Het grote topic voor Elektra huisinstallaties - Deel 3

[Ethiron]

Nog even ter lering en vermaak drie foto's van de verzwaring. Helaas is de oude kast waar de nieuwe zekeringen in zitten uit de jaren '70 en niet voorbereid op dit type zekeringen, waardoor de afdekkapjes niet lekker passen, met twee kieren tot gevolg. De purist in mij vind dat toch een beetje jammer.

Verder heel blij!

Members only:

Alleen zichtbaar voor ingelogde gebruikers. Inloggen

[Freakie1NL]

Fijn dat het zo snel geregeld is. En automaten altijd fijn. Zou wel nog contact opnemen met de netbeheerder over deze kieren, dit lijkt mij echt niet de bedoeling.

Kind steekt daar zo iets in, levensgevaarlijk op dat moment.

[Ethiron]

Thanks voor je reactie @Freakie1NL. Heb er nog een mailtje over gestuurd met foto’s aan de netbeheerder.

Tevens ook met de vraag of de voedende ader van de linkerautomaat correct is aangesloten, aangezien daar nog bloot koper zichtbaar is.

[Annuk]

Ethiron schreef op vrijdag 28 november 2025 @ 12:48:
Nog even ter lering en vermaak drie foto's van de verzwaring. Helaas is de oude kast waar de nieuwe zekeringen in zitten uit de jaren '70 en niet voorbereid op dit type zekeringen, waardoor de afdekkapjes niet lekker passen, met twee kieren tot gevolg. De purist in mij vind dat toch een beetje jammer.

Verder heel blij!


***members only***

& @Freakie1NL ga er niet vanuit dat de netbeheerder hier iets mee doet, dit is volgens de normen aanraakveilig, je kan er namelijk geen vinger in steken.
En dit is inderdaad een "probleem" met deze oudere (k*t)kasten dat de uitsparingen wat ruimte laten, monteur had eigenlijk even beetje moeten schuiven en middelen, maar ook dat valt tegen met deze afdekstrips (meestal).

---

Ethiron schreef op vrijdag 28 november 2025 @ 13:32:
Thanks voor je reactie @Freakie1NL. Heb er nog een mailtje over gestuurd met foto’s aan de netbeheerder.

Tevens ook met de vraag of de voedende ader van de linkerautomaat correct is aangesloten, aangezien daar nog bloot koper zichtbaar is.

Ja die is zo op het oog goed aangesloten, er zitten namelijk ongeïsoleerde hulzen op, en als je dan de kabel iets weg buigt zoals hier dan trekt de mantel ook mee en zie je dus iets bloot koper, maakt voor de werking verder niets uit.

[Ethiron]

Annuk schreef op vrijdag 28 november 2025 @ 14:21:
[...]


& @Freakie1NL ga er niet vanuit dat de netbeheerder hier iets mee doet, dit is volgens de normen aanraakveilig, je kan er namelijk geen vinger in steken.
En dit is inderdaad een "probleem" met deze oudere (k*t)kasten dat de uitsparingen wat ruimte laten, monteur had eigenlijk even beetje moeten schuiven en middelen, maar ook dat valt tegen met deze afdekstrips (meestal).

---

[...]

Ja die is zo op het oog goed aangesloten, er zitten namelijk ongeïsoleerde hulzen op, en als je dan de kabel iets weg buigt zoals hier dan trekt de mantel ook mee en zie je dus iets bloot koper, maakt voor de werking verder niets uit.

Thanks voor je bevestiging. Volgens mij begreep ik dat jij deze werkzaamheden ook uitvoert? In ieder geval ook fijn om van iemand die er ervaring mee heeft te horen dat het wel meevalt, hoewel dat blote koper me toch een beetje stoort. Maar dat is dan denk ik meer een gevalletje "once you seeknow it, you can't unseeforget it".

Overigens lijkt het, als ik van onder door de doorzichtige kap kijk, alsof ik nog wat meer koper zie dan het van recht vooraf lijkt. Maar goed.

[ Voor 7% gewijzigd door Ethiron op 28-11-2025 14:51 ]

[Annuk]

Ethiron schreef op vrijdag 28 november 2025 @ 14:49:
[...]


Thanks voor je bevestiging. Volgens mij begreep ik dat jij deze werkzaamheden ook uitvoert?

Klopt ben monteur voor één van de netbeheerders in Nederland.

In ieder geval ook fijn om van iemand die er ervaring mee heeft te horen dat het wel meevalt, hoewel dat blote koper me toch een beetje stoort. Maar dat is dan denk ik meer een gevalletje "once you seeknow it, you can't unseeforget it".

Overigens lijkt het, als ik van onder door de doorzichtige kap kijk, alsof ik nog wat meer koper zie dan het van recht vooraf lijkt. Maar goed.

Ik denk dat je gelijk hebt met once you see it...
En ja dat gebeurd gewoon en hoe dikker de kabel is hoe erger het lijkt.
Bij alles nog mooi recht en strak zit alles perfect aangesloten en dicht, en later bij de af-montage moet je het iets buigen om goed op z'n plaats te krijgen en zie je een heel stuk bloot koper.
Bij b.v. 240mm² heb je dan op de buitenbocht zo bijna 2cm bloot koper als je deze flink moet buigen.

[Zwartoog]

Ethiron schreef op vrijdag 28 november 2025 @ 12:48:
Nog even ter lering en vermaak drie foto's van de verzwaring. Helaas is de oude kast waar de nieuwe zekeringen in zitten uit de jaren '70 en niet voorbereid op dit type zekeringen, waardoor de afdekkapjes niet lekker passen, met twee kieren tot gevolg. De purist in mij vind dat toch een beetje jammer.

Verder heel blij!


***members only***

Die automaten zitten "los" op de DIN-rails toch? Als je alles naar links "aandrukt" past er rechts nog net een strip. Waarom ze dit niet gedaan hebben? Geen idee, niet iedereen heeft OCD blijkbaar. Als het je echt stoort, kun je iemand met zegelrecht vragen om dit op te lossen, je hebt sowieso nog zo'n strip nodg die je er van buitenaf niet op krijgt.

Verder lijkt me dit in een meterkast zitten, en daar hoor je sowieso geen kinderen in op te sluiten (ofwel, veiligheidsrisico is nihil)

[Andrehj]

Ethiron schreef op vrijdag 28 november 2025 @ 13:32:
Tevens ook met de vraag of de voedende ader van de linkerautomaat correct is aangesloten, aangezien daar nog bloot koper zichtbaar is.

Je maakt je druk over 1 mm bloot koper van die toevoerdraad, maar die opgevoerde kroonsteentjes zijn helemaal niet geïsoleerd. Als je je dus over aanraakveiligheid zorgen maakt, dan zou ik me eerder daarover druk maken...

Wat is trouwens de functie van die twee kroonsteentjes met die dunne draden helemaal bovenin? Die twee draden lopen weer terug naar beneden. Zoiets heb ik nog nooit gezien (maar ik kijk ook maar weinig in de kastjes van de hoofdautomaten).

[ Voor 20% gewijzigd door Andrehj op 28-11-2025 19:51 ]

[Ethiron]

Andrehj schreef op vrijdag 28 november 2025 @ 19:48:
[...]

Je maakt je druk over 1 mm bloot koper van die toevoerdraad, maar die opgevoerde kroonsteentjes zijn helemaal niet geïsoleerd. Als je je dus over aanraakveiligheid zorgen maakt, dan zou ik me eerder daarover druk maken...

Wat is trouwens de functie van die twee kroonsteentjes met die dunne draden helemaal bovenin? Die twee draden lopen weer terug naar beneden. Zoiets heb ik nog nooit gezien (maar ik kijk ook maar weinig in de kastjes van de hoofdautomaten).

Ik maakte me voor wat betreft het blootliggende koper (wel iets meer dan een millimeter, maar inderdaad niet enorm) niet zozeer druk om de aanraakveiligheid hoor. Vooral over of hij wel goed in de kooi van de automaat zat. Maar dat heeft Annuk al bevestigd.

De aanraak veiligheid ging meer inderdaad over de andere onderdelen. Waar die kroonsteentjes voor zijn ben ik ook heel benieuwd naar.

[Annuk]

Ethiron schreef op vrijdag 28 november 2025 @ 19:54:
[...]


Ik maakte me voor wat betreft het blootliggende koper (wel iets meer dan een millimeter, maar inderdaad niet enorm) niet zozeer druk om de aanraakveiligheid hoor. Vooral over of hij wel goed in de kooi van de automaat zat. Maar dat heeft Annuk al bevestigd.

De aanraak veiligheid ging meer inderdaad over de andere onderdelen. Waar die kroonsteentjes voor zijn ben ik ook heel benieuwd naar.

Die kroonstenen/koppelblokjes onderin moge duidelijk zijn.
Die bovenin zitten de zogenaamde proef-aders in afgeïsoleerd. 2 van de 4 draden waren vroeger voor de tarief-schakelingen en de andere 2 voor de openbare verlichting.
Tegenwoordig wordt soms over alle 4 die aders wel openbare verlichting gestuurd. Oftewel die komen als het donker wordt alsnog onder spanning en/of er kan inductie spanning op staan (met name diegene die niet voor openbare verlichting wordt gebruikt).

[ThinkPad]

Vermakelijk filmpje

[arnoldniessen]

Annuk schreef op vrijdag 28 november 2025 @ 20:03:
Die bovenin zitten de zogenaamde proef-aders in afgeïsoleerd. 2 van de 4 draden waren vroeger voor de tarief-schakelingen en de andere 2 voor de openbare verlichting.

Zulke draden liepen bij mij vroeger naar het verzegelde hoog/laag tarief en boiler relais naast de meter. Maar ik had de indruk dat die niet lokaal afgezekerd waren en zeker niet van aardlek waren voorzien, en vond dat beiden geen prettig idee aangezien er vanaf daar ook bedrading verder liep richting boiler. Weet je of die ook ergens afgezekerd waren of moesten worden?

[Annuk]

arnoldniessen schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 10:17:
[...]


Zulke draden liepen bij mij vroeger naar het verzegelde hoog/laag tarief en boiler relais naast de meter. Maar ik had de indruk dat die niet lokaal afgezekerd waren en zeker niet van aardlek waren voorzien, en vond dat beiden geen prettig idee aangezien er vanaf daar ook bedrading verder liep richting boiler. Weet je of die ook ergens afgezekerd waren of moesten worden?

Als je lokaal als in in huis afgezekerd dan klopt je vermoeden.

Maar ook die draden worden in de ruimtes van de netbeheerder afgezekerd, in ieder geval degene die voor openbare verlichting gebruikt worden. De vroegere tarief draden werden toen ook afgezekerd, maar als ze niet (meer) in gebruik zijn staan ze meestal "open" in de ruimte van de netbeheerder.
Oftewel wel aangesloten maar geen zekering erin om iets door te geven, dus eigenlijk net als in de meterkast zijn ze dan geïsoleerd gemonteerd.

[-elw00d]

onetime schreef op vrijdag 28 november 2025 @ 23:52:
@Jim423 Hij gebruikt wel allemaal alamats, dus bij aardlek minder afgeschakeld.

Hoe zit het nou eigenlijk met die 1-DIN brede B16 alamats? Is 'spanningsafhankelijke' alamats een broodje aap, of kun je die gewoon prima toepassen, zoals in dit voorbeeld van de ABB kast?

[Jim423]

Annuk schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 10:24:
[...]Als je lokaal als in in huis afgezekerd dan klopt je vermoeden.

Het zal verschillen maar ik had 2 lange glaszekeringen naast de hoofdstop(pen) om de tariefdraden af te zekeren. Het boilerrelais was al weg toen ik in de woning kwam.

[True]

-elw00d schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 12:22:
[...]

Hoe zit het nou eigenlijk met die 1-DIN brede B16 alamats? Is 'spanningsafhankelijke' alamats een broodje aap, of kun je die gewoon prima toepassen, zoals in dit voorbeeld van de ABB kast?

Anders lees je de TS eens door spuit elf, @onetime misschien een idee om hierover iets toe te voegen in de TS?
Spanningsafhankelijke zijn zeer zeker geen broodje aap en mogen alleen in uitzonderlijke situaties die voor een consument NIET te controleren zijn toegepast worden in woningen.
Maar ABB biedt tegenwoordig ook niet spanningsafhankelijke (of spanningsONafhankelijke) 1-DIN aardlekautomaten aan.
Dat zijn deze: https://www.sandervunderi...6-1p-n-30ma-1-module.html

Edit: de configurator van @BrammT verwijst ook naar dit artikel: https://www.elektramat.nl...hankelijk-ds301c-b16-a30/ wat de niet spanningsafhankelijke is. Ergo, hier wordt dus bewust voor de juiste 1-DIN aardlekautomaat gekozen en dat is een veilige, verstandige en ruimte besparende keuze.

[ Voor 23% gewijzigd door True op 29-11-2025 13:47 ]

[ASW1]

Ik ben aan het rondkijken voor smalle aardlekautomaten om wat extra ruimte in de groepenkast te maken.
Er bestaan spanningsafhankelijke en spanningsonafhankelijke aardlekautomaten begreep ik, en dat laatste type moet je hebben.
Maar hoe kun je nu eigenlijk zien of ze spannings(on)afhankelijk zijn, waar moet je naar kijken?
Ik zie hier bijvoorbeeld gunstig geprijsde van Schneider electric type EZ9D16816
https://www.amazon.co.uk/...Protection/dp/B00I1JF56G/

[_Ernst_]

ASW1 schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 17:11:
Ik ben aan het rondkijken voor smalle aardlekautomaten om wat extra ruimte in de groepenkast te maken.
Er bestaan spanningsafhankelijke en spanningsonafhankelijke aardlekautomaten begreep ik, en dat laatste type moet je hebben.
Maar hoe kun je nu eigenlijk zien of ze spannings(on)afhankelijk zijn, waar moet je naar kijken?
Ik zie hier bijvoorbeeld gunstig geprijsde van Schneider electric type EZ9D16816
https://www.amazon.co.uk/...Protection/dp/B00I1JF56G/

Apart apparaat, die is niet bestemd voor de Nederlandse markt. Onder andere omdat de nul niet mee wordt geschakeld.

Pak deze van ABB bijvoorbeeld.

[ASW1]

_Ernst_ schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 18:05:
[...]
Pak deze van ABB bijvoorbeeld.

Die ken ik, maar ze zijn pittig geprijsd, daarom ben ik wat aan het rondkijken en vraag me af hoe je kunt zien of ze spanningsonafhankelijk zijn.
Ik zie bijvoorbeeld ook een Siemens 5SV1316-6KK10

[Annuk]

ASW1 schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 20:11:
[...]

Die ken ik, maar ze zijn pittig geprijsd, daarom ben ik wat aan het rondkijken en vraag me af hoe je kunt zien of ze spanningsonafhankelijk zijn.
Ik zie bijvoorbeeld ook een Siemens 5SV1316-6KK10

De 6KK10 is maar 10A hè, wil je 16A moet je de 6KK16 hebben, en die zijn veelal weer duurder dan de ABB's.

Hier zijn de ABB's nog iets goedkoper

[ Voor 13% gewijzigd door Annuk op 29-11-2025 20:27 ]

[ASW1]

Annuk schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 20:24:
[...]


De 6KK10 is maar 10A hè, wil je 16A moet je de 6KK16 hebben, en die zijn veelal weer duurder dan de ABB's.

Dank, ik was er inmiddels ook achtergekomen dat dat niet de goede versie was.
Maar de vraag blijft staan; hoe weet je of ze spanningsonafhankelijk zijn?

[WargamingPlayer]

ASW1 schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 20:39:
[...]

Dank, ik was er inmiddels ook achtergekomen dat dat niet de goede versie was.
Maar de vraag blijft staan; hoe weet je of ze spanningsonafhankelijk zijn?

Waarom wil je ze spanning onafhankelijk hebben? Je moet gewoon kijken naar de rating op het datasheet. Neem bijvoorbeeld de:
https://www.elektrototaal...0hPiOpEAQYASABEgKOOvD_BwE
Deze heeft een nominale meet spanning van 240V. Maar je mag er gewoon even kortstondig 4kV op staan. Ik vraag mij af welke andere spanningen je zoekt, bijvoorbeeld 400V maar dan kom je echt bij de 2 module dikke industriële automaten.

[leonbong]

Spanningsafhankelijkheid slaat op de spanning die noodzakelijk is voor werking.

Een spanningsonafhankelijke kan ook lekstroom detecteren als er bijvoorbeeld maar 50V op het stroomnet staat.
Een spanningsafhankelijke heeft een minimale spannning nodig voor de werking dat was vroeger vaak 90V of hoger. De moderne is het vaak 50V.

Die 4kV die jij noemt is een andere specificatie die hier los van staat.

[ Voor 10% gewijzigd door leonbong op 29-11-2025 21:33 ]

[Xander]

ASW1 schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 20:39:
[...]

Dank, ik was er inmiddels ook achtergekomen dat dat niet de goede versie was.
Maar de vraag blijft staan; hoe weet je of ze spanningsonafhankelijk zijn?

Je zou het aan de vermelde normen moeten kunnen zien. Spanningsonafhankelijke aardlekautomaten zijn volgens IEC/DIN/EN 61009-2-1, spanningsafhankelijke aardlekautomaten zijn volgens IEC/DIN/EN 61009-2-2. Maar dan moet de fabrikant dit natuurlijk wel vermelden in de datasheet...

En verder natuurlijk uitingen van de fabrikant.

quote: https://new.abb.com/low-v...dlekautomaat/ds301c-serie

Naast de bestaande DS201 aardlekautomaten serie(2 modules breed) introduceert ABB deze nieuwe generatie spannings-onafhankelijke aardlekautomaten genaamd DS301C

quote: https://support.industry....dependent)?dti=0&lc=en-EE

WORLDWIDE NOVELTY: The worldwide first voltage-INDEPENDENT RCBO with only 1MW size. With the launch of the 5SV1 compact RCBO, we place our portfolio far ahead of our competitors. We offer truly unique selling points to our customers providing them with the advantage of significantly reduced space requirement compared to traditional 2MW-wide RCBOs.

Volgens mij zijn dat ook meteen de enige beschikbare spanningsonafhankelijke opties van 1 module breed.

[leeri003]

Ga dan voor die van Siemens die is spanningsonafhankelijk.

https://www.sandervunderi...S31oVyXQndMlBeQkf1rnJx8dS


Deze had ik in mijn vorige huis en ik denk eraan wat er nu in de meterkast zit te vervangen, vond het toch wel een prettig idee dat elke automaat een aardlekautomaat is.

leeri003 in "Het grote topic voor Elektra huisinstallaties - Deel 3"

[ Voor 31% gewijzigd door leeri003 op 29-11-2025 21:45 ]

[Gert456]

Annuk schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 20:24:
[...]
Hier zijn de ABB's nog iets goedkoper

Zoek even op Marktplaats, daar kom je ze voor €30 tegen.

[True]

Gert456 schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 23:25:
[...]


Zoek even op Marktplaats, daar kom je ze voor €30 tegen.

To each their own; ik bestel ze liever nieuw voor €35 dan via MP voor maar 14% korting.

[WargamingPlayer]

leeri003 schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 21:36:
Ga dan voor die van Siemens die is spanningsonafhankelijk.

https://www.sandervunderi...S31oVyXQndMlBeQkf1rnJx8dS


Deze had ik in mijn vorige huis en ik denk eraan wat er nu in de meterkast zit te vervangen, vond het toch wel een prettig idee dat elke automaat een aardlekautomaat is.

leeri003 in "Het grote topic voor Elektra huisinstallaties - Deel 3"

Dan lijkt mij de ABB beter, die heeft een 500V isolatie waarde, deze maar 253V.

[True]

WargamingPlayer schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 23:35:
[...]

Dan lijkt mij de ABB beter, die heeft een 500V isolatie waarde, deze maar 253V.

Als je selecteert op arbitraire kenmerken en specificaties van een product welke je in een normale opstelling nooit nodig zal hebben (boven 253V), ja.

[Gert456]

True schreef op zaterdag 29 november 2025 @ 23:28:
[...]

To each their own; ik bestel ze liever nieuw voor €35 dan via MP voor maar 14% korting.

Als je goed had gekeken dan worden ze daar dus voor €30 nieuw verkocht.

[True]

Gert456 schreef op zondag 30 november 2025 @ 10:55:
[...]


Als je goed had gekeken dan worden ze daar dus voor €30 nieuw verkocht.

Dat is 14% korting toch?
Als er een legitieme business case met houdbaarheid voor lag hadden ze het wel in een webshop gezet.
Maar laten we niet te ver van het topic afdwalen. De ABB 1-DIN niet spanningsafhankelijk is hedentendage goed geprijsd, iets duurder voor een iets weerbarstigere oplossing en minder ruimte inname ivm een ALS.

[The Legend]

Ik ben opzoek naar een degelijke overspanningsbeveiliging voor in de groepenkast. Vorig jaar blikseminslag gehad in de buurt en daarbij is een hoop gefrituurd. Kleine kans natuurlijk dat het weer gebeurt, maar nu ik toch ruimte vrij heb in de groepenkast dacht ik voor het goede gevoel toch maar zo’n beveiliging te plaatsen. Nu las ik dat Dehn kennelijk top notch is op dit gebied (alhoewel het me niet duidelijk wordt waar dan het verschil zit met bv. Eaton). Ik kwam hier volgens mij ook de Dehn 952440 tegen (DEHNguard M TNS ACI 275 FM). Die is in Duitsland nog wel betaalbaar te krijgen. Ik heb een 3x25A hoofdaansluiting en groepenkast uiteraard.

[Xander]

The Legend schreef op zondag 30 november 2025 @ 15:21:
Ik kwam hier volgens mij ook de Dehn 952440 tegen (DEHNguard M TNS ACI 275 FM). Die is in Duitsland nog wel betaalbaar te krijgen. Ik heb een 3x25A hoofdaansluiting en groepenkast uiteraard.

Heb je een TN-S stelsel?

[DjoeC]

Bij mij zit er al >25 jaar een Holec OVP 63/4 in de meterkast, ondanks (zichtbare) inslag heel dichtbij nog nooit iets defect gehad. Dit is wel als grofbeveiliging bedoeld, gevoelige apparatuur heeft nog een eigen fijnbeveiliging (APC, Eaton, etc).

[Ethiron]

Nog even een vraagje tussendoor: ik kom er in centraaldoos in het plafond achter dat er een oude, niet meer in als schakeldraad in gebruik zijnde1,5mm2 schakeldraad wordt gebruikt als aardedraad. Netjes omgekleurd met geel/groen tape, maar ik betwijfel of het 1,5mm2 mag zijn.

Is dit nog binnen de marges of moet het echt minimaal 2,5mm2 zijn?

[ Voor 8% gewijzigd door Ethiron op 30-11-2025 15:59 ]

[Shoot_me507]

Kwam een periode terug erachter dat het huis van m’n ouders onnodig een 3x35a netaansluiting heeft (met de bijkomende 1400€ per jaar aan netbeheerderkosten). Ik heb na zorgvuldig meten en berekenen de aanpassing naar 3x25a aangevraagd en dit komen ze komende donderdag uitvoeren.

Vraag is nu. Moet ik nog iets aanpassen in de groepenkast? Zie foto.



Dank alvast!

[Andrehj]

@Shoot_me507 Normaliter niet. Je moet alleen even zorgen dat de grote verbruikers netjes over de fasen verdeeld zitten.
Dus als je kookplaat op L1 en L2 zit, dan de oven op L3.
En de Quooker ook op L3 (omdat je daar vaak water uit tapt, wat je daarna op de kookplaat zet).
Dan dus de vaatwasser op L1 en wat andere keukenstopcontacten op L2.
Daarna nog wasmachine, droger en nog een grote verbruiker weer op L1, L2 en L3.
Als laatste de kleine verbruikersgroepen ook weer verdelen.
Zo heb ik dat hier ook gedaan, en nog nooit meer dan 20A op een fase verbruikt.

[Oilman]

Ethiron schreef op zondag 30 november 2025 @ 15:59:
Nog even een vraagje tussendoor: ik kom er in centraaldoos in het plafond achter dat er een oude, niet meer in als schakeldraad in gebruik zijnde1,5mm2 schakeldraad wordt gebruikt als aardedraad. Netjes omgekleurd met geel/groen tape, maar ik betwijfel of het 1,5mm2 mag zijn.

Is dit nog binnen de marges of moet het echt minimaal 2,5mm2 zijn?

Volgens de norm moet het 2.5 mm2 zijn, er vanuit gaande dat de fase en neutraal beide ook 2.5 mm2 is.

[The Legend]

Xander schreef op zondag 30 november 2025 @ 15:35:
[...]


Heb je een TN-S stelsel?

Als ik het goed begrijp is dat toch het systeem dat je 3 fasen, de nul en aarde apart hebt? Ik dacht dat iedere moderne meterkast dat heeft. Ik heb een aardepen uit de grond op de aarderail in de groepenkast. Ieder apparaat heb ik vervolgens op de aarderail aangesloten naast de fase(n) en nul.

[Franciesco]

Vraag: is het voor de dimensionering van de groepenkast op 6mm2 bedrading zo simpel als dat de huisaansluitiing plus andere energiebronnen samen niet boven de 40A mogen komen? Of is dit ook afhankelijk van de daadwerkelijke verbruikersgroepen die aanwezig zijn?

Mijn huidige situatie: 3x25A huisaansluiting, een 10kW (3 fase) hybride omvormer met batterij en een 6kW (3 fase) reguliere PV omvormer. Theoretisch is dat dan 25+14,4+9,1=48,6A per fase.

PS: ik ben niet van plan om de groepenkast(en) zelf aan te passen, maar wil graag weten of de huidige situatie eigenlijk wel ok is. Ook omdat ik eigenlijk nog meer PV zou willen neerleggen met bijhorende extra PV omvormers.

[Jim423]

Als jij meer dan 2 verbruikersgroepen per fase hebt is het niet ok.
In de praktijk (er is ook nog zoiets als een gelijktijdigheidsfactor) zit je net op het randje, maar ik zou toch kiezen voor 10mm² met maximaal 3 licht/verbruiksgroepen per 40A aardlekschakelaar. Of alles uitvoeren in aardlekautomaten natuurlijk.

[Dapdodo]

Franciesco schreef op zondag 30 november 2025 @ 16:23:
Vraag: is het voor de dimensionering van de groepenkast op 6mm2 bedrading zo simpel als dat de huisaansluitiing plus andere energiebronnen samen niet boven de 40A mogen komen? Of is dit ook afhankelijk van de daadwerkelijke verbruikersgroepen die aanwezig zijn?

Mijn huidige situatie: 3x25A huisaansluiting, een 10kW (3 fase) hybride omvormer met batterij en een 6kW (3 fase) reguliere PV omvormer. Theoretisch is dat dan 25+14,4+9,1=48,6A per fase.

PS: ik ben niet van plan om de groepenkast(en) zelf aan te passen, maar wil graag weten of de huidige situatie eigenlijk wel ok is. Ook omdat ik eigenlijk nog meer PV zou willen neerleggen met bijhorende extra PV omvormers.

Denk dat je moet kijken naar de specs van je kast zelf. Mag die wel boven de 40A. Anders moet je andere voorzorgsmaatregelen nemen als remautomaat of andere kast

[The Legend]

The Legend schreef op zondag 30 november 2025 @ 16:19:
[...]


Als ik het goed begrijp is dat toch het systeem dat je 3 fasen, de nul en aarde apart hebt? Ik dacht dat iedere moderne meterkast dat heeft. Ik heb een aardepen uit de grond op de aarderail in de groepenkast. Ieder apparaat heb ik vervolgens op de aarderail aangesloten naast de fase(n) en nul.

@Xander Ik begrijp van @True dat TN-S betekent dat de netbeheerder ‘aarde aanbiedt’. Ik zit in Enexis gebied en heb geen sticker op de meter waar dat opstaat. Dan zit ik kennelijk in het TT-stelsel?

Heb ik dan deze nodig?

Dehn 952315 M TT 275 FM.

[ Voor 11% gewijzigd door The Legend op 30-11-2025 17:20 ]

[Xander]

The Legend schreef op zondag 30 november 2025 @ 17:16:
[...]


@Xander Ik begrijp van @True dat TN-S betekent dat de netbeheerder ‘aarde aanbiedt’.

Klopt.

Ik zit in Enexis gebied en heb geen sticker op de meter waar dat opstaat. Dan zit ik kennelijk in het TT-stelsel?

Ook zonder sticker kan het een TN-stelsel zijn. Die bestaan al decennia, de stickers zie ik pas de afgelopen jaren.

Als je voor de aarde alleen afhankelijk bent van je eigen aardpen, heb je een TT-stelsel.

Heb ik dan deze nodig?

Dehn 952315 M TT 275 FM.

Er zijn natuurlijk veel meer opties dan deze specifieke serie van Dehn. Maar in deze serie moet je inderdaad dat exemplaar met 3+1 configuratie hebben voor een TT-stelsel.

[Juerd]

Ethiron schreef op zondag 30 november 2025 @ 15:59:
Nog even een vraagje tussendoor: ik kom er in centraaldoos in het plafond achter dat er een oude, niet meer in als schakeldraad in gebruik zijnde1,5mm2 schakeldraad wordt gebruikt als aardedraad. Netjes omgekleurd met geel/groen tape, maar ik betwijfel of het 1,5mm2 mag zijn.

Is dit nog binnen de marges of moet het echt minimaal 2,5mm2 zijn?

Omkleuren mag niet. 1,5 mm² aardedraad mag op zich meestal wel, zolang het allemaal kort genoeg is. Maar waarom zou je 't niet gewoon even vervangen?

[Juerd]

Oilman schreef op zondag 30 november 2025 @ 16:08:
Volgens de norm moet het 2.5 mm2 zijn, er vanuit gaande dat de fase en neutraal beide ook 2.5 mm2 is.

Ja en nee. In principe wel (543.1.1), maar je mag ook een berekening maken (543.1.2) en dan ontdek je dat het met 1,5 mm² ook wel kan. Maar gewoon de drie draden dezelfde dikte is praktischer en voorkomt hoofdpijn.

[ Voor 10% gewijzigd door Juerd op 30-11-2025 18:32 ]

[The Legend]

Xander schreef op zondag 30 november 2025 @ 18:16:
[...]


Klopt.


[...]


Ook zonder sticker kan het een TN-stelsel zijn. Die bestaan al decennia, de stickers zie ik pas de afgelopen jaren.

Als je voor de aarde alleen afhankelijk bent van je eigen aardpen, heb je een TT-stelsel.

[...]

Er zijn natuurlijk veel meer opties dan deze specifieke serie van Dehn. Maar in deze serie moet je inderdaad dat exemplaar met 3+1 configuratie hebben voor een TT-stelsel.

Hmm, maar hoe kom je daar achter dan? Ik zie op de site van Enexis geen andere manier dan ‘laat een installateur komen’. Moet je dan in de verzegelde kast kijken om dat te kunnen vaststellen?

[Franciesco]

Jim423 schreef op zondag 30 november 2025 @ 16:41:
Als jij meer dan 2 verbruikersgroepen per fase hebt is het niet ok.
In de praktijk (er is ook nog zoiets als een gelijktijdigheidsfactor) zit je net op het randje, maar ik zou toch kiezen voor 10mm² met maximaal 3 licht/verbruiksgroepen per 40A aardlekschakelaar. Of alles uitvoeren in aardlekautomaten natuurlijk.

In zijn totaliteit zijn er zeker meer dan 2 verbruiksgroepen per fase die, in theorie, tegelijkertijd ingeschakeld zouden kunnen zijn: 2x een 3 fase laadstation (die zijn in de praktijk zelden tot nooit tegelijk actief) en een 3 fase inductieplaat (1 fase per gedeelte voor links, midden en rechts). En verder b.v. een warmtepomp (1 fase), vaatwasmachine, wasmachine etc. Het geheel van de 1 fase groepen is behoorlijk goed verdeeld over de fases, maar tegelijk een auto opladen, de inductieplaat gebruiken, de WP die actief is en een was draaien is iets wat wel voorkomt.

[Franciesco]

Dapdodo schreef op zondag 30 november 2025 @ 16:44:
[...]

Denk dat je moet kijken naar de specs van je kast zelf. Mag die wel boven de 40A. Anders moet je andere voorzorgsmaatregelen nemen als remautomaat of andere kast

Wat bedoel je met de ‘kast’? Aangezien je het over een remautomaat hebt, bedoel je dan met kast de aardlekschakelaars? Die zijn 40A, de 3 fase groepen zijn allen aardlekautomaten.

[Xander]

The Legend schreef op zondag 30 november 2025 @ 18:59:
[...]


Hmm, maar hoe kom je daar achter dan? Ik zie op de site van Enexis geen andere manier dan ‘laat een installateur komen’. Moet je dan in de verzegelde kast kijken om dat te kunnen vaststellen?

Nee dat kun je zien zonder zegels te verbreken. Is de aardrail in jouw kast alleen verbonden met een aardpen? Dan is het een TT-stelsel. Is het op de een of andere manier verbonden met de installatie van de netbeheerder? Bijvoorbeeld met een groen/gele draad die uit het meterbord komt of met een aansluitklem aan de zijkant van de hoofdzekeringenkast? Dan is het een TN-stelsel.

[Annuk]

Xander schreef op zondag 30 november 2025 @ 19:18:
[...]

Nee dat kun je zien zonder zegels te verbreken. Is de aardrail in jouw kast alleen verbonden met een aardpen? Dan is het een TT-stelsel. Is het op de een of andere manier verbonden met de installatie van de netbeheerder? Bijvoorbeeld met een groen/gele draad die uit het meterbord komt of met een aansluitklem aan de zijkant van de hoofdzekeringenkast? Dan is het een TN-stelsel.

Of in oudere situaties een (groen gele) draad die vanuit het meterbord door je groepenkast gaat en dan zit aangesloten op je aardrail in de groepenkast.

[Dapdodo]

Franciesco schreef op zondag 30 november 2025 @ 19:05:
[...]


Wat bedoel je met de ‘kast’? Aangezien je het over een remautomaat hebt, bedoel je dan met kast de aardlekschakelaars? Die zijn 40A, de 3 fase groepen zijn allen aardlekautomaten.

Je hebt het over 48,6A door je kast en daarom 10mm2 advies daaronder. Maar een Hager 55 kast is nominaal gespecifieerd op 40A. Dus mag je een kast gaan zoeken die meer mag/kan.

[marcop23]

Septillion schreef op dinsdag 25 november 2025 @ 20:36:
[...]

En @Ethiron

Dat is op zich een goed punt en daar zeggen fabrikanten eigenlijk niets over. Maar dat heb je met leveren en terugleveren op een 3-fase kabel ook al altijd. Dus dan zou dat ook niet mogen.

Dus het is wel een interessant gesprek wat de maximale stroom van het N contact is.

Je kan toch gewoon een 3P + N aardlekautomaat als volgt aansluiten:
L1, N1, L2, N2.

Je hebt dan geen 32 A door het nulcontact Als je dan 3 fases krijgt, wissel je de N1 voor L3 en zorg je dat de Perilex en de kookplaat voor 3 fases bedraad worden.

Eén van de nullen is op deze manier beveiligd en de andere niet. Da's misschien een beetje gek, maar het lijkt me niet onveiliger dan het gebruikelijke 1P + N + 1P + N.

[The Legend]

Xander schreef op zondag 30 november 2025 @ 19:18:
[...]

Nee dat kun je zien zonder zegels te verbreken. Is de aardrail in jouw kast alleen verbonden met een aardpen? Dan is het een TT-stelsel. Is het op de een of andere manier verbonden met de installatie van de netbeheerder? Bijvoorbeeld met een groen/gele draad die uit het meterbord komt of met een aansluitklem aan de zijkant van de hoofdzekeringenkast? Dan is het een TN-stelsel.

Uit de verzegelde kast komen alleen de 3 fasen en nul. Verder inderdaad alleen een aardpen (die ook verbonden is met de gas- en waterleiding en coax-hoofdpunt).



Ervan uitgaande dat het dus TT is, welke OSB zou jij dan aanraden?

[John245]

The Legend schreef op zondag 30 november 2025 @ 20:22:
[...]


Uit de verzegelde kast komen alleen de 3 fasen en nul. Verder inderdaad alleen een aardpen (die ook verbonden is met de gas- en waterleiding en coax-hoofdpunt).

[Afbeelding]

Ervan uitgaande dat het dus TT is, welke OSB zou jij dan aanraden?

Ik zou persoonlijk eerst de risicoanalyse doen om te weten of je Type I, Type II, Type III nodig heb.

[Jim423]

Franciesco schreef op zondag 30 november 2025 @ 18:59:is iets wat wel voorkomt.

Meten is weten echter 2 laadstations zullen waarschijnlijk al goed zijn voor 22kW.
Ik zou persoonlijk 6mm² niet met meer dan 32A continu belasten. Stel de zon schijnt en de accu is vol kan dit wel gebeuren. Een remautomaat ben ik bij 3-fase kasten niet zo'n fan van, bij zulk continu hoge belastingen (EV laders, WP, thuisaccu) zou ik gewoon zorgen dat je er geen omkijken naar hebt.

[No Hands]

het wordt wat krap in mijn groepenkast, mag ik mijn 3 fase 5k zonnepanelen omvormer en de 3 fase modbus energiemeter op 1 groep zetten?

[Xander]

The Legend schreef op zondag 30 november 2025 @ 20:22:
[...]


Uit de verzegelde kast komen alleen de 3 fasen en nul. Verder inderdaad alleen een aardpen (die ook verbonden is met de gas- en waterleiding en coax-hoofdpunt).

[Afbeelding]

TT-stelsel dus.

Ervan uitgaande dat het dus TT is, welke OSB zou jij dan aanraden?

Ik ken te weinig producten om daar iets zinnigs over te zeggen. Maar in een TT-stelsel zou ik aanraden een product te gebruiken dat volgens de fabrikant geschikt is voor een TT-stelsel, dus iig niet de eerste optie die je noemde.

[onetime]

No Hands schreef op zondag 30 november 2025 @ 21:35:
het wordt wat krap in mijn groepenkast, mag ik mijn 3 fase 5k zonnepanelen omvormer en de 3 fase modbus energiemeter op 1 groep zetten?

Wat bedoel je? Wat moet de energiemeter meten?

[No Hands]

onetime schreef op zondag 30 november 2025 @ 22:17:
[...]

Wat bedoel je? Wat moet de energiemeter meten?

Die meet met CT klemmen, het ding heeft alleen wel stroom nodig. Dat krijgt ie nu van een eigen 3 fase groep. Dat kost nogal wat ruimte dus als ik die kan aansluiten op de groep waar ook mijn omvormer opzit heb ik een 3 fase groep vrij. Het gaat dus niet om het meten, het gaat erom of ik twee apparaten op 1 groep mag zetten.

[Franciesco]

Jim423 schreef op zondag 30 november 2025 @ 21:13:
[...]


Meten is weten echter 2 laadstations zullen waarschijnlijk al goed zijn voor 22kW.
Ik zou persoonlijk 6mm² niet met meer dan 32A continu belasten. Stel de zon schijnt en de accu is vol kan dit wel gebeuren. Een remautomaat ben ik bij 3-fase kasten niet zo'n fan van, bij zulk continu hoge belastingen (EV laders, WP, thuisaccu) zou ik gewoon zorgen dat je er geen omkijken naar hebt.

Klopt, 2x 11kW. Maar zoals gezegd worden die laadstations zelden tegelijkertijd gebruikt. en als ze gebruikt worden ook niet allebei op maximaal vermogen.

Bedoel je te zeggen dat je de bedrading van de groepenkasten op 10mm2 zou dimensioneren?
En/of andere aandachtspunten?

[onetime]

@No Hands Sluit hem aan op de goep die hij moet meten of doe hem bij een andere groep. Zal een heel kleine gebruiker zijn. Liefst op de groep die hij moet meten, en bepaal dan of je zijn voeding voor af na het meten moet aansluiten.

[No Hands]

onetime schreef op maandag 1 december 2025 @ 11:31:
@No Hands Sluit hem aan op de goep die hij moet meten of doe hem bij een andere groep. Zal een heel kleine gebruiker zijn. Liefst op de groep die hij moet meten, en bepaal dan of je zijn voeding voor af na het meten moet aansluiten.

Nee het zit anders. Hij meet mijn totaalverbruik, import en export, net na de hoofdschakelaar. Maar hij werkt samen met mijn zonnepanelen omvormer, beide van SolarEdge, dus daarom wilde ik het daar bij doen. Die meter zit nog geen 15cm kabel aan die alleen in de groepenkast zit.
Maar de vraag is dus, mag ik twee apparaten op 1 automaat zetten en als het niet mag, waarom niet?

[onetime]

@No Hands Een verbruiker op een teruglever groep is over het algemeen een no-go.
Is die meter nog gezekerd met bijvoorbeeld een 1A zekering of kleiner?
Ik zou (!alleen deze meter!) op de zonnepanelengroep zetten, omdat hij met de omvormer samenwerkt.
En zorg dat er een (glas)zekering van maximaal 1A in de voeding van die meter zit.

[gvdh81]

edit: gvdh81 in "Bestaande groepenkast aanpassen voor thuisbatterij"

[ Voor 100% gewijzigd door gvdh81 op 02-12-2025 15:25 ]

[peterem]

The Legend schreef op zondag 30 november 2025 @ 17:16:
[...]

Heb ik dan deze nodig?

Dehn 952315 M TT 275 FM.

Ben ook Enexis klant met TT-stelsel en heb idd dat type Dehn gekocht (bij elektromax24.de) en geïnstalleerd. Ook vanwege de handige FernMelde-optie (of FehlerMeldung…?) dat dit type heeft.

[onetime]

@gvdh81 Zou je je vraag in een eigen topic willen plaatsen? En dan deze post een verwijzing daar naar toe?
Dan kan je de startpost later nog aanvullen en staat alles goed bij elkaar. Ik verwacht een langer verhaal voor jouw vragen! met wat meer ge tiktok over en weer.
Want ik heb ook al wat aanvullende vragen.

[Jim423]

Franciesco schreef op maandag 1 december 2025 @ 10:11:[...]Klopt, 2x 11kW. Maar zoals gezegd worden die laadstations zelden tegelijkertijd gebruikt. en als ze gebruikt worden ook niet allebei op maximaal vermogen.

Bedoel je te zeggen dat je de bedrading van de groepenkasten op 10mm2 zou dimensioneren?
En/of andere aandachtspunten?

Dat snap ik, maar ze moeten wel gewoon beide op vol vermogen kunnen werken. Met ondersteuning vanuit PV/accu dus. Daarnaast zorgen voor goede adereindhulzen en let op de maximale stroom van je aardlekschakelaars.

[Blihi]

Ik heb een vraagje over de eisen aan de huisinstallate bij het neerzetten van een huisaccu met backup-functie (ja, ik weet dat huisaccu's geen goede investering zijn, etc. Dat is nu even niet van belang).

De situatie die ik voor ogen heb is als volgt. De vraag is of dit zo voldoende beveiligd is?

Hoofdzekering is 3x25A.
Vanuit de meterkast loopt een 5x4mm2 YMvK kabel naar de PV verdeler in de technische ruimte. Deze kabel is in de meterkast beveiligd met een 300 mA aardlekschakelaar. De PV verdeler bevat een hoofdschakelaar, drie alamats B16, 30mA voor de warmtepomp (compressor, backup heater binnenunit en heater boilervat) en een 3-fase B20 installatieautomaat voor de PV omvormer.

De PV omvormer heeft een vermogen van 10 kW. De uitgangsstroom (zowel op de hoofdaansluiting als op de backup) is maximaal 1,6 keer dat vermogen gedurende een minuut. De maximale onbalans tussen de fases 100% en de maximale uitgangsstroom per fase is 50% van nominaal: 5 kW. Er is 11 kWp aan panelen op aangesloten in 4 oriëntaties.

De backup-uitgang gaat vanuit de omvormer terug naar de meterkast via 5x2,5mm2 installatiedraad. In de meterkast komt een hoofdschakelaar voor de backup en daarachter een ATS, zodat er alleen stroom loopt van de omvormer naar de meterkast als er sprake is van een stroomstoring. In de meterkast zitten de afgaande groepen na de ATS op vier B16, 30mA alamats. Ik weet niet zeker of ik hier direct onder de PV omvormer ook een aardlek zou moeten toepassen, maar waarschijnlijk is dat wel verstandig, bijvoorbeeld een B20, 100mA alamat om ook de kabel te beveiligen.

Ik ga er voor het gemak even vanuit dat de gekozen accu straks ook daadwerkelijk het genoemde vermogen van 1,6 * 10 kW kan leveren, hoewel dat natuurlijk in een backup-situatie niet aan de orde is.

Bij normaal gebruik verloopt de teruglevering via de PV verdeler over 5x4mm2. De invoeding is beperkt tot 10 kW totaal en 5 kW per fase. Dat is dus maximaal 21.74A over 1 fase. De 5x4mm2 kabel mag dat hebben, maar wellicht dat de B20 automaat hier de beperkende factor is. In de praktijk verwacht is niet dat een dergelijke onbalans optreedt.

[gvdh81]

onetime schreef op maandag 1 december 2025 @ 20:30:
@gvdh81 Zou je je vraag in een eigen topic willen plaatsen? En dan deze post een verwijzing daar naar toe?
Dan kan je de startpost later nog aanvullen en staat alles goed bij elkaar. Ik verwacht een langer verhaal voor jouw vragen! met wat meer ge tiktok over en weer.
Want ik heb ook al wat aanvullende vragen.

U vraagt, wij draaien: Bestaande groepenkast aanpassen voor thuisbatterij

[onetime]

@Blihi Een plaatje zegt meer dan 1000 woorden. Ik krijg het nu niet helemaal duidelijk voor ogen...

[MeTooPV]

In het huis zitten deze schakelaars voor bediening van rolluiken;

Nu wil ik deze slim maken, of tenminste dat ik ze niet vast hoef te houden bij openen en sluiten.
Maar er is geen ruimte voor een bredere schakelaar (deze is 52 mm breed) en deze zit helemaal vol.
Zijn er ook blinde opbouw doosjes die ik eronder kan plaatsen waarin b.v. een shelly past? of smalle schakelaars met een dergelijke functie.

[John245]

MeTooPV schreef op dinsdag 2 december 2025 @ 16:00:
In het huis zitten deze schakelaars voor bediening van rolluiken;
[Afbeelding]
Nu wil ik deze slim maken, of tenminste dat ik ze niet vast hoef te houden bij openen en sluiten.
Maar er is geen ruimte voor een bredere schakelaar (deze is 52 mm breed) en deze zit helemaal vol.
Zijn er ook blinde opbouw doosjes die ik eronder kan plaatsen waarin b.v. een shelly past? of smalle schakelaars met een dergelijke functie.

is dit een optie?

[gvdh81]

of Somfy Izimo IO (die heb ik aan mijn Velux systeem gekoppeld) maar een zwave of zigbee oplossing is misschien wel handiger als je niet gebonden bent (zoals ik) aan Somfy IO

[Annuk]

MeTooPV schreef op dinsdag 2 december 2025 @ 16:00:
In het huis zitten deze schakelaars voor bediening van rolluiken;
[Afbeelding]
Nu wil ik deze slim maken, of tenminste dat ik ze niet vast hoef te houden bij openen en sluiten.
Maar er is geen ruimte voor een bredere schakelaar (deze is 52 mm breed) en deze zit helemaal vol.
Zijn er ook blinde opbouw doosjes die ik eronder kan plaatsen waarin b.v. een shelly past? of smalle schakelaars met een dergelijke functie.

Meestal zit er een ringetje achter, als je die weg haalt kan je de knop vast zetten.
Maar zit er een stop op de motor (ingesteld) en evt een aanloop-beveiliging? Zo ja kun je rustig het ringetje verwijderen.

Anders evt een nieuwe opbouwbak(ken) aanschaffen met bijpassende knoppen en dan evt smart module(s) naar wens, heb hier zelf Shelly 2PM achter m'n rolluik-bediening in een Gira opbouwbak.



Ziet er hier o.a. zo uit dus

[dennistd]

MeTooPV schreef op dinsdag 2 december 2025 @ 16:00:
In het huis zitten deze schakelaars voor bediening van rolluiken;
[Afbeelding]
of tenminste dat ik ze niet vast hoef te houden bij openen en sluiten.

Ik heb deze zelf volgens mij ook. Als ik me niet vergis kun je het deel onder de buitenste behuizing er andersom op zetten, en daarmee blijft ie vastzitten. In mijn geval zitten er trouwens nog Shelly's aan gekoppeld, die heb ik weggewerkt boven het kozijn (en onder de rol van het rolluik).

[Blihi]

onetime schreef op dinsdag 2 december 2025 @ 15:28:
@Blihi Een plaatje zegt meer dan 1000 woorden. Ik krijg het nu niet helemaal duidelijk voor ogen...

Zoiets krijg je dan. De backup-load vanuit de omvormer gaat via een B20,100mA alamat terug naar de meterkast. Daar door een hoofdschakelaar naar de transfer-switch.

[Harrie_]

Binnenkort komt een bedrijf bij mij thuis een laadpaal aansluiten op ongeveer 20 meter vanaf de meterkast maar ik wil alvast even goed kortsluiten met het bedrijf wat voor kabel er de grond in gaat en het is met nog niet helemaal duidelijk of een 2,5mm² kabel afdoende is of dat dit 4mm² (of zelfs 6?) moet zijn. Mijn huisaansluiting is een 'gewone' 3x25A. Heeft iemand nog andere tips waar ik op zou moeten letten of kort moet sluiten met de 'installateur'?

[Reptile209]

Harrie_ schreef op woensdag 3 december 2025 @ 12:26:
Binnenkort komt een bedrijf bij mij thuis een laadpaal aansluiten op ongeveer 20 meter vanaf de meterkast maar ik wil alvast even goed kortsluiten met het bedrijf wat voor kabel er de grond in gaat en het is met nog niet helemaal duidelijk of een 2,5mm² kabel afdoende is of dat dit 4mm² (of zelfs 6?) moet zijn. Mijn huisaansluiting is een 'gewone' 3x25A. Heeft iemand nog andere tips waar ik op zou moeten letten of kort moet sluiten met de 'installateur'?

Wel handig om dan ook te vermelden welk laadvermogen/laadstroom je auto en je laadpaal aankunnen? Met 3x25A kan je ook met 1x16A laden bijvoorbeeld. Niet ideaal, maar het kan. Maakt nogal uit voor je kabel .

[onetime]

@Blihi Ik zie geen problemen. Je hebt al alamats voor de groepen die ook in accu bedrijf spanning krijgen.
(dat moet eigenlijk wel omdat de automaten niet op overstroom zullen afschakelen omdat de omvormer die niet kan leveren) Je hoofdkabel naar de PV onderverdeler staat alleen een aardlek(!selectief! / vertraagd, anders kans op toch afschakelen), ik zou er toch een alamat van maken in een poging toch een soort van selectiviteit te bereiken. (maar je hebt natuurlijk wel de ATS met backup voor je belangrijke groepen.)

[Harrie_]

Reptile209 schreef op woensdag 3 december 2025 @ 12:42:
[...]
Wel handig om dan ook te vermelden welk laadvermogen/laadstroom je auto en je laadpaal aankunnen? Met 3x25A kan je ook met 1x16A laden bijvoorbeeld. Niet ideaal, maar het kan. Maakt nogal uit voor je kabel .

Wordt gewoon 'standaard' 11 kW laden, dus 3x16A. Is 2,5mm² dan voldoende of moet het toch 4mm² zijn?

[tlpeter]

Harrie_ schreef op woensdag 3 december 2025 @ 15:49:
[...]


Wordt gewoon 'standaard' 11 kW laden, dus 3x16A. Is 2,5mm² dan voldoende of moet het toch 4mm² zijn?

Ikzelf heb met ongeveer 25 meter voor 4mm gekozen.

[peter-rm]

over 25m levert 2,5mm2 bij 16A ca 2,8V verlies(44w per fase) op, 4mm2 bij 16 A geeft 1,75V verlies (28 watt per fase).
(waarden voor een 3f kabel, bij 1f geldt lengte 2x)

een 5x4mm2 kabel is ca 50% duurder dan een 5x2,5mm2 kabel

[ Voor 7% gewijzigd door peter-rm op 03-12-2025 16:15 ]

[Schway]

peter-rm schreef op woensdag 3 december 2025 @ 16:12:
over 25m levert 2,5mm2 bij 16A ca 2,8V verlies(44w per fase) op, 4mm2 bij 16 A geeft 1,75V verlies (28 watt per fase).
(waarden voor een 3f kabel, bij 1f geldt lengte 2x)

een 5x4mm2 kabel is ca 50% duurder dan een 5x2,5mm2 kabel

maar hoeveel uur laden voor je gelijkspeelt?

[peter-rm]

ca 6000 uur

het verschil is 3x16 = 48 watt is ca 20 uur voor 1kwh (€0,25//kwh)
verschil in kabelkosten ca €75 (=300x 0,25)

moet je wel 6000 uur a 11kwh(16A) laden

[ Voor 15% gewijzigd door peter-rm op 03-12-2025 16:45 ]

[WargamingPlayer]

peter-rm schreef op woensdag 3 december 2025 @ 16:42:
ca 6000 uur

het verschil is 3x16 = 48 watt is ca 20 uur voor 1kwh (€0,25//kwh)
verschil in kabelkosten ca €75 (=300x 0,25)

moet je wel 6000 uur a 11kwh(16A) laden

28W verlies bij 4mm, 44W bij 2.5mm. Dus verschil is 44-28=16W.
1000/16=62,5 uur in een kWh
€75/0,25=300 kWh
300*62,5=18.750 uur voordat je het verschil er uit hebt.

[Himalaya]

WargamingPlayer schreef op woensdag 3 december 2025 @ 18:26:
[...]

28W verlies bij 4mm, 44W bij 2.5mm. Dus verschil is 44-28=16W.
1000/16=62,5 uur in een kWh
€75/0,25=300 kWh
300*62,5=18.750 uur voordat je het verschil er uit hebt.

En dat delen door 3 fasen en je zit weer op de ca 6000 uur

[pvg]

Ruim 300000km dus.

[peterem]

Blihi schreef op woensdag 3 december 2025 @ 08:58:
[...]


[Afbeelding]

Zoiets krijg je dan. De backup-load vanuit de omvormer gaat via een B20,100mA alamat terug naar de meterkast. Daar door een hoofdschakelaar naar de transfer-switch.

- De (1-polige) hoofdzekeringen dienen dus als kortsluitbeveiliging tot in de PV onderverdeler. Is dat toegestaan volgens de NEN? (Ik heb een vergelijkbare installatie in gedachten, vandaar m'n vraag...)
- Uit de tekening is mij nog niet duidelijk of en hoe de B16 (non-backup) eindgroepen over de 3 fasen verdeeld zijn. Zolang er max. 2 B16 groepen op 1 fase zitten is 't prima. Vanaf 3 niet meer.
- Waarom wel aardlekbeveiling naar je WP, maar niet naar je PV omvormer (AC in)?

[FL_]

pvg schreef op woensdag 3 december 2025 @ 18:49:
Ruim 300000km dus.

Maar misschien sneller als de prijs voor elektra in de toekomst omhoog gaat, terwijl de betaalde prijs voor de kabel natuurlijk gelijk blijft (geldt vanzelfsprekend ook andersom)

[Blihi]

peterem schreef op woensdag 3 december 2025 @ 19:44:
[...]

- De (1-polige) hoofdzekeringen dienen dus als kortsluitbeveiliging tot in de PV onderverdeler. Is dat toegestaan volgens de NEN? (Ik heb een vergelijkbare installatie in gedachten, vandaar m'n vraag...)

Nee, want daar zit nog een B20 alamat tussen.

- Uit de tekening is mij nog niet duidelijk of en hoe de B16 (non-backup) eindgroepen over de 3 fasen verdeeld zijn. Zolang er max. 2 B16 groepen op 1 fase zitten is 't prima. Vanaf 3 niet meer.

Waarom zou 3 niet meer mogen? Met 2 B16 groepen per fase kom ik er niet hoor. In de meeste huizen red je dat al lang niet meer (wasmachine, droger, vaatwasser, quooker, oven, kookplaat (3-fase)) hebben allemaal al eigen groepen nodig.

Als je bedoelt dat de maximale stroom dan niet langer 40A is, maar meer, omdat je vanuit de omvormer 21A per fase kunt trekken en vanuit het net 25A, waardoor het totaal boven de 40A uitkomt heb je gelijk, maar je kunt daarvoor ook 63A aardlekschakelaars toepassen. Dan mag het nog steeds.

- Waarom wel aardlekbeveiling naar je WP, maar niet naar je PV omvormer (AC in)?

Beide zijn vast aangesloten toestellen, dus formeel is de 300 mA aardlek in de groepenkast al voldoende en is er geen aanvullende beveiliging tot max 30 mA noodzakelijk. De reden dat ik dit voor de WP wel heb ingetekend is meer omdat die er nu al zitten. Daarbij zit achter 1 van die alamats ook nog een wandcontactdoos voor de pomp van de WP en dan is het noodzakelijk. Strikt genomen hoeven de twee backup-elementen van de WP ook geen aardlek.

Het risico dat bij een aardfout in de WP of de omvormer tegelijk ook de omvormer of de WP uitvalt neem ik maar even voor lief. Als je dat wilt vermijden, dan moet je in de groepenkast de aardlek 300 mA selectief maken en dan kun je in de PV verdeler nog een extra aardlek toevoegen naar de WP van bijvoorbeeld 100 of 300 mA (type B eventueel, maar bij de geplande omvormer hoeft dat niet omdat de juiste certificaten bestaan).

Dan krijg je zoiets, met in rood het backup-circuit:

[ Voor 11% gewijzigd door Blihi op 04-12-2025 13:25 ]

[Blihi]

Overigens is het op dit moment nog onduidelijk of en hoe ik die transfer-switch ga doen. Er bestaan wel van die ATS-en die in een groepenkast op de rail passen, maar die zijn te hoog voor de meeste kasten en de reviews zijn niet altijd even positief te noemen. (https://www.geya.net/nl/p...utomatic-transfer-switch/)

Zelf maken met vermogensrelais is ook niet echt een optie, want ze moeten nogal wat vermogen kunnen schakelen (en potentieel inductieve loads, wat dit nog vervelender maakt).

[ Voor 9% gewijzigd door Blihi op 04-12-2025 08:53 ]

[loewie1984]

Ik had deze ook al in het elektrische gereedschap topic geplaatst, maar twijfel waar het beter past.

Misschien een te specialistische vraag, maar ik heb een tijd terug een sicar brava 300 combi aangeschaft.
Vandaag wilde ik het beest gaan gebruiken om mijn eerste planken te schaven.

De machine werd gestart maar schakelde na 5 seconden af. Dit lijkt deze niet altijd te doen. De machine heeft 2 motoren en werkt op krachtstroom en is ook zo aangesloten. In de stekker is L2 niet aangesloten omdat dat de draairichting van de motor beïnvloedt.

De machine had ooit een 32A krachtstroom stekker, maar dit heb ik aangepast naar een 16A krachtstroom stekker, omdat mijn krachtstroom aansluitingen 16A zijn (dus de aansluitingen op de muur).

In de schuur zijn verder 4 krachtgroepen aangelegd, en naar de meterkast toe ligt een 4mm kwadraat 5 aderige kabel met een 25 C 0,3 A automaat.

Ik heb geen idee wat het probleem kan zijn, en had de indruk dat de machine eerder gewoon doorliep.
Zou iemand tips hebben, hoor ik het graag.

[pickboy]

loewie1984 schreef op donderdag 4 december 2025 @ 14:54:
Ik had deze ook al in het elektrische gereedschap topic geplaatst, maar twijfel waar het beter past.

Misschien een te specialistische vraag, maar ik heb een tijd terug een sicar brava 300 combi aangeschaft.
Vandaag wilde ik het beest gaan gebruiken om mijn eerste planken te schaven.

De machine werd gestart maar schakelde na 5 seconden af. Dit lijkt deze niet altijd te doen. De machine heeft 2 motoren en werkt op krachtstroom en is ook zo aangesloten. In de stekker is L2 niet aangesloten omdat dat de draairichting van de motor beïnvloedt.

De machine had ooit een 32A krachtstroom stekker, maar dit heb ik aangepast naar een 16A krachtstroom stekker, omdat mijn krachtstroom aansluitingen 16A zijn (dus de aansluitingen op de muur).

In de schuur zijn verder 4 krachtgroepen aangelegd, en naar de meterkast toe ligt een 4mm kwadraat 5 aderige kabel met een 25 C 0,3 A automaat.

Ik heb geen idee wat het probleem kan zijn, en had de indruk dat de machine eerder gewoon doorliep.
Zou iemand tips hebben, hoor ik het graag.

Je zegt dat ie op krachtstroom werkt, maar later dat L2 niet is aangesloten (vanwege de draairichting).

Dat lijkt mij niet te kloppen. Voor krachtstroom heb je alle 3 de fases nodig.
Als je draairichting niet klopt moet je simpelweg 2 fases wisselen, niet 1tje loshalen.

[DavidZH]

loewie1984 schreef op donderdag 4 december 2025 @ 14:54:
Misschien een te specialistische vraag, maar ik heb een tijd terug een sicar brava 300 combi aangeschaft..

Plaats eens een foto van het typeplaatje van de machine. Dan weten we waar we het over hebben.

En verder wat @pickboy al zegt: je hebt alle fases nodig om een motor te laten draaien. En qua draairichting: dat zal getest moeten worden of die correct is. Want er zijn plekken in NL die een links veld aanbieden. En dan nog hopen dat iedereen even zorgvuldig is geweest bij de aanleg in huis.

[Blihi]

Alle fases aansluiten. Als hij dan de verkeerde kant op draait, dan twee draadjes omwisselen.

[loewie1984]

pickboy schreef op donderdag 4 december 2025 @ 16:09:
[...]

Je zegt dat ie op krachtstroom werkt, maar later dat L2 niet is aangesloten (vanwege de draairichting).

Dat lijkt mij niet te kloppen. Voor krachtstroom heb je alle 3 de fases nodig.
Als je draairichting niet klopt moet je simpelweg 2 fases wisselen, niet 1tje loshalen.

Probleem opgelost, idd wat je zei. Ik had L1 L3 en nul aangesloten en nu net aangepast naar L1, L2, L3 en nu blijft de machine aan en lopen.

Bedankt allen voor het meedenken. Beginnersfoutje denk ik zo, vermoedelijk gekomen toen ik de krachtstroom stekker wisselde van 32 naar 16a

[peterem]

Blihi schreef op donderdag 4 december 2025 @ 08:45:
Nee, want daar zit nog een B20 alamat tussen.

Het gaat mij om het stuk ervoor: de 8m YMvK. Mag je als 'aangeslotene' na het 'overdrachtspunt' meeliften op de beveiliging tegen kortsluiting/overstroom door de netbeheerder? Kan natuurlijk gewoon, maar mag het ook gewoon?

Als je bedoelt dat de maximale stroom dan niet langer 40A is, maar meer, omdat je vanuit de omvormer 21A per fase kunt trekken en vanuit het net 25A, waardoor het totaal boven de 40A uitkomt heb je gelijk, maar je kunt daarvoor ook 63A aardlekschakelaars toepassen. Dan mag het nog steeds.

Dat bedoelde ik inderdaad.

Beide zijn vast aangesloten toestellen, dus formeel is de 300 mA aardlek in de groepenkast al voldoende en is er geen aanvullende beveiliging tot max 30 mA noodzakelijk. De reden dat ik dit voor de WP wel heb ingetekend is meer omdat die er nu al zitten. Daarbij zit achter 1 van die alamats ook nog een wandcontactdoos voor de pomp van de WP en dan is het noodzakelijk. Strikt genomen hoeven de twee backup-elementen van de WP ook geen aardlek.

Het risico dat bij een aardfout in de WP of de omvormer tegelijk ook de omvormer of de WP uitvalt neem ik maar even voor lief. Als je dat wilt vermijden, dan moet je in de groepenkast de aardlek 300 mA selectief maken en dan kun je in de PV verdeler nog een extra aardlek toevoegen naar de WP van bijvoorbeeld 100 of 300 mA (type B eventueel, maar bij de geplande omvormer hoeft dat niet omdat de juiste certificaten bestaan).

Duidelijk.

Overigens is het op dit moment nog onduidelijk of en hoe ik die transfer-switch ga doen. Er bestaan wel van die ATS-en die in een groepenkast op de rail passen, maar die zijn te hoog voor de meeste kasten en de reviews zijn niet altijd even positief te noemen. (https://www.geya.net/nl/p...utomatic-transfer-switch/)

Zelf maken met vermogensrelais is ook niet echt een optie, want ze moeten nogal wat vermogen kunnen schakelen (en potentieel inductieve loads, wat dit nog vervelender maakt).

Ja, 't is maar hoe belangrijk UPS voor je is, anders gewoon een goede netomschakelaar met 3-standen - heb je ook geen aparte 'HS backup' meer nodig.

Je oorspronkelijke vraag was of je installatie zo voldoende beveiligd is. Ik zou nog een SPD type 2 in de hoofdverdeler plaatsen.

[onetime]

peterem schreef op donderdag 4 december 2025 @ 20:02:
[...] Het gaat mij om het stuk ervoor: de 8m YMvK. Mag je als 'aangeslotene' na het 'overdrachtspunt' meeliften op de beveiliging tegen kortsluiting/overstroom door de netbeheerder? Kan natuurlijk gewoon, maar mag het ook gewoon?
[...]

Normaal gesproken niet. Maar een kabel naar de groepenkast onder voorwaarden wel. Nu weet ik deze voorwaarden niet in detail, maar hier is er dan ook nog een automatisch inkomende backup, dus het argument dat je zelf moet beveiligen tegen algehele uitval mag je hier denk ik vergeten.
Toch raad ook ik aan een alamat te nemen in plaats van een aardlek.

[Blihi]

peterem schreef op donderdag 4 december 2025 @ 20:02:
[...]

Het gaat mij om het stuk ervoor: de 8m YMvK. Mag je als 'aangeslotene' na het 'overdrachtspunt' meeliften op de beveiliging tegen kortsluiting/overstroom door de netbeheerder? Kan natuurlijk gewoon, maar mag het ook gewoon?

Goed punt, maar wat is hier het risico. Dit is een 5x4mm2 YMvK kabel, die door een oude kunststof gasleiding getrokken is. Die kabel komt vervolgens uit in een PV verdeler. Er zitten dus verder geen gebruikers rechtstreeks op.

Als het noodzakelijk zou zijn dat je vanuit de groepenkast zelf een beveliging inbouwt, dan zou dat, in dit geval, 20A of 25A moeten zijn. Dat is sowieso niet selectief ten opzichte van de hoofdzekeringen, dus in het geval van een echt flinke sluiting, kom je dan alsnog in de situatie dat de hoofdzekeringen ook mee gaan.

De hoofdzekeringen zijn overigens ook gewoon bereikbare automaten. Die kan ik dus zelf weer inschakelen.

onetime schreef op donderdag 4 december 2025 @ 21:46:
[...]

Normaal gesproken niet. Maar een kabel naar de groepenkast onder voorwaarden wel. Nu weet ik deze voorwaarden niet in detail, maar hier is er dan ook nog een automatisch inkomende backup, dus het argument dat je zelf moet beveiligen tegen algehele uitval mag je hier denk ik vergeten.
Toch raad ook ik aan een alamat te nemen in plaats van een aardlek.

Een alamat heeft dan weer meestal geen selectieve aardlek. Ze zijn er wel, maar van SEP, mijn gevoel zegt dat ik dan beter een B25A/300mA alamat kan gebruiken (20A is niet voldoende).

peterem schreef op donderdag 4 december 2025 @ 20:02:
[...]

Ja, 't is maar hoe belangrijk UPS voor je is, anders gewoon een goede netomschakelaar met 3-standen - heb je ook geen aparte 'HS backup' meer nodig.

Ja, ik ben hier nog verder in gedoken. Die Chinese ATS gaat hem niet worden. Qua formaat past hij niet en er zijn gewoon teveel slechte ervaringen. Daarbij is de omschakeltijd niet de beloofde 50 ms (wat al hoog is), maar eerder 500 ms. Dan kun je het net zo goed met de hand doen.

Waarschijnlijk kies ik er uiteindelijk voor om de algemene groepen hier in huis rechtstreeks op de backup te doen, dus zonder ATS. Er loopt dan, in het ergste geval, wel continu stroom door de PV verdeler cq. omvormer, maar dat zal in de praktijk wel los lopen. Ik steek zelden een 3,6 kW verbruiker in een stopcontact, laat staan drie tegelijk. De hele woning komt nooit boven de 8000 Watt uit en dat is inclusief warmtepomp en 1-fase autolader. (In de afgelopen 2 jaar zijn er 4 hele kwartieren geweest waarbij het verbruikte vermogen een kwartier lang boven de 8 kW bleef.)

Je oorspronkelijke vraag was of je installatie zo voldoende beveiligd is. Ik zou nog een SPD type 2 in de hoofdverdeler plaatsen.

Goed punt, daar ga ik eens naar kijken (ook of er plaats voor is)