Jester-NL schreef op vrijdag 6 juni 2025 @ 19:21:
[...]
Dat kun je ook lezen als dat er (op dit moment) een meerderheid is waar liberalisme en democratie toch meer betekenen dan hopen dat Wilders of Yesilgöz een volgende kans krijgen om een Orban-light neer te zetten hier.
Vond dit best een aardig artikel, wat dat betreft:
https://www.nrc.nl/nieuws...-alles-om-de-pvv-a4896114
(Heel) kort samengevat: Sinds Geert Wilders in 2004 met zijn printer en medewerker de VVD-zolder bezette, is de partij hem nooit echt kwijtgeraakt — elke VVD-beslissing lijkt sindsdien vooral ingegeven door wat de PVV ervan zou vinden. Na alweer een mislukte samenwerking durft VVD-leider Yesilgöz de deur nog steeds niet dicht te gooien, bang om kiezers kwijt te raken aan de man die hen nu al drie keer demonstratief heeft laten zitten...
Binnen de VVD was het al lang duidelijk dat de rek uit de aanwezige electorale narratieven was, en dat stapels rekeningen op gegeven moment niet meer afgeschoven konden worden - er lag een gat in bestendige termijnstrategie. En dat gat werd gevuld met een "oplossing" waar buiten het bestuur weinig tot niet stil bij gestaan werd.
Erger eigenlijk, er zat toen al brute afstand tussen wat in de kern normaal was, en wat onder leden leefde. Ik kan me Hermans nog goed herinneren, grote bijeenkomst van de partij, mooi voordracht over vrijheid en het liberalisme. Ondertussen zat hij te stoken met het migratiedebat, want de winsten van importeren arbeidsmigranten waren prettig, en het onderwerp was het antwoord op het probleem van houdbaarheid traditionele narratieven. Breek me de bek niet open over Wiegel of Bolkestein. Die laatste liet zich nog enigszins publiekelijk herkennen, die eerste? Totale Janus zonder grenzen. En trots daarop.
Eenvoudig gezegd, bij kennis van wat er allemaal aan zat te komen (mooi voorbeeld, klimaatverandering, alles lag net als bij de Shell al op tafel) was de keuze een redelijk binaire. Óf de keuze voor beleid en bestuur met visie van termijn en risico van electorale dynamiek, óf de keuze voor noopolitik, accelerationisme, en regentisme. Welke keuze de kern en donors gemaakt hebben is zichtbaar in de analyse van overwicht netwerk en later netwerk en partij vanaf de jaren '90.
Het lijkt er heel sterk op dat we grote gaten in ons collectieve geheugen hebben. Of, wat ook mogelijk is, dat tevelen in die periode gewoon weinig gecontroleerd hebben of wat gezegd werd ook hetzelfde was als wat gedaan werd.
De lijn loopt niet van PVV naar VVD.
De lijn van de PVV loopt naar breder rechts en conservatief, het is een "Loudest Voice" toepassing die het landschap als geheel op heeft laten schuiven (normalisatie effect) en het rechts conservatieve landschap in bepalende mate tot een ecosysteem van ogenschijnlijk separate vlaggetjes gesmeed, die stuk voor stuk in de school van machtspolitiek zitten.
Maar de lijn naar PVV komt uit de VVD. Nee, absoluut niet vanuit toenmalige leden of structuur. Maar wel vanuit donoren, koningmakers en de kern.
Ja, alles van beslissingen is consistent gericht geweest op effecten van ecosysteem en Loudest Voice. Voor de kiezer die nu verder wil kijken dan de neus lang is zal het een gevoelige en confronterende verkenning zijn. Een die absoluut niet vanzelfsprekend is bij condities, gedragskaders en narratieven in dat zo bepalende media landschap.
Als we opmerken dat de VVD Wilders nooit echt is kwijtgeraakt, ja, dat was dan ook nooit het idee. We zouden beter kunnen stellen dat Wilders de VVD nooit losgelaten heeft, zijn stemgedrag over al die jaren onderschrijft dat ook consistent.
Er ligt een onlosmakelijke lijn tussen VVD en PVV, die minder met individuele partijen te maken heeft dan met het probleem van onzelfstandigheid, ecosysteem en cyclus van autoritarisme.
De vraag die er dan ook ligt is een vraag die al met name sinds Rutte I zichtbaar op tafel ligt. Achter het vernis van liberalisme en democratie, is er pur sang sprake van relatie tussen koers van kern en de leden / kiezers. Het antwoord op die vraag is veel minder een gevalletje van welke kruimels wie gekregen heeft, maar van relatie tussen kern en donoren, en het controleren of er daadwerkelijk enige focus op collectieve belangen is. En met name dat laatste is absoluut niet eenvoudig, dankzij de kracht van marketing. Kijk bijvoorbeeld eens naar het mantra "goed bestuur", of dat van "BV Nederland".
Populisme: de weigering van complexiteit en de poging om simplistische antwoorden te formuleren op ingewikkelde vraagstukken middels gebruik van elke mogelijke prikkel van gedrag - i.p.v. moeite te doen voor gezonde participatie.