marktweakt schreef op maandag 3 maart 2025 @ 09:03:
Ik heb mij ook heel lang afgevraagd waarom populisten (met name extreem rechts) toch altijd zo aantrekkelijk zijn voor een flink deel van de bevolking als de onvrede in een land groot is.
Feit is dat het voornamelijk gaat om een lager dan gemiddeld opgeleid deel van de bevolking. En deze groep is dan ook gemakkelijk te beïnvloeden omdat feitelijke kennis over vraagstukken vaak ontbreekt. @
DevWouter zou dus een goed punt kunnen hebben dat toegang tot kennis en opleiding een oplossingsrichting zou kunnen zijn. Maar toch is dat denk ik niet realistisch en geen oplossing voor de korte termijn.
Nee, dat laatste wil ik tegen spreken: Het zijn ook hoogopgeleide die gemakkelijk te beinvloeden zijn. Sterker, ik denk juist omdat ze hoog opgeleid zijn ze vaak veel makkelijker te beinvloeden zijn. @
Virtuozzo heeft er in het verleden een paar keer op gewezen (inclusief bronnen) dat wij techneuten vrij gevoelig zijn. Iets met de overtuiging dat omdat we vaak met complexe systemen omgaan we overtuigd zijn dat we altijd rationeel zijn.
Verder ken ik ook een paar hoogopgeleide mensen in mijn omgeving die ondanks hun opleiding en ondanks hun interesse in politiek nogal erg opvallende keuzes maken. En hier is het stomme, zij bereiden zich in dezelfde mate voor op een onderwerp als ik. Het grote verschil is echter dat zij wel beinvloed worden door het Rechts geluid, of zoals een familielid mij er terecht(!) op wees toen ik die opmerking maakte: "Of jij wordt beinvloed door Links geluid"
Om feitelijke kennis en inzicht te krijgen moet je daar wel voor openstaan en interesse in hebben. En daar ook de mogelijkheden voor hebben. En dat ontbreekt om verschillende redenen. De belangrijkste reden is denk ik dat het vaak om mensen gaat die weinig geld hebben en dan heb je wel andere dingen aan je hoofd in onze neoliberale individualistische samenleving dan politieke vraagstukken. Die groep mensen gaat daar niet plotseling anders instaan zonder dat je eerst hun grote dagelijkse problemen oplost.
In die zin is het dus ook eigenlijk een armoede-vraagstuk.
Eens, maar ik wil hier wel vragen dat we hier voorzichting zijn in het maken van onderscheid. Je hebt mensen die met kennisarmoede foute/goede keuzes maken (goed/fout is hier niet links/rechts) en je hebt mensen die met kennis de foute/goede keuzes maken.
Ik wil je steunen in de stelling die je maakt, maar ik zou deze stelling, als het ter discussie gesteld wordt, niet kunnen ondersteunen met deze onderbouwing. (Een tip/waarschuwing voor ons beide)
De populariteit van populisme is ook van alle tijden.
Well... dûh! In ander nieuws: Water is nat 
Het begon al bij de Romeinen toen Julius Caesar de eerste populist was die de macht greep en de democratische senaat omver wierp. Ook met behulp van het 'gewone' volk (populus, vandaar de term populisme).
Wat hoop zou kunnen bieden is dat het gemiddelde opleidingsniveau in de westerse wereld de laatste decennia langzaam stijgt. De voedingsbodem voor populisme wordt daardoor kleiner. Maar dit gaat op korte termijn geen oplossing zijn.
Nee, alleen het opleidingsniveau verhogen is niet voldoende. Gericht onderwijs op polutiek, social systemen en soort gelijke onderwerpen is noodzakelijk. En zelfs dan wil ik het nog betwijfelen of het voldoende is.
Wat we volgens mij wel zouden kunnen en moeten doen is onderkennen dat ons politieke systeem erg kwetsbaar is voor een overname door populisten en dus meer veiligheidswaarborgen in dat systeem aanbrengen zodat het minder makkelijk wordt om onze democratische rechtstaat van binnenuit omver te werpen.
Eens.
Hoe die extra waarborgen er uit moeten zien? Ik ben daar nog niet helemaal uit. Dit zou ook iets voor politicologen zijn om dat concreet meer vorm te geven. Zij hebben daar veel meer verstand van dan ik.
Sluit ik me ook bij aan. Maar een logische richting voor mij is om te kijken naar kennis
en gedrag. Maar dat is erg oppervlakkig.
Wat is wel zie is dat ons systeem van vertegenwoordigde democratie (je kiest een partij/persoon die jou zou moeten vertegenwoordigen) populisten maar ook continue zwaar teleurgestelde kiezers in de hand werkt.
Een meer directe vorm van democratie zou het populisten misschien minder makkelijk kunnen maken.
Een systeem bijvoorbeeld waarbij mensen direct beslissen over politieke vraagstukken waarbij ook de complexiteit van die vraagstukken een belangrijke rol krijgt.
Teleurstelling -> Emotie -> Makkelijk te beinvloeden
Dus zelfs populisten die falen in beleid/uitvoering zijn makkelijker populair dan de niet-populisten.
Ook dit is echter geen oplossing op korte termijn. Ik ben bang dat die er ook gewoon niet is.
Dat we het niet zien, betekent nog niet dat het niet bestaat. Dat gezegd te hebben, ik heb het antwoord ook (nog) niet.
"Doubt—the concern that my views may not be entirely correct—is the true friend of wisdom and (along with empathy, to which it’s related) the greatest enemy of polarization." -- Václav Havel