Gwaihir schreef op zondag 31 augustus 2025 @ 20:21:
Enigszins zuchten en steunend lees ik dat het bij tijd en wijle testen van aardlekschakelaars toch wel heel erg aan te raden is. (Ik haat 't zo maar ergens de stroom te (moeten) onderbreken.)
Begrijp ik goed dat ik daarbij beter m'n Duspol kan inzetten om een lekstroom te genereren, dan de testknop?
Nee, dat maakt op zich weinig uit. Je duspol en de testknop werken allebei door een last toe te voegen. Ze zullen niet dezelfde lekstroom veroorzaken, maar allebei als het goed is ruim voldoende. Je kan een duspol wel gebruiken om te checken of de randaarde van een stopcontact is aangesloten, maar wat betreft het testen van de werking van een aardlekschakelaar is het ongeveer gelijk aan het gebruik van de testknop.
Een aardlekschakelaartester (bijvoorbeeld een installatietester met die functie) werkt ook op ongeveer die manier, maar daarbij komt dan dat het ding ook de tijd meet. Een aardlekschakelaar die wel afslaat, maar net te laat, is beduidend minder geschikt om je leven te redden. Daar gaat het bij I
Δ = 150 mA (AC) bij een aardlekschakelaar met I
Δn = 30 mA om een grenswaarde van slechts 40 ms en dat kun je dus niet checken zonder externe apparatuur. Ook test je met een externe aardlekschakelaartester of ie werkt bij zowel 0° als bij 180°, of ie niet afslaat bij ½I
Δn, of ie sneller dan 300 ms afslaat bij I
Δn en sneller dan 40 ms bij 5I
Δn. De betere kunnen nog wat extra tests doen met halve golven en DC-lekstromen, en met een oplopende lekstroom testen wat precies de grenswaarde is, maar de afschakeltijden blijven toch de belangrijkste meting.
Maar testen of een aardlekschakelaar überhaupt werkt, is al heel wat. Je checkt daarmee de basisfunctionaliteit en je houdt het mechanisme gangbaar, oftewel je voorkomt de gevreesde verkleving. Bij een net opgeleverde installatie zou de aardlekschakelaar wel uitgebreider moeten worden getest met externe apparatuur, en dat is wellicht handig om eens in de zoveel jaar te herhalen, maar daartussen lijkt het me alleszins redelijk om alleen de testknop te gebruiken.
Dit gezegd hebbende, heb ik dus wel één kapotte aardlekschakelaar (een nieuwe van ABB) meegemaakt die wel met de testknop triggerde, maar niet met een duspol of installatietester. Het gekke daarbij was dat het niks uitmaakte op welke lekstroom de installatietester was ingesteld: het ding sloeg ook niet af bij een veel grotere lekstroom dan de ongeveer 42 mA van de testknop, maar met de testknop steeds wel.
En is er nog iets bijzonders met drie losse fasen op één aardlek?
Nee, voor het testen is er daarbij niks bijzonders. Elke combinatie van verschillende polen (of aarde) geeft een onbalans waarbij die zou moeten afschakelen.
Dat klopt. Ook in het eerder aangehaalde
Deense onderzoek bleek meer dan de helft van de defecte exemplaren wel nog op de testknop te reageerden.
Een verklaring wordt niet gegeven, maar ik vermoed dat het te maken heeft met de grootte van de lekstroom. De testknop test vaak met veel meer dan 30 mA lekstroom, omdat het een vaste weerstand is en het ook moet werken met een bepaalde ondergrens aan spanning. Uit een datasheet van een gangbare ABB aardlekschakelaar zie ik een minimum testspanning van 170 V. Om daarbij 30 mA voor elkaar te krijgen heb je een weerstand van 5666 Ω nodig; de dichtstbijzijnde lagere E24-standaardwaarde is 5600 Ω. Bij 230 V geeft dat een lekstroom van 41 mA en dus ook iets meer kracht op het triggermechanisme dan wanneer je met 30 mA test.
[
Voor 5% gewijzigd door
Juerd op 01-09-2025 13:16
]