Het grote topic voor Elektra huisinstallaties - Deel 3

[Juerd]

thaMini schreef op woensdag 24 september 2025 @ 11:34:
Willen ze nou wel of geen eindhuls bij flexibel?

Correct! Dit soort klemmen mogen worden gebruikt met adereindhulzen of zonder.

en zelfs getwist.

Als je flexibele draad gebruikt zonder adereindhuls, altijd twisten zodat het bij elkaar blijft. Niet te strak, niet te los. Als het bij het vastschroeven in elkaar blijft, is het goed.

Dit zou overigens ook twin eindhulzen niet meer mogelijk maken, klopt dat?

Je mag sowieso nooit twee draden in één kooiklem steken, als er een verschil is tussen die twee draden. Dus als de ene een huls heeft, moet de andere dat ook hebben. De dikte moet ook hetzelfde zijn, evenals de samenstelling. Bij flexibele draden moeten ze op exact dezelfde manier getwist zijn.

Twee flexibele draden in een klem kan, als de fabrikant aangeeft dat de klem ervoor geschikt is. Het wordt vaak afgeraden wegens slechte ervaringen. Het is moeilijk om goed te doen. Als je de ene draad strakker twist dan de andere draad, dan zijn ze niet meer even dik, en zal een van de draden minder goed geklemd kunnen worden. Een goed aangeperste twinhuls lost dat op.

[thaMini]

Fijn dat je het verduidelijkt.

Ok, maar hoe dan om te gaan met een twin adereindhuls? Deze gebruik ik op een aantal plekken.

Of is het dan beter om over te stappen op een etageklem?

[ Voor 19% gewijzigd door thaMini op 24-09-2025 14:54 ]

[Annuk]

marcop23 schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 09:10:
[...]

Beetje offtopic, maar er kan nog een derde reden zijn:
Bij nieuwe netten worden soms dikke 630 mm2 kabels gebruikt, van aluminium. Deze zijn echter zo stug dat ze lastig in te voeren zijn in de transformatorhuisjes. Daarom kunnen er tegenwoordig 400 mm2 koperkabels gebruikt worden voor de laatste meters, met een mof buiten het station. Die kabels hebben ongeveer dezelfde geleidbaarheid en belastbaarheid, maar zijn doordat ze dunner zijn een stuk makkelijker in te voeren.

630mm² wordt eigenlijk alleen gebruikt tussen transport-verdeelstations & tennnet/netbeheerder-stations naar de transport-verdeelstations als "transportkabel", of in sommige gevallen van zo'n transport-verdeel station naar een enorme klant-installatie (met eigen transformatoren etc).
In de distributie (dus daar waar ook de 10kV wordt omgevormd naar de 230/400V voor de huisaansluitingen) wordt vrijwel nooit 630mm² gebruikt, dit (en ook 400mm²) past namelijk niet in de 10kV schakelaars die in die stations staan.
(Dus wat betreft de transport-kabels heb je wel gelijk, voor de distributie de wijk(en) in niet )

P.S. persoonlijk heb ik liever 630mm² aluminium voor montage dan 400mm² koper, aluminium is namelijk nog een beetje te verwerken (lees: buigzaam) en koper is vrijwel niet te buigen in die formaten.

[Juerd]

thaMini schreef op woensdag 24 september 2025 @ 14:50:
Ok, maar hoe dan om te gaan met een twin adereindhuls? Deze gebruik ik op een aantal plekken.

Wat bedoel je met "omgaan"?

[thaMini]

Ik kan op basis van de handleiding van Eaton niet goed bepalen of een twin adereindhuls nou is toegestaan of niet. Of überhaupt een eindhuls.

Maar twin hulzen zijn wel verdraaid makkelijk in drukke groepenkasten.

[Juerd]

@thaMini Twinhulzen zijn altijd toegestaan waar adereindhulzen zijn toegestaan: vanuit het perspectief van de klem is het gewoon een dikkere draad. Dan resteert de vraag of adereindhulzen überhaupt zijn toegestaan: ja, al doen de plaatjes die je deelde erg hun best om verwarring te veroorzaken. In een schroefklem mag in het algemeen elk soort draad zolang het goed past.

In dit geval is het ook nog eens heel gebruikelijk om twinhulzen te gebruiken. Ik denk dat het, mits aangeperst met de juiste krimptang en aangedraaid met het juiste moment, de meest betrouwbare verbinding van twee gelijke flexibele draden zal zijn die je met een schroefklem kunt maken.

[jeronimo]

Ik zit nog een klein beetje in dubio. Ik heb de materialen inmiddels uitgezocht. Een HLD33 en een HLD11 voor de hoofdschakelaar er onder. Nu kan ik twin hulzen in de HS zetten en dan de HLD33 in, of de verdeelblokjes onderin de HLD33 gebruiken en vanaf daar verder.
Met het oog op mogelijke uitbreiding is de tweede optie handiger.

[Juerd]

@jeronimo Bedrading na de hoofdschakelaar zou ik niet al te moeilijk over doen qua toekomstbestendigheid. Mocht je later wat anders willen, dan zijn draden makkelijk te vervangen.

[jeronimo]

Daar heb je wel een punt, ik wou het misschien te mooi doen. Twins FTW.

[Aziona]

Xander schreef op dinsdag 23 september 2025 @ 19:22:
[...]Waarom zet je die kWh-meter niet gewoon na de hoofdschakelaar? Dan kun je de hoofdschakelaar toch mooi gebruiken om de draden te "verlengen"?

Ik moest even nadenken wat je hiermee bedoelde. De kast waar de hoofdschakelaar in zit is toch verzegeld en kan ik toch niet openmaken? Daarna komt tenslotte de meter.

Overigens komen ze volgend jaar september mijn gasleiding verwijderen. Aangezien ik nog een grps-meter heb, heb ik gevraagd of ze ook gelijk de meter kunnen vervangen. Ik begreep dat ze daar speciale teams voor hebben die beide kunnen doen. Wellicht dat ze de hoofddraden dan ook gelijk wat langer kunnen maken, wel zo handig.
Ik heb een Hager VKG23S met vijf aansluitblokjes blokjes onderaan waar ik er maar twee of drie van gebruik (1-fase aansluiting, 40A).
Idee is om de hoofdaansluiting op blokje 3 en 4 te zetten, vevolgens een 6mm2 of 10mm2 draad vanuit deze blokjes naar de Eastron en vanuit de Eastron twee draden naar blokje 1 en 2, waar de rest van de meterkast op zit.

[habbekrats]

@Aziona Je eigen kwh meter komt na je eigen hoofdschakelaar!
Je netbeheerderskant is de kast verzegeld en misschien voorzien van automat(en) die jezelf kunt schakelen. Voor je eigen installatie geldt dit echter niet als hoofdschakelaar. Je eigen hoofdschakelaar komt na de meter van de netbeheerder. Gezien het aantal groepen in je kast zou je ook een eigen hoofdschakelaar moet hebben. Ik gok rechtsonder in je groepenkast.

[DjoeC]

Als voorbereiding op een gesprek met een (hopelijk) deskundig electricien een vraag. Als ITer ben ik zelf niet zeer deskundig op dit gebied):

Bestaan er goede 1 en 3 fase Kwh meters om verbruik of teruglevering per individuele groep en fase te meten zonder dat er meteen per groep een unit moet worden bijgeplaatst? Doel is om in een nieuw op te zetten groepenkast (in een eigenlijk te kleine ruimte) te meten en die meetgegevens naar een domotica oplossing te sturen.

Displays zijn niet nodig, Voorkeur zou zijn een 1 breed alamat met meetuitgang, gewone automaat met meetuitgang kan ook maar dan moet er weer ruimte gemaakt worden voor een aantal aardleks.

Huidige kast heeft 12 x 1 fase met 3 losse aardlek, 1x 3 fasen met losse aardlek (garage), overspanningsbeveiliging, zo'n 27 jaar geleden geinstalleerd. Vanwege uitbreiding met kookgroep/3 fasen naar keuken, warmtepomp, laadpaal en nog wat klein spul moet uitgebreid worden. Omdat alles dan toch vervangen gaat worden zou kunnen meten een mooie toevoeging zijn.

[Aziona]

habbekrats schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 10:33:
@Aziona Gezien het aantal groepen in je kast zou je ook een eigen hoofdschakelaar moet hebben. Ik gok rechtsonder in je groepenkast.

Dank je wel voor de uitleg. Ik denk dat je een schakelaar zoals de Hager SBN240 bedoelt. Die gebruik ik inderdaad wel maar dan voor de drie leidingen (Load, Grid, Gen) naar mijn batterij omvormer in de garage en niet in de meterkast.
Wellicht een rare vraag maar waarom zou ik een hoofdschakelaar in mijn meterkast willen als er al een automaat voor de meter zit?

[Aziona]

DjoeC schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 10:52:
Bestaan er goede 1 en 3 fase Kwh meters om verbruik of teruglevering per individuele groep en fase te meten zonder dat er meteen per groep een unit moet worden bijgeplaatst? Doel is om in een nieuw op te zetten groepenkast (in een eigenlijk te kleine ruimte) te meten en die meetgegevens naar een domotica oplossing te sturen.

Ik gebruik deze van Alie. Je kunt er via zigbee mee schakelen en ze registreren ook (totaal)verbruik. Ik weet niet zeker of je dat bedoelt want een groep meten zonder module erbij te plaatsen lijkt mij lastig.

[DjoeC]

Aziona schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 11:00:
[...]

Ik gebruik deze van Alie. Je kunt er via zigbee mee schakelen en ze registreren ook (totaal)verbruik. Ik weet niet zeker of je dat bedoelt want een groep meten zonder module erbij te plaatsen lijkt mij lastig.

Jaee... Het lijkt er wel op. Maar hoewel ik best wel veel bij Ali haal heb ik hier wat reserveringen bij....... Ooit tijdens de koffie een smeltende meterkast ontdekt - liever niet nog een keer.

[dragonhaertt]

Aziona schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 10:55:
[...]

Dank je wel voor de uitleg. Ik denk dat je een schakelaar zoals de Hager SBN240 bedoelt. Die gebruik ik inderdaad wel maar dan voor de drie leidingen (Load, Grid, Gen) naar mijn batterij omvormer in de garage en niet in de meterkast.
Wellicht een rare vraag maar waarom zou ik een hoofdschakelaar in mijn meterkast willen als er al een automaat voor de meter zit?

Een hoofdschakelaar voor je kast is verplicht, om met één handeling de gehele installatie spanningsvrij te kunnen maken.

Als jij bijvoorbeeld (elektrische) brand hebt dan zal de brandweer niet heel blij zijn als er geen hoofdschakelaar in je kast zit.

Daarnaast is het handig als jij (of een elektricien) ooit iets moet wijzigen in je groepenkast. Zonder de hoofdzekering (van de energiemaatschappij) uit te hoeven schakelen kan je dan automaten en groepen vervangen. Daar heb je dan geen zegelrecht voor nodig.

[Aziona]

dragonhaertt schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 11:29:[...]Zonder de hoofdzekering (van de energiemaatschappij) uit te hoeven schakelen kan je dan automaten en groepen vervangen.

Het is niet mijn bedoeling bijdehand te doen waarom zou je de meterkast spanningsvrij willen maken zonder de hoofdzekering uit te schakelen? Ik wil best een hoofdschakelaar bijplaatsen, die kosten niet zoveel, maar ik begrijp niet waarom het nodig is als er 50cm lager in de meterkast al een automaat zit die hetzelfde doet.

[dragonhaertt]

Aziona schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 11:33:
[...]

Het is niet mijn bedoeling bijdehand te doen waarom zou je de meterkast spanningsvrij willen maken zonder de hoofdzekering uit te schakelen? Ik wil best een hoofdschakelaar bijplaatsen, die kosten niet zoveel, maar ik begrijp niet waarom het nodig is als er 50cm lager in de meterkast al een automaat zit die hetzelfde doet.

Niet iedereen heeft daar een automaat, smeltzekeringen zijn nog veel gebruikt.
Daarnaast is die automaat niet van jou, maar van de energiemaatschappij. Als zij besluiten deze te vervangen, een deksel er voor te plaatsen of op een andere manier niet beschikbaar te maken behoort jouw eigen elektra installatie nog steeds aan de norm te voldoen.

Daarom is het volgens de NEN1010 verplicht om een duidelijk gemarkeerde schakelaar te hebben die met één handeling de gehele installatie kan uitschakelen.
Gezien de componenten die jij in je kast hebt zal je ook gewoon moeten voldoen aan deze eis, die is al sinds 2005 actief.

[DjoeC]

@Aziona Werkt dit zonder hub/app/cloud? Ofwel direct aan mijn eigen Zigbee controller? Is die aan/uit de fysieke (relais?)) schakelaar? In hun documentatie lijkt het alsof dit een "extra" meetapparaat naast de automaat is.

[ Voor 20% gewijzigd door DjoeC op 26-09-2025 11:44 ]

[Aziona]

@dragonhaertt Dank je wel voor de uitleg, zo had ik het nog niet bekeken. Dan ga ik dat regelen.
Mag ik een andere vraag stellen: Mag ik een ESP32 of een raspberry in de meterkast (Hager dus) plaatsen als die in een speciale DIN-houder zit? Als dat niet mag omdat je geen laag-voltage dingen in je meterkast mag plaatsen, hoe verhoudt zich dat dan met de modbusaansluitingen op mijn ABB kWh meters? Of moet ik dat op een speciale manier bedraden? Je moet bedrading voor laag en hogvoltage scheiden maar hoe dat ik dat met die modbus-bedrading? Ik kan daar niets over vinden.

[ Voor 12% gewijzigd door Aziona op 26-09-2025 11:58 ]

[Aziona]

DjoeC schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 11:42:
@Aziona Werkt dit zonder hub/app/cloud? Ofwel direct aan mijn eigen Zigbee controller?

Het werkt op je zigbee controller zoals een ander zigbee aparaat (Philips Hue, Ikea, Tuya). Je kan schakelen via Z2M/HA maar er zit ook een rond knopje op waar je op kunt drukken die hetzelfde doet.
Dat je je niet comfortabel voelt bij Alie-spul kan ik mij voorstellen: Had ooit een Eastron kWh meter op mijn zonnepanelen die na negen jaar is doorgebrand, kan ook aan een slechte aansluiting geweest zijn. Heb ook eens 12 Eastron SDM210 modbus kWh meters in de meterkast laten plaatsen (1 module breed) . Die zijn stuk voor stuk allemaal stuk gegaan. Zaten allemaal naast elkaar dus wellicht door de warmte. Ik hoop dat ik met ABB meer geluk heb.
In mijn meterkast wordt het vrij warm, niet alleen door het modem, switch, pi's en dergelijke maar ik heb de indruk dat die KWH meters ook warmte genereren. Wellicht maar eens ventilatierooster plaatsen.

[ Voor 11% gewijzigd door Aziona op 26-09-2025 12:02 ]

[DjoeC]

Aziona schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 11:52:
[...]

Het werkt op je zigbee controller zoals een ander zigbee aparaat (Philips Hue, Ikea, Tuya). Je kan schakelen via Z2M/HA maar er zit ook een rond knopje op waar je op kunt drukken die hetzelfde doet.
Dat je je niet comfortabel voelt bij Alie-spul kan ik mij voorstellen: Had ooit een Eastron kWh meter op mijn zonnepanelen die na negen jaar is doorgebrand, kan ook aan een slechte aansluiting geweest zijn. Heb ook eens 12 Eastron SDM210 modbus kWh meters in de meterkast laten plaatsen (1 module breed) . Die zijn stuk voor stuk allemaal stuk gegaan. Zaten allemaal naast elkaar dus wellicht door de warmte. Ik hoop dat ik met ABB meer geluk heb.
In mijn meterkast wordt het vrij warm, niet alleen door het modem, switch, pi's en dergelijke maar ik heb de indruk dat die KWH meters ook warmte genereren. Wellicht maar eens ventilatierooster plaatsen.

Check! En dus zoek ik die functionaliteit van een betrouwbaar merk.

[Spherix]

DjoeC schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 10:52:

Huidige kast heeft 12 x 1 fase met 3 losse aardlek, 1x 3 fasen met losse aardlek (garage), overspanningsbeveiliging, zo'n 27 jaar geleden geinstalleerd. Vanwege uitbreiding met kookgroep/3 fasen naar keuken, warmtepomp, laadpaal en nog wat klein spul moet uitgebreid worden. Omdat alles dan toch vervangen gaat worden zou kunnen meten een mooie toevoeging zijn.

Kost wel wat, maar kunnen alle groepen niet over naar alamats van 1 breed? Dan heb je weer ruimte ipv al die losse aardleks.

[dragonhaertt]

Aziona schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 11:44:
@dragonhaertt Dank je wel voor de uitleg, zo had ik het nog niet bekeken. Dan ga ik dat regelen.
Mag ik een andere vraag stellen: Mag ik een ESP32 of een raspberry in de meterkast (Hager dus) plaatsen als die in een speciale DIN-houder zit? Als dat niet mag omdat je geen laag-voltage dingen in je meterkast mag plaatsen, hoe verhoudt zich dat dan met de modbusaansluitingen op mijn ABB kWh meters? Of moet ik dat op een speciale manier bedraden? Je moet bedrading voor laag en hogvoltage scheiden maar hoe dat ik dat met die modbus-bedrading? Ik kan daar niets over vinden.

Voor zover ik weet mag je gewoon andere componenten plaatsen, zolang deze inderdaad mechanisch vastzitten aan bijvoorbeeld een DIN rails.
Die kWh meters hebben ook gewoon DC extralaagspanning er in zitten.

[DjoeC]

Spherix schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 12:07:
[...]


Kost wel wat, maar kunnen alle groepen niet over naar alamats van 1 breed? Dan heb je weer ruimte ipv al die losse aardleks.

D'r kan wel wat ruimte gemaakt worden maar onvoldoende om 15 meters en 3x 3 fase erbij te zetten. Meterkast is nu 4x10 met 6,5 ruimte. Specifiek zoek ik dus alamats met (bij voorkeur) Zigbee meetopties. Wifi kan ook maar x20 vreet dat energie. Of 1 ding met sensoren.

[Juerd]

Aziona schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 11:33:
[...]

Het is niet mijn bedoeling bijdehand te doen waarom zou je de meterkast spanningsvrij willen maken zonder de hoofdzekering uit te schakelen? Ik wil best een hoofdschakelaar bijplaatsen, die kosten niet zoveel, maar ik begrijp niet waarom het nodig is als er 50cm lager in de meterkast al een automaat zit die hetzelfde doet.

Los van de regelgeving: die hoofdautomaat doet helemaal niet hetzelfde als je hoofdschakelaar. De hoofdautomaat is enkelpolig, maar een hoofdschakelaar moet alle actieve geleiders (fase(n) en nul) scheiden. Zelfs als de hoofdautomaat dus bij wijze van voorbeeld in de groepenkast zat, dan nog voldeed die niet aan de eisen voor een hoofdschakelaar.

Bij een enkelfase-aansluiting is het verschil relatief klein omdat de nul praktisch altijd ongeveer aardpotentiaal heeft en dus veilig is om aan te raken (maar daarvan mag je niet uitgaan!), maar als je 3 fasen hebt dan heb je 3 losse hoofdautomaten, die allemaal enkelpolig schakelen.

[Septillion]

@Aziona Als aanvulling op @Juerd, niet alleen moet de hoofdschakelaar alle geleiders scheiden maar moet deze dat ook in een enkele handeling doen. De hoofdautomaten zijn 3 losse 1-polige.

[Gwaihir]

En een 3-fase (300mA) aardlek? Die scheiden doorgaans wel alle polen (en tegelijk), toch?

[Septillion]

@Gwaihir Een 4P aardlekschakelaar, een 4P automaat of een 3P+N automaat mogen op zich allemaal als hoofdschakelaar dienen want die schakelen alle geleiders. Wel dient hij herkenbaar gelabeld te zijn als hoofdschakelaar, zeker omdat het bij gebruik van een ALS/automaat niet zo duidelijk is.

[RMX]

Ik ben benieuwd naar jullie mening. Bij het maken van een complete nieuwbouw woning wil ik alle lichtpunten en spotjes voorzien van Philips Hue. De schakelaars wil ik op de muur bevestigen van Philips Hue Tap Dial Switch.
Waarom zou ik dan nog de electricien leidingen laten maken voor traditionele schakelaars? Hotel schakelingen ed kunnen gewoon in de app ingesteld worden. Volgens mij bespaard dit aanzienlijk wat werk. Er zitten natuurlijk ook nadelen aan, maar ik heb nu ook al veel in Philips Hue
Hoe kijken jullie ernaar?

[Andrehj]

RMX schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 21:03:
Ik ben benieuwd naar jullie mening. Bij het maken van een complete nieuwbouw woning wil ik alle lichtpunten en spotjes voorzien van Philips Hue. De schakelaars wil ik op de muur bevestigen van Philips Hue Tap Dial Switch.
Waarom zou ik dan nog de electricien leidingen laten maken voor traditionele schakelaars? Hotel schakelingen ed kunnen gewoon in de app ingesteld worden. Volgens mij bespaard dit aanzienlijk wat werk. Er zitten natuurlijk ook nadelen aan, maar ik heb nu ook al veel in Philips Hue
Hoe kijken jullie ernaar?

1. Als Hue uitvalt heb je geen licht meer.
2. Al die spotjes zorgen voor veel standbyverlies. Best kans dat je (op jaarbasis bekeken) meer aan standby gaat verbruiken dan je lampen gebruiken voor de verlichting.
3. Nadeel bij verkoop. Zo'n huis zou ik nooit kopen, en ik ben vast niet de enige.
4. Voldoet een woning zonder schakelaars wel aan het bouwbesluit?
5. Je kunt dit maar een keer goed doen. Achteraf nog extra leidingen naar de centraaldoos trekken is in zo'n betonvloer eigenlijk niet te doen. Wat als je spijt krijgt?

[RobertMe]

Andrehj schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 21:40:
Als Hue uitvalt heb je geen licht meer.

Niet perse. Als je de (/een) afstandsbediening "configureert" met direct bindings dan stuurt de afstandsbediening rechtstreeks commando's naar de gekoppelde (groep) lamp(en). Enige scenario waarin dat niet werkt is als of de stroom is uitgevallen (maar dan werken domme lampen ook niet ) of als het batterijtje van de afstandsbediening leeg is of als de afstandsbediening buiten (direct) bereik van de lamp(en) is.

* RobertMe heeft al ~8 jaar Hue spotjes in 1 ruimte zonder fysieke/traditionele schakelaar (wel een Zigbee schakelaar bij de deur die via Home Assistant de lampen schakelt) en ik kan mij niet herinneren dat de lampen ook maar 1x niet te bedienen waren via Home Assistant (los van reboots van de server etc maar dat is dan uiteraard kortstondig). En dan heb ik ook nog een Hue Dimmer switch liggen die via direct binding werkt, en die al jaren aangeeft dat de batterij leeg is, maar wel nog steeds werkt als ik daar incidenteel eens op druk.

[rdejongjr]

RMX schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 21:03:
Hoe kijken jullie ernaar?

Laat sowieso een stopcontact maken op de plek waar de schakelaar zou zitten.
Kun je altijd nog een friends of hue of traditionele schakelaar in dezelfde serie als de rest van het materiaal plaatsen indien gewenst.
Altijd handig voor nachtlampje of opladers, hoef je een keertje niet te bukken?

[ericplan]

Afstriplengte:
ABB Flexline 12 mm
Berker opbouw 14 mm
Jung LS 990 15 mm
Wago 11 mm
Hier valt nog wel wat winst te behalen voor de EU. Zowel te kort als te lang afstrippen geeft een risico. Uit zichzelf zullen fabrikanten dit niet gelijktrekken. Maakt verder niet zoveel uit wat het is, maar een standaard afstriplengte voor een striptang zou handig zijn.

[ericplan]

RMX schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 21:03:
Ik ben benieuwd naar jullie mening. Bij het maken van een complete nieuwbouw woning wil ik alle lichtpunten en spotjes voorzien van Philips Hue. De schakelaars wil ik op de muur bevestigen van Philips Hue Tap Dial Switch.
Waarom zou ik dan nog de electricien leidingen laten maken voor traditionele schakelaars? Hotel schakelingen ed kunnen gewoon in de app ingesteld worden. Volgens mij bespaard dit aanzienlijk wat werk. Er zitten natuurlijk ook nadelen aan, maar ik heb nu ook al veel in Philips Hue
Hoe kijken jullie ernaar?

Van een gewone schakelaar weet je dat deze tot in lengte van dagen bruikbaar is. Wat is de houdbaarheidsdatum van Philips Hue? Wanneer is dit systeem End of Life en wat doe je dan? Tegen welke kosten loop je dan aan?

[FredvZ]

RMX schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 21:03:
Waarom zou ik dan nog de electricien leidingen laten maken voor traditionele schakelaars? Hotel schakelingen ed kunnen gewoon in de app ingesteld worden. Volgens mij bespaard dit aanzienlijk wat werk. Er zitten natuurlijk ook nadelen aan, maar ik heb nu ook al veel in Philips Hue
Hoe kijken jullie ernaar?

Hier hebben ook in nagenoeg het hele huis Hue lampen. Toch hebben we de schakelaars laten plaatsen door de aannemer. Bij de verkoop van het vorige huis werd ook wel duidelijk waarom dat een goed idee was: Slimme verlichting is bij lange na nog niet zo ingeburgerd als we hier op Tweakers nog wel eens denken.

En aangezien de moderne schakelaars van Hue precies op de plek van een reguliere schakelaar passen hebben we ze toch laten plaatsen.

[RobertMe]

ericplan schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 22:45:
[...]

Van een gewone schakelaar weet je dat deze tot in lengte van dagen bruikbaar is. Wat is de houdbaarheidsdatum van Philips Hue? Wanneer is dit systeem End of Life en wat doe je dan? Tegen welke kosten loop je dan aan?

Als je een eigen Zigbee oplossing gebruikt (en niet de Hue Bridge) is EoL relatief irrelevant. De lampen hangen niet aan internet en hebben dus geen "kill switch" (/"cloud wordt uit gezet"). En die eigen oplossing zal vaak neerkomen op iets dat open source is en maar een kleine kans dat het zomaar ten einde komt zonder eventuele opvolger (bij ZWave is er wel een situatie ontstaan dat "de software" verouderd was, lastig te onderhouden, en daardoor slecht onderhouden was, maar iemand anders is toen nieuwe software gaan maken en naast dat die software ook weer open source is is diegene AFAIK in dienst van Nabu Casa, het bedrijf achter Home Assistant).
Verder levert Hue vanalles. Als het om GU10 spotjes gaat of E27 peertjes kun je deze natuurlijk altijd vervangen. Alleen als de opvolger weer dom is heb je nogal een probleem. Bij de designer lampen is het natuurlijk wel een probleem dat je de hele lamp moet vervangen. Maar de kans dat het van vandaag op morgen niet meer werkt is klein, en extreem klein als je er voor zorgt dat je niet de Hue Bridge gebruikt. In het laatste geval werkt het "oneindig", hoogstens dat de software dood is, en je uiteindelijk om die reden wilt overstappen op iets dat wel supported is / actief aan ontwikkeld wordt.

[jadjong]

Ik ben er bij dit soort oplossingen vooral bang voor dat op een gegeven moment er meer functionaliteit gewenst is dan de hardware aan kan. Op dat moment wordt er een V2 chip gebruikt, daarna een V3 en vervolgens komen we op het punt dat V1 en V3 niet meer samen in een systeem kunnen werken. En dan kan je het hele huis ombouwen naar V3 of alle kringloopwinkels af om nog een V1 op te duiken.

[Annuk]

RMX schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 21:03:
Ik ben benieuwd naar jullie mening. Bij het maken van een complete nieuwbouw woning wil ik alle lichtpunten en spotjes voorzien van Philips Hue. De schakelaars wil ik op de muur bevestigen van Philips Hue Tap Dial Switch.
Waarom zou ik dan nog de electricien leidingen laten maken voor traditionele schakelaars? Hotel schakelingen ed kunnen gewoon in de app ingesteld worden. Volgens mij bespaard dit aanzienlijk wat werk. Er zitten natuurlijk ook nadelen aan, maar ik heb nu ook al veel in Philips Hue
Hoe kijken jullie ernaar?

Ik weet niet of je kinderen hebt of wilt (en hoe oud ze evt zijn), maar uitgaande van ja (en ze zijn nog klein) ben je oppas nodig af en toe, wil je die ook toegang geven tot alles?
Of komen opa & oma oppassen die er totaal geen feeling mee hebben?
Of hoe ga je dat regelen op zo'n moment?

Denk er ook eerst bij na dat je bv je telefoon nog boven hebt liggen en je wilt ff snel een lampje aan want je hebt gemorst en wilt even extra licht om op te ruimen. Hoe ga je alles goed in regelen voor zulke situaties?
En hoe inderdaad om te gaan met een bepaald design lamp die niet zelf slim is (of geen slimme armaturen erin te krijgen(b.v. G9 lampjes)), dan zal je toch ergens iets moeten plaatsen om dat voor elkaar te krijgen, soms past het bij in de centraaldoos, maar die zit meestal redelijk vol, waar ga je dan b.v. je slimme dimmer plaatsen?

Persoonlijk zou ik zeggen op z'n minst de buisjes en en dozen laten plaatsen, evt geen bedrading etc erdoor en ze weg laten stucadoren. Maar dan heb je ze wel (met wat werk) als het nodig is. Of inderdaad het idee van @rdejongjr om er wcds te laten plaatsen.

[RMX]

Goede reacties allemaal. Het verkopen van huis weegt zeker mee, maar het is nieuwbouw. Ik verwacht er wel 10 jaar te wonen minimaal. En tsjah, dan nemen de kopers maar voor lief dat ze Hue hebben. Hoort gewoon bij het huis. Ik ga het toch met de electricien bespreken, want het leidingwerk wordt echt een stuk makkelijker en dus goedkoper.

[RMX]

Annuk schreef op zaterdag 27 september 2025 @ 09:19:
[...]


Ik weet niet of je kinderen hebt of wilt (en hoe oud ze evt zijn), maar uitgaande van ja (en ze zijn nog klein) ben je oppas nodig af en toe, wil je die ook toegang geven tot alles?
Of komen opa & oma oppassen die er totaal geen feeling mee hebben?

Overal in huis komen gewoon schakelaars, alleen die bedienen direct Hue.

Deze voelen echt premium. 4 lampen, scenes of zones bedienen. Het is ook direct een dimmer door hem links of rechts te draaien.

[Annuk]

RMX schreef op zaterdag 27 september 2025 @ 09:27:
[...]

Overal in huis komen gewoon schakelaars, alleen die bedienen direct Hue.
[Afbeelding]
Deze voelen echt premium. 4 lampen, scenes of zones bedienen. Het is ook direct een dimmer door hem links of rechts te draaien.

Ik ken ze inderdaad, maar lees ook even goed die 2e alinea in m'n vorige post, kom je toevallig op verlichting uit met b.v. een G9 fitting (want die vind bv je partner het mooiste) daar zijn geen slimme varianten van. Dan moet je ergens een slimme dimmer oid gaan plaatsen.

P.s. als het project bouw is ga je er niet veel mee besparen kwa kosten hoor en het meeste is toch al prefab. Zou zeggen wel aanleggen maar niet uit bedraden...

[pvg]

RMX schreef op zaterdag 27 september 2025 @ 09:20:
Goede reacties allemaal. Het verkopen van huis weegt zeker mee, maar het is nieuwbouw. Ik verwacht er wel 10 jaar te wonen minimaal. En tsjah, dan nemen de kopers maar voor lief dat ze Hue hebben. Hoort gewoon bij het huis. Ik ga het toch met de electricien bespreken, want het leidingwerk wordt echt een stuk makkelijker en dus goedkoper.

Ik zou de leidingen gewoon leggen en zelfs dubbele, extra diepe dozen plaatsen. Dan kun je een wcd bij elke deur plaatsen (handig met stofzuigen!) en is er ruimte om een slimme module achter de schakelaar te plaatsen. Ja, kost geld, maar als je later spijt hebt, is het veel zuurder. Inmiddels 2 huizen geautomatiseerd en heel blij met gewone schakelaars met daarachter modules op netspanning. Het verhoogt de WAF aanzienlijk en als de automatisering uitvalt, blijft het huis functioneel. Batterijen in die draadloze schakelaars zijn leeg op het moment dat het het minst uitkomt…

[Andrehj]

RobertMe schreef op vrijdag 26 september 2025 @ 23:43:
Als je een eigen Zigbee oplossing gebruikt (en niet de Hue Bridge) is EoL relatief irrelevant.

Gewone schakelaars werken al 100 jaar volgens precies hetzelfde principe. Je kunt de schakelaars van nu nog steeds gebruiken in combinatie met die van 100 jaar geleden (bij bijvoorbeeld een hotelschakeling).
Huizen gaan ook zo lang mee, en gezien de huidige krapte op de markt nog wel langer.
Zigbee is pas een paar jaar oud. Over 50 jaar is die standaard al weer drie keer vervangen door iets heel anders wat daar niet (meer) mee compatibel is.
Kortom, nu dat in je huis gebruiken is prima, maar zorg dat er een bedrade doos aanwezig is op de plaats waar normaliter een schakelaar zou moeten zitten.

En bovendien zijn gewone bedrade schakelaars eindeloos veel betrouwbaarder dan een protocol als Zigbee of z-wave. Ik kan me niet herinneren ooit een kapotte inbouwschakelaar te hebben gehad en dat is met alle domotica-systemen wel anders, vooral omdat het aantal SPOF zo een factor 100 hoger is.

[ Voor 17% gewijzigd door Andrehj op 27-09-2025 15:23 ]

[Andrehj]

Annuk schreef op zaterdag 27 september 2025 @ 10:22:
P.s. als het project bouw is ga je er niet veel mee besparen kwa kosten hoor en het meeste is toch al prefab. Zou zeggen wel aanleggen maar niet uit bedraden...

Dan is het wel erg belangrijk dat er fatsoenlijke, gladde, leidingen liggen. Als ze een flex-buis naar die inbouwdoos hebben getrokken word je niet blij als je daar achteraf nog draden in mag trekken...

[RobertMe]

Andrehj schreef op zaterdag 27 september 2025 @ 11:00:
[...]

Gewone schakelaars werken al 100 jaar volgens precies hetzelfde principe. Je kunt de schakelaars van nu nog steeds gebruiken in combinatie (bijvoorbeeld een hotelschakeling) met die van 100 jaar geleden.
Huizen gaan ook zo lang mee, en gezien de huidige krapte op de markt nog wel langer.
Zigbee is pas een paar jaar oud. Over 50 jaar is die standaard al weer drie keer vervangen door iets heel anders wat daar niet (meer) mee compatibel is.

Zigbee is wel wat meer dan een paar jaar oud, tikt ook al de 10 jaar aan denk ik. En daarnaast was mijn punt dat het feit dat er iets nieuws is niet betekent dat je ook moet upgraden. Sure, wellicht wordt het over 30 jaar lastig om een lamp te vervangen (met een Zigbee lamp), maar het is niet dat je alles moet vervangen omdat het een oud protocol / oude techniek gebruikt.
En als je helemaal in de domotica zit en wat met de ontwikkelingen mee gaat is de kans natuurlijk best aanwezig dat je geleidelijk toch wel dat nieuwe systeem gaat ondersteunen. Ik heb nu Zigbee en ZWave spullen in huis, en ooit zal er ook wel iets met Thread komen. Vervolgens "ondersteun ik Thread" en kan ik een Zigbee lamp ook prima vervangen door een Thread lamp (hoogstens dat je in een ruimte allemaal dezelfde lampen wilt hebben i.v.m. helderheid / kleur reproductie / ...).

En bovendien zijn gewone bedrade schakelaars eindeloos veel betrouwbaarder dan een protocol als Zigbee of z-wave. Ik kan me niet herinneren ooit een kapotte inbouwschakelaar te hebben gehad en dat is met alle domotica-systemen wel anders, vooral omdat het aantal SPOF zo een factor 100 hoger is.

Als je het goed inregelt werkt een Zigbee schakelaar alleen niet als de batterij leeg is. En Hue heeft (/had?) zelfs nog die "green power" schakelaars waar niet eens een batterij in hoefde. Daar moest je harder op drukken en de klik wekte de energie op om het signaal te sturen. Geen batterij nodig dus. En volgens mij hebben ze nu inbouwschakelaars die je op 230 aansluit. Maar daarvoor heb je natuurlijk wel de leiding + draden nodig

---

Oh, en to be clear: zelf zou in linksom of rechtsom vast ook wel iets laten doen voor "ouderwetse schakelaars / stroom aanleggen". Al is het dus alleen een inbouwdoos in de muur.
Maar de bezwaren tegen "geen kabels" zijn IMO niet onoverkomelijk of zijn voornamelijk hypothetisch (ja, ooit zullen er geen nieuwe Zigbee lampen op de markt komen. Maar dat betekent niet dat je tzt niet een andere slimme lamp als vervanging kunt krijgen waardoor je nog steeds geen schakelaar nodig hebt. En mogelijk (/waarschijnlijk?) heb je tzt ook al ondersteuning voor die standaard waardoor je niks extra's hoeft te kopen).

En je kunt er natuurlijk ook pragmatisch mee om gaan. Heb je bij een hotelschakeling echt nog overal een ouderwets schakelaar nodig? In mijn oude huis zijn er van de bouw af nog (dozen+leidingen) van trekschakelaars boven het bed. Dat zie je nu sowieso niet meer. Maar bv ook als je bv twee schakelaars voor één ruimte hebt, bv naast de deur vanuit de gang en naast ee achterdeur. Als je toch slimme verlichting gaat gebruiken, moet je dan als "ultieme fallback" nog op beide plekken een schakelaar hebben die gegarandeerd werkt? Of is een van beiden wel voldoende? Als je bv thuis komt aan de achterdeur en om een gekke reden gaat het licht niet aan / werkt de "slimme schakelaar" aan de deur niet kun je altijd nog (met zaklamp van telefoon?) naar de andere schakelaar lopen die wel gegarandeerd werkt. Puur als fallback voor het zeldzame geval dat.

Of niet essentiële sfeerlampen die gewoon 100% slim kunnen zijn omdat je nog andere lampen hebt waarbij je én meer aan het licht hebt én wel gegarandeerd altijd werken.

[Andrehj]

RobertMe schreef op zaterdag 27 september 2025 @ 11:49:
En je kunt er natuurlijk ook pragmatisch mee om gaan. Heb je bij een hotelschakeling echt nog overal een ouderwets schakelaar nodig? In mijn oude huis zijn er van de bouw af nog (dozen+leidingen) van trekschakelaars boven het bed. Dat zie je nu sowieso niet meer.

Huh? Waar baseer je dat op? Die trekschakelaars boven het bed hebben wij in onze nieuwbouwwoning (van 2020) nog steeds, en dat is ook nog steeds erg handig.

[RobertMe]

Andrehj schreef op zaterdag 27 september 2025 @ 11:53:
[...]

Huh? Waar baseer je dat op? Die trekschakelaars boven het bed hebben wij in onze nieuwbouwwoning (van 2020) nog steeds, en dat is ook nog steeds erg handig.

Nergens op gebaseerd, en blijkbaar incorrect. Ik heb gewoon een bedlampje op het nachtkastje en gebruik de gewone verlichting dus niet / veel minder. Waardoor er ook alleen een schakelaar aan de deur nodig is.

[zonneschijn]

Hallo, ik heb een vraag over het aansluiten van 2 HomeWizard thuisbatterijen.

Ik zou deze willen aansluiten op een verdeelkast die ik sinds kort op zolder heb hangen. Op deze OVK zitten nu een all electric warmtepomp, en een multisplit airco. Zie hieronder een foto:


Deze OVK zit dmv een 5x4mm2 kabel van ongeveer 20m aangesloten op de meterkast, zie onderstaande foto:


De batterijen kunnen samen met max. 1600W laden of ontladen. Heel misschien komt er nog ooit een derde bj, dan wordt dat dus 2400W.

De vraag is dus of ik de batterijen volgens de regels mag aansluiten op de OVK op zolder.

Alvast bedankt voor jullie hulp.

[habbekrats]

@zonneschijn Als je die dingen elk op een eigen groep zet en liefst op verschillende fase zie ik er geen probleem in.

[True]

zonneschijn schreef op zondag 28 september 2025 @ 19:42:
Hallo, ik heb een vraag over het aansluiten van 2 HomeWizard thuisbatterijen.

Ik zou deze willen aansluiten op een verdeelkast die ik sinds kort op zolder heb hangen. Op deze OVK zitten nu een all electric warmtepomp, en een multisplit airco. Zie hieronder een foto:
[Afbeelding]

Deze OVK zit dmv een 5x4mm2 kabel van ongeveer 20m aangesloten op de meterkast, zie onderstaande foto:
[Afbeelding]

De batterijen kunnen samen met max. 1600W laden of ontladen. Heel misschien komt er nog ooit een derde bj, dan wordt dat dus 2400W.

De vraag is dus of ik de batterijen volgens de regels mag aansluiten op de OVK op zolder.

Alvast bedankt voor jullie hulp.

Ik vraag mij ten zeerste af of je die dingen überhaupt op je zolder wilt hebben staan.

[zonneschijn]

True schreef op zondag 28 september 2025 @ 21:15:
[...]


Ik vraag mij ten zeerste af of je die dingen überhaupt op je zolder wilt hebben staan.

Waarom zou je ze niet op zolder willen? Voor veiligheid? Ze staan dan in ieder geval niet op een vluchtroute. Verder heb ik wel vertrouwen in de batterijen.

[pvg]

zonneschijn schreef op maandag 29 september 2025 @ 20:06:
[...]


Waarom zou je ze niet op zolder willen? Voor veiligheid? Ze staan dan in ieder geval niet op een vluchtroute. Verder heb ik wel vertrouwen in de batterijen.

Explosiegevaar (H2) ingeval een LiFePo accu gaat uitgassen.

[martois]

Ik heb 2 gespiegelde slaapkamers en ik wil op dezelfde plek stopcontacten hebben op de kamers. Ik heb ze geboord, maar nu ben ik volledig door de muur heen om de dozen aan beide kanten kwijt te kunnen. Ik ben bang voor geluidsoverdracht tussen de kamers. Hoe beperk ik dit? Hoe wordt hier normaalgesproken mee omgesprongen? Kan ik de gaten op 1 van de kamers wellicht beter opnieuw boren op een iets versprongen plek?

[elektriekert]

martois schreef op dinsdag 30 september 2025 @ 09:30:
[Afbeelding]

Ik heb 2 gespiegelde slaapkamers en ik wil op dezelfde plek stopcontacten hebben op de kamers. Ik heb ze geboord, maar nu ben ik volledig door de muur heen om de dozen aan beide kanten kwijt te kunnen. Ik ben bang voor geluidsoverdracht tussen de kamers. Hoe beperk ik dit? Hoe wordt hier normaalgesproken mee omgesprongen? Kan ik de gaten op 1 van de kamers wellicht beter opnieuw boren op een iets versprongen plek?

Uhh, is dit een draagmuur?

Het is sowieso niet heel bevorderlijk om door je muur heen te gaan met deze breedte lijkt mij.
Geluidsoverdracht kan wel een ding worden wellicht.

[hfolkers]

martois schreef op dinsdag 30 september 2025 @ 09:30:Kan ik de gaten op 1 van de kamers wellicht beter opnieuw boren op een iets versprongen plek?

Je geeft zelf het antwoord al, ja dit kun je beter zo doen. Overigens gaat geluidsoverdracht zoiezo een dingetje zijn met zulke diepe dozen, zit bijna geen muur meer achter. En deze muur was waarschijnlijk al niet echt geluidsdicht.

[martois]

Bedankt! Het is geen dragende muur (halfsteens tussenmuur).

Ik zal de dozen aan de andere kant opnieuw verspringend boren en eea dichtzetten in deze muur. Jammer dat ik het pas achteraf bedenk Dozen zijn 40mm.

Edit. ik heb het op deze manier gedaan omdat de originele dozen ook doorgeboord waren en doorgelust van de ene naar de andere slaapkamer.

[ Voor 24% gewijzigd door martois op 30-09-2025 10:09 ]

[Juerd]

@martois Met zo'n overspanning heb je wellicht een latei nodig voor de stevigheid... 5 inbouwdozen is veel voor een dun muurtje.

[Zwartoog]

Ik zou idd bakstenen gebruiken om de muur weer een beetje te ondersteunen ipv dichtsmeren met roodband oid. Ook voor een niet-draagmuur vind ik wat je nu gedaan hebt niet rustgevend.

[martois]

Ok, bedankt allebei. Blij dat ik het even heb voorgelegd..
Ik heb ondertussen nieuwe gaten versprongen geboord en zal eea morgen verstevigd weer aanwerken.

[Aziona]

In verband met een thuisbatterij wil ik mijn meterkast opnieuw indelen. Door de vele groepen, omschakelaars en kWh meters is dat een heel gedoe. Is er een handige methode in Excel of PowerPoint om dit goed voor te bereiden? Om het visueel te maken? Ik heb geen Electro technische achtergrond dus die technische schema’s dat zegt mij niks. Ik wil heel concreet op papier kunnen zetten welk draadje van welke poortje naar welk poortje gaat. Ook onder/boven, links/rechts.

[ Voor 7% gewijzigd door Aziona op 01-10-2025 08:40 ]

[Prisma16]

Aziona schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 08:35:
In verband met een thuisbatterij wil ik mijn meterkast opnieuw indelen. Door de vele groepen, omschakelaars en kWh meters is dat een heel gedoe. Is er een handige methode in Excel of PowerPoint om dit goed voor te bereiden? Om het visueel te maken? Ik heb geen Electro technische achtergrond dus die technische schema’s dat zegt mij niks. Ik wil heel concreet op papier kunnen zetten welk draadje van welke poortje naar welk poortje gaat. Ook onder/boven, links/rechts.

Kan ook online https://www.elektramat.nl...ndex/build-id/IGESRMB0OM/

[Aziona]

Prisma16 schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 08:52:
[...]Kan ook online https://www.elektramat.nl...ndex/build-id/IGESRMB0OM/

Dank je,die kende ik niet. Krijg alleen geen drie kasten met drie rijen naast elkaar. 48 modules lijkt de max te zijn.

[Dylanf97]

Aziona schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 09:36:
[...]
Dank je,die kende ik niet. Krijg alleen geen drie kasten met drie rijen naast elkaar. 48 modules lijkt de max te zijn.

Wel als je Hager selecteert, dan kun je iig de indeling al maken

[Aziona]

Dylanf97 schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 09:57:
[...]Wel als je Hager selecteert, dan kun je iig de indeling al maken

Dank je maar de indeling kan ik in excel ook goed maken. Het is de bedrading die ik graag visueel wil maken. Ben nu bij Vekto aan het rommelen.

[DjoeC]

Prisma16 schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 08:52:
[...]

Kan ook online https://www.elektramat.nl...ndex/build-id/IGESRMB0OM/

Hmm, jammer.... Bijvoorbeeld de Eaton Medusa (72 plekken) is niet te selecteren...

[jadjong]

Niet als je ABB selecteert...

[DjoeC]

jadjong schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 13:48:
Niet als je ABB selecteert...

Met Eaton lukt t ook niet Maar, gezien je reactie zal dat aan mij liggen.

[LooneyTunes]

pvg schreef op maandag 29 september 2025 @ 21:06:
Explosiegevaar (H2) ingeval een LiFePo accu gaat uitgassen.

Maar H2 is wel véél lichter dan lucht en stijgt dus.
Het kan/zal zich voornamelijk verzamelen in de nok.
Het gas van een accupakket in de kelder doet dat ook, naar dan via het trapgat (vluchtroute).
Dus zo gek is dat nog niet, volgens mij.

[pvg]

LooneyTunes schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 14:54:
[...]

Maar H2 is wel véél lichter dan lucht en stijgt dus.
Het kan/zal zich voornamelijk verzamelen in de nok.
Het gas van een accupakket in de kelder doet dat ook, naar dan via het trapgat (vluchtroute).
Dus zo gek is dat nog niet, volgens mij.

Offtopic: accu wil je niet in huis. Veiligheid Energy Storage System (ESS)

[jadjong]

DjoeC schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 13:50:
[...]

Met Eaton lukt t ook niet Maar, gezien je reactie zal dat aan mij liggen.

Bij mij staat 550x440 in de lijst, heb die ook meermaals kunnen bestellen.

[Tasteless]

Hoe gaan jullie eigenlijk om met een steeds voller rakende huisaansluiting? Een installateur rade mij zojuist aan op iedere fase een batterij te zetten welke dan met max 2500W terug aan het net kan leveren indien vol.

Op 25A kun je max 5750W zetten maar als ik even snel reken heb ik op 1fase:

2500W batterij
2000W omvormer
2300W warmtepomp
+ nog een hoop verbruikers verdeeld over de fasen.

Gaan jullie in zo'n geval meteen over naar 3x35A?

[Himalaya]

Tasteless schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 19:54:
Hoe gaan jullie eigenlijk om met een steeds voller rakende huisaansluiting? Een installateur rade mij zojuist aan op iedere fase een batterij te zetten welke dan met max 2500W terug aan het net kan leveren indien vol.

Op 25A kun je max 5750W zetten maar als ik even snel reken heb ik op 1fase:

2500W batterij
2000W omvormer
2300W warmtepomp
+ nog een hoop verbruikers verdeeld over de fasen.

Gaan jullie in zo'n geval meteen over naar 3x35A?

Nee, hier twee 11kW laadpalen, een 35kWh (3fase) thuisaccu, Wamtepomp, zonnepanelen (3fase) en diverse stevige gebruikers als kookplaat, formaatzaag (3fase) etc. Alles gewoon op 3x25A. Met een klein beetje rekening houden en plannen loopt dat allemaal prima. Afgelopen jaren nooit een groep eruit gehad door overbelasting. Overstappen op 3x35A maakt de rekensom voor een accu alleen maar veel slechter door de veel hogere vastrecht kosten.

[_ferry_]

Tasteless schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 19:54:
Hoe gaan jullie eigenlijk om met een steeds voller rakende huisaansluiting? Een installateur rade mij zojuist aan op iedere fase een batterij te zetten welke dan met max 2500W terug aan het net kan leveren indien vol.

Op 25A kun je max 5750W zetten maar als ik even snel reken heb ik op 1fase:

2500W batterij
2000W omvormer
2300W warmtepomp
+ nog een hoop verbruikers verdeeld over de fasen.

Gaan jullie in zo'n geval meteen over naar 3x35A?

Welnee, juist als je omvormer en thuisaccu hebt, is de afname van het net doorgaans veel kleiner dan die 25A. Met een accu kun je de pieken van het net mooi aftoppen.

(Hier zit ik op 1 fase en ben van het gas af, gaat prima, maar mocht er een laadpaal of 3e accu komen, ga ik wel naar 3 fase.)

[ Voor 4% gewijzigd door _ferry_ op 01-10-2025 20:02 ]

[FredvZ]

DjoeC schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 13:43:
Hmm, jammer.... Bijvoorbeeld de Eaton Medusa (72 plekken) is niet te selecteren...

Die staat er zeker tussen. Die uit mijn meterkast is ook ooit begonnen in de tool van Elektramat

[Tasteless]

Himalaya schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 19:58:
[...]

Nee, hier twee 11kW laadpalen, een 35kW (3fase) thuisaccu, Wamtepomp, zonnepanelen (3fase) en diverse stevige gebruikers als kookplaat, formaatzaag (3fase) etc. Alles gewoon op 3x25A. Met een klein beetje rekening houden en plannen loopt dat allemaal prima. Afgelopen jaren nooit een groep eruit gehad door overbelasting. Overstappen op 3x35A maakt de rekensom voor een accu alleen maar veel slechter door de veel hogere vastrecht kosten.

Mijn installatie valt in het niet als ik zo naar jouw verbruikers kijk . Het zijn inderdaad Max wattages en realistisch natuurlijk nooit precies tegelijk hoog. Denk dat ik er goed aan doe mijn verbruikers per fase goed te verdelen inderdaad. Thanks

[Tasteless]

_ferry_ schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 19:59:
[...]

Welnee, juist als je omvormer en thuisaccu hebt, is de afname van het net doorgaans veel kleiner dan die 25A. Met een accu kun je de pieken van het net mooi aftoppen.

(Hier zit ik op 1 fase en ben van het gas af, gaat prima, maar mocht er een laadpaal of 3e accu komen, ga ik wel naar 3 fase.)

Ik dacht altijd dat je een thuisbatterij ook als verbruiker moest opnemen in een installatie. Ik denk dat ik me inderdaad onnodig druk maak gezien de reactie hier

[Xander]

Tasteless schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 20:22:
[...]


Ik dacht altijd dat je een thuisbatterij ook als verbruiker moest opnemen in een installatie. Ik denk dat ik me inderdaad onnodig druk maak gezien de reactie hier

Je laat het ding natuurlijk niet opladen op momenten dat je al een hoog verbruik hebt...

[Juerd]

Ik heb me nooit verdiept in thuisbatterijen, maar het schijnt lucratief te kunnen zijn met dynamische tarieven. Een negatieve kWh-prijs heeft dan een verstorend effect op gangbare logica... Dan is het laden wat je laden kan.

[Xander]

Juerd schreef op woensdag 1 oktober 2025 @ 23:38:
Ik heb me nooit verdiept in thuisbatterijen, maar het schijnt lucratief te kunnen zijn met dynamische tarieven. Een negatieve kWh-prijs heeft dan een verstorend effect op gangbare logica... Dan is het laden wat je laden kan.

Ik denk niet dat dit opweegt tegen het hogere vastrecht wat je voor 3x35A/3x40A zou betalen.

Maar ja... @Tasteless als je wel wilt laden op momenten dat je juist ook een hoog verbruik hebt, dan moet je natuurlijk gewoon rekening houden met de accu als verbruiker.

[Juerd]

@Xander Ik had alleen de laatste 2 berichtjes gelezen en nam iets te snel aan dat 't weer eens ging over het dimensioneren van groepenkastbedrading en aardlekschakelaars. Als ik 1 post verder teruggelezen had, had ik gezien dat 't over een verzwaring ging. Nee, hoger vastrecht ga je d'r vast nooit uithalen met die paar uren gratis stroom.

[ReseT]

Onlangs een WP laten installeren van 5kW. Aansluiting die op tekening staat is 16A 230V gevraagd. (WP datasheet geeft max 13.5A aan -Ecodan SWM60VAA- ) Dit is voor de binnen unit + buiten unit. De binnenunit wordt gevoedt door de buitenunit. Daarnaast is er een BackUp Heater in de binnenunit van 2kW. Totaal 2 groepen van 16A benodigd.

De WP staat op WP en de BUH staat op groep 4.

Mijn vraag is heb ik een aardlekautomaat nodig voor mijn warmtepomp en met hoeveel lekstroom detectie? Dit omdat ik de specificatie niet terugvinden in de handleiding. En kan het op de huidige positie achter ALS1?

Mijn eigen voorstel voor de alamat is ABB DS201S HAF B16/30mA te gebruiken of is de ABB 16A B-Kar 0025-060 voldoende?

[Aziona]

In een Hager 3-fase kast zitten onderaan vijf verdeelklemmen. Alleen de middelste zit vast met een schroefje. De andere zitten alleen geklemd in een houdertje en niet bepaald stevig. Weet iemand waarom die andere vier zo los moeten zitten?

[Juerd]

@ReseT Tenzij de fabrikant belooft dat het ding minder dan 6 mA DC lekstroom zal hebben (of dat de aardlekschakelaar van type A mag zijn), heb je weinig aan de aardlekschakelaar die je voorstelt. Je hebt dan een type B nodig, en die zijn duur.

Of het überhaupt achter een aardlekschakelaar moet, ligt aan hoe goed je aarding is. Als je inderdaad niet met een type A kunt werken, kan het de moeite waard zijn de impedantie van het foutstroomcircuit (Z_S-waarde) te laten meten. Maar het spreekt denk ik voor zich dat het mét aardlekschakelaar in het algemeen veiliger zal zijn dan zonder, ook wanneer die niet verplicht is.

Als de handleiding strengere instructies geeft dan de NEN 1010, is de handleiding leidend. Daar kan bijvoorbeeld instaan dat het met een aardlekschakelaar moet en dan moet het dus ook als je extreem goede aarding hebt. Er kan ook instaan dat die aardlekschakelaar aan specifieke dingen moet voldoen. Zoek eens naar de termen "residual current" ("rcd") en "earth leakage".

[ Voor 30% gewijzigd door Juerd op 03-10-2025 02:42 ]

[blackd]

Juerd schreef op vrijdag 3 oktober 2025 @ 02:30:
@ReseT Tenzij de fabrikant belooft dat het ding minder dan 6 mA DC lekstroom zal hebben (of dat de aardlekschakelaar van type A mag zijn), heb je weinig aan de aardlekschakelaar die je voorstelt. Je hebt dan een type B nodig, en die zijn duur.

Dit is toch alleen van toepassing op beveiliging van PV en laadpaal installaties, niet voor een warmtepomp?

[onetime]

@blackd Kan voor alle power electronica gelden die direct met netspanning werkt.
Die warmtpomp kan een "inverter" hebben, een auto lader is ook een voorbeeld...

[Vliegvlug]

Als vervolg op mijn twee eerder posts hier over het afwerken van mijn mantelbuizen en YMvK-as kabels die in mijn schuurtje uit de grond kwamen:

• Vliegvlug in "Het grote topic voor Elektra huisinstallaties - Deel 3"
• Vliegvlug in "Het grote topic voor Elektra huisinstallaties - Deel 3"

Iedereen nog bedankt voor de adviezen.

Eindresultaat
Matelbuizen verlengt en dopjes ter afdichting erop gezet:



(Kijk voor een wat uitgebreider verhaal hier)

[blackd]

onetime schreef op vrijdag 3 oktober 2025 @ 14:18:
@blackd Kan voor alle power electronica gelden die direct met netspanning werkt.
Die warmtpomp kan een "inverter" hebben, een auto lader is ook een voorbeeld...

Ik begrijp dat het theoretisch bij alle gelijkrichters zonder bepaalde scheiding kan plaatsvinden (zie onderstaand artikel), maar deze uitleg vind ik te vaag. Ik triggerde op de uitleg van @Juerd wat bij mij overkwam als: gij zult altijd Type B toepassen, tenzij een 6mA verklaring of tenzij een Type A is aangegeven door de fabrikant. Ik ben benieuwd hoe dat zich uit in de normen.

Let op: ik heb geen toegang tot NEN1010 dus ik moet me baseren op andere bronnen. Onderstaande is gebaseerd op wat ik kon vinden en de versie 2020.

In dit NEN artikel, wat eerder in dit topic is aangehaald, worden drie voorbeelden genoemd, te weten PV systemen, EV laadpunten en frequentieregelaars/3 fase apparaten. Bij de eerste twee is een expliciete norm genoemd (712.530.3.101 voor PV, 722.531.3.101 voor EV) en bij de frequentieregelaars wordt niks benoemd behalve de instructies van de fabrikant. In deze normen wordt voor PV en EV laadpunten benoemd "Type B is verplicht, tenzij..." en dat wordt ondersteund door deze presentatie.

Hieruit maak ik op dat de NEN1010 expliciet voorschrijft voor PV en EV dat "Type B is verplicht, tenzij..." maar ik heb (nog) nergens kunnen vinden dat dit voor andere installaties (zoals warmtepompen) ook van toepassing moet zijn. Maar ik kan me voorstellen dat er in de normen iets staat als; pas op basis van AC en DC karakteristieken het juiste type aardlekschakelaar toe. Hier vond ik een mooi overzicht. Maar ik heb die norm niet gevonden en dat gaat ook wat lastig zonder toegang tot de NEN1010. Dus als iemand zijn licht daarop kan schijnen, heel graag.

Als ik dan wat rondzoek in de installatiehandleiding van de Ecodan (van de Italiaanse site van Mitsubishi want Alklima heeft het dichtgezet) wordt daar gezegd
"Let erop dat de stroomonderbreker geschikt is voor de aanwezigheid van hogere harmonischen."
In het Ecodan topic is dat ook benoemd LuXFluX in "Mitsubishi Electric Ecodan Lucht/Water Warmtepompen" en voor een Daikin M_AW in "Mitsubishi Electric Ecodan Lucht/Water Warmtepompen" en dat zou dan betekenen dat in dit geval minimaal type F mogelijk benodigd is (en daarmee is type B ook juist, aangezien dit type ook geschikt is voor toepassing van situaties van type F). Maar ik vraag me af of dat wel toegepast wordt want ik zie in dat topic veel mensen aangeven dat er gewoon een reguliere B16 installatieautomaat achter een reguliere Type A aardlekschakelaar geplaatst is.

Overigens zou ik @ReseT adviseren de kookgroep om te bouwen naar 3 fasen (goed oppassen met aansluiting kookplaat en bedrading) maar zeker ook de BUH en WP groepen over verschillende fases te verdelen. Het lijkt nu namelijk allemaal achter dezelfde aardlekschakelaar te zitten (de bestickering is niet heel duidelijk) als ik uitga dat groepen 6, WP, 1 en 4 achter ALS1 zitten.

[carefree7]

Hallo! Ik heb dit Kopp Stopcontact, maar ik kom er niet achter hoe ik de aardingsdraad moet plaatsen. De blauwe/bruine draad past er goed in en ik kan hem er niet uithalen zonder op de knop te drukken. De aardingsdraad zit echter los na het plaatsen (bij de rode pijl). Er zit een plastic dingetje voor de aarding (blauwe pijl), maar dat zit los en doet niets. Ik heb 3 nieuwe stopcontacten uitgepakt en ze gedragen zich allemaal precies hetzelfde. Zie ik iets over het hoofd?

[AtRi]

Dat lukt niet omdat je een wcd zonder randaarde hebt gekocht.

[ReseT]

blackd schreef op zaterdag 4 oktober 2025 @ 10:00:
[...]

Overigens zou ik @ReseT adviseren de kookgroep om te bouwen naar 3 fasen (goed oppassen met aansluiting kookplaat en bedrading) maar zeker ook de BUH en WP groepen over verschillende fases te verdelen. Het lijkt nu namelijk allemaal achter dezelfde aardlekschakelaar te zitten (de bestickering is niet heel duidelijk) als ik uitga dat groepen 6, WP, 1 en 4 achter ALS1 zitten.

Mijn eerste reactie is dat elke 16A groep verdeeld wilt hebben per ALS. Snap alleen nog niet hoe dat zou moeten bij een busboard situatie. Bij de ABB voorbeelden zijn er 3x 16A automaten gecombineerd wordt tot 1 kook/krachtgroep maar dan alles op 1 ALS. (In mijn geval zou groep 6 en WP gecombineerd worden tot 3 fase dmv een brug over de aardlekknoppen). Dit voorkomt dat ik mooi het vermogen verdeel over de 3 ALS'en.

Hoe werkt dit dan met een busboard?

Het ABB busboard voorbeeld.

[onetime]

@blackd PV en autoladers zijn voldoende gestandaardiseerd en komen voldoende vaak voor om een norm voor te maken. Voor de andere toepassingen zijn er teveel variaties en te weinig installaties om ze apart in een norm te benoemen. Vandaar de algemene regels.

edit: je hebt zelf al een mooi overzicht gevonden.

[ Voor 9% gewijzigd door onetime op 04-10-2025 11:32 ]

[blackd]

ReseT schreef op zaterdag 4 oktober 2025 @ 11:30:
Hoe werkt dit dan met een busboard?

Het ABB busboard voorbeeld.
[Afbeelding]

Door toepassing van dit busboard zitten de drie gekoppelde automaten op verschillende fases.

onetime schreef op zaterdag 4 oktober 2025 @ 11:32:
@blackd PV en autoladers zijn voldoende gestandaardiseerd en komen voldoende vaak voor om een norm voor te maken. Voor de andere toepassingen zijn er teveel variaties en te weinig installaties om ze apart in een norm te benoemen. Vandaar de algemene regels.

Dat snap ik wel, maar dan zou ik minder stellig zeggen dat Type B noodzakelijk is, tenzij.

[carefree7]

AtRi schreef op zaterdag 4 oktober 2025 @ 11:19:
Dat lukt niet omdat je een wcd zonder randaarde hebt gekocht.

Je hebt gelijk..

[carefree7]

Als ik geen kinderbeveiliging op de stopcontacten heb, kan ik dan zoiets gebruiken?

Dit betekent natuurlijk dat de stekker er minder ver in past, dus ik vraag me af of dat een probleem is.

[blackd]

carefree7 schreef op zaterdag 4 oktober 2025 @ 11:59:
Als ik geen kinderbeveiliging op de stopcontacten heb, ..

Dat stopcontact is er ook met randaarde en verhoogde aanraakbeveiliging (alleen niet bij de Hornbach).
https://www.koppstore.nl/920602002.html

[Vliegvlug]

carefree7 schreef op zaterdag 4 oktober 2025 @ 11:59:
Als ik geen kinderbeveiliging op de stopcontacten heb, kan ik dan zoiets gebruiken?

Dit betekent natuurlijk dat de stekker er minder ver in past, dus ik vraag me af of dat een probleem is.

Dergelijke dingen in het verleden wel gebruikt en geen last gehad dat de stekkers geen goed contact maakten.
Wel wat irritant in gebruik omdat je de stekker een stukje moet draaien om de openingen open te krijgen.

[Juerd]

carefree7 schreef op zaterdag 4 oktober 2025 @ 11:59:
Als ik geen kinderbeveiliging op de stopcontacten heb, kan ik dan zoiets gebruiken?

Dit betekent natuurlijk dat de stekker er minder ver in past, dus ik vraag me af of dat een probleem is.

Het kan, maar ik zou het niet doen. Zoals je al beseft, gaat de stekker er minder diep in. Een ander probleem is dat er doorgaans een metalen veer in zit, die na beschadiging van het plastic kortsluiting kan veroorzaken tussen de twee pinnen van de stekker. Tot slot blijven eurostekkers (platte tweepolige stekkers) er vaak achter hangen bij het uittrekken.

Staar je sowieso niet blind op de contactdozen. Ook wat je er in steekt, kan gevaarlijk zijn. Betrouwbare aardlekschakelaars lijken mij veel belangrijker. Zit alles achter een type A 30 mA aardlekschakelaar, en test je die regelmatig?

Als je wilt voorkomen dat kinderen langwerpige dunne dingen in het stopcontact proppen, neem dan contactdozen met ingebouwde klepjes. En zorg dat dat verdiepte stopcontacten zijn, zoals randaardestopcontacten, want anders heb je er helemaal niks aan als een stekker half uit het stopcontact getrokken is en de pinnen daarvan bloot liggen maar nog wel contact maken.

En laat geen dunne metalen stokjes (e.g. breinaalden) rondslingeren in huis

[Vliegvlug]

Iemand hier die weet of je in Nederland m20 buisinvoeren kunt kopen waar 19mm pvc buis in past in de kleur zwart?

Bij Toolstation in Belgie hebben ze deze Buisinvoer M20 voor buis 16-20MM zwart - MIBR1620Black

Maar bij de Nederlandse tak hebben ze die niet, ook niet ergens anders kunnen vinden.

Kwam wel deze Attema KBI Kabel-/buisinvoer Ø 19 mm zwart (AT2299.01 / EAN: 8712259603469) tegen:

Maar ook niet makkelijk verkrijgbaar helaas.

Iemand die een degelijk ding weet wat wel verkrijgbaar is bij liefst een fysieke winkel of amazon.nl want heb er maar 4 nodig en dan loopt het nogal op vanwege de verzendkosten.

Desnoods anders gekleurd, dan maak ik ‘m zelf wel zwart

[carefree7]

Vliegvlug schreef op zaterdag 4 oktober 2025 @ 13:13:
[...]

Dergelijke dingen in het verleden wel gebruikt en geen last gehad dat de stekkers geen goed contact maakten.
Wel wat irritant in gebruik omdat je de stekker een stukje moet draaien om de openingen open te krijgen.

Juerd schreef op zaterdag 4 oktober 2025 @ 13:26:
[...]


Het kan, maar ik zou het niet doen. Zoals je al beseft, gaat de stekker er minder diep in. Een ander probleem is dat er doorgaans een metalen veer in zit, die na beschadiging van het plastic kortsluiting kan veroorzaken tussen de twee pinnen van de stekker. Tot slot blijven eurostekkers (platte tweepolige stekkers) er vaak achter hangen bij het uittrekken.

Staar je sowieso niet blind op de contactdozen. Ook wat je er in steekt, kan gevaarlijk zijn. Betrouwbare aardlekschakelaars lijken mij veel belangrijker. Zit alles achter een type A 30 mA aardlekschakelaar, en test je die regelmatig?

Als je wilt voorkomen dat kinderen langwerpige dunne dingen in het stopcontact proppen, neem dan contactdozen met ingebouwde klepjes. En zorg dat dat verdiepte stopcontacten zijn, zoals randaardestopcontacten, want anders heb je er helemaal niks aan als een stekker half uit het stopcontact getrokken is en de pinnen daarvan bloot liggen maar nog wel contact maken.

En laat geen dunne metalen stokjes (e.g. breinaalden) rondslingeren in huis

Geweldige tips, bedankt allebei!