Het vervelende is dat ze elkaar nagenoeg allemaal volgen. Van echte concurrentie is maar weinig sprake, het is gerommel in de marge. Ook wordt de hele markt steeds ondoorzichtiger met al die loyaliteitsbonussen, kortingacties en andere cadeautjes waardoor vergelijken steeds lastiger wordt, zeker voor mensen die hier niet thuis in zijn (en ws niet op dit forum zitten)Plenkske schreef op zondag 8 juni 2025 @ 10:23:
Ik hoop eigenlijk dat er op deze som (vergoeding - kosten) concurrentie gaat ontstaan. Maar dat is ijdele hoop waarschijnlijk...
Laten we het naïef noemen. En voor een ander deel jaloers / FOMO.hanev001 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 09:27:
[...]
Mogelijk maar je kan niet de overheid verwijten dat mensen zich niet eerst goed geïnformeerde hebben voor dat ze panelen namen. dat was gewoon dom gedrag.
Mensen waren naïef in het platslaan van een complexe situatie naar 'terugverdientijd' met een minimale set aan parameters. Daarbij werd niet tot nauwelijks rekening gehouden met risico, scenario's, kansverdelingen, etc. En zo moeilijk is/was het niet om scenario's en vragen te bedenken: basis economie (varkenscyclus, marktwerking, commodity goed), energieprijzen, politiek en overheidsbeleid, infrastructuur. Je hoeft niet eens het antwoord op die vragen te hebben om te kunnen weten dat het allemaal zeer onzeker is.
Mensen waren naïef in het blind vertrouwen op anderen voor een financiële investering. De gouden regel voor een investering is dat je zelf in controle bent. In plaats daarvan werd het het gelaten aan de verkoper, de buurman, populaire media, etc. Informatie werd kritiekloos geconsumeerd en dat berekeningen simpele projecties van de huidige situatie werd gemakshalve genegeerd. Men had alleen maar hoeven vragen waarom het verhaal kort daarvoor nog zo anders was om derden niet als alwetende te vertrouwen.
Mensen waren naïef in de financiële kant van de investering. Mensen stuurden slecht op het deel wat men goed kon overzien en beïnvloeden: de kosten. Het maakt een enorm verschil of je een systeem van 0.50 EUR/Wpiek of 3.00 EUR/Wpiek neerlegt. Idem voor financiering en doorlopende servicekosten.
Mensen waren naïef in het operationeel managen van hun financiële investering. Men optimaliseerde zeer matig hun energiecontracten terwijl dat zeer beslissend is voor de financiële uitkomst. (Bijvoorbeeld door het bijhouden van 1-2 topics hier op het forum.)
Mensen werden gedreven door jalousie en FOMO. Men vond dat men recht had op het financiële voordeel dat eerdere adopters hadden ontvangen. Appartementshouders mochten geen voordeel mislopen. Huurders mochten geen voordeel mislopen. Dit is waar naïviteit overgaat in domheid omdat het door emotie is gedreven, alle feiten negeert, en in de uitvoering veel extra complexiteit toevoegt.
En ondanks al deze naïviteit gaan de meeste mensen er waarschijnlijk nog best goed vanaf komen op termijn.
Dit wordt de volgende casus. De punten van hierboven kunnen bijna een-op-een overgenomen worden.Wozmro schreef op zondag 8 juni 2025 @ 09:42:
een batterij bij te plaatsen.
ik zit om die reden op dit forum, maar ik kom er niet uit (net 13000wp laten installeren en nu op zoek naar een contract). Dat ik een lange TVT heb vind ik nog tot daaraantoe, daar heb ik me op ingesteld (ik denk aan 10 jaar, misschien wat langer. daarna dus "winst"... maar dat is weer een andere discussie).Tranquility schreef op zondag 8 juni 2025 @ 10:39:
[...]
Het vervelende is dat ze elkaar nagenoeg allemaal volgen. Van echte concurrentie is maar weinig sprake, het is gerommel in de marge. Ook wordt de hele markt steeds ondoorzichtiger met al die loyaliteitsbonussen, kortingacties en andere cadeautjes waardoor vergelijken steeds lastiger wordt, zeker voor mensen die hier niet thuis in zijn (en ws niet op dit forum zitten)
Dat ik heden ten dage een opleiding econometrie moet volgen om een contract voor een nutsvoorziening af te sluiten, dat vind ik waanzinnig...
Dat is niet waar.Adam1980 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 10:56:
Dat ik heden ten dage een opleiding econometrie moet volgen om een contract voor een nutsvoorziening af te sluiten, dat vind ik waanzinnig...
Als je 'gewoon' afneemt dan zijn er overzichtelijke producten tegen een faire marktprijs beschikbaar.
Greenchoice en Innova.
https://www.keuze.nl/nieu...ancier-zet-de-eerste-stap
https://www.ad.nl/economi...ijna-niks-waard~a778c186/
Het ik-wil-een-warmtepomp FAQ topic- '23 MG5, douchen met wtw en Auer Edel Eau, verwarming met Vaillant Arotherm Plus.
Mee eens - tot ca. 2 jaar geleden was het ook nog met zonnepanelen relatief overzichtelijk, getuige diverse spreadsheets. Maar met de "wildgroei" aan extra's (tariefstructuur - dynamische tarieven) en m.n. extra kosten en de verschillende manieren deze te berekenen worden ook mijn spreadsheets steeds ondoorzichtiger.Rukapul schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:12:
[...]
Dat is niet waar.
Als je 'gewoon' afneemt dan zijn er overzichtelijke producten tegen een faire marktprijs beschikbaar.
Nobody is perfeckt - But who wants to be Nobody? - Vrijwillig Energycoach Fiat LUXus! - Some Insights
Het kost geen geld maar levert ook niets meer op. Als je moet gaan betalen gaat de stop in de meterkast gewoon om...Proton_ schreef op zondag 8 juni 2025 @ 10:17:
Er zijn nu twee vaste contracten te kiezen voor 2027 en bij beide is er geen sprake van dat teruglevering geld kost. Waar komt jouw info vandaan?
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
Dat is "op zich" waar, behalve dat je dan met een (relatief) risico zit van een TVT van meer dan 10 jaar zit (even bij mijn huidige leverancier gekeken, greenchoice).Rukapul schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:12:
[...]
Dat is niet waar.
Als je 'gewoon' afneemt dan zijn er overzichtelijke producten tegen een faire marktprijs beschikbaar.
Voor ons kan dat prima. Ik kan me voorstellen dat andere op dit moment twijfelen of ze de investering doen als je die overzichtelijke producten gebruik maakt. Dat is niet aantrekkelijk om zo je geld in te zetten.
Het kan dus anders als je verbruik, opwek en afname op elkaar kan afstemmen. Maar dat vergt veel; investering in tijd, kennis en 'huismanagement'. Dat is niet voor iedereen weggelegd. Deze keuze zal niet iedereen maken, kan ik me voorstellen, waardoor de vraag naar PV afneemt. Wat zonde zou zijn.
Misschien dat het een kwestie van tijd voor deze aanpak (afstemmen van verbruik, opwek en afname) tot overzichtelijke producten leidt in de markt. Maar dan hebben we natuurlijk een plan van de overheid nodig, wil dit iets voor de massa worden.
En als het wel iets opbrengt gaat de stop weer aan.
Eigenlijk is het heel eenvoudig.
Eigenlijk is het heel eenvoudig.
@hoevenpe
Mijn punt is precies dat er nogal snel geschreeuwd wordt dat PV geld gaat kosten en dat je beter de stop om kan zetten etc, terwijl de beschikbare feiten vooralsnog heel anders zijn.
Een hellendvlakredenering geldt ook niet voor niets als drogreden.
Bijvoorbeeld jouw reactie is een goed voorbeeld: indien teruglevering iets gaat kosten, zet je hem natuurlijk niet uit maar regel je op zero export, want je loopt al even mee op Tweakers
De omvormer gaat pas uit als verbruik iets op gaat leveren.
Mijn punt is precies dat er nogal snel geschreeuwd wordt dat PV geld gaat kosten en dat je beter de stop om kan zetten etc, terwijl de beschikbare feiten vooralsnog heel anders zijn.
Een hellendvlakredenering geldt ook niet voor niets als drogreden.
Bijvoorbeeld jouw reactie is een goed voorbeeld: indien teruglevering iets gaat kosten, zet je hem natuurlijk niet uit maar regel je op zero export, want je loopt al even mee op Tweakers
De omvormer gaat pas uit als verbruik iets op gaat leveren.
[ Voor 7% gewijzigd door Proton_ op 08-06-2025 11:34 ]
Het ik-wil-een-warmtepomp FAQ topic- '23 MG5, douchen met wtw en Auer Edel Eau, verwarming met Vaillant Arotherm Plus.
Zoals hierboven al uitgelegd wordt de TLV 50% van de kale prijs. De TLK echter moeten redelijk zijn en gebaseerd op werkelijke kosten. Daar zul je het mee moeten doen. Er moet altijd een knop blijven om aan te draaien. Het gaat hier om marktwerking. De kosten moeten wel doorberekend kunnen worden aan de consument.President schreef op zondag 8 juni 2025 @ 10:37:
[...]
Volgens mij is er nog nergens vastgelegd dat stroom opwekken je niks mag kosten... Die wetgeving willen ze misschien toch nog gaan maken?
Geen twijfels, je moet gewoon realistisch zijn. Het is geen kwestie van gratis geld uitdelen, het geld moet ook ergens vandaan komen. Het is daarom onmogelijk om voor 10 jaar iets vast te leggen, dan breng je de branche pas echt in de problemen.Het woord 'voorlopig' geeft al duidelijk aan dat je zelf ook twijfels hebt. Die teruglever kosten waren er ook voor mijn gevoel 'ineens', dus wie weet voeren ze het dit kalenderjaar nog in...
Voor 0,03ct mogen ze die PV op een plek stoppen waar de zon niet schijnt...Wozmro schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:31:
En als het wel iets opbrengt gaat de stop weer aan.
Eigenlijk is het heel eenvoudig.
Fakkel ik het wel af met een terrasverwarmer in de zomer
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
Voor niets gaat de zon op toch? Waarom moet het je geld opleveren? Geen kosten is toch meer dan voldoende? (Moet dat natuurlijk wel georganiseerd worden).hoevenpe schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:33:
[...]
Voor 0,03ct mogen ze die PV op een plek stoppen waar de zon niet schijnt...
Fakkel ik het wel af met een terrasverwarmer in de zomer
Dan profiteren energiemaatschappijen ervan, dat gun ik ze ook weer niet.Adam1980 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:34:
Voor niets gaat de zon op toch? Waarom moet het je geld opleveren? Geen kosten is toch meer dan voldoende?
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
dat zijn alleen maar wensen volgens mij. Het zou logisch zijn als het bij dynamisch wel daadwerkelijk geld blijft kosten. Ik dacht zelfs dat je dit niet kunt verbieden vanwege EU-wetgeving. Die negatieve beprijzing is er tenslotte niet voor niets.Plenkske schreef op zondag 8 juni 2025 @ 10:23:
[...]
Wat ik ook interessant vond daaraan, schijnbaar mag het dan bij dynamische contracten ook niet meer negatief zijn. Dus je hoeft dan eigenlijk nooit je omvormer uit te zetten.
Nee die hebben er juist kosten van. Dat is toch het hele punt.hoevenpe schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:35:
[...]
Dan profiteren energiemaatschappijen ervan, dat gun ik ze ook weer niet.
Dan moet je dat doen, er zal je niemand komen zeggen dat dit niet mag. Tenzij iemand die daar een een soort van religieus probleem mee heeft en dat 'zondig' vindt.hoevenpe schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:33:
[...]
Voor 0,03ct mogen ze die PV op een plek stoppen waar de zon niet schijnt...
Fakkel ik het wel af met een terrasverwarmer in de zomer
Vanaf hoeveel cent zou je dan wel weer beginnen terugleveren?
Bij mij wordt er automatisch overgeschakeld van zero-export naar terugleveren wanneer de prijs hoger is dan 0,015€/kWh.
Dat zeggen ze, maar vertrouw jij ze nog?de Peer schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:36:
Nee die hebben er juist kosten van. Dat is toch het hele punt.
Dat is het hele issue: alle berekeningen en TVT plaatjes konden het raam uit toen ze de TLB verzonnen, wat is het volgende waar we nog nog geen rekening mee kunnen houden? Hoe kan je reëele langlopende investeringen doen als de doelpalen gedurende de eerste 5 jaar zo fors verschoven worden.
Dat maakt me ook huiverig voor de thuisbatterij: nu kan het op papier net uit, er hoeft maar één konijn uit de hoge hoed te komen en je verdient het nooit terug.
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
Dit klopt niet, het gemiddelde mag niet negatief zijn over een periode van een maand, aangezien dat bij dynamisch vaak maar een paar dagen per maand is kunnen er bij dynamische contracten nog steeds negatieve teruglevertarieven zijn.Plenkske schreef op zondag 8 juni 2025 @ 10:23:
[...]
Ik las een paar dagen terug hierover het eea. op gaslicht.com. De terugleververgoeding moet minimaal 50% van het stroomtarief zijn, en de terugleverkosten moeten overeen komen met kosten die ze maken. Vraag me af hoe dat laatste te controleren is. De som van die 2 mag nooit negatief zijn.
Wat ik ook interessant vond daaraan, schijnbaar mag het dan bij dynamische contracten ook niet meer negatief zijn. Dus je hoeft dan eigenlijk nooit je omvormer uit te zetten.
Over hoe terugleverkosten exact moeten worden gefactureerd is nog niet bekend en dat de som van die 2 niet negatief mag zijn staat niet strikt zo in de wet.
Ik wel ja, ik denk namelijk dat de leveranciers daar op grote schaal niet mee weg zouden komen als ze de boel echt blijken te flessen. Maar natuurlijk pakken ze marge binnen wat nog net acceptabel is.
Eens, een zeer risicovolle investering als je het mij vraagt. Ik begin er voorlopig nog niet aan.Dat maakt me ook huiverig voor de thuisbatterij: nu kan het op papier net uit, er hoeft maar één konijn uit de hoge hoed te komen en je verdient het nooit terug.
Ik begrijp het niet dus ik vertrouw het niet. Zoiets?hoevenpe schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:40:
[...]
Dat zeggen ze, maar vertrouw jij ze nog?
Dat is het hele issue: alle berekeningen en TVT plaatjes konden het raam uit toen ze de TLB verzonnen, wat is het volgende waar we nog nog geen rekening mee kunnen houden? Hoe kan je reëele langlopende investeringen doen als de doelpalen gedurende de eerste 5 jaar zo fors verschoven worden.
Dat maakt me ook huiverig voor de thuisbatterij: nu kan het op papier net uit, er hoeft maar één konijn uit de hoge hoed te komen en je verdient het nooit terug.
Ik begreep het heel goed toen ik in 2021 panelen aanschafte: nette TVT berekeningen met daarin de voorgenomen afbouw van de salderingsregeling. Dat gaat nu in één keer vanaf 2027, onder de streep maakt dat voor de TVT weinig verschil.Wozmro schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:46:
Ik begrijp het niet dus ik vertrouw het niet. Zoiets?
Niemand had ooit van de terugleverboete gehoord, in geen enkele prognose of voorbeeldberekening kwam die voor. Als 'we' dat toen hadden geweten was PV nooit de hype geworden die het tot voor kort was, heb altijd gerekend met 8-10 ct per niet direct verbruikte kWh na salderen.
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
En wat dacht je in 2022, tijdens de energiecrisis?
Oei oei, ik krijg hier veel meer dan die 8-10€c, ik zal het verschil terugstorten naar de leverancier?
Oei oei, ik krijg hier veel meer dan die 8-10€c, ik zal het verschil terugstorten naar de leverancier?
Wozmro schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:53:
En wat dacht je in 2022, tijdens de energiecrisis?
Oei oei, ik krijg hier veel meer dan die 8-10€c, ik zal het verschil terugstorten naar de leverancier?

Er had natuurlijk nooit een verdienmodel achter moeten zitten met die panelen voor particulieren, alleen maar kosten uitsparen en de investering terugkrijgen.
Maar marktlui als het zijn, kwam men met deze regeling. Die niet houdbaar is en waar ze kennelijk nooit iets fatsoenslijk voor hebben kunnen verzinnen.
Het enige fatsoenlijke is dynamisch. De bluts met de buil, geen voordelen zonder ook de nadelen er bij te nemen.
Dan is deze pagina dus niet kloppend of volledig ?Novax schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:41:
[...]
Dit klopt niet, het gemiddelde mag niet negatief zijn over een periode van een maand, aangezien dat bij dynamisch vaak maar een paar dagen per maand is kunnen er bij dynamische contracten nog steeds negatieve teruglevertarieven zijn.
Over hoe terugleverkosten exact moeten worden gefactureerd is nog niet bekend en dat de som van die 2 niet negatief mag zijn staat niet strikt zo in de wet.
https://www.gaslicht.com/...ling-afgeschaft-gevolgen/
Dat was een meevaller, maar ik zou nooit mijn langlopende TVT berekening op zo'n tijdelijk fenomeen baseren.Wozmro schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:53:
En wat dacht je in 2022, tijdens de energiecrisis?
Oei oei, ik krijg hier veel meer dan die 8-10€c, ik zal het verschil terugstorten naar de leverancier?
De energiemarkt is fundamenteel veranderd, besef dat de gemiddelde consument tientallen jaren geen idee heeft gehad en er nooit mee bezig was. Je meldde je aan bij Eneco, Nuon of Essent en betaalde de rekening, overstappen was een niche en een gevoelsmatige hoge drempel.
Nu heb je opeens variabel, dynamisch, etc. waar je rekening mee moet houden, de was doen op bepaalde tijden, etc. Snap je daar veel mensen daar helemaal niet op zitten te wachten?
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
In de zin van verbruik, afname en opwek op elkaar afstemmen en in zijn algemeenheid matigen met energieverbruik? Dan ben ik het met je eens. Maar ik vind dat daarbij ook een sterke rol is weggelegd voor de overheid om te dit begeleiden. De 'markt' heeft met dit alles natuurlijk intrinsiek niet heel veel op.Wozmro schreef op zondag 8 juni 2025 @ 12:02:
Het enige fatsoenlijke is dynamisch. De bluts met de buil, geen voordelen zonder ook de nadelen er bij te nemen.
Nee, daar kloppen een aantal punten niet.Plenkske schreef op zondag 8 juni 2025 @ 12:05:
[...]
Dan is deze pagina dus niet kloppend of volledig ?
https://www.gaslicht.com/...ling-afgeschaft-gevolgen/
Maar dynamisch is toch de essentie van de energiemarkt?Adam1980 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 12:06:
[...]
In de zin van verbruik, afname en opwek op elkaar afstemmen en in zijn algemeenheid matigen met energieverbruik? Dan ben ik het met je eens. Maar ik vind dat daarbij ook een sterke rol is weggelegd voor de overheid om te dit begeleiden. De 'markt' heeft met dit alles natuurlijk intrinsiek niet heel veel op.
Transparanter dan dat wordt het echt niet.
En als je daar allemaal geen zin in hebt dan kies voor geen eigen opwek en voor een energiecontract die het beste bij je past.
En voor deze dienstverlening zal de energieleverancier u een zekere winstmarge aanrekenen.
Net zoals iedere andere aannemer.
investering terugverdienen?Adam1980 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:34:
[...]
Voor niets gaat de zon op toch? Waarom moet het je geld opleveren? Geen kosten is toch meer dan voldoende? (Moet dat natuurlijk wel georganiseerd worden).
(what ever, de investeerder dan ook als doel voor ogen mag hebben /geld /natuur /toekomst kinderen etc etc...)
10kWp + EV + 2x L/L Wtp en betwijfel of ik na 2027 wel een batt. neem (TvT moet prima zijn, anders neem ik geen risico met deze overheid)
Dan had particuliere PV nooit zo'n vlucht genomen, 'eigen geld terug' is veel te risicovol voor zo'n grote investering.Adam1980 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:58:
Er had natuurlijk nooit een verdienmodel achter moeten zitten met die panelen voor particulieren, alleen maar kosten uitsparen en de investering terugkrijgen.
Panelen op het dak was voor veel mensen een alternatieve belegging, een manier om op een duurzame manier goed rendement te halen op spaargeld.
Dat verdienmodel is klaar en dat zie je aan de ineenstorting van de sector en de stagnatie van warmtepompen. Dat was de combi-deal: veel PV overschot in de zomer om in de winter bijna gratis te kunnen stoken, nul-op-de-meter.
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
dat bedoel ik met 'geen kosten'. de investering mag er uit lijkt mij noodzakelijk.Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 12:14:
[...]
investering terugverdienen?
(what ever, de investeerder dan ook als doel voor ogen mag hebben /geld /natuur /toekomst kinderen etc etc...)
Misschien hadden we dat ook niet moeten willen.hoevenpe schreef op zondag 8 juni 2025 @ 12:15:
[...]
Dan had particuliere PV nooit zo'n vlucht genomen, 'eigen geld terug' is veel te risicovol voor zo'n grote investering.
Panelen op het dak was voor veel mensen een alternatieve belegging, een manier om op een duurzame manier goed rendement te halen op spaargeld.
Dat verdienmodel is klaar en dat zie je aan de ineenstorting van de sector en de stagnatie van warmtepompen. Dat was de combi-deal: veel PV overschot in de zomer om in de winter bijna gratis te kunnen stoken, nul-op-de-meter.
Door de superwinsten kent de zonpv markt een enorme piek, en daarna een enorme instorting nu de regeling niet meer houdbaar is. Beter dat we een geleidelijke subsidieregeling hadden gehad, hadden we nu een stabiele sector over gehad.
De salderingsregeling is slecht voor de energietransitie.
Ik heb zelf maar een goeie maand geleden panelen laten leggen.
Bij mijn eigen afwegingen speelde bijvoorbeeld geopolitiek ook een rol, naast financieel, milieu,klimaat, lokale luchtvervuiling,...
Geopolitiek als in: iedere kWh fossiele energie die ik niet moet aankopen in de VS, Rusland, Arabische landen,... is meegenomen.
Daar kan een ander natuurlijk weer vanalles van vinden maar ik heb mijn eigen afwegingen gemaakt en op basis daarvan keuzes gemaakt.
Bij mijn eigen afwegingen speelde bijvoorbeeld geopolitiek ook een rol, naast financieel, milieu,klimaat, lokale luchtvervuiling,...
Geopolitiek als in: iedere kWh fossiele energie die ik niet moet aankopen in de VS, Rusland, Arabische landen,... is meegenomen.
Daar kan een ander natuurlijk weer vanalles van vinden maar ik heb mijn eigen afwegingen gemaakt en op basis daarvan keuzes gemaakt.
Het heeft er in ieder geval mede voor gezorgd dat veel op zuid ligt en daarmee de balans op het net geen goed heeft gedaan.JMfx schreef op zondag 8 juni 2025 @ 12:24:
[...]
De salderingsregeling is slecht voor de energietransitie.
Eerdere adopters kregen geld toe (SDE, SEBB, BTW 19%).Rukapul schreef op zondag 8 juni 2025 @ 10:40:
[...]
Mensen werden gedreven door jalousie en FOMO. Men vond dat men recht had op het financiële voordeel dat eerdere adopters hadden ontvangen. Appartementshouders mochten geen voordeel mislopen. Huurders mochten geen voordeel mislopen. Dit is waar naïviteit overgaat in domheid omdat het door emotie is gedreven, alle feiten negeert, en in de uitvoering veel extra complexiteit toevoegt.
En ondanks al deze naïviteit gaan de meeste mensen er waarschijnlijk nog best goed vanaf komen op termijn.
Tibber; 3-fase Victron ESS, 38,4 kWh opslag; gasloos sinds 2013; Nibe F1245-10PC; SAP; HomeSeer4; Proxmox 8
Hoe ver terug in tijd ga je met de stelling.John245 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 13:37:
[...]
Eerdere adopters kregen geld toe (SDE, SEBB, BTW 19%).
Ik heb al 11 jaar panelen en toen bestond alleen maar de BTW regeling. Als de andere al hebben bestaan voor huisinstallaties dan liggen die nog meerdere jaren verder in het verleden.
Niet zo ver hoor. 2008.hanev001 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:06:
[...]
Hoe ver terug in tijd ga je met de stelling.
Ik heb al 11 jaar panelen en toen bestond alleen maar de BTW regeling. Als de andere al hebben bestaan voor huisinstallaties dan liggen die nog meerdere jaren verder in het verleden.
En het is geen stelling. Het is mijn scenario voor een deel van de PV installaties.
[ Voor 10% gewijzigd door John245 op 08-06-2025 14:11 ]
Tibber; 3-fase Victron ESS, 38,4 kWh opslag; gasloos sinds 2013; Nibe F1245-10PC; SAP; HomeSeer4; Proxmox 8
Tja, je bedoelt hier weggeven ( € 0.0025?) en dat is geen boete?Proton_ schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:17:
[...]
Greenchoice en Innova.
https://www.keuze.nl/nieu...ancier-zet-de-eerste-stap
zo lust ik er nog wel een paar... of toch liever niet.
vb: 3.000kWh terugleveren
(dus óók in de mindere maanden waar duur doorgezet gaat worden.. )
en wintermaanden (waar ze helemaal flink op verdienen, al zal er veel minder retour komen..)
en dit samen gaat "opleveren" t..ta..la..taaaaa....€ 8,=
nou dan weet ik wat IK ga doen..

dit is alleen een beschrijving dát er wat gaat gebeuren, en hoe
10kWp + EV + 2x L/L Wtp en betwijfel of ik na 2027 wel een batt. neem (TvT moet prima zijn, anders neem ik geen risico met deze overheid)
Dat is dus 17 jaar geleden. Vind je dat nu echt relevant in een discussie over tarieven in het heden. Ik niet.John245 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:10:
[...]
Niet zo ver hoor. 2008.
En het is geen stelling. Het is mijn scenario voor een deel van de PV installaties.
Is er eigenlijk al een website waar je je gegevens per 2027 kan invullen en dan ziet wat het gaat doen zónder salderen?
10kWp + EV + 2x L/L Wtp en betwijfel of ik na 2027 wel een batt. neem (TvT moet prima zijn, anders neem ik geen risico met deze overheid)
Die terugleverboete zou op z'n minst tijd gebaseerd moeten zijn.
Onder andere in de winter en/of momenten dat er veel vraag is naar stroom is zou terugleveren beloond moeten worden!
Onder andere in de winter en/of momenten dat er veel vraag is naar stroom is zou terugleveren beloond moeten worden!
Ik reageerde op een post over eerdere adaptors en was dus relevant.hanev001 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:18:
[...]
Dat is dus 17 jaar geleden. Vind je dat nu echt relevant in een discussie over tarieven in het heden. Ik niet.
Als je 5 jaar geleden had geïnvesteerd dan had je de huidige problematiek al zien aankomen.
De enige oplossing is meer PV neerleggen.
Tibber; 3-fase Victron ESS, 38,4 kWh opslag; gasloos sinds 2013; Nibe F1245-10PC; SAP; HomeSeer4; Proxmox 8
Dynamisch klinkt als een ideale contractvorm voor jou.buiter schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:32:
Die terugleverboete zou op z'n minst tijd gebaseerd moeten zijn.
Onder andere in de winter en/of momenten dat er veel vraag is naar stroom is zou terugleveren beloond moeten worden!
Tibber; 3-fase Victron ESS, 38,4 kWh opslag; gasloos sinds 2013; Nibe F1245-10PC; SAP; HomeSeer4; Proxmox 8
Die websites hebben dan een glazen bol nodig. Er kan nog zoveel veranderen.Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:29:
Is er eigenlijk al een website waar je je gegevens per 2027 kan invullen en dan ziet wat het gaat doen zónder salderen?
Trek je eigen plan.
Tibber; 3-fase Victron ESS, 38,4 kWh opslag; gasloos sinds 2013; Nibe F1245-10PC; SAP; HomeSeer4; Proxmox 8
Klopt.John245 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:36:
[...]
Dynamisch klinkt als een ideale contractvorm voor jou.
Ik zou bijna zeggen dat iedereen met zonnepanelen daar straks op overgaat.
Maar dan blijft staan dat ik vind dat het platslaan van de terugleverboete niet correct is.
Je hebt toch altijd de winst van de direct gebruikte opwek? Dat was bij ons voor we een accu kochten rond de 42 a 43%. Ik vind het niet niks.Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:13:
[...]
Tja, je bedoelt hier weggeven ( € 0.0025?) en dat is geen boete?
zo lust ik er nog wel een paar... of toch liever niet.
vb: 3.000kWh terugleveren
(dus óók in de mindere maanden waar duur doorgezet gaat worden.. )
en wintermaanden (waar ze helemaal flink op verdienen, al zal er veel minder retour komen..)
en dit samen gaat "opleveren" t..ta..la..taaaaa....€ 8,=
nou dan weet ik wat IK ga doen.., laat de NIET investeerders maar lekker vet extra gaan betalen vanwege misgelopen minimale inkoop e-boeren, want de NIET investeerders krijgen de rekening.
[...]
dit is alleen een beschrijving dát er wat gaat gebeuren, en hoe
Meer PV leggen is juist een hele slechte actie. Je vergroot de hoeveelheid die je voor niets gaat weggeven terwijl je extra moet investeren. Het rendement daarop zal dus heel erg laag zijn.John245 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:34:
[...]
Ik reageerde op een post over eerdere adaptors en was dus relevant.
Als je 5 jaar geleden had geïnvesteerd dan had je de huidige problematiek al zien aankomen.
De enige oplossing is meer PV neerleggen.
Alleen als je nu een hele kleine installatie en dus een zeer hoog direct eigen gebruik hebt kan meer PV een benadering zijn.
Is toch simpel zelf uit te rekenen, gewoon je netto verbruik invullenHansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:29:
Is er eigenlijk al een website waar je je gegevens per 2027 kan invullen en dan ziet wat het gaat doen zónder salderen?
18950Wp🌞, Atlantic 270V3💧, Pana 5J🔥. Zendure 7,6🔋
Hoe kom jij op die gegevens via je netto verbruik?klump4u schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:53:
[...]
Is toch simpel zelf uit te rekenen, gewoon je netto verbruik invullen
Of misschien versta jij wat anders onder netto dan ik.
[ Voor 10% gewijzigd door Sjamo op 08-06-2025 14:57 ]
Eigenlijk hebben we het hier over paniekvoetbal? 10 jaar geleden gaf een energieadviseur (betaald door de gemeente, dus redelijk onafhankelijk), dat je beter naar besparende maatregelen kon kijken als je duurzaam wilde zijn. PV doe je alleen voor de terugverdientijd en het rendement.Proton_ schreef op zondag 8 juni 2025 @ 11:32:
@hoevenpe
Mijn punt is precies dat er nogal snel geschreeuwd wordt dat PV geld gaat kosten en dat je beter de stop om kan zetten etc, terwijl de beschikbare feiten vooralsnog heel anders zijn.
Een hellendvlakredenering geldt ook niet voor niets als drogreden.
Nu is er heel lang en heel goed gekeken naar wat de situatie zou zijn na het salderen, menigeen heeft geen rekening gehouden met de overheadkosten en de onbalanskosten die een energieboer moet maken. Dus na een jaar of 20 "gij zult dit niet verhalen op de mensen die ook terugleveren" komen de leveranciers met een alternatief om de kosten toch door te berekenen.
Doordat het rendement nu dus flink tegenvalt is men angstig voor negatieve prijzen in de toekomst en wilt men uit protest de panelen uit zetten.
Althans..... in mijn hoofd is dit de gang van zaken, de realiteit zal best nog een pak complexer zijn dan dit.
Of kijken naar de hele levensduur van de installatie en op basis daarvan concluderen dat het nog steeds minder geld kost dan alles afnemen (wel met risico voor degene die ze laat installeren).hanev001 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:48:
[...]
Meer PV leggen is juist een hele slechte actie. Je vergroot de hoeveelheid die je voor niets gaat weggeven terwijl je extra moet investeren. Het rendement daarop zal dus heel erg laag zijn.
Alleen als je nu een hele kleine installatie en dus een zeer hoog direct eigen gebruik hebt kan meer PV een benadering zijn.
Hier misschien:Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:29:
Is er eigenlijk al een website waar je je gegevens per 2027 kan invullen en dan ziet wat het gaat doen zónder salderen?
https://jeroen.nl/blog/sa...t-2027-wat-ga-jij-betalen
Daar is hier op tweakers ook altijd gezegd, leg in 1 x je dak vol. Dat is nog altijd het beste advies. Ik ga binnenkort verhuizen en dan ook weer mijn dak vol leggen. Denk aan minimaal 60 panelen.hanev001 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:48:
[...]
Meer PV leggen is juist een hele slechte actie. Je vergroot de hoeveelheid die je voor niets gaat weggeven terwijl je extra moet investeren. Het rendement daarop zal dus heel erg laag zijn.
Alleen als je nu een hele kleine installatie en dus een zeer hoog direct eigen gebruik hebt kan meer PV een benadering zijn.
De meerprijs van een paar extra panelen is inderdaad beperkt, zou in jouw situatie echter 2027 afwachten voordat ik serieus geld in een nieuwe PV installatie zou steken.de Peer schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:14:
Daar is hier op tweakers ook altijd gezegd, leg in 1 x je dak vol. Dat is nog altijd het beste advies. Ik ga binnenkort verhuizen en dan ook weer mijn dak vol leggen. Denk aan minimaal 60 panelen.
Niemand weet welke konijnen nog uit de hoed komen, hoe batterijtechnologie zich gaat ontwikkelen en welke leveranciers/installateurs de shakeout overleven. Je hebt niets aan 25 jaar garantie als je PV boer omgevallen is...
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
ik peins er niet over, die minimaal 60 panelen komen er sowieso, waarvan de helft zelfs op Noord! Ik zie dat als een absolute basisvoorziening voor een huis. Kost ook geen fluit meer tegenwoordig. Een paneel kost nog maar 45 euro. En ik leg ze zelf dus dat maakt het ook goedkoop.hoevenpe schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:23:
[...]
De meerprijs van een paar extra panelen is inderdaad beperkt, zou in jouw situatie echter 2027 afwachten voordat ik serieus geld in een nieuwe PV installatie zou steken.
Geen PV op mijn dak is geen optie.
Bovendien kan ik heel 2026 nog mooi salderen zonder terugleverboete en een mooie TLV van 11,5 ct per kWh, dus dan heb ik 30-40% al weer terugverdiend in het 1e jaar waarschijnlijk.
En ik heb het ook hard nodig met een groot all-electric huis, 2 EV's, 2-meter-aquarium, sauna, stoomdouche en waarschijnlijk later ook nog een zwembad erbij.
Afwachten is de afgelopen 10 jaar altijd een slechte keuze geweest als het om PV gaat. Daarom: zelf een visie opstellen en die volgen.
Ik heb een prima terugverdienmodel op basis van mijn eigen opstelling met verbruikers. En ik kan alles mooi slim aansturen (automatisch).
[ Voor 28% gewijzigd door de Peer op 08-06-2025 15:51 ]
De kWh die je nu afneemt van het net invullen, ik ga dan uit van 0 TLVSjamo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:55:
[...]
Hoe kom jij op die gegevens via je netto verbruik?
Of misschien versta jij wat anders onder netto dan ik.
18950Wp🌞, Atlantic 270V3💧, Pana 5J🔥. Zendure 7,6🔋
Top je kan nooit genoeg leggen.de Peer schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:14:
[...]
Daar is hier op tweakers ook altijd gezegd, leg in 1 x je dak vol. Dat is nog altijd het beste advies. Ik ga binnenkort verhuizen en dan ook weer mijn dak vol leggen. Denk aan minimaal 60 panelen.
Tibber; 3-fase Victron ESS, 38,4 kWh opslag; gasloos sinds 2013; Nibe F1245-10PC; SAP; HomeSeer4; Proxmox 8
Slecht en gevaarlijk advies.John245 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:34:
[...]
Ik reageerde op een post over eerdere adaptors en was dus relevant.
Als je 5 jaar geleden had geïnvesteerd dan had je de huidige problematiek al zien aankomen.
De enige oplossing is meer PV neerleggen.
Ja, sómmige kunnen een voordeeltje behalen, maar de mééste niet.
Misleidende tips dus, niet doen op Tweakers, óf volledige voorbeelden erbij in welke situatie wel/niet.
10kWp + EV + 2x L/L Wtp en betwijfel of ik na 2027 wel een batt. neem (TvT moet prima zijn, anders neem ik geen risico met deze overheid)
klopt (m.i.) niet, want dan zit je nog met "overschot opwek" in de foute uren/penalty, want niet iedereen heeft omvormer die 0.00 kan draaienklump4u schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:28:
[...]
De kWh die je nu afneemt van het net invullen, ik ga dan uit van 0 TLV
10kWp + EV + 2x L/L Wtp en betwijfel of ik na 2027 wel een batt. neem (TvT moet prima zijn, anders neem ik geen risico met deze overheid)
Ik neem aan dat iedere Tweaker eerst een BC maakt. Ik kan niet voor alle miljoenen situaties aangeven wat je moet doen.Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:37:
[...]
Slecht en gevaarlijk advies.
Ja, sómmige kunnen een voordeeltje behalen, maar de mééste niet.
Misleidende tips dus, niet doen op Tweakers, óf volledige voorbeelden erbij in welke situatie wel/niet.
Maar feit is dat NL meer PV nodig heeft.
Tibber; 3-fase Victron ESS, 38,4 kWh opslag; gasloos sinds 2013; Nibe F1245-10PC; SAP; HomeSeer4; Proxmox 8
Als je al PV hebt liggen komt bij laten leggen bijna nooit uit. In de zomer heb je nu al teveel opwek, in de winter voegen die extra panelen weinig toe. Alleen rond februari/maart en september/oktober kan het schelen maar imo nooit genoeg om de investering binnen redelijke termijn (<10 jaar) terug te verdienen.Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:37:
Ja, sómmige kunnen een voordeeltje behalen, maar de mééste niet.
Als je zelf kunt leggen op een eenvoudig dak zonder je meterkast aan te passen kan interessant zijn, maar hoeveel mensen doen dat?
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
Dat zou ik wel onderbouwd willen zien: in de zomer hebben we nu al veel te veel PV, in de winter levert het amper wat op (zie hierboven).John245 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:40:
Maar feit is dat NL meer PV nodig heeft.
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
Het gaat dan ook niet alleen om de winter, maar juist die andere seizoenen en juist alle bewolkte dagen, dan profiteert NL flink van zoveel mogelijk panelen.hoevenpe schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:44:
[...]
Dat zou ik wel onderbouwd willen zien: in de zomer hebben we nu al veel te veel PV, in de winter levert het amper wat op (zie hierboven).
jongens, jongens, ik dacht dat het nu toch wel vaak genoeg voorbij gekomen was dat "ik heb alles al, kan alles zelf" achter ons zou liggen en niet iedereen dat kan nabootsen.de Peer schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:27:
[...]
ik peins er niet over, die minimaal 60 panelen komen er sowieso, waarvan de helft zelfs op Noord! Ik zie dat als een absolute basisvoorziening voor een huis. Kost ook geen fluit meer tegenwoordig. Een paneel kost nog maar 45 euro. En ik leg ze zelf dus dat maakt het ook goedkoop.
Geen PV op mijn dak is geen optie.
Bovendien kan ik heel 2026 nog mooi salderen zonder terugleverboete en een mooie TLV van 11,5 ct per kWh, dus dan heb ik 30-40% al weer terugverdiend in het 1e jaar waarschijnlijk.
En ik heb het ook hard nodig met een groot all-electric huis, 2 EV's, 2-meter-aquarium, sauna, stoomdouche en waarschijnlijk later ook nog een zwembad erbij.
Afwachten is de afgelopen 10 jaar altijd een slechte keuze geweest als het om PV gaat. Daarom: zelf een visie opstellen en die volgen.
Ik heb een prima terugverdienmodel op basis van mijn eigen opstelling met verbruikers. En ik kan alles mooi slim aansturen (automatisch).
IK...IK haal méér rendement met beleggen van die investering. PUNT> , joepiiiii , maar dat kan OOK niet iedereen.
mag ik vragen waarom je dat blijft doen?
geef jouw B.C. er eens bij.....
10kWp + EV + 2x L/L Wtp en betwijfel of ik na 2027 wel een batt. neem (TvT moet prima zijn, anders neem ik geen risico met deze overheid)
Ik reageer gewoon op een suggestie die aan mij gedaan werd.
En we zitten hier op tweakers, dus waar een wil is, is een weg. Iedereen kan dit proberen na te bootsen. En anders moet je maar op het consumentenbond forum zijn
Nee ik heb geen uitgebreide business case uitgerekend. Het is gewoon een no-brainer.geef jouw B.C. er eens bij.....
[ Voor 19% gewijzigd door de Peer op 08-06-2025 15:49 ]
tja, in nu ineens over een andere boeg?? er moet een persoonlijke BC komen.....John245 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:40:
[...]
Ik neem aan dat iedere Tweaker eerst een BC maakt. Ik kan niet voor alle miljoenen situaties aangeven wat je moet doen.
Maar feit is dat NL meer PV nodig heeft.
dus het is NIET vanzelfsprekend dat het FORS gaat opbrengen en dat je gewoon willekeurig ALLES kan VOL plebben.
pfff, het duurde even maar nu is eindelijk weer een konijn uit de hoed

10kWp + EV + 2x L/L Wtp en betwijfel of ik na 2027 wel een batt. neem (TvT moet prima zijn, anders neem ik geen risico met deze overheid)
Dat vind ik prima. Ik gun mijn buren meer dan de energieleverancier.Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 09:18:
[...]
met 1 en 2 heb je 100% gelijk.
maar... deze "niet PV" mensen fietsen wél graag mee op de verlaagde kWh prijzen ontstáán door PV investeerders. Is dat eerlijk???
Mijn daken zijn al vol, maar ik overweeg serieus om mijn panelen te vervangen door panelen met 50% meer vermogen. Panelen zijn tegenwoordig tientjeswerk.hoevenpe schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:43:
[...]
Als je al PV hebt liggen komt bij laten leggen bijna nooit uit. In de zomer heb je nu al teveel opwek, in de winter voegen die extra panelen weinig toe. Alleen rond februari/maart en september/oktober kan het schelen maar imo nooit genoeg om de investering binnen redelijke termijn (<10 jaar) terug te verdienen.
Als je zelf kunt leggen op een eenvoudig dak zonder je meterkast aan te passen kan interessant zijn, maar hoeveel mensen doen dat?
[ Voor 50% gewijzigd door GioStyle op 08-06-2025 15:54 ]
Ïnderdaad. bij een huishouden waar de vaatwasser of de wasmachine de grootverbruiker is, zou ik dit zeker afraden.Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:50:
[...]
dus het is NIET vanzelfsprekend dat het FORS gaat opbrengen en dat je gewoon willekeurig ALLES kan VOL plebben.
Maar all-electric huizen met 1 of 2 EV's en andere grootverbruikers, die ook nog eens de boel slim kunnen aansturen, is dak vol meestal een no-brainer. Maar dan niet in meerdere uitbreidingen (telkens installatiekosten).
Ah BC... Nou, dat is wat ik eerder schreef. Dat is aan de complexe kant geworden deze dagen met energie opwekken en afnemen en daar een partner/leverancier bij zoeken. En nu vind ik mezelf best wel slim eigenlijk, maar ik kom er niet zomaar uit.
Het enige wat ik wel vrij zeker weet is dat die 10k het in etf's het over een periode van 30 jaar waarschijnlijk meer zouden opleveren. Maar dat is niet relevant vind ik en te veel hoe hier er over gesproken wordt. We moeten anders omgaan met energie en burgers moeten daarbij gestimuleerd en geholpen worden.
Het enige wat ik wel vrij zeker weet is dat die 10k het in etf's het over een periode van 30 jaar waarschijnlijk meer zouden opleveren. Maar dat is niet relevant vind ik en te veel hoe hier er over gesproken wordt. We moeten anders omgaan met energie en burgers moeten daarbij gestimuleerd en geholpen worden.
Dat is echt maar een klein percentage van het aantal huishoudens in NL. Het is, voor een deel denk ik, wel de te bewandelen weg. De voorhoede zou daarvan gefaciliteerd moeten worden. En de volgers gestimuleerd. Zo zonde dat deze ingeslagen weg niet wordt doorgezet.de Peer schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:53:
[...]
Maar all-electric huizen met 1 of 2 EV's en andere grootverbruikers, die ook nog eens de boel slim kunnen aansturen, is dak vol meestal een no-brainer. Maar dan niet in meerdere uitbreidingen (telkens installatiekosten).
De meevallers negeren is toch wel een gevalletje rekenen richting de door u gewenste uitkomst.hoevenpe schreef op zondag 8 juni 2025 @ 12:06:
[...]
Dat was een meevaller, maar ik zou nooit mijn langlopende TVT berekening op zo'n tijdelijk fenomeen baseren.
De energiemarkt is fundamenteel veranderd, besef dat de gemiddelde consument tientallen jaren geen idee heeft gehad en er nooit mee bezig was. Je meldde je aan bij Eneco, Nuon of Essent en betaalde de rekening, overstappen was een niche en een gevoelsmatige hoge drempel.
Nu heb je opeens variabel, dynamisch, etc. waar je rekening mee moet houden, de was doen op bepaalde tijden, etc. Snap je daar veel mensen daar helemaal niet op zitten te wachten?
Je zal maar diegene zijn die zijn panelen vandaag van het dak gooit(met bijhorend TikTok filmpje om je punt te maken) om dan de week er na te constateren dat Trump of Putin weer een krampje krijgen en de stroomprijzen weer naar boven schieten.
Wie zijn fout zal het dan zijn?
Bij Eneco en GC krijg je toch een fractie van een eurocent na 2027? Zonder verder boete heb ik begrepen dus ik hoef alleen mijn verbruik te betalen. Van de winst die ik nu nog draai tot 2027 schaf ik al accu’s aan dus mijn direct verbruik gaat dan ook omhoog. Dat is mijn BC voor nu.Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:39:
[...]
klopt (m.i.) niet, want dan zit je nog met "overschot opwek" in de foute uren/penalty, want niet iedereen heeft omvormer die 0.00 kan draaien
18950Wp🌞, Atlantic 270V3💧, Pana 5J🔥. Zendure 7,6🔋
wow... dát is precies het punt.de Peer schreef op zondag 8 juni 2025 @ 15:53:
[...]
Ïnderdaad. bij een huishouden waar de vaatwasser of de wasmachine de grootverbruiker is, zou ik dit zeker afraden.
Maar all-electric huizen met 1 of 2 EV's en andere grootverbruikers, die ook nog eens de boel slim kunnen aansturen, is dak vol meestal een no-brainer. Maar dan niet in meerdere uitbreidingen (telkens installatiekosten).
Jouw advies was dus idd véél te krap door de bocht, gaarne op letten zodat je niet wéér klakkeloos "volplebben" neerpent.
Andere tweakers die niet (minder) goed thuis zijn in deze materie kunnen anders flink nat gaan.
En als het dan óók nog eens tweakers zijn die moeten sparen (al hun centjes er in...) of zelfs een lening aangaan....arrgggggg

Tijden zijn anders en terwijl jij met ándere dingen /stromen wél meegaat, blijf je volplebben preken terwijl dat (nog niet zo héél lang geleden) juist was.... maar NU niet meer.
10kWp + EV + 2x L/L Wtp en betwijfel of ik na 2027 wel een batt. neem (TvT moet prima zijn, anders neem ik geen risico met deze overheid)
Je beweerde dat terugleveren geld ging kosten. Als het 0.25 cent oplevert dan kan je daar veel van vinden, maar niet dat het geld kost.Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:13:
[...]
Tja, je bedoelt hier weggeven ( € 0.0025?) en dat is geen boete?
Het ik-wil-een-warmtepomp FAQ topic- '23 MG5, douchen met wtw en Auer Edel Eau, verwarming met Vaillant Arotherm Plus.
Waarom zou je daar een site voor willen hebben?Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:29:
Is er eigenlijk al een website waar je je gegevens per 2027 kan invullen en dan ziet wat het gaat doen zónder salderen?
Zodat iedereen het daarop kan invullen en dan als er binnen nu en dan, of zelfs in de eerste twee kabinetten na dan, zoveel verandert, dat het totaal niet meer klopt, maar je kan zeggen 'ja, maar die site berekende me dit/dat voor'...?!
Net zoals @de Peer in zijn voorbeeld redelijk uniek is, is over het algemeen iedere situatie behoorlijk uniek.hanev001 schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:48:
[...]
Meer PV leggen is juist een hele slechte actie. Je vergroot de hoeveelheid die je voor niets gaat weggeven terwijl je extra moet investeren. Het rendement daarop zal dus heel erg laag zijn.
Alleen als je nu een hele kleine installatie en dus een zeer hoog direct eigen gebruik hebt kan meer PV een benadering zijn.
Of het een slechte of goede investering is, is van zoveel afhankelijk, dat je niet kunt zeggen dat het alleen kan als je nu een kleine installatie hebt.
Geen PV is niet duurzaam.Lothlórien schreef op zondag 8 juni 2025 @ 14:56:
[...]
Eigenlijk hebben we het hier over paniekvoetbal? 10 jaar geleden gaf een energieadviseur (betaald door de gemeente, dus redelijk onafhankelijk), dat je beter naar besparende maatregelen kon kijken als je duurzaam wilde zijn. PV doe je alleen voor de terugverdientijd en het rendement.
Nu is er heel lang en heel goed gekeken naar wat de situatie zou zijn na het salderen, menigeen heeft geen rekening gehouden met de overheadkosten en de onbalanskosten die een energieboer moet maken. Dus na een jaar of 20 "gij zult dit niet verhalen op de mensen die ook terugleveren" komen de leveranciers met een alternatief om de kosten toch door te berekenen.
Doordat het rendement nu dus flink tegenvalt is men angstig voor negatieve prijzen in de toekomst en wilt men uit protest de panelen uit zetten.
Althans..... in mijn hoofd is dit de gang van zaken, de realiteit zal best nog een pak complexer zijn dan dit.
Want je neemt dan de standaard stroommix af en laat een kans liggen om het gebruik van fossiele energie te verminderen.
Als je dan ruim PV hebt liggen, worden extra zaken interessant:
- warmtepomp (boiler)
- EV
En verlaag je je fossiele voetprint weer verder
5670PV op OzOOO, 5640PV op WnWWW, 3150PV op muur op ZZZW, vloerisolatie, HR++,dakisolatie, PANA 9Jmonoblock WP, Ioniq EV 2017
Ik snap niet zo goed wat het verband is tussen een warmtepomp hebben en zonnepanelen? Ik snap wel dat het tot 2027 financieel voordelig is, maar zodra het salderen is afgeschaft is het financiële ook verdwenen. Die link tussen warmtepomp en het hebben van PV zouden we wat mij betreft dan ook kunnen doorstrepen?BarryH schreef op zondag 8 juni 2025 @ 18:32:
[...]
Geen PV is niet duurzaam.
Want je neemt dan de standaard stroommix af en laat een kans liggen om het gebruik van fossiele energie te verminderen.
Als je dan ruim PV hebt liggen, worden extra zaken interessant:
- warmtepomp (boiler)
- EV
En verlaag je je fossiele voetprint weer verder
Die allcaps doen zeer aan mijn ogen.Hansieo schreef op zondag 8 juni 2025 @ 10:21:
[...]
ik heb ook werkelijk... werkelijk... NOOIT echt NOOIT één "niet PV investeerder" .....
horen klagen dat de kWh prijs wéér een paar cent lager is dan normaal...door die takke PV investeerders.
* naar mijn idee is BOETE op PV dan ook uit den boze, er moet gewoon een ander systeem komen. z.s.m.
als de leveranciers hun omzet bij de export vandaan moeten halen, dan kan ik me best voorstellen dat je de mensen die deze export daadwerkelijk betalen i.p.v van te salderen niet hoort over lagere prijzen.
Dat geeft mijns inziens ook de complexiteit van dit alles weer. Het is in dit topic kennelijk populair om te roepen dat het overschot en de lagere prijs tijdens zonuren een groot genoeg effect heeft om de gemiddelde prijs in je vaste contract te laten dalen. Mijn onderbuik zegt dat dit niet zo is en dat saldering alleen maar prijsstijgingen tot gevolg heeft gehad.
Ik vrees dat het in dit topic ook niet zoveel zin heeft om te vragen wie er gelijk heeft, tenzij er een markteconoom aanwezig is die er daadwerkelijk iets zinnigs over kan vertellen.
Tenzij de afschrijving hoger is dan de vergoeding.Proton_ schreef op zondag 8 juni 2025 @ 17:33:
[...]
Je beweerde dat terugleveren geld ging kosten. Als het 0.25 cent oplevert dan kan je daar veel van vinden, maar niet dat het geld kost.
Ik had de (hybride) warmtepomp dus al enkele jaren vóórdat ik PV liet leggen. Stoken op cop 4 met een 40% duurzame stroom mix is alleszins beter dan 100% fossiel stoken op cop 1 en met een rendement van <100%. Isolatie heeft ook aardig bijgedragen.BarryH schreef op zondag 8 juni 2025 @ 18:32:
[...]
Geen PV is niet duurzaam.
Want je neemt dan de standaard stroommix af en laat een kans liggen om het gebruik van fossiele energie te verminderen.
Als je dan ruim PV hebt liggen, worden extra zaken interessant:
- warmtepomp (boiler)
- EV
En verlaag je je fossiele voetprint weer verder
Dat ik met PV in de winter driekwart kWh per dag extra aan groene stroom produceer is klein bier. (En dan heb ik met 3100 wattpiek nog overschot op mijn jaarverbruik).
Toen ik hier 10 jaar geleden kwam wonen hadden we een VR ketel met een gigantische stalen dakdoorvoer. Nu zie ik in de buurt meerdere huizen met zo'n zelfde dakdoorvoer en PV op het dak. Met de kleine aanname dat de dakdoorvoer aangepakt wordt als men de ketel aanpakt heb ik mijn vraagtekens bij de effectiviteit van de duurzaamheid van de genomen maatregelen.
PV is duurzaam als de duurzame stroom ingezet kan worden, zoals bij het laden van een EV wat prima overdag kan. Het is natuurlijk ook duurzaam omdat de geleverde stroommix flink duurzamer wordt, perfect voor de airco van de buurman dus. PV is niet duurzaam als je daarin een reden ziet om niet op je (sluip)verbruik buiten de zonnige uren te besparen en werkt zelfs averechts als je je winterverbruik toe laat nemen omdat je "toch kunt salderen". Wat dat betreft is het milieu zelfs gebaat bij de terugleverkosten....
Zonnestroom is veel middagen weinig waard omdat er overschot is. Dan kan je heel effectief en duurzaam met je warmtepomp de SWW boiler verwarmen en in voor/naseizoen je huis even iets opwarmen zodat het de rest van het etmaal voldoende warm blijft.President schreef op zondag 8 juni 2025 @ 19:35:
[...]
Ik snap niet zo goed wat het verband is tussen een warmtepomp hebben en zonnepanelen? Ik snap wel dat het tot 2027 financieel voordelig is, maar zodra het salderen is afgeschaft is het financiële ook verdwenen. Die link tussen warmtepomp en het hebben van PV zouden we wat mij betreft dan ook kunnen doorstrepen?
Tenslotte kan je met deze warmtepomp in de zomer koelen (als je afgifte geschikt is)
5670PV op OzOOO, 5640PV op WnWWW, 3150PV op muur op ZZZW, vloerisolatie, HR++,dakisolatie, PANA 9Jmonoblock WP, Ioniq EV 2017
@Lothlórien isoleren is verstandig (vooral biobased)
En sluipverbruik natuurlijk minimaliseren.
Mijn reactie is op de opm “PV is niet duurzaam”.
En je gasverbruik verminderen, dus bij hybride het bivalente punt verlagen en zorgen voor fossielvrij douchewater
En sluipverbruik natuurlijk minimaliseren.
Mijn reactie is op de opm “PV is niet duurzaam”.
En je gasverbruik verminderen, dus bij hybride het bivalente punt verlagen en zorgen voor fossielvrij douchewater
5670PV op OzOOO, 5640PV op WnWWW, 3150PV op muur op ZZZW, vloerisolatie, HR++,dakisolatie, PANA 9Jmonoblock WP, Ioniq EV 2017
Helemaal eens met betrekking tot SWW en de verlaging van het bivalente punt. Helaas wilt mijn vrouw nog niet echt aan all-electric en water verwarmen met een gasgestookt vuurtje vind zij de betere oplossing, voor mij dus geen thermische desinfectie om 14:00 tijdens de piek. Na een verbouwing waarbij de wp sinds september vorig jaar buiten werking is, begrijp ik trouwens ook dat gas als secondaire bron zeker nog nuttig kan zijn. Daarnaast vindt ze een buitenunit maar lawaaiige ruimteverspilling, dus het liefst zou ze de huidige defecte wp niet eens vervangen. (Maar ze wilt hem wel zo dicht mogelijk bij het huis, vlak onder het woonkamerraam).
De prijsverhouding van mijn huidige warmtepomp stond zo ingesteld dat er bijna altijd voor verwarmen via de buitenunit werd gekozen.
Maar goed... Dit is geen warmtepomp topic
De prijsverhouding van mijn huidige warmtepomp stond zo ingesteld dat er bijna altijd voor verwarmen via de buitenunit werd gekozen.
Maar goed... Dit is geen warmtepomp topic
[ Voor 5% gewijzigd door Lothlórien op 08-06-2025 21:01 ]
Ik zie de BC hier niet uitkomen. Een warmtepomp voor het overschot in de zomer is een flinke investering weer.BarryH schreef op zondag 8 juni 2025 @ 20:13:
[...]
Zonnestroom is veel middagen weinig waard omdat er overschot is. Dan kan je heel effectief en duurzaam met je warmtepomp de SWW boiler verwarmen en in voor/naseizoen je huis even iets opwarmen zodat het de rest van het etmaal voldoende warm blijft.
Tenslotte kan je met deze warmtepomp in de zomer koelen (als je afgifte geschikt is)
Kan ook met een gewone boiler
(op een dag als vandaag exporteer ik zoveel, daar kan flink wat op COP1 mee verwarmd worden)
Isoleren en alle andere maatregelen zijn kosten die je dan wel in de hele mix moet meenemen.BarryH schreef op zondag 8 juni 2025 @ 20:17:
@Lothlórien isoleren is verstandig (vooral biobased)
En sluipverbruik natuurlijk minimaliseren.
Mijn reactie is op de opm “PV is niet duurzaam”.
En je gasverbruik verminderen, dus bij hybride het bivalente punt verlagen en zorgen voor fossielvrij douchewater
Voor wie de Groene Nerds op Youtube (YT) volgt, daar ging het gesprek over - rond juiste inzet van warmtepompen, want nu voornamelijk laagtemperatuur - dat het isoleren nu zo kostbaar aan het worden is (arbeidsuren mn) dat die rekensom in ieder geval niet ”zomaar“ richting isoleren uitkomt.
Bv door het afgiftesysteem te verbeteren.
Maar ben met je eens dat als je nieuw bouwt of verbouwt, je zeker het nog beter isoleren moet meenemen.
Al is het maar voor woongenot. En de boel ligt toch al open.
Biobased materiaal kost dan relatief vaak meer en ook meer ruimte (voor die relatief kleine huizen in NL maakt dat uit).
Grote verschillen tussen experts in inzichten overigens wat nou beter is, als je die componenten allemaal meeneemt.
Whauw, je kom uit de kastWozmro schreef op zondag 8 juni 2025 @ 12:26:
Ik heb zelf maar een goeie maand geleden panelen laten leggen.
Bij mijn eigen afwegingen speelde bijvoorbeeld geopolitiek ook een rol, naast financieel, milieu,klimaat, lokale luchtvervuiling,...
Geopolitiek als in: iedere kWh fossiele energie die ik niet moet aankopen in de VS, Rusland, Arabische landen,... is meegenomen.
Daar kan een ander natuurlijk weer vanalles van vinden maar ik heb mijn eigen afwegingen gemaakt en op basis daarvan keuzes gemaakt.
Verklaart voor mij veel van je opstelling.
Je noemt een paar redenen waarom je nu hebt aangeschaft.
Heb ik ook gedaan. Maar als uitbreiding met dezelfde argumentatie en met de kennis van nu.
Met de kennis van toen en met dezelfde argumentatie waagde ik het ook, ruim 12 jaar geleden.
Mijn kennis van toen was heel erg bewust van het tijdelijke van de salderingsregeling en van de wisselvalligheid van overheden.
Ik vond het toen en nu verantwoord om die investering te doen voor ons huishouden.
Ik heb als het ware twee petten op; toen en nu.
Dus kan ik heel veel begrijpen van voor en tegens.
Maar 1 ding staat voor mij vast: Het is uitsluitend de overheid te verwijten die het goede van de energietransitie ontzettend in de weg zit, al meer dan een decennialang.
Ik zal nog wat meer uit de kast komen: ik zit sedert 2007 ononderbroken bij dezelfde energieleverancier voor mijn elektriciteit.(Vlaanderen)
En dat is een energiecoöperatie met eigen productie: een dertigtal windmolens, veel zonnepanelen op scholen en andere openbare gebouwen.
Ook de zonnepanelen op eigen dak van de coöperanten zitten in een vorm van energiedelen en die stroom telt dus mee in de volledige productie van de coöperatie en is dus ook beschikbaar voor coöperanten zonder eigen panelen.
De aandelen die ik in die coöperatie komen qua prijs overeen met een gemiddelde pv-installatie en over lange termijn brengt dit 2 á 3% netto rendement op aan jaarlijks dividend (kan schommelen tussen 0 en max 6%, de laatste jaren zijn er sterke schommelingen)
De coöperatie streeft naar de beste prijs voor de coöperanten maar niet naar de goedkoopste zijn.
En dat is een energiecoöperatie met eigen productie: een dertigtal windmolens, veel zonnepanelen op scholen en andere openbare gebouwen.
Ook de zonnepanelen op eigen dak van de coöperanten zitten in een vorm van energiedelen en die stroom telt dus mee in de volledige productie van de coöperatie en is dus ook beschikbaar voor coöperanten zonder eigen panelen.
De aandelen die ik in die coöperatie komen qua prijs overeen met een gemiddelde pv-installatie en over lange termijn brengt dit 2 á 3% netto rendement op aan jaarlijks dividend (kan schommelen tussen 0 en max 6%, de laatste jaren zijn er sterke schommelingen)
De coöperatie streeft naar de beste prijs voor de coöperanten maar niet naar de goedkoopste zijn.
Zonnestroomboilers worden voor dezelfde prijs aangeboden als warmtepompboilers, en de wpb heeft maar 1/3 van de stroom nodig.bart.koppers schreef op zondag 8 juni 2025 @ 23:58:
[...]
Ik zie de BC hier niet uitkomen. Een warmtepomp voor het overschot in de zomer is een flinke investering weer.
Kan ook met een gewone boiler
(op een dag als vandaag exporteer ik zoveel, daar kan flink wat op COP1 mee verwarmd worden)
En zoiezo is een WP goedkoper dan gasketel +gasvastrecht.
5670PV op OzOOO, 5640PV op WnWWW, 3150PV op muur op ZZZW, vloerisolatie, HR++,dakisolatie, PANA 9Jmonoblock WP, Ioniq EV 2017
Een “zonnestroomboiler” - dan bedoel je een boiler die op het overschot aan productie fungeert?BarryH schreef op maandag 9 juni 2025 @ 10:07:
[...]
Zonnestroomboilers worden voor dezelfde prijs aangeboden als warmtepompboilers, en de wpb heeft maar 1/3 van de stroom nodig.
En zoiezo is een WP goedkoper dan gasketel +gasvastrecht.
Ik bedoel een simpele aan/uit boiler, met een niet al te hoog vermogen (zeg 2kW max, liever lager).
Zo duur zijn die niet.
Vroegâh hadden we nachtstroomboilers - nu kan dat prima overdag.
Negatieve prijs.
In die zin is dit soort boilers niet anders dan een e-auto, die je liefst ook zelf vollaadt of als stroomprijs laag/negatief.
Nee, de som WPB komt echt niet uit, en steeds minder - in ieder geval niet in de zomer/8-9 maanden - met eigen productie (vanuit PV).
Van het gas af is weer een heel ander topic.
De warmwaterbehoefte is bij ons niet zo groot: douche en de afwas, 2 personen.
Daarom hebben we een 100L boiler met 1200W elektrische weerstand die automatisch inschakelt op de goedkoopste uurprijzen.
Niets mis met een warmtepompboiler of zonneboiler maar die zijn toch een stuk duurder en hier wat moeilijker in te passen in de woning.
Hoe meer warmwater je nodig hebt als gezin (of bedrijf) hoe interessanter die worden.
Daarom hebben we een 100L boiler met 1200W elektrische weerstand die automatisch inschakelt op de goedkoopste uurprijzen.
Niets mis met een warmtepompboiler of zonneboiler maar die zijn toch een stuk duurder en hier wat moeilijker in te passen in de woning.
Hoe meer warmwater je nodig hebt als gezin (of bedrijf) hoe interessanter die worden.
Wil je die oude E boiler met 1000 watt + laten opwarmen dan heb je of veel PV of geen 9 maanden dekkingbart.koppers schreef op maandag 9 juni 2025 @ 13:16:
[...]
Een “zonnestroomboiler” - dan bedoel je een boiler die op het overschot aan productie fungeert?
Ik bedoel een simpele aan/uit boiler, met een niet al te hoog vermogen (zeg 2kW max, liever lager).
Zo duur zijn die niet.
Vroegâh hadden we nachtstroomboilers - nu kan dat prima overdag.
Negatieve prijs.
In die zin is dit soort boilers niet anders dan een e-auto, die je liefst ook zelf vollaadt of als stroomprijs laag/negatief.
Nee, de som WPB komt echt niet uit, en steeds minder - in ieder geval niet in de zomer/8-9 maanden - met eigen productie (vanuit PV).
Van het gas af is weer een heel ander topic.
Een wpb blijft vaak onder de 400 watt en dat lukt veel sneller met zonnestroom.
Bovendien kan je dit het hele jaar efficiënt gebruiken en is er geen gas meer nodig
[ Voor 8% gewijzigd door BarryH op 09-06-2025 14:15 ]
5670PV op OzOOO, 5640PV op WnWWW, 3150PV op muur op ZZZW, vloerisolatie, HR++,dakisolatie, PANA 9Jmonoblock WP, Ioniq EV 2017
Hoezo? Dat is toch onderdeel van het geheel aan maatregelen om minder fossiele energie te gebruiken?
Althans, dat is het in mijn optiek. Dat zal voor mij in ieder geval de grootste kostenverlaging worden. In combi met PV en (vooralsnog) phev.
(Natuurlijk gaat het voorbij aan het onderwerp van dit topic.)
Men rekent ca 4kWh/100 liter. Dat haal ik makkelijk aan overschot in maart tm september.BarryH schreef op maandag 9 juni 2025 @ 14:04:
[...]
Wil je die oude E boiler met 1000 watt + laten opwarmen dan heb je of veel PV of geen 9 maanden dekking
Een wpb blijft vaak onder de 400 watt en dat lukt veel sneller met zonnestroom.
Bovendien kan je dit het hele jaar efficiënt gebruiken en is er geen gas meer nodig
Dus zelf opwarmen of als prijs laag is.
WPboiler kan niet meer uit.
Maar is allemaal situationeel.
Voor verwarmen is er al een (helaas wat te kleine).
Misschien dat ik hele spul ga vervangen voor een WP-installatie voor zowel warmte als warmwater.
Maar heb je die 4kWh ook met bv de 1000watt die je Eboiler vraagt aan momentaan overschot ?bart.koppers schreef op maandag 9 juni 2025 @ 15:33:
[...]
Men rekent ca 4kWh/100 liter. Dat haal ik makkelijk aan overschot in maart tm september.
Dus zelf opwarmen of als prijs laag is.
WPboiler kan niet meer uit.
Maar is allemaal situationeel.
Voor verwarmen is er al een (helaas wat te kleine).
Misschien dat ik hele spul ga vervangen voor een WP-installatie voor zowel warmte als warmwater.
5670PV op OzOOO, 5640PV op WnWWW, 3150PV op muur op ZZZW, vloerisolatie, HR++,dakisolatie, PANA 9Jmonoblock WP, Ioniq EV 2017
Zit een deel van de frustratie in, PV en WP met salderen was een gouden combinatie...bart.koppers schreef op zondag 8 juni 2025 @ 23:58:
Ik zie de BC hier niet uitkomen. Een warmtepomp voor het overschot in de zomer is een flinke investering weer.
Regio Utrecht 1850Wp@79° 3700Wp@259°
Die 4kwH is het totaal per dag, he,BarryH schreef op maandag 9 juni 2025 @ 17:04:
[...]
Maar heb je die 4kWh ook met bv de 1000watt die je Eboiler vraagt aan momentaan overschot ?
per 100 liter.
Het is niet het direct benodigde vermogen.
Gewoon een boiler gebruiken die geen enorm vermogen (2 kW) trekt.
Ik heb er nu 2 staan, om te installeren: 1 van 600 watt (of 800, weet niet meer precies), en 1 van 1500 watt.
Als de zon een beetje schijnt levert de PV meer dan genoeg op.
Gemiddeld bedraagt de PV-installatie-grootte een 2 a 3 kWpiek, en ook daarmee heb je al snel een 1,5 kW over voor boiler/airco’s etc - helemaal in de middaguren in mei tm aug.
Eigenlijk is de boiler (COP1 of WPboiler, dat maakt niet uit) een vorm van verhogen van het % aan zelf opgewekte (en gebruikte) energie.
Heel duurzaam dus
Valt mee hoor - ik kan aardig wat gas besparen met hybride WP, cq heb dat kunnen doen.hoevenpe schreef op maandag 9 juni 2025 @ 17:36:
[...]
Zit een deel van de frustratie in, PV en WP met salderen was een gouden combinatie...
In € maakte het totaal weinig tot niks uit, als ik rendement en de uitgave aan PV destijds meeneem. (goed doorrekenen ..)
Over 12 jaren (2 kWp sinds 2013 al, en net vorig jaar zomer nog eens 10 kWp bijgelegd) scheelde het eigenlijk niks - maar dat kwam ook omdat ik geluk had met destijds een heel lage vaste gasprijs.
De grootste besparing komende jaren zit bij mij in verdere afbouw van gas - en niet in de paar centen (relatief..) die elektriciteit mij kost.
Let op:
Opmerkingen vooraf
* Het verdien- en kostenmodel van zonneparken en particuliere PV is niet vergelijkbaar. Een inhoudelijke discussie om ze te vergelijken is prima, maar een gratuite 'wij worden geplukt terwijl zij subsidie krijgen' wordt geknipt.
* Politiek speelt een belangrijke bijrol, maar houd het bij het onderwerp.
Topicwegwijzer
* Renewables vs fossiel vs kern: De energiemarktcrisis: ontwikkelingen en achtergronden
* Bespreken van een persoonlijke energiecontract: Het grote Zal ik van energiecontract wisselen-topic
* Ranten over zakkenvullers: doe gewoon niet.
* Het hoe, waarom, alternatieven voor afwijkende contracten voor PV-eigenaren: dit topic
Opmerkingen vooraf
* Het verdien- en kostenmodel van zonneparken en particuliere PV is niet vergelijkbaar. Een inhoudelijke discussie om ze te vergelijken is prima, maar een gratuite 'wij worden geplukt terwijl zij subsidie krijgen' wordt geknipt.
* Politiek speelt een belangrijke bijrol, maar houd het bij het onderwerp.
Topicwegwijzer
* Renewables vs fossiel vs kern: De energiemarktcrisis: ontwikkelingen en achtergronden
* Bespreken van een persoonlijke energiecontract: Het grote Zal ik van energiecontract wisselen-topic
* Ranten over zakkenvullers: doe gewoon niet.
* Het hoe, waarom, alternatieven voor afwijkende contracten voor PV-eigenaren: dit topic