"cellen(156mm×156mm) zijn en mono kan het eigenlijk wel gemixt worden( enkele uitzonderingen daar gelaten, maar dan kijk je naar speciaal spul)
aantal busbars maakt eigenlijk niet uit, ik kies nu alleen een lijstje voor je die zwart zijn.(het leek mij dat je dat wou)
de omvormer zelf komt bij boven de 20 panelen per string pas in de gevaren zone.
(is nog preciezer uit te rekenen, als echt nodig. bij +/-23 of 24 word de Voc te hoog
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
Wat is nu verstandig, mono of poly panelen? of maakt het weinig uit.
Verder zat ik ook te denken om voor >300Wp panelen te gaan. Niet omdat ik verwacht dat ik het aan electra nodig heb, maar omdat ik tzt over wil gaan van de standaard gas CV naar een lucht/water warmtepomp. Zijn er nog specifieke merken waar ik bij weg moet blijven?
Let wel op de absolute maten van de panelen zelf! Wij hadden hetzelfde: alleen zijn er bij ons 10 panelen bij geplaatst. Maar die sluiten net niet aan op de oude panelen: ze zijn een paar millimeter dikkerThe Legend schreef op woensdag 24 januari 2018 @ 09:32:
Ik heb 16 Suntech STP290-20 WEW (black frame) op het dak liggen in 1 string aan een Goodw 5000 3-fase omvormer. Na plaatsing bleek er nog ruimte voor 1 extra paneel. Toen niet direct gedaan, en nu blijken die panelen niet meer leverbaar. Is het technisch mogelijk om (zonder problemen) een vergelijkbaar maar ander type paneel te plaatsne op dezelfde omvormer?
Thousands of years ago, cats were worshipped as Gods. Cats have never forgotten this.
Zijn dit ze niet?
https://www.zonnepanelenc...-stp290-20-web-full-black
Is een 285Wp of 295Wp variant van hetzelfde type paneel wel te vinden? Dat kan natuurlijk ook.
Een enkel paneel van iets minder Wp trekt echt niet alle andere panelen onderuit. Het optimize point blijft nl. gelijk, dus het alleen nieuwe paneel zal niet helemaal op zijn sweetspot draaien.
Mocht een ander paneel de rest toch nadelig beinvloeden, dan kun je altijd nog een optimizer plaatsen.
Alle alternatieven zijn beter als niks doen. Immers je hebt nu een onderbezetting op je omvormer. Dat betekent dat je daar ook rendement laat liggen.
poly of mono maakt geen bal uit.Hogader schreef op woensdag 24 januari 2018 @ 10:47:
Voor mijn nieuwbouwhuis dat nog in aanbouw is ben ik me aan het oriënteren op het leggen van meer PV panelen na oplevering. Een kleine berekening mbt dak oppervlak leert mij dat ik +- 15 panelen kwijt kan op de achterkant van mijn dak welke vrij is van schaduw, een hoek van 42 graden heeft en een opstelling heeft die nagenoeg vol op het zuiden ligt.
Wat is nu verstandig, mono of poly panelen? of maakt het weinig uit.
Verder zat ik ook te denken om voor >300Wp panelen te gaan. Niet omdat ik verwacht dat ik het aan electra nodig heb, maar omdat ik tzt over wil gaan van de standaard gas CV naar een lucht/water warmtepomp. Zijn er nog specifieke merken waar ik bij weg moet blijven?
poly gaat alleen niet naar erge hoge Wp aantallen.
(sommige mensen vinden poly niet mooi met hun kristal structuur.)
wil je boven de 300Wp met standaard maat panelen, dan moet je haast wel naar LG kijken.
http://shop.winkelman-zon...1568/lg-zonnepanelen.html
niet echt goedkoop spul, maar wel mooi.
geen merken waar je speciaal weg van moet blijven, maar wil je veel Wp dan geen poly gebruiken.
ook dunne film panelen hebben daar niet hun kracht zitten.
voor 1 fase, probeer stringen te maken van minimaal 6 stuks, maar 12 stuks is beter.
15 stuks moet je opdelen in 1x7 en 1x8, dus kun je er meer leggen is dan wel prettig.
beter 2x10x260Wp poly als 1x7 en 1x8 x350Wp mono.
(1fase omvormer wil het liefste 350Vmpp hebben 12x32Vmpp = +/- 350.
maar vaak werken die dingen ook al leuk als je over de 200Vmpp gaat.)
(er zijn ook 1 fase omvormers te vinden die 15X in 1 string aan kunnen, maar dun gezaaid helaas.)
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
6.250Wp - ZW op SMA SB5000TL-21 + 6.510WP ZO, 31grad. + 3.720Wp - NW, 31grad, op SE5000er-01 + Pana Monoblock 6kW
there's no tweak without the tweaker
[ Voor 51% gewijzigd door Andre1973 op 24-01-2018 21:46 ]
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Estetisch is van ondergeschikt belang, maar goed om te weten dat het kwa efficiency etc tussen poly of mono geen verschil maakt.migjes schreef op woensdag 24 januari 2018 @ 11:06:
[...]
poly of mono maakt geen bal uit.
poly gaat alleen niet naar erge hoge Wp aantallen.
(sommige mensen vinden poly niet mooi met hun kristal structuur.)
Ik had met mijn inschatting van 15 stuks al gerekend met +- 200x100x4cm per paneel. Als ik kijk naar de bemating van de LG panelen (welke er iid erg mooi uit zien en ik niet eens heel duur vind), dan zou ik er krap aan 18 in totaal kwijt kunnen. (dak is 5.1m erfgrens tot erfgrens en 6.36m in schuine lengte).wil je boven de 300Wp met standaard maat panelen, dan moet je haast wel naar LG kijken.
http://shop.winkelman-zon...1568/lg-zonnepanelen.html
niet echt goedkoop spul, maar wel mooi.![]()
geen merken waar je speciaal weg van moet blijven, maar wil je veel Wp dan geen poly gebruiken.
ook dunne film panelen hebben daar niet hun kracht zitten.
Mijn meterkast zal worden aangesloten op 1x40A, wat als ik het goed heb betekent dat ik 5750W aan totale paneel vermogen kwijt kan (40A/1.6 = 25A * 230V). Dus als ik dan kijk naar de 320Wp versies zou ik op 5760Wp uitkomen.
Bij dit gedeelte was ik nog niet aangekomen. Betekent een lager Vmpp een lager efficiency en dus rendement? En zo ja scheelt het echt veel of is het meer nice to have?voor 1 fase, probeer stringen te maken van minimaal 6 stuks, maar 12 stuks is beter.
15 stuks moet je opdelen in 1x7 en 1x8, dus kun je er meer leggen is dan wel prettig.
beter 2x10x260Wp poly als 1x7 en 1x8 x350Wp mono.![]()
(1fase omvormer wil het liefste 350Vmpp hebben 12x32Vmpp = +/- 350.
maar vaak werken die dingen ook al leuk als je over de 200Vmpp gaat.)
(er zijn ook 1 fase omvormers te vinden die 15X in 1 string aan kunnen, maar dun gezaaid helaas.)
mmm, mono is aardig wat meer Wp per plaat als poly, dat mag je gerust zien als efficiënter.
maar genoeg poly platen neer legen is ook veel Wp dus ook leuk.
verder een persoonlijke keus.
maar aantal Wp is een goede vergelijking.
(vroeger toen je dat nog met een lange oe schreef, werd van poly gezegd dat je betere opbrengst had met bewolking, en mono beter met zon.
ik heb dan altijd net zo een grote b.s. gevonden als dunne film vs mono, het blijven marginale verschillen.
uiteindelijk gaat het om Wp, de meer de beter.
de efficiëntie van de Wp zelf is daar verder niet heel erg interessant verschil tussen.)
18X met iets van 60 cellen paneel(1,6x1m) geeft een aardige voor een 2x9x275-320Wp op een 1 fase omvormer.
op zich hoef je niet 100% op de perfecte Vmpp te zitten, als je maar in het leuke gebied zit.
voorbeeld grafiek:

ga je voor 9x 60 cellen paneel dan heb je 9x+/-32Vmpp = 288Vmpp
de Vmpp is hoger als het kouder is buiten en lager als de panelen goed warm zijn.
maar met 288Vmpp zit je wel oke.
zolang je maar niet te extreem gaat.
(je kunt ook voor 15x 2x1m panelen gaan, die hebben 72 cellen en dus een hogere Vmpp.
dan waarschijnlijk 1x7 en 1x8 stringen, en die kun je zelf even uitrekenen.)
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
Vond het wel interessant om te kijken wat de DC spanning in de praktijk eigenlijk is van mijn eigen installatie met 10 panelen. Na een analyse over ruim 700.000 minuutwaarden van de afgelopen 33 maanden, kom ik op onderstaande gemiddelde en maximale spanningen.migjes schreef op donderdag 25 januari 2018 @ 10:22:
ga je voor 9x 60 cellen paneel dan heb je 9x+/-32Vmpp = 288Vmpp
de Vmpp is hoger als het kouder is buiten en lager als de panelen goed warm zijn.
DC spanning [V] | ||
Maand | gem. | max. |
jan | 289,7 | 367,1 |
feb | 294,8 | 362,2 |
mrt | 294,2 | 360,6 |
apr | 293,9 | 358,7 |
mei | 286,7 | 354,9 |
jun | 282,5 | 348,5 |
jul | 279,3 | 346,4 |
aug | 278,4 | 355,5 |
sep | 282,9 | 364,2 |
okt | 287,3 | 348,3 |
nov | 288,0 | 364,5 |
dec | 284,7 | 358,4 |
Zowel de gemiddelde DC spanning ligt elke maand consequent onder de Vmp van 312,4V, maar ook de maximale spanningen liggen ruimschoots onder de Voc van 383,8V. Op zich logisch, want de MPP tracker zoekt normaal gesproken ook een spanning op die onder de Voc ligt.
Ook onderzoek (pdf) van Fronius wijst uit dat je niet hoeft te rekenen bij -10°C module temperatuur bij 1000W instraling. Fronius geeft aan dat het veilig is om te rekenen met een module temperatuur die 10 graden boven de omgevingstemperatuur is, dus bij -10°C buiten, is het voldoende om te rekenen met 0°C module temperatuur bij 1000W/m2 instraling.
Onderstaand een grafiek waarin te zien is dat bij -20°C omgevingstemperatuur, de module zelfs opwarmt tot 6°C als hier 1000W/m2 instraling op staat.

📸Canon EOS 5D IV 🚁DJI Mavic Pro 🏍️Zero SR ⚡Tesla M3 LR 🌡️Daikin US 3.5kW ☀️8815Wp 🔋Marstek Venus-E 5,12 kWh Tweakers PVOutput lijst
En het geldt natuurlijk alleen voor de ballast berekeningen Ik heb ze pal tegen de rand muur aanstaan maar verankerd met een staalkabel aan diezelfde muur. Geen enkel probleem tijdens de storm.
Ik neem aan dat je het hebt over de afstand die je tot de dakrand moet houden i.v.m. windbelasting door wervelingen? De wervelingen houden niet ineens op na een bepaalde zone, dus het is een globale stelregel. Als je net 10 cm meer nodig hebt om een extra paneel te plaatsen, dan kun je dit gewoon doen, alleen moet je hier qua ballast en windafscherming wel extra rekening mee houden.Galactic schreef op donderdag 25 januari 2018 @ 14:41:
Om zeker te zijn of ik juist zit, de no-go zone voor platte daken is toch vanaf de buitenmuur geteld he? In ons geval 8,4m breedte en 11,3m diepte en 6 meter hoogte. De no-go zone zou dan 70 cm zijn geteld vanaf de buitenmuur naar binnen toe (dus eigenlijk 30 cm na einde buitenmuur). Ik vraag dit omdat onze muuropbouw eerder dik is (40 cm). Het maakt nogal een verschil. Iemand die het wil verifiëren? Thanks.
📸Canon EOS 5D IV 🚁DJI Mavic Pro 🏍️Zero SR ⚡Tesla M3 LR 🌡️Daikin US 3.5kW ☀️8815Wp 🔋Marstek Venus-E 5,12 kWh Tweakers PVOutput lijst
Nu zijn de maanden januari, februari en maart nog wel stookseizoen (zeker met een all-electric woning..)natuurlijk en die ontbreken op deze rekening. Maar daarvoor liggen er ook 10x SF's inmiddels extra om dat op te vangen.
Die PV is zo verslavend..
[ Voor 4% gewijzigd door Noord27 op 26-01-2018 09:06 ]
Mag je solar frontier met 405 optimizers combineren met mono panelen met optimizers? Ik zou namelijk graag alles achter 1 omvormer willen hebben.
Ik lees dat je bij de 405 optimizer het beste minimaal 6 panelen kunt plaatsen. Tellen de mono panelen ook mee, of tellen alleen de solar frontiers in dit geval mee?
stookseizoen voor mensen met een warmtepomp, ik snap dat t voor warmtepompmensen (metoo) geheel logisch is, dat het stookseizoen veel elektra gebruikt, maar nog niet voor iedereen (helaas).Noord27 schreef op donderdag 25 januari 2018 @ 17:06:
'Jaarafrekening' van GreenChoice lag vandaag op de mat. Sinds 4 april (installatie datum zonnepanelen) tot 7 januari negatief €29,-. En alle voorschotten komen daar nog bij die afgeschreven waren.
Nu zijn de maanden januari, februari en maart nog wel stookseizoen natuurlijk en die ontbreken op deze rekening. Maar daarvoor liggen er ook 10x SF's inmiddels extra om dat op te vangen.
Die PV is zo verslavend..
ZZP'er in de solar (werkvoorbereiding / voorman / plaatsen) sinds 2009 fulltime met PV bezig. Met houtkachel en warmtepomp gasvrij!
Wij verbruiken in de winter ook meer stroom... Heeft alleen niet zo heel veel met verwarmen te maken, maar gewoon met het feit dat je meer binnen zit (vaker TV aan, achter de PC ipv buiten in de zon, dat soort dingenAndre1973 schreef op donderdag 25 januari 2018 @ 23:30:
[...]
stookseizoen voor mensen met een warmtepomp, ik snap dat t voor warmtepompmensen (metoo) geheel logisch is, dat het stookseizoen veel elektra gebruikt, maar nog niet voor iedereen (helaas).
@Noord27 ja, PV's zijn zeker verslavend! Ik heb op dit moment echter nog geen draagvlak om er meer te leggen (het feit dat we een omvormer over hebben is niet voldoende van m'n andere helft...) Moet toch eerst iets van een warmtepomp o.i.d. komen, maar die is even op de lange baan geschoven, vanwege een aardbeving initiatief wat bij ons in het dorp opgestart is.
Thousands of years ago, cats were worshipped as Gods. Cats have never forgotten this.
Je kan verschillende panelen mixen mits je dezelfde optimizers gebruikt, van p405 op een enkelfase omvormer minimaal 6 idd. Je mag geen sf175 op p405's gebruiken.jhead22 schreef op donderdag 25 januari 2018 @ 22:10:
Onze nieuwe woning beschikt over een schuin dak op het zuid westen. Boven het dakkapel liggen reeds 5 275WP mono panelen in portrait. (Talesun). Onder het dakkapel is de ruimte beperkt maar zouden net 5 solar frontier panelen passen. (portrait 126cm hoogte). Verder beschikt de woning over een punt met zuid ligging waar 4 mono panelen op kunnen.
Mag je solar frontier met 405 optimizers combineren met mono panelen met optimizers? Ik zou namelijk graag alles achter 1 omvormer willen hebben.
Ik lees dat je bij de 405 optimizer het beste minimaal 6 panelen kunt plaatsen. Tellen de mono panelen ook mee, of tellen alleen de solar frontiers in dit geval mee?
Veroordeel niet, verwonder u slechts

Stel ik heb in de lengte een zone van 0.6m die ik niet mag gebruiken, tel ik die van de 11,3m af, of van de 10,5m. Het 2de scheelt 80 cm plaatsruimte namelijk, en dat komt in mijn geval op 6 panelen minder op het dak (bedoeling is nu een rij van 12 stuks te plaatsen, en in toekomst het dak verder vol te knallen).
[ Voor 3% gewijzigd door Galactic op 26-01-2018 09:57 ]
Het opstaande randje maakt het zelfs nog gunstiger. Bij voldoende plat liggende panelen liggen ze dan in de luwte hiervan. Wel is nog steeds de gebruikelijke ballast nodig ,want ze kunnen natuurlijk wel "opgezogen" worden bij harde wind.
Ook ben ik de omvormers aan het bekijken, voor Oost-West zijn zo blijkt 2 trackers nodig. Wilde een omvormer van 2 kW plaatsen (en effectief 3.24 kWp panelen erop in Oost-West). Het is niet evident om een omvormer te vinden met dat vermogen en 2 trackers. Tot nu toe slechts 1 gevonden van het merk Hosola. Dat bedrijf straalt bij mij niet meteen vertrouwen uit, ze bestaan nog niet lang en geven dan ook nog slechts 5 jaar garantie, wat laag is ten opzichte van concurrentie.
Ik heb 3 fase en wilde nu op de 1ste fase gaan aansluiten met 12x270Wp. Op termijn er nog 2x12 stuks.
EDIT TER INFO: Mijn hoofdaansluiting is 3fase, omvormen wil ik zoiezo graag 1 fase.
[ Voor 4% gewijzigd door Galactic op 26-01-2018 12:00 ]
Als je oost-string gelijk is aan de west string, kunnen die stringen gewoon parallel op 1 ingang.
Hosola niks mis mee. Beide buren draaien ze nu 4 jaar. (nog 1 jaar te gaan, en de tvt zit erop)
Maar ik ben meer SMA fan...
Edit:
Je wilt nu 6 panelen oost en 6 panelen west plaatsen?
Vergeet dan 3-fase omvormer, veel te weinig Vmpp met 31 Vmpp panelen.
Met 54 Vmpp panelen zou het nog net gaan... (maar ook niet ideaal)
Edit2:
12x 54 Vmpp is weer wel ideaal voor 3-fase string omvormer... (dus 12 oost en 12 west)
https://www.mg-solar-shop...hselrichter/Fronius-Symo/
https://www.mg-solar-shop...-Tripower-Wechselrichter/
of een goodwe 3-fase
[ Voor 59% gewijzigd door AUijtdehaag op 26-01-2018 11:30 ]
Goh, als dat zou kunnen, zou echt heel leuk zijn, maakt het zoeken naar omvormer een stuk eenvoudiger
[ Voor 41% gewijzigd door Galactic op 26-01-2018 11:24 ]
mmm, lastig.
ik raad niet graag aan maar 6x270-365Wp geeft je met 60x 6"cellen maar een 6x32Vmpp =+/-192Vmpp.
dit is wat laag voor veel omvormers, maar kan wel als het perse moet.
liever wat meer panelen per mpp (of parallel ook meer panelen).
maar ik zie geen enkel probleem om gewoon voor zuid te gaan en dan 12X op een omvormer met 1mpp?
12x32Vmpp = vrijwel perfect voor een TL omvormer.
(simpelste oplossing is vaak de beste oplossing.)
neem je dan 320Wp panelen, dan heb je al een 1fase omvormer nodig die op een 3fase aansluiting lastig word.
maar ik zie ook geen problemen om voor een 3fase omvormer te gaan een vette fronius b.v.
een oost-west rack op het dak te leggen.
(of zuid-noord, dat werkt net zo goed als oost west, dit komt doordat je vrij plat wil gaan werken op het platte dak, dan maakt de richting bijna niet meer uit.
dan 18 panelen 270-365Wp met 6"cellen op 1 mpp van de omvormer, voeg je later weer een 18x toe als je wil.
(maar meestal zijn er op dat soort daken ook nog pijpjes op het dak en die kunnen lastig te omzeilen zijn en ik weet niet waar ze zitten.
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
Let op, mijn huidige opstelling zou zijn om nu 12 panelen te plaatsen met een 1 fase omvormer. Later nog 2 omvormers erbij. Dus 3 1 fase omvormers. (Op elke fase in de elektriciteitskast 1 omvormer). De installatie uitbreiding zou er pas komen bij bijvoorbeeld een elektrische wage, want de 12 panelen voldoen al in de huidige energie behoefte.
[ Voor 54% gewijzigd door Galactic op 26-01-2018 12:04 ]
het is ook totale onzin om met -10 te gaan rekenen.
ik ook vind 0 graden of -5 vergenoeg.
(mocht de set in de winter een keer niet starten is het toch amper verlies, winter opbrengst zuigt dus geen echt verlies, heeft dan meer met de bloeddruk van de eigenaar te maken als dat het een technisch probleem is.)
maar eigenlijk maakt de Vmpp ook niet veel uit, meeste omvormers doen een Voc check in de ochtend.
is de Voc te hoog dan start de omvormer gewoon weg niet.
helaas is het warm worden van de panelen dan nog totaal geen voordeel, dat werkt wel op de Vmpp, maar in de ochtend zijn ze nog niet warm.
ander probleem is: zodra je met de Voc in de buurt van de omvormer zijn max komt, dan ben je al zoveel aan het onder dimensioneren, dat het eigenlijk al niet meer leuk is.
met een grens van b.v.: 600Voc heb je het dan al over 15 panelen op een 1 fase mpp/omvormer.
met 300Wp panelen heb je dan al 4500Wp op die mpp staan, niet veel omvormers die dat nog leuk vinden.
of erg simpel om een omvormer te krijgen met 2x mpp en dan kun je de panelen beter daar over verdelen.
het is jammer dat ik geen Voc meting kan loggen met de omvormer. (doet hij gewoon weg niet)
een Voc in de ochtend zou meer info geven als de Vmpp over de dag.
kun jij dit wel?
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)

Zou dit dan wel een goede oost-west opstelling zijn?
14 x JA Solar JAP6-60-275 275Wp, Polykristallijn
Goodwe 1-fase Omvormer GW2500-NS, 2 MPPT, incl. geintegreerde DC Schakelaar en interne WIFI.
[ Voor 46% gewijzigd door Galactic op 26-01-2018 12:56 ]
netjes 36 stuks met mogenlijk 42.
een 3 fase omvormer heeft een heel ander bereik als een 1 fase.
(ik ga even verder met een fronius als voorbeeld, maar ander merk mag ook.
https://www.fronius.com/e...symo/fronius-symo-3-0-3-m
verkrijgbaar in de W die je zou willen van 3kW tot 29kW.
maar belangrijker: de mpp wil graag iets tussen de 420 - 800 V met rond de 720V het optimum.
standaard paneel doet iets van rond de 32Vmpp, dus 720/32=22 panelen per mpp.
2x een mpp dus 2x22 panelen is mogenlijk.
ik zou niet lager gaan als 14 panelen per mpp (met ruime marge).
dus dit lijkt mij een gave optie.
maar, het hoeft echt geen oost-west te zijn, noord zuid is net zo effectief.
(je wil op ene plat dak echt geen grote hoek maken, te veel ballast nodig en te duur.
en dan kan noord-zuid zonder problemen ook en is net zo effectief als oost-west.)
mischien past dat lekkerder?
maar zijn er nog pijpjes op dat platte dak, dat kan wel problemen geven?
vergeet deze maar.Galactic schreef op vrijdag 26 januari 2018 @ 12:47:
14 x JA Solar JAP6-60-275 275Wp, Polykristallijn
Goodwe 1-fase Omvormer GW2500-NS, 2 MPPT, incl. geintegreerde DC Schakelaar en interne WIFI.
ik zit net in de prijslijsten te kijken en zie nieuwe type panelen
de suntech STP 290-20/Wfh Half cel, meer Wp zelfde prijs als de JA.
maar puzzel ook nog een beetje met dit nieuwe poly paneel.
(dit veranderd het verhaal wel iets, moet ik ook nog uit zoeken.
[ Voor 21% gewijzigd door migjes op 26-01-2018 13:06 ]
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
[ Voor 8% gewijzigd door Galactic op 26-01-2018 13:16 ]
a, belg, dat had je meteen moeten zeggen.Galactic schreef op vrijdag 26 januari 2018 @ 13:13:
Bedoel je dat er nieuwe type panelen aankomen? Wil ten laatste in maart plaatsen. 3 fase omvormer hoef ik niet, het is een te groot vermogen. Alles wat ik extra produceer heb ik niks aan als Belg zijnde. Ik wil omvormer van 1fase en 2kW vermogen (maximaal 2.5 kW maar is al niet ideaal meer).
(door die wetgeving veranderd er heel veel in hoe en wat ik vertel.
het word dus een oost-west, en een zware onder dimensionering, check.
vergeet omvormers met 2x een mpp, dat word te duur of te lastig.
er is ook een max wat er per mpp kan worden verwerkt met die goedkope omvormers.
parallel een oost-west word het dus.
beste wat je kunt hebben is 2x8x???Wp (ik snap de keuze voor 275Wp maar 290Wp is even duur)
dit gooi je op een 2kW omvormer.
(maar weet zo snel geen goede omvormer hier voor, deze vraag krijgen we hier niet vaak dus ik moet ook zoeken. is wel erg veel A die de mpp dan moet kunnen verwerken.)
jep ik weet het 4,4-4,6kWp op een 2kW omvormer, het klinkt stom, maar dat komt door de stomme regels in België

( 100€ per kW omvormer vermogen is gewoon een erg groot vermogen om te moeten betallen.
maar vergoeding per kWh is wel een paar centen hoger als in NL.
oost-west en max onder dimensioneren je zult wel moeten.
[ Voor 6% gewijzigd door migjes op 26-01-2018 13:29 ]
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
12x op zuid doen op en 2kW omvormer.
nop, denk ik.
hoeveel kWh per jaar heb je nodig eigenlijk?
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
Wat is het probleem met mijn laatst aangehaalde opstelling? Of moet ik naar 14 panelen gaan?
[ Voor 87% gewijzigd door Galactic op 26-01-2018 13:37 ]
met een +/-2800kWh zit je wel leuk in de buurt van de 12x op zuid met een 2kW omvormer.
(12x is wel de beste Vmpp die je op een 1 fase kunt zetten.)
dus dat zou ik even als referentie aan houden.
maar het kan vast nog beter. (laten we proberen het onderste uit de pan te halen.)
maar dan kom ik in de knel met de regels van België.
voor een 2kW omvormer betaal je dus +/-200€ per jaar.
ik weet allen niet wat je betaalt voor een 1,5kW omvormer (of een 1,8kW)?
is dat maar 150€ per jaar, dan kan een oost-west met extra veel Wp leuker worden.
lees zeker even het verhaal van @antonboonstra over onder dimensioneren:
antonboonstra in "Elektriciteit opwekken met zonnepanelen (PV)"
in nederland is onderdimensioneren maar erg matig interessant, maar die regels in België, pfffff veranderd veel.
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
Maar de kennis rijkt nog niet zo ver over hoe een goede omvormer te kiezen. Zeker nu met die 1 of 2 MMP, beetje verwarrend momenteel. Als 12 pandelen niet kunnen in oost-west ofzo, mag het wel altijd iets groter. Als ik maar geen 3600 kWh en van die toestanden ga opwekken, is gewoon teveel voor ons gezin
[ Voor 18% gewijzigd door Galactic op 26-01-2018 13:51 ]
oke 150€ voor een 1,5kW omvormer.
in 10 jaar tijd is dat 500€, voor 500€ koop je ook bijna 3 panelen extra wat je verlies wel weer goedmaakt door onder dimensioneren.
een dimensionering van Wp panelen x 0,2 op zuid is wel het verste wat je zou kunnen doen.
dit zorg er vrijwel voor dat je zelfs bij bewolkt weer net niet gaat aftoppen. (exclusief zware onweer bewolking, lol)
dus 12x 275Wp op zuid met een 1kW omvormer is mogenlijk (je haalt dan allen de 2800kWh waarschijnlijk niet)
dat kan met b.v. deze omvormer:
http://www.sun-solar.nl/i...t-wifi-380-euro-sunsolar/
mpp, zal ik uit leggen. (zie dit los van boven staande verhaal.
deze omvormer heeft 2x een mpp en niet te veel kW.
http://www.sun-solar.nl/i...-prijs-585-euro-sunsolar/
omvormer is wel 2000W, maar per mpp kan hij maar 1300W verwerken, levert oost of west meer dan topt hij af op 1300W.
neem je deze omvormer:
http://shop.winkelman-zon...laar-en-interne-wifi.html
en hang je er 2 stringen parallel aan, dan kan oost of west ook meer leveren als 1300W, gewoon een 2000W als het mee zit.
samen voegend met boven staand verhaal, dit wil je eigenlijk het liefste doen met 2x12x275Wp alleen dan heb je wel erg veel kWh over(een 2x7x275Wp kan ook wel, een 2x6x275Wp is wel een erg lage Vmpp, kan alleen als het echt moet, de grens is niet knetter hard als het echt moet kan 2x5x275Wp ook nog, zij dat je wel wat verlies moet in calculeren.
[ Voor 6% gewijzigd door migjes op 26-01-2018 14:07 ]
7x245Wp(15 graden) + 7x245Wp(45 graden) op oost en 10x300Wp(45 graden) op west. (4kW omvormer)
Dit topic is gesloten.
Losse aankoopadviezen en het bespreken van offertes horen in een eigen topic.
Tevens discussies over wel/niet laten plaatsen van een slimme meter NIET hier, maar hier: Slimme energiemeter, weigeren??