grasmanek94 schreef op maandag 20 juni 2022 @ 12:04:
"Hoe" werkt een "overspanningsbeveiliging" in een meterkast eigenlijk?
Sluit deze een fase kort? => zodat de hoofdschakelaar uit gaat, of zorgt deze ervoor dat de aardlekautomaten uitschakelen?
Stel een nul komt los te liggen in een 3-fase woning. Ik zou een overspanningsbeveiliging op de correcte wijze installeren.
Gaat alsnog al mijn apparatuur kapot?
Gaat alleen de hoofschakelaar uit?
Of gaan enkele of alle aardlekschakelaren uit?
Of alle van bovenstaande?
Zodra een overspanningsbeveiliging op is of defect is zal deze zichzelf kortsluiten en de voorbeveiliging (zekering) aanspreken.
Er zijn drie types overspanningsbeveiliging
- Type 1: Grofbeveiliging
- Type 2: Middenbeveiliging
- Type 3: Fijn beveiliging
Type 1 kom je in Nederland weinig tegen omdat infrastructuur over het algemeen in de grond ligt. In het buitenland heb je vaak luchtlijnen, kabels aan palen, en daarbij is een Type 1 beveiliging wel aan te raden.
Een beveiliging in de meterkast is meestal van het type 2 of een combinatie type 2 en 3. Het is aan te raden om bij dichtbij gevoelig apparaat de type 3 beveiliging te herhalen. Bijvoorbeeld een beveiligd stekkerblok bij je computer, home entertainment, server / NAS. Ook LED-verlichting valt onder gevoelige apparatuur.
Let op, zo'n stekkerblok alleen is vaak niet voldoende, zorg ook dat er een type 2 of type 2 + 3 beveiliging in de meterkast aanwezig is.
Je zult zien dat LED-lampen minder snel stuk gaan wanneer de installatie is voorzien van een overspanningsbeveiliging.
De type 3 (fijn) beveiliging vangt voornamelijk kortstondige pieken (transient) af, dus niet zozeer blikseminslag als wel korte piek veroorzaakt door andere apparaten in huis of bij buren in de straat. Die korte pieken worden ook wel netvervuiling genoemd en met een toename van elektronische apparaten wordt deze vervuiling alleen maar erger.
Een overspanningsbeveiliging is opgebouwd uit spanningsafhankelijke weerstanden, varistor genoemd, of MOV. Deze sluiten de individuele fases kort met de nulgeleider. Dat kortsluiten zal uitsluitend zijn gedurende enkele nanoseconden, op het moment dat die kortstondige hoge piekspanning voorbijkomt. Het gaat over het algemeen niet om heel veel energie maar het is voldoende energie om componenten in achterliggende apparatuur (langzaam of snel) defect te laten gaan. De varistor beveiligd deze achterliggende componenten tegen deze schadelijke overspanning.
Naast het kortsluiten tussen fase en nul kan een overspanningsbeveiliging ook de nul kortsluiten ten opzichte van de aarde. Daarom is een goede aardaansluiting van belang. Een overspanningsbeveiliging zonder goede aarde is zinloos.
Aangezien je bij een stekkerblok nooit precies weet of welke draad de fase en welke draad de nul is zul je zien dat er ook een varistor tussen fase en aarde is gemonteerd.
Een stekkerblok bevat dus drie varistors (type 3) tussen:
Een 3-fase module in de meterkast bevat vier varistors (type 2 / type 2+3) tussen:
L1, L2, L3 zijn de die fases (live)
N is de nulgeleider (neutral)
PE is aarde (protective earth)
Alleen in uitzonderlijke gevallen wanneer de overspanning landurig is, vele milliseconden tot seconden lang duurt dan bestaat er de kans dat er een zekering wordt aangesproken.
Toevoeging, bij montage in een meterkast is het heel erg belangrijk om de draden naar de overspanningsbeveiliging zo kort mogelijk te houden. Wanneer de draden te lang zijn dan is de overspanningsbeveiliging niet effectief. Dit geldt voor zowel fases, nul en aardedraad. Zie de montagevoorschriften van de fabrikant.
[
Voor 4% gewijzigd door
FrankHe op 21-06-2022 05:28
]