Tweede Kamerverkiezingen 2025: Formatie en nasleep

[Bernard0343]

@PatrickC in aanvulling op bovenstaande post van @evilution hier een link naar een stukje van Arend Jan Boekestein, die zelf niet bepaald links is, over één van de schrijfsels van Bosma. Een boekje over Zuid Afrika. Een paar citaten:

Bosma doet er alles aan om het ANC zo zwart mogelijk af te schilderen. Het zijn communisten die geweld niet schuwen. Nergens probeert hij zich te verplaatsen in de lastige situatie waarin het ANC zich bevond in Zuid-Afrika. Hij is ook opvallend stil over de wrede wijze waarop het apartheidsregime de zwarte bevolking en het ANC heeft behandeld alsmede de indrukwekkende verzoeningspogingen van Mandela toen hij regeringsverantwoordelijkheid verwierf.

De gelijkstelling van de oude apartheid met de vermeende nieuwe doet wel even naar adem happen. Er is veel aan te merken op het corrupte ANC-regime, maar de stelling dat de positieve discriminatie vandaag de dag gelijk kan worden gesteld met de apartheid vroeger is wel heel kras.

Het valt ook op dat Bosma de lange en wrede voorgeschiedenis van het oude apartheidsregime niet in verband brengt met de wens van het ANC om op te komen voor de zwarte meerderheid.

Aanvulling:
Maar in mijn ogen nóg walgelijker is de bewering van Bosma dat de nazi's eigenlijk sociaal-democraten waren. Waarbij hij even voor het gemak vergeet dat de SPD, de Duitse PvdA al in 1933 al verboden werd door de Nazi's en dat veel leden van de SPD in concentratiekampen terechtkwamen. Wil je meer weten? Bezoek deze archieven dan eens.

[ Voor 19% gewijzigd door Bernard0343 op 18-11-2025 22:22 . Reden: Aanvulling ]

[DaniëlWW2]

PatrickC schreef op dinsdag 18 november 2025 @ 21:47:
[...]

Schijnbaar kunnen mensen standpunten van iemand die hij in de rol van kamerlid deed (of standpunten van zijn partij), niet los zien van zijn kamer voorzitterschap. Ik ben een andere mening toegedaan en vond dat hij de meeste debatten prima en meestal met humor leidde en schijnbaar vonden ook heel veel werknemers in de 2e kamer, dat hij zijn werk prima deed. Echt ‘schandalig’ dat er dan zo veel rondlopen in de 2e kamer die dat ook vonden, die dagelijks met hem werken, wat voor niemand van ons hier waarschijnlijk zo is. En even voor de goede orde… ik heb nog nooit PVV gestemd en zal dat ook nooit doen.

Het probleem met Bosma is dat hij jarenlang diende als de rechterhand van Wilders, wordt ook wel getypeerd als de "partijideoloog", voor zover je de PVV een partij kan noemen met maar een lid en heeft zelf ook zo de nodige dingen gedaan. Bijvoorbeeld het dragen van een speldje met de prinsenvlag tijdens de Algemene Beschouwingen in 2013. Dat hij zichzelf überhaupt mag profileren naast Wilders, zegt al heel wat. Want wie kent het gemiddelde PVV Kamerlid nu buiten een of ander schandaal? Maar Bosma kennen de meeste wel.

[PatrickC]

@evilution @Bernard0343 @DaniëlWW2 Ik begrijp jullie opmerkingen wel en ben het ook wel eens met dat veel van die opvattingen en uitspraken van Bosma veel te ver gaan. Maar toch is hij eerder als voorzitter gekozen en was hij vandaag opnieuw dichtbij (veruit de meeste stemmen in stemronde 1). Als ik de kamerzetels van PVV, FVD, BBB, SGP en JA21 bij elkaar optel kom ik tot maar 49 zetels. Hij haalde 66 zetels in stemronde 1. Waar komen die 17 stemmen dan vandaan en dan ga ik er nog van uit dat alle personen in eerder genoemde partijen op Bosma gestemd hebben, terwijl er daar waarschijnlijk toch wel een paar voor Van Kampen waren, gezien dat ook een kandidaat op rechts was.

[Fiber]

PatrickC schreef op dinsdag 18 november 2025 @ 22:32:
@evilution @Bernard0343 @DaniëlWW2 Ik begrijp jullie opmerkingen wel en ben het ook wel eens met dat veel van die opvattingen en uitspraken van Bosma veel te ver gaan. Maar toch is hij eerder als voorzitter gekozen en was hij vandaag opnieuw dichtbij (veruit de meeste stemmen in stemronde 1). Als ik de kamerzetels van PVV, FVD, BBB, SGP en JA21 bij elkaar optel kom ik tot maar 49 zetels. Hij haalde 66 zetels in stemronde 1. Waar komen die 17 stemmen dan vandaan en dan ga ik er nog van uit dat alle personen in eerder genoemde partijen op Bosma gestemd hebben, terwijl er daar waarschijnlijk toch wel een paar voor Van Kampen waren, gezien dat ook een kandidaat op rechts was.

Zal dan wel CDA geweest zijn. Die hadden zelf geen kandidaat. Niet dat het nog iets uitmaakt verder. Het is Van Campen en de eerste indruk is goed en verder gaan we het meemaken. Hij schijnt qua kamerorganisatie in ieder geval in een gespreid bedje te komen.

[dawg]

@PatrickC ik hoor van diverse duiders bij Nieuwsuur & P&dW dat CDA voor Bosma gestemd zou hebben. Welke ronde en wie wel/niet is uiteraard niet te verifiëren.

[D-e-n]

dawg schreef op dinsdag 18 november 2025 @ 22:49:
@PatrickC ik hoor van diverse duiders bij Nieuwsuur & P&dW dat CDA voor Bosma gestemd zou hebben. Welke ronde en wie wel/niet is uiteraard niet te verifiëren.

Kortom: het CDA het is nog steeds niet te vertrouwen aangaande de PVV.

[D-e-n]

PatrickC schreef op dinsdag 18 november 2025 @ 22:32:
@evilution @Bernard0343 @DaniëlWW2 Ik begrijp jullie opmerkingen wel en ben het ook wel eens met dat veel van die opvattingen en uitspraken van Bosma veel te ver gaan. Maar toch is hij eerder als voorzitter gekozen en was hij vandaag opnieuw dichtbij (veruit de meeste stemmen in stemronde 1). Als ik de kamerzetels van PVV, FVD, BBB, SGP en JA21 bij elkaar optel kom ik tot maar 49 zetels. Hij haalde 66 zetels in stemronde 1. Waar komen die 17 stemmen dan vandaan en dan ga ik er nog van uit dat alle personen in eerder genoemde partijen op Bosma gestemd hebben, terwijl er daar waarschijnlijk toch wel een paar voor Van Kampen waren, gezien dat ook een kandidaat op rechts was.

Niemand ontkent dat hij veel stemmen kreeg. Maar dat maakt het alleen maar erger: kennelijk vindt een heel groot deel van de kamer het geen probleem als iemand met de hierboven genoemde standpunten en uitspraken ons belangrijkste democratische orgaan vertegenwoordigt. Apartheid, nationaalsocialisme of censuur is kennelijk minder belangrijk dan af en toe een grap in de kamer.

[Dennis]

D-e-n schreef op dinsdag 18 november 2025 @ 23:18:
Kortom: het CDA het is nog steeds niet te vertrouwen aangaande de PVV.

Vind je dat niet een te snelle conclusie? Het gaat hier niet om een regering vormen, het gaat om het kamervoorzitterschap en dat staat verder los van de partij. Nu zijn we hier opeens positief over een VVD-voorzitter, terwijl de afgelopen 20 pagina's in dit topic grotendeels gaan over wat een verrotte partij het is geworden. Misschien had de CDA-fractie meer fiducie in de onafhankelijkheid van Bosma en in hoe hij leiding heeft gegeven (en zou gaan geven) aan de ambtelijke organisatie.

[evilution]

PatrickC schreef op dinsdag 18 november 2025 @ 22:32:
Maar toch is hij eerder als voorzitter gekozen

Doordat PVV de grootste was en samen met andere (extreem)rechtse partijen de meerderheid had voor Bosma en van der Lee dus sowieso de kansloze tegenkandidaat was.

[HollovVpo1nt]

van Campen voorzitter? Die zag ik niet aankomen. Heeft die laten zien dat hij dat niveau aan kan?

[NMH]

HEY_DUDE schreef op dinsdag 18 november 2025 @ 20:23:
Vraag me af of Bosma nog doorgaat. Hij wordt nu een van de vele kamerleden die precies moeten doen wat Wilders zegt.

Verder was het van hem ook een slimme zet om voorzitter te worden en de verantwoordelijkheid voor het landsbestuur aan hem voor bij laten gaan. Ik denk dat hij wel een idee had hoe dit kabinet zou uitpakken.

Wat wil hij nu nog met het gemankeerde vehikel dat PVV heet.

Dit vond ik wat dat betreft wel opmerkelijk:

quote: https://nos.nl/artikel/25...t-35-jaar-de-jongste-ooit

De PVV'er wordt nu weer 'gewoon' Kamerlid. Dat is weer even wennen, want als Kamervoorzitter heeft hij twee jaar lang geen fractievergaderingen van zijn partij bijgewoond. "Ik moet weer contact opnemen met de fractie en ben een beetje ontheemd", zegt hij. "Ik weet ook nog niet wat ik precies ga doen."

Daar komt wel een beetje een beeld uit naar voren van iemand die vrij ver losgeraakt is van zijn fractie. Normaliter woont de voorzitter kennelijk wel de fractievergaderingen bij: https://www.tweedekamer.n...t-doet-de-kamervoorzitter.

[alexbl69]

NMH schreef op woensdag 19 november 2025 @ 00:20:
[...]
Normaliter woont de voorzitter kennelijk wel de fractievergaderingen bij: https://www.tweedekamer.n...t-doet-de-kamervoorzitter.

Die mogelijkheid heeft de kamer voorzitter, maar is dat ook gebruikelijk? Zou me kunnen voorstellen dat er meer voorzitters zijn geweest die om wille van de neutraliteit gedurende hun voorzitterschap niet deelnamen aan de fractievergaderingen.

[PatrickC]

evilution schreef op dinsdag 18 november 2025 @ 23:49:
[...]

Doordat PVV de grootste was en samen met andere (extreem)rechtse partijen de meerderheid had voor Bosma en van der Lee dus sowieso de kansloze tegenkandidaat was.

Klopt, de vorige keer had rechts een meerderheid en deed er ook geen kandidaat van VVD mee. Maar nu was de situatie compleet anders en toch won hij bijna weer. Dat vertelt mij dat velen vinden, dat hij ondanks zijn standpunten, uitspraken en partij, zijn werk als voorzitter toch heel goed gedaan heeft. En dat probeerde ik hier aan te geven. Dat ik het prima had gevonden dat Bosma voorzitter was gebleven, betekent niet dat ik achter zijn persoonlijke standpunten en/of partij sta. Maar ik kan me ook prima voorstellen dat je dat wel,als reden ziet om niet voor hem te kiezen.

[Helixes]

PatrickC schreef op woensdag 19 november 2025 @ 08:33:
Klopt, de vorige keer had rechts een meerderheid en deed er ook geen kandidaat van VVD mee. Maar nu was de situatie compleet anders en toch won hij bijna weer. Dat vertelt mij dat velen vinden, dat hij ondanks zijn standpunten, uitspraken en partij, zijn werk als voorzitter toch heel goed gedaan heeft. En dat probeerde ik hier aan te geven. Dat ik het prima had gevonden dat Bosma voorzitter was gebleven, betekent niet dat ik achter zijn persoonlijke standpunten en/of partij sta. Maar ik kan me ook prima voorstellen dat je dat wel,als reden ziet om niet voor hem te kiezen.

Dit is een beetje de Steven van de Velde discussie. De man is een van de beste beachvolleyballers ter wereld, maar komt wel met een verleden. Sommige mensen vinden dat prima. Andere mensen niet.

Ik weet niet of we de belangrijkste democratische institutie moeten willen laten leiden door een man wiens ideologie zo haaks staat op de liberale democratie - al is hij verder de beste kandidaat. Het is naar buiten toe nogal een slecht signaal. Het is ook een witwassing van een selectie van de meest vuile ideologie uit de menselijke geschiedenis. Het verschuift de normen in dit land. Nog los van het idee dat we nog steeds niet kunnen uitsluiten dat hij daar zit zat als een wolf in schaapskleren.

[Tk55]

NMH schreef op woensdag 19 november 2025 @ 00:20:
[...]

Dit vond ik wat dat betreft wel opmerkelijk:

[...]

Daar komt wel een beetje een beeld uit naar voren van iemand die vrij ver losgeraakt is van zijn fractie. Normaliter woont de voorzitter kennelijk wel de fractievergaderingen bij: https://www.tweedekamer.n...t-doet-de-kamervoorzitter.

Alsof de PVV zo’n hechte fractie is. Die vergaderingen zullen ook niet zoveel voorstellen, gewoon een lange monoloog van de grote leider.

[martwoutnl]

dawg schreef op dinsdag 18 november 2025 @ 22:49:
@PatrickC ik hoor van diverse duiders bij Nieuwsuur & P&dW dat CDA voor Bosma gestemd zou hebben. Welke ronde en wie wel/niet is uiteraard niet te verifiëren.

Bij Pauw & de Wit zei een politieke journaliste dat dat bij de 1e ronde zou zijn geweest. Dat zou qua zetels overeenkomen.

Ik moet echt zien of hij de functie aan kan. Echt 0,0 ervaring met leiden van een organisatie en 0,0 met grote debatten (kan hij b.v. Wilders aan). Vorige keer dat een VVD'er voorzitter was, was een grote mislukking (Miltenburg).

[ Voor 0% gewijzigd door martwoutnl op 19-11-2025 10:54 . Reden: Programmanaam compleet vermeld ]

[Cheezborger]

Hier alvast een inkijkje in de voorstellen van een aantal deskundigen die om de tafel gaan met Jetten en Bontenbal inzake de woningmarkt.

Woensdag staat de woningmarkt centraal aan de formatietafel. D66-leider Rob Jetten, CDA-leider Henri Bontenbal en formateur Sybrand Buma spreken dan met experts en belangenorganisaties over de problemen op de markt. Hoogleraren Peter Boelhouwer (TU Delft), Jan Rouwendal (VU) en gebiedsontwikkelingsexperts Friso de Zeeuw en Desiree Uitzetter hebben hun analyse en aanbevelingen gebundeld in een document dat tijdens de formatie op tafel ligt.

Hun analyse is somber: beleid schiet tekort, procedures lopen vast en het jaarlijkse doel van 100.000 nieuwe woningen blijft ver uit zicht. Zij zetten een reeks aanbevelingen op een rij voor de formerende partijen.

[GerGio]

D-e-n schreef op dinsdag 18 november 2025 @ 23:18:
[...]

Kortom: het CDA het is nog steeds niet te vertrouwen aangaande de PVV.

Misschien moeten we niet een conclusie trekken op basis van een aanname die gedaan is op basis van horen zeggen. Want dat helpt niemand verder.

[Helixes]

GerGio schreef op woensdag 19 november 2025 @ 12:17:
Misschien moeten we niet een conclusie trekken op basis van een aanname die gedaan is op basis van horen zeggen. Want dat helpt niemand verder.

Prima.

Maar op basis van de verdeling van de stemmen heeft het CDA dan wel wat uit te leggen. De extra stemmen voor Bosma moeten uit de volgende fracties komen:

VVD
CU
CDA
D66
GL/PvdA
Denk
PvdD
SP
Volt

Er zijn 17 onverklaarbare stemmen. Eén van deze partijen heeft 17 zetels. GL/PvdA en VVD hadden de eerste stemronde een eigen kandidaat. D66 was de vorige keer ook al vrij vocaal tegen het voorzitterschap van Bosma. En ik denk niet dat PvdD een switch gaat maken - laat staan Denk, Volt of SP. CU zou kunnen - maar die hebben niet zoveel plekjes in de Kamer.

Ik moet je eerlijk bekennen dat het uitstekende grap zou zijn als D66 17 fractieleden op Bosma zou hebben laten stemmen, om zo de zwarte piet naar CDA door te spelen. Maar, daarmee liepen ze natuurlijk wel het risico "per ongeluk" hem ook daadwerkelijk de voorzittershamer te geven. Bovendien zouden ze dat al snel hebben begrepen bij CDA - de partij waarmee D66 op dit moment iets moois proberen op te bouwen.

Dus zeg maar. Ik sta open voor suggesties.

[ Voor 5% gewijzigd door Helixes op 19-11-2025 12:48 ]

[HollovVpo1nt]

martwoutnl schreef op woensdag 19 november 2025 @ 10:52:
[...]


Bij Pauw & de Wit zei een politieke journaliste dat dat bij de 1e ronde zou zijn geweest. Dat zou qua zetels overeenkomen.

Ik moet echt zien of hij de functie aan kan. Echt 0,0 ervaring met leiden van een organisatie en 0,0 met grote debatten (kan hij b.v. Wilders aan). Vorige keer dat een VVD'er voorzitter was, was een grote mislukking (Miltenburg).

Dat is ook mijn punt. Met leeftijd komt ook ervaring en gezag. Van Campen moet ook met gezag in kunnen grijpen. Waar ik me ook zorgen om maak is zijn onpartijdigheid. De VVD zie ik wel als een venijnige partij die afrekent met de politieke toekomst van van Campen...

Ik snap dat Bosma het niet geworden is, maar ik ben wel verbaasd dat van der Lee het verloren heeft van van Campen

[Baseman77]

HollovVpo1nt schreef op woensdag 19 november 2025 @ 12:52:
Ik snap dat Bosma het niet geworden is, maar ik ben wel verbaasd dat van der Lee het verloren heeft van van Campen

Dan heb je de afgelopen 2 jaar de flink toegenomen antipathie richting links gemist.
Niet voor niets noemt Yesilgoz de GL/PvdA constant extreem-links, en krijgt links letterlijk overal de schuld van.

Je kon vooraf al uittekenen dat Vd Lee het in ieder geval niet ging worden.

[Bernard0343]

Cheezborger schreef op woensdag 19 november 2025 @ 11:44:
Hier alvast een inkijkje in de voorstellen van een aantal deskundigen die om de tafel gaan met Jetten en Bontenbal inzake de woningmarkt.

Wat de betrokken deskundigen in ieder geval gaan adviseren:

Toch moeten rechtse partijen volgens hen inschikken op onderwerpen zoals het beperken van de hypotheekrenteaftrek, de versterking van de corporatiesector en blijvende investeringen in duurzaamheid. Linkse partijen moeten meer ruimte bieden aan de private sector, de differentiatie in de nieuwbouw minder strikt hanteren en de (sociale) koopsector meer ruimte geven.

En daarmee, ondanks dat deze deskundigen echt wel met een gefundeerd advies komen, zit al een breekpunt. Mochten Jetten en Bontenbal deze adviezen goeddeels overnemen. Want Yesilgöz heeft beloofd dat de VVD niet in een kabinet stapt dat de hypotheekrenteaftrek aanpast. Ook Ja21 is voor behoud hiervan, maar heeft het niet als breekpunt benoemd.

Aanpassing van de HRA zal Yesilgöz, waarschijnlijk, niet accepteren, daar zal de achterban niet akkoord mee gaan. Vraag is dan hoe belangrijk dit voor Jetten en Bontenbal is. Maar ik vrees dat, mochten zij op dit dossier aan de VVD en Ja21 toegeven, het spreekwoordelijke hek van de dam is. Yesilgöz scoort dan wéér een succesje en blijft doordrammen totdat er ofwel een regeerakkoord ligt dat een kopie is van het VVD-programma, ofwel tot het punt waarop Jetten en/of Bontenbal er de brui aan geven, en deze formatiepoging mislukt is.

Over een week of twee presenteren D66 en CDA de gezamenlijke plannen. Ik ben benieuwd wat de reactie van Yesilgöz zal zijn. Het zou mij niet verbazen als ze dan geen aanleiding ziet om bij de formatieonderhandelingen aan te sluiten. We komen dan wel in een situatie waarin zélfs Herman Tjeenk Willink de handdoek in de ring zou gooien.

[W1ck1e]

Helixes schreef op woensdag 19 november 2025 @ 12:46:
...
Ik moet je eerlijk bekennen dat het uitstekende grap zou zijn als D66 17 fractieleden op Bosma zou hebben laten stemmen, ...

De stemming is geheim, niemand kan achteraf van zichzelf of een ander bewijzen dat ie wel of niet op een bepaalde kandidaat gestemd heeft. Dus er is geen "zou laten stemmen".

[hamsteg]

Helixes schreef op woensdag 19 november 2025 @ 09:16:
Ik weet niet of we de belangrijkste democratische institutie moeten willen laten leiden door een man wiens ideologie zo haaks staat op de liberale democratie - al is hij verder de beste kandidaat. Het is naar buiten toe nogal een slecht signaal. Het is ook een witwassing van een selectie van de meest vuile ideologie uit de menselijke geschiedenis. Het verschuift de normen in dit land. Nog los van het idee dat we nog steeds niet kunnen uitsluiten dat hij daar zit zat als een wolf in schaapskleren.

Dit is een glijdende schaal, blijkbaar is er een gestuurde 'norm' binnen een democratie? Wordt die norm bepaald door de actuele democratie? Buitengewone standpunten hebben ook geleid tot legale abortus, stemrechten voor iedereen boven de 18, homo huwelijk etc. etc. Wat nu niet de norm is, kan morgen heel normaal zijn. Wat is de volgende stap, bij de belastingdienst geen PVV-stemmers in dienst nemen?

PS. Ik ben het absoluut niet eens met een bepaalde denkrichting van Bosma; maar dat ben ik ook niet van een paar CU standpunten of SP of PVV of SGP of VVD of .... We moeten wel emotie en eigen mening durven te ontkoppelen zodat de feiten worden gebruikt voor een, niet politiek uitdragende, rol. Dit moet gebeuren onafhankelijk van de persoonlijke voorkeur anders zijn wij geen haar beter dan hen die wij impliciet of expliciet veroordelen.

[Delerium]

martwoutnl schreef op woensdag 19 november 2025 @ 10:52:
Ik moet echt zien of hij de functie aan kan. Echt 0,0 ervaring met leiden van een organisatie en 0,0 met grote debatten (kan hij b.v. Wilders aan). Vorige keer dat een VVD'er voorzitter was, was een grote mislukking (Miltenburg).

Opdat we niet vergeten dat de bonnetjes-affaire rond Opstelten men op zoek was naar De Bon. Een anonieme ambtenaar had deze naar de kamervoorzitter gestuurd maar de voorzitter claimde dat anonieme brieven direct vernietigd moeten worden en zo werd De Bon dus vernietigd.

Het is niet alleen bij Trump dat politiek vreemd afloopt. Maar misschien is zelfs een beroerde VVDer te preferen boven een anti-democraat PVVer.

[Delerium]

hamsteg schreef op woensdag 19 november 2025 @ 13:04:. Wat is de volgende stap, bij de belastingdienst geen PVV-stemmers in dienst nemen?

Dat je bij de belastingdienst geen mensen aanneemt die bv veroordeeld zijn voor fraude of valsheid in geschrift lijkt mij niet onredelijk. Dus waarom zou je geen minimumeisen mogen stellen?
Pvvers zijn niet vaak aanwezig en werken niet zelfstandig, datbis wel een ding.

[GerGio]

Helixes schreef op woensdag 19 november 2025 @ 12:46:
[...]

Prima.

Maar op basis van de verdeling van de stemmen heeft het CDA dan wel wat uit te leggen. De extra stemmen voor Bosma moeten uit de volgende fracties komen:

VVD
CU
CDA
D66
GL/PvdA
Denk
PvdD
SP
Volt

Er zijn 17 onverklaarbare stemmen. Eén van deze partijen heeft 17 zetels. GL/PvdA en VVD hadden de eerste stemronde een eigen kandidaat. D66 was de vorige keer ook al vrij vocaal tegen het voorzitterschap van Bosma. En ik denk niet dat PvdD een switch gaat maken - laat staan Denk, Volt of SP. CU zou kunnen - maar die hebben niet zoveel plekjes in de Kamer.

Ik moet je eerlijk bekennen dat het uitstekende grap zou zijn als D66 17 fractieleden op Bosma zou hebben laten stemmen, om zo de zwarte piet naar CDA door te spelen. Maar, daarmee liepen ze natuurlijk wel het risico "per ongeluk" hem ook daadwerkelijk de voorzittershamer te geven. Bovendien zouden ze dat al snel hebben begrepen bij CDA - de partij waarmee D66 op dit moment iets moois proberen op te bouwen.

Dus zeg maar. Ik sta open voor suggesties.

Laten rusten, want het blijft speculeren en het draagt niks bij aan de discussie.

Mijn quote was helder. Daar was je het mee eens.

Nu hopen dat het CDA en D66 met een goed overwogen plan komen om het land verder te helpen. Tot dus ver heb ik daar redelijk vertrouwen in.

[W1ck1e]

Delerium schreef op woensdag 19 november 2025 @ 13:07:
[...]

Dat je bij de belastingdienst geen mensen aanneemt die bv veroordeeld zijn voor fraude of valsheid in geschrift lijkt mij niet onredelijk. Dus waarom zou je geen minimumeisen mogen stellen?
Pvvers zijn niet vaak aanwezig en werken niet zelfstandig, datbis wel een ding.

We kennen wel 2 medewerkers van de pvv waarvan we aannemen dat ze zelfstandig kunnen werken (als we hopen dat het geen opdracht was van lid nummer 1). Maar ook mensen die niet zelfstandig kunnen werken zijn nuttig of soms te verkiezen. Aanwezig zijn op je werkplek is wel een logische eis. Bewezen fraude maakt iemand wel ongeschikt voor bepaalde rollen bij de belastingdienst.

[ Voor 3% gewijzigd door W1ck1e op 19-11-2025 13:17 ]

[Bernard0343]

hamsteg schreef op woensdag 19 november 2025 @ 13:04:
[...]
Dit is een glijdende schaal, blijkbaar is er een gestuurde 'norm' binnen een democratie? Wordt die norm bepaald door de actuele democratie? Buitengewone standpunten hebben ook geleid tot legale abortus, stemrechten voor iedereen boven de 18, homo huwelijk etc. etc. Wat nu niet de norm is, kan morgen heel normaal zijn. Wat is de volgende stap, bij de belastingdienst geen PVV-stemmers in dienst nemen?

PS. Ik ben het absoluut niet eens met een bepaalde denkrichting van Bosma; maar dat ben ik ook niet van een paar CU standpunten of SP of PVV of SGP of VVD of .... We moeten wel emotie en eigen mening durven te ontkoppelen zodat de feiten worden gebruikt voor een, niet politiek uitdragende, rol. Dit moet gebeuren onafhankelijk van de persoonlijke voorkeur anders zijn wij geen haar beter dan hen die wij impliciet of expliciet veroordelen.

We hadden een Kamervoorzitter die:

• Het apartheidsregime in Zuid-Afrika 'relativeert'.
• Probeert te bewijzen dat Hitler een 'linkse socialist' was.
• Beweerde dat George Soros zijn rijkdom vergaarde door tijdens de Tweede Wereldoorlog te ‘heulen met de nazis’ (Overigens is Soros op 12 augustus 1930 geboren, hij was 14 toen de oorlog eindigde).

Hoe goed Bosma ook debatten kon leiden, zijn abjecte ideeën maakten hem volslagen ongeschikt als 'gezicht' van ons parlement.

En ja, iedereen mag er 'buitengewone standpunten' op na houden. Maar dat is iets totaal anders dan aperte leugens verspreiden. Bosma deed en doet dat laatste.

[ Voor 4% gewijzigd door Bernard0343 op 19-11-2025 13:40 ]

[bie100]

Delerium schreef op woensdag 19 november 2025 @ 13:07:
[...]

Dat je bij de belastingdienst geen mensen aanneemt die bv veroordeeld zijn voor fraude of valsheid in geschrift lijkt mij niet onredelijk. Dus waarom zou je geen minimumeisen mogen stellen?
Pvvers zijn niet vaak aanwezig en werken niet zelfstandig, datbis wel een ding.

Hij had het over PVV-stemmers niet over de PVV Kamerleden

[Helixes]

hamsteg schreef op woensdag 19 november 2025 @ 13:04:
Dit is een glijdende schaal, blijkbaar is er een gestuurde 'norm' binnen een democratie? Wordt die norm bepaald door de actuele democratie? Buitengewone standpunten hebben ook geleid tot legale abortus, stemrechten voor iedereen boven de 18, homo huwelijk etc. etc. Wat nu niet de norm is, kan morgen heel normaal zijn. Wat is de volgende stap, bij de belastingdienst geen PVV-stemmers in dienst nemen?

Normen zijn altijd glijdend. Daarom is het van belang ze te bewaken.

Wat ik niet normaal vind is gedachtegoed van raciale superioriteit cq inferioriteit, of inperken of afnemen van mensenrechten op basis van huidskleur of afkomst. Waaronder, en dat vind ik hier wel heel erg van belang, passief- en actief stemrecht. Dát is natuurlijk wel wat de heer Bosma voorstaat met zijn Apartheidsapologetisme en gedweep met de segregatiebeweging in Zuid Afrika.

Er is een grijs gebied, en er is een ondergrens. Dit standpunt gaat ver, ver, ver aan al dat voorbij.

Door Bosma de voorzittershamer te geven, betrek je jezelf in het normaliseren van dit gedachtegoed. Ikzelf zou denken dat zulke walgelijke denkbeelden (want dat zijn het) je op voorhand zouden uitsluiten van zo'n positie. Misschien zou je het kunnen hebben over rehabilitatie na een een diep spijtbetuig, gekoppeld aan oprecht verkregen nieuwe inzichten. Die zijn er expliciet niet.

Dus. Kun je voorzitter worden van de Nederlandse Tweede Kamer (!) terwijl je tegelijk gelooft in de inferioriteit van Afrikanen - in ieder geval ten opzichte van Afrikaners - in een poging één van onze meest wrede koloniale nalatenschappen wit te wassen. Blijkbaar is dat gedachtegoed in Nederland inmiddels normaal genoeg om de voorzittershamer voor een periode te mogen bedienen.

PS. Ik ben het absoluut niet eens met een bepaalde denkrichting van Bosma; maar dat ben ik ook niet van een paar CU standpunten of SP of PVV of SGP of VVD of ....

Daar ben ik heel blij om.

Maar, Apartheid is natuurlijk géén hypotheekrenteaftrek. Om te stellen dat dat wel zo is, is een valse equivalent, en een whataboutisme.

Edit: Dit is nu precies wat normering, en normalisering is. De normen tegen zaken als raciale discriminatie zijn aan het vervagen - ik heb géén idee wat je nog moet doen om jezelf uit te sluiten van normaal discours. Een gedachte die bij me opkomt is dat je het zou kunnen proberen met een rode band om je linker bovenarm, met deze of gene opgedrukt logo. Lidewij de Vos mag het hebben over remigratie, en haar partij vrijelijk associëren met Sellner. PVV mag zich openlijk associëren met de geestelijk opvolgers van de AWB. Wilders mag op de koffie bij de meest extremistische Kolonisten op de Westbank.

Dat Is Niet Normaal. En toch doen we alsof dat het wél is. Dat is wat normverschuiving voor je doet. Bosma Kamervoorzitter laten worden, of laten zijn, is niet alleen een symptoom - maar een onderdeel van dat proces.

[ Voor 15% gewijzigd door Helixes op 19-11-2025 13:57 ]

[Zewatanejo]

PatrickC schreef op woensdag 19 november 2025 @ 08:33:
[...]
Dat ik het prima had gevonden dat Bosma voorzitter was gebleven, betekent niet dat ik achter zijn persoonlijke standpunten en/of partij sta. Maar ik kan me ook prima voorstellen dat je dat wel,als reden ziet om niet voor hem te kiezen.

Het was prima geweest als Bosma voorzitter was gebleven, maar het is beter dat hij dat niet meer is, gezien zijn achtergrond. Beter voor de geloofwaardigeheid van de tweede kamer, beter voor de democratie.

[PatrickC]

Zewatanejo schreef op woensdag 19 november 2025 @ 13:48:
[...]

Het was prima geweest als Bosma voorzitter was gebleven, maar het is beter dat hij dat niet meer is, gezien zijn achtergrond. Beter voor de geloofwaardigeheid van de tweede kamer, beter voor de democratie.

Mee eens. Nu maar hopen dat Van Kampen het goed gaat doen. Mijn eerste indrukken zijn in ieder geval positief.

[Cheezborger]

Bernard0343 schreef op woensdag 19 november 2025 @ 13:02:
Over een week of twee presenteren D66 en CDA de gezamenlijke plannen. Ik ben benieuwd wat de reactie van Yesilgöz zal zijn. Het zou mij niet verbazen als ze dan geen aanleiding ziet om bij de formatieonderhandelingen aan te sluiten. We komen dan wel in een situatie waarin zélfs Herman Tjeenk Willink de handdoek in de ring zou gooien.

Ik hoop dat Yesilgöz inmiddels wat meer is gekalmeerd en uit die campagnemodus is gestapt. We gaan het zien. Ik heb er in elk geval vertrouwen in dat Jetten en Bontenbal een mooie, positieve agenda kunnen neerleggen waar goed mee te werken valt.

In die zin is het wel goed geweest om VVD even aan de zijlijn te zetten, denk ik.

[HEY_DUDE]

Cheezborger schreef op woensdag 19 november 2025 @ 14:33:
[...]

Ik hoop dat Yesilgöz inmiddels wat meer is gekalmeerd en uit die campagnemodus is gestapt. We gaan het zien. Ik heb er in elk geval vertrouwen in dat Jetten en Bontenbal een mooie, positieve agenda kunnen neerleggen waar goed mee te werken valt.

In die zin is het wel goed geweest om VVD even aan de zijlijn te zetten, denk ik.

Tot nu toe spreken Jette en Bontebal met experts om een plan vorm te geven. De kans lijkt me nihil dat rechts zich kan vinden in de mening van experts.

[Bernard0343]

Cheezborger schreef op woensdag 19 november 2025 @ 14:33:
[...]

Ik hoop dat Yesilgöz inmiddels wat meer is gekalmeerd en uit die campagnemodus is gestapt. We gaan het zien. Ik heb er in elk geval vertrouwen in dat Jetten en Bontenbal een mooie, positieve agenda kunnen neerleggen waar goed mee te werken valt.

In die zin is het wel goed geweest om VVD even aan de zijlijn te zetten, denk ik.

Als ik deze column van Wilma Kieskamp in Trouw lees, vrees ik dat Yesilgöz vanuit de campagne gelijk de loopgraven ingegaan is. Een citaat uit deze column:

Als de VVD wil dat andere partijen bewegen, roept dat automatisch de vraag op: hoe zit het andersom? Staat de VVD dan ook open voor oproepen van andere partijen om hun kant op te bewegen? Er is nog geen enkel teken dat daarop wijst, ook niet voor de volgende fase van de formatie.

Het oogt eerder of Yesilgöz zich nog verder ingraaft. Een breed middenkabinet waar zowel VVD als GroenLinks-PvdA aanschuiven, is onbespreekbaar. De VVD wil met Ja21 en sluit links categorisch en bij voorbaat uit. Yesilgöz herhaalt het zo vaak en zo stellig, dat die deur nu al politiek zwaar is dichtgespijkerd.

[ Voor 13% gewijzigd door Bernard0343 op 19-11-2025 15:06 ]

[dawg]

Zewatanejo schreef op woensdag 19 november 2025 @ 13:48:
[...]

Het was prima geweest als Bosma voorzitter was gebleven, maar het is beter dat hij dat niet meer is, gezien zijn achtergrond. Beter voor de geloofwaardigeheid van de tweede kamer, beter voor de democratie.

Nee, dat was niet prima geweest. Dat is nu juist het punt.

De politiek, inclusief de voorzitter van de Tweede Kamer, kan normeren wat ze wil maar wanneer de burger zélf niet normeert is dat natuurlijk zinloos. En dat laatste, dáár schort het steeds meer aan. Hoe meer mensen apathisch tegenover uiterst rechts staan en het “allemaal wel mee vinden vallen” omdat ze een voorkeur hebben voor bepaald beleid (ook al is dat beleid niet verenigbaar met grondwet, wet & verdrag) hoe sterker uiterst rechts wordt.

Uit onderzoek blijkt keer op keer dat het grootste deel van de samenleving gematigd is. Dan moet men zich daar bewust van zijn en ook in die traditie acteren binnen de democratische rechtsstaat, vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid voor diezelfde democratische rechtsstaat. En betekent gewoon rode lijnen trekken waar & wanneer dat nodig is.

Wat dat betreft is de discussie hier op T.net omtrent de voorzitter tekenend, en ook beangstigend. Vind ik. Want hier zitten over het algemeen verstandige, slimme mensen.

[ Voor 6% gewijzigd door dawg op 19-11-2025 15:46 ]

[dawg]

Bernard0343 schreef op woensdag 19 november 2025 @ 15:03:
[...]


Als ik deze column van Wilma Kieskamp in Trouw lees, vrees ik dat Yesilgöz vanuit de campagne gelijk de loopgraven ingegaan is. Een citaat uit deze column:

[...]

Ik word enkel meer gesterkt in mijn opvatting dat D66 & CDA niet in een (minderheids)coalitie moeten stappen met VVD. De enige die daar ongeschonden uit gaat komen is VVD.

[skimine]

W1ck1e schreef op woensdag 19 november 2025 @ 13:03:
[...]
De stemming is geheim, niemand kan achteraf van zichzelf of een ander bewijzen dat ie wel of niet op een bepaalde kandidaat gestemd heeft. Dus er is geen "zou laten stemmen".

"Zou laten stemmen" kan wel degelijk. Men kan hier van tevoren binnen de fractie gewoon afspraken over maken. Het is alleen niet mogelijk om met 100% zekerheid te achterhalen of deze ook zijn nageleefd.

[W1ck1e]

skimine schreef op woensdag 19 november 2025 @ 15:45:
[...]

"Zou laten stemmen" kan wel degelijk. Men kan hier van tevoren binnen de fractie gewoon afspraken over maken. Het is alleen niet mogelijk om met 100% zekerheid te achterhalen of deze ook zijn nageleefd.

Wat mij betreft kan het dus dan niet.

Net zomin als ik jou kan laten stemmen op een bepaalde kandidaat bij de verkiezingen. Jij mag ook geen bewijs leveren dat je dat gedaan hebt. Bij de voorzitter stemmingen lijkt me dat laatste helemaal lastig.

[ Voor 22% gewijzigd door W1ck1e op 19-11-2025 15:57 ]

[Bernard0343]

dawg schreef op woensdag 19 november 2025 @ 15:39:
[...]

Ik word enkel meer gesterkt in mijn opvatting dat D66 & CDA niet in een (minderheids)coalitie moeten stappen met VVD. De enige die daar ongeschonden uit gaat komen is VVD.

Nu durft Yeslgöz niet in een coalitie te stappen zónder haar kleine broertje Joost Eerdmans. Maar goed, dat is ook een minderheidskabinet. Hoe langer Yesilgöz dit volhoudt, hoe meer ik neig naar één van de twee volgende mogelijkheden:

1. De VVD denkt dat een even onverzettelijke houding als de mannenbroeders van de SGP de kiezer enorm zal aanspreken.
2. Yesilgöz stuurt aan op een instabiel kabinet, zonder de VVD, wederom een kabinet dat snel zijn biezen pakt. Tijdens de, korte, kabinetsperiode zijn de concurrenten ter rechterzijde van de VVD (Ja21 en de BBB) vooral bezig met interne ruzies. Dan kan de VVD de volgende verkiezingscampagne ingaan met de kernboodschap dat 'alleen de VVD een stabiel kabinet kan garanderen'.

[Fiber]

Of je maakt voor het landsbelang een brede nationale coalitie met van links naar rechts GL PvdA, D66, CDA, VVD, JA21...

[dawg]

Bernard0343 schreef op woensdag 19 november 2025 @ 15:57:
[...]

Nu durft Yeslgöz niet in een coalitie te stappen zónder haar kleine broertje Joost Eerdmans. Maar goed, dat is ook een minderheidskabinet. Hoe langer Yesilgöz dit volhoudt, hoe meer ik neig naar één van de twee volgende mogelijkheden:

1. De VVD denkt dat een even onverzettelijke houding als de mannenbroeders van de SGP de kiezer enorm zal aanspreken.
2. Yesilgöz stuurt aan op een instabiel kabinet, zonder de VVD, wederom een kabinet dat snel zijn biezen pakt. Tijdens de, korte, kabinetsperiode zijn de concurrenten ter rechterzijde van de VVD (Ja21 en de BBB) vooral bezig met interne ruzies. Dan kan de VVD de volgende verkiezingscampagne ingaan met de kernboodschap dat 'alleen de VVD een stabiel kabinet kan garanderen'.

Het eerste. Uit diverse peilingen blijkt dat pakweg ~85% van VVD-stemmers absoluut niet met GLPvdA in een coalitie wil. De motivatie van deze mensen kan ik slechts naar gissen.

Maar los daarvan denk ik gewoon dat het voor het landsbelang beter is wanneer VVD aan de zijlijn blijft staan. De ontwikkelingen afgelopen weken laten namelijk zien dat er sprake is van elite capture bij VVD, en dat is nog los van de analyses aangaande VVD van zeer gewaardeerd forumlid @Virtuozzo.

En er moet toch echt substantiële voortgang geboekt worden op enkele grote dossiers.

[Bernard0343]

dawg schreef op woensdag 19 november 2025 @ 16:04:
[...]

Het eerste. Uit diverse peilingen blijkt dat pakweg ~85% van VVD-stemmers absoluut niet met GLPvdA in een coalitie wil. De motivatie van deze mensen kan ik slechts naar gissen.

Maar los daarvan denk ik gewoon dat het voor het landsbelang beter is wanneer VVD aan de zijlijn blijft staan. De ontwikkelingen afgelopen weken laten namelijk zien dat er sprake is van elite capture bij VVD, en dat is nog los van de analyses aangaande VVD van zeer gewaardeerd forumlid @Virtuozzo.

En er moet toch echt substantiële voortgang geboekt worden op enkele grote dossiers.

Inhoudelijk ben ik het met je eens. Maar.... Tot 76 tellen zónder de VVD (of een partij rechts daarvan) is heel lastig. Een minderheidskabinet kan, maar ook dan heeft een kabinet de VVD keihard nodig.

[dawg]

Bernard0343 schreef op woensdag 19 november 2025 @ 16:11:
[...]

Inhoudelijk ben ik het met je eens. Maar.... Tot 76 tellen zónder de VVD (of een partij rechts daarvan) is heel lastig. Een minderheidskabinet kan, maar ook dan heeft een kabinet de VVD keihard nodig.

Natuurlijk, maar dan kan VVD de boel niet saboteren of laten klappen. Dan worden ze op de inhoud gedwongen te acteren, wat het ook makkelijker maakt (voor mensen, voor media) daar kritisch naar te kijken en te beoordelen.

VVD is momenteel een niet-conforme machtspartij die politiek bedrijft middels strategie en positiebepaling t.b.v. het partijbelang en het belang van hun broodheren. Dat moet doorbroken worden.

[hamsteg]

Bernard0343 schreef op woensdag 19 november 2025 @ 16:11:
[...]

Inhoudelijk ben ik het met je eens. Maar.... Tot 76 tellen zónder de VVD (of een partij rechts daarvan) is heel lastig. Een minderheidskabinet kan, maar ook dan heeft een kabinet de VVD keihard nodig.

Dan moet de VVD per voorstel met de billen op tafel, ik denk dat dan blijkt dat ze 60-80% steunen en die overige 20-40% gaat dan over links. Effectief nog steeds een centrum rechts kabinet, doet de verkiezingsuitslag recht. Dat zou kloppen met veel inhoud van zowel D66 als CDA programma's. Een minderheidskabinet kan ook de oplossing zijn! Kan best zijn dat daarom nu een programma geschreven wordt om daarna alle partijen te polsen waar de meerderheden te halen zijn.

[Bernard0343]

dawg schreef op woensdag 19 november 2025 @ 16:17:
[...]

Natuurlijk, maar dan kan VVD de boel niet saboteren of laten klappen. Dan worden ze op de inhoud gedwongen te acteren, wat het ook makkelijker maakt (voor mensen, voor media) daar kritisch naar te kijken en te beoordelen.

VVD is momenteel een niet-conforme machtspartij die politiek bedrijft middels strategie en positiebepaling t.b.v. het partijbelang en het belang van hun broodheren. Dat moet doorbroken worden.

OK, het wordt een minderheidskabinet. Maar in welke samenstelling? Wil een minderheidskabinet werken, moet de coalitie zowel via oppositiepartijen linksom als rechtsom een meerderheid in de kamer kunnen krijgen. GLPvdA in de coalitie is, dus, ingewikkeld, daarmee levert het kabinet zich uit aan rechts. Dus hoe stellen we een kabinet samen met tenminste 56 zetels, zonder zowel de VVD als GLPvdA? Wie levert die 12 zetels?