Vliegen, Techniek en achtergrond - deel 2 |
Voorgaande delen |
Het Luchtvaart Topic Het Luchtvaart Topic - Deel 2 Het Luchtvaart Topic - Deel 3 Het Luchtvaart Topic - Deel 4 Het Luchtvaart Topic - Deel 5 Vliegen, Techniek en achtergrond |
Introductie |
De geschiedenis van de luchtvaart begint in feite in de 15e eeuw, toen Leonardo da Vinci op papier iets ontwierp wat op een vliegtuig leek. In totaal heeft Da Vinci ongeveer 400 schetsen van toestellen gemaakt waarmee hij wilde proberen de lucht in te komen. Da Vinci heeft een aantal pogingen gedaan, maar hij heeft nooit gevlogen. Omdat hij niets publiceerde, beïnvloedde hij de ontwikkeling van de luchtvaart uiteindelijk niet. ![]() Pas in 1675 kwam men erachter dat wij nooit kunnen vliegen, omdat de armspieren van de mens hiervoor veel te zwak zijn. Men wilde de lucht in, dus moesten er andere manieren gevonden worden. Met de ontwikkeling van een wetenschappelijk wereldbeeld in de zeventiende eeuw ontstonden ook de eerste natuurkundig onderbouwde ideeën voor een luchtschip. De Italiaanse jezuïet Francesco Lana de Terzi publiceerde in 1670 het invloedrijke boek Prodromo dell'Arte Maestra. Hij lanceerde daarin het idee om een schip te bouwen dat lichter zou zijn dan lucht. Geïnspireerd door Von Guerickes experiment met de Maagdenburger halve bollen wilde Lana zo'n schip realiseren door aan een zeilbootje enkele vacuüm bollen te bevestigen. Tot een praktische uitvoering van het plan kwam het niet, maar zijn boek inspireerde latere luchtvaartpioniers tot de uitvinding van de luchtballon. In 1782 ontdekten twee broers (Etienne en Joseph Montgolfer) in Frankrijk, die een papierfabriek bezaten, dat één met warme lucht gevulde papieren zak in de lucht kan gaan. Dit gingen zij in het groot doen en in 1783 steeg hun eerste luchtballon op. Later kwamen zij erachter dat ze alleen ervoor konden zorgen dat de ballon omhoog of omlaag ging, maar dat het niet te besturen was. De ballon ging mee met de richting van de wind. In 1880 maakte een Duitser (Otto Lilienthal) een zweefvlucht met zijn zweeftoestel die uit een geraamte van wilgentakken bestond. Daaromheen had hij katoen gespannen dat in was gedoopt was. Voor zijn zweefvlucht beklom hij met zijn toestel een heuvel, nam een aanloop heuvelafwaarts en zweefde dan een tijdje door de lucht. Door met zijn armen te zwaaien kon hij het zweeftoestel een beetje sturen. Bij zijn 2000ste zweefvlucht (in 1890) vond hij de dood. Ondertussen probeerden andere mensen toch een echt vliegtuig te bouwen. Uiteindelijk lukte het de broers Wilbur en Orville Wright uit Amerika om een vliegtuig te bouwen van houten latten en twee met linnen beklede vleugels. Welke door een groot aantal ijzeren draden bij elkaar werden gehouden. Op 17 december 1903 maakte Wright de eerste vlucht met dit toestel met motor, dat de naam “Flyer” had. Met deze vlucht, die 12 seconden duurde en waarbij 36 meter werd afgelegd begon de luchtvaart pas echt. De broers hadden bewezen dat een mens met een toestel met motor van een vlak terrein de lucht in kon komen en blijven. ![]() ![]() ![]() Vanaf dit moment ging de ontwikkeling van het vliegtuig heel erg snel. De Fransman Louis Blériot was in 1909 de eerste die het lukte om met een vliegtuig het Kanaal over te steken. Het eerste volledig metalen vliegtuig was de Junkers J 1. Het vloog in 1915. John Alcock en Arthur Whitten Brown maakten in 1919 de eerste non-stop vlucht over de Atlantische Oceaan. De Amerikaan Charles Lindbergh was in 1927 de eerste piloot die solo en non-stop over de Atlantische Oceaan vloog. De eerste helikopter waarvan bekend is dat hij echt opsteeg werd gebouwd in 1907 door Paul Cornu in Frankrijk. De eerste praktisch bruikbare helikopter was de Focke-Wulf Fw 61 (Duitsland, 1936). In Nederland begon KLM met vliegen in 1919 en is inmiddels de oudste luchtvaartmaatschappijn ter wereld, welke nog onder de oorspronkelijke naam actief is. Er zijn een aantal maatschappijen welke van oorsprong ouder zijn, echter zijn deze gefuseerd of niet meer actief. Waardoor de oorspronkelijk naam is verdwenen van het wereldtoneel. Een Nederlandse TV serie (Vliegende Hollanders) geeft een gedramatiseerde weergave over hoe Albert Plesman en Anthoy Fokker aan de wieg van de Nederlandse luchtvaart stonden en op het wereld toneel impact hebben gehad. ![]() ![]() ![]() Van oorsprong werden vliegtuigen aangedreven door een propellor. De ontwikkeling van de straalmotor (Jetage) bracht hogere snelheden voor toestellen, de drukcabine zorgde ervoor dat hoger en daardoor nog sneller gevlogen kon worden. De militaire luchtvaart ging al in 1944 daar mee aan de slag. In 1947 was de Bell X-1 het eerste vliegtuig dat in een gecontroleerde horziontale de geluidsbarriere doorbrak. De Tupolev Tu-144 die op 31 december 1968 werd getest, was het eerste supersonische passagiersvliegtuig ter wereld. De eerste reguliere vlucht met dit toestel werd echter pas uitgevoerd op 26 december 1975 en in november 1977 gingen voor het eerst passagiers mee. Op 21 januari 1976 werden met Concordes de eerste commerciële vluchten door een supersonische passagiersvliegtuig uitgevoerd. Vanuit Parijs en Londen werd tot eind 2003 met de Concorde op New York gevlogen. Met dat vliegtuig duurde de vlucht naar New York slechts drie uur. Vandaag de dag zijn er sinds het noodlottige ongeval met de Concorde bij Parijs geen supersonische passagiersvliegtuigen meer actief. ![]() ![]() ![]() De luchtvaart kijkt ook naar verduurzaming, in 2011 werd voor het eerst een vlucht met een vliegtuig dat volledig wordt aangedreven door zonnecellen voltooid (Solar Impulse). Voor de commerciele luchtvaart is dat (Anno 2023) nog een onhaalbaar iets. Men kijkt nu naar SAF (Sustainable Aviation Fuel), electrisch vliegen en waterstof toestellen. Voor de kleine luchtvaart is electrisch vliegen reeds toegepast, Pipistrel heeft een aantal kleine toestellen beschikbaar. ![]() ![]() ![]() In de wereld was de Boeing 747 (ook wel Jumbo Jet genoemd) het grootste passagiersvliegtuig. Inmiddels kan de Airbus A380 tot een recordaantal mensen van 800 te vervoeren. De 747 heeft tijdens de corona crisis als passagierstoestel het wereldtoneel grotendeels verlaten. Slechts een hand vol maatschappijen heeft de Jumbo nog in dienst. Voor vracht is de 747 nog een breed gebruikt toestel. Met name de neusdeur die geopend kan worden bied mogelijkheden voor vervoer van bijzondere vracht. De Airbus A380 is ook gedurende de coronacrisis rap aan de kant gezet, doch maakt het toestel een kleine comeback bij een aantal maatschappijen. Met de uitbraak van de Oekraine-Rusland oorlog, is het grootste vrachtvliegtuig, de Antonov AN225 verloren gegaan. De AN124 vliegt nog wel (beperkt) rond. ![]() ![]() ![]() Het vervoer per lucht is in onze tijd het meest populaire vervoermiddel geworden als het gaat om het maken van verre afstanden. |
Luchthavens in Nederland |
![]() ![]() ![]() ![]() * Lelystad Airport staat bewust niet op commercieel, omdat deze nog niet officieel is geopend als commercieel vliegveld. Lees er hier meer over -> https://www.lelystadairport.nl/faq |
Luchtvaartmaatschappijen in Nederland |
KLM / KLM Cargo / KLM Cityhopper Transavia Martinair TUI Corendon Dutch Airlines Daarnaast zijn er ook diverse buitenlandse maatschappijen die permanent toestellen in Nederland hebben gestationeerd. Denk hierbij aan lowcost carriers zoals Ryanair, Easyjet & Vueling. |
Bekendste burgerluchtvaart vliegtuigfabrikanten |
Boeing Airbus Embraer Bombardier ATR Regional Aircraft Saab Tupolev Naast de burgerluchtvaart wordt er ook veel gebouwd voor defensie, zakelijk verkeer en opleiding/recreatief. Een greep uit fabrikanten: Fokker, Antonov, Donier, McDonnel Douglas (opgegaan in Boeing), Bell, Cessna, Cirrus, General Dynamics (bekend van de F16/F35), Gulfstream (zakenjets), Lockheed Martin, Piper (sportvliegtuigen), etc. De lijst is eindeloos, ref: Wikipedia: Lijst van vliegtuigbouwers |
Nuttige links |
KNMI Metar Eurocontrol Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) Luchtvaartnieuws Up in the Sky (NL) Piloot en Vliegtuig |
Noot |
Voor vragen over reizen, tickets, frequent flyer programma's, kan je hier terecht: Reizen met het Vliegtuig - Deel 1 |
[ Voor 6% gewijzigd door Ruben279 op 27-07-2023 22:05 . Reden: Aanpassing aan kaart met luchthavens ]